De sceptisismi causis atque natura [microform] : commentatio philosophica qua ad audiendam orationem d. XIX. Sept. a.a.c. [1801] H.L.Q.C. in Academia Lipsiensi professionis philosophicae extraordinaiae adeundae causa recitandam

발행: 1801년

분량: 77페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

51쪽

dum propensione eo usque Se abripi PasSUS est, ut, cum de universis naturae Iegibus quaestio incideret, eas ipsas, an tales essent quales cogitarentur, in dubium vocare haud gravaretur; p ut Iiceat intelligere, eum ne atheseos quidem principiis ita fidem habuisse, ut ea absolute vera existimaverit. Sed haec iam ita comparata sunt, ut ad tertium, quod ponere in animo St, CBpseos genus aperta via ducant; quapropter de hoc iam accuratius vi

Quemadmodum secundo Scepseos gradu supra monuimus causam Primi proximam contineri, ita secundi tertio Inceptum erat Pugnantia secum decreta philosophorum conferre quaerebatur cur Semper pugnassent δquia non 'datur, aiebant, Veri criterium absolutum. Verum nec hoc vel dictitasse, Vel exemplis quoquo modo illustrasse sussicere poterat. Amplius enim quaerebatur, cur non de absolute Vero aliquid pronuntiare liceret gesse certe iudicia communia omnibus, isse multas sen

52쪽

lentias ita ab unoquoque profereridas, ut Contrarium L firmare absurdum foret. Exstare Matheseos illustre exemplum, vulgata SSe Principia Logices, quibuscum siquis non ita sentire Vellet, ut in iis tamquam absoluto veris niteretur, insanum ilium sibique ipsi inconstantem ab omnibus iri iudicatum. Satis igitur Iare apparere,

inanem esse Scepticismi rationem, qua absolute verum quidquam esse neget, et cum ocesorum mentisque ipsius testimoniis pugnantem. Quae quo magis cum Speciose iunx Vere contra Scepticae philosophiae causas disputabantur, eo gravius eiuSpatroni commoveri eoque magis excitari debebant, ut rem suam argumentis probabilioribus tuerentur. Atque ex eo natus est tertius Scepticismi gradus, quo veri natura altius inspecta, in obieeto positum SSe contendebatur, ut, Iicet persuasio haud raro firmissina esset et quae everti eri-Pique ex animo non PoSset, tamen pro vero id, de quo

aliquis ita sentiret ut aliter non posset, Propterea quod non Posset, neutiquam esset habendum. Posito igitur inter subiective verum seu id de quo qui haberet persuasum, et

obiective verum, h. e. quod in re ipsa, non habita ratione cogitantis naturae ac percipientis, Vere inesset, discrimine

numquam negligendo, facile Septici largiebantur , quidquid seI Mathesiste Logica et Physica de rebus earumque nexu prae ciperet, adiecta tantum admonitione, ne quis, quod subiective

53쪽

verum esset i. e. de quo non persuasus esse non posset, statim pro obiective vero i. e. pro cognita penituSque Permspecta rei natura Laberet. Illud Gessu non nimis di iis

esse, ob hoc mortales culas, mortale acumen semper arteri.

Quae cepsin muniendi ratio etsi in recentioribus clarior est pluribusque vestigiis marii festior ab antiqius tamen non ita abfuit, ut eam Iane ignorasse putandi sint. Licet enim in Pyrrhone aut Timone ipsoque Aenesidem frustra eam quaeras: Sextus tamen eam haud dubie secutus fuisse reperitur. De qua re Pyrrh. HyPOti libri primi caput septimum satis clare loquitur. Ita enim Sextus Dogmaticum sentiendi modum a suo ait differret δογμα ες ἡ τινι πραγματι των κατα τα επις ημας ζητουμενων δηλων συγκατα Θεσις, et addit: υδενιταν Βηλαὸν συγκατατιθεται ὁ Πυρρωνειος. Quae δη- λ α qualia sint, ex iis, quae capite IU. et V de Sceptis

cismo disputavimus, apte satis explicari non potest. Quae enim alia αντικειμιενα και μαχομιεν appellata fuerant, ea ad quaslibet de rerum natura opinione pertinebant, neque Propter alian causam in conlprehensibilia videbantur, quam quod certae circa ea persuasioni non esset Iocus. Ex quo genere cum τα φαινομεν aeque essent ac τανοουμενα i), si haec omnia deberent δηλα appellari his.

