장음표시 사용
461쪽
ad hepaticam subamaram subpinguem lympham, & mucus in solliculis ejus
receptaculi natus conmisceatur ' & aquosus latex, qui de arteriolis exhalat. Husmodi pariter tenuis humor in vesiculas seminales per arteriolas vi detur deponi. mucusque forte, qualem reticulata interior fabrica promittiti Eo etiam P RacEpTORII nostri se conjectura tendebat, qui ipsos nimales spiritus in glandulis suidem conglobatis lymphae , in ventriculo massae subigendae admisceri persuadebatur, etsi ea quidem hypothesis demonstrationem non admittit. Potest demum ad humorem in receptaculo adservatum liquor alibi paratus adsundi, qui per proprios ductus adveniat, ut adeo ex duobus, jam suis diversis in organis secretoriis percolatis, liquoribus tertius contem p retur. Hujus opificii plurima in corpore humano exempla sunti In chymum, quem ventriculus submittit, natura bilem, alio in viscere natam, & pan- creaticum succum adfundit . ut nova inde, fluidiorque misceta nascatur chyli nomine cf). Ita ad cisternam chyliseram albus pinguisque chylus,& gelatinosa lympha conveniunt. Ita in ipsa urethra semen ex testibus suin peditatum, cum lacte prostatico miscetur . inque nonnullis quadrupedum ad viscidissimum semen g) propriarum glandularum tenuior humor adfiinditur. Ita in articulationum . quas vocant, c/psulis , cum gi latina H A v E R sI ANA Oleum, de ipsis ossis majori tubo penetrabile, conveniti Per ejusmodi artificia folliculus omnino contrarias priorum adfectiones , in humore separato generare poterit , & dilutionem , & fluiditatem maj rem. Si enim arteriarum in folliculum exhalantium copia & laxitas major fuerit, humorque tenuis maxima cum ubertate in solliculum depluerit, dilui utique poterit, & fluidior exire, qui in eo folliculo residet humor. Exemplum in faecibus alvinis est, quas irritatio aucta, & copiosus hum ris arteriosi confluxus , evidenter mollit diluitque.
S. XX. Acrimonia in fossiculis nusitur.
Humores humani pene omnes ejus sunt indolis, ut in calore , qualis
est corporis humani sani, aliquot diebus conservati h , si p: aeterea clauso
462쪽
in receptaculo humiditatem suam retinuerint, acrimoniam utique concipiant , quae ad putredinosam corruptionem ducit , & urinosae indoli favet. Sed ejusmuli mutatio non uno loco ad praevisos Naturae fines pertinet, neque absque ea acrimonia idem humor suis officiis digne defungi possit. Ita iavesicula fellis bilis h , quae mitis ab hepate advenit , amarissima redditur & aeterrima. Ita in seminalibus vesi lis semen de teltibus veniens, flavescens idem & tenue , in sature flavum, olensque liquamen abiti Sed etiam Iac stagnando ex dulci amarum redditur, & in muco partium mu- liebrium acrimonia suboritur h . Atque id ad corporis integritat tem spectat, ut in laxioribus intestinis faex alvina acrior fiat faetidiorque.
Follieuli humores retinent, ut suis reptilile temporibus unice effundantur
Cum priori contemplatione haec ipsa necessaria adfinitate conjungitur. In solliculis nempe & receptaculis humor moratur, & colligitur, ut uno eodemque tempore Omnis effundatur, quod quidem tempus vitae animalis commodis adaptatur. Exempla lunt , ubi copia quaeritur humoris utilis . qui absque solliculorum praesidio perpetuo defluens , neque ad loca a Natura deliinata, neque necessario impetu , neque ea copia perveniret, quae vitae usibus sufficiat. Ita semen quidem necesse fuit in vesiculas, aut in pares vesiculis ductus deferentis cestulas colligite. ut in ni assulam alicujus& molis & ponderis fieret, quae a musculo acceleratore momentum itineri agendo aequale recipere posset. Eo enim momento eguit, ut per vaginam, sepe longam , uterumque, in quadrupedibus longissimum , ad ipsa Ovaria vis feminis pervenire . indeque . quodcunque est humanitatis elementum ,
exturbare posset. Huic enim officio nunquam guttula seminis lassicisset . qualis a vasculo epididymidis stillare potest. Ita probabile eit, omnino vesiculam felleam bilis aliquam penum colligere , quae eo maxime tempore in duodenum copiosior est underetur, quo
digestio servet, bileque plurima opus est i . Sed etiam in valvulis illis Dryngis, in solliculis pharyngis, in cryptis, totoque longo intellinuli Vermiculati
463쪽
miculati solliculo, in cellulis extremi intestini recti . mucus colligitur, qui
laquelae , deglutitioni. excretioni excrementorum adjuvandae, sub ea in xime tempora uberior suppetat. Alia sed adfinis iterum , solliculorum utilitas est , isti dos sensibusque imgratos humores aliquos reservare , ne praeter Voluntatem perpetim defluant. corpusque civili vitae destinatum inquinent. Ita urina in vesica propria . ita in laxis intestinis tax alvina, ita in naribus mucus, inque suis vesicu-culis semen retinetur.
s. XXII. in folliculus evacuetur.
