장음표시 사용
101쪽
similis ast generatio haee pueris In foro ludentibus . Lud I puerorum ad recreationem eorum sunt inventi, propter quod pueris dicit Cator lude tr cho. Ad hujusmodi scilicet recreationem sunt inventi aliqui ludi pro ad lescentibus , ut ludus pilae. Alii pro juvenibus , ut jactiis pali, cursitatio,& hujusmodi. Alii pro viris, ut ludus Scacorum , qui Iudus nec etiam Clericis est pro ibitus secundum Lau.; tamen ad tollendum scandalum Lai- eorum coram laicis non debent hujusmodi agere . Histrionatus honestus pro Domti s praecipue temporalibus. Pro Praelatis catuli, & simiae, licet potius solatia sua in scripturis deberent quaerere iuxta Illud I. Machab. xx. Habemtes solatio libros sanctos In manibus nostris . Tertius ludus procedens ex diabolica sit ggestione est Iudas, ubi fiunt turpes repraesentationes, ut bli morum : vel periculosa & nociva exercitia, ut torneamenta , palestra, &fudus aleae, & hujusmodi . Et quia haec sunt plena peccatis, dicit Augus inus, de poenitente, quod cohibeat se a ludis, de paenitemia dist. 6. e dc sancti viri illa evitaverunt ; unde Tobiae s. dixit Sara et cum ludentibus nota me miscui , neque cum his qui ambulant in levitate &c. r & Jeremias et In medio ludentium non sedi. Et ad hoc pertinet projicere acl invicem saxa , sicut hi qui biisdam locis in Camisprivio, vel aliis sestis , quod non es h dubium esse mortale propter pericula sequentia - . Aliam ludi divisi nem brevibus exhibet Tullius lib. I. Ossiciorum cap. 31. inquiens inplex est iocandi genus. Pnum illiberaie , pertilans , flvitiosum, olscaenum τalterum elegans , αν --, ἐ-eni iam, facertim - . Usitatior tamen divisi ea est , quam tradit Ioannes Pontasius ver. Ludiar In principio - Ltidi tres
disessae oecter distinguuntur . 'inins est iudux , ad quem fiatim ingenium, aut IDIertia, praecipuam curam, o operom eonferunt, quales sent ludi Ia- trunculorum iiatice Dacchi γ , scruporum, pilae, DIIis, Hostilorum , Iuduris qtio globuli eburnei Gopis agitantur , dipus, metuIaruis Indi, ctissus, alii- qtie Iudi similes. Secundui unice tu sua consistis , quales sunt Iudi tesserarum d hocca, dia lassequenet, o Pharaon, de ι' ο e , O iudrica D riiiio. Tertius vocatur mistus, hoc est, qui partim ab insistria, o partim as suapeadet, ut Ie Piquet , Ia Diomphe, ι' Ombre , nitillus , feti Ie trilloc, pluresque alii ejusdem naIurae. Author in praesentia loquitur praecipue de Iudo aleae , quem recte ad
modum exponit Gabriel Antoine de contractibus pari. h. cap. I I. scribens
Ludus autem aIeae est ille, enitit successus unice, veι moris ex fortuna, se essu, quam ex Adustria pendet, ut ludus taxillorum , O thuriarum. δύο mine autem fortunae at ea ius intestigi debet dispositio presidentiae divisae prs Mer certam riiquam spem, o opinionem humanam a fota Dei poluntate ραν
dem - . Ludum hunc generatim loquendo utroque jure esse prohibitum tum laicis, tum Clericis , ostendunt S. Antoninus loco proxime citato 1. sConcina de Sacramento Ordinis cap. tr. q. S. Berna inus Tom. I. serm 42. art. a. cap. 2.1 Astcsinus lib. tit. 3 o. art. I., Joannes Pontasius Ver
102쪽
