Institutiones Juris canonici in tres partes, ac in sex tomos distributae quibus vetus & nova ecclesiae disciplina & mutationum caussae enarrantur a Dominico Cavallario ... In hac nova Panormitana editione accessit Jus siculum ecclesiasticum singulis

291쪽

CAP. VIII. DE METRO LlTANIstuunt , omnes episcopos scire debere, metropolitam curam totius provinciae habere, quod in metropolim undequaque concurