장음표시 사용
41쪽
2 8 Praxis Medico remedium invenire potuerunt.. Deinde illi omnes sere morbos deducebant ex quatuor suis humoribus, . cum tamen interim nescirent, quid soret unusquisque & quibus particulis constaret, ut bilis, pituita, san guis, melancholia; atque hinc factum est, ut vera remedia eligere illis es et imposi1bile. Multo prudentius egissent, si respexissent potius ad varias sanguinis particulas , quae figura, magnitudiue ac motibus suis a se invicem differunt, & praecipue, si attendissent ad acidum & sal, ut liceret ipsis expiscari, utrum horum in sanguine teneret dominatum , di si foret hoc acidum , purgation Spzr alvum nunc minime convenire.
Praeterea illi conCeptus suos nimis Consendebant , Cum putabant ulcera illa prius per quaedam medicamenta debere detergi, deinde per alia incarnari, & tandem cicatricem iterum ab aliis induci debere, nam, hanc nimis anxiam distinctionem valde inutilem esse, vel hinc manifestum evadit, quod ego sola dc
Unica mea placentula utrumque ulcus tam' brevi sanaverim.
Denique illi inter medendum attendebant
ad mloma suum, quod .Contraria contrariis Curentur, ac animadvertentes ardorem ita
erysipelate ulcera cingente, illum propellerntentabant per frigida , quae sanguinem dc humores sistebant, unde illi acescebant, sic- qu
42쪽
que ardorem erysipelatis non parum adaugebant , sed abutebantur illi suo axiomate, quo si bene uti voluissent, debuissent scire, ardo rem esse tantum essectum, & pro causa ag noscere particulas quasdam acidas propter obstructionem circa ulcus haerentes, quae lateribus suis scindentibus fibrillas nervosias ci . latiore solito tremore concutiebant ; & tunCrectius contraria Contrariis Curassent, applicantes scilicet talia, quae acido vellicanti atque viscoso obstruenti resistere pro compei tu habebant. OBSERVATIO. VII.
A Nno i 68o, die et i Novembris me juin accersi juvenis nobilis, viginti quatuor
annorum, vitam agens militarem, qui ante triduum vulneratus erat a grandine plumbeo
per selopeium emisio in ea oculi sinistri parte, quae est inter Iridem & pupillam, itam gran
do in oculum usque ponetraverit, sic humoris aqueinon parum mox ex vulnere facto Profluxerit. Foramen vulneris obturatum inveni materia quadam fibrosa ac candicante. Iris Cum pupilla sauciat valde liVescebat, ac reliquum oculi sauciati intense rubebat, tu mebatque , aderat ardor ac , lachrymarum
43쪽
go Praxis Mediso acrium profluxus , dolor comitabatur continuus, qui remittebat, ubi aeger caput in posteriorem partem deflectebat, & quoties pro nus sedebat, invalescebat; visus oculi laesi in totum sublatus erat, praeterea oculuS deΣter, licet intactus mansisset, rubebat ac dolebat. Chirurgus quidam per triduum materiar isti vulnus obturanti imposuerat acria, ac reliquae
Forsan alicui mirum videbitur, quod non
omnis humor aqueus per Vulnus promanaverit, sed mirari desinet, si duas subsequentes
rationes attento animo perpenderit.
Primo consideret, quod grando inferiore . sui parte hortius appulius fuerit in oculum , quam parte superiore sui, &sic partem inferiorem membranae oculi disrupit, superiore membranae parte manente integrali atque ita . pars membranae disrupta intro vergens aperturam quandam formabat, per quam portio , humoris aquei essiuxit, qui tamen in emuxu suo membranam illam prius intro Vergentem foras iterum propulit, quae tunc instar valvu-1ar foris intro, non intus soras spectantis aperturam vulneris iteruinocclusit, sicque impedivit, ne plus humoris aquei ex Oculo P - .
Secundo loco consideranda venit materia ἡilla fibrosa ac candicans foramen vulnusculi obturans s sed unde haec materia stam trahe bat.