1.ut Casu x. & I., Natal Is Alexander de Sacramento ordinis cap. s. Resula . per totam, Benedictus XIV. de Synodo Dicecesina lib. II. cap. Imnum. x. , & seq. , aliique complures . Placet hujus Sunimi Pontificis aurea verba referre Post vestes , & fictam comam , eariimque lucos, ad quasdam Clericis vetitas actiones sermonem convertimus . In can. 42. , & ες. sal Ias 3 s. inter vulgares Apostolicos sub Anathematis poena arcentur Clerici ab alearum lusu -- Episcopus, aut 'asDIer , aut Discontis , alas , atque ebrietati deferviens, aut destinat, aut certe damnetur . Subdiaconus, aux Le flor, aut Cantor similia faciens, aut desinat, aur communione privetur. Si militer etiaw Laici - . Et Concilium Eliberitanum Can. 7s. ΤΟ. i. Collecti nis Harduini col. 218. quotquot aleis luderent , a communione separandos decrevit - Si quis Fidelis cIea, idest rosula Inferit nummos , Macuis et massylaeri: er si emendatus cessaverit, post annum poterit cowwtivioni recon ciliari Putat quidem Alba spinaeus Dbservat. ad hunc Canonem , ideo F, deles aleis ludentes tuisse tam gravi poena punitos , quia tunc temporis , quo noeiduita extincta erat ethnica superstitio , essigies talsoruni numinum habebantur pro numeris , eorumque nomen invocari solebat , ut felicissi, mus eveniret aleae jactus . At, si res ita se habuisset, longe adhuc graviori poena in ludentes Fideles tamquam in idololatras ibisset animadversu in . Quocirca verius putamus , alearum lusum omnibus quidem Christianis, se aspectatim Ecclesiasticis prohibitum, ob eandem rationem , propter quam illum damnarunt Cornelius Tacitus in lih. de mori r Germanorum cap. 24.,& Ammianus Marcellilius ιib. 14. cap. I9. . & lib. 28. cap. 22. e quia nimirum per ilIum homines ad Daudes , qallacias , mendacia , perjuria, turta, aliaque enormia scelera inclinantur - . AIea siquidem ajebat Petrus Bl
sensis Epistola et . periurii, furti, fac Iegii mater est Qua etiam de
causa vetustae leges Romaliorum quas laudat Taylor duct. auhit. lib. 4. cap. r. , aleatores exilio, aliisque multarum severis poenis: & Iustinianus Imperator L. r. C. de aleatoribus sauciuit , ut victi is in aleae lusu , nota ponet conveniri; & si solvisset, tam ipse, quam ejus haeredes etiam post triginta armos haberent repetitionem adversus victorem . Sed , utcumque praelati Canones explicentur, nullo modo deestiari possunt posteriores Ecclesiae Constitutiones, quae Clericos ab alearum, taxillorum, aliisque ludia cohibuere . Atque , ut praetereamus antiquiores Canones congestos a Chrisstiano Lupo in notis ad Can so. Trullanum Tom. a. pag. 9 8. , Synodus Romana sub Eugenio II. Can. II. Tom. s. Cossectionis Harduisi Col. adeo indecorum putavit , Sacerdotem ludis operam dare , ut, ne ludentea
quidem spectare fas illi esse , statuerit - Sacerdos sedule Apina debet peris serutari , is cwmonere eloquia. Suamobrem ludos aliquor coram se fieri non delectetur . Transgressor quine inventus ammonitione 'scopi tiIterius agere desinat: δε autem, Canonice iudicetur - . Eugenii autem prohibiti nem instauravit Giocentius III. in Concilio senerali Lateranensi, relato has a P. I s.
103쪽
Oap. et s. de vita is δοηestate clericorum, Clericis praec Iens alias , er taxillos ne Iudant , nec δέ ωοdi Iudis istersint se. Quotquot autem post Iunocentium celebratae sutit Synodi , huic Decretali inhaerentes , ab iisdem ludis Clericos quam longe abesse jusserunt . Ita qu7ppe sanxere Comcilium Biterrense anni Ia s. Can. 24. , Salisburgense anni 342 o. cap. q. Toletanum anni I 73. Cam Q. , aliaque congesta a Thomasino de teterire nota Ecclesiastica disciplina pari. 3. lib. cap. 46. Quamvis porro sacri
Canones alearum duntaxat , di taxillorum ludi plerumque meminerint , omnem tamen ludum prohibere voluisse, a fortuna potius, quam ab in au stila , & arte , pendentem, opportune animadvertunt Valensis ad tit. I.