Etiam id boni adservatio humoris facit, ut acrimonia sua, & copia,
receptaculum suum potentius irritet , viresque adeo evacuantes sollicite: Ita obtinetur, ut neque ultra aptam naturae finibus copiam, neque ultra definitum acrimoniae gradum humores nostri reservari, neque vitae commodis obesse possint, utque demum ad destinata loca quisque humor veniat ianaim insuperabilis enim vis ili muli sit, qcto humores , etiam mitiores, excretionem suam sollicitent , docet necessitas intolerabilis , qua ad sternutationem. tussim, alvi laxationem , mictionem, seminis effusionem cogimur, ut corpus humanum retento humore liberemus. Quibus vero machinamentis haec excretio obtineatur, Ostendere oportet. Musculus est, qui irritatus contrahitur, musculosam fabricam , plerumque conspicuam . aliquando sensibus nostris subtiliorem, Natura solliculis circumdedit, quae ab extensione, ab acrimonia , a cupiditate sola & imaginationis vi, irritata humorem de solliculo expellat. Diversis autem modis musculosiae fibrae folliculo adaptantur. Aliquando in ipsam folliculi fabricam recipiuntur; alias exterius & quasi eminus circumpositae , aut unum folliculum , aut totum glandularum systema usia
Proprias grandium receptaculorum musculosas fibras passim oculis percipimus. in ventriculus, &' intestinum , & visca urinaria, & uterus a suis musculosis fibris inaniant ut , dubium non est ; etsi enim aliqui Q. viri dubitarunt. experimentorum tamen fide confirmatur. In folliculis minoribus omnia minora sunt. neque fibrae musculosae aut oculis dispalescunt, aut experimentis cr9ssioribus, quae acu sunt aut scaupello. In itidem tamen sollicuas vim utitabilem actimonia chemica detegit, quae Diuiligod by Cooste
464쪽
quae in vivo homne admota, eorum humorum excretionem mire acceleis rati Cryptas narium errhina medicamenta emulgent , oris glandulas ap phlegmatigonta, faucium mucum gargarismi educunt, intestinorum lentum humorem acres pulveres inspersi concitant. Analogiam solliculorum cum
ventriculo dudum El. viri s ἡ senserunt , neque in donandis fibris cataneis avare se gesserunt. Omnibus glandulis alii motum peristallicum tribuerunt ι , alii excretoriis arteriis carneas fibras adsignarunt, qui hus &stringerentur alterne & laxarentur m . Alii non veris solum solliculis. sed pulmoni praeterea , hepati , renibus . testibus , vites suas musculosas donarunt n Facilius est, in exteriori systematum folliculosorum facie musculosam fabricam detegere , ut quae grandiora sint. In animalibus equidem glandulae, quae in avium ventriculo membranaceo o , inque castoris p ventriculo pulcherrimae sunt, carneis fibris ambeuntur, quas eximius olim EppERus pulchre descriptas dedit. Sed etiam unguentum odoratum
Zibethici q animalis , alteriusque ex africa r moschum fundentis.& folliculi castorei s) : deinde vulgues illi avium t , & plerorumque
quadrupedum circa anum positi. faetidi unguinis sacculi , involucra sua musculosa hab mi. Glandulae mucosae marsupialis . sive di delphidis, cum suis sacculis a sphinctere comprimuntur u . Cutaneus musteulus glandulas colli in castore descriptas exprimit N . . Sed neque homo ejusmodi involucra nulla haben Testium numerosita smi sunt excretorii ductus, musculus qui comprimat unicus , nempe cremaster. qui de toto teste semen exprimit . in equo quidem evidentius I .
