장음표시 사용
371쪽
sententiam esse falsam. Ei OD alia adesse debet ratio, cur ea S-dem alteri imputet. Intrinseca ex notione re utationis deri araratio cum nulla hic adsit f. 97 H, extrinsecae adeste debent ν. cit. I, adeoque in Priviente Latii a Licultate appetati Va Pe endae. oniam itaque ii j iet eum, qui impii gnatur, Vel refutatur, vi consequetitiarum radi uiarum m. iai num imperitis, adeoque plurimis, deridendum P ODinari, vi consequentiarum Rutem periculos Ium famae ac L. t lonae periculum eiciem creari, ubi imputationi fides habet ui ; evidens omnino est, consequentias ridiculas ct periculosus animo nocendi imputari. 9 io I 6. Consequectiorii dicuntur, qui consequentiis alio fine utun
Quoniam Consequenti Ius non animo relatandi conse- qtientias profert, sed alium finem intendit sub refutationis prae- te iii ideo sibi religiovi non ducit , prunam conseque=trtim i recario Dmere, ut uitas alteri molosas porro inde δελ- e re valant, ιmmo ut aliqua veri Decie eandem f/mere imp ritos videatur , verba alterius in sensum perversem detorquere nou veretur: quod utrumque refutationis notioni repugnat b. 998. IOO9. . q. IOI8. Quoniam consequentiarius sub praetextu refutationis alium finem intendit, quam refutationem IOI 6.), alius vero intendi nequit, quam ut furorem, quem impugnat, vel aliis deridendum propinet, vel e Xosum reddat, dc aceo vel samur, vel fortunae, immo Vitae noceat; iginar consequeuticrimae consequen-eios quaerit vel ridiculas, vel periculos: I minimum plerorumque opinione tales; ubi istissmodi es; f queutra non primaese offferunt, consequentius e0υ queutiarum eo inque continviat, donec
372쪽
Argumentum ab imidia ductum appellari sueverunt rationes, quibus in aliorum placita odium conciratur, quo Opprimantur: ut adeo appareat, argumento iab invidia ducto uti consequen
Exhibebimus compendium diss Clerici de argumento theologico sti invidia ducto: I Sententia, inquit, quae oppugnatur , male expliciatur. a. Cum ιnυforiim hominum dogmatis confertur. 3. A ominibus invidiosis infumotur. Exaggeratur momentum quastionas. s. ut is redduntur loni, quod confustis non utantur Doc bus ac loquenda formutis. 6. Studiose celiantur rationes , quibus sententra impuguata nititur. 7. Tucentur incomm do, quibus premitur sententia , quae decinditur. 8. Praetermittuntur ea, quae λυiriam amolirι I ossent. 9. umidiosae consequentiae codiguntur ex eorum sententia, qui impugnantur. Io. Iol, gmI susurronibus premuntur. II. Novitas idis obseritur quasi GL men Ia. Co sensu hominum totentiorum Utrimuntur. 13. MDRevtvr in disceptationibus multa, quae ad rem nihil faciunt, sed quae invidiae ereunda apta sunt. I . In deteriorem partem accipiuntur indimerentia. is. Provocatio fit a peritis udicibus ad imperitos. I6. Adversarii quas immorigeri magistristibus infa
Qui sub praetextu veritatis defendendae dissentientes in
diserimen fariae, fortunae, immo vitae adducere conatur, perse-mor appellatur. Ita Paulus, antequam converteretur, erat persecutor Christianorum. qin sub praetextu veritatis religionis Iudaicae defendendae vi civili do-Linam Christianorum opprimere iisque aegre facere studebat. g. IO22.
Quoniam consequentiarius, qui periculosas consequentias alteri imputat, dissentientes serre nequit iisque nocendi animum habet sq. Ioi 8 &seqq. ; persecutor vero sub praetextu vinritatis defendendae dissentientes in discrimen famae, fortunae, immo ipsius vitae adducit IoaI. r consequentiarius periculosas
Argumenti ab invidia dei, nitio atquibua
vidia ducti. Persistoris definitio. Quinam eon
373쪽
eonsequentiar alteri imputam is persecutorem facile degenerat,
modo non desint vires. f. I 23. Modus resu- ' Si propositioni, quam alterpro vera habet, observatis , vel x Ddi p ις' eaeperimentum, seu experientia contraria opponitur; propositio eo
ipso es refutata. Conf. I. 88. IOI. 987.
