Joachimi poetae De uvae sive Gurgulionis usu ubi nonnulla scitu jucunda ad respirationem, artemque respirandi spectantia adjiciuntur. Liber

191쪽

sis Q, icibusque vigil ἰis perfracte exeruciantur, nil. Insidiosius . atque molestius evenire poterit , quam largae , impetuosaeque respirationis usus . Equidem

non ratione tantummodo , coniecturisque Drtasse novimus , sed quotidianis observationibus convincimur , somnum redundantibus sive ambientis aeris , si e nostri corporis motionibus longe a nobis ire , atque discedere 3 tumque dumtaxat conciliari , & vigilantes sopive, ubi motus aut magna ex parte feriantur , aut lenes , & placidissimi sunt. Hinc natura duce his auxiliis somnum Nobis conciliare studemus , respiratione videt cet retardata , caeterisque motibus corporis compositis . At qui somnum etiam non levi adhibita via se repellere non valet , is molinum,' praeternaturalem , pleniore , ac concitatiore ultra consuetum respiratione studeat arcere . Nam sicuti piarmicis , quibus vehementiori motu aer in pulmones in truditur , non solum comatos, ac lethargici , non secus ac tactis urtica eorum cruribus , ae fronte somno ea pergiscuntur; verum etiam fere

192쪽

moribundi aegrotantes in vitam redIi L se , illustriores medici literis tradidere;

ita etiam vehementioris, ac uberioris respirationis usu immoderatum , in sustumque somnum a nobis sejungere non inutile erit auxilium . Nec illis prosecto , qui aneuryS-mate , Vel praeternaturalibus haemorrha.giis laborant , .vel quibus in thorace,& quam maxime in . septo transverso , aut circa idem septum , aut in abdomine profundissima inflicta sunt vulnera , respirandi arS praetereunda , atque negligenda est : nam non solum iisdem oportet forpuS ab ambientis aeris injuria vendicare ἔ verum etiam a nimia, ct efficaci respiratione se exquisito , ac diligenti studio , prorsus abstinere.. Et certe si ii, qui praefatis corporis affectibus vexantur , Drtiter inspirent , vel tali padio expirent , ut clamores , --gnaeque voces ab eiS edantur 3 non ιonge nimis est periculum: immo aminminens , ct manifestum . ut vhi arteria dilatationem patitur , ibi mox dis. Fumpatur, &homo. vel aliud animal.

quod respirationis au Xilio non . Priva in , .

193쪽

tur , vitam cum sanguine foras effundat . Hain etiam ii .emorrhagiae vehementi inspiratione , nurum in modum adaugerentur et non minuS ac rivuli , aut

flumina , ex decidui S de caelo pluviis ,& liquatis nivibus. Quantum sanguinis exiliat a spiritu cohibito , vel tussi . tibi secta vena fuerit, chirurgi norunt.. Et vulgata cist hiiloria de puerulo Leydensi Suam merdam ii , qui retento spiritu, sanguinem pro arbitratu suo . de vulnere pedis emittebat . . Demum potentis inspirationis vi vulnerum labia , quae in thorace , ct praesertim ubi spiritalia laesa

sint organa , ut ut ad mutuum contadium adducta, non facili negotio propter ingentes aeris dilatationes , coa Iescunt. Idem quoque in disrupto, vel dilatato peritonaei processu , vel in fractis , aut luxatis claviculis , vel costis,

vel dorsi vertebris , animadvertendum

mihi videtur ; priusquam enim ea Pro- Pugnaculis muniantur , vel in suam sedem compellantur , Vel ad mutuum contactum committantur , ii , qui in hos adversae valetudinis eventus incidunt , neque vehementem inspirationem

194쪽

nem eXerceant , neque eX pirationem.

