Diatribe in civitates antiquas

41쪽

bus suis prospicerent subacta ab Harpago Ionia, suadebat Jonibbus Bias, κοινῆ , ἀερώντας ἐς Σαργα κα Βωτα πόλι, ψανκrsi es πάντων Ἱώνων καὶ ουτω ἀπαλλαχθέντας σφεας δουλο νης, ε - μονήσειν νήσων τι ἀπαπι- ρμγχην νει --ους. ια αρχοντας G, ut sociata lambesa darem ventis, et in Sardiniam nariginrent, ibique unam tinum omnium conderent eivitatem ita sera tute tiaratos, opulento fore , insulam vinium maximam obi retentes, aliisque imperanter Q.V Urbem bram reliquerunt Athenienses videbant flammam et uinum ex illa exsurgere nec tamen

desperabant de civitate. Nisi Persas vincere navali proelio p tuissent, una Sirin, Italiae urbem, cum suis nigrassent prouti ipse inmabat Themistocles Illic sibi videbantur alia uelle teniphi et momita condem, in auudisonvenio sorum po se quoas egissent, ver urbe delata, Mersuis em Athenae, quamvis alio loco ab Qua nati erant et educati regione, hac semper delectabantur Veteres. Sed civitatis, cujus essent cives, tanto ducebantur am

re, ut, quamvis non nati illic eam tamen haberent patriam suam. Secundo Ciceronis de legibus libro in Arpino inducuntur cum M. Cicerone ambulantes Atticus et Quintus. Dixerat Marcus o selae ruatum S Se Mis Uur Atticus , cognOSSe me , inquit, inine abula tua admodum gaudeo. Sed illud tamen quale est, quod paulo iste dixisti hunc locum idem ego te accipio dicere Arpiis num vitisanam atriam Me vestram Numquid duas habetis p trias' An est illa una patria communis nisi serae sapienti illi

42쪽

Caunai. suit patria non Roma, sed Tusculum. Rem Attico de- Harat Marcus, et intelligimus ex ejus diciis, quanti civitatem secerint Antiqui. Ego me hercule, respondet, et illi et omni-aius munici ibus, duas esse censeo patrias , unam murrae, alteram civitatis ut ille cato, cuiri esset Tusculi natus, in populi Romahi civitatem susceptus est. Itaque, cum tu Tusculanus esset, civitate Romanus, tabuit alteram loci patriam, alterani juris ut

vestri Attici, postquam Theseus en demigrare e agris et in astu, quod appellatur, omnes se contei re jussit, et Sunii erant iidem et Attici sic nos et eam patriam dicimus, ubi nati, et illam, qua excepti sumus. Sed necesse est, caritate eam praestare, qua

Reipublicae nomen universae civitatis est cu pro qua mori et cui

nos totos dedero, o in qua nostra omnia ponem , et quasi con

secrare debemus. Dulcis autem mi multo secus est ea, Fraue genuit, quammi in excepit. Itaque o hanc meam esse patriam prorsus numquam n obo, dum illa sit innox, et haec in contineaturus '

si loqui solebant et in , quippe a civitatem quique suam

reserelites omnia. Cum omnia, idem ait Cicero, nitione ani. moque austraris, mnium sotietatum nόli gravior, nulla carior, quam ea, quae cum Republica est unicuique nostrum Cari sunt parentes, cari liberi, propinqui, familiares sed trines m. nium caritates patria una complexa est pro qua quis bonus dubitet mortem oppetere, si ei sit prolaturus coi'

i Pro corruptis his verbis in eademicis Lectionibus legendum olim proposuit doctor meus suavissiinus. Cl. Wyttenbachius ρρι ae Rei'tibilisca tr-rna universi civiso est. 2yL . H. a. Die Ull. I. 17 Cf. s.

43쪽

rebantur omnia. Eo pertinebat educatio eorum et institutio, imo tota vita, ut digni evaderent insigni honore, quo tamqliam cives existimabam tur Minor habebatur humanitatis, quae nobis videtur unice a

danda, quam civitatis ratio. In peregrinos homines saevire lic bat, ut apud Spartanos in illotas, apud omnes in barbaros, m do civibus quisque suis consuleret. Inepta ita multa exstiteritne legislatorum et philosophorum placita. v. c. Platonis sententia do&eminarum communione, qua nil nobis videtur absurdius, et nil est profecto naturae repugnantius Tolerabantur tamen haec omnia, imo probabantu et laudabantur, quippe civitati, ii κοινων-.

consentanea.