Praxis us. Quoniam judicium ferre ncquit, utrum experientia sit propositioni, quam alter affirmat, contraria, necne, nisi qui doctrinam de propositionibus contrariis & regulas experientiae animo comprenendisi ut S contraria agnoscere g. 3 3 344. possit atque certus sit, perperam applicatis eXperientiae regulis vitium subreptionis non fuisse commistum a Iusteriori alterum
refutaturus vosse debet doctrinam de propositionibus contrariis 'aeterea quoque probe perspecta habere, quae deformandis judiciis intuitivis es' notionibus a posteriori cis. D ὶ integro capite docuimus, inprimis regulas, qua de obsedi. Dandis attributis re essentialibus g. 1 . 1 ri 9 nec non iis, quae per modum attributorum insevi s. 1 3 I, de desinitionibus ap
tionum existrinleeamin in impugnandis aliis non aga
Solent etiam saepissime , qui aliorum sententiam impugnant, rationibus extrinsecis uti, iisque propterea abutuntur consequentiarii, praesertim persecutores, quod non modo impugnare sueverint, quae minime intelligunt, verum etiam quod norint rerum imperitos, adeoque plurimos, per rationes extrinsecas assensum determinare S. 974. . Qui dissentientium sententiam opprimere nititur, is media quaevis probar, quibus S nem sibi praefixum obtineri posse purat. Enimvero rem nostrum non sit malignas docere artes, quo que vero in impugnandis a
tiorum sententiis rationibus extrinsects locis sit, in Logica proba- . latium doceri debeat; de eo in praesenις, ubi Logica demon ait, va traditur, dicendum non es. T. gr. Dissilired by Cooste
374쪽
E. gr. Tale argumentum extrinsecum est, quod petitur a eonsensu muri um 5: ab autoritate virorum in dignitate constitutorum, immo a pluralitate collegiorum idem sentientium. IO26.
In refutarione abstinendu- est a verbis, quae coutumeliam, A quibu nam vel injuriam redolente multo magis autem, ubi refutiandum errο- νς i i ris cυvvιncere sudes. Idem quoque in impugnatione valet. De ' η' refutatione vid. 987. Iaa- 324. 3o. 3i . IOO7. de im Pugnatione .bstinendum cons. 987. f. et 27. Cum Consequentiarius alium finem intendar, quam re' Consequentia. sutationem U. Ioi 6. , alium vero intendere non possit, quam ut riua quibus amorem, quem impugnat, vel aliis deridendum propulet, vel MIMMν bis. exosum reddat, & adeo vel famae, vel fortunae, immo vitae nO- ceat, ideo non mirum, si is utatur verbis maxime contumelissae an alterum injuriis.
SUὸ defendere idem est ac demonstrare, se ab altero non su- Desensionis isse iesulatum. Et 'oposito ab altero impugnata dicitur definitio. defendi, ubi demonstratur, eam ab altero non fuisse refutatam. E. F. Cum systema copernicanum consequentiis ex motu vertiginis te, deductis impugnaretur supra commemoratis not. Iota , O- pernicani idem defendebant ostendentes, absurda illa ex admisso motu' vertiginis non sequi, propterea quod una cum tellure atmosphaera & quae in eo sunt corpora eodem motu cieantur. Iidem se defendebant' adversus consequentiarios obiicientes, quod Scripturae Sacrae autorita- tem reiiciant, religionem revelatam in numerum fabularum reserant & i ideo atheismi sitspicionem incurrant, dum negabant Scripturam Sacram imorum solis diurnum statuere, utpote quae hoc Phaenomenon recenseat, . ' - - Y y a iton
375쪽
non solvat, cum scopo ipsius phaenomeni notitia sussciat, neglecta eius caula physica. g. IO29. Defenso Ierito Si ergo demonsrare nequit, se ab altero non fuisse refulminecessii tent, tum, is uefensionem motitur, se a friato succesis. Eodem scilicet modo differunt defensio oe tentamen defensionis, quo supra dimene diximus refutationem & impugnationem. I. Io3o. Tentamen adeo defensionis appellamus, si quis insuffcienter probat, propositionem, quam pro vera, vel probabili habet, ab altero non fuisse refutatam.
