장음표시 사용
71쪽
x ERGE R satas est, ne a columna quidem 36 digitorum argenti vivi crus. rem in angustius spatium conprimi si . Porro cum ex prosella in hanc litem inquireret Clariis olim Iacobis JURIN ui), facile vidit sanguinem aerem aliqua memorabili portione continere non posse, ne ea quidem , qua in aqua continetur, cum ruber globulus, totusque cruor, aquae pondus internum superet, longe levior futurus, si aerem lamina unice colorata obvolutum contineret. Iterum, cum aer aut in majori calore se expandat, aut in vacuo spatio , neutro modo globuli aut in siimmo calore se habent. aut in inani
loco. Etsi enim Cl. vir, de secta Iairomathematica, sanguinem in calore ebullientis aquae quadragesima n parte prioris voluminis, deinde in nuperioribus scriptis tantum ducentesima co) rarefieri scripsit, inque febribus sexcentesima sp . nostris tamen in experimentis g , cum calor multo major adhiberetur , nullum omnino voluminis incrementum in globulis adparuit. Ita neque in spatium ab aere evacuatum r dimilli globuli grandescunt: in omnino hanc hypothesin dimittere liceat.
s. XVII. Nun in alios globudos minores rubri globuli disdiant.
majoris etiam momenti hanc quaestionem esse persuadeor, cum divisione globulorum, tamquam altera columna, systema huinorum tenuiorum nitatur. Eo accuratius adeo audire oportet, quae pro hac divisione stabilienda adseruntur. Ergo Antonius v. L E E u w E N H o E c K in proprio stercore s globulos ex sex aliis compositos, aliosque vidit, trigesimae sextae parti sphaerulae sanguineae aequales: inque boum & equorum excre-H 3. mentis
i) De toto pulsu p. 4. NdisoL P. 18 cm In Philos Transact. u. 361. π inflammat. p. 41. de toto vero languine sermo est 1 ia quem variis modis aer se adniticere Potuit. Ο Dei meis de Pais P.
72쪽
si LIB. V. SANGUIS. mentis ci alios globulos sextae, alios trigesimae parti rubri globuli
aequales. Porro in equi urina cu) globosas moleculas percepit, quae ex sex sphaerulis componebantur, sanguineae aequalibus : eaedemque in alias sex minores sphaerulas resolvebantur. In urina humana cra multas particulas vidit, sextae parti rubri globuli aequales. In ipsis cereviliae faecibus iterum globulos, ex sex aliis conflatos , inque vini saece et minus certae formae rotundas particulas vitris suis adtigit, quae duabus, itibus, sex & ultra minoribus sphaerulis constarent. In vino, sulfuris fumo medicato, & sphaerulas ex sex globulis conpositas, & earum in sex minores moleculas dissolution qna distinxit. His . & similibus aliis experimentis confirmatus, anno I 68o a in eam sententiam inductus est, chyli globulos fingi in sphaerulas sextae patii sanguinei globuli aeqtiales, ejusmodi vero sex sphaerulas in unum globulum sanguineum conponi, cum inprimis in chylo & lacte b gl hulos videret, sextae parti sanguineae mole lae aequales. Multa inde vidit, quiae eam opinionem sulcire videbantur. In squillarum & in cancrorum sanguine sil) globulos percepit, ex sex pellucidis sphaerulis compositos, inque salmonis ce) sanguine ex sex ovalibus planisque particulis. In aqua porro globulos seXtae parti sphaerulae sanguineae aequales vidit, aut certe se vidisse credidit, in unam sphaerulam sanguineae simillimam sola agitatione compingi f), eamque majoris globuli formationem iconibus expressit et . Vicisi:m globulos majores iterum ditatui, inque sex rotundas moleculas singulos discedere conspexit, ex quibus primum coaluisse videbantur: eam resolutionem & in vino sulfure vitiato li ,
& in cerevilia ci) vidit. In sanguine demum moleculam rubram
73쪽
quamlibet sex in sphaerulas dissilire expertus est, quae molliores essent illis in vini & cerevisitae specibus globulis, & aliquanto difficilius inveni
Eodem modo addito sale volatili oleoso plerosque globulos in sex minores resolvi l addit, ut non alius quam minor ejusmodi globulus superesset. Ita factum est, ut minime dubitaveriς, de sero perinde, ut de cruore, pronunciare, de ipsum hunc tenuiorem humorem ex globalis conponi cm ). Sed neque in hac subtilitate Cl. viri industria substitit. Viderat suo cu) in stercore, inque bubulo o), particulas trigesimae sextae parti rubri globuli aequales, quales cruorem humanum constituunt: in chylo vero particulas multo iis minores, quas cum sexta, parte rubri globulscomparaverat. Inde, ejusdem anni I 68o novembre M. confecit globulum rubrum sanguinis humani conponi ex sex minoribus sphaerulis: has singulas sex minoribus pilis conponi, & etiam has minimas sphaerulas sorte ex minoribus iterum globulis constare, ut omnino unicus ruber humani sanguinis globulus ex 36 q , Ω forte ais minoribus globulis compingatur, inque eos iterum dissolvi possit. Denique sale volatili cr adjecto globulos ita adtenuari vidit, ut in particulas trigesimae sextae parti suae molis abirent, adeoque sanguinem globulum ex triginta sex aliis sphaerulis post nupera experimenta confidentius pronunciavit cs .