lib. I. Decretal. num. 22., & S. Antoninus Su m. pari. a. tit. I. cap. 23. Quin
Immo Tuldenus ad ist. Cod. de aleatoribus , magis adhuc generatim acci piendam voluit similem legum civilium prohibitionem , quam ad omnem lusum lucri causa exercitum extendit inquiens n tantum tesserarum is fiat, sed quicumque Ullus , peri de a fortuna emenis , immo via a fuertia
pendent , contineIur , θ' in lucrum exercitus iis harur - . Qitare Concilium Tridentinum sess. 24. cap. I a. de reformatione non ab hoc , aut ab
illo , sed universim ab illicitis Iudis Clericis abstinendum edixit ; Episco
porum scilicet iudicio relinquens , determinare pro diversis perlonarum , Iocorum, & temporum coaditionibus , qui nam essent illiciti reputandi. Tridentiao statim obsequens S.Carolus Borromaeus in suo Concilio Provimciali Μediolanensi r. parta a. Aetor. Eccles Mediolan. pari. I. pag. 19. accu .atum habuit delectum ludorum , quibus fas , quibias nefas esset Clericis
sese oblectare; eosque potissimum abstinere voluit a Iado aleae , ἐν testerariis , ac talorum , aIque s IIsibi , quibus molieis Ienis impeὶlun tir, item e follis , dest pilae majoris - . Alia vero alibi celebrata Concilia unanimi pariter consensione lusum alearum , seu pictarum pagellarum , & taxillorum, Clericis indecentem , atque illicitum declararunt; alios vero ludos plerumque speciatim non nominarunt, sed generatim omnem ludum Clericis vetitum dixere, qui eorum statui indecorus videretur . Ita Concilium Burdigalense anni Is 83. tit. a I. de vita mcribtis Clericornm To. io. COLlectionis Harduini col. I 319. - Ab olea, tesseris, chartis , o quovis otio setito , o indecoro ludo , cum privatim, tum publice penittis abstineant - . Concilium Aquense anni is 3 s. tit. de vita st honesiste cieri cortim ibidem col. Is 4 I. - Ne puellis picti , aut alea , aliove huiusmodi Itidi genere Iudant, aut Iadentes oeeunt . Narbonensi anni Ibo 7. cap. 4 I. To. I I. Collectionis Harduini col. 4. - Ο An Iudant oleis, regeris , chartis , aut alio Iudo prohibito, vel indecoro , praesertim publice. Hactenus sapientissi inus P itilex, speciatim quidem ludum alearum Improbans in Clericis, non tamen ipsum adprobans in Laicis , quos etiam respiciunt monumenta ab eodem sub initio producta. Omnes respicit L. a. I. i. g. de ricatoribus - Senatusconsultum vetuit in pecuniam ludere : praetet quum
104쪽
Sed ex aliis, ubi pro virtute certamen non fit, non licet - : & L. ii It. C. de aleatoribus es Alearum Uus anIIqua res est, o extra operas pugnatoriar concessu . Verum pro te ore abiit in Iachomas, multa millia extranearhis nationhm fuscipiens . midais eniω nec Iudenter , nee ludum scientes , sed numetatione tantum proprias substσηriar perdidernnι , die noctuque ludendo argento, opparatu lapidum , ct auro . Cossequenter autem ex Aac inordin tione Hasphemare Deum eo nuntur, ct instrumenta conficiunt. Gremedis igitur subjectorum ρrcoicienter , hac generati lege decernimus , ut nulli liceatis Itihlicis, vel privatis domibus, vel Iccis Iudere , neque tu genere , nequo
in specie , O si contra factuis fuerit, nulla segnatur covd vatio, sed scis
itim rcddatur, ct competentutis actionibus repetatnr ab his , qui diderint .ve I eorim haeredibus, aut sis negIigentibtir, a Patre , aut defexscrihus illius G itiatis: et es recipiat si cur , non ebstante nisi quinquaginta unnorum praescriptione et Episcopis vero locorum hoc providen hus , o Praefidum auxili :ntentibus. Deinceps vero ordiuet quinque Iudos, Monobeson, Conrcmoxobolon,
dc Io, atque callidis machinationibus ludere permittimur. Sed nec permittimaq
contigerit, casum gravem non Iustineat - . Concinit L. a. C. ibidem, in qua& hi quinque ludi declarantur , & soli permittuntur sub eadem moderatione . qua non servata , amissi ina non solvatiir , & repetatur solutum mod si titii lusum fuerit, neque repetitio detur, o fotatum repetatvr - Monobolon eli ludus , quo proiicitur lapis . Contomonobolon ludus est, qui jaetu hastae conficitur . Qii.itatius conlax est ludus a Qii into inventus , quo aliquid vibratur ab ite spiculo sive aculeo, aut terro. Perichytes ludus est, qui lucta exercetur. Hippices tandem ludus est in equorui incursu consistens , absque dolo, vel cIrcumventio: e .
