Chirurgia : è graeco in latinum conversa

발행: 1544년

분량: 577페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

401쪽

UErum sui habit; ratione, tu ledet pedes habeat e regione genuum deor- isum ad rectam lineam quo sque a 3 interuallum spectat, non magnopere, inter se coniunctos:genua vero paulo stipia inguinum regionem diducta sic is ut cubiti insidere illi; post mi & utrinque dari ad latera. postquam modii expressit quo chirurgus respectu luminis debeat figurari ad habitum venit quo sui ipsi ii; habitu ratione comose collocetur. supra enim inquiens, Agens siue sedeat siue stet commode tum sui habita ratione, tum illius,qui curatur ac lumini deinde primo exequutus quo postremu positu fuerat & necessario sititit mentione facta modorationi qua colloeari debeat

ratrone eius qui manu curatur,tam docet quo pacto seipsu intuitus debeat cota 1 omoge figurari. eomode autem respectu habito a3 seipsi im collocari nihil po test quo3 smplex st,& quasi articulis distinctu D sed si partes consJeres,valle potest alia; alio mogo fgurari,sicque intergum etiam commo fle collocari Ergo si quis seu coli dat,seii set crura plurimu inter se diducat erit eoru habitatus a moderatione alienus perin se, ac si ex toto haec committat efiiciatq; ut se cotingant vel alterii alteri superimponat atque adeo s in longitugine crus totuexten lat vel si pedem non statuat e regione genu sed versus parte posteriore, multum a recta linea Aeclinante. Merito igitur Hippocrates doces qua moderatione, sedes chirurgus sui habita ratione utatur in sngulis partibus collocata dis praecipit,vi pedes e regione genuum contineat sed cum se regione accipi Lobasaria possit modo in his,qui inebrum in logitudine extendunt modo in ijs qui ipsum recta Jeorsu cotinent sicut ubi stamus iure deorsum ad recta linea a ldidit.ut semper aute consueuit,situ e regione appellat.Iubet igitur pedes modice inter se diduci, genuaq; paulo inguinu altitudinem excedere eo costiatio ubiq; ut 3ecore figuretur ut paratus a i opera si ut sc stabilis sedeat ne la bet.quare genua & femora tota usq; a 3 7guina earenti, inter se dissuei iussit ut decore ut tuto sne curationis impedimento, elabitis S aliqua brael toria parte moὰo sestoribus isdat mogo utrinq; porrectis utatur. tua rem his verbis expressit ueri significauit semoribus insi3eret verbo i diri dari ut m ad latera. Esti, siue incta distincta aeque similiter,in cubitis atque humeris. 3o Succinctam dixit pro collecta ut neque fluat,neque medicu stragulet

verbum distincta ad veste refertur cuius nulla parte Voluit guplicari. Quoapostremi, verbis a iugitur Iaeque similiter in cubitis atque humeris ambiguuest aut enim eque &l smiliter utriusque brachii & eubitu & humerum veste

velandu existimat,ita ut brachia inter se conferatur quod graecorum plerique di licuit aut cubitos cum humeris comparat, volens cubitos aeque & si militeri ut humeros in utroq; brachio circudari. Constat aute nothiis e vestem supra cubitos terminari cum eos nudari turpe sit, no solum messico qui artem adeo honestam exercet sed & forenses causas publice agentibus quos pudere

manifestum est athletarii more supra cubito, veste reiicere, sed & huiusmodi 4o genus amictus eXpelli alioquin debet ut pote sub quo non modo a l cubitum,

sed ad totum brachium friguq aspiret: non tamen ostendit, quatenus ultra cubitum velari brachium debeat an id omist,quia manifestum erat, & inueni ri a nobis omnibus facile poterat' quum in qualibet opera no magno negocio coniiciatur quatenus ultra cubitum tegendum veste brael, tu sit si in 3 heu, &propostae manus curationis usum luc quoq; incumbamus.Verum,quod paulo supra, ubi latere quid oportet contraria consilia esse proposui,nepe obscuro

aere

402쪽

COMMENT. I. 369i aere opus esse ne quod curatur oeulis patere possit, claro lumine ut id chiruria leo eonspicuum sto illud autem sequendum esse quod seperat ac si utrunque

idem posse videatur megium prorsuς accipien3um: idem hie faciendum est,& ubicunque consita contrarias res hortantur. medium squidem inter utruque semper est eligensum, alterutrum superabit fg illud vergen um. Quoaigitur ad manus curationem pertinet ipsa per se nudari totum brachium exi sit: contra, decus velari totum.quamobrem deligi semper utriusque medium conuenit atque in id quod urget inclinari.

AT ratione habita partis quae tractatur, quod pertinet ad longe vel prope ad supra vel insta ad hinc vel hine, ad medium . quod quidem ad propei, vel loge termini sunt cubiti,qui in priorem partem ultra genu,in possetiorem .. estra latera ferri minime debent quo9 sa supra & infra non superiusquam ut ,, manus ad mammas perueniant, non inferius quam ut pectore super genua in- , cumbente, manus cum humeris ad rectum angulum figurentur, quae quidem in medio itin ita sie habent sed,quod ad hinc vel hinc, porrigatur corpus. &,, hirrus illa pars quae agit quatenus inclinari conuenit mo io sede non excedat. Cum medico imperauerit ut tum sui habita ratione tum illius qui curatur,xo ac luminis,commode vel sederet vel staret,de primo commoda pro uno quoq; horum trium sessionem aggressus fuerit, orsus a lumine deinde ass sessionem medico idoneam transiens hanc ipsam exposuerit, venit as tertium,quod restat segendi mo3erationem ossendes quantum spectat ad eum, qui manu curatur.neq; enim se tere chirurgum maxime prope hominem conuenat, ne loci angustia manus ab agendo prohibeantur, neque ita recedere, ut vix ad illum perueniant. hic igitur terminos quosda constituit, quos chirurgus in priorem aut posteriorem partem excedere non debet. illud autem obliuisci non oportet, quod primo sedentis mentionem Deit. Chirurgum igitur iubet adeo re desere ab at rotante, ut cubiti nee in priorem partem quam genua nec in po

steriorem quam latera porrigatur. hos itaque fines statuit interualli, quod ad priorem & posteriorem partem refertur id quod in longitudinem appellatur: o in reliquis vero duobues, uno in latituatnem, altero in altitudinem. sue pro sun9itatem utroque enim vocabulo gici altitudinis eum snem chirurgo posuit ne superatas quam si mammarum situs manus porrigat,nec inserita quam ut pectore super genua incumbente ad rectum angulum cum humeris figure tur, quem habitum d b, 43 appellat, hic autem me3ius est inter ultimum cuiabiti sexum, vltra qtiem secti, & vltimam porrectionem , vltra quam extendi brachium non potest : latitudinem, quae ad utrunque latus pertinet deretrum scilieet & snistrum, eo sniti ut eatenti; inclinari utile sit, sum se les non moueatur, hoc est illae partes corpori; quibus sedemus seditique innitimur. si ii

psit quidem terminos perpetuos non eodem tempore,quia non licuit, quando

o egit de longitudinis interuallo, latitusinem aut altituclinem docere, sicut nee ubi de altera, reliquas suas . vult autem ut arbitron messi eum ipsum animo

haec quae commemorauit omnia quociaque tempore persequ1. quum quicquid

agatur,omnia simul usui sint. Sed quum messius qui3am si sessionis habitus ibi me3icus nihil intuetur nihil agit in eo sgorari decorum magis sique honestum est, quas pingi .lebeat eius imago,aut fingi. Ar,quum as chirurgiam venit mouere manus debet intergum in priorem & superiorem partem smul tum in sinistram priorem ae superiorem:rursus ab eo habitu in posteriore par-

403쪽

3 ς DE OFFICINA MEDICI

tem vel utramque manum vel alteram tut m adaueere se & in inseriorem inta iteratim de rursus in superiorem aut in dextram vel sinistram. interuallis enim inter se coluntas varie status mutantur commune est omnium sessionem tue ri quam nonnulli relinquunt ex interualloru termino excessentes. nam si pars, quae tractatur adeo sublimi sit ut me3icus manus ferat super mammas coge tur interdum sublimior a sede leuari,ut quas consurgens neque sedeat, neque

stet se3 situs sit in medio utriusque, neque haereat. at s plurimum in dextram vel sinistram partem inclinet ob ia seὰili mouebitur ita ut periculum sit ne de

eo cadat. quis attinet dieere; si in priorem vel posteriorem parte conuertaturigem ipsi in utraque euenturum esses Tantum . ubi in inseriorem partem in acclinet praeterquam quod inaecore segebit lumini etiam ossi eiet.b Tante vero oportet pariter ambobus pedibuς bene insistere, sed agere at

tero insistetem, at non eius partis cuius manus agiti tum genu inguinis altiiuginem aequare,perinde atque ubi se3et: in caeteris seruare eosdem snes. Quom sessionem absoluerit, ad standi rationem venit, eadem prorsus iubens obseruare stantem,quae sedenti supra imperauit excepto quod id cui pe-ges insistunt non 3ebet aequalem utrunque pedem sustinere. alteru enim vult sublimiorem habera qui tamen non si e regione manus agentis, in quo statu

perseueradum esse,quoad manus opera utitur,modo pars, quae curatur, neque

erectior sit neque multum in longitudinem aut latitudinem recedat nulli diata es obium est,qui eorum quae dicta sunt,meminerit. Ρars enim quae a leo sublimis

