장음표시 사용
181쪽
pedimento, exserere possunt, potuereque. Rest. At illi non fuerunt in illis corporibus incarnati, & uniti ad informandum corpus , sic ut pro libitu
inde exire & intrare non liceret: ad quod requiritur generatio viri, & nativitas ex muliere ;sed fuerunt in istis corporibus per modum formae assistentis , sicut diversa organa movemus ab extra. Pergit dicendo: I s quoque veteres rianos in Concilio Antiocheno U Sirmiens anathema istis dixise,qui merbum aut Filium Des m incarnatione
sua conversionem, mutationem, aut imminutionem ul
lam passum elle asererent. Fateor,nec in eo erraruntoriani: Mansit enim qui erat, & factus est quod non erat. Γuod autem animae vel homines in sacris dicantur in lumbis patrum fuisse V ex femore eorum egressi esse, ratione corporum ipsorum intelligendum est , ut maneat verum: Spiritum reverti ad Deum,qui dedit eum. Quod dicit de indiatione α--nium naturalium rerum, vegetabilium V animantium, nihil aliud facit, quam incertum per seque incertum probare, & insuper male confert hominem , qui ad imaginem & similitudinem Dei factus est , & imperium accepit super omnia illa, cum rebus naturalibus vegetabilibus , Scbrutis; male, inquam, similem ortum homini
atque illis adscribit, & quid inde aliud sequeretur, quam etiam inductione rerum natura
lium , vegetabilium , & brutorum, velle pro-hare eodem modo cum illis hominem interire, atque animam perire. Ad illud de similitudiise formae respondi ad obj. 8. Tandem mihi Platonem S Platoni intes objicit, ego ruinis Aristot
182쪽
De Origine Animae. 17ssem θ' Aristotelicantes objicio. Sit interea penes lectorem judicium, utrum potius a Platonis, quam ab Aristotelis partibus standum sit, quorum ille unanimi consensiu doctrinam suam ex Mose, prophetis, & face dotibus Iudaeorum accepit, & docuit Deum creasse mundum ; hic autem peculiarem sectam confinxit , docens mundum esse ab aeterno , quia ex nihilo nihil fiat: ille immortalitatem animae defendit, hie mortalitatem testibus Theophrasto Eneae Ga-gaei, & autore libri de anima, sive ille fuerit Nemesius Emesenus, quod Possevinus in Apparatu vult, sive quod aliis magis placet, Gre gorius Nyssenus. Hic finem impono Respo sionibus ad Objectiones, verbis Clementis Α-
lex. Protr. dicentis: Alii homines qui mundo adhaesierunt, ut pisciculi quidam qui umantur algae petras marinis, contemnunt immortalitatem: sem senex Ithacensis', qui non veritatem et caelestem patriam, taeam etiam quae vere est lucem , desederabat, sed fumum. In quem locus Hervetus ita commentatur et Alii qui mundo ita seunt astixi, ut toti in eo fine, G eoelestem patriam & vitae immortalitatem conte mnant, non est mirum s a Deo contemnantur. - Persenem autem Ithacensem, intelligit Myssem, qui maluit Ithacam patriam Fuam , quantumvis parvam Sinstam nidi petrae Uisam, Usumum e domus siuae mino videre exfilientem , quam cum Circestui voluptatibus, S esse immortalem.
XIII. Prius vero quam totum tractatum finiam, brevibus sanctitatem & pietatem huius doctrinae demonstrare conabor: quae qui
183쪽
dem mihi tanta esse videtur, ut, si gentes & sapientes sententiam illam de praeexistentia animarum , & excogitasse mihi persuasum esset , firmiter crederem non alio fine id fecisse, quam ut populum religione imbuerent , & ad probitatem vitae stimularent, Iroposita animae immortalitate, & praemiis postanc vitam, summθque beatitudine; contra improbis perpetua morte in diversis brutorum Corporibus, demonstrata. Quemadmodum Timaeus de mund . anim. confitetur, murationem in bestiis, induci ad tremum hominum i ιorum, ut poenae saltem formidine , specie absurda , immanique, a vitiis, inquinamentisique, quibus candors animae labes inuritur, retraherentur, proficerentque in bonam
frugem. Cum enim experientia uepe testetur pios in hac vita affigi, improbos vitae selicitate abundare , quotusquisque non crederet Deum rerum humanarum nullam curam gerere, nisi anima maneret post mortem: quis vero ratione praeditus, non mallet in hac vita bonis affuere , malisque carere, si anima cum corpore extingueretur, aut si communis piorum & impiorum esset exitus, sic ut nec illi praemium , nec hi poenam exspectare haberent. At siqui firmiter tenent nostram sententiam, tales non metu supplicii terrestris via temporalis virtutem exercent; imo nec poenae temporalis metu avirtutis exercitio absterrentur, & ad crimina alliciuntur, quibus certum est aeternam virtutis remunerationem, vitiorum autem poenam
post hanc vitam fore. Quis fortius pugnet Con-
