Joannis Baptistae van Helmont, ... Opuscula medica inaudita. 1. De lithiasi. 2. De febribus. 3. De humoribus Galeni. 4. De peste Doctrina inaudita, de causis, modo fiendi, contentis, radice, & resolutione lithiasis. Itemque de sensu, sensatione, dolo

발행: 1644년

분량: 239페이지

출처: archive.org

분류: 화학

71쪽

ciis urinarum , quam suit hactenus in petrificatione ejusdem. Quare occulta mansit diagnostica, simul & prognosis judicialis urinarum: prout in

nostra uro noscopia, ex fundamento demonstravimus: quam opto utinam ferventiora judicia pom hac excolerent. Ego si quidem me ad tumulu praeparo, Bb spe, labore, meos aerumnis humanis, non ineptos sore. Pergam nunc, stoliditates, meas & eu 3sperientiarum taedia recensere. Imprimis namque,

ex Duelech dissem , ae solitarie per se distillato:

Itemque ex rasuris matulae: Tertio item, ex urina, ad

spissitudinem eclegmatis distillata, idem prorsus

oleum, eaedemque crystalli ,stercoris liquidi assurgunt. Etenim ex Duelech, relinquitur Ax terrea,nigra, friabilis, & combusta, non amplus petrosia, vixque aliquid salis urinae fixioris reservans. Utpote spiritus volatilis , totus in toto, in Duelech , aetandem in terram, est mutatus, cum s1bi adjunctis aliis compositionis partibus. Certo utique signo,. quod sal fixus urinae, non habeat vim achivi coaguli : sed passive coaguletur duntaxat. Porro terra illa, e distillato Duelech relicta, nunquam pridem descen dit ad vesicam, specie pulveris, aut tum a sti: sed liquor fuit dum in urina esset, qui ibidem dein sic indu ruit per spiritum lotii. Meditatus enim dudum eram, quod terra, aut pulvis, ut ut, artificiosissime connecteretur spiritui urinae 3 nunquam tamen concresceret in Duelech,& per cons quens vanum etiam esset pro Duelech, Tartari in ventum. Siquidem jam conspeXeram in Vitro,Duelech, e spiritibus liquoribus nempe stillatis & claris materia , di efficiente iisdem , quibus in nobis Duelech oritur, fieri. Cones usi ergo ex jam mechanice probatis. Si lotium , cum suo salis spiritu, Α- habeat spiritum terrae volatilis : necessario, ex illis duobus, generabitur Duelech, nisi per scoriam

quam

72쪽

quam libro de febribus voco stercus liquidum )

saturetur sal urinae , atque eatenus a coagulando turbetur. Non raro namque observavi, calculosum aliquem, postea ictero afflictum, a calculo immunem fuisse, quamdiu Icterus imperaverat. Adeoque nec gratis a me , de febribus , assertum 38 fuit, quod praefata scoria urinis advena misceatur,

tanquam excrementum utile. Granulantur autem

arenae, tam in nobis, quam in matulis, ipso granu- Iationis momento, semelque granulata, ultimam quoque sui nanciscuntur simul duritiem: non au-39 tem quod sensim, magis magisque indurantur: f bulosum est ideo, quicquid de calculo confirmato, dc nondum confirmato, ad ignorantiae, & ignaviae

confirmatarum excusationes , comminiscuntur Scholae. . Tam enim dura est recens arena , eXcreta e nobis, vel a matulis abstersa , quam erit post decennium inde. Idem quoque de Duelech esto iudicium. Dixi puoque superius; nisi arena , quae matulae affigitur, coagularetur in instanti 1 ad fundum praeceps cecidisset tota, nec lateraliter, tamque propo itionaliter distincta, affigeretur. Praedicator enim haereticus , prope Barclayam in Anglia, anno I 629. sanus atque sospes, contendens a prandio, librum e sublimi, ad se trahere , in imo Ventre magno perculsus pondere atque dolore, certis inde a quatriduo signis, scivit se calculo gravatum. Inde post octi duum, Londini sub novacula Lithotomi, extinctus. Pendebat autem libram Anglicanam, di binas insuper dragmas. Nec memini me parem unquam vidisse calculum. Pendent autem librae centum Antverpiae, Londini Io . Paracelsus enim subitam hanc calculi appa- lΑ rentiam admirans. ne figmentum suo desit Micro -

cosmo, calculum fulminis vocat. putatque caden- ldo concrevisse.Sed multiplex ejus error est. I . Nam i

