Medicina practica - liber secundus

발행: 1630년

분량: 557페이지

출처: archive.org

분류: 약학

471쪽

Denuo coq. parum ad syr. consistentiam. Vltimo depuretur per resident. & clarificetur.

p peris 3.j. caricax.N.Viis isti a praep. 3. ij b ii assular. min. g.iiij sum. lini'nigraeci,an. S. iij. Infund .cum spir.mini puri s. m. vij. aq. fragoriscabiosan. n.j.aceti vini, n. i. Distillentur per M. B. Curatio tussi a materia calida , tenui ct acri. Si ergo materia sit calida, tenuis & acris, post uniue salia illa praesidia evacuantia , reuellentia, intercipientia,& catarrhum sistentia , utendum est medicamentis restigerantibus, humorem incrassantibus, acrimoniam eius obtundentibus, atque omnino eum concoquentibus,& ad mediocrem quandam crassitiem redigentibus, & ad exclusionem praeparantibus , arteriamque aspera, lenientibbus. Cum enim, ut Galenus, Ade rat.vict. in acui. t. 2. ait,

aer tanquam manus sit, quae sursum humores e pulmonibbus effert, sputum , ut non nimis crassum & viscidum esse decet, quo dque visci instar organis respirationis adhaerescati, ita nec nimis tenue esse oportet. Tenuis enim hummor inter tussiondum ab aere disploditur, & non elicitur, sed in pulmones relabitur. Galenus, 1. de clatis. θ t. c . vid. fh t. q. de loc. assect. cap. g. 1. de cris. cap.Io. Talia medicamenta sunt brupus de tu iub. de violis , de papaueretaeiacodion Montani, mucilago lem. Misit , ydon. succus gi mrvbi . cum amo, conserua rosarum in violar. cum bolo Arm: no, Smulsio seminis papauer. albi. S rupi.

472쪽

Aliis brupis contra tui . . Rad. t agin. gbyrrh. rasae, an. S. v. helehij, altiuireos Florent. an. 3. iij. fol. malu. cum radicib. capisi. q. tusesilag. an. m. j. violar. veronic. scabios. an. m. f. hordei mori

an. q. s.

Rotulae S trochisci sublinguaisses. 'Sub lingua teneantur rotulae diatragacanth. frigid. dia- Trochise penid. trochisci bechici albi. sublin- vel Boli Armeni praepari veri,-3. i. gammi Arab. VR--' tragacanth. an. 3. g. sacch. candi, penid an. S. ij. Cum muci- Uiu.sem .ps d. ae. ros extract. F. trochisci sub lingua tenendi. Vel rum conset diacia, Mosue cum sacch. parat. Jec. di 'vac. frigidiacch. penid. an. 3. ij. holi Ameui . f. Cum s=mpo myrt.aut murig. tragac. F. trochisci sub lingua tenendi. vel D. Dec. diatratifrig. 3. . bol. Arm. P. Assacch. in agora itat. g. iij. F. rotulae,

473쪽

Pastilli, vel trochisci contra tussim. T. Pulu.gbyrrh. el. I. ij. f. sem. q. frig. maj. an. anisi, faenic. an. S. s,. pec. diibenid. diai resti , an. b. j. sei sevid. I. j. cum infusi tragacadib. cum a qu. bssopi , F. ito

chisci.

. frigid. maior. an. S. q. papau. alb. lactuc. an. b. iv. ydon. 3. g. cum ompo viol. F. Loholi. Narcoticis non utendum, nisi quando metus est,ne vel

vas rumpatur in pectore ex vehementi illo , & continui, affligente tussi , vel vigiliis continuis febris accersatur, Vbresque deiiciantur. Tum enim pilui. de cynoglossi theriaci reta Phil. Rom. laudan. optato uti licet Extra etiam i nungatur thorax hoc vel simili liniment

T. Ol. viol. amygd. dulc. an. g. ij. mucit. sem. 32 cum aes, Ufextr. an. i. f. cerae albae ei. F. lini mentum.

Vbi materia in pectore haerens satis in spissata est,ab humiusmodi remediiiscessandum , ne nimio earum vis crata reddatur, & ad excernendum ineptior, sed tum ad dete gentia accedendum , ut Priap. de glycyrrh. capiti. Venoruta similia