sit ut medicus cogatur super suarum mammarum regionem manus admoue

re illum plus iusto sursum trahendo loco dimouebit eudem loco excegere stamiliter coget si longe rursus adeo gisset vi in priorem partem ferri necesse sit. moniam vero alterum pedem voluit rei cuipiam inhaerere, hie quoque altitudinis modum declarauit praecipiens genu eodem modo ad inguinis altitu- sinem fgurari quo in sedentibus aiYit. ibi enim ait genua habenda esse paulo supra inguinum regionem. itiandoquidem huiusmogi sesso stabili, maxi me est & ad aguendum honestissima atque expeditissima. sess nunc alteru genu tantum vult haberi sublimiti; acl inguen spectando ibi multitudinis nume- 3 oro genua posuit quum utrumque crus aeque altum contineretur.

Fgrotans autem ceteris corporis panibus chirurgico subseruiat stans se- Id dens, aut cubans, se ut in eo habitu facillime perseueret obseruans su-xum statum inclinationem ad latera inclinatione Aeorsum ita ut conuenientatem habitum speciemque affectae partis tueatur,in porrectione in tractatione, in habitu quo eontineri postea debet. Non immerito expositores huius libri varie hunc locum explanarentinam& quatuor vocabulotu obscuritas i, busi inqua) quo ipse questi in3icauit, ostrem 6 e, quo statu, laete quo inclinatione ad latera, & νυ γ quo inclinatione Aeorsum: & quod paueis significare multa voluerit in causa fuerunt, oit se propositis diffideret . quippe qui auctoris sententiam, vi pote obscuram opinione, & coiectura magis, quam scientia persequuti in varia gissensiones incurrerunt. Equidem,quoa in huius generis omnibus facere consuevi, nunc quoq; conabor omissas enim quae minime sunt probabilia reseram quae mihi non sine ratione excogitata esse vi3ebuntur simulque quid ipse in hac re sentaliam explicabo. initium vero facta ab obseurotum nominia enodatione.squidem simplex composito pitti, est, de saepe simplicium copositio facit obstuli

tatem,

404쪽

C O M M E N T. 1. 3 pri tatem quavis ipsa plana sint id quoa videre licet in propostis verbis. Namq;

υτ libri , qui clam in humoribus acceperunt atque ha bipertiti sint. honulli re

ferunt ad eos qui extrinsecus insundiatur alii ad eos qui ex corpore suunt. Se i& horum quidam loqui Hippocratem aiunt Ge ij qui eductitur dum manus curatio adhibetur quidam postquam adhibita est. Eadem sissenso est Ae vota cabulo geos, inu . nam,clan status humoria quxui a auersetur iure se hoe quoque controuersia est. Alter expositorum greY no Je humoribus, sed de soli sis

corporis partibus vocabulum bissesectis & M ubet M 31inum existimat, volensii se, diiusgnificare erectiorem fatum vel partis quae tractatur,vel corporis uni Io uers1:ὐ subim a vero inclinatione deorsum perinde quasi diras et vfur

pauit enim in hanc sentetiam vocabulum hi uὰ in prognosticis, ubi inquit, sta vero grauius est si seipsum aeger eontinere non valens in lecto, subin3e a pedes 3 elabitur ubi gelabitur dixit Miri ρή-.cum hac expositione saeiunt vocabula κη - & superioribus proxime subiecit. namq; in clanatione ad latera appellauit sue totius corporis sit siue partis quς curatur. titi mitis vero dictini accipi proprie in membris non secus atque ὁ bdiu in toto corpore: ubi enim corpus uniuersum in eade sede cotineatur crure aut brachio immobili & deorsum delabatur ei se sinossi stu aiunt utim tironep appellari.quae ipsa per se vera dicut quamuis sibi non satis in uniuersa oratione conset. Ali 2 o ter enim omneς iteria inter se aiscrepant quod eum habitum qui quatuor verbis nempe statu suxu, inclinatione ad latera, inclinatione ad inferiora fgnis eatur alii seruanssum esse alii cauenaum aegris velle Hippocratem arbitrantur. Nihil autem interest, quoa attinet ad totius orationis sententiam, tripli cem scripturam esse vocabuli se quum nonnulli secudam eius syllabam

per T. e. t. scribant nonnulli. in quoque primo a3siciant seribente; alij&-perr. e. ι. Dos enim supra unam guntaxat adscripsimus. proposita igitur vocabula manifessa sunt, a verbo enim Aiacitur a ver bo-r e , . quum seriptura nihil aliud velit quam ut haec ab aegrotantatibus observentur. videntur tamen omne; qui hunc locum explanarunt an 3P ctori; sententiam perspexisse ex parter totam tamen ad unguem comprehen

