장음표시 사용
51쪽
Praxis Medico Atque ita oculo dextro brevi & sanitas pristina di visus integer rediit, sed 1inister oculus sanari non potuit ante mensem Martium Fanni sequentis, dc circa id tempus omnis tumor Sc rubor abiit,livore jam dudum discusso, grando autem cum hac aut illa parte oculi icoaluit, ideoque immotus permansit, & san-
52쪽
guini, humoribusque sua libera restituta fuit
circulatio unde humores per tubulos a vultinere interruptos circulantes Continuo particulas quasdam deponebant ad latera vulneris, quae ob similitudinem superficierum adhaereis .hant & agglutinabantur, sicque efformabant Cicatricem, quae vulnus Contegebat & materiam illam fibrosam ac Candicantem propelle-
hat, sed quia tam densa fuit, ut globulos Coelestes prohiberet, ne per lineam rectam ipsam possent penetrare, ideo visus oculi vulnerati. deperditus permansit. Sed hie oculus interea quoad molem suam vix differebat ab oculo dotro, quamvis humoris aquei non parum eX vulnere recens facto profluxerat, quia scilicet particulae tere-: tes & lubricae quaedam per porOS arteriarum evivebant in cavitatem illam, in qua humoraqueus Continetur, quae damnum humoris amissi resarciebant. Inter medendum semper abstinui a frigi- dis, quia illa tubulos ecporos valde angustos
oculorum obstruunt, atque hanC Ob causam
hic etiam rejicio pinFuia, utpote quae ramum lis suis tam profunde & pertinaciter se implicant angustissimis oculorum poris, ut illa difficillime possis iterum eXpellere. Sed cur vulnus hoc non citius sanari potuit λ Hoc partim ob aegroti, partim ob chi
urgi delictum contigisse assero.
53쪽
6o Praxis Modico Patiens & Veneri & vino nimis indulgeri bat, unde sanguis valde commovebatur, Cu, jus tunc portio magis concitata tendebat siu sum, utpote per viam magis rectam, atquci ita impingebat in obstructiones oculi saucii, quas tamen ob pertinaciam suam perfringere nequibat, atque hoc pacto dolor incresce
Praeterea inter densissimas nives ex aere frigidissimo delabentes pcr totos aliquando dies exercebat venatum, oculo deXtro, inviis to me, aperto, atque hinc obstructiones ad huc factae sunt multo pertinaciores di num
Chirurgus, qui per triduum huic vulneri medebatur, deliquit in eo, quod materiae illsfibrosae, quae humoris aquei essiuxum iminpediebat, ideoque auferri non debebat, im-Posuerit acria, quae tamen oculus perferre non potest; deinde, quod reliquo oculo applicue rit frigida, ad amuxum scilicet sanguinis Schumorum , ut ille ebat, sistendum sedaniεnoras, bone vir, quod Muxus hic sanguinis dc humorum sit oculo, ut & reliquis partibus naturalis & necessarius, dc si medicamenta pro voto tuo operata essent, quod tunC ba C.,
vi praesto fuisset gangxaena; vides sanguinem di humores majori copia, quam par est, adesse in oculo ue sed male ratiocinaris, ubi putas hoc
fieri ob majorem solito Uluxum, cum potiu*
54쪽
fiat propter ollitru stiones , quae refluxum
sanguinis per venas , ac humorum per vasa lymphatica, prohibent, Unde sanguis dc humores majori Copia in oculo Colliguntur, stagnant & acescunt, quare potius debui sies adhibere acidum temperantia , quae Prieterea Convenissent ad tollendum livorem Iridis &pupillara sanguine grumescente productum; nam certum est, sanguinem grumescentem coagulatum perfrigida non posse restitui, sed Crastiorem reddi, atque obstructiones peccantes hoc pacto non tolli sed augeri. Sed a tequam huic observationi finem imponam, unum adhuc phaenomenum mihi diicutiendum restat Circa V Ulnera.