Curatio tussis ab humore pituitoso.

b b-- Si a materia frigida & Ienta sit tussis , post uniuersalia ib

'repi' Iae supra lib. 1. de catarrho, proposita, utendum est cali ii/-- - attenuantibus, incidentibus & abstergentibus , ut capi Ven. DTop. faeniculo , scabiosa , helento , ct aliis pectora Phus calidis, & ex iis compositis brup. de capist. Hen. de hsopo , de go rab. de prassio, ox mel. simpl. compos . scissim' cum aeu. bssopi , capi . Uin. pr , sic b. d

474쪽

Deciatum melle Vel saccharo dulcoretur Utile etiam est lolioh sanum & expertum, & de pulmone vulpis. Ad inueteratam tussim Aetius commendat mellis, butyri,an. 3.1v. putu. 3.3. Melli despumat- butyrum admiasceatur, simulque calefactis cuminum inspergatur,& aegro delingendum cochlear praebeatur, I Vel a . Cumini, piperis, sem .vrtic. m. i.j. Trita subiga tur cum mellis despumati sextario, & parumper ferues cto, reponantur ad usum, & cochlear delingendum ossi ratur. Laudatur & hoc: T. Pulegii, piper. his . calam. an. q. petrosel. S. i. Mellis despumati sextarium. M.

Aqua pectoratu calida Tarucretiq. T. Rad. Enulae ,sj. g. pol pod. q. mundi, pi inestae,an. l. halthaeae, rurirhid. an. g. f. ariss 'soch . rotund. 3. iij. piso viae masculi, decrescente Luna in flavo piscium collectae, ireos Illyric. an. 3. h. g. ovib. 3 i. asparagi, aph, an. 3. ij.herae capisi. Ven. Disopi, carduiben. veronicae, pulmonariae maculosan. m. vj.sem.ramgr. sesel.an. 3. ij. aenisi,3. iij. quatuor. ' - fid. maiori excori. an. b. iv. cartha, , 3. iij. is, lini, 3. ix floricordial an. m. i. sicuum pingv. recent. N. vij. passul. maior educleat. ij dacblori pingv. enucleat. N. xij. iuiubar. s

.essen. an. paria ix. Iucci gbyrrh. f. q. aqv. scordi, dissoluti

Pulverilanda puluerisentur subtilissime,reliqua vero incidantur & cotundantur minutim & infundant. in aq. Dab.s marrub. an. n. iv. feniculi,hetonic. tu lag. cardui Maria,Nicotianae an. n. j. Stent in infusione in loco calido per octi- duum , vase aliquoties singulis diebus agitato,deinde adde Meletu palsul. Oborinthiac. n. f. croci Oriental. S. g. M.& d

s stillentur igne lentissimo in B. M.

Pro usu quotidiano in tussi idem Aetius Mus siccas,pi s gsses in vino dulci meraco madefacta, una cum Vino exhi- hex Alij ficus ad ignem parum tostas sub noctem deuorare iubent. Vtile est & hoc.

Opectorata calida

475쪽

gr. Lib. II. Pau. III. Cap. V.

. succi tussilag. n. f. mucit. sem. vel rad. alib. extract. eum acu. hordei g. 1j. Cum sacch. penid. E. Ioholi. Vtilis est & radix tuis laginis melle condita. Plura eius generis vide etiam , pari. 2. huius lib. cap. .de arteriarum a Ferarum pulm. & apud Galenum, T. de compos messi sec.loco. c. s. in in lib. emori t. Vt efficacissimum in materia crassissima sequens electu rium commendat MercatuS.

E. Succi tussilag. iij. rad. pulegi, g. j. api virid. m. i. Infundantur in n. j. mesin optimi. aceti l b. f. Coq. lento igne & facta expressione adde praedictum succum O Snugraecis iis antea toti decoctum pone g. X. Mithridat. aut thoriaca 3. j. f. Porrige summo mane & ante coenam cocia. h. quibus admisi re potes or. de prassia de by v. lohob de pino.