Iis sane , quibus ad amissae valetudibnis recuperationem , aliquid purulenti , aut alterius conditioni S per trachaeae aditum foras propellere expedit, quod in pulmonum hronchiis , vel in thoracis cavitate , vel in parte aliqua aut pleurae, aut mediastini, aut septi transversi, mu-' sculis ve inter costalibus incumbit ; non solum pluries , atque pluries quotidie

magna vi , unoque musculorum conaiatia , aerem eXpirare necessum habent ;vcrum etiam eodem tempore , industrio ,

aptoque situ pectus , & caput modo antrorsum . modo retrorsum flectere . modo at dextrum , modo ad sinistrum

latus contorquere , Porrigere , aut contrahere ; sic etiam eodem tempore

manus hinc inde jactare , pedes supplodcre , sin atque tussim , sternutationes , suspiria , cantum, Clamor US , Sc gemitus ciere t quod faciunt infantuli itatim ac e tenebris uteri egrediuntur . sapientis naturae instinctu , in ploratus effusi , per quos insolitae expilationi , inspirationique, assuetudine, vias parent, S reddant expeditas j adde ex si sti at io nem, quia

195쪽

quae inter maximas , essicacioresque a xis expirationes collocatur : quin immo , ut ingens expiratio maximopere ius citetur , convenit interdum digitis , aut penna , aut ejusmodi simili-hus , aes phagum irritare : nam eo la, cessito propter mutuam cum trachaea continuit.tem , haec etiam molestias,

motionesque patitur 3 ex quibus fortis Oritur , quae postulabatur , expirati. , Rursus quemadmodum lenti , viscidique humores , qui ita in grandiarem concrescere in aliquibus solent, ut in propria cysti obducti in veros, Praedurosque calculos convertaitur 3 vel ubi pultis formam , quandoque Praese. ferunt , nisi Vehementissime , totisque viribus expiratio concitetur , minime foras protrudi possent ν ita etiam si in

angina suppuratio excitetur , S non sine metu praesentis strangulatus pus foras facile non erumpit, essicacissimum erit praesidium vehementissimam , ac m4Ximam eXercere expirationem . Ideni

peragendum existimo , si cui spina, vel os , vel aliud corpus durum subturi insxum morit , aut aqua , aut

viis

196쪽

vinum , aut liquor alius in arteriam asperam introiverit. Hinc Natura . trachaeae principium, sensu exquisitissimo exornavit , ut id , quod pulmonibua molestum est , si in limine introitus

ejusdem trachaeae pervenerit, tussi, quae fortis expiratio est , foras depellatur. Unde conspicuum omnino fit , tussim non semper morbum , vel morbi symptoma , sed saepenumero eam expetendam , ac deligendam e me; ut corpora animantibus infesta , quia in eorum partibus spiritalibus sunt , aut his proxima , atque sinitima , praesertim si egredi contendant, extrudere valeat . At non solum ea , quae pulmonibus , vel thoraci hostilia sunt , valido

expirat ion is henescio per trachaean λ- ras expelli sedulo consueverunt; verum etiam pus , vel in renibus, vel in hepate , vel in caeteris imi Ventris organis collectum , per angusta spatia inter fibram , & fibram , ad asperain arteriam adductum , per eandem vidimus e X creari r immo nedum inspiratione , sed eX- piratione etiam tardae , atque Pigrae al

vi dejectioni, sic & difficili partui non L pa

197쪽

parum succurritur . Gallina enim tibi. ad partum paratur , cantu ovum soras excludere nititur ἔ ct caeterae aves ineptum aerem , qui in abdominis vesiculis , pulmonumque cavitωtibus occiuia

sus , cum inis gre propter ignavam thoracis , ct imi ventris constrictionem . di importunum eorundem pulmonum situm , minime recentari posset , cantu deinde . datis temporibus, foras excludete in inst mini habent. Alia, atque alia olim dulci meditatione circa innatam quorundam avium respirandi rationem pensitata , utile mihi fuerat animadvertere , quae feliciori tempore , Dei Omnipotentis au Xilio , in lucem proserre

constitui. Sed si magnum nobis non facesse. rit negotium , in validis , effraenatisque animi passionibus, quae semper respir/tionem , ut diximus , insigniter alturant , immurantque, quam Praeclarum, atque ingeniosum esset , aptam respirandi rationem excogitare , qua earum vim , atque impetum vel obtundere, vel adeo coercere possimus , Ut in respirationis organa nihil , vel parum