Alearum ludos in Clericis speciatim improbarunt & Ipsi Imperatores: Iustinianus nempe in Authentica de Sanctit is 'Uc is Collat. s. tit. 6- cap. io. inquiens - Interdicimur cutem Sansiis Is sescopis , PraesDreris,ir Diaconis, bdinconis, Lectoribus , o omnibus aliis cUnsliket vene randi GlIeria, aut Schematis constitutis, ad tabtilas Iudere , aut aliis Iudeseribus participes, ae i pectatores fieri , aut ad quodlibet spectacuIorum Ipse Handi gratia venire. .Si quis aurem ex his hoc deliquerit , jubeos hane inirtatis annis a venerabili ministerio prohiberi , ct in Monasterium rediti . Si autem in medio tempore ostenderit dignam fui viiii paenitentiam , liceat θSucerdoti, sis, quo constitutus est, minuere tempus , re fune rursus propris reddere ministerio : scientibus quoque Sanctissimis Epis is debentutis foc vi
105쪽
ria L. illi. q. I. , quem potes consulere .
Haec quum ita sint, inquiri potes s , an ludus alearum sit peccatum,& quale 3 Huic quaesito docte more suo respolidet S. Antoninus pari. a. et t. I. cap. 23. q. Quod autem sit peccatum patet ex hoc e quia proli, betur per testem canonicam & civilem , ut sL de albatorrent per totum ,
Sit Authentica de Saxiii 'vis Discopis q. Interdicimus, & Extra de diita di Honestore Gericorum ubi dicitur quod Clerici ad aleas , vel taxillos non Iudant, nec hujusmodi ludis intersint. Et quamvis Canon loquatur de Cloricis , tamen & laicis prohibetur, unde ibi vacat argumentum a contrario sensu r & hoc quia alibi non solii in Clericῖs, sed eciam Laicis prohibetur,
ut dist. 3 s. cap. I. , ubi dicitur Episcopus, aut Prae Iter , aut Diacoηus aleae, seu ebrietati deserviem , aur desinat, stir certe dumn Iur . Suhdiaconus vero , aut Letior, cui tantor si ilia faciem, aut desinat , aut comwnione pripetur . Simili en o Laicus - . Ex Canoninus Apollolorum . Circa hoc Capitu Iuni notandum primo, quod ludus aleae secundum Guillelmum intelligitur omnis.ludus, qui inuititur ibretuna. , ut ludus taxillorum. Et
idem videtur de chartis , vel nati, is , quamvis sit ibi aliquid industriae ,
principaliter tamen est fortunae. Ludus autem Scaccorum non est tortunae, sed industriae, & ol, recreationem inventus . Unde non est prohibitus secundum Ricardum , nec etiam Clericis secundum Laurentium. Ludus etiam pilae non est tortunae, sed excrcitii. Nota secundo , quod ludus aleae est peccatum mortaIe secundum Ray mandram, quod probari potest ex poena .