gere minime potuisse si quis enim anima3uertat, quod postremo additur in

porrectione, in tractatione, in habitu quo contineri postea HebetJ, omnes vetarum dixisse videbuntur. quum tribus temporibus alater alia snt aegrotantibus profutura, stilicet in porrigendo, in manu aghibenssa in continenclo post cuia rationem. non tamen poterunt omnia coniungere quos liquido constabit. si hec tria tempora iliseernatur. Primum es quum aegri seipsos medicis tradunt,ut,vitiu bene cognoscatur quod .. ωαρύου, ig est in porrectione disit alterumaein te quum medicus circa vitiatam partem aliquid agat quo3 voeauit ας io mi , id est tractationem:tertium quod dixit ia ri u is est in habitu quo

o contineri postea Aebet.tunc enim ad ig eonsilium dirigitur ut homo avictam

partem eo3em modo contineat figuratam. Deduxit ergo vocabulum habitus,eo quo I se habeat in eodem. In omnibua autem tribus temporibus,quoddam commune est omnium, quosdam proprium singulorum. commune est

seruare vitiatam partem immobilem, quo9 requiri dictum est. nisi medieti aliquo modo in ere ipsam tentaverit: inde ad perfectam curationem sin gulorum proprius est usus in porrectione, ut mesicus exquisite quis curatu-iu; st, intelligat, in manu agmouenda, ut, ubi ossa fracta sunt in diuersa ex-

405쪽

tendat recte componat atque deuinciat:ubi prolapsa in diuersa exicdat repo- inat vitiatam partem idoneo vinculo complectatur: ubi scalpellum saltibet ut pus vel saniem effun3at vel quod putre alicubi est excidat aut candenti terra- meto assutat. Hi, igitur utilis est humoria fluxus ac natus ille si excitetur, excerni siquide oportet humores a natura alienos hie si evitetur, cum subsilere intus noxium humorem no expegiat. sed intersum subsistere comodum est,seut ubi in magna suppuratione subito excerni pus aut humorem aquosum volumus. Multo autem magis in membris, quae tractantur, dum manus adhibetur ut diximus obseruari statum ae suxum eonvenit siniliter & in solidi

partibus animalis obseruari quae dicha sun a laborantibus sebent, ut eade ra- 1 otione fiat per tria tempora ara mirum porrectionis tractationis de eius habitu , quo eontineri postea conuenit. Pars enim, si dum uacaditur nimis porrigatur chirurgum coget alieno loco secare ac nec modia aliquan3o,nec,qus seruanda sunt,tueri propterea quod aeger anteueniat scalpellum atque anteuertatis re trahatur esiiciet,ut curatio minus absoluatur. & a messi eo interdum dimisia anteiatim quoq; minor relinquatur. quoὰ accidet aegrotantibus inteiau etram deligatis ut ubi,dum ad ventrem manu curantur aut se attollunt ad spinam

aut conuertiatur in latus quo3 significauit quum Aixit in latera inclinatione ialiquando aute nihil tale moliuntur sed musculos vehementer inten3unt atq; hanc ipsam mittationem mihi videtor insidape, quum ait, pti, iὰ est, conue- 1 onientemJubi inquit, illa vi conuenientem figuram speciemque assectae partis tueatur . Cuilibet autem in aperto est,quocl malu asserat aeger ubi oculus perforatur,s habitum speciemq; non seruet aut transmutetur vel inten3atur, ita, ut facies sanguine sugundatum aeque etiam exquisitam manus curatione corrumpit s medico caluariae os excidente, paulum caput attollat, aut demittat, vel in latus inelinet id quo etia euenit,s se vehementer extendat, moto enim habitu movetur quoque frus partis quae curatur. Fgieiunt autem intentiones in alijs quide partibus vi sanguis erumpat in musculis non solum hac ratione nocent; sess & partem intergum sublimiorem praestat, interdum humiliorem vh, enim subiectu os est musculus attollitur: ubi inane pactum cotrahiturae 3 odeprimitur seut euenit in sede quae inter costas est & in ea, quae iiixta ventre.

VNgues neque longiores neque breuiores lint, sigitorum summitatibus in exereen o utensum digitis quidem summis plerunque indice eu pol

lice:tota autem manu prona ambabus vero aduersis.