Ad hanc autem servandam et firmat dam civitatis existi in alionen et arctam liniversorum civium conjunctionem, leges pertinebant tantum non omnes. Vallierunt eo Cretensium et Spartanorum serim, a Platone et Aristotele tantopere commendata: ξωλα riuii.

quo magis integri manerent civium animi, nec alie 'is moribus contaminarentur: leges item, quibus prohib batur, cert impediebatur mercatura, nobis quidem minime probandae, ne, e petendae, sed aptissimae antiquitus ad caveisdas auri argentique illecebras. His enim sicillime distrahebantur a se invicem lues, et distracta est vere, Lysandri tempore , Respublica Spartamui servorum manu missione apud

Multa sunt quibus Graecis praestiterunt Romani, quod vere ob ervavit Cicero In bis autem a prim censenda servorum

44쪽

DIA TRIBB IN CIVITATEM ANTIQUA . Asmanumissio servos libertate donare solebant etiam Graeci , solent etiamnunc populi rudes Suadebat hoc voluntas domisi in probum famulum, quem vendi nolebat pecudis instar. Sed apud Romanos sui inductum, ut qui manumittebantur servi, non ad proin letariorum hominum genus referrentur, ut sere fieri apud Graecos consueverat; sed manumitterentur solemniter, in civium numerum accenserentur, civium haberentur honore, dignitate, juribus V rum tamen ne de abusu institutionis dicam, longe aberat ut e

sublimibus illa existere humanitatis sensibus, quibus nos imbuti, Terre non possumus servum hominem. Accedebant quidem, certe tendebant eo Romani; sed, ut omnes antiqui ad civitatem res rebant omnia humanitati, quae nisi dicitur, nullum habebant

honorem.

De aequalitate in ei νι taribua antiquit Nulla est coniunctio sine studio aequalitaris. Inde instituta de agrorum divisione, de debitorum remissione, leges agrariae, o tentiones item plebis Romanae ad obtinendi omnia Patriciorum munera ipsa inde creatio tribunorum plebis. Et quae instituit Servius Tullius, ut auctoritatem sirmaret optimatum frustra haec

molitus videatur, nisi justam induxisset simul tributorum aequat, talem. Longe herat, aequalia essent omnia in Rebuspublicis illis quo hi esse potuisset absurdius. Sed studium vigebat aequalitatis, naturae civitatum, quippe κοινωνιων, consentaneum et et legum ratione abita, erat omnium, tanquam si tum, .conditio.

45쪽

E. studio communionis leus exstiterunt communes, quibus iunctae sunt Respublicae. Sed viuerunt etiam deinceps leges ad studium illud alendum. Inde praeclara facinora antiquarum civi,

Paratis omnibus, quae ad Graeciam occupandam pertinerent,

Demaratum arcessit Xerxes et ita orditur: Demarate, nunc me juvat e te quaerere, quae scire cupio. Graecus es, et ut ego non ex te solum, sed et ex aliis Graecis, qui ritu in colloquium veniunt, audio, ex ea civitate es quae nec minima est nec infirmissima. Nunc ergo hoc dic mihi, an Graeci ausuri Sint manus contra me tollere. Nam, ut equidem existimo, ne

universi quidem Graeci et reliqui ad occidentem habitantes homines, si vires suas cuncti conjungerent, pares forent ad mihi resistendum, nisi prorsus inter se suerint concordes. t cupio tamen ex te, quid sit quod de hoc dicas, cognoscere. Operae pretium est attendere, quid responderit Spartanus nam explicui accurate rationem Graecam. Primum haesitabat, ut par erat: se Rex, inquit, ex veritate tibi dicam, an ad gratiam ' erates

vero eum ex veritate dicere jussit nihilo enim minus illum ob id sibi acceptum ore, quam antea suisset. um Demaratus, hoc audito, sic dixit se ex quoniam ex rei veritate me loqui iubes, eaque dicere, quae non mentitum me esse OSthac deprehendar, morem tibi geram. T 'Ex δ πε si μὸν viri ere συντροφός ἐτι αρση δὲ πακτός μι - τε σοφι,, κατεργασμni καὶ νόμου χυροῖ'