Rotulae contra tussim pro pueris.

Spec. diatreos s. diagrag. frig. an. 3. j. f. extr. glyc 'rb. 3. g. emilae , A. g. facch. candi ara. 3. iij. albi in aqua scabiosuissol. g. vj. F cons in rotulis. Extra pectus inungatur hoc vel simili unguento.

Tandem reliquiae exsiccantibus & detergentibus absinmendae , ut etiam supra dictum. Detergentia tamen & exsiccantia non sint nimis calida, nec acria , ne dissipata parte hunnoris tenuiore crassior rhmaneat. Ideoque Avicennas monet,ut ubi ob pituitae cras sitiem nihil exspuitur, humectantia addantur.3 Celsus ouum sorbile praebet cum pauco sulphure. EMtat etiam descriptio antidoti diasulphuris apud Serapi nem , de apti l cap. 8. quod ad tussim , sputum sanguinis de asthma commendat s Et apud Mesuen, de antidot. cap. 3. Recentiores flores sulphuris, lac sulphuris & balsam. subphuris exhibent, cui & benetoen , de eius flores addunt Exempli gratia : . Fieri sulphur. 3,1J IJ c. iatrae.' 3. i. g.diatreo ,3.j.cro 3-j.oLmjAguit.xii sacc. iii ae.tusFl.ct sc .dus. Sin)I.l a. xox

476쪽

vel et R. Rad.ireos Florent. helen. tu lag. an. 3. g. benetoes, 3. f. flori suobur, 3. j. croci g. vij. cori. auraetior. b. g. sacch.

bis in a q. tu lag. solui. g. iij. &. 3. ij. piat confect. in rotulis , instillando spir. terebinth. Pulvis pectoralis, seu pul

distrag. fr. 3. j. Haireos , S. si . fori sui hur. b. h. pulm. vulp. praepar. b. ij. f. sacch. canes. alae g. j. f. F. puluis. Ad tussim & pectus roborandum commendantur pulmones animalium , praecipue vulpis, unde &loholi paratur , quod in officinis rostat. Item ex pulmone vulpis, addita saluta , hyssop. capillo Vener. & similib. thoracicis aqua destillatur, atque sacchar. dulcorata propinatur.La datur & pulmo ceruinus, si cum gula ua exsiccatus in suo ad & pulueri satus cum melle exhibeatur.

curatio tussis a reliquis caussis. Si vero absque catarrho a materia in pectore contenta A rhi

tussis excitetur, id quod in pleui itide , peripneumonia, quis phthisi, calculis pulmonis fieri sedet, curatio e suis locis, mi P. at sue ex iis, quae supra de his affectibus dicta sunt,peten ea. Ita & reliquae tussis differentiae, quae ab asperitate Ninaequalitate arteriae, vel consensu diaphragmatis,aut irri tatione pulmonis in morbis vicinorum Viscerum excitati-

tur qua ratione curandi sint, ex iis, quae supra de iis dicta sunt, & suo loco dicentur patet.

Si tussis sit ab intemperie frigida, aeger degat in aere Diata. calido , seu natura tali, seu arte parato Vtendum cibis calidis & pectoralibus calidis, ac aromatibus conditis. Potus sit vinum generosum, dulce, vel mulsum. Inter bellaria utiles sunt pineae & pistacia. Si ab intemperie sicca sit tussi, humectante diaetae utendum,butyro,oleo amygdal. dulci cum sacch. malua , borrag. Galenus 3 I. de l. c. asserat. capit. J, commendat aquae dulcis tepidae balneum , scribitque sev)goedos, guttur & asperam arteriam cantu & vocis inuntione reficcatam habentes hoc modo humectasse & curasse. In catarrho cibi sint dulces, lenientes,& pectus dila--eS i vitentur omnia amara, acria, salua , acida, acerba In

477쪽

dca Lib. II. Part. III. Cap. V.