Ita cryptae minores adeo numerosae , pharyngis, oesophagi, intcstinorum, membrana communi carnea, fibrisque anulatibus totum tubum ambeuntibus adeo
465쪽
adeo arcte teguntur, ut nunquam eae fibrae officio suo fungi , naaioremque tubum arctare possint, quin ex iis cryptis mucum exprimant. Iterum alio modo , & amplissimis potissimum receptaculis evacuandis Natura prospexit. Totum nempe, sed cum systemate vicinorum viscerum, amplissimo musculoso cingulo circumdedit, quo ita universa cavitas, cimi aliis partibus . receptaculum continens, de quo quaeritur, arctetur, ut is una folliculus potentes urgeatur, & exprimatur. Ita musculosa illa potentissima prela hinc transversi septi, inde musculorum obliquorum & trant versoriant abdominis, ma-Xima vi uterum , vesicam urinariam , selleamque vesiculam inaniunt. Ita levat3rum ani cingulum inii sculosum seminales vesiculas & prostatam exprimit, ita uvulam columnae duae musculota pharyngis urgent z . Neque valde diversum artificium est, quo parotidem subjectus masseter agitat, maxillarem glandulam biventer, palpebrarum orbicularis musculus lacrumalem glandulam, sublingualem mylo - hyoideus, thyreoiduam sternothyreoidei, sternOlayoidei, aliique.
Video duduni STAM Liu Μ, & Michaelem ALBER Turi a , &nuper Theophilum de Bosto Eu b e re suae sectae existimasse, ut hanc
pressionis mechanicae vim rejicerent , qua glandulas exprimit. Adeo Veromani sellum est, a viribus musculosis maxillas agitantibus salivam elici, ubetiam ligno dentibus subacto copiosa adfluat, a qua certe perfecte mechanica vi omnis cupido & voluntas abest. Experimentum leve , ad demo strandum tamen, quod ostendere oportet, breve & efiicax , ipse feci. Aliud non musculosum pressionis genus est , quo ventriculus cibis plenus , & ab aere distentus, vesiculani sellis urget. Ita omnino saepissime magna portione cerae in vasa intestinalia acta, elisa eorum cavea, seces per alvum exivisse. Ita dilutato aere , inque abdomine se expandente, sub in nitam campanam inclusa animalia faeces egerunt.
S. XXIII. Receptacida cae αNon absque exemplo est, omnino nihil de cavea glandulosa evacuari, qpn undique caeca sit & clausa. Ita caveae articulationum, adeo& gramdes
466쪽
des & numerosae, synoviam suam sibi servant, neque emittunt quoquam: ita cavae tendinum vaginae, & renates glandulae . & oculi camerae , & Gra fiana ovula, & cerebri sorte ventriculi, & caveae pericari ii , pleurae , pectoris , abdominisque & amnii , ct adipis cavernulae , & umbilicatis funiculus .
aliaque plurima cellulosae telae spatio la suos lavinores retinent. In iis exemplis secretionem. resorbilone , aut exhalatione compensari aequum est, tantum .dem nempe per Venas resumi, aut aliunde dissipari, quantum arteriae deposuerunt Neque repugnaverim, in horum exemplorum nonnullis, vivo in homine.
per ipsas clausi receptaculi membranas , aliquam hunaOiis secreti partem penetrabili sua vi sibi viam aperire , inque circumjecta quaeque se diffui dere. Si quidem bilis per poros suarum membranarum exhalat, cur alii hum Gres non possint . etsi non perinde colore suo se produnt.
g. XXIV. VII. Conditiones priores vario combinantur.
Sequitur, ut de iis in separatione humorum discriminibus dicamus, quae
ex prioribus causis inter se compositis nascuntur. Ita possunt variae causae conjungi, quae lentorem faciant. Simplici si masipeculatio est, quam Primam propono. In omni canale particulae secun- cum latera lentius moventur: in ea ergo sede adtractio molecularum vi fiacidarum major est. Si praeterea tota arteria ramosa , aut serpentina , aut aliam Ob rationem quamcunque ad lentiorem in sanguine motum generandum apta fuerit , tune iterum particulta viscidae secundum latera arteriae magis se trahent. Nam & in avi lente movebantur , & in laterihus de eo parciori motu iterum portio decedit. Ita vehementer utique ad latera arteriae , ad Oscula canalium inde Ortorum, particulae mucidae, aut adiposiae adhaerescent. Resistentia ramorum . ductuumque excretoriorum , celeritatem in ipso trunco minuit, cum aegrius depleatur. Possunt eae conditiones adesse . quae in arteria velocitatem frangunt , & cae ad cedere, quae tarditatem inductu excretorio generant. Ita jam in ipso sanguine particulae ni ucosae , adi pota, gelatinosiae, incipient se adtrrhere, & potentius in ductu excretorio , ejusque solliculis & anfractibus se adtrairent, quae vicinae , paucisque sui dis particulis separatae eo advenerint. Ita in seminis masculini arteria
lentor incipit, & augetur in plicatae epididymidis anfractibus. Sequitur , ut quam viscidi simum fiat. Poterit. Diqiliam by Cooste
467쪽
Poterit etiam combinari trunci in exemplo , complicatio & angulus, sub quo ramus de trunco prodit, celeritati contrarius, aut plica quamis ductus cum trunco interceperit. Duplici in ratione inde lentor te creti humoris cresce: Cum enim in arteria tardus jam motus fit, deque . pauco , iterum angulus non favens dimidium motus abitulerit, parum utique celeritatis supererit. Et uti ponderis vis in celeri sanguinis motu aegre percipitur ,
eademque jam tardiorem venosi languinis motum potenter mutat, ita etiam angulorum, plicaruinque ductus excretorii cum arteria interceptorum vim, in tardiorem jam sanguinem morandum potentius Operari aequum est. Porro in trunco arteriae tardior motus, cum retis vasorum minimorum
iterum celeritatem stangente natura , cumque ductus excretorii plicis, &cum solliculis intermediis, & cum multa resorbilone , Ω cum admistione humoris etiam viscidistis . aut omnibus, aut aliquibus combinari poteli. Et facile adparebit modi tanti , conditi Cnes, quas in arteriae secretoriae trunco , inque ejus remi, , in pororem secretoriorum diversa di insitate, rectitudine , plicis, longitudine, tolliculis , exhalatione, resorbilone, irritabili. tate, & qu e alia expost imus , sere in infinitum alias & alias secretiones fieri posse. Ex decem diversis conditionibus Ioa 3 hum tam gelicra combinari posse , alias ostendi c . S. XXV. Prioraria compendium reducuntur.
uae longo satis sermone exposuimus, alia ab experimento repetita, ex theoria alia. ta nunc in breve compendium contrahemus , ut quid nobis magis prohabile videatur, uno intuitu comprehcnei pcssit. Quae, remotiora a demonil ratione, mera in speculatione nituntur , hic omittere malumus. facile aliis magis animosis scriptoribus gloria cessuri, quam a pleni re disticillimae functionis interpretatione sperant. Ergo in languine utique ostendimus, particulas esse aut omnino ejus naturae, quae in humore jam secreto dominatur, aut cette ad eam indolem pronas. Elt in sanguine aqua , Ω liquor coagulabilis, & non maturus quidem mucus, seu mucosus tamen viscor, est adeps impersectior. Ea corpuscula omnia , & murosa, A gelatinosa, & pinguia , aqua puriori procul dubio pigriora, de sanguine separari aequum est, tum quod olliola
468쪽
r: bris Ilis minora sint, per quae a sanguine neccsse sit secedere, quod. n. que eo humore tenuius est , tum quod sponte, quae viscida sint , D ad sui canalis parietem accedant , & a globulis axin tenentibus eo depellantur f), quibus & soliditate cedunt, & admotum aptitudine: denique quod in minimis arteriolis, retardato jam sanguinis motu , particulae mucosae, gelatinoles. oleoste se adtrahere incipiant , ad que sui similes se colligere, ad mucosas mucota, ad gelatinosas albuminosiae, pingues ad oleo. sas g . Sed quo magis cum sui similibus coeunt , eo ad. motum ineptiores fiunt, eo magis ad parietes canalium , ostiolaque inde nata adhaerescunt, exemplo lymphae, quae de naribus, aut pulmone, aut urethra post naucum exit, a majori aliqua irritatione sollicitata. Flavo enim tunc colore subeuns lympha se prodit. . Porro ex his tribus viscidiorum humorum generibus adipola quidem subeunt ostiola maxima, & una brevissimos canales : pamoque motu a reliqua vi cordis incitatae, ideo ea ostiola subeunt, quia Omnium post sanguianeos illices h), maxima sunt, solaque ejusmodi pigris & crassis particulis patent. Inde in cellulas per poros smplices r ) . ut videtur, cominus deponuntur, cum longiorum canalium ch aut angustiorum resistentia major sit, neque a lentissmo succo superari possit. In cellulas recepti stagnante aedem i) , propiusque se comprehendunt , nullo nunc interposito h more defensae. In iis receptaculis aqua , & lympha cum adipe mista , liberatur adeps. per resorbentes m venulas minores, quam quae adipem quietum recipiant; ita purior demum colligitur. Coagulabilis humor secedit in oscula , aliquanto minora , quam adipis poti sunt, adeoque sanguineis ostiolis etiam majori ratione angustiora n r1ecedet etiam in adipis patentiores vias cn . Cum lympha & aqua transibit, sed eadem aut per minima, albuminosarum particularum diametro
n Cum iu antposos Ioculos Impha, non ita vicissim in lymphatica adeps iategri
animalis rebus trinseat. L. II. n. 167.
