장음표시 사용
71쪽
li magna latitia celebrata est.Hec Iosephus libro xv. Surae autem, qui templum ab Herode non refectum, sed auctum, vetere conseruato, putent, atque a Iosepho ipso falsa relata esse, quia Iudaei post cxcesium Herodis, cui audissent, Iesum dicentem: Sotais e templum hoc, se in irabus Hesus ego susscitabo illud, responderunt: suadragiora sex annis aediscatum est templam , nunquam ita dicturos asserentes, si verum fuisset, templum illud intra bici,nium ab Herode constructum. nam ea verba conue nir: Templo, quod Zorobabel stib Cyro inchoaverat,& sex to anno Darij post annos sex,& quadraginta absoluerat. Quorum opinionem ego non approbo. neque.n. tanta tumeritatis hominem esse puto,qui ea scribat de re praesertim insigni,quae multorum etiam viventium redargui
testimoniis post meq; enim Iosephus longe ab Imperio Augusti Gesaris abfuit,sub quo Templum Herodes aedificauit, aut Tiberij,sub quo Iudaei haec dixerunt. Verum
Iudaei,cum redarguere Christum vellent, & scirent,Templum primum a Salomone conditum spatio septem annorum, secundum a Zorobabele quadraginta sex, tertiuab Herode unius anni, & paullo amplius, neque primit, neque tertium nominarunt, Vt ea,quae parum caussae suae fauerent, sed secudum. multo. n.longius absunt tres dies a quadraginta sex annis, quam ab uno. In morte inde Christi Velum Tepli scissum est a summo ad imum. C ligula inde Imp. synagogas Iudaeorum ad sui ipsius cultum tradux it, & suis statuis cxornauit, ac Temptu ad ea usque diem inuiolatum suo nomini dedicauit. ex quo apparuit,vocem,quam Iudaei temere coram Pilato effuderant, cum se neminem regem habere,nisi Caesarem,dicerent, merito in illorum iam capita recidisse. ut scribit Iosephus. Ad extremum Vespasiano Imperante suborto ex dese-
72쪽
desectione bello Titus Caesar , urbe expugnata , siue
inuitus,sive volens hoc Teplum incedit eodem die, quo a Babylonijs olim fuerat inflammatum . Quam cladem pluribus verbis Iosephus memoriae prodidit. Hadrianus inde Imp. Iudaeos rursus rebellantes subegit, ac captam urbem solo aequauit, ac reliquias Templi igne deleuit. Tumq. demum Iesu Christi vox diuina completa, qua dixit, fore, ut Hierosolymis lapis super lapidem non remaneret. Hadrianus autem Templum Domini ad tollendam religionem terra obruit, ac Templum aliud Veneri dedicauit. ut Eusebius scripsit. Quare S. Paulinus ad Seuerti scripsit: Vbi area nati Saluatoris insantia vagierat , Elic Veneris lamenta fetentium lasciuis jucribis infamis rirus Clulabat.& Seuerus in Historia Hadrianus existimas, se Christianam fi dem loci iniuria perempturum,in Templo, ac loco Dominicae dis ronis daemonum stimulachra constituit. Hoc autem Idolum Daniel cap. ix vocavit Abominationem desolationis,cum dixit: Et erit in temeto abominatio desolationis, se usque ad consummationem, O finem seseaerabit desolatio. neque enim haec verba in desol tionem Epiphanis conueniunt.
De Templo Samariae. Cap. VI. A LTER VM Templum fuit in Samaria. Quippe
Manasses frater Iaddi pontificis, cum uxorem alienigena legibus dimittere cogeretur, ad socerum suum Sanab lat Daris Persarum regis praefectum confugit, atque ab illo auxiliu implorauit. Sanabalat autem, ne genero sumenae nobilitatis viro spoliaretur,suasit, ut a Iudatis defice ret, ac mox permissu Alexadri Magni victoris templum in Samaria in monte Garizin altissimo condidit. atq; ibi Manatam
73쪽
Manassem pontificem collocauit inter Samaritas, qui,Vt dixi, homines ex Assyria prosecti fuerant, ac legem Dei
ita receperant, Vt tamen vetcrcin idolorum cultum non
destituerent, ac propterea Iudaeis inlcnsi esient. quod Templum Trasgressorum est appellatum. Hinc exarsit inter eos de loco adorandi Dei certamen, atque contentio. Cum enim in lege traditum csiet, ut uno tantum in loco Deus coleretur, quem ille clegisset, ac primum bilo in tribu, & monte Efiraim delegisset, deinde illa reprobata Hierusalem in tribu Iuda,& monte Sion asciuisset,Samaritoqui montem Estraim obtinebant, sibi eam laudem vindicabant,quod in Silo primum inuocatum csset nomen Domini, Iudas vero contra ad se id decus trahebant, quod postea Sionem Deus ipsi Silo praepo uiuset, ut David scripserat, quem ipsi non accipiebant. neque.n. nisi quinque libros Moysis approbabant. Qua de
re cum aliquando disceptaretur coram Ptolemaeo Philometore rege,ille pro ludaris pronunciauit,ut Iosephus libro xi ii scriptum reliquit. Hoc vero Templum post Antiochus Epiphanes, cu in Iudaam infestus venisset, Ioui Hospitali, ipsis Samaritis non repugnantibuS, con secrauit. Ad extremum autem Ioannes Hyrcanus rex Iudaeorum,cum Samariam Iudaeorum imperio subiecisset, Teplum hoc funditus euertit post annos ducetos, quam fuerat coditum, teste eodem in loco Iosepho. Veterem inde quaestionem post aliquot annos tetigit Samaritana mulier loquens cum Christo Iudaeo. ut est apud S. Ioan.