In caussa calida conuenit ptisana hordeacea, malua,emul so amygdal. dulc. & sem. q. frigid. maior. Lac Caprinum, re vaccinum, si febris absit. Potus sit aqua saccharata. In frigida caussa utatur aeger calidis vel temperatis. Panis sit bene fermentatus ,& semine foeniculi ac anisi conditure. Potus sit hydromel. aeger temperanter vivat, vitet somnum mox a cibo, & diurnum. v a S T I o I. An tussis Psolum ab angustia tracheae arteriae,

eius ramorum p .

Ah ,- Plures esse tussis caussas ex superioribus patet. Verumta-si,si β- men in eo Omnes conueniunt, quod aliquam pulmonibusium ab molestiam creant. angustia Verum quo modo, non omnes idem sentiunt. Noharachea nulli quidem omnes illas caussas tussim excitare statuunt, arteria quod angustiam aliquam in asperis arteriis pulmonum O creent. Verum si caussas, quas supra proposuimus, consem stru e deremus, manifestum euadet, non solum angustiam put' monum , sed etiam dolorem aliquem & molestiae sensum in organis respirationis tussim parere, quo modo partes membranosae vicinae affecta, ob consensum, quem habent cum membrana asperam arteriam intus inuestiente, tussim excitare solent. Cum enim membrana haec sit exqui tissimo sensu praedita, si vicina aliqua membrana distendatur, Vellicetur vel quocunque modo moleste afficiatur, membrana haec in consensum tracta & ipsa obiectum in gratum & dolorificum percipiens, illud excutere nitituri tussimque excitat. Atque id manifeste in tussi ab intemperie nuda patet, ubi nulla angustia .adest, sed sensus saltem molestus in aspera arteria. Idem etiam ex eo maniferastum fit, quod ut supra dietiam, stylus purgatorius auri profundius immissus tussim siccam excitat, non angu uiam pariendo , sed saltem ob membranam communem asperam arteriam irritando. Idem etiam clarum evadit ex similitudine, quam habet tussis cum sternutatione , u

478쪽

sagultu, quae symptomata excitantur solummodo vellirando & molestiam patiendo partibus. Idque Galenus

etiam multis in locis docet, utet. de o tomat. causis , capit. de disserent. morbor. capst. . Et praecipue de simpl. medicia facult. capit. Ig. Vbi tussim excitare posse docet om ne , quod asperae arteriae molestum est,

Arum aliquid in pulmonem ex ore delabatur Solet & hoc loco haec controuersia moueri, an aliquid Analia ex ore in asperam arteriam illabatur ' Nam negare id v, quid detur Hippocrates , . de morb. & Galenus . de usu par- pμimenetium , capit. 8. ubi docet ; ne aliqua substantia praeter ae- rem in tracteam ingrediatur, laryngis caput & rimulam epiglottide seu operculo quodam tegi, Ut sit obturatum, sed non omnino aeri saltem viami concedens, ab ingredientis cibi, potusque ponderc depressum ligula ipsa magis conclusum esculentae, potulentaeque substantiae aditum pon praebeat.Hinc etia si mica panis,vel potus portiuncula inter mandendum , vel loquendum bibendumve ad ari fiam asperam deseratur, tussis continua excitatur donec

Contra vero in pulmones aliquid effuere ipsa experientia docere videtur, Testatur enim Hippocrates, in libelrode corde, si quis sui, vel alteri pecudi aquam caeruleo comtore tinctam sitienti bibendam dederit, deinde statim la- Ungem eius secuerit, colore eo infectum guttur inueniet. Quod idem Galenus, S. Re placid. in sine, docet. Et videtur antiqua haec fuisse sententia, unde illud Alcaei et mo

cadiculae astrum exoritur. Deinde nisi aliquid in pu monem descenderet , frustra eclegmata , syrupi , tro hisci , & rotulte sublinguales a Medicis in thoracis .ffectibus praescriberentur. Tandem videmus saepe mul-n excrementa in pulmonibus subsistere, quae tamen per asperam

479쪽

cs Lib. II. Pam III. Cap. V.