Certum. est, quod sublata Causa tollatur effectus; sed cur igitur sublato ense, cultro, aut alia re vulnerante non statim tollitur dolor
rivulnere, sed aliquando per longum tempus perseveratῖDolor in parte laesa non est nisi solito vehementior fibrillarum concussio , quae fieri nequit nisi ab alio corpore in motu posito ; quid igitur de dolore dicam , qui aliquando per totos dies, imo per totas septimanas post vulnus inflictum protrahitur, Cum
ensis, Culter , aliaeque res externe vulnerantes
jam dudum sublatae sunt' circumspiciam Caute , num aliud quippiam invenire queam quod fibrissas partis sauciae in solito majorem agitati Ongm cieat, sed, ecce, 4nveni , ubi fibrillae
55쪽
4a Praxis Mediuquaedam ab ense disicinduntur, tunc statim resiliunt in cincinnos, atque ita tubulos partis vulneratae obstruunt, sic ut humores libere CirCulare nequeant, sed impingant in illas obstructiones, unde dolor, qui adhuc incresecit, ubi humores illi jam incipiund mesCere , . di particulis suis sc entibus fibrillas adhuc magis irritant , praeterea multae fibriliae,quae antea Cute tegebantur , post vulnus inflictum eXponuntur aeri ambienti, qui illas vehementiore, quam par est, tremore assicit, dum iisdem aliquid communicat de motu suo, quo continuo, & quidem satis valide agitatur. OBSERva Tio VIII. De tumore suppurato nec non de carie 6' Uella decem annorum, febri fervida Cor 1 repta, brevi post dolorem, ac moX Etiam tumorem sensit in humero, qui erat ejusdem
Cum cute coloris, ac duriusculus.
Sanguis nempe a febre solito magis agivatus ex latibulo hujus aut illius partis solidae eluit particulas multas acidas & viscosas, quar, Cum tanguine Circulantes, aliqua sui portione egressie sunt ex poris arteriarum tum temPO-ris ob febris servoremmagis dilatatis in taulos circa humerum & longe infra cutim sitos, in quibus haerebant dolorem excitabant, dum
56쪽
mirurgica Rarionalis. Mdum laterum suorum acie fibrillas solito vehementius commovebant , atque hoc pacto tubulos vicinos etiam aliquatenus distorquebant, unde humores ibidem etiam stagna runt, qui, licet essent sinceri, brevi mora ibi acescebant; sanguis hinc etiam stagnabat in , multis vasculis capillaribus, sed tam profunde
infra cutim sitis, ut rubor per cutim transiu-cere nequiret, atque ideo tumor apparuit ejusdem Cum cute coloriS.
Sed unde durities illa tumoris nam liquor est, qui in eo continetur, & liquor, utpote fluidus , & manui blande appellenti nullam resistentiam exhibens, non sentitur durus sed mollis. Sed magna liquoris copia continetur in pomo, potestque ex illo exprimi , dc tamen in terim sentitur duriusculum, quia scilicet liquor ille valde divisus est, ac in singulis pomi tubulis & poris a se invicem distinctis haeret
separatus, quare manus pomum tangens
currit primo pomi tubulo, unde particulae liquoris in eo contentae quidem aliquatenus re cedunt, sed mox accedentes ad lubjacentem tubulum, inveniunt resistentiam, atque hinc manifesta redditur pomi durities & per conse quens etiam durities tumoris. Certo igitur persuasus, hoc in Casu peccare particulas viscosas obstruentes, acidasque
stindentes di irritantes, nihil magis hic Con
57쪽
- Praxis Medies venire judicavi quam aperientia & acidum'
temperantia, quamobrem apposui tumori emplastrum Stithicum Paracelsi , sed, ut ii obiter notem, in eo supervamus mihi videtur magnes, qui nulla alia de causa hic additur , quam ut res noxias ex profundo ad se alliciat V magnes autem non quaevis Corpora sisne discrimine ad se accedere facit, sed tantummodo serrum & magnetem, atque hanc etiam vim prorsus amittit, ubi in pulverem contoritur, quia pori striati tunc diffringuntur, sicut id ipsum expertus est Rohauitius , qui melioris notae magnetem in pulverem red
git, eumque indidit linteo, ejusque pulvi Dculos satis valide ad se invicem appressit, Sctunc invenit & animadvertit pristinas in magnet ires in totum evanuisse.