cap. IIII: I in res nobi in monte hoc adorauerunt, ct vos
dicitis, quia Hierosolymis est locus, ubi adorare oporter.cui respondii Christus:Venici hora quando neque in monte hoc. neque in Hierosolymu adorabu Zatrem.
74쪽
Liber Secundus. ODe Templo Aegyptio. Cap. VII.
T E R TIV M templum Iudsorum conditum est in Aegypto ab Onia. Etenim aetate Antiochi Epiphanis, seditione Hierosolymis orta Onias Oniae potificis filius, eius, que Epiphanes interfecerat,vrbe profugus ad Ptolemaeum Aeaypti regem, & ipsius Epiphanis hostem, se contulit, atque accepto ab eo in Heliopolitana praefectura solo ibi oppidum Hierosolimis simile condidit,Templum a. aedificauit.ibi'. pontifex inter eos Iudaeos,qui seditione urbe pulsi in Aegyptum conces ierant, praefuit. Quo vero tempore Titus Caesar templum Hierosolymis instamauit,eodem hoc a Paulino proconsule Aegypti claudi est iussum, ita ut vestigium diuini cultus in eo
nullum remaneret,post trecentos triginta annos, quam fuerat constitutum, ut Iosephus libro Belli septimo prodidit. Extat epistola Iudaeorum Hierosolymitanorum ad Iudaeos Aegyptios, petetium,ut festum dedicationis Templi sui agerent, quemadmodum alia celebrarent, libro secundo. Maccab. cap. primo, quam in manus sumere, non erit inutile.
De Synagogis. Cap. VIII. HACTENVS de Templo, siue de Templis sit
dictum. sequitui, ut de Synagogis agamus. etsi enim hae non templa fuerunt, tamen aliquid templo simile habuerunt. Origo autem synagogarum non fuit vetusta. neq; enim in historia Iudicum aut Regum Vlla earum memoria celebratur. Ego vero, si quid in eiusmodi antiquitate concipienda coniecturae est concedendum, eas in Babylonico exilio primum constructas putarim, ut qui Templo
75쪽
' plo carerent,in quo aut orarent,aut docerent,locum aliquem similem Templo haberet,in quem eiusmodi ossicij gratia conuenirent. atque hoc idem fecisse reliquos diaspersionis Iudaeos in Asia, Aegypto, & Europa censu rim. Itaque in prouincijs,ubi Templum non fuit, sequentissima ruit synagogarum consuetudo. Postquam autem Iudaei ex Babylonia redierunt,ac Templum in urbe Hi rosolymorum restituerunt, simul etiam institutum iam synagogarum usum retinuerunt, ut Iudaei Hierosolymi tant in Templo legem audirent , prouinciales vero, cum ad urbem veniebant, in Synagogis. In commentarijs certe Hebraeorum scriptum est,ultimis temporibus in urbe Hierosolyma quadringentas octoginta synagogas comstitutas fuisse, quod Iudaei eo ex omnibus regionibus conuenirent. Erant ergo Hierosolymis synagogae per grinorum, temptu ciuium. in reliqua vero Iuda a, & Galilaea,& in ceteris prouincijs,in quibus Iuciat post disper .sionem versabantur, erant ipsorum etiam incolaita, quiabus Hierosolyma adire,non erat commodum. De Hierosolymitana una synagoga mentio fit praecipue Actuucap. v I: Surrexerunt quidam de Synagoga, quae appellatur Libertinorum, O C aenen ium, se Alexandrinstrum, ac e se qui erant e Cilicia, ct Asia dis manus cum Stephano.