198쪽

suos valeant e Xercere conatust Et quidem summa , atque exi mra procul tu hio hominum esset solertia , si ramis, R frondit,us , caeterisque arborum par. 'tibus tempestatum irruptionibus jactatis . cum ad horum conservationem

aliud illi agere nequeant , fructus tantum ab ingentibus , potentissimisque ipsarum motibus , diligenti industria ,

custodiverint: ita leve non erit Opus , si reliquis humani corporis organiS, ab animi pathematis , necessitate naturae , crudeliter laces Sitis , respirationem . in qua maxima pars Vitae sita est , saltem reddamus immunem. At quoniam nobis insciis. & non animadvertenti hus, illa nos plerumque aggrediuntur , ct ex ii tervallo in anima suscitantur , pullulantque ς nulla propugnaculo m efficacia , nec quaelibet exquisita , ac perdiligens respirandi ars eorundem irae resistere valebunt quodammodo. Qua propter tantum ab illis animi pathemati S , quae vel praevisa , vel a nobis non ita pridem discessere, respirationem incolumen servare excogitandum modo par est. Ego vero ad inquisitam respirandi L a ar

199쪽

artem, eum saepenumero animadverterim,

perspicuum tandem cognovi, in praevisis animi pathematis, posse hominem, adeo corporis machinam obstinato usu compo nere; ut illa hanc invadentia, respirationem, vel parum. vel nihil assiciant, aut minus, si talia non fuerint prius in promptu disposita . Equidem scimus Caesarem, cum detruncatum Pomprii caput vidisset, non solum fronte, Sc vultu, fraudolenter ingentis laetitiae simulationem, sustinuisse; verum etiam in .multorum conspe, diu , non leviter in lacrymas se profusi L. se: quoniam diuturna simulandi assuetudine , pro libitu corpus modo ad laetitiam , modo ad tristitiam , ex industria componere , ei non erat sane dissicile .

At si Qesari usu , & peritia per iacile fuit

ingenim inspirationem, cum qua laetitia conjungitur . in assiduam, & subitam cxpirationem immutare; arduum sane nobis non erit , a nomine, quod sciam , antea animadversum , ex integro hunc volvere lapidem ς scilicet in ingentium animi pathematum adventu . respirandi modum, qui unumquodque ipsorum ma- do ampla , modo diminuta aeris inspi. rationes

200쪽

ratione, Vel expiratione sequhur ; adeo

in Contrarium vertere , ut ipso muta. to , tota Corporis machina , ab illis vel illaesa , vel minus vulnerata remaneat . Quod si praestiterimus, ad hominum Valetudinem tuendam , magnum , firmum

que profecto inveniemus praesidium . Idem peractum fuisse a Iibuleno apud Tacitum legimus, Histrione olim celeberrimo , deinde in Ρannonicis legionibus militante ς etsi pro diversa animi passione , scilicet pro livida , ct ardenti in Blaesum Ρraefectum ulciscendi

cupidine. Cum ergo idem Vibulenus , sub excessu Augusti, seditionem concitasset , Sc conjuratione cognita . licet seditiosos nonnullos in carcerem prAfatus Blaesus conjecerit ; tamen caeteri milites , impressione facta , eos liberarunt ; Vibulenus autem , ut militum animos ad vindi Etam eontra Blaesum incitaret , versuta , ct callida arte ad moestitiam, & ploratum se composuit; mortemque fratris , quem nunquam habuit, simulans , talia apud milites concionatus est : Vos his innocentibus , O mi-

Brrimis lucem , ct spiritum reddidi iis r