Emplastrum citatum tui ad propositum revertar reliqui per aliquot dies super turmorem, sperans, acidum hoc pacto tempe rari , . ac viscosum attenuari posse ' ita , ut partim circulationi pristinae restitueretur, Partim per poros Cutis avolaret , sed malum fuit nimis pertinax, atque ideo spes mea me
fefellit. Quid igitur factum est y Scilicet ac dum particulis suis scindentibus tandembrillas dc tubulos quosdam disrupit , atque
ita liquor in tumore Contentus in unum lo-Cum Confluxit, & tum temporis tumor non
amplius duriusculus, , sed I mollis existebati,
58쪽
Chirurgica Rationati . non aliter quam liquor, ex pomo antea duro expressus , & valculo aliquo exceptus , se mollem exhibet digito palpanti, atque in eo puto consistere factam in tumore suppura
Iamjam audire videor clamans contra me vulgus eruditorum , quod sciliCet lianc aegrotulam non tractaverim secundum artem, hoe est, secundum falsam ac inutilem ipsorum theoriam, quae in principio tumorum repel-Jentia applicare jubet , sed respondere faciulimum est, dummodo dicam, quod omnium ferme tumorum causa sit obstructio , quae meCundum proprium ipsorum aXioma, quod scilicet contraria contrariis curentur per aperientia inllenda venit, non autem multiplicanda per repellentia vulgo dicta, hoc est , per frigida & astringentia. Sed quid si adversarios proprio ipsorum gladio jugulem, eosque cominciam duobus
argumentis,uel in ipso tumorum sere omnium initio rarissime, imo nunquam convenire r
pellentia vulgo dici a 8 tentabo saltem. Volunt igitur adversarii, ut in principio
tumorum applicentur repellentia, . sed interim tamen duos Casus eXCipiunt, primo Cum tumor fit per Congestionem, secundo quando ille reperitur in emunctorio. Quoad primum , Certum est unicuique a praejudiciis nondum Plane occoecato, nullum
59쪽
66 Praxis Medio tumorem fieri per fluxum, qua talem, ut
pote nMuralem, sed omnem tumorem fieri per congestionem , hoc est, tum demum, quando sanguinis ac humorum fluxus aliqua ex parte impeditur propter obstructionem, ob quam sanguis & humores alicubi Core rantur & accumulentur, atque hinc evidentissime sequitur, repellentia nunquam valere
Quoad alterum, brevitatis ergo sumemus tantum unum emunctorium sic ab illis vulgo nuncupatum. Asserunt igitur repellere non
licere in tumore inguinis , quia illud est emunctorium hepatis, hoc est, quia per i lud sordos hepatis expelluntur, sed haec est
ratio mehercule falsissima : nain vasa lymphatica & venae liquorem contentum ab imguine sursum deserunt, sic ut nihil restet praeter nervos & arterias, per quos vel quas hepatis eXcrementa deponantur , έed licet nervi eXcrementa quaedam ejicerent per inguen, tunc illud non esset emunctorium hepatis, sed potius cerebri aut medullae spinalis, nam nervi, qui Valde pauci in hepate esse reperiuntur, eX eo nihil recipiunt, & quamvis per arterias , quae ex hepate etiam nihil excipiunt, recrementa quaedam expellantur in inguen, ac per illud foras proturbentur , non ideo inguen meretur dici emunctorium
hepatis, sed potius totius massae sanguineae, - α si
60쪽
Chirurgica Rationalis. s& si prop terea in inguine repellere non licet, quia illud est emunctorium sanguinis, tunc
per consequens vetitum erit in ulla Corporis parte repellere, quia ubique per porOS Corporis multae particulae ex sanguine evacuanturdi exhalant. Sed tempus est, ut ad propositum reveri mur , unde nimis longὸ digressi sumus. Quandoquidem igitur tumor maturus erat,& pus, quod continebat, tam profunde situm Crat, ut carnem ac Cutim superpositam perrumpere non posset, ideo apertionem seci in ea tumoris parte, quae mollior ac eminentior
apparebat, sicque puris haud parum profluxit ; sed ecce, tunc invenio subjectum nigrum ac Cariosum ab acido scilicet in tumore contento , .quod fibrillas periostet, ac post ipsius etiam ossis disicidit, ejusque salem volatilem. Corrupit, qui ossibus naturalis est, ac magna, Copia in illis reperitur, sicut liquet ex deltillatione cranii humani, ex quo multum spiritus, multumque salis voluitis in forma siccaelicitur. Quod si autem aliquis in hisce meis ratio- Ciniis nondum acquiesceret,nec crederet hanc cariem ab acido esse indoctum, illi juberem, ut Oleum vitrioli, quod valde acidum est, applicaret dentibus , nam sic damno suo animadverteret illos tandem inde reddi cariosos ac frustulatim excidem. . Imo