Hi enim omnes erant Iudaei, verum in prouinci s habitantes.qui cum Hierosolyma negociorum sitorum caussa
adibant,no ad Temptu,sed ad synagogam, quam ipsi sibi
Parauerant, conuenire instituerant. item apud Ioannem xv Iai: Tgosemper docui in Onagoga, ct in remplo, quo omnes sedaei conueniunt. Dc ceteris cap. Actuum Xu: Mo ses a temporibus antiquis habet in Angulis rinitatibus, qui, eum praedicent in synagogis, et lucr omne stabathm legitur.
76쪽
ὰ pontifice epistolas in Damascum Monagogas , ut quos
inuenisset huiusfecti viros, ac mulieres, wnctos perduceret in Hierusalem. De synagogis Galilear,quas Christus, di Asiae, quas S. Paulus adluit, multa in Evangelijs, &Actis testimonia extant, quae postea reserentur, ubi de Scribis agetur. Hae vero synagogar aliquando a priuatis hominibus, & quidem etiam gentilibus,pij olhch cauila construebantur, ut illa vi I Lucae in Capharnao a ceneturione Romano. sic enim dixere Iudaei: Dignus est, visanes illi seruum. diligit enim gentem nonram,CTonagogam ad cauit ipse nobis. Vt autem in templo sacerdotes,&pontifex principatum gerebant, sic in synagogis scribae, di eorum princeps is, qui synagogae princeps, siue archisynalogus dicebatur. & probri loco maximi ducebatur, si quis synagogae, idest coetus illius, qui ad audiendum conueniebat, expers factus fuisset. Vnde scriptum est apud S. Ioannem Ix: ConspirauerunI Iudaei, ut quis confiteretur,eum esse Christum, extrasnagogam seret. & x II: Ex principibus multi crediderunt in eum , sed propter Phariseeos non confitebantur, ut e onagogγι non ei,
cerentur. Q in etiam in ijsdem locis Scribae ambitionis caussa prima cathedras allectarunt. quod Christus eis Obiecit, cum praecipuam illorum contundere superbiam vellet. Sed de ossicio scribarum in synagogis post suo loco pluribus,ubi etiam alia de synagogis ad ijcientur. nunc enim haec de synagogis dicere voluimus, ut eas diuersum aliquid a templo esse, ostenderemus. cuius rei argumento est, quod caedem euerso etiam templo in hunc usque diem seruatae sunt. unde Ecclesiae Christianoruni opposita est Synagoga Iudaeorum.
77쪽
LIBER III. Qui de diebus sacris inscribitur.
Vox iAM de Iocis sacris diximus , dei ceps uitur,ut de dictus,prout proposue
ramus, agamus. Quae disputatio quo apertius explicetur, prius de tota ratione Hebraicorsi annorit,ac mensiu disseretur. Hebran igitur,ut satis inter interpretes constat, annum habuerunt lunarem ex mensibus duodecim, & diebus tre .centis quinquaginta quattuor constitutum; cir in vero duplicem: unum , quem naturalem, & vulgarem, alterum, quem ciuilem,& sacrum appellauerunt. Naturalis ab initio mudi sub trinoctium autumnale est institutus, quo tempore ipsi etiam mundum a Deo creatum existimarunt. Ciuilis ante egressum Hebra orum ex Aegypto sub aequinoctium vernu a Deo praescriptus est, ille post conditos fiuctus,hic ante inchoatam messem. Vt autem lunaris annus fierct solaris , idest spatio, quo sol Zodiaco circumuoluitur,finiretur,qui cursum suum diebus trecenais sexaginta quinque,ac quadrante absoluit,opus intem
78쪽
calatione undecim dierum, & quadrantis, qui super
rant, fuit. Ceterum numerus duodecim mensium confirmatur quarto tertij Regum : Habebat Salomon duodecimpras ct super omnem Israel, quipraebebant annonam regi, σdomui eiuster singulos enim menses in anno Muti necessaria ministrabant.& IIII Danielis: Post sinem duodecim mensium in aula Babylonis deambulabat. & III Esther :Mense primo, cuius vocabulum est N an, missa est sors in
urnam ct exivis mensis duodecimus, qui vocaIur Adar. De anno vero naturali incipiente a mense Septembri docet Cap. xxi II Exodi: Custodi solemnitarem in exi-- anni, quando congregaueris omnes fruges tuab de agro.& xxx IIIa : Solemnitatem hebdomadarum scies tibi inprimis,sorium messis tuae triticeae, olem itatem, quado redeuu anni tempore cuncta conduntur. Adde,quod annus septimus,& annus quinquagesimus ordiebatur a septimo mense, ut postea demonsti abitur, tanquam ab eo, unde vetus,& naturalis annus cxordium sumeret. Quinetiam Chaldaeus Paraphrastes locum ex v Ira tertis Regum ita expressit: Conuenerum ad Salomonem in mense Fortium festo die, quem vocabant olim primum mensem, at
nunc es primo . Iosephus autem libro Antiq. primo ci adidit, diluuium Noe coepisse secundo mense anni, qui a Macedonibus vocatur Dios,ab Hebraeis Marestiuan,qui respondet apud Romanos Octobri. De insistutione vero sacri anni sic prscepit Deus in Aegypto cap. x ii Exodi: Menses ine vobis Arincipiam
me iam'imus erit in men ibus anni. Eum vero mensem post vocavit Cap. xxx III mensem Nouam rugum,&x x XI III mensem verni temporis. Quare omnium consensu putatur fuisse idem,atque Martius.