Nullus enim debet deponi , vel excommunicari , nisi pro mortali vero, vel praesumpto . Sed ludens ad aleas debet deponi , vel ex communicari secundum illum Canonem Episcosui. Ergo &c. Quod credo verum , quin do ex cupiditate quis ludit, scilicet principaliter motus non ob recreati nem , sed ad acquirendum quid notabile per ludum . Nam ludere quid
modicum, ut pueri taciunt, vel ob recreationem, & moderate, non videtur mortale . Gide C de GDatoribus L. filial. dicitur , quod in convivio vescendi causa ponitur , Ξ1 eam rem familiae ludere permittitur . Ethoe etiam videtur innuere textus capitis illius ex modo loquendi . Dic, tur defert iem, quod denotat frequentiam, id est valde, & t equenter deditus ludo, . quod si communiter ex cupiditate. Et quamvis Guillelmus doceat, quod tunc est mortale , quando dicitur in consuetudinem , istud de se non videtur verum 2 quia consuetudo, etsi aggrauci peccatum, notamen mutat speciem peccati, vel genus , ut de veniali fiat mortale se cundum B. Thomam; hcut et iam vitium ebrietatis, cui ludus aequiparatur Ia poena , ctiam semel commissum advertenter est mortale . Sed frequenter hoc faciens , videtur hoc agere ex cupiditate . Nota tertio , quod illam poenam non sustinebit , scilicet de postionis, vel excommunicationis, nisi ducat hoc in consuetudinem secundum Raymundum. Immo etsi si assue
106쪽
ilia ad huiusmodi, debet prius admoneri: & si admonitus non cessaverIt. tunc puniendus illa pinna. Neque enim pro mortali quis est ex commiliti- eandus , nisi fuerit contumax secundum B. Τlaomam In 4. - Haec ille. Sapienter iccircci Betie dictus XIV. de Synodo Dice celana lib. II. cap. io. nil m. s. respiciens decretum Synodale Episcopi Vasionensis , de quo cuni Altouito Sacrae Congregationis Concilii a Secretis jam dixerat lib. Io. cap. a. num. a. , prosequitur - . Haec , quae jam diligenter a nobis expensa itinein nostra Instit. 3 . non abs re hic duximus repetenda; ad nostru in etenim collineant scopum absolvendi a nimiae severitatis censura Episcopales Constitutiones , arcentes Clericos ab alearum , taxillorum, aliove simili ludo Non proindc tamen quisquam nos oblitos existiniet doctrinae D. Tliomae is
quam lib. IO. cap. 2. num. a. commemoravimus, posse nimirum ludum noli solum culpa vacare , verum etiam ad virtutem Eutrapellae pertinere e nam istit ibidem , duce eodem S. Thoma , insinuavimus , tot ad illum colione standum requiruntur conditiones , ut ex earum detectu tacite in vitiutis
degoneret, praesertim in Ecclesiasticis , a quibus vix potest si te scanflato exerceri. Neque eosdem nimium ludo vidi ligentes a culpa eximit co.isue- 'tudo , quam velliti manifestam corruptelam jamdiu improbavit Innocentius III. in cap. Inter dilenos II. de excepi tis PraeIstomis , ubi Clericum alearum usui addictum , & Obtentu consuetudinis Gallicorum Clericorum u
proponimns, atque ludos usustu so ocessione quorum sub quadiam curial iratis imaeine ad dissolutionis materiam devenitur in penistis ι αδ-us exedis rIonem praediciam, qu e per pravam cossuetudinem , quae corruptela dicenda est, palitatur, frivolam res tantes z cum in illis magis pie Iihilis sit essessa, fer qtios ad excusaηdas excisiationes tu etillis deIDrquendi aucJον Das Uurra-ιtir &c. Qiamobrem , licet superius laudatus Alto vitus nimium rigidana exi imaverit Synodalem Constitutionem Episcopi Vasionensis , in Sacra Congr. Concilii die xo. Decembris I 687. examinatam , qua excommunicatione latae sententiae percellebantur Sacerdotes aleis, vel taxillis ludentes; conclusit tamen poenam quidem esse mitigandam , sed prohibitionem r
tam , ac firmam habendam , sicuti citat. cap. 2. num. a. lib. Io. Tetulimus i Hactenus Sapientissimus Pontifex . . Adversus aleatores. multa egregie constituit S. Carolus Borromaeus Primo. aleae ludum a Concionatoribus esse exagitandum Spectacula, Isredos, Ddricosque res id generis , quae ab Ethnicorum moribus originens dQ. custri. disciplinaeque Christianae adversantur , perpetuo detestabitur , execra-δitur : demonstrabis incomwodo , publicosquae aerumnas inde in Christianum optiIum dimanare . In quam fententiam valde populum confirmulit argumentis , quae gravismi viri Tertulliantis, opriores mari r , GDIuntis , stor Uoruus sertint , Aet. Ecclesiae Mediolan. Part. q. 43ag. I1. col. 2.