Quum de aegrotate egerit quatenus illi cum caeteris comunitas est, iterum his verbis ad chirurgum reuertitur,1113icans quati esse ungues debeat,& quales gigiti tum qua ratione illis uti oporteat. Vngues igitur a i summorum digitorum opera quae propriae digitoria sunt neque ipsos exuperare neque exu perari optimum esse uberius in primo de usu partium explicauimus, si totam

manus naturam ostendimus. quod ad hunc locum attinet satis erit verba δύ- 4o taxat exponere. duplex autem scriptura quum si utramque explanabo Alte

ra huiusmodi est, Vngues neq; logiores, neq; breuiores snt gigitorum summitatibus . exigua s quisem corpuscula,quae summis digitis capiuntur,& ad quae summorum digitorum opera egemus; hac ratione facilius legetur: dein de ab altero eapite exorditur in exercen3o utendum Aigiti; quidem summi; plaei unque indiee cum pollice se ut prioribus verbis magnitudine unguium sigitorum complectatur, sed his digitorum v m:Altera vero sic habet, Ungues,

406쪽

COMMENT. I. 3631 gues neque longiores, neque breuiores lint . Desine alterum principium est digitorum summitatibu in exercedo uten um vocabulo sommitatibu, sextati easti; posito, ut uniue a sententia si huiusmo ii. Vngues neque excedant oportet digitorum longitudinem neque exuperetur ab hac sed prorsus ipsam:equent, siquidem eorum summitatibus utimur. Videbitur hoe falsum, nisi ut congruum est, accipiatur . nonnulla quidem opera totis manibus p stamus. brachium semur erus aut aliud qu13 huiusmodi utraq; manu prehendentes in diuersa ducimus intendit hue,in quibus operibus digiti agunt tanqua par ticulae manuu perinde atque prominetiores palmae partes, & aliae particulae: io ubi in octilum demittimus acum vel superiorem inferioremue palpebram,aut oculi unguem ineidimus tunc digitis utimur ut digitis non ut particulis manus, similiter ubi scalpello, vel quopia alio tali qui3 semus.in omnibus igitur δigitorti actionibus summis ipsis utimur ac propterea dixi recte seriptum esse digitorii summitatibus utendum. Deinde ab altero rapite incipit i igitis qui

aena summis plaerunque indice cum pollice una oratione declarans plaerasque mustulorti ae iones seri ubi index pollici quem vocant e regione occurrit sic videlicet ut quod comprehendendum est, summis ipsis utrisque ea piatur. tunc enim duntaxat proposti; digitis utimur: quin,& s tribu, digitis aliquid eoprehendatur,vt,ubi specillo illinimus, aut aeum Aemittimus in ocu die lum , maximam partem operae duo illi praestant, aliquid etiam confert de me dius sess tota manu prona utitur chirurgicus eius sinu id prehendes,quod curatur. digiti quiὰem assecti ahunge altera manu exteduntur,componunturq;: at non abunde brachium, mur & erus, seg exigunt huiusmodi partes ambas

manus ex aduerso concurretes ut membrum uniuersum an orbe complectantur insiper manu prona opus est ubi eucurbitulam aefigimus,& ubi paruum, quo adurimus ferramentu comprimimus, & spongiam imponimus sed & in multis medicinae operibus, qua fortasse eui3entiora sunt, quam ut necessaria snt,quae proposuimus.cuilibet enim per se venire in mentem potest omnium actionum,& digitorum,& manuum, quas partim utraque manu, partim alte 3c ra tantum digitis partim molimur.

Ptima autem digitorum structura est, ubi ipsς magnum spatium inter

lectum est,& e regione pollex cum indice concurrit. Non enim seri aliter pos et vi in agendo e regione pollex cum indice eon

curreret nisi spatium esset inter eos latius, quod & in aliis digitis eommodis simum est ut ubi vastitis quidpiam oporteat undique in orbem comprehendere plurimum inter se distantes la praestare valeant , Orbus quo&l duntur,quibus a primo natali die, vel in educatione an ,, 1V1sueuit polleessehalijs contireri patet. 'Cum eaὰe sit utriusq; seripture sententia 3uae enim reperiutur ad eam quor o dilueidior est,primo aggrediar. Arbitrantur nonnulli qui rationem ignorant, referendum hoc esse ad consuetudinem eorum, qui solet pollicem sub alijs digitis tenere quo si, ut laboris expers paruit; sit le interuallum inter ipsum &indieem minime augeatur, quae res in morbum manus quod perinde est, ae snoxam fixerit terminatur. Placet aliis reserri rem as morbia oriri vero hunc vel pollice sua sede excedete vel loco qui inter pollicem δc indicem est, exulcerato & in curatione dura cicatrice inducta,ita ut musculus, qui inter eos est, induratus,vel quopiam vitio tabescens alimento, incremetoque prohibeatur.