In Groecia ob omni quidem Movit pauperio habitavit arce iu

46쪽

Vero pinus, rapientiae et Iegis validae sita, qua utens Graecia et paupertarem abigit et dominarum. Et laudo quidem Graecos

onmes circa terras illas Doricas habitantes nec vero de cunctis minc Graecis verba faciam sed de solis Lacedaemoniis quos

Primum dico nequaquan accepturos esse tua col ditiones, Serviis

tutem Graeciae proponentes deinde obviam illos tibi ituros aio in pugnam, etiamsi caeteri omnes Graeci tecum sentirent. dnumerum autem quod attinet, noli quaerere quot sint numero,

qui hoc lacturi sint: nam sive mille suerint qui in aciem prodeant hi tecum congredientur, sive his pauciores, sive plures 'Mira voluptate levis sere soleo Demarati illos cum Xerxe sermones, quos tradidit ita nobis Herodotus. Nam iucundius enarrari conlabulatio non potest tum vero continent Regis sparsetesii sententiae ipsius adeo Politicae Graecae principia sed a dianius porro. Ad haec igitur Xerxes ridens, , Demarate, ait, quodnam emiis sisti verbum, mille viros cum tam ingenii exercitu congressuros

Dic mihi, gera nonne tu ais regem te horum Onlinuna luisse Visne igHur tu e vestigio contra decem pugnare viros Atqui, si vestri cives cuncti tales sunt, quales tu declaras, decet te, regem eorum, ex Vestris institutis, ut a duplo numero congredi.

Nam si illorum quisque denis viris de meo exercitu par est a te utique postulo, ut viginti viris par sis atque ita demum recte stabit ratio, quum tu dicis. Sin, quum tales sitis alique stati ta quali tu et alii Giaeci qui me convenire consueverunt, tantopere gloriamini, Vide, ne vana acinii sit hoc quod dicitis. Age enim vide mus, quid probabili ulla ratione fieri possit 8 Quonam igitur pacto mille homines, aut isti decies, aut denique uti

47쪽

quagies mille, qui cuncti pariter liberi sint, ne unius subiecit imperio quo pacto, inquam, hi resistere tanto exercitii pol rimi Nam, si sunt illi quinquies mille, nos plures quam milleni sumus, qui illorum utrumquemque circumstabimus Quodsi illiuntiis imperio essent subjecti, possent sorte, illius metu, contra suam naturam fieri meliores, et flagellis coacti pauciores numero adversus plures in praelium ire; sed liberi et suo arbitrio perinmissi, elitrum hortim acient Piuo vero equidem, aequali etiam numero aegre Graecos Solis Ι'ersis resistere posse. Sed apud nos

hoc reperitus, qu- - quamquam non requens, sed rarum. Sunt enim inter Persas, in satellitum meorum numero, viri, qui eum tribus simul Graecis pugnae inire non detrectabunt quorum tu inexpertus, multa nugarise Inept xerxes haud perspicit naturam civitatum Graecarum ἰnec vero vim uo- ad cives conrungendos sed accipiet hoc ab homine spartano se Rex respondet Demaratus, ab initio nou ram, vera me dicentem, non dicturum grata tibi sed, quoniam

in coegisti vera eloqui, dixi quae ad Spartanos attinerent. Quamquam quo pacto ego nunc maxime adversus illos affectus sim,

tu optime nosti quum illi me honore et muneribus paternis spoliatum, domo atque patria pepulerint quem tuus pater enigne exceptum, victu ac domicilio donavit. Quare credibile non est, hominem sanae mentis exploratam respuere benivolentiam, sed

eam potius quam maxime complecti. Ego vero neque cum decem simul viris posse me dimicare praedico, nec cum duobus et meis res arbitrii sit, ne cum uno quidem congrediar. Quodsi vero necessiua urgeret, libenter admodum cum uno ex his viris eo g dorer, quorum unusquisque tribus se parem ait esse Graecis.

