De sceptisismi causis atque natura [microform] : commentatio philosophica qua ad audiendam orationem d. XIX. Sept. a.a.c. [1801] H.L.Q.C. in Academia Lipsiensi professionis philosophicae extraordinaiae adeundae causa recitandam

발행: 1801년

분량: 77페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

cogitatione diversum, ad quod ea pertineat, ac posse intelligi, ERAM hane esse eviuslibet hominis persuasionem Opis time enim Cicero ρ hoc esse maximum, ait, in philosophia, iudicium Veri quod dubium habere, abhorrere a

sapientia Iurimum. Sic autem interpretor. Verum quid dicatur, constat nimirum attributum est cogitationibus nostris proprium neque res diras Tecte dicimus, aut quae fiunt, vera, Sed adesse dicuntur res, ac re vera fieri O; ipsa autem ea, quae cogitamus, Si cum necessitate quadam cogitantur, ideo non Sunt vera. Id enim solum verum est, quod iure existimatur pertinere ad aliquid, obieetum dicamus, ab ipsa cogitatione Vel perceptione h. e. a cogitandi percipiendive attri diverSum, cumque eo con gruere. CuiuSmodi erum qui se tenere confidit, in philosophando δογμιατι ει qui aut desperat de eo , aut dubitat quin teneri ab honi in possit probabilia tantum

secutus ac cogitatio Dum neceSSitatem, etsi συγκατατι- θεται, tamen idem ε re ει θ.

22쪽

De Scepseos Pri icipio, ortu et incrementis.

Compertum iam ex iis, quae disputata a nobis Sunt, habemus, Scepsin omnem, quatenus δοξαςως quae sibi Vera Videantur Prodat, non posse ad aliud philosophiae

genus referri, Sed ipsam constituere peculiarem philos phandi rationem. Quare ea omnino nequit ex ullo acria Ptore penitu cognosci, sed quaecunque eos, qui Scepticorun nomine veniunt, tradidisse accepimus, diligenter animo ci Iustrare debemus, num illo sensu tradita fuerint, cuius princlytum est in hac persuasione quae vera vide

antum, etsi sis non assentire non possimus, tamen non satis

recte haberi r exprimentibus ipsam rerum cogitatarum naturam. In quo principio si forte aliquis Scepticus sibi non satis constiterit, facile evenire possit, ut in singulis eum Dogmaticum factum censeamus atque vicissim Dogmatici haud raro reperientur a Scepsi perparum abfuisse. Simili ratione antius utrumque philosophiae genus Videtur coniunxisse. Postquam enim in theoretica philosophiae parte varia in medio reliquit, quae, quomodo se habeant, ratio demonstrare non possit, ut, liberam esse

23쪽

de officiis, de fine bonorum in practica philosophia ita praecipit, ut nemo de relictis cicepticismi vestigiis conqueri

posSit. At video nonnullos, qui omnino scepSin scholarum instar, a principiis ordiri negent. Qui qua nivix magnam partem et doctrina et ingenii acumines ita emineant, itin re propria recte eo Vidisse, Suspicari liceat D tamen ab

iis non dissentire non poSSumuS, certo Persuasum habentes, aut nullam esse, qua quispiam teneatur, persuasionem, aut SP qua iit, eius quoque Principium it esse

et posse nuntiari Quid enim aliud dicemus principium,

quam eam PerSuasionem, ' qua eliqua, quibus assentimur, procedunt, et e qua ordine Iogico Constituta, consequuntur Quod si qui negaret, Vertere videretur naturam humanam. Deinde quid, quaeso, illud est quod aiunt Icepticum nihil iniverse affirmare t) Potestne quis quan quidquam tabere terSuasum qui non omnes, Istud obieetiam transscondentale, actiortibus mulI omnino rea Iitas quod fantius ait esse π, omnique nisi logica, quae nulla est,h eons realitate. si ier aliquid ,alere 'untur. Vid. quae diximus in not. q. putetuet, destitutum, Inprimis claro tyall. FLATNER philo. Aphor. I. docet, eam esse criticae secundum notis ad F. Oo media . . OB e mantium philosophiae rationem , ut trema. ex mentis solius e notionibus vel

24쪽

- 15 idem de eo iudicaturos esse confidat, modo eadem cum ipso via ad istam persuasionem fuerint adducti Aut, si nilii universe, num nec de virtute aut in Geometria omnibus idem putabit necessario esse iudicandum 8 moin his et licet Sceptico eadem cum Dogmaticis Sentire,

et multi universe pronuntiarunt pernegante modo doceri posse, quod ista universe necessarioque affirmata cum rerum natura Vere conVeniant ). Verum nec ipsum Sextum hac in re satis probare possumuS, quem constat imtex plures Scepticismi descriptiones hoc etiam tradidisse, Scepticum numquam aliud quam το αυτο παθος πανγίλλειν ν), h. e. eam tantum rationem iudicando explis Care, qua Tebu , quae extra eum positae videantur, iam sit assectus. Quibus verbis si Scepticum philosophandi modum definire voluisset, hoc dixisset, Scepticos in suis perceptionibus acquiescere, Parum curio SOS num eae Verae in neo ne A qua sententia Sextum ipsum abhorruisse, faciles deinceps erit ostendere . homini eam pro