407쪽

intersum etiam carne inter sigitos, quod valde putruerit , absumpta, ac gura ipostmoὰum cicatrice inducta, interuallum angustum inter pollicem de indi cem redditur,& ipsi inter se,quasi vinciuntur ae praecipue, ubi locus ut dixi)duram acceperit cicatrice. quin & huiusmodi vitia in pueris negligi picerunque verisimile si eos vero qui firma aetate sunt ius os a medie is mollire pollicem mouereque interuallum quod inter ipsos est, alimeto idoneum re 3dere. as de quod iis totum corpus increuit & si quid laedatur ali dutaxat desinit: at infantibus ubi primo increscunt eiJm morbo ipso opprimuntur, praeter iss vitium quod digitos no moueant assectae partes no augetur,& propterea, quod inter digitos est, interuallum contrahitur. Quibusdam hoc inquiunt euenire, io aliis vero os eieatrice duram & aliquoὰ eius loci, quod in me ito est vitiu durum . quare quas aliquo vinculo continetur, hoc est prohibetur polleY ab alijsaiduci. se enim accipiunt aliqui verbum contineri & si his illud maesime a 3- uersetur quod iuxta hane expositione non debuit Hippocrate; sub alij, di

cere i III τ αλλο quod causam, sed ii, τ ὰλ , , quod loci interuallum signiscat, cum mala,quae inter ipsos incidui interuallum contrahant atq; alligent.

De his igitur ut tibi vigebitur iudicabis, eligen ,quo3 maxime probabile stiverba enim ita obscura diuinationem magis exigunt,quam sapietiam znos autem ad antiquam scripturam reuertemur, quam Asclepiades fortasse vitiatam

suspicatus integram hoc modo habere coniecit. Morsus quo δί l dutu qui- hobus a primo natali die vel in educatione assurant; & quae sequuntur . fortasse autem haee fuit germana Hippoeratis scriptura. putauit Heraclides Taretinus intelligeδος esse affectus ut persecta oratio tota sc scribatur morbus a quo,&laedens assee ux quibus a primo natali 3ie vel in educatione ,& quae sequutur. Gens vii utraq; manu ag omne opus debet, & ambabus smul, si quidem - ix ambae s mile, sunt id spectans ut recte,ut decore, ut celeriter, ut iocunde,

ut eleganter,ut prompte.

Ρraestari quodvis iubet utriusque manus auesilio: iὰ enim ad celeriter ac de core agen3um maxime accommodatur posset quissem medicus telare gextra ubi dediter hominis oculus curatur acum Himittere vel excidere unguem, vel 3o aliud quid tale & ideireo adsueti id specta; ut recte, ut decore, ut celeriter,ut iocunae ut eleganter vi prompte quoniam haec consequemur, s qua ratione proposuit exerceamur. quale autem unumquodque esse debeat, mox inclicat Quod vero ad hunc locum attinet illud meminisse conuenit, quod omnium,

quae hic habetur eaput est quomogoJiὰ unum eκ illi, est quae prima diuiso ne comprehenduntur. Illud etiam obliuisci non oportet quod manus smiles appellauit quanquam specie non Aistant. - Achinamenta autem quamdo,&quomodo exponentur,ubi oportet,ne. 1V1 operam impediant neue longiuq sistent quam vi prehendi possint, sedia collocentiar iuxta eam eorporis partem, quae tractatur. quo A si ab altero prae- o. beantur is paulo ante paratus sit exequatur autem,ubi imperaueris. Noti solum sp1tham habentem in summo capitulum rotundum,cauumq; ,& scamnum, cui ab utraque parte aves sunt,& alia quae machinationum strutactura continentur ses & quae communi nomine id est instrumenta vo

eantur,venire sub id est machinamentoru appellatione plane hic ostedit quum inquit si vi prehendi possint deinde quod si ab altero praebeaturi. namq; l1ςc,du manu abhibemus di nos ipsi prehedimus & ab aliis accipimus.

408쪽

i ia I Am vero assistentes i3 quod curatur eo modo praebere Gebent, quo tragitu 1 stierit reliquum vero corpus continere sic ut immobile pr sient,item habe re sientium C ei qui praeest, auscultare. Clariora haec verba sunt quam ut explanationem des ierent.