107쪽
po e ise. - Ibidem pari. . pag. 6 I9. col. 2. Secundo ludum aleae Clericla Interdixit - Clericalis Ordinis iominibur omni genere saltationis , ἐν ludi, praefertim vero aleae, ἐν tesseraruis , ac talorum interdicimus . PMohisemur
etiam tubos, quI 1 galleis ieneis impelluutur , item feliis Itidum , idest pila
majoris . Nee stium ludere vetamus, sed eos ludorum spectatores esse notams, aut quemquam ludentem in oeditui fuit permistere. Si autem valettidinis im erctis causa , parva pila, aut silio non indecoro eismodi exercitationis te sere titi cca igerit, nec tullice id facianι, nec pecudita intercedat in Iado ,κzec qtiidquam, quod facile pecunis olimari pose - . Ibidem pari. r. pag. II. col. 1. Tertio hortatus est Principes , ut aleae ludum prohiberent , & iatileatores animadverterent ' Et quoniam usu compertum est , ex rieae Iudo
saepe furta, rapinas, fraudet, si phemia , otia vi tu texeris staritia pro
. di: prohi/eant taxillis, aut esca iaci, c grapiter in publicos aleatores, σξο eos, qui hojusmodi ludis intersunι , quive domum ad recipiendos Iudenter
voluit quod Parochi in die Dominico ante iustum Natalis Domitii , & iaci liis Festis ludum hunc populo dissuaderent se Inoitre Ia Domenica avanti. Nutale, e fra Ie Feste anco , appi te, e vietate ipse vcIte in nome nostro, coe in nesson lucro o casa si xiuorei alle corte , o a' dadi, o ad altra sorte
di titiochi ; ma rhe πυπο die-- Ibidem pari. 7. pag. 9r . col. 2. Quinto Injunxit, quod Episcopi invigilarent , ut ludus aleae in militum prae ii diis tolleretur DI dehique deIrailiones , mendacis , ivluviem , aleam, Iux simia, Io amque abba reaηt, sed omnes Pirtutuw Gristianarum partes excinquamur, quae cum in omni disciplisa , tum in re militari olendescunt, ut, titutisque tiherrimas fututariter os runt . Ibidem pari. I. pag. 272. COl. I. Sexto , ut extirparetur etiam in locis publicae curationi destinatis- Ilia .ero morulis corrPIIclos , quisc in iis locis magna cum Dei σὸυοxe otiuo existe, e folent, quolei sivi comessationes, exhilarationes, cachinationes, inionestae congressonei, olfσης eo liccntiones, detractiones , maledicendi usus, Itidificationes, gesticulationei, lusiones, Itidi oleatorii, saltationes, tripudia, ou aptitae, collaporationes, congressosque illi tot peccatis conjuncti , . onmesqued uis itii pes actioπes: ni tollaotur, radicitusque ex irpentur, isdem dacem dores cr pridiatis collo niis, ct concionibus, Damnibus , o cohortarionibus, ἐν om/YI UDII gexere Meor plane ditigenteν-. Ibidem pari. I. pag. 2Io. col. 1. Septimo, ut cura Episcopi radicitus etiam evelleretur in quacumque iam ilia - Patrihnsfumilias illud α προ ere fuadebit, ut aleatorii Itidi , imprecatlanes, Liaobemiae, verbs impura, o turpia, in pudicae choreae, DAσationes, pompae , luxus , pros a convivia , π caetera, quae ab istempera Ha wa aut , pro I ab o/MII doguo arceoLmr-. Ioidcin Part. I. p . Is s.
108쪽
coI. g. Octavo, omnino prola ibi iit in diebus testis vendit Ionem eorum , quae pertinent ad ludum aleae - Ne quae ait aleae Iustiis pertinent , neque is sit idem , nec vestus ad tersonatorim hominum usum vendantur , via I cen-rnr-- Ibiae pari. I. pag. 72. col. 2. - Abn si tremis e fa , ehe parteva syiuoto di diadi , o crete - . Ibid. pari. I. pag. 369. col. I. Nono, injunxit unicuique Parocho, quod tempore visitationis teneretur praebere Episcopo indicem omnium in sua Paraecia alea ludentium , vel exponentium domi cilia ad hunc effectum - Talis, alemve sidentium , aut istis domicilia ex
cimo declaravit ludum aleae esse occasione in proximam peccandi, & sic ludentem non esse absolvendum, donec se abstineat a ludo se Giamans occasione cli peccato morroie Iutte quelle esse , D quali danno causa di ste
ἡ DIito in queste Iaimeme a peccare, Me ramonezomente deve H Confesso Me xtuditore , obe per Γ suo mai' abire ne anco per P aovenire s' asterra, δε in eue occasioni perseverard. Nei primo ordine d occasioni, cur queli ecfe di sua natura sono induttite QI peccaro, sono ii far professione di eiu es di curae, o dadi, opvero tener casu apparecchiata a ques essetto per o tri . A ely cItre occusioni, come professione G gitiochi, Duordi, conτersa Tioni, gessi s c., se non promette di I cIarte et e quando anco prometra, se avendo premesso citra Polae, nondimeno non si sta emendato, diseris a P soluetione , sin tanto che velis quaIcὰe emendatione se Ibid. pari. q. pag. 664. col. I. Undecimo sancivit, quod aleatores hi hospitalibus , piisque locis non reciperentur In hospitalibus, piisque dioerfortis, ubi hospitalitas exedicetis, mares cais farminis etiam specie matrimonii, nisi id cetriiswe eo ut, versari ne liceat: neve ea loca, quae sonorum Assidio fiant addicta , circinIatoruus, aIeatoribus nebuIonitus , di si modi nequisisis hominibus pareaut IbH. pari. r. pag. 37. col. 1. Duodecimo, quod & ab ipsis cauponis ejiceruntur Proinde impudicos homines , ejusde infamiae nota inquinam
σos, bicobemos, concubinarios, Unoe nomine suspector, alia res, public Oe I orer, id graeris ne Hones, qni advenas, atque hcisDes dolis, DA Ioel que decipere fient, e familia, domoque sus escist - Ibid. pari. I. pag.