H. I, 2. vid. Henr. Stephani nota ad h. I. et x. III. A. 35:

25쪽

priam non esse, re ipSa loquitur. Sumus enim omnes nati ad iudicandum cum Persuasione Veri, neque nati so Ium, sed fac et destinati. Cui quemadmodum in vita omnes adhaeremus, dum Sensibus fidem habemus, ita et Sceptici adhaerent, confitentes se ViVere ποοσεχοντας τοι φαινομενοι H, ac sequi λογον ποδεικνυντα αυτοις et cην προ τ οικεια rasa M. - Sed nos hic, qua mento

sic statuant agendum SSe, quaerimus , neque ita eos ex. pediri patiemur, ut dicant, hanc Scilicet suam esse ratio,. nem, atque omnino Sanam mentem omnibus δοξα υς sequendam esse. Certe enim hoc universe affirmant, ponuntque principii loco. Quare non est, cur Sceptici principia agnoscere nolint. Quidquid enim verum sibi videti iunt, de eo certo Persuasi sunt, ut Si dicas eo errasse, haud facile sileant. . Quisquis autem II sit, qui Prima' genuinae Scepseos vestigia exhibuerit, hoc certum S a per historiam conis firmatum, neque Principem eum fuisse philosophantium, neque omnino a Scepsi Philosophiam Potuisse incipere. Ita enim homines natura Comparato eSSe Constat, ut ad quodlibet de rebus, quae circa PSOS Sunt, statuendum ferantur , nec nisi tum a iudicandi temeritate sibi temperent, Cum mestiple experientia, non ab arbitrio huma

m P. H. I. I. M P. H. I. 3.

26쪽

no pendere res, sed subigendum ingenium et ad conditionis nostrae necessitatem conformandum, docuerit. Sic Thaletem in aqua, Pherecydem in aethere, Heraclitum in igne rerum principium quaesiisse accepimus Pythagoras ordinem huius universi a numeris pendere, Anaxagoras ratione quaeque formari atque OVeri, Xenophanes aliique in mente sola verum inesse, ab ea percipi decre-Verunt. α Cuiusmodi de rerum natura ac de fonte veri opinionibus palam factis iisque sibi haud raro contrariis, reperti sunt qui eas inter se conferrent, eam Videlicet, quae probabilior futura esset, accepturi. Atque tum demum in philosophia exorta quaestio est, qua ratione hucusque homines fuerint philosophati , an, quae stabilita fuerint, possint pro veris haberi, qua denique nota, quid verum sit, dignoscatur. Fuit haec sine dubio Scepseos origo, Iicet eum, qui Primus ista quaestiones movit, quisquis fuerit, nolim ob id Scepticum appellare. Vix enim illi poterat de rationis limitibus ita persuasum esse, ut omnem ei de Te bus obiectiVe, sensu metaphysico, decemendi et ius et facultatem negaret quin verisimile est, eum reiectis

x Philosopluam indo ab antiquis est rei gnarus, quin intelligat CL sim aetate Parvis initiis orsa libellus ingeniose scriptus leg gradatim ad mentis purae in erea riehi der Philosophon o. Thales tricis motionem Pervenisse, nemo bis Rehie. Leiptu, I 80 I. 8.

27쪽

-13 --eretis decernendi modum dogmaticum Servasse μ). . meque rectius alii, quos historia prodit antiquissimos illos physiologos magis quam philoSophos esse secutos. Qui quum, Comparati ceterorum opinionibus, haud facile Ibquere intelligerent, in quam potissimum sententiam animus flecti deberet rem initio dubiam, mox prorsus incertam existimarunt; deinde opinionum diversitate in dies

aucta, amplius quaerendo in Sua opinione confirmati, arte sua dissidentia inter se conferendi tantopere sibi placuerunt, ut OVae PhilOSophantium sectae nomen darent, ipsiusque sapientiae Ocem usurpantes σοφιςa appellari MIent, tamquam id, quod omnes quaerunt, O SSecuti, quod reliquos non assecutos ESSE Stendisserit. Quam Sophistarum rationem etsi cum Socrate valde improbamus, tamen X eorum turbis Scepsin antiquissimam, rem profecto salutarem, emersisse haud dissitemur; non eo quod tum fuerit dubitatum, dubitamus enim omnes, ne

que ob id Sceptici sumus; sed quia Sophistae, nihiI

certi opinionibus humanis inesse monstrantes omneque verum ad illa ros τι pertinere contendentes D, omninoa Eo referenda sunt multa ex iis, sem εος Qua sententia cum erum quae Exe Stiaudlinitis tradidit, libri, in Iiqua relatione consistore diea-Geadhiehes unu Goisi das S mticismus, tu , omnino tollitur. - Ceterum Vol. I. p. a 56-2oO. de hae Scepseos ex Sophistarum artob Mentitiserit leetor istius Prota origine non satis vero Staiadlin I. I. gorae: τι μετρου παντλ εςι 4 ν P. a 6 dio Sophisten verbro ieo-

