Isaaci Casauboni De satyrica Graecorum poesi, & Romanorum satira libri duo. In quibus etiam poetae recensentur, qui in vtraque poesi floruerunt

281쪽

describebamus. de comuni appellatione rerum non congruentium, satis capite quarto. An alius praeter Ennium &Pacuuium tales Satiras scripserit, non temere dixerim. L. Pomponium in Satira meminimus

Prisciano laudari sexto libro : sed

huius Atellanam scriptoris,quemadmodum A. Gellio vocatur, Sataram referimus ad genus ante expositum. Porro autem Ennio cum Varia genera metrosum in idem poema confunderet, contra legitimae poeseos legem, exemplum Graecorum non defuit, quo se tueretur. Obseruant enim Graecarum scritici Homerum ipsum,qui omnis eruditionis fons & norma semper est habitus, in Margite suo heroicis versibus iambicos inseruisse: non quomodo lyrici iape faciunt, quum singula cola aut systemata certa

282쪽

DE ROM. SATIRA L. II. mordine sibi inuicem respondent: sed temere & inordinate, sine ulla obseruatione. Hephaestione μαι-

Matius Victorinus libro I. in extremo: Homerus fons atque origo metrice disciplina, non tantum in duobus cor

pusculis Iliados m Odyssea bis versus Teliambis frequenter est usus: sed

σ in eo carmine cui Margites nomen est idem herois hexametras trimetros ia- bicos tanquam pares numero miscuit.

idem libro tertio de labico loquens qui septemdecim syllabis constat:

Hoc genere versuum, ait, primus use est Homerus in Margitesuo: nec tamen totum carmen ita digestumperfecit: nam

283쪽

zy Is. CASAU BONI duobus pluribusue hexametris anteposita iis , istum subjciens copulavit: quos postea Archilochus interpolando composuit. apud Graecos tamen non multos inuenio, qui parem licentiam in pangendis versibus usurparint. quosdam nominant Graeci metrici. de Chaeremone narrat Aristoteles, ipsum composuisse ex omni metrorum genere carmen quoddam, cui nomen indiderat Hippocentauro quem negat poetae loco censendu .

rum neque Chaeremonis huius, neque ullius omnino e Graecis exemplum secutus est Ennius, cum Satiras composuit diuersitate ista metrorum simul de argumenti: nam huiusmodi scriptionis miscellae ne que exemplum neque nomen Grae-

284쪽

cis hominibus suit notum: quod &Horatius diserte affirmat, Satira vltima libri Sermonum prioris: quo loco de Lucilio disputans ait: fuerit Lucilius inquam Comis σ vrbanus: fuerit limatior idem oris Quam comu m Graecis intacti carminis auctor, Quam'. poetam eniorum turba. manifesto Horatius his verbis co- parat Luciliu cum primis poetis Latinis. quoru de numero unum separat, tanquam primum auctore carminis G taecis intacti,hoc est, Satirae, Z, rudis in secudo accipi casu debet, non in primo: nisi volumus purissimum Romanς linguae poetam n poeta que designat,

non nominat,Ennius est,ut apparet

ex iis quae modo sunt dicta. ac fortasse scripserat poeta:

285쪽

ta, de qua emendatione tantum non necessaria, nemini adhuc oboluis se mirum est.Rudius pro Ennio etiae apud Ciceronem pro Archia poeta : Rudium hominem maiores nostri iuriuitatem receperunt. Quod autem

alibi dicitur Flacco Lucilius non Ennius scripsisse primus Satiras: id

superiori interpretationi atq. emedationi, ne minimu quidem repugnare, capite sequente demonstra bimus. Apud Latinos vero videtur

Ennij exemplum posterioribus intentis fiduciam attulisse, ut non so-

um diuersorum generum metra eodem congererent: sed etiam ut ibridas prorsus scriptiones ederent, e soluta oratione & numeris adstriacta conflatas. Eiusmodi lasciuiae Satira fuit, quam nos Virronianam

stuam Rudius, Graecis intacti

minis auctor.