73쪽

non datur locus pro easu. Siquidem vesica eonti net urinam, vel nullam. si nullam, instar lintei madidi complicatur: sin vero lotio distendatur, cum hoc, sit infra, non potest Duelech formari extra Iotium, aut sine lotio,ut fiat absque materia, decidatque in lotium deorsum, ut decidendo, fiat. 2. Errat, credens lapidem, in tonitru dejectum, ordinariis, atque solitis causis generari : non autem Portentosis. Alioqui si materia tonitrui naturalis, in instanti coagularetur naturaliter, deberent eiusmodi lapides, singulis tonitruis esse assueti. Nec, esset causa, cur lapillus trium circiter librarum, ad Pedum novem altitudinem , terram terebraret, scito, nudoque casu sui : nisi robustiore vi deturbatus, prout de meteoro anomalo alibi. 3. Denique, Duelech subita tyrannide se prodens , non arguit momentaneam sui generationem. Nil vetat namque, vesicae adhaesiste pede suo , abruptoque stolo , cecidisse in amplitudinem Vesicae. 4. Quicquid in verum Duelech , condensatur unquam,si ve id sit nucleus centralis, a rene descendens, Vel demum cortice tenus accrescens : semper ejus quaelibet generatio, fit in instanti. Enim ver Σex meis mechanicis didici, quod totum Duelech,

quantumque in se est, constituatur ex meris volatilibus : non tamen ex trium quatuorve unciarum

lotio , quanta esset micturientis) generari posse Duelech unius librae. Porro tametsi urinam humanam,in sola specie nostra scirem, solumque spiritum urinae humanae, penes hominem esse: urinam tamen equinam, nomine armentorum examinavi,curiosus,an forte alter similis, coagulator spiritus esset, qui propter connata impedimenta, non ubique sortiretur coagulandi imperium. At utut laboravi, non reperi coagulatorem illum spiritum, in urina equina. Ut neque spiritum fere menti,

74쪽

3 menti, vel aquae vitae. Itaque reperi potentialem aquam vitae humano lotio intimam , eamque lenam, inter spiritum coagulatorem, de spiritum putrefictum, coaguli praefati susceptorem. Summeque notandum, quod spiritus urinae non coagulat, nisi per connubium aquae vitae: quod saepius comprobavi, distillando. Ergo tria insunt lotio humano, quae concurrere est necessum : tantoque

potentius , quo Omnis calculosus, jam non leve

principium corruptionis, in suo lotio gerit ut

suo mox loco) unde videlicet fermentum in urina actuatur, ad praefatam aquam vitae coagulabilem. Nec enim his obstat, quod tam spiritus vitae, quam . ipse aqua vitae, sint summe fugaces, adeoque vix ad Duelech pertinaciam apta: nam certum est, spiritum vitrioli fugacissimum, a sibi consocio vola illi: imo statim ari, per salem armeniacum fugacem: adeo ut fusionem sustineat. Quibus edocti nostri, mirari desinunt, quae alias ignaros stupore

assiciunt.

a. Modus fendi Duelech. E. Ens singulare nee sibi par

habens. 3. ebanicum Dadanorum fontium a xemplum. 4. Oera in Spadanu , Parare iram a comment. Tartari deterνMisset. s. atome in actionibus upiritiatim. 6. Ignis aqua,em homogeneum , sibi par non habens. 7 ' Differentia praefati dissolventu , cum aliis omnibus totius ianiversi. g. Dua Maxιma Spararisa. s. Oleum auri quoddam, pumce coloris. Io. αuid dnat generatis iueleeb.ctio corporum in corpora, qualis. I 2. Doctrina de actione eorporum, Θ sipirituum. I 3. Participationes virium . metaliis , absque materia metallica. I . vagari delusio. I s. Destinantur morbi in poenam,se meritum. I 6. Exercitationes at

quot, incipientes a salibus. II. Spiritus salis trerreseruis 18. Suastio trivialis. I s. Tartari pruinosi commentum.

