Theatrum conuersionis gentium totius orbis; sive, chronologia de vocatione omnium populorum, & propagatae per universum orbem fidei, christianaeq. religionis descriptio auctore F. Arnoldo Mermannio ..

181쪽

quantum erat: uti ex donatione D. Constantiniapud photiu Patriarcha Constat. l. Tit. 8. C. I. liquet. Togata naque linguam , seu auctoritatem S. Pctri esse clauem c li& inferni, vitae & mortis, nemo nesciet, v xo raui .vic masuetam & Christiano digna, singens. ali)que infiniti, qui ex sacris literis Antichristi aduentum praesagierunt. qui omnes, tanquam Vno ore locuti,certissimam Isagogen Antichristianismi ceu

182쪽

rudimenta seu elementa esse mi litur giam, id cst, odium altarium , teplorum sacrificij incruenti, sacerdotum , & eius modi. Quod quidem si verum Os ,Cgre- gia incunabula parant iam iamque Ucia turo Antichristo Iconomachi, & theo- l . V o s. machi,ac misoliturgi, moderni inquam Guesi, , & Hugonotti . strentiam no- ω', d. uant operam suo patrono, belli alum-N τ'

ni. Perelegantes gemmas ac flores emit- 'τ 'tit bruma frigescentis charitatis ex Coctos, veritatis aemula, criminatrix, pellex

haeresis. Tot certe mihi siiquid ego sapio gradibus videtur mundo propinquior Antichristus,quot punctis momentisque crescit licentia haereseos. Quid exspectandum est reliqui, mediatoris unici sublato sacrificio,ablata cruce qua sumus redempti, qua linquit Hippolytus) in Dote pingendi sumus , quam Vt mundus nequi- Ercth. . tia impietateque exaestuas confla ret in 'r' 'g

ccndio,& nullum percipiat supplicij remedium,qui Diuuna hominum q. semel contempsit patrocinium. Recte itaque mihi putatur staticinatus Lutherus,nulla sese magis posse incomodare re, im perio Romano, hoc est, nihil ita possc commo- M dare

183쪽

APPENDIX.

dare regno Antichristi,manibus pedibusq.

promouendo, remis, velisque accelerando, citis equis accersendo,cui impedio studebat,quam exibilato Missat ossicio, &sacrosanctae Eucharistiae valere iusso S cramento . Hanc victoriam, ille existiamabat patris sui Antichristi triumphaturi Compendium, quam omnes sancti Patres semper sunt arbitrati perituri orbis methodum. Haec habebam,Heros amplissime,quae vclitationis instar , aduersius nouatores omneis haereticos, de Gentium quarumque ad fidem Christiana vocatione, dis sererem, & tanquam in scena ob oculos ponerem. Id eo feci consilio, ut nostrates Belgae, &: Flandri, deposita nouarum I rum cupiditate,quae fere aut per sese malae sunt, aut suopte nomine vehementer suspectae, M. Tuli. Cicerone auctore, habeant seu tempora quae consulant,seu loca quae inspiciant, seu populos orbis in primis Asiani, & Africani,deinceps Europqiac Indici, imo vero maiores nostros uniauersos, religiosissimos moreales illos,quibuscum ac secum,quum de fidei religionisq. Diuinae sacris quippiam controuertendum

184쪽

tendum duxerint,loquatur. Ne vero vel temporum, vel Ecclesiarum, vel popul rum aliquam exceptione sui erroris, m

litia omitto in praetexat quispiam , sunt hic Asiani,sunt Africani, sunt Europsi sunt

Indici populi, si de linguis quaestio est:

sunt Graeci, Hebraici, Chaldaici,Syriaci, Sarmatici, Gethici,G otthici, Theutonici, Britannici,G allici, Fladrici idiomatis limguarum q. omnium quae sub caelo sunt. Miruest atque prodigiosum,prorsus nullum istorum vel populorum, vel idiomatum sonare,dicam an tonare istos putidis. simos fesccninos Lutheranismu,Caluinisimum, Mennonismu, vel certe Luthem, Caluinu, Mennone hic sub nullo circulo, nulla sphqrae zona, nulloq. Climate, neq. apud Hebraeos,neque apud Syros, neque apud Grecos,neque Latinos,aliosve quos-uis reperire suae factionis vel unum, quicum ipsis conueniat. Nam dicere neminem fuisse post Christu, S apostolos vel