184쪽
De Origine Animae. , 18 Itra carnem & opera carnis vel cupiditates, quam qui cognoverit carnem esse inimicam spiritu S, carnem per mala opera trahere animam in exitium, se denique eo sine natum esse in carne, ut continuum sibi cum ea sit certamen, vel ad cladem , vel ad victoriam usque. Quis facilius mori, i. e. separari a Carne contemnat, quin etiam optet, quόm qui crediderit se morte liberari e carne tanquam ex carcere, vinculis, ergastulo , sepulchro, servitute: & ex hoc mundo, tanquam ex inferno, tempestatibus, & loco peregrinationis, & afflictionis, valleque lachrymarum. Quis avidius desideret redire in patriam coelestem, quam qui sentit se in coelo natum , hic esse peregrinum & advenam; ibi civem , hic hospitem ; ibi domicilium & habitaculum fixum, hic mobile tabernaculum, diversorium aut hospitium 3 ibi portum , hic tem p sates ; ibi quietem, hic labores; ibi montes
ovium Isiraelis , hic vallem errorum. Ista sunt quae animum pium adversis hujus seculi amictum consolari, mentemque erigere queunt. Ab absurditate '8c impossibilitate vindicabunt dogma hoc autoritates tot tantorumque sapientum. neque perspicio illud impugnare Dei potentiam , sapientiam , bonitatem', justitiam et &tantum abest ut sit blasphemum in Deum, ut potius siuos sectatores in admirationem maximae Dei potentiae pertrahat, & ad laudationem divinae bonitatis & justitiae impellat. Sunt tandem, qui, cum nihil sit quod opponant, quavis Occa tione data an am calumniandi ari pipntes,novita-
185쪽
tis argumento veritatem dogmatis nostri expugnare praesumant. Hos remitto ad lectionem tractatus hujus, nec despero, quin post diligentem ejus lectionem, dogma nostrum traditionis & antiquitate, & duratione, & universalitate nulli alii secundum esse, ultro consessuri,&novitatis arguere desituri sint. Adeo ut potiori jure renasei dc redire eam quae interierat, quamnasti eam quas nunquam fuerat, sententiam, dicere possent, quemadmodum Aristoteles in M teorolog. celebres opiniones per vices temporum redire , interire , renasci a firmat. Ipse Pythagoras Jam olim apud Ovid. XV. Metam. ait.
--,-- Augustae reserabo oracula mentis, Magna nec ingeniis investigata priorum ,
uuaeque dιu latuere canam. - -
Ista sunt, quae me sere impellunt cum Cicer ne in Cat. M . dicere: uuiapi in hoe erro, quod
animos hominum immortales esse credam, libenter π- ro. Nec mihi hunc errorem, quo delector, dum v vo , extorqueri volo. At nihilominus maxime omnium amica est veritas, adeo ut, simul ac rati nibus , aut seriptura sacra , convictus fuero erroris, me protinus errore prostrato veritati manus daturum,&meliora doctum meliora secuturum sancte, Deo teste, polliceor. Faxit itaque Deus veritatis , ut omnes quotquot vere Veri
sunt amatores , praejudicio omni seposito, 'perspiciant veritatem. Amen.
186쪽
glus , mortalitatem animae naturalem usque ad resurrectionis diem, defendit. Pag. s. lin. I9. add. quoniam verb generationis voce utitur, non differre videtur haec ab illa, quam primo loco protulimus, sententia et prae primis cum constet ex dicto Aristotelis, nihilo nihil sit, eum modernorum Theologosum Creationem ignorasse. Pag. 11. lin. 8. post Rossunt. leg. Macrobius in Somn. Scip. lib. a. cap. II. eoum alienam sarcinam dicit. Pag. 16. lin. 18. post disioni. adde: Cletnens Alexandrinus Paedag. lib 3. csip. I. Cuis, in- quit, caro quidem servast, quemadmodum testatum Paulud, quomodo quisquam Iure anciliam lenonis i star exornaverit Z uuod enim id quod est earnenm, seservi forma , dicit de Domino Apostolm, eumseipsum exinaniisse servi forma accepta , exterflum hominem strvum appestans priusquamstrisisset, θ' earnem Fumpi set Dominu . Misericora autem Dominus, ipse cinnem effecit liberam. Pag. Σ3. inter lin. xa. & I3 . add. Tandem &Sotades in Stobaeo:
Πάντων λιtata π μεροπων ο ,νωπς ἐοῦν et Mors omnium mortalium portus est.
Pag. 38. iiij. 27. add. Macrobius in Somn.
Scip. lib. a. cap. I p. animam corpus tanquam pera grιnam incolere scribit.
187쪽
Pag. 42. lin. 16. ps, producentur. add. Maiscrobius d. l. coelum appellat animae patriam & originis ηus sedem. Pag. 48. lim. 21. post videbatur. add. Manilius lib. 4 Astron. in dubium est, ait, habitare Deum fuit pectoren ro pis eortumque redire animas, ea loque venire 'lin. ult. add. Macrobius d. l. ait, animM quae
corpus ut peregrinae incolunt, cito post corpus, adsevera vel ad caelum velut ad patriam, S originis siuae sedem
Pag. lin. 1 . post vastulo. add. Zoroastr.