Tentaminis defensionis definitio. sensioni non fit locus.
Ita e. gr. Opernicani sese defendere tentarunt adversiis consequet carios sumentes motum telluris Scripturae Sacrae repugnare, dum reposuere, eam loqui secundum opinionem vulgi, cum id demonstrari non possit. Quamobrem desenturi idem systema adversus eosdem evicimus t not. 9 2. , ex Scriptura Sacra decidi non posse, utrum terra moveatur, an Sol, cum motus Solis phrasi S. S. designet variationem fiatus respectis puncti fixi telluris., IO3I.
Si propositio ali a fuit refutata, contra refutarionem ae fendi nequit vid. S etsi ab imperitis defensio tentari possis g. so9. R. IO3O. .,
I. Io32. Desensis prin Sit 'vositio vera impugnatur, rejus non m in publicum non hi'uti. Irostat, Vel sib impugnunte ignoratur demonstratio; dum denu-hlle. deri is stratur, defenditur. Conf9. FI . 28. 989. Ioarustratae a priorL f. 1o3hRul dem de. Non absimili modo ostenditur, proposisionem impugni sensio a poste. tam defendi, si experientia covsirmetur Objecto eonvenire praedi
E. gr. Si quis sumeret, dari in satellitibus Iovis maculas variabiles, di alter assertum impugnaret. quou in stellulis telescopicis maculas distingui i possibile sit idem defendetur allata in medium observatione Cusini atque moratri ex Commentariis Academiae Regiae Scientiarum Pan is, quam in Elementis Astronomiae defc planus.
376쪽
verus verborum sensus fuerit demovstrutra i f. IO28. J. ro selitu com- E. gr. Nos in cosmologicis stabilivimus in mundo materiali vexum silenti rerum sapientem, quem per dependentiam a causis Ucientibus cs aliabus explicamus di unde in I eleologia sapientiae divinae per Opus creationis demonstratae argumenta petimus. Cum quidam nexum rerum 'ti earum concatenationem pro synonymis haberent, quodque satalis ac brutae necessitatis assertor termino utitur, illum quoque per fatalem necessitatem interpretarentur ac inde consequentias periculolas colligerent, providentia , immo existentia Dei hoc ipse
negaretur, Omnis religio cum christava, tum naturalis subverteretur Ula. non alia defensione opus erat, quam ut verum verborum sensum
vindicarem: id quod I. 8si. demonstrativa ratione fieri poterat, cum nullis in definiendo nexu .sus fuerim terminis, nisi ante expli
. IO36. Si quis sentevtiam impugnet, velarorsus refutet, quam ver. Defensio ONba alterius fundere videntur , nec veri s Dorum sessus demonsratia xiΠς' -'s . va ratione potere possit; defensio erit absoluta, ubi is verba sua ita 'interpretatur, ut sensum fundavi impugnanti, vel refutanti probatum Uincenatiam stillud pervulgatum a Gemlibet esse verborum seram optimum interpretem.
. IO37. Quoniam persecutores sub praetextu veritatis defendendae Gemineti dissentientes in discrimen famae, fortunae, immo vitae adducere tore AE eonta conantur g. Ioa I. dc consequentiarii nocendi animo consequentias cumulant, donec ad ridiculas, Vel periculosas per Venerint kj.-nequ* ut hoc fieri possit, primam consequentiam
377쪽
Desensio eomtra impugnam tionem dimisctain, quae fit Probando oon rarium. Defensio contra impugna
tionem dire.ctain, quae nititur tonae erroris.
precario sumere, immo ut aliqua veri specie eandem sumere imperitis videantur, Verba alterius in senium perversum detorquere verentur β. IOI P.); persecutores puriter ac consequentia-xii interpretationem Verborum propriam, qua 1mlhsm errorem parit, non admittuvi, consequenter pro definitione muta eam ia.
g. Io38. Si quis propositionem aliquam Gyectet uenoturus ei contrariam irem probare vititur; ιltam defensius tis ostendere debet,
vel quod sumat priscipia precaria, aut trorsus falsa, vel quod in formam DPSimorum ratiocinando i ivgut g. 333. 6os Im.