a r. col. r. Tertiodccimo , quod demum aedes eorum , quae ludo alearum sunt expositae , a Parocho non benedicantur ' Hisque iis item, si quae aIeis, Itidisque seritis pultice expositae βοι - Ibid. pari. I. pag. Ib 6. col. I., &Part. 7. pag. 9 I s.col, 1. anco csse a doPe si fa baratreria, o si reu
Ad easum nunc descendo ab Authore propositum , videlicet an acquisitum in ludo alearum sit rest Ituendum λ Noa una e t stiper fixe re Themlogoriim responsio , scd multiplex , ut opportune animad periit S. Bernam diluis TO. I. serm. 37. art. 7. cap. I. scribens Quod etiam lucrum taxili
109쪽
nam ludi & alearum , ac similium innitentium Ipsi sortimae , liomo res ἔ- tuere obligetur, secundum quod probibitum habetur diis 3 s. Episcottis in Glossa . Tamen circa hoc quadruplex opinio reperitur . Prima cli dicentium jura praedicta, & Glossam ad satis tactionem aretare eos, qui ad satisfactionem per Iudicem compelluntur. Si autem per sententiam Judicis non arctantur, restituere non tenentur . Ratio est , quia talis restitutio praecepta est in poenam lucrantium tali lucro . Nec iura ad hoc allegata dicunt, quod tales teneantur restituere ipso jure, scilicet quod ab eis de Iure repeti potest . Quandoque enim homo aliquid licite retiuere potest, antequam per sententiam reddere compellatur et quod tamen per sententiam juste latam satisfacere necesse est . Electio enim excommunicati excon municatione minori non est irrita ipso jure , est tamen irritanda Extrade Gerico excommunicato minist/ante cap. Si telebrat. Interficiens quoque hominem contra justitiam juste per sententiam haereditate privari rotest :sed tamen ante sententiam non tenetur dimittere eam , scut plenius in seq. art. 2. apparebit. Secunda autem opinio est communior, & securior. Haec autem tenet pro eo modo, quo ludus taxillorum , di alearum pro
bibitus est: eodem tenetur ipso jure homo ad restituendit in , quod ex colucratur et quia non tantum prohibetur ludus talis , sed etiam ejus lucri acquisitio . Tertia quoque est opinio eorum , qui probabiliter dicunt, quod quia Olis restitutio praecepta non est per jus Canonicum , sed tantum perius civile, non videtur quod ad hanc restitutionem sint de necessitate attricti, nisi qui de jure legibus Imperialitina sunt stillaecii: nisi alicubi sit re si tutio per consuetudinem approbata. Quarta autem opinio , & probabilior est, & vera judic o meo , quod lais restitutio implicite in jure canonico praecepta est: quia leges Imperiales non contrari alitur iuri divino:
ne per jus Canonicum , aut per rationabilem contrariam consuetudinem abrogatas eas observandas iura Canonica decreverunt , sicut diis. Io. cap.