Christianae vel apostolicae doctrinae, tam est insolens, absurdum, improbum que, quam Lutherum, Caluinum,& id genus hominum monstra facere euangvij, Verique verbi Dei primos auctores. Si vero

M 1 dicant

185쪽

18o APPENDIX.

dicant aliquos alibi locorum,uel gentium fuisse Christianos a passo Christo, & apostolis mortuis: saltem Unum nominCnt, εἴ si1c nobis caussam dec1dent. Haec fuit ratio huius mei institutiallustrissimePrin Ceps, quo Maiestati seu Diuinς rebelles in fide & moribus,seu Regiae in moribus ac conatibus,discant, quam speciosa sit ve botenus illa Pandora Hesiodiana, quamque sit exemplis factisque si iis speciosis, promissis c5traria,Higres s. Deinde illis teporibus velut actoribus existiment, illis locis & Ecclesijs , quas citauimuS,tanquadissinitoribus dictatoribusq. concedat,illis populis tanqua arbitris atq. auctoribus, graphicis & classicis,quae teneda, quae fugieda sint,decernat. Id quod si faxint oue lapide deierauerim Odepol sutita loquar)facilius claua Herculis extorqueri posse, quam istuc e manu sinant eripi tam firmatae astabreq. roboratae fidei manubriit. Neq. me latet, Illustrissime Princeps, praeter loca orbis plurima & Ecclesias

Ctiam tempora aetatesq. non paucas inde

a Christo hucusque,deinde populos quoque coit ures hic desiderari, qui hic a me non sunt censi; praesertim quum diligenter

186쪽

ter sciam, auctorem secutus D. Hieron mum, septuaginta millia angelorum custodum p sidumque esse mortalibus suis quibusque prouincijs praesectorum , praeterea in totidem gentes hominum idiomata distincta. Ceterum hoc genus

argumenti ter maximCVtile ,&consutam dis haeresibus quibusque perop*tunum Vnus Euse ratus,& paucos admoduex amussim illud ibu, νοῦ pertractasse cum no nescirem, volui rem gie Spraera

quoquo modo attingere sore existimans, ut alijs alijsq. aliarum seu nationum, seu t: ., gentium,quarum mihi res no ita perspinliae sunt, occasione praebeam .hisce meis inuentis, ceu manipuliS, ceu centuriatis cuneis, suas legiones, suas chiliadas, suas τ' myriadas,uti addant auXiliares. , Non cunus homini contingit ad e Corinthi; :υ quodum prodire tenus si non datur ultra. Quodsi hasce phalangas socialibus cohortibus auctiores in arenam campumq. apertum produci aliquando videro; neq. me poenitebit suscepri laboris,& mihi cogratulabor meas copias, luctis aliis cophs numerosioribus fortiores redditas eius , modi arcem iam tunc contestabor fide ter, haerescam sibilis, schismaticorum co-

187쪽

natibus, nullis inserorum machinationibus expugnari posse, asseramque monumentum prorsias aere perennius.

Id vero pensi moderatique lector seu praedicator scui operose officioseque huc nostrum laborem seruire cupiam ) hab re debet, ut cum primis, sepositis affectibus, hac velut censoria virgula Vtatur.

Quando,Vbi, apud quos populos, fidem

religionemque Christiana obtinuisse coperiet,eadem opera existimet ilico, iudicetque fuisse ibidem Doctores, Pastores, Euangelistas, Apostolos, Prophetas, Sacerdotes, Diaconos,Episcopos,reliquosq. symmystas religionumque antistites, &hierarchia ecclesiasticam uniuersam,quc- admodum eam partim apud S. Paulum aliosque apostolos, partim apud S. Luca in Actis, S. Clemetem Ro.in institutioni-hus Apostolicis, S. Ignatium Antiochensem in Epistolis,Dionysium Areopagitam primum Atheniensium, demum Parisiorum Episcopum, caeterosque apostolorualumnos ,descriptam legere est. Deinceps

porro arbitrari oportet cum eodem Euangelio, cade totidemq. ubiq. terraru , genituque, ab apostolis cosecrata fuisse sacra-