Si quis propositionem aliquam directe impugnatinos modum ostendere nititur, quo in eri frem incidie auer, vel quaedam trincipia falsetistis mguens, vel etitiam formae imputans; istam δε- fensuriis principia ilia demonstrare, vel a hosteriori confirmare te- 'vetur cons. I. s38 sq. IOO3. Ioa 8. , nisi tario manifesta, ut ad
peritos provocare liceat *. IO 3. ,' urtium vero forma per ignorantiam Logicae impruari demonstrare debet t. f. IoO3. IO28. . E. gr. Cum hypothess de origine fontium ex aqua plaviali impugnaretur , quod aqua pluvialis ritaem non si at s eam desensitrus, Mariotius experimentis ea fini factis ingenioso calculo probavit in Tractatu de motu aquarum Part. I. disc. 2. Oper. p. & seqq. nonnisi tertia parte Opus esse. Si quis in numerum principiorum precariorum referret gravitatem GHis ἰ eam defensurus non alia re opus habet, quam ut impugnatorem ad Gotonem de Guericis, Ro- bertum m ium aut alium auctorem ableget, qui eam experimentis
stabilivit. Si quis demonstrationem in forma impugnet, quod non conelusio syllogismi anterioris continuo ingrediatur tanquam praemissa se quentem, quemadmodum in sorite demonstrativo accidit f. sas. ;eum docere teneris Concatenationem syllogisn)orum, quae fit ex conclusonibus plurium syllogismorum tanquam notione complexa sormando iudicium intuitivum praemisse vicem in syllogismo sequente obtinens adductis ex elementis Geometriae exemplis.. g. IOψα Diuitigeo by GO Ie
378쪽
Si propositio indirecte impugnerar N ex ea deducta confe-qventia tantisn habeatur pro abfirda; issma defensurus aut demonstrare debet, hanc esse Peram I. IOII. Io28 , aut ostendere minimum , quod sine probatione tanguiam absurda sum tur 9. citi. .
E. gr. Ricciolus motum vertiginis terra indirecte impugnans tanquam absurdum urget, quod illo admitso fraestas ejusdem corporis foret major versus aequatorem, quam vertas polos. illum itaque defensurus opponit observationes Gallorum. aliorumque, qui eXmotu pendulorum didicerunt, gravitatem versus aquatorem omnino dimistit. Similiter sententiam D. A gustivi de mundo optimo impu-gs Mam eri eo, quod hinc tequiritur ablurdum, mondum sine malo fore deteriorem mundo, in quo mnium datur, dosendiis, ubi urges, si e probatione pro absurdo haberi, quod tale esse minime probetur, cum demonstratum non se, mundum siue malo morali fore meliorem Mitero, in quo datur malum 2 quemadmodum a nobis factum est in M taphysicis.
Defensio e mira impugna tionem indi. rectam vi con sequentiae mi. nime abiudidaea
Si quis propositionem Detri recte immgnans consequentiam, Desensio eon νηδε rem fusitatis rediarguit , sumit, non es Iogismorum conca. tra impug δ' levatiove costigit; illam defensurus monere debet , eam precario xi ης ς' 'ς
filmi utque urgere ut demonstretur, quomodo inde suot. Vid. f. sa4. taulaim.
Ia7 Ioo9. IO28. E. gr. Qui Adistema harmoniae praestabissitae Lei itianum impugnant,' precario sumunt cou sequentiam, Quod eo sante nuba sit libertas: illud adeo adversus hanc impugnationem indirectum defendis, ubi observas, consequentiam illam ex conditionibus istius systematis legitimoratiociniorum nexu non colligi, sed gratis sumi, atque postillas, ut impugnatores dent, si possint, demonstrationem huius propostionis: injuste te harmonia praefabicitae nulla es tibertas. 9. IO42.