54쪽

eiusmodi, quibus Scepticus assensum praebere non posset ipse secum Sextus Pugnaret, qui saepius, sese iis quae sensibus percipiantur, quatenus appareant, omnino assentire assirmaverat. Itaque protinus indaganda est ταναδηλων natura. Cicer Acad. L. IV, Cap. 17, S. 54. Vertit incerta, minus quidem bene illo Ioco, quod ea cum αδιαοοροις videtur confundere, quae idem valent quod ισοσΘεκη, h. e. in quibus paria Sint ad assentiendum et dissentiendum momenta Bectius Capite 34, 3. IIo : Itaque non metuit, ne confundere Omnia videatur, et interia reddere . . . in incertis enim adde solis, nihil est pro--babile in quibus autem est, in his non deerit sapienti,,nec quid faciat, nec quid respondeat. Iam quidquid Cicero sub hac voce interii, dum prima Vice ea uteretur, intellexerit: αδιαφορα eum intellexisse, colligo ex nexu

sententiarum: altera Vice Per incerta τα αδηλα Graecorum vere expreSSa SSe PerSuasum St, Cilicet ea, quae, cum

ad sensus non Pertinerent neque assensum ipsa visi φαντασιας necessitate cogerent, Soli philosophorum in sch Iis contentionibus relinquenda essent. Quae autem sunt

55쪽

ista sensum omnem effugientia Nimirum ea quae nos obiecta methaphysica vel Noumena SenS Strictiori appellamus, ea quae, non habita ratione perceptionum sensibilium ac legum cogitandi empiricarum, ipSam rerunx naturam ab omni vi intellectus liberam constituere putantur. Neque aliter ipse Sextu τα δηλα explicavit. Dogmaticum enim ait eod. Cap. Πυς παρχον τιθεναι τοπρα μα κειν λεγεται δογμ ατι ει v. Et clarius, si fieri potest, Lib. II cap. I. u Ioc ut Stendat, Vanam esse eorum obiectionem, qui Scepticum de iis, quae non comprehendat, nec Verba facere OSSe Contendant quaerit, quid putent isti esse: comprehendere utrum Sit intelligere simpliciter

νοειν ωπλως nulla assirmatione adiecta ανευ του διαβεβαι-

ου Scio de vera et obiectiva rerum natura, Uπερ της υ παρξεως κειναν , an ita inteIligere, ut Simul ponas, ea, quae non possis non cogitare, Te era talia, qualia cogitas esse. Deinde L. II cap. 5. g. 4 a Stoico taXat, visum comprehensibiti illud dicentes, quod a r vere exsistente natum Sit atque eL fictum, φαντασι ν την πο πGρχοντος γενομ ενην,) et adianersus Logisos II. g. 86. eiuSmodi Visum ait a Stoicis males Haec sunt famosa illa inter osa taph. 3. 593 et 596. di Dinas an sich. Quibus si quis Ita haud pauci etiamnum oti non eredat multam fidem , etiam R cludunt quasi Via detur seientias h philosophis nostratibus haberi, VOI na a eLessitato logica ad exsi-vat inter alia Lahrbuch de mota stentiam rei sensu metaphvsie , baik,on L. N. Iacob, d. q. Me Tealem.

56쪽

explicari ex eo quod exsistat, quoniam id aeque ignotum Sit, 4 ruyης ντος αγνα ςου , neque adeo dici posse, Visum comprehensibile Sse Ictum ex re, ita ut cum ea ipsa Congrilat, a ro παροχοντος κατα αυτ το ὲ παρχον. Simili enim ratione Cicero e secundum Zenonem φαντασιαν explicaverat, Visum impressum effictumque ex eo unde es Set, quale SSe non Posset ex eo, unde non SSet. Quae omnia si Sexto non probabantur, Causa hae erat, quod male putabat colligi ex eo, quod adsit visum, amsi persuasio ad assensum nos rapiens et Cogens, exsistere etiam ausim istius vel visi, e persuasionis in re togitata e conspecta ipsa esse et par em Tantum enim ab est ut negaverit Sextus, eiusmodi rem, Vis causam, SSeposse, ut potiu ad effciendum, ut persuaSi obiective vera esset, eius Cognitionem maxime necessariam existimaret. At vero illud εκτος ποκειμενον F φαινομενο δε Cognoscinumquam poterat. Quo fiebat, ut, si vel maxime firma esset animi de rebus perruasio, ex eo tamen, verum esse

repertum, numquam posset Vel colligi vel demonstrari. Quod cum probe Sextus intellexisset, satis sibi ab isti Dogmaticorum in iudicando προπετεια temperavit.

57쪽

-- 43 Ceterum minus consentaneum erat, magisque Academiae proprium quam Scepsi, quod intellectis istis in quaerendo vero perseverabat. Nihil enim Sceptitas, si ad verum

in obiecto reconditum perveniri non poterat, relictum. erat, quam ut Visa Sol i. e. ex SenSibus Perceptiones, sequerentur, et ad Vitae genus eiusmodi Se On Verterent,

in quo praeter istam fidem sensibus habitam veritatem subiectivam et empiricam nulla re Sset opus. 3 At Sex. tus et ab initio Hypo poseon, et pluribus Iocis τουτο, ait, puto το ληθες η το παρχον, ε ητoUμε , O-que ipso vult suam rationem ab Academica distinguere, quod illa scire se putet, nihil ut Verii Cognosci, ipse cum suis nihil audeat definire. In quo profecto immemor sui' ad antiquissimam Scepsin diu superatam, imprudens relapsus est. Quid enim Si accepta veri defin1-tione, qua in convenientia Cogitationum cum rebus positum esse affirmamus, negamus id umquam VH esse reis

pertum vel repertum iri quid iuvat id quaerere, quod in omne tempus amiSSUm est non amiSSum, sed reconditum non reconditum, Sed natura sua ab omni indagatione alienum Ergo abstinendum fuisset Scepticis, hunc institutionis suae gradum tenentibus, ab omni quaestione circa

i)mo sensu Cicero, Quaest. Tus animos Probabilitata poreussit, id diis eQ. V. I3. his fere Verbis Nox eamus. itaqua soli sumus libari. ita vivimus , e quodcumqua nostros L Cf. quae diarimus supra Pug.