s. XVIII. A toruin everimenta, o h pothesis Boerhaaviana
Non frequentes utique aliorum scriptorum propriae de minoribus globulis observationes occurrunt. Luteos tamen orbiculos in vasis minoribus prior jam MAL Pionius si vidi: Deinde Iohannes TA-3oR u) globulum rubrum ex minoribus particulis conponi, lente Vi
74쪽
trea adhibita expertus testatur. Minores pellucidos globulos se vidisse auctor est Carolus Argiuus de B ERGEN χ , de eorum numero non perinde certus. Globulos in sanguine albos dixit Johannes Bos-H o M M E 3 , decolores Henricita BARER Z , qui in minorem r imitum de trunco arteriolae redierint. Flavorum meminit Francisiciislso is sIER a , & compositionem minorum globulorum in unam maia sana congestorum , credit suis se oculis percepisse, illustris testis Steph inus HALEs δ . Seri globulos modico tepore adhibito in plures maD siilas secedere auctor est Thonias ScuwENic E cc . Addi potest, rubrum cruorem nianifesto cralsam naturam suam, pulchramque purpuram deponere, inque flavum serum degenerare: eam Vero mutatiGnem physiologi ita interpretantur, ut discessionem in minores magulas demonstret d). In minores massulas abire, non tamen certo numero, neque
in serum tamen, gravis auctor est Hieron inus David G1ua ius ce), neque ipse ab ea opinione alienus sui fHis, & aliis sorte, quas fecundum ingenium magno viro suppedita-hat. argumentis, celebrem hypothesin superitruxit BCrmannits BOER-1iΑ AVE g), esse nempe in sanguine globulos rubros, molecularum.., quae in humanis humoribus reperiantur, maXimos: eos globulos eX sex is serosis sphaerulis compactis nasci, inque ejusdem iterum generis sphaeru- las resolvi. Porro globulum sero sum, flavum, sive secundi generis. componi ex lymphaticis pellucidis sphaerulis, inque easdem iterum con is minui h in rubro itaque globulo & sex serosos, & triginta sex lymphaticos globulos coalitos contineri. Verum neque his limitibus di- visionem globulorum terminari: licet oculorum acies ultra uitul sep
75쪽
ia rei ci . Nam longo procul dubio ordine globulum etiam lymphaticum ex minor , , & invisibilibu multarum serierum sphaerulis conis poni, Omnium vero ultimum & tenuissimum globulum esse, qui fluidum, , constituat, spirituum nomine notius. Sua vero singulis globulorum se- , ,riebus & propria vasa es se, alteriosi generis, venosiique: serosas nempe, & lymphaticas arterias venasque, & perspirautia demum vascula, &
Hano hypothesin , late per pathologiam etiam regnaturam, plurimi recentiorum medicorum & mathematicorum admiserunt l), ipseque PETRUS ANTONIus M Ic HELOTTI min, belgicaeque inprimis scholae doctores Thoinas ScuwΕΗΚΕ n , Johannes de GoRTER, Gerar-dlιs v. S xv I E T E N, alii.
q. XIX. uui contra scripserint.
Ut sere fit, quam plurimo cum plausu plerique receperunt hypoth sin, eam pauci primo, sensim plures, infirmare susceperunt. Primus, ni fallor, Johannes T A a o R , alioquin de S T A R L II secta homo, negavit, visum sibi globulum sero sum, qui in minores sphaerulas discederet co . Inde J. Maria L 1Ncisi, cum globulos sanguineos curiose contem platus esset, nunquam ex minoribus moleculis componi vidit p . Porro eruditissimus olim collega noster I G0do ridus B RENO ει q), proprio libello ostendit, fieri non posse, ut una & diametri ratio, &ponderis aucti, globulorum majorum vera sit.
