장음표시 사용
21쪽
ao Trall. IV Cap. II. De Gratia DEI Fe.
do; simulque a DEO sine merito susticiente praeinvio cuique homini ex mera benevolentia & st dio majoris boni communis praeparata sunt. Eringo per gg. a b. 245. &α
Εκ his aliae Gratiae immediate superenturales sunt ;qnae videlicet immediate eri aliqua actione vel concursa divino supernaturali existentiam habent; aliae mediate, quae scilicet in anteriore serie caussarum mediatarum actionem principii supernaturalis ita important, ut sine ejus interventu ex solis caussis naturalibus & primitiva h rum,dispositione, in ipsa jam facta creatione, neutiquam fuissent extitura; etsi modo, praesupposita in eventu aliquo supernaturali jam facta mutatione virium naturalium, immediate ex his ipsis caussis naturalibus sine interveniatu immediati prineipii supernaturalis eveniant. Princlinpium nempe Cosmologicum est cosmol. 299. r Siquis in mundo per miraculam, seu virtute supernaturali; contingit; sequens omnis exinde series eventuum, actionum. 'ει passionum, alia erit, quam absque miracula per solitis naturae sibi resime vires futura erat. Porro eandem dissonem Ioeum in internis actualibus Gratiis habere, per se patet.
22쪽
DE GRATUE QTUALIS INTERNAE SUPERNATURALIS NATURA, ET DIVISIONE.
Ux gratiis externis immediate supereaturalibus, de
quibus g. praci, necessitate naturali oriuntur Gratim interna actuales, mediate supereaturales, theologiee tatis. Ex revelatione enim externa religionis immediate supernaturali, ex miraculis & pr phetiis, quae in ejus confirmationem virtute imis mediate supernaturali divina eduntur, dum facta ista in senius incurrunt, & eorum natura atque possibilis origo etiam solius rationis naturalis ac mine & reflexione expenduntur, oriuntur natur ii necessitate cognitiones novae intellectus, tum de his ipsis factis supernaturalibus, tum de dogmatis, quae per ea revelantur divinitus, eaeque tam clarae, tam certae, & vivaces; quales per vires solius naturae rationalis sibi relictas & sine omni praevia Gratia externa supernaturali ortae non fuissent; & immediate quidem ex sola vi sensuum externoruml, ea facta sensibilia & externa excipientium, ac rationis naturalis super eisdem reflectentis; ac proinde mediate tantum supernaturales sunt praec. not. . Porro eaedem ipsae cognitiones verum bonum sunt, a DEI in sinita b nevolentia per ipsas illas gratias externas intentum, simulque directum ad finem creationis nostrae
23쪽
aa Trair. IV. Cap. LII. De Gratia actuali
ultimum promovendum; quatenus cognitiones illae, ceu verae illustrationes mentis nostrae, voluntatomsimul nostram potenter movent ad atrioues moraliter bonas exercendas, & Vitandas moraliter malas. Denique illustrationes istae, cum nobis ob veniant inde a prima aetate, atque Usu rationis vix incipiente, vel certe antequam eas vhro sa&ficiente merito morali promereri a DEO poter
mus; vera gratia sunt a 3. . Ergo &c.
253 Gratis mediate supernaturales interna actuales, ex Gratiis externis immediate supernaturalibus naturali necessisse in nobis exorientes de quibus g. praeced. , immediate confisunt in ideis bensualibus, sensuum impressione exceptis, ex. gr. in exceptis a ditu ideis vocum, quibus divina revelatio super naturalis exprimitur, & per quas excitantur ideae phantasticae de rebus per tales voces significatis; vel in exceptis visu ipsis ideis sensitivis factorum sypernaturalium, nempe miraculorum, item vaticiniorum, atque exitus his respondentis; quoe idem omnes se uales, mediate supernaturaui sunt a51. not. , V pro sua vi eitate rapiendo ad se attentionem mentis, determinant in isa adperceptiones o jecti sui, id est, tum dogmatum revelatorum pereas voces, tum miraculorum & vaticiniorum in divinae revelationis eorumdem confirmationem edit rum : ita quidem, ut in i sa receptione idearum itiniarum sensibilium, attentionem ad se rapientium, mens se mere passive habeat; active autem; dum easdem intuitu nondum libero in eas eonverso primo adpere pit, unaque earum objectum adpercipiendo ut bonum. vel ut malum, appetitione quadam nondum tibera, nee deliberata movetur in bonum, veD simili avera tione in malam primo adperceptum. Quibus ea, quae de
24쪽
de origine idearum senfibilium & adpereeptionum primitivarum in mente humana in Psychologia cap. 11. Art. I. & II. docui, perspecta sant; his ea. quae modo tradidi, hoc ipso in comperto erunt. Alios ea juvabunt, quae tradidi in Ethica uniri cluisti g. a 89. usque ad n. 5.a54.
Itaque Gratias interna actuales immedisse the Iogice supematurales emne stimiles ideas adventitia, immediata DEI solius actione in mentibus humanis producta, MI eerte novum vivarioris impressionis I men immediate ab UO DEO Heis illis jensibilibus L praci explieatis superfusum; eujus vivacitatis vir tute multo intensiore potentius ad objecti, supernat vali revelatione propositi cvel etiam ipsorum mir Culorum , & vaticiniorum, si de fide revelationi habenda agitur attentionem V adpereeptionem mensu DEO ipso im Isia rapiatur; bonique o mali r sione inde in objecto si eius perspera, in appetitui o intensior appetitis o aversatio indeliberata eis tur ; quam id vulgo vel DIis viribus natura, MI etiam per ideas tantum mediate supereaturales, g. Frac. e licatas, fleri possit, o soleat. Conceptus
istius Gratiarum immediate supernaturalium Inter narum actualium realitatem ex sequentibus primcipiis, mihi quidem indubitatis, ostendo. I. Possibilitas in - & extrinseca talium gratiarum ex eo eVLdens est; quod, cum ex lactis extrinsecis, revelati ne nimirum divina externa, miraculis, vaticiniis, &horum evangelica praedicatione semel facta, deinceps etiam per vires naturae, facultate nempe sensuum externorum rite ad ea applicata, imm diate oriri id genus ideae adventitiae, saltem minus vivaces, sola nimirum impressone externa possint; similes utique ideae etiam magis vivace
25쪽
a Triar. IV. Cap. III. De Gratia actuasi
ac sertiori cum impressione, immediate ab ipso DEO in mente humana generari queant. a.) Quia nullus alius modus possibilis assignari potest, quo
oriri tales internae Gratiae actuales concipi queant; quibus mens rationalis in vero bono agnoscendo& amando dirigatur. & ad finem ultimum promoveatur. Quod enim alias de lamine glori dixi in Eth. univ. christ. g. 24a. not. 3. & 4., cu
jus ope beati DEUM immediate visiui sunt; idem
de hoc internae supernaturalis actualis Gratiae concursu evidenter tenendum est; si aliquem talem clari simpliciter constet. Debet nimirum is concumsus D Et supernaturalis ultra concursum ordinarium , quo facultates naturales , tam quae principiorum efiicientium, quam quae subjecti actionem recipientis rationem habent, perpetuo conserva tur coni. 238. & Theol. nat. 754. insuper dete minare aliquem essectum immediate divinum in mente; cuius ope mens, de se indisserens ad quamlibet objecti adperceptionem, a priori determinetur ad adperceptionem hujus potius quam alterius
objecti; vel ad ejusdem objecti adperceptionem clariorem distinctioremve. quam fieri posset ex sola impressione in sensus mere naturali, Orta eX. gr. ex praedicatione Evangelii, aut veritatum ad religionem ac mores pertinentium, vel etiam ex linis oeulari praesentia factorum ac miraeulorum, Vela Christo, vel ab Apostolis, in veritatis doctrinae
suae contestationem patratorum. Jam vero est
ctus ille immediati concursus divini supernaturalis non potest immediate esse ipsa adperceptio: quia ista est actio immanens ipsius mentis spontanea non libera quae illum divinum concursum a priori sup-
Ponit, ceu complementum lacultatis suae necessarium ad talem adperceptionem producendam; mne quo facultas adpercipiendi solis naturae viribus adjuta nondum esset completa ac determinata ad talem
26쪽
talem talis objecti adperceptionem: fere sicut communiter ideis sensibilibus tanquam ratione possibilitatis & complementi facultatis sensitivae internae indiget ad adperceptionem rerum quarumvis sens bilium qua talium. Ergo denique is effectus immediate divinus non nisi in ideis adventitiis consistit; ver sola actione divina immediate impressis; tunc videlicet, cum objecta religionis, aut eorum evangelica praedicatio, actu in sensus nullo pacto 4ncurrunt; vel actione divina accedente ad acti nem objecti externi religiosi, actu in sensus incurrentis & agentis, & hujus energiam sua energia superaddita exaugente ad vivaciorem sui ideam in
mente producendam; cujus vigore mens ad clariorem & distinctiorem veri boni & mali adperceptionem rapiatur, atque hac mediante etiam multo intensior illius appetitio, hujus Vero aversatio, utraque quidem indeliberata, ac nondum libera, in eadem mente exoriatur. 3. Denique n. Ser plura secundum hunc ipsum conceptum Gratias internas supernaturales actuales nobis ubique describit sub nomine loeutionis, qua DEUS ad cor loquitur cose. II. 14 ducam eum in solitudinem, re loquar ad cor eius. sub nomine pulsus ad ostium cordis, Apoc. III. ao. Ecce so ad Uium, o pii for squis audierit vocem meam Ue., sub nomine lacerna , luminis m. t Psal. CXVIII. Lucerna sed
bus meis verbum suum, S lumen femitis meis). Jam vero omnes illi conceptus similitudinem cum ea actione nobis repraesentant, qua res sensibiles actione transeunte in mente sui ideas determinant. Ergo actio DEI Gratiam internam actualem immediate supernaturalem producens haud alia est, quam
qualem descripsmus. Et vero hoc sensu Apostolus rectissime air II. Cor. III. 5. Non jusscientes fumus eoilitare aliquid ex nobis, sed susscientia no-
Ira ex DEO s; qui scilicet insundendo boni vi-
27쪽
a6 Traz IV. Cap. III. De Gratia actualivaees ideas dat possibilitatem ipsius primae bonae
cogitationis, qua invitamur ad bonum.
. Diversae suere eirca Gratiae actualis naturam sententiae. T. Arnaldus Jansenistarum Prior T. VII. Epist. 598. docebat, Gratiam actualem esse ipsam actionem deliberatam & consensum creaturae. Verum Gratia DΕΙ praevenit omnem consensum, ac dari etiam tunc potest; eum creatura non consentit, imo etiam dissentit; ut infra dωGratia lassiciente ostendemus. Ergo in ipso consensu doliberato creaturae rationalis gratia consistere non potest. Contradicit vero huic sententiae clare S. Augustinias de Gratia & lib. arbitria e. 17. dicens: ut velimus, sine nobis operatur DEUS ; cum autem volumus, nobiscum ope
ratur. a. Paschalus Quesentitus Arnaldi in prioratu illo
meeessor tenebat, Gratiam actualem esse ipsam omnipotentem DEI jubentis voluntatem. Sed etsi omnis DEI Gratia benevolam DΕΙ voliantatem importet; tamen cum haee voluntas simul debeat esse efficax α43. ; effectum quemdam in mente hominis, cui gratia consertur, dete minare debet; sive quo gratiam non constituit, multo minus Gratiam actualem internam in specie prae alia. Praeterea Quesnellus his verbis omn*otens DEI jubentis voluntas volebat innuere, quod Gratia actualis sit talis, eui resisti non possit, ac quod consequenter non detur Gratia lamia eiens; id quod haeretieum esse infra docebimus. Hi ne inter alias Quesnelli propositiones nro IT. damnata est illa propositio a Clemente XI. g. Alii recentiores communissima docebant, Gratiam actualem internam consistero immediate in illustratione in ellectus & inspiratione voluntatis. Per illastrationem vero intelligebant Iumen δε- pereatur,e sic loquabantur intellectui creato a DEO Infusum; per quod mens humana subito cognoscat verum honum amandum, & verum malum fugiendum ; quod
28쪽
proinde lumen consistat vel in vehementibus & elaris ad perceptionibus veritatum aeternarum, vel etiam in judieiis, sed indeliberatis, ortisque in intellectu, quin de iis eogitetnns, vel nobis ea imperemus. Per inspiraιionem intelligebant motus subitos indeliberatosque voluntatis suis pernaturales, eX iisdem adperceptionibus necessitate quadam exortos , quibus bonum verum supernaturali modo adperceptum appetimus, & verum malum similiter ad- perceptum aversamur; qui proinde motus modo sunt complacentia, gaudium, vel desiderium indeliberatum cir-
ea bonum illud, modo displicentia, tristitia. vel fuga a malo praedicto. Hac sententia in subsantia verissima es;
aberrat tamen in modo loquendi a recta metaphysica dissincta laetitione. Enimvero ad perceptiones & appetitiones illae indeliberatae de vero bono de malo ipsaemet esse immediatus ille DLI effectus non possunt, qui Gratiam primam actualem internam immediate supernaturalem constituis. Is enim solius DEI, ceu causae adaequatae, eia sectus esse debet: cum ex adverso adperceptiones & appetitiones illae, licet indeliberatae, actiones vitales, &immanentes ipsius mentis nostrae sint. Lumen ergo illud supereaturale , ad quod istae adperceptiones & appetiti nes indeliberatae in nobis necessitate physica consequuntur, in meris ideis adventitiis, a DΕΟ immediate impressis, ac proinde immediate supernaturalibus eonsistit; ldemisque eiendo & rapiendo ad se ope vivacitatis Impressi tum suarum intuitum mentis, adperceptiones primo ibIas, ac deinde cum ab adperceptione boni voluptas, anali econtra ad pereeptione elare foedium abesse non pos- st) etiam appetitior indeliberatas in mente determinat. Feontra adperceptiones istae, & appetitiones, etsi & ipsae sine dubio sint verae Gratiae internae actuales superna
29쪽
α8 Trail. IV. Cap. IV De Gratia actuali
turales; tamen primum non sunt in ordine Gratiarum inis
ternarum actualium supernaturalium ; sed a priori naturin supponunt alium DEI immediatiam effectum, ideas nempe DEI actione impressas; per quem mens, de se indisserens ad e s ipsas adpereeptiones concipiendas, determinetur ad istas actione propria essiciendas: sere scut action objectorum sensibilium in mente prius produci ideae senia stivae debent, ut per eas determinetur mens a priori ad has in speeio & individuo rerum sensibilium adparceptiones. IEnimvero consensus deliberatus hominis eum gratia DEI & ipse vere gratia DEI est; quatenus ut effectus moiadiatus, ac directe a DEO intentus, eX essicacia beneia volae divinae voluntatis mere gratuita, tanquam a caussa partiali, procedit: & tamen in eo Gratiam internam actualem primam immediate supernaturalem, de qua hic praecipue notis sermo est, nemo praster Queinellum & Jansentanos reponit. Ergo etsi ad perceptiones & motiones illae indeliberatae, ex impressione luminis supernaturalis, seu idearum Immediate a DKo impressarum de vero bono& malo physica cum necessitate consequentes, verae Gratiae supernaturales sint; tamen Gratiae actualis internae
immediate supernaturalis essentiam, seu primum, quod in ea concipitur, non constituunt; sed solum necessarii ejusdem vereque supernaturales sequelae & attributa physea sunt. 4. Sententia Thomiliarum communis, teste Billuari, de natura istius gratiae erat, qusd sit qualitas mortua, non vitalis, transiens, a DEO homini impressa, immediate supernaturalis, & in mente eXeitans actus adperceptionum & appetitionum indeliberatos, & postea si nempe homo gratiae consentiat etiam deliberatos. Et haee sententia verissima mihi ac certa est; si voces obscuras
qualitatis mortuae explices per ideas ρ DEO impressas do
vero bono & malo; quae quidem verae reales modi sic tiones accidentales mentis, ac proinde qualitates modale
30쪽
lant: &, quia passione recipiuntur, non autem actions immanente seu vitali ab mente ipsa producuntur, mortuae, si ita velis, appellari poterunt; de cetero tamen ad actus vere vitales adperceptionum eiusdem veri boni & malli appetitionumque circa ea variarum, mentem a priori, i stat idearum sensitivarum , determinant.
Εκ hucusque dictis. & applicatis simul eeratissimis bonae Psychologiae principiis, sequentia C
ROLLARIA certissima fluunt. I. Ut impressiones immediate summaturales Grain fise interna actualis attentionem mentis humana ad se rapiant, F adperceptiones indeliberatas de obj ctis ueri boni ta mali determinent, quorum ideas in gerunt menti; oportet, ut sint satis vivaces seu i tensae, resate ad aIias ideas, qua menti eidem e dem tempore obversantur. Secus enim tum ideae adventitiae sortiores obscurant debiliores Psych. 56. ; tum universe illae, quae vivacitate & ct ritatis intensione ceteris praestant, mentis intuti tum & attentionem non liberam prae aliis ad se rapiunt Psych. 76. 77o ac proinde adpercepti nes indeliberatas aliarum impediunt. II. Pro gradu vivacitatis F intensionis lumianis Gratia interna actualis immediate jupernatur Iis crescet claritas o vivacitas intensia ipsarum a pereeptimum indeliberatarum, qua, attentione semeIad eas abrepta, in mente, se illustrata dis nitus,
necesstate physica consequentur Psych. 74. 75. . III. Pro gradu tum magnitudinis veri boni tamali, quod id genus supernaturales idea V illustra