Iisdem totis, propositionem impetratam defendit, qui eon- Alii modi de- , trariam eonfe entiae precariae directe inde colligit f. 3τ. gor. roos. Ioaδ.9, veI ex ussumta consequentia rosilit, quodpros ostio
379쪽
- ψ E. gr. Si fastema harmoniae praestabilitae Leianitianum consequentia precaria impugitatur, quod libertatem tollat; idem defendis, ubi cinnyaquelato ostenderis, libertatem iii eodem salvam & integram peruesstere. Fieri enim nequit, ut libertas in eodem salva sit & una per idem tollatur. Similiter quando systema idem impugnatur conse quentia precaria, quod singuia actiones libera externae in eodem per miracula fiant consequenter perpetua in eodem miracula sint admittenda; idem defenditur per indirectum iumendo propositionem litam, tanquam veram & inde colligendo, quod Deus ad nutum anima potentia extraordinaria producat motus in corpore , naturaliter non secuturos. Quoniam id systemati harmoniae praestabilitae repugnat; eo' iplo constat, in eodem actiones externas per miracula non produci, consequenter miracula perpetua in eodem non admittenda esse. Defensio in
calu conse- qtientiarum cumulatarum.
' I. IO43. Si consequentia cumuntur , citarum una ex altera infertur , proposito impugnata tantummoco defendenda es coutra earum unam . ro ι seq.9; si vero plures cumulavtur , quarum una ab altera non pendet , contra singulat .ro/ BNU. Scilicet in casu posteriori perinde est,' ac si plures diversis modis adiaversus eandem propositionem insurgerent. Quis vero est, qui ignorat, in hoc casu fieri posse, ut unus eam ubi falsa fuerit, refutet; eis ceteri eandem male impugnent E. c. Conseqnentiarii ex consequentia precaria, quod in distemate harmoniae prae bustaec Abnitiano libertas testaturrunt alias de viis tute, panis, religione chrisianas naturali sustulatis. Idem defensurus ubi ostenderit, libertatem in eodem salvam esse, non opus habet ut ulterius probet, virtuti, poenis, religioni cum reve- . latae, tum naturali in eodem esse locum. Aliter vero sese res ha- '. het ubi praeter libertatem in eo systemate iugulatam urgentur perpetua. miracula: quo in casu idem ab utraque consequentia liberandum. EN enim si vel maxime libertas subsistat in systemate Leibnitiano; non tamen ideo repugnat, ut actiones etaternae sint totidem miracula &colatra. Defensione
380쪽
Argumenta desun iuntur vel ab ipla impugnatione, quae satis prodit ignorantiam impugilatoris, vel ex ejus icriptis, quae publici juris fecit.
f. IO 6. - Quoniam eo equentiarius ae perseeutor sub praetextu veritatis Vi ii iiii Gar ulieri nocere intendit I IOIS. Ioai.,; ubi psine ιὰ er methodum demonstriandi ac probisuri ignormverit, multo maριs ad demonstrandum ne fidem habeant dicenti, qui per te de veritate propolitionis impugnatae statuere nequeunt.
g. IO47. Contraperferatore est defensurus demonstrare debet, quod si perseeuιον, h. e. quod sub praetextu veritatis defendendae se in uiserimen famae, fortunae, immo Vitae adducere coneturis. 1o21. D' cur sit persecutor. Sese defensurus id agere debet, ut ejus pio positum pateat, tum ut in ruborem det ipsum persecutorem, nisi prorsus omnem pudorem exuerit; tum ne tam sa-cilem penes alios inveniat fidem. f. 'Ioψ8. Si quis Hieri imputat consequentias ridiculas erimissas, quales opiniones semet fovet; sese defessurus demonstrare debet, eum persequevi animum habere ac iuummet fovere opiniones radjcuias e periculosis g. Ioa 2. IO47. . . Exemplo nobis hic Christius est, qui, cum Pharisaei ipsi imputarent , quod Samarita cum Uraholo commercium habeat, retor-st ipssis sacere opera Diaboli patris siti & a Dei cognitione alienos esse.
g. IO 9. Scripta polemica dicuntur, quibus errores refutantur aliorumque sententiae impugnatae Vel defenduntur, vel earum de-
Defensio eo . tra ignor nistem principiaci demon. strandi meuthodum. Inprunis ram era eons,