76쪽
Sed inpriinis I SENAc, qua pollet ingenii acῖe. ccpῖ sas contra BOERHAAvIANAM globulorum sanguineorum divisionem dixit, negavitque serum . aut Iympham, globulis colitare r eosque. qui pro flavis globulis aliquoties ab Antonio v. LEEu ENHOEcx habiti sunt, omnino rubros quidum globulos, sed solitarios s) suilla. suoque impoluisse pallore, perspicax suspicatus est. Porro acervos fuit se globulorum, quos bonus senex ex globulis conponi putavit ci); neque quemquam vid i se duos glchulos uniri, ut in unum confluant u), nequae ejusmodi coalitionem probabilem videri; neque victam certa fide innotuisse globulum rubrum in nunores sphaerulas discessisse χ ; neque demum ex rubris globulis dissipuis lympham nasci, cum globulis desit ctis ipsa supersit 1 , IDEM ILL . Auc TOR notaviti
S. XX. 23ιid in globulorum divisione 'mum videatur.
Auctoritas hinc amati praeceptoris, inde contraria argumenta & experimenta, secerunt, ut propriis, neque paucis, periculis in naturam globulorum sanguineorum inquirerem g). Ea experimenta, ut numerosa suerunt, in eo demum consenserunt, praeter globulos rubros, unius classis& magnitudinis, nullam in stinguine indigenam sphaerulam reperiri: qui
vero globuli passim & mihi a , & aliis, flavi visi essent. eos iplos
glcbulis rubris minime minores, de eodem genere esse, & unice pallere, aut quod solitarii adparerent, aut . quod magis probabile videtur, quod in languetκe belliola experimentum factum estat b . Porro icones LEEu WENuo EcgIANAE confirmant, globulorum Omnino acervos suisse, quos in salmone pro sphaerula ex minoribus sphaerulis composita habuit vir CL Ita enim toties in meis periculis sanguinis coagula cum LEEu ENHOEc Rii figura c) consentiunt, ut nihil magiL
77쪽
67gis. Deinde neque unquam aut dissilientem in minores globulos rubrum illum vidi, aut vicissim minores sphaerulas in majorem unicam coalescere. Videntur autem rubri globuli nimis suae figulae , suique voluminis tenaces esse, neque ejusmodi aut regularem divisionem, aut coalitionem a
inittere: in coagulo enim, & sanguineo grumo d), & unguine ce demum quasi oleo ,' in quod ii globuli per quietem degenerant, figuram, quam amisisse videntur, conservant, DCileque recuperant immutatam. I ii ipsis demum Ill. ELLERI experimentis adparuit , salem marinum, nitrum , salem Epsomensem, alumen, Variis modis globulorum unionem mutare, ut sanguis aut cogatur, aut solvatur, & tamen figuram globosani
in eo coagulo, aut in solutione superesse f ; demum ipsum salis. &nitri, & vitrioli spiritum, qui vehementer sanguinem coagulant, globulos tamen neque destruere, neque mole minuere g . Serum denique, per quod ipsunt rubri globuli moventur, totum ita pellucet, ut ne quidem oculis percipi possit, & rubri globuli per inane ferri, videantur, etiam
Josello Antonio P u i A T I teste h J, gravissimo equidem viro.
Deinde globuli rubri in lympham deliquescere non videntur, qui &inflam-niabile elementum plurimum contineant ci), & ferrum ι , quo lympha cm
pene tota caret, & cujus ejusmodi firmitas est, quam leni calore desitui posse non debeat sperari. Sed idem calor, qui cruorem in lympham resolvit, etiam lympham adtenuat. & eam indolem destruit, quae a potentioriacore, & a vini spiritu cogitur, ut non probabile sit, coagulabilem naturam in lympha superesse posse, si in eam cruor contabuisset. Quare, quoties ruber sanguinis grumus, in flavum liquamen dimuit, vel omnino globulorum moles diminuitur, ut porro & armato oculo propria subtilitas eos subripiat iri ; aut simplicius, grumus ruber serum qui-
78쪽
dem exsudat, quod inter rubros globulos continebatur, neque tamen ad eorum naturam pertinebat. Quando vero diutius adservatus sanguis &globulosam fabricam amittit & colorem, & in aquam resolvitur, tunc utique adipola globulorum natura per putredinem, lenisque caloris operam , in .aqvulam pallentem eliquatur, uti omnis adeps putredine contabescit. Nullo autem experimento constat, ejusmodi in ichore globulos esse, aut eam naturam superesse, quae cum corporis humani integritatu consistere queat. Nunc, si ista conseras cum iis, quae dudum contra vasorum decrescentes series monuimus O , & ea vasorum quasi per gradus pergens diminutio, & perinde Aespondens globulorum in minores sphaerulas disso- Iulio, pariter infirmo fundamento niti videbuntur. Non id nego, & teneriora vasa dari. & his aptos tenuiores humores: id volo, de iis humoribus pronunciari non posse, aut globulis constare, aut eos globulos perpetua scala ex rubris globulis natos esse, inve rubros globulos iterum compingi passe. Coagula caeterum globulorum ex quiete nata , ipse
vidi p , & modum, quo vascula minima ex pallore sq) invisibili
oculis conspicua rubraque reddi possunt, dum languinis copiosioribus undis perfluuntur. Inverso experimento intelligitur, ut possint rubra etiam vasa evanescere, quando parciori sanguine adluuntur. Nam & rubor diminuto globulorum numero decrescit, & albor membranarum cum e
I, XXI. Niιm in sanguine viventis animalis fbrae mi
Antiqua res est fibra sanguinis, nam & auctor libri de carnibus cs)habet, qui inter HIPPoc RATI Cos adservatur, & inprimis ARIs Toia TELEs, qui fibras Calidorum animalium sanguini inesse, non perinde timidorum ci animalium cruori, & earum fibrarum gratia sanguinem. concrescere scribit: hinc sanguinem damae cervique, meticulosarum bestiarum.