58쪽

.verum ultra SenSuum ratimonia positum acquiescendum autem In eo, quod ναργες appellabant; nihil enim ναο- γειρt, seu videntia per Sensus) ipsa clarius illis videri potis erat, ut recte Lucullus. 0 Sed propositum fuit ostendere, eam esse Scepseos naturam, ut ab antiqua ratione ad hanc, de qua nunc agitur, causam της εποχης neceSSari perveniret Quod cum de Sexto satis videatur OnStare, age de reCentioribus, an pares in ea re Sexto fuerint, paucis Videamus. In quibus etsi illud non probare non possumus, quod nullus fuit quantum nobis quidem intelligere contigit, qui quaerendum verum vel tum esSe Contenderet, Cum matura sua in obiecto inaccesso et impenetrabili Iatere perspexisset pauci tamen fuere, qui causam suam sati bene atque ita agerent, uti ab aetatis maturioris ratione poterat exspectari Alii enim ut montaigne SenS Se duci PaSSi Sunt Cum explicare istum sensum et notionibus Claris atque distinctis illustrare debuissent. . Alii, tua Mothe n , ambiguitate iudicandi nescio qua, philosophum certe minime decente, contenti, a quiescentes in SenS communi, cuius ratio et norma a phi-Iosophia expetenda erat, Sexti Vix attigerunt acumen. Bu

ιγ ead. Iv c. 6. g. IT omni describendus foret, est enim constansno opposita sibi erant o αδηλον et hi illius character. To ευαργες. Q id Ioui supra adlati. in Totus diuar Essais do M.

59쪽

nionibus ea ratione utebantur, ut Verum dicerent naturam finitain intrare locumque in ea tenere non posse tamen non assidue satis circa eam rem Sunt versati, sed nominasse

idoneum putaVere Belictis igitur iis, qui minus momenti in causa nostra habere identur, statim ad Humium accedamus, in omni Scepsi, qualis hucusque fuit, facile princi.pem. Hunc enim tantum abest, ut eram Scepsi non nisi singulis, uti uniuscuiusque ingenium ferat, propriam esse posse putaverit, ut potius, de sua Sententia ipse certo e suasus, eamdem quibuSVi aliis, patientem Odo commodarent aurem, explicando persuadere se posSe confideret:

secutus in eo niversam legem humanitatis qua de quo vere persuasum habeas, id censeas ab Omnibus, modo recte Perspexerint, iri probatum. Universa autem Hiimi phiIosophandi ratio eo nitebatur tamquam undamento, ut Se ignorare fateretur, an aliis quid positum esset Atra cogitatione no Stras, quo veluti moderamine ita dirigi possent et ad veri cognitionem conformari, ut, dum ea in agendo Sequeremur, ab errore tuti maneremus. Istud ille vinculum utriusque mundi, subiectivi et obiectivi x istum omnis veritatis causam primam

o Charro do a sagesso, inpr. neque existimandi or oetim es. L. I. et Il. Ex aequo Videntur πpli St udlin. G. . . d. h. II. p. 35. eanda esse, quae isti vixi scripserunt, de re mamno sexta saeclocuti.

60쪽

telligere non posse, sed usui et consuetudini tribuendam esse communem hominum persuasionem, quod scilicet cogitata cum rebus Congruerent i e vera SSent. Cuius fidei experientiae habitae cum fundamentum certum nullibi exsisteret, non solum aiebat fieri ut, quoties ex Su et ex ordine per Ceptionum hucusque observato imprudenter aliquid colligeremus, falleremur, sed intelligi etiam, vanum esse quodUis conamen, quo cauSam firma PerSuasionis ex ipsius obiecti Qtura explicare auderemus. Temere igitur quidquid affirmari, si rei naturam persuaSione tua te re

tulisse et expressisse existimes.

Quam viri clarissimi sententiam fuisse, haud dissicile erit ex iis, quae scripta reliquit, demonstrare. Etsi enim,

ut solent Sceptici, non ubique eadem sententiam Suam exponendi eiusque causas explicandi ratione USUS, On- numquam ea scripsit, quae vel antiquissimam Pyrrhonis,

ne dicam Sophistarum, disciplinam oleant μ), vel ad alte-

riought to indulge With resar to ad eum, dum hae scripserit, ipsius sua

SEARCH

MENU NAVIGATION