Oracul. Repo fluit enim mentem in anima: in corpore vero Vos reposuit, pater hominumque Deumque.
Pag. 3 p. lin. a1. post 1. - . Manilius lib. 4.
An quoquam, inquit , genitos, ns coris, cireuere
Pag. y8. lin. F. post, possum. leg. Hierocles
188쪽
μα n ἐςi ἡ il/υ , m θ-οργανου - ξιν επι--προς πιν His , &c. Tu autem es anima ratio- haud patieris, si recte sapis , ut aliquis tibi , es rationatu Abstantia, damnum inferat. tu enimes anima, hoc autem corpus tuum, ista autem extra corpin. Ita enim separando, nasurarum confuseonem
citabis U quid sit humana natura inveneris , s nec corpus, extra sunt, tua existimaveras , sique
nec ipsorum nomine , tanquam tuo, decertaveris , ne ad corporis aut dιυitimum supiditates pertraharta. Omnino enim cum quid simus ignoramus, est illa etiam quorum curam Use agimus, non νntelligimus; . quorumlibet magis quam nostri imorum curam geren-res , quorum pr3ma atqse praecipua cura deberet exs-
flere. Si en3m quod corpore utitur, animu est ; sque instrumenti loco corpus habet; 8cc. Idem dicit in Vers s. 28. 29. 32.33. & 39. ubi animam verum hominem appellat. More Platonico etiam Macarius homil. 6. ipsum corpus Salvatoris instrumentum Deitatis appellat, dicens: ηλ, ο Κυ- Ο Oι me Fνου σωμοι. ει μ ηει-
189쪽
άνΘρωmις: Venit Dominus S accepit corpus ex D sine : si enim nuda deitate descendisset, quis eum μ' Itinere potuisset; nunc vero corpore ceu instrumento loquebatur hciminibuου. Pag. 66. lin. I s. add. Testament. XII. Pa
Pag. 76. lin. a T. add. Ita autem, ut allegavimus , leguntur in editione priore, quae prodiit in ia'. Amstelodami, i 6s9. in posteriore, quae edita est in s'. tandem reperi, addita quaedam, quaedam omissa.
Pag. 8 a. lin. 3. post, spelunca add. Platonis, Empedoclis &Pag. 89. lin. ult. post abierunt. Ad. EZech. XXXIV. 13. I . Educam oves mein de populis , cis congregabo eas de terris, ta inducam evi in terram siuam , S pascam evi in montibus Israel, in rivis, tain cuncitis sedibus terrae. In pascuis uberramis passam eas, S in montibus excelsis Uriael erunt pascua e
rum , ibi requie em in herbis virentibus, ct in pascuis pinguibin pascentur Aper montes I p. l. Montes illi deiertum appellantur vers. as. θ' habitabunt in deserto in siducia, & dormient in nisis, &c. Cap. X X X VI. ra. Adducam siver vos montes Issea
Pag. I I. lin. 4. add. Nam d. l. tu. scribit, primi extiterunt, qui dicerent animam homianis esse immortaliam, quae de mortuo corpore subinde in aliud, atque aliud corpus, ut quodque gigneretur, im migraret. lin. s. post Abrahamus add. Secun- dum sententiam aliquot scriptorum Ecclesiasti
190쪽
Addenda. 187corum, Philosephiam AEgyptiis tradidit Abra
ham, ut ait Pagan. Gaudentius de Pythag. a-
Pag. Io . lin. 3. add. In moderno Testamento , Cap. 8. scriptum legimus : uuemadmodum figulus novit vas quantum capit, S ad ipsum fere istum , ita S dominus ad similitudinem spiritus facit corpus, ad potentiam corporis spiritum imp nit. lin. 22. post Assyrii. add. al. Iudaei Nazaraei. lin. 28. post6. aia. Ipse Clemens ci cumcisum: Ambrosius genere Hebraeum fuisse scribunt. Ρag. Io 8. inter lin. 24. &as. add. Elias in
libro , quem Thisbi appellavit, sin vocabulo Gilgul,) i. e. Transmigratio, ait receptam esse sententiam a magistris, neque eos ambigere, animvis a corporibus in corpora transire, sestem ter. quin docent Deum unamquamque animam ter creare, S animam Adami rediisse in corpus Davidιι , ci hinc migraturam in corpus Messiae. id e culpunt ex tribus literis , quibus componitur nomen Adami, nam is
significat Adamum, Dala Davidem , Atim Mosam innuit. addunt madorum anιmas migrare in campora brutomum , hactenus ut habeatur ratio vittaerum, quibus dedit operam homo , quibusque obnoxium est animal, m cujus corpus transere cogitur anima. Adulter siquis fuerit , evus anima in cameli corpus velis
nolis transmigrabit. sic ple tendus fuerat Davιd, quod eum Barsabea Vriae uxore rem habuisset. e sit tamen hoc tam foedum supplicium ignoscente Deo. hine tus erupit in illa verba: ί Psalm. 13. Canta- bo