Galeni in Hippocratem dc ossicina

Ineuli ratio duplex, altera illius, quod iniicitur; altera illius,

quod iniectum est. voa iniicitur, ut celeriter iocunde prompte,eleganter. celeriter quidem, ut opus expediatur: aocon te, ut facile pristetur prompte ut ubique si in promptu:eleganter ut oculos desectet . qua vero exercitatione haec assequatamur, dictum est Quidam communia sunt utriusque rationis vinculi: quidam propria alte 1ius.prompte & celeriter proprie ad vinculum pertinent, quo A iniicitur recte,& 3ecore a 3 id quos iam iniectum est ipse autem id quod iniicitur vocat έ - αῖ μοι. quod iniectum est, )iocunde & eleganter virtusque iunt comunia iocunde quidem,tam voce quam fgnificatione:at eleganter quoὰ ad vocem spectat commune est utriusq; quoa ad signiscatione no ita. nam ele-3o gantia vinciali, quum adhibetur, in manuum motu consistit: quum iam adhi bitum est in ambitu linteorum. possumus autem dacere fascias eleganter cir cumsari loquetes de vinculo,quo9 iniicitur Αtaocunditas num magis etiam atten3itur, cum adhibetur quam quum iam adhibitum est squidem hoe solosaseiarum pressit dolore assert, at quos adhibetur,& eo nomine. quos membrum incommo3e continetur, interdum enim ea de causa comprimitur, licet fascia recte circumdetur Neq; alienum est etiam censere communem utricisDque esse compressum eorum quibus tanguntur,quae vel comprimunt, vel non comprimunt eius quidem, quod iniicitur quatenus pars quae curaturi premi ruti vel non premitur sub continentibus : at eius, quo3 iniectum est quatenus o suspenditur ut quum brachium mitella excipitur,vel quatenus continetur, ut quum ea cruri subiiciuntur, quibus sulciatur. Non mediocriter autem confertud vineiendi iucunditatem agendi eeleritas: celeritati vero maxime promptitudo conducit quin & hae sunt persectiones vinculi, quod iniicitur potissimupropris vi & sne pressit contineat,& promptu st,atque paratum. namque error in collocan3o ad partem quoque alligatam spectat,sed nunc agit de membro vineiendo, ubi eommode sguratur. Statui vero suae sunt perfectiones de vitia, non secus ae fasciis,quarum, omisso statu,in presentia mentionem facit.

409쪽

Ergo ubi paratum vinculia ashibeatur,opus mature perscitur. pse enim quid i sibi vellet prompta ludo expressit,ctim inquit prompte ut ubique si paratu quod euenit x ba qui aeligat; prouidit ut nihil ambigere, nihil serutari debeat

in agendo, hoc ne an illo modo circumagere fasciam conueniat. promptitu do igitur,quae idem est atque praeparatio operam facillime absoluit. Iocundi tutem ipse 3ocuit sitam esse in faeile agendo: sed celeritate constat cum praepa ratione & agendi velocitate coniungi .locuditas igitur illis annumeratur,quae magnopere ei conductat qui manti curatum atque ob eam celeritas,qua promptitudine dum agimus facile consequimurielegantia vero aspeetia gratam s-cut ipse deinceps adscripst)praeter ea, quae necessaria erant, in chirurgico po- 1 osuit, ut quae apsus gloriam augeat apu3 vulgos, cui obnoxius est ambitiosus perin3e quas amore captus. hac quanquam non capitur qui humanus est non tamen laudem aspernatur eὁ incumbens,ut magis apuὰ aegros valeat auctoritate.quandoquiὰem sibi magis obsequentur, uae res illis utilissima est. Huiu, ergo auctoritatis apud vulgus gratia non modo mesicus illam no aspernatur, seὰ ne philosophus qui de . magis enim homines iuuat ubi apua eos in sono re & a 3 miratione est,ut qui magis ipsius acta imitetur, & iussis eius obediat

non sectis ac numinis cuiusdam. Qua vero etiercitatione haec assequamur 91 istum est qua exercitatione celeriter iocuae,facile prompte agamus, inquit,

dictum est. id potissimum docuit, ubi ait, Agens uti utraque manu ad omne a. oopus debet & ambabus simul siquidem ambae similes sunt j tum ubi ost ridit in e&ereendis digitis ps aeraque agenda este pollice atque indice,tota vero manu prona es ambabus aduerss.

QVod inieetiam est,ut recte, ut decore. Decore quidem, ut smpliciter, ut distincte .aut similibus & aequalibus aequaliter & similiter: aut inaequa - , libit, si dissimilibus. inaequaliter & Aissimiliter. species autem simplex orbi- . cularis,ascia sina oculus,rhombus,dimidiatus aptetur veto species speciei,ac, moibo illius,qui aeuincitur. Quum 3uplicem proposuerit vinculi rationem, vocas quod iniicitur ἐροα- quoὰ iniectum iam est proxime praefatus qua via,quod ini j ci- 3otur optime iniiciatur nunc id eYequitur quod iniectu est, rubi decore ait iniectum esse s smplex sit ii distinistum smplex est ubi linteum non implicitum

est,non atiplicatum non rugosim,sed eque ab omni parte extenditur distin ctum, ubi iterum aut tertio circa idem conuenienter datur . e Y 3uobus autem in quibus consstit iniecti vinculi decor, alterum nempe simpliciter,tanquam clarum mihi videtur sine expositione praetermittes in enodatione verbi dis tincte sequentia omnia asieeiise ad que animum asiungas oportet,non obli tus me dixisse duclu distincte isem signiscare quod conuenienter siquidem propositum est, vi alter fasciae circuitu; primo interdum aequali; ad ungue sit,ae nullo mo lo impar interdum an aequalis. fit autem aequalis ubi extremae fa- 4 ostiae partes in latitudinem eodem loco ita sniantur,vt neque exuperent neque exuperentur, sed in utroque circuitu 3esinat non aliter; ae s iniecta si ima fata

seia duplicata: eaAemque ratio sit tertii circuitus & quarti,s hoc quoque opus sit. Frgo & in eo qui rhobus & in eo,qui semiphombus dicitur exquisita hae obseruatio a8hibenda est:sed vinculi fracturi uecomodati quum ad brachiis, humerum,aut semur gatur item distin sta ratio est in quo priorem fasciam iubet sursum serti,secudam vero prius deorsum, seinde sursum ducta, qua prior