469쪽
angustiora , foramina exit o , aut per villos inhalantes resorbetur p ,
donec secluso adipe, aqua resorbia , in propriis nunc vasculis is lotus humor dominetur , qui albuminis adfectiones habet. Idem cum fluidior mucossit, & una ponderosior q), per longiores cr) ductus excretorios viam inveniet, qua neque adeps permeare queat, & ne mucus quidem. De adipe idem per resorbilonem separatur. Muci viae angustiores esse videntur, quam Vel olei vel lymphae, quam tum demum admittant, quando major velocitas accessit. Eaedem breves sere sempersunt, & villus mucifer in folliculum non longo itinere patet. Credibile est, mincum ex arteria vel flexa , vel Ionge capillari, & a magnis truncis arteriosis remo. tius nata , progigni. Si absque solliculo mucosus humor nascitur , tunc &ex arteriolis minoribus, & longioribus s , & cincinnatis t mucum generari opinabile suetit . ut ipsam per moram particulae viscidiores vi adtractili coire possint. In folliculo demum, aut in praelongo ductu excretorio , lentor, qui in recente pituita parvus fuit, per resorbilonem u aquae ct particularum χ adtractione perficitur. Humores aquofi transeunt per oscula tenuiora I ) , quae neque mucosas particulas recipere apta sint, neque coagulabiles, neque pingues, quamdiu sua organo integritas constat. Dedem alias de rubra arteria secedunt, aut de arteriola minori, quae rubro sanguine se liberavit g): aut demum de prioribus humorum generibus resorbetur. Aquoso humori destinatas fi stulas praeterea rectas esse videtur a , & sub iis angulis b) iisque com ditionibus & nasci, & produci, quae celeritati conservandae aptissimae , Ω ab omni mora quam alienissimae sint. His quatuor humorum generibus subductis , solus in arteria rubra lamguis fere superest, quem minora ostiola ob crastitiem repudiarunt: & qui idem solidior , tuendo axi conservandae celeritati, minimarum arteriolarum , ad alios humores conniventium densitati superandae aptistimas moleculas M m m 3 nactus
470쪽
asa nactus est. Non penitus tamen aut aqua sanguinem iis in arietiolarum finibus tota deserit, aut minorum humorum genus. Di ametrum sui vasculi totam tenere globulum cc , per experimenta nostra constitit , in conspicuum vero humorem una transire ex intercepto globulorum filo adparet .
quorum motus absque conjungentium minime quidem visibilium c d particularum ordirae non posset intestigi.
g. XXVI. Exensa in humoribus Discidis, bile, semine.
Exempla laetitiam aliquam latio sermoni adspergere solent, iisque facilioracse, qui abstractas de singulis objectis & generales ideas minus vivide perci. piunt. Ergo ad hilis , viscidi & una inflammabilis humoris. generationem
hae nobis quidem notae conditiones consentiunt. I. Sanguis advenit ad vii-ciduin , Oleo sum , acrem humorem supi ditandum idoneus se plenus nempe oleo. vapore abdominati, ii uestinorum putrido habitu, ut lienis ignoratam hactenus utilitatem praetermittamus. a. Is sanguis per viscus secretioni destinatum fluit quam lentissime , per canalem a corde remotissimum, ab arteriis ipsiis tota serie capillarium in variis visceribus & membranis vasculorum separatum, per venam demum , arteriis tamen minus firmam . per ramos maximos, numerosiliatos, stro trunco in maxima ratione majores.
3 Ductus excretorius parvus f , si cum trunco sanguineo secernente con paraveris, intus undique rugis & reticulo frictionem augente asper . . ducit secretum humorem in solliculum , unico ostio praeditum , impedito , angusto, adscendente , in fundo suo caecum, in quo bilis quiescere . & resorbilonis, Caloris, incipientis etiam putredinis vires experiri potest , & ami co etiam vesiculae proprio novam vistiditatem mutuatur. s. Ex eo folli. culo bilis vi potente musculosa , certo tamen tempore g uberius eX primitur per ductum valvulis pene clausum , angustum , reticulatum , perque fibrarum musculosarum intestini valde mobilis & irritabilis hiatum, irere duarum denique h tunicarum ejus intestini sibi instrataruna intervallum, ut omnino causarum satis adsit , quae bitatium ductum conprimant, claudant que