286쪽

nuncupamus : quia antiquiorem auctorem similis scriptionis ciere alium non possumus. Quintilianus: Alterum istud est, oe prius Satira genus quod non sola carminum varietate m sum condidit Terentius Varro,vir Romanorum eruditissimus. palam est ex his tanti magistri verbis, Luciliana Satiram de qua paullo ante dixerat, posteriorem esse Satira Varroniana : cum tamen annis minimum

vno & triginta post magnum Auruncae alumnum in lucem editum, natus sit Varro. nimirum hoc voluit Fabius: Satiram in qua Varro claruit,eam ipsam esse quam vetusti scriptores, quorum facile princeps Ennius, illustrauerant: hoc inte esse tantum i quod illi sola metrora

varietate poemata sua Satirica condierant : Terentius vero etiam profam Satirae siuae miscuerat. Enim-

287쪽

uero mirificum prorsus & multiplici varietate notabile, ne dicam motastruosam, opus edidit Varro, cum in illo opere prosam miscens cum carmine, seria cum iocis, Graeca cuLatinis, id enim & fragmenta amguunt ) nouae scriptionis exemptu Latinis suis primus dedit. nec vero subiecti minor ibidem varietas. docent hodieque tituli, quos a uictor Vt plurimum binos singulis Satiris indiderat, Vt norunt eruditi. Scopum suum in scribendis Satiris,apetit ipse apud M.Tullium in Academicis: ubi postquam rationem attulit, cur

philosophiam lucu rationibus suis

illustrandam ex professo non susceperit: Et tamen, inquit, in illis ueteria - busndstrs, qua Menippum imitati, non interpretati, quadam hilaritate consipem simus , multa admista ex intima philo

sopbia, multa dialectice dicta: qua quo

288쪽

DE ROM. SATIRA L. II.

facilius minus docti intelligerent, iucunditate quadam ad legendum inuitati, in laudationibus, in ipsis antiquitatum prooemiis .... philosiopbiae scribere voluimus ,si modo consecuti sumus. iiij notam inussimus postremo color est enim non solum deprauatum: sed etiam ut videtur mutilum. hoc autem sine dubio voluit Uarro : ita se, cum Satiras componeret,

philologiam philosophia teperasse,

ut mixta ex utroque genere scriptio dici potuerit. hoc & Cicero con

firmat, quando paullo post his illii

verbis compellat: atque ipse varium m elegans omni fere numero poema fecisti: philosophiamque multis locis in-cboasti: ad impetandumstis,addocendum parum. idcirco Fabius Varronem inter eos numerat, qui prete cepta sapientiae versibus tradiderunt: componitque cum Empedocle ac

289쪽

Lucretio. Quod autem sepra dicebamus,non posse nos alium nominare, qui ante Varronem Satiram

huiusmodi ediderit: hoc verum est: neque obstat, quod Menippum dicatur Varro esse imitatus, ut modo ipse de se testabatur. hic est Menippus Gadarenus, qui cynicam impudentiam de vita simul ac scriptis expressit: de quibus non

omneis eruditi idem iudicarunt. Strabo utcumque videtur laudare, cum libro xvi. viros illustres Gadarenos recensens, ita scribit : εα Γαδάρων M Mελεοικος Θ Mεummo σαυδεγεῶος. Diogenes Laertius &

Menippum & scripta illius penitus

damnat: idque iis verbis,ut iure existimes Strabonem & alios qui αδεγMῖον vocabant, voluisse confutare : φερέ M.ti, ait, eram ον

290쪽

DE ROM. SATIRA L. II. 261

wsta Meλεακου, Λ κ,l ονγνο- Meleager cui Menippum c ὁ parat Laertius, & ipse professione cynicus fuit, tam moribus quam genere scribendi illi compar. ac fortasse apud Strabonem eo quem modo attulimus loco,numero multitudinis scribendum , οἰ -υδεγε- οι. nihil enim similius duobus hisce Gadarenis. utrumque non semel Athenaeus citat: ex quo etiam cognoscimus, inter alia scripta Symposium ab utroque horum fuisse editum. Menippum quanti Varro fecerit re non verbis ostendit: cum imitationem illius suam, titulo ipso professus est : nam Satiras siuas appellauit Menippeas. A. Gellius lib. II. Cap, xv III. Seruus Menippus fuit, cuius libros M. Varro in Satiris aemulatus est: quM alij Inicas, ipse V pellat Menippeas, posterior appella-