asperam arteriam, ut & interdum magna sanguinis copia, sine suffocationis periculo perrasperam arteriam reiiciun

turis

Verum sciendum, etsi rimula laryngis epiglottide clau datur , quia tamen non exacte clauditur, aut nonnihil la xatur , ubi ea, quae utilia sunt,admitti debent, impossibile non est, portionem aliquam potus & medicamentorum in eam fluere; quod si sensim & lente eat,etiam tussim non excitat. Neque enim respirationis viae tum angustiores re duntur , ut docet Galenus 8. de plac. Hippocr. O PlaCin sine, in a. de si L medic. fac. c. I . Si quid vero in ipsam cauitatem , & quidem confertim irruit, tussim,& si magnum sit, etiam suffocationis periculum tum maxime suboritur,cum Iaryngis rimula occluditur. Ubi vero res in asperae arteriae cauitatem illapsa est, non ita suffocationis periculum timendum s cum canalis ille satis amplus sit, tussis tamen inde excitatur.Et ut modo dictu,si calculi,si pituita erassa;

si pus, si sanguis, & quidem saepe magna copia e pulmone per asperam arteriam relici potest sine suffocatione: ditiam sine eiusdem periculo aliquid in illam labi potest.Notabilis huius rei historia est, cuius etiam supra i c. s. huius

partis , facta mentio. Anno 16ro. vir quidam doctus, cum cerasa arbore decerpta in horto comederet, atque subito in strangulationis & suffocationis periculum cum maxima tussi coniiceretur, nucleum cerasi in guttur illapsum, &tussis & strangulationis caussam esse existimans,chirurgum qui illum eximeret, accersivit: verum cum chirurgus nubium nucleum deprehenderet, & suffocationis periculum cessaret,iussis vero nil ilominus perseueraret in ea opinio nem Venit nucleum nultu in guttur illapsum fuisse,sed hoc symptoma ex catarrho subito & vehemeti prouenisse.Dea bulauerat vero in horto tempestate pluuiosa, & alias catZr rhis valde obnoxius erat. Durauit ista tussis per tres septiemanas, & per interualla quaedam aegrum valde assiixit,quo tempore etiam dolorom quendam grauatiuum in dextra thoracis parte deprehendebat. Tandem cum noctu Velie menter integram horam tussiuisset, nucleum illum pituit qcrassae adhaerescentem tussi reiecit, atque ita tussi libelripi est. colluat

480쪽

De dolore pectoris. qcT

conuulsio diaphragmatis. Ad motus deprauatos organorum respirationis perti- uulgonet & conuulsio diaphragmatis, quae plorantibus insen diaporatibus accidere solet, cum scilicet ex nimio animi affectu spiritus in lachrymando eo effunduntur , & cum spirit,bus aliquid materiae , quae neruos ad diaphragma tendentes irritat. Verum cum caussa illa euidenti sublata sponte hoc symptoma cessare soleat, de eo nihil amplius hic aseimus.

De dolore pectoris,

E pleuriti de equidem, quae membranae costas suc- PUD cingentis inflammatio est , doloremque insignem p. coniunctum habet,diximus supra. Verum cum alij adhuc dolores pectoris dentur , de iis in genere hoc loco agendum , qui tamen in genere Ope pleuritidis nomine veniunt. Cum enim membrana costas succingens densissima sit, & exquisito sensu praedita, non solum ipsa primario aseficitur , verum etiam cum vicinorum musculorum membranae vellicantur & afficiuntur, ipsa facile in consensum trahitur , & inde dolor excitatur ; imo membranis etiam musculorum externorum affectis dolor oritur, unde pleuritidis vocabulum hoc modo & in genere pro omni dolore lateris accipitur, & pleuritis alia vera,alia notha est. Pleuritis vera ex inflammatione membranae costas suc- Pleuritia cingentis oritur, de qua supra diximus. Notha vero varias tripum. caussas habet. Primo excitatur cum sanguis per ramos venae axillaris Pleurpis in externa thoracis spatia, & in externos musculos thora- nstre cis illabitur ; quae tamen inflammatio ob continuitatem propaginum venarum externarum & internarum saepe in veram pleuritidem permutatur. Secundo, dum materia a capite per ceruicem & homo- putas in musculos externos laterum decumbit.

Lib. II. G g Tertio,

SEARCH

MENU NAVIGATION