44쪽
Chirurgica Rationalis. 3 Ibat originem p Si jam cum vulgo eruditorum
ad consuetum ignorantiae asylum Coniger vellem, facillima mihi foret responsio, dicendo tantum, quod natura tam provida fuerit hoc in casu, ut foramen brevi impleverit materia idonea, non tantum ne humor aquCUS efflueret omnis, sed etiam, ne aer ambiens frigidissimus ad partes oculiniternas penetraret, iisque noceret ; sed tale responitim non minus ridiculum mihi videtur, quam si mihi, interroganti, Cur pellicula generetur in pulte servente ac aeri eXposito, alter responde Tet, naturam pultis adeo providam esse, ut
statim pelliculam quandam formet in supea fi- Cie pultis ferventis, cum scilicet in finem, ne aer frigidus, ad partes internas pultis acce dens, iis possit noc ere, udque calor in pulte
tanto diutius conservetur, Vapores, alias avolantes, ob super impositam membranulam retineantur ac coerceantur intra pultem; Cum potius reponere oporteret, multas pultis particulas tenuiores majorem motusqUantitatem nactas , ac figuras habentes admotum faciles in auras avolare, & inter avo landum abripere secum usque ad superficietapultis particulas quasdam CrassioreS, ramosas. ac ad motum minus aptas, quae motu suo ii aerem ambientem translato , quiescunt insuperficie pultis, ubi ramulis suis sibi invicem
implicitae concrescunt in Cuticulam,quae pultem contegit. B Sed
45쪽
ya Praxis Medico Sed ad propositum revertentes potiori jure
respondebimus hunc in modum : particula quaedam ex poris arteriarum egressae & in tubulis membranarum oculi circulantes ferebantur usque ad finem tubulorum a vulnus- Culo interruptorum, & sic quidem particulae tenuiores avolabant in auras, sed particulae quaedam magis itanota eXixa tubulos prolap-1i, motu earum sublato ab aere tunc tempo ris frigidissimo, sibi invicem per ramulos suos implicabantur, & Concrescebant in materiam quandam fibrosam ac candicantem non absimilem illi materiae, quae conspicitur plerumque in aqua, in quam sanguis eX vena pedis aut manus secta profluXit. Grando ille plumbeus oculum intrare non
potuit, quin eum Valde Contunderct, ac Va-1cula sanguifera quaedam disrumperet , eX quibus sanguis sub ratione sanguinis emanan stagnabat ac livore inficiebat Iridem dc pudipillam. Uulnus autem fieri non potuit in oculo, quin fibrillae multae disrumperentur , . & disruptae resilirent in cincinnos, atque ita tubulos multos obstruerent, in quibus humores Circulantes accumulati premebant vasa sanguifera vicina, sic ut sanguis in vasis stagnaret, unde tumor & rubor in toto ferme ocu
anguis vero in vasculis capillaribus stagnam,
46쪽
Ram , praecipue autem ille , qui exua vasa effusus jacebat,brevi acescere coepit, tuncque particulis sitis scindentibus fibrillas vicinas solito citius & vehementius Commo bat fiunde ardor & dolor exortus est. Particulae porro acidae ejusdem sanguinis stagnantis & coagulati irritatione sua leves quasdam concussiones excitabant in glandulis oculi ; unde contentus in illis liquor , hoc est ,
Iachrymae continuo fere expellebantur , qua solito acriores erant, quandoquidem illae, ut Potestatis,in emuxu suo subitaneam quandam effervescentiam concitabant cum particulis acidis sanguinis stagnantis in transitu haeren tibUS. Dolor autem, de quo dixi, non tantum aE particulis acidis dc scindentibus proveniebat sed praeterea etiam a grandine plumbeo intra oculum nunc huc, nunc illuc iterum volutato, atque hic erat dolor, qui remittebat, ubi aeger caput demittebat in tergum, quia grando ille tunc immotus jacobat & quiescebat
super osseam oculi orbitam 3 quando vero aeger caput inclinabat in peetias, tunc statim aderat doloris exacerbatio , quoniam tUAC, grando iterum commovebatur α premebat partem oculi vulneratam Maxime pupillae pars tegebatuC materia illa fibrosa a candicante, reliqua parte ive --
47쪽
3 4 , Praxis Medico globulicoelestes per pupillam intrare nequi- .rqnt ad fibrillas nervi optici per fundum oculi dispersas commovendas , atque ita nemini mirum videri debet, quod patiens visu OCuli vulnerati prorsus destitueretur. Sed majori jure forsan mirabitur aliquis, . quod oculus dexter, qui a grandine plumbeo .