48쪽

ni ATRIB IN rVIT ATL AN τι quAM QIta enim Lacedaemonii, singuli cum singulis pugnantes nullis viris sunt inferiores conserti vero omnium hominum sortissimi.

Liae enim liberi sint, non sunt tam omni ex parte liberi;

praeest enim iis domimis, DE X; quem ilii dominum multo magis riment, quam te tui. Faciunt semper id quod lex imperat: -- pera autem ilia semper idem, velans ex eis profugere quantaeumque iis hostium multitudo, jubensque in strine suo arames aut vincere ais ore sine i 'Α- orti sine Rege, esse non poterant Aegyptii co pro Rege eium agebant omnia orientales sed Graeci Romanique his studiis ueti communionis, ipsam habebant ei, itatem, quam e serent unice, quam amaren plane, quam defenderent ab omnibus: nullis obedientes, nisi legibur communibus, uti Reipublieae dominii.

Qui mam e i. ebatur antiquo aevoci νιν atum prosperira ιδ solemus nos sere populorum florem et prosperitatem aestimaree divitiis opibus, mercatura, soli proventibus, rerum opportunitatibus. Negligebant haec prorsus Veteres, de flore disserentes civitatum suarum. Cives attendebant, non res civium negabant adeo, bene se tabere Rempublicam, quae opibus assueret; nam

49쪽

γ rnis. cui L. AN Eus distrahi ita cives a con muni caussa, et suas praeponere diritias Reipublicae luti et auctoritati virtuten adeo tolli, quae patriis amore contineretur. Cives, ait Plato, quo majore habebunt pretio meuniam, eo minore habebunt virtutem: ἡ α μω λι-ο ἀρ-

Nonne ita irtus a Ditiis discrepat, omi utraq-- Ianeritaterae rint muta, semperque in eostoriam partem delinem ob Cives respiciebam unice antiqui et civium mores. - Moribis antiquis fiat res Romana que. quod Ennii effatum in omnes quadrat Res Nicas veteres. Θribus florebant illae civium suorum, ad temperantiam compositis,

utudinem, ad virtutes omnes, ut validi essent corpore qui rem communem propugnarent, animis inprimis consentirent civi istis caritate suae. Quamvis pauperes, florebant antiquo evo wubli e naui civium Orebant consensu et vigore. De Repub Iica Romana.

In historia gentium mira est et paene singularis Romanori ratio. Ingens imperium condiderunt, prout Persae, Macedones, recentiores Europae popul sed, ut populi hi per magnos te rarum tractus dispersi sunt, in quibus habitarent, ita 'errarum domini Mia ominebantur urbe. Nisi naturam attendamus antiquarum urbium, intelligere istud haud sacile poterimus Censebatur Roma non urbis circuitu Ie

co Rep. VIII. SI

50쪽

m ueni hu quihus circumdabatur sed comitiis et senatu. Essextili poterat civis Romanus, etiamsi in qua vis Italiae parte, in

Graecia, in frica, in Asia, in Gallia habitaret modo jus esset mmis comitiorunt. Sic enim particeps erat Reipublicae suffragia ferre de publicis emissis orerat, poterat in Seiratum eligi. Caethrum ita accidit, ut per totum terrarum orbem distribueretur ali, quando, Respublica Roniam Barbari etiam tandem tua civicius acceperunt.

Quare genter Italae ranr sim di aui apsetiverunt eivitatis

Romanae . . .

Mulci sunt sere antiquarii in aestimandis emolumentis, quae percipi ex sure illo solebant sed potius illud aliunde dueam.

Κανωνis erant vetustae civitates; et honos habebatur insignis, societatum illarum participem esse, Stilis modi maxinte, quae allis videretur excellere Romae gloria devictis vicinis et renioli uri.

bus populis, subacta Carthagine et Graecia ad summum fastigium escenderat. Sponte sic appetebant in Italia omnes, ut in tantae pervenimn gloriae societatem.

Honoris aussa in gentibus Orientalibus et in Graeci R

manisque. In orientalibus populis disjuncta erant omnia seeundum familias, tribus, genera, castas, ut a recentioribus vocantur. Eo magis