79쪽
De intercalatione non extat praeceptum in lege ullo, verum interpretes asserunt,ea necessariam fuisse, ut conseruaretur ratio mensium,qui a noua semper luna exorsi sunt,& Paschae,quam quartadecima die primi mensis celebrari oportuit paullo ante messem, &Tabernaculoru, quae persecta vindemia celebrari Deus praecepit. Eos vero dies Iudaei interposuerunt secundo,& quarto quoquc anno post mensem duodecimum,qui dicitur Adar. Itaque eum mensem tertiumdecimum vocant Veadar,quasi alterum Adar,dierum viginti duorum, & viginti triu, vicibus alternatis,habita ratione quadrantis.
MENSES porro singulos instituerunt a noua Iuna.
eos vero ante exilium Babylonicum nominarunt a numero, prout quisque primus erat, aut secundus, aut tertius usque ad duodecimum. Post reditum autem ex Babylonia his feriue,ut aiunt interpretes, ornati sunt nominibus Nisan,Zius,siue Iar,Sivan,Tamuz,Ab,Elul, Eth nim,sive Tisii,Bul,sive Marestiuan,Casleu,Thebet, Sebat, Adar,qui respondent Martio, Aprili, Maio, Iunio, Iulio, Augusto, Septembri,Oistobri,Nouembri, Decembri,Ianuario,& Februario.Ex his aute alij xxx dies alternatim habuerunt,alij xx IX. unde illi pleni, hi caui vocati sunt.Qua ratione ccco III dies emerserunt. Prioris appellationis testimonio est caput Exodi X L: Mense primo quartadecima die mensis ad vesperam Phase Domini est.& Numer. Ix: Faciat Phase Domino in mense sicui quartadecima die mesis advesperam. & primi Paralip. xxv II;
Primae turmae in primo mense Iesbeo praeerat. Secundi men s habebat Iarmam Dudia. Dux turmae tertiae in mense ter
80쪽
ιιο erat Banato. auartus mense quarto A ahel, diuinimmense quinto Samaoch, Sextu. mense sexto Hira. atq. ita
deinceps usque ad duodecimum. De nominibus alijs postea mensibus inditis docet quintum tertij Esdrae: Insecundo anno regni t ius mense
N an primoaertium Estheri Mense primo, cuius vocabulum es N an. Baruc primum : Decima die menses Sivan, Sextum secundi Esdrae: Vicesimo die mensis Elul. Zach riae v I I: In quarta menses noni, qui est Casleu.de primum: uarta undecimi mensis Sabath. & primi Maccab. XvIr Mense undecimo, hic est mensis Sabath. Esther xv I: Mensis duodecimus, qui vocatur Adar. Sextum tertij Regum: Mense Zio, ipsi est mense e cunduου. Item: Anno quarto sendata eri domin Domini in mense Zio, cst in anno undecimo mese Buci e est meses ocrauu perfecta est domus. de VID: Conuenit Israel in mense Bethanim ue Ethanim insolemni die ipse est menses si timus.redicam ex interpretibus. At quia lunares quoque menses sunt, propterea no semper mensibus Romanorum responderunt, sed ispe in binos singuli incurrerunt.
De Septimanis. Cap. III. M E N S E S inde singulos in septimanas ctu hebdo
madas diuiserunt. Septimum autem quenque diem vocauere sabbatum , idest requietem, qu kl eo die post opus sex dieru Deus quieuisset. atque ea de caussa ipsam etiaseptimana sabbatum appellarunt.Paralip. tricesimo te tio secudi: visibi re singulas hebdomadas succedere consueuerant. & Lucas xv iii: Ieiuno bis in Subbato, idest in septimana . Hinc dixere primam, & unam alteram Sabbati,pro prima,& secunda die septimanae. vi S. Marcus xvi: Et valde mane una Sabbatorum. acul OX: Sum