nihil mali passus erat, interim rubore neC non dolore etiam veXaretur , sed hinc mirandi causam brevi tollere conabor. Nemo est, qui non aliquando CXpertus est insemetipso, quod, Uno oculo moto, alter immotus retineri vci possit, cujus rei causa best, quod spiritus animalesue nOVO CX Cere- hro per nervos in musculos unius oculi deter- . minari vix queant , quin eodem temporiS mΟ-mento simul aliqui pergant in musculos oculi . alterius , unde manifestum evadit, quod, ubi . unus oculus dolet, hoc est, ubi in eo adest vehementior solito fibrillarum agitatio, quod
tunc, inquam, major copia spirituum anima- . lium obporos in Cetrebro magis apertos debetat profluere in oculum dolentem non tantum , sed etiam in oculum sanum, in quo hoC Pacto Producentur leves quaedam contractio-. nes , quae tubulos dc vasa sanguifera constrin- Δgent aliquatenus, dc sic sanguini & humo- rum Circulatio aliquo modo sistetur, unde il-Ii brevi acescent, & particulis suis scindentidi . .,qsisserent dolorem, quem comitabitur ru bor
48쪽
- Chirurgica Rationalis. 7 ς' bor, proveniens a sanguine in vasis capillaribus stagnante. Rebus ita stantibus aegro praedixi, quod visum oculi vulnerati nunquam posset Tecu perare , in quo mox acquievit patiens dicens, se gratias aeternas mihi acturum, si modo visum alterius oculi conservare valerem, quod illi mox assevcravi. Progrediens igitur ad vuIneris hujus medelam iudicavi praecipuum, quod mihi agendum incumbebat, esse, ut circulum sanguinis ic humorum impeditum restituerem , aCProinde aerem arceri debere di acidum esse
Primo igitur bis de die guttulas aliquot s quentis collyrii ealide in utrumque oculum instillavi ad adidum temperandum. Aq. Euphrag. Chelidoniata pho
Tunc superposui sacculos duos coctos vino Gallico, qui constabant ex scenograeco, hyssopo, floribus lavendulae, aliisque multo sala volatili gaudentibus , ac postea horum i
49쪽
saeculorum loco applicui emplastra copia. - Iis abundantia, quale reperitur in gummi am moniaco, sagepeno&C. AC tandem utrumque oculum ita obligavi,
ux immotus quiesceret uterque & quidem in
loco calido & tenebricoso. Ut autem admirandi occasionem tollam, quam forsan aliquis caperet CX eo, quod OC Mi. lum dextrum , qui non erat Vulneratus, tam anxie curaverim, rationes, prout opinor, sa
tis validas, quibus ad hoc impulsu fui, ad-dςre proposui. Quod hoc fecerim, non tam respectu oculidextri, quam sinistri fuit , nam si dexter oculus mansisset apertus, aeger eundem saepe movisset, ac eodem vidissiet. Motus autem ille externus oculi dextri vix contingit, quin simul moveatur sinistex OC lus, quantum dolor hinc fuisset exacerbatus in oculo vulnerato, ioaCile conjiciet, qui i
Ad haec, si oculus dexter non sui set occlusus, absque dubio multa qbjecta hoc aut illo tempore visu attigisset, atque illud fieri non .poxuit, quin simul motus aliquis de novo pro duceretur internus, hoc est, in fibrillis nervi optici , a globulis coelestibus , quod vero ne
mota quidem fibrilla nervi optici,in dextro .
50쪽
Chirurgica Rationalis. 3T oeulo possit moveri, quin eodem temporci
moveatur etiam fibrissa ejusdem ordinis in nervo optico oculi sinistri, id liquido constat ex sequenti figura, qua utitur etiam Clarisi mus Rohauitius in sua physica nunquam fatis laudata, sed fine longe alio, quam ego , ille scilicet hac figura ostendit modum, quo quadimagines quarum una in oculo deXtro, altera in sinistro depingitur ubi ad Cerebrum
pervenerunt, animae Conceptum praebere
possint unius tantum imaginis. In hac figura unusquisque oculus tantum delineatas habet quinque fibrillas, Ut res eo facilius Concipiatur , sed quod hic dicitur de quinque fibrillis, idem de multo pluribus potest intelligi, quod
scilicet nulla fibrilla nervi optici dextri commoveri queat, . quin statim moveatur fibrilla ejusdem ordinis in nervo optico sinistro, quia scilicet hae fibrillae in unum punctum coeunt di terminantur.