de CupiIulis, & cap. SDIs autem , & duobus capitulis immediate seque
tibiis patet - . Hactenus S. Bemardinus. Hanc poliremam sententiam ainplectitur Author noster. Id tamen intellige, dum quis ludit ex cupiditate lucrandi, vel alium trahit ad ludendum, sicuti se sum explicat S. Berna
dinus Το. I. serm. ΦΣ. art. 3. cap. I. Inqiliens Ad .ertendunt secundum B
naventuram, Innocentium, Hostiensem, & Raymundum, quod circa restitutionem eorum, quae venerunt ex ludo, distinguetidum est : quia aut Iusor voluntarie, & ex cupiditate lusit: tunc, si amisit , repetere ne quaquam potest . Si autem lucratus est , saltem in judicio animae satisfacere obligatur. Aut lusit invitus, & tractus per vim, & nimiam alterius Importunitalcm factam verbis , vel iactis , sue faeta fuerit in principio, vel medio ludi, cum ille desistere vellet, secundum Aportuni e & tunc, s amisit, potest repetere. Si autem lucratus est non tenetur perdonti re
siluere , eo quod restitutio non competit illi in vindictam peccati, sed pau
110쪽
peribus ero are . Arguitur ad hanc distinctionem r4. q. cap. Mn fune ι& extra de Misonia cap. Dilectus . Nec obstat, si lusor dicat, licet ex cupiditate luseriin, non tamea injuriam proximo i eci , quia ipse hoc idem iecit, & voluntarius accessit: cum certum sit, quod ipse invitus, & dOlens amisit. Dicitur autem homo secundum quosdam id vicisse , quod iii fine et ijuslibet ludi secum recedendo reportat. Si autem altero die , vel altera vice cum eodem, aut cum altero id, quod vicerat, ludendo amittit ; noa minus quod erat dandum pauperibus, etiam dari debet e quia ille non hona pauperum, sed sua amittit Iudendo . Haec S. Bemardinus. Huic Authoris & S. Bernardini doctrinae a fine est, quod docuit S.
naventura in o. dis h. I s. art. a. q. I. in resp. ad objecta - Si vero suaeritur
M aleatcre I dicenduis est generaliter , quod maIaefidei possessor est, ct injusto positet titulo ; θ' ideo nullo modo potest, nee delet sibi tenere quod Iu-eratus est, euru tali, Iudus sit turpis, reprcsa ur, o contra Deum , σcontra omnia jura . , Pirum ramen teneatur restituere , dipinguunt aliqui ;quis aut ive, penes quem lucra tis est , est talir persona , quae rebus fuispraeesse non potes, ut puto minor sive pupillar, furitur, ρο mutur , perpe
suo morbo Ianguidus o sic tenetur resti uere . Si autem sit talis perfoxa, quae potuit amittere, aut tractus est ab illo industis, aut non . Si trastis stili ab illo , nou tenetur illi restituere, quia illi non comperit repet rio In ei dilictis peccati; I ed potes inde facere eleem et ram . Si autem ipse traxit eum , non potest eleemuram fatere , sed tenemν restituere festem in
rere, nec Iudere, sed reducitur, minus culpabilis vide ur , ct alius ραι in eis , magis. Et ideo iste ηοπ debet damnificari , nec auctor , vel indu&ομiu aliquo meliorari . Nulli tamen licet ex hoe aliquid lucri acquisiti in pro
S. Thomas a. 2. q. gr. art. 7. ad a. , probat quidem distinctionem eorum, qui subsulit legibus Imperii ab illis, qui iisdem legibus nou sunt o
noxii : secus ac constitutu in fuit ab Authore post S. Bernardinum . Sed quod respicit Iudentes ex cupiditate, & trahentes alios ad ludendum, in eadem eum ipsis opinione est. En ipsius verba - Circa illa vero, quae peraseas acquiruntur , videtur aliquid illicitum esse ex dioiso Iure , scilicet quod auquis Iueretur ab his , qtii rem suam alienare non pustini, sicut Iunx mis rer , o furis, o hujusmodi; is quod ullula trahat alium ex cupiditate Iucrandi ad Itiduis r o quod fraudulenter ais eo lueretur . Et in fis cas bus tenetur ad restitutionem, o sis de eo non poIest eleeinu nam facere. Candide tamen lateor hanc sententiam nostris hisce temporibus non praevalere , sed eam potius vincere , qua docetur , quod si in ludo non interveniat tiaus , neque dolus , & qui ludunt in jure possint alienare, viacens non teneatur ad restitutionem in Iocis , in quibus non vigent leges Imperii, nec adsunt aliae consimiles patriae a in iis autem , in quibuat visend