28쪽

ancipitem esse hominis de rebus iudicandi facultatem,

haud obscure Significarunt. Ex hac Scepseos origine iam licet eius notam maxime constantem cogno Scere hanc, quod id semper agit, ut aliorum placita refutet. Etsi enim Scepticorum discia plina ipsa satis munita esse Videtur eo, quod ex mentis natiira critice explicata totius Suae rationis causam idoneam ducere tentant tamen non in Ilum finem ab iis de animi facultatibus disputari, quam ut veri criterium perfectum ex eo et posse negent, et Te ipS docet, et Scepticorum de se testimonia confirmant d). Ergo senis

per contrarias Itorum parte tuentur, neque id in gra. tiam suae vanitatis, Sed propter ipSam, Credo, humanita . tem, cuius profecto intereSt, Si inania Sunt quae in philosophorum sermonibus iactitantur, ab iis sibi temperaro, neque Vitam sero pulchro atque honesto impendendam

de nepticismus mehr, Is Onse et recte Platnerus Criticam Scepticam kαum jam ala osehohen se Quid Psycholuioam appellavit equo quid enim in Iceptica institution Video, quae alia, si rem recte conis

probandum est, id ne levissime qui Sideres, Esse possit.

29쪽

vanis cogitationum nugis frivolisque scholarum argutiis

perdere atque profundere. Quod tamen si ita se habet, facile colligitur, Scepticismum pari semper cum Ogmatismo gradu processiSse. Cuius rei historia testis est. Cum enim, qui vel ante Socratem vel ipsius aetate phialosophati erant, neque argumentis subtilibus et ex acc xata naturae humanae cognitione derivatis usi essent, neque etiam disciplinae rationem habuissent eadem diligentia, qua nunc Iure Conspicui sunt, descriptam eorum adVersariiS, quorum principes numquam non Sceptici fue-Tunt, non opus erat profunda illa mentis humanae sciemtia, qua nostrorum aliquos excellere videmus, sed faciliori negotio Dogmaticos poterant perturbare Perturbati autem illa tempestate haud procul aberant, quin e com victos faterentur. Crevit ergo tempore ScepticismuS, et Tecte nos ea, quae Pyrrho ac Timon ipseque Aenesidemus Scripserunt, levia nunc iudicamus, nec facile in libris sceptici argumenti censemus iis esse utendum. Praestat Pyrrhoni Sextus, Sexto Humius perfectum autem Scepti- cum nondum contigit invenire. Quo nomine non alius

appellandus erit quam ille, qui contra perfectum Dogmatismum e , nullam dari certam de convenientia eius, quod

a Perseetum Dogmatismum aeque tismum perfectum Do quo vad.

non exstitisse putamus, Sceeti nota sequens.

30쪽

Verum putatur, cum obiecto Suo Persuasionem, si possit, docuerit. Nunc ex proposito omnem Cepticismi naturam copiosius explicaturi, gradus Scepticae institutionis et Scep-licorum Velut ordines OnStituamus. Ut enim quisque

dogmatice philosophandi attonis principia rectissime co

gnovit, ita gravissime potuit contra eam disputare. A que sic alios reperiemus, quibus satis esset monuisse, omnino nihil esse certi alios, qui istam sententiam accuratius explicante generalia ac necessaria rationis principia esse Megarent rursu alios, qui concedentes, persuasionem fix- missimam atque rationis principia subiectiva Sse OSSe, verum ipsum iis non attingi Contenderent, verique eriterium obiectivum esse negarent f). De quibus iam sigillatim videamus. I Faetum id est ad iostram us das angewandi Denken I solches, que aetatem inprimis Humio, a Reinholdio mardilium secuto, in Nantio, Iacobio. eatenus, quatenus libro, Baltriago istir asenninis das Dogmatismus cognitionem affectaVe Zustandes de Phil. St. II. p. 99.

xac illius uatisae. qua fieret, ut appellatum esse constat. Atque On- recte Iutaremus cogitata in nobis tra haec recto moneri demonstrarique pertiitere ad aliquid a VP cogitandi potest, cognosci illus κρατον, hoc humana diversum, sive Sso retalia est mentis cis attingi cogitandoque Istam causam, istud πρωτου in In Satis exprimi numquam posse. -- ni cognitione, tunc rem absolutam, Ergone vicerit Sceptieisuius

s. ens reale Din an sich, nunc Non vicit, redo. Nam ho pHIois initi itum intellaeitialem, intelloetuella sophiae superest laboris, ut certo de- Anachatiun g. a Fichtio, aliis, nunc monstret, quomodo homo. si sanus σogitationi tranatationem Primitivam, esse ationemque audire velit. do

SEARCH

MENU NAVIGATION