188쪽

menta sicut a Christo Domino instituta,

traduce manu acceperant.Iam vero nulli

ambigendu est, quin illi sacri mystae operati sint sacris, a Domino iussis sancitisq.& Litureias ac Missas peractas,pro ViuiS, proque aciunctis: hymmodias, & psalmodias ivti vel a Dauid vel apostolis,vel angelis traditae iuerant2 decantatas ; ordinis ecclesiastici exarchatum, Christique in terris vicinatum, vigente disciplina, somisse; traditionem ecclesiastica situm robur, sanctionesque & ante & post print dicatum verbum Des,vires habuisse.PK- terra nulli dubium est, stata Vigiliarum

quarum nos umbram tantum tenemus seriarum,litaniarum,leiuniorum lcm p

ra ubique passim fuisse, nec non ciborum vestiumque delectum. item templorum, altarium, sacrorum vasorum,& reliquam rerum, Numini dicandarum,& Ecclesia . familiarium cos rationem obscrUatam. . Monasticae seu litariς iuxta,& cCenobi-ticae vitae conceptis votis professione C lebratam, ubiq. non latum ex Actis apo

thari apostol Marci Euagelistae discimus. Sicut enim fuerant olim veteris instru--- M 4 menti

189쪽

menti Nazaraei, Prophetae, Essici in popu- ' lo Iudaico quaedam virtutum exemplaria 5 incitamenta: ita in Christianis Ecclesiis lumina quaeda alijs sanctimonia praelucere oportuit. Nagarasi sane & Prophe,

tae , suae Vitae genus 4 Deo acceperunt.

Esi os vero a Ionadabitis, & Rechabitis origine ducere, de quibus Hiere. 3 I.multo Pharictis esse pristantiores, Iosephus, Philo,Euseb. CH. Sc alij testantur. Qua- le vero esset famabo) institutos fuisse ab apostolis in Palaestina,&Syria coenobitas,

voluntariae spontane que paupertatis cultores,& S. Marco quidem erecta in AEgypto semiacia, & monasteria,id quod Euse- lbio Caes. Niceph. Call. Georg. Cedren.

aliasque auctoribus certo certius est,& noeas de religiones ab apostolis alibi atq. alibi dedicatas. Quid enim esset S. Mattheu. Ephigeniam Regina,aliasq. VirgineS VClare,carumque pudicitiam Domino nuncupare in AEthiopia, & non alios itidem apostolos ali bi Θ Vnde nobis Missa liturgicaque operatio S. Iacobi apostoli Hiero- siclymitani pro vitiis,& mortuis 1 si neque pro Viuorum salute neque pro requie dor mientium sacris sunt operati reliqui apo

190쪽

stoli 3 Cur S. Ioanes tot Ecclesias instituit in Asia,cur tot fundauit S. Thomas in India, Apostoliq. alij &ali) alibi, si nobis iasunt poenitedae Ecclesia ZAd quid S. Paulus singulis quibusque ecclesiis presbyteros, episcopos, doctores, pastores,aliosve dispensatores mysteriorum Dei ordinandos decreuit,si nos illos impune aut amo, vere,aut spernere contemptuique habe relicet ξ Neque mihi tam coenobita ,synoditae, anachoritae, monachi,eremitae,asco'tς, therapeuta mares, therapeutidae eminae,alij que mundo renunciantes,ac pule Deum colentes,ab apostolis recens imstituti videtur,quam genus hominu Deo seruientiu ad amu ssim , & regulam quadam ab apostolis redactum, illisque apostolos siue coenobia,sive monasteria. siue semncia siue oratoria aediculasque extruxisse, & consecrasse. Denique apostolos ipsos,iactis passim toto orbe Christiante fidei fundamentis, sarta tecta quoque curauisse, facile mihi fidem facit parabola, qua didicerant prudentem architectum LM, debere, praemeditari sumptus perficiendo aedificio impendendos. Equidem Amtiochi ,Nicomediae,Tyrialiunniti,Ale-M 1 Xan-