79쪽
minus firmiter cogi, omnino vero non coire eum sanguinem , de quo fibras exemeris cu) : quae eadem GA LENI χ est sententia : quam hactenus correxit Iohannes FERNELIus ), ut damarum etiam &cervorum in sanguine fibras reperiri adderet. In scholis medicis, cum aliis GALE Ni placitis, receptae fibrae diu absque contraria Voce regnarunt, & inter recentiores etiam scriptores & elasticas g) esse, & contractioni arteriarum reniti, & esse contractionis capaces & relaxationis ca)alii scripserunt, alii cum musculorum fibris compararunt b , aliis ipsas fibras ex animali, & ex vegetabili etiam cibo, in corpus humanum rapi,& fibrarum nostri corporis intervallis adponi, ut omnino eadem fibra nunc hominis sit, quae modo fuit oviculae c , probabile visunt est, & gravi atque nuperrimo scriptori tertium cum cruore & sero fan
guinis elementum fibra est sci ), Neque defuit, qui ebras diminutas in globulos abire scripserit c d .
Duplici potissimum experimento naturam fibrosam sanguinis confirmare tentarunt, quibus ea sententia placuiti Placenta nempe sanguinis ex filis vasis effusi , sponteque sua coacti, solidarum quasi partium reticulum resert . in quarum areolis serum sedeti ris solidas particulas pro
pari sere modo rete sanguineum descripsit. Porro valde nuper vir Cl.
Vincenthis MENOR IN us g fibras sanguinis linteo impositi, elutis aqua adfusa globulis separavit: & Ill. vir Hieroimmus David G A u a i u sde sanguine frigescente, & stagnante, multa frigida abluto , filamenta sere membranosa obtinuit ch
80쪽
Et omnino sanguis, qui in frigidam de nare destillat, continuo in oleo sani striatarnqtie crustam expanditur, quae aquae innatat. Ab ea vero macula continuo lineae per aquam descendunt fundumque petunt, quae in calida in nebulas abeunt, cum alcohole vero vini in pelliculas ci). Si majori copia, ut ex vena pedis incisa, sanguis frigida exceptus fuerit, etiam evidentius pellucidae fib in aqua nascuntur, quae se amplexae &cohaerentes ad vasis flandum descendunt ch). Iterum, ex sanguine in aqua agitato fibrosa lanugo nascitur, quae flandum aquae petit, Ill. nostro olim socero auctore. In suillo sanguine quassato fibrae oriuntur l . quae membranas constituunt. Sanguis suillus, per horam percussus, involutus erat substantia ex fibris membranam referentibus facta, carnis omnino simili, in qua, plurima aqua macerata. fibrae albae adparuerunt m). Et sanguis animalium crustaceorum exsiccatus in musculosam & fibrosam carnem abit u). Huc etiam polypi revocari possunt, fibrosi utique . quasi cestulosa telamisti, quae fibras connectit, sive in corde reperiantur co), sive ex famguine de vena misso in fervida nati fuerint p . Denique non defuerunt testes , qui in sanguine, pariter ut globulos.
ita fibras se vidisse reserant, Phillyιs nempe VERuax ΕΝ q) &Johuimes Bo Nil oriri E r, D XXII. Quid contra eas raras adscratur. Primus, quantum quidem memini, J. Alphonsus B ORE L Lus cs
fibras sanguinis hactenus impugnavit, ut inter ejus humoris elementa nollet recipere. Pliaenomena utique, quibus fibm solebant stabiliri, non