75쪽

sua. 22. Suastio secunda. 23. Tertia. 26. aeuarta. 2s.cii barri vesicales id uti. 26. Luinta. 27. Sexta. 22. -- tantur Astrologi. 29. Notatur Paracessus,iuxta atque Gaia tenus. 3o. Proposita quastionis sturio. 3 I. Galeni imadver

tentia.

PIRI Tus urinae apprehendens terram vola-

tilem, procreatam semine, ac fermento fracido, di putrescente, suscitat occultum adhuc in poten- Itia, vini spiritum, urinae incolam: quibus,tanquam duobus sexubus, concurrentibus, terreus quidam praefatus spiritus, imbibit praedictum unicum,coagulatorem: cujus reciprocationis ergo, oritur in agendo , amborum connexio penitissima : quia congrediuntur spiritu tenus, per illorum minima. Adeoque coagulator, coagulat unico instanti, spiritum vini, potentialiter excitum, in putrescente fermento,cui cum fracida massa sitam tribuit ma- ateriam, simul condensantur simul in verum Duelech, monstrum sane, novum hoc aliquid, coagulatum in media aqua: nec iterum ideo in aquam resolubile. Ens nempe petrosum, animale, nulli

alteri simile,quodque ideo Duelech Paracelsus nominat. Idque facilius per exemplum in mentem intrabit, quod Spadani fontes quotidianum nobis exhibent. Habent namque spiritum sulfureum , manifeste acidum funde fontes acidi dicunturὰ de

Venam ferri. 'Utrumque nempe embryonatum. immaturumque , continetur liquatum , in aqua simplici. Mox itaque incipiunt ambo, Vires reciprocas in se mutuo conserere. Atque tandem, cum

lassatis viribus, steterint actionem suam , condensantur in corpus lapideum, lagenis se affigens, informa oerae : sicque aqua redit in pristinum ele- mentum , omni exutum qualitate aliena. Quos si . fontes acidulos, sat contemplatus fuisset Ρara celsus, Tartari vini historiam , a Basilio Valentino mutuatam, neglexisset ue scivisset namque ocrae dest a vini

76쪽

vini tartari non parem ortum. Saltem dissi ei lius redargui potuisset. Quippe tartarus, in aquam resolvitur: non autem ocra . ut neque calculus. Neque enim unquam negare tentavi, e liquoribus,

corpora solida constitui : Sed tartareos liquores respuo , in causas morborum , violenter adductos ut tractatu de Tartaris ex opposito autem, activitates spiti tuum in spiritus , reverenter admiratu Ssum. Profecto, cuni e Spadanis succrescat ocra, sive crusta lapidea, lagenis obducatur, per totum concavum , nefas inprimis esto, propinare Spadanam, si credamus tartaros perinde fieri, atque o eram in Spadana. Id est, si credamus aquae Spadanae inesse tartarum, mox in bibente coagulabilem: nefas facit, qui Spadanam propinat. Etenim dum s sal acidus vini, corrosit faecem. Sal quidem antea acidus, & nondum coagulatus, manet acidus, ae coagulatur, nec salis essentiam mutat , etsi constringatur, qui ante erat fluidus. Uicissim quoque etsi faex acidos sorbuerit spiritus, ac in se coagulaverit : manet attamen corpus solidum, dum spiritus salis acidi, coagulatur in corpus solidum tartari vini. Imo priusquam ex pleno coaguletur, Vas se assigit. In generatione enim Tartari vini, spiritus agit in corpus: estque longe alia prorsus actio, dum duo spiritus in se invicem agunt. Nam in hac sprout in Spadana, in Duelech &c.ὶ constituitur novum , ac neutrum ens, qualis est ocra, ex

spiritu sulfuris,&venae volatilis. Sed in tartaro vini, tantum acidus spiritus, sive acetosius liquor viis ni, mutatur in salem, manetque faex, qualis ante. Ideoque constitutum inde , iterum est resolubile. Non enim metallum, lapis, vel corpus solidum dis