410쪽

36 C O M M E N T. I l. i cles nil sniri quoa fieri no potest nis quod spectat ad latituatnem lintei or 1

rum altera alteram excedat. liaec igitur ae ualis erit, si rota aeque an ea inclinatatione perseueret, qua a circuitu in orbem recedens orsa est. Vocatur autem or . bicularas, quae affectam partem ex toto in orbem sine inclinatione complectitur in quo ore fasciat secundo de tertio circumactar alijs insident sic ut neque excessant neque exuperentur: at in eo qui declinat necesse est falsi iam vel ferri

ad vitiate partis regionem superiorem vel ad inseriorem dimitti quod si Vbique similem inelinationem habeat distincti si vitieulum praestabit. Quoi e,s ea, quae dicta sunt, diligenter consderaueri; plane intelliges circuitus in orbemio unam duntaxat esse ratione ubi nihil plus es aut minus at non unam eius qui declinat quum alter altero seclinare plus possit aut minus. Hic tamen transsa tione usus illum qui paulum inclinat, asciam,qui multum,nuncupauit simum. aseiam fabri di eunt infrumentum quod sana extrema parte A qua ligna inci dunt modice incuruum,& labrosum in speciem labri: simum graeci appellant locum,ubi planities cum colle coniugitur qua enim committuntur, simu es 1 ciunt,quum neutria per se sinu st.cum planities ipsa recta sit,& aequalis collis acclivis, de alitis. at ubi inter se coeunt siniam fgura representant, ea de figurast qua decliuis via cum acclivi committitur, eoae in ocio in naso sma pars illa lacitur quae utrinq; sublimioribus partibus terminatur iamq; ab hac parte toto rus nasus nuncupatur simus. Costat enim plura vocabula in totis usurpari eor poribus a nonnullis ducta quae partibus acetJunt quo mo3o smus homo sicitur squissem non eode modo vocatur smus quo plenus,ac tenuis,aut albias, aut niger. sed sicut glaucus caesus vel gibbus. nasus igitur, vel via proprie s- mi nominantur: vinculum vero simum ab Hippocrate appellatur eade ratio ne quare. spathae capitulum rotun3um & leniter cauum & Αα-- Q, 3 es ascia genu quod Jam circuitus ipsorum linteoru.namq; ubi praecipit,vi pati ni in asei e s guram imponatur 3iducit ab orbiculari circuitu eum, qui fabroruasciae modo declinat. non enim censet pannos ita oblique circumpone dos,ut ab orbiculari circuitu nimium absint sed paulum declinent, se ut fideliter eo 3 o minuta olla contineant. patet autem in utroque horum circuituum maiorem& minorem esse inclinationem cum neuter simplex sit & unius formae euius

modi est orbicularis, quem eum simpliet comunes it: sed aseiam uero & smum seorsum per se quasi distinctos subieeit. Distincte a late signiscat ut sit quasi discretum & minime implicitu fit autem vi dixi) cum quilibet si stiae circui

tus eosdem habet latitudinis snes, vel inclinationem or sinatam. voco orsi natam inclinationem quum,que ex latitudine vinculi conspiciuntur aeque in

ter se distant, quod utiq; set, ubi qui deligat stiam ab initio inuituit aequale

ubique inclinationem seruet Artemidorus aute & Dioscorides,sic,ut alibi an liquam scripturam nouant transponuntque, ita hic casum mutant, nempe Ai- o ctionem simplex orbicularis, simplex in orbem scribentes. blene sute rem in telligunt se3 audacter scripturam immutant plurima tamen,quae non satis intelles erunt ausi sunt immutare atque ea Ae caula eoru nune mentionem facio, quatiis sexcenties hactentis ubi scriptura immutarunt, siletio pretierierim.cum hoc recte intellexisse & clarius mutatione reasaga se mihi videatur, quaquam in paruis non eo modo accipientes quo auctor voluit, 3 eeipiuntur. sed de his

satis est semel dixi se. praefatus autem Hippocrates aecore quidem, ut simpli citer, ut distincte, deinde sibiiciens aut similibuΑ & aequalibus aequa iter, dc

SEARCH

MENU NAVIGATION