corporatur , mutatur , aut volatilizatur, propter spirituum corrosionem. Patet id. Nam argentum,

perlae, coralla, lapides spongiae, cancrorum, lima-

77쪽

cum dcc. quanquam per Chrysulcam , aliosve lia

quo res acidos,ab oculis nostris evanescant: sunt

tamen lapides,qui ante prout de febribus ) Spiritus nempe, quantum potuit, fecit: incassum velut operatus est, super corpus , dum seipsum, corrodendo corpus, coagulavit. Est nimirum in tota natura universi, tantum unicus ignis, Vulcanus ar- ου

dens; ita quoque, non est nisi unicus liquor, dis

solvens cuncta solida , in primam illorum materiam, absque sui ulla immutatione, aut virium diminutione squod norunt, testabunturque adepti In aliis vero liquorum activitatibus, corpus, numquam potest se radicaliter commiscere liquori solventi. Ideoque corroditur quidem, at non solvitur intime, uti ad transmutationem formalem a- Ilioqui. requiritur. Nam omnis spiritus acidus rodens ,rodendo aliud corpus, coagulatur, & propemodum fixatur, migratque in formam salis densati: nequicquam tamen corpus, quod arbitrium rodentis spiritus toleravit, agit in illum spiritum, . qui seipsum rodendo, dc actione propria, coagulavit. Quod sane non ita fit, dum duo spiritus activi,concurrunt in invicem. Nam tunc,est duplex actio,qua uterque, in utrumque invicem agit. Ideo namque ejusmodi illorum actio,fit cum permistione radicali, estque constitutum ex ambobus, inse- parabilis mistionis proles, dc hoc transimulatum , est productum, neutrum ab utroque. Quod si id Paracelsus mature contemplatus fuisset, pro suo Tartaro vini, ocram aquae Spadanae sumsisset, dixissetque aliquid probabilius, quam quod inessent

liquores omnibus rebus, qui coagularentur per modum Tartari in vino , essentque morborum

quorumcunque communis mater atque materia.

ocra quidem Spadanε filia ,non iterum resolvitur, quasi tartarus vini : dc tamen differt a Duelech: ε 3 quan-

78쪽

quantum petrificatio mineralis, a calculo. In hoc enim,spiritus coagulator,in lotio existens, peratur vi proprii salis, ac imparis,super spiritum fracidum, di putrescentem terrae,absque ebullitione, aut Gas silvestris eructatione: adeoque in momento, suam peragit operationem, di coagulat se, cum spiritu vini, urinae proprio. prout superius narravi, in Mechanica spiritus urinae Sc vini, sive aquae ardentis Verum Spadanae spiritus acidi, exembryonato sulfure enati, longo operantur prius tractu, bullas atque silvestre Gas excitanti ac tandem , se vasi assi gunt. Alioqui enim , si istud Gas nequeat eructari,aquae Spadanae manent sospites, medendo aptae. Nam si Gas egredi prohibeatur, impedit, quo minus, subsequens sequatur, spiritusque reddantur CL steti agendo. Ast vini faex cum suam habeat, sibique propriam coagulationem , non opus habet eam aliunde acquirere. Cum vero acidulus vini

spiritus, faecem roserit, non est quod rodendo det, quod ipsus in se non habet. Ergo in Tartari vini generatione, acidulus ille salinus spiritus , coagulabitur quidem , propter terram: sed manebit in specie salis solubilis, & non in forma petrae. ΡrO-- pter regulam, quod transmutatio essentiae, praesupponat transmutationem materiae. Itaque terreum

corpus, sive dissolvatur per corrosivum, sive non, pristinum suum esse servat. Eo quod istud dissoruVens, non penetret dissolutum, in radicali vinculo connexionis. Quod tamen in transmutandis es.sentialibus, est pernecessarium. Discant ergo Chyrmiae tyrones, quod corpora non re luantur per corrosivorum calcinationes. Licet etiam saepe repetitas : nisi intercurrat fel mentalis impressio, per putrefactionem , quae praecedit quamlibet radicalem solutionem. Camphora quidem, in aqua for- h naturam natantis olei assumit: sed abluto per aquam

79쪽

aquam communem corrosivo, statim eamphora est, ea quae ante, sive id semel, sive demum milites fiat. In tyrociniis enim gaudebam , quod aurum specie olei punicei , per retortam septima vice stransegissem. Memor, quod qui novit aurum d

struere, noverit itidem construere. Sed ablato corrosivo comite, aurum in se rediit, cessavitque inane gaudium. Incassum eruere laborante eo, quod in ea non est. Incassum quoque Iaborant, qui non operantur per media debita. Itaque generatio Duelech, non est coctae mucilaginis, vel fictae I opituitae imaginaria petrificatio , calore loci arefacta, aut arescendo firmata, vel indurata: nam sic, tantum bolus esset resolubilis, non autem Due-

Iech sed est trium simul spirituum transmigratio iin Duelech , vera, essentialique transmutatione. Profecto,corpora non agunt in corpora, per naturalem compositionis actionem : sed quicquid corpora in invicem peragunt, id fit ratione ponderis, magnitudinis, duritiei, figurarum & motuum. Inserviuntque enim Mathesi, vix Physicae. Sin autem corporei sales, operentur, fit, vel quia spiritum vo- Iatilem quodammodo continent, vel illum , in

corpore inveniunt. Meminerint saltem Tyrones . . corpora, quocunque semel modo fuerint colliquando permista, manere tamen in pristino sui es se, nisi per ignem, vel fermentum, transmutentur. Corpora denique, nil operari in sipiritus: sed determinare tantum hoste, patiendo. Quae. proinde cor Porum operatio, non est vera reactio: sed potius merus spirituum essectus, ex propria eorundem activitate resultans. Idcirco enim spiritus, exantiatis, exhaustisque facultatibus, sponte fatistunt intermino sui motus. Et licet ista actio spirituum, fiat cum passione, & amissione suarum virium:

non tamen transmutant ideo corpora in sui natu-ο ram.

80쪽

να DE LITΗ1RST. ram. Rodunt enim tantum, atque in pulverem eomminuunt, quod & calcinationem, per aquam, interpretantur. Per exemplum. Libram croci

Τ Τ Martis necte sextuplo olei vitrioli, tum distilla,

quicquid fuerit aqueum. Reperies vitriolum feriari. Aufer inde ferrum : & habes vitriolum ferri. Salem inquam, instar vitrioli, cui est gustus ferri. Nil retinens tamen de Marte. Determinationem namque habes a Marte , quoad efficaciam e non autem materiam. Eritque prior vitrioli spiritus, sive oleum e vitriolo veneris, fixatum in salem quendam, solo odore ferri. Iterum idem ae clarius. Libram currentis Mercurii, conjunge quadruplo olei vitrioli, aufer phlegma distillando, dc

in fundo, manebit praecipitatus albus, nivis instar. . Item si plus olei iusto affuderis, Mercurius, insensibiliter cum oleo transcendet. Porro, si a praefata nive, per lavacrum, abstuleris acrimoniam, erit in. fundo pulvis citrinus, qui revivicatus, aequiponderabit priori Mercurio. Αqua Vero, quae in abluendo, salem in se combibit, dat verum alumen. Sic nempe solo attactu, unica libra argenti vivi, abGque ulla suae substantiae deperditione, posset mul- . ta librarum millia, acidissimi olei vitrioli, sensim mutare in alumen. Quod idem oleum attactu ferri , pariter mutatur in vitriolatum salem Martis medendo nobile. Notetur actio Mercurii absque repassione essentiali substantiae suae. Estque contemplatio magni momenti. Siquidem magna Spagyrorum turba, spe propria deluditur, putans corpora fixa, in corrosi vis soluta, hisce dedisse suas proprietates . si saltem dissolventia, spontaneo activitatis motu , penes se coagulaverint. Ne sciunt inquam, spiritus, agendo defetas, degenerare in novum ens Dum scilicet deveniunt ad terminum potestatis, in agendo. Deinde scieri-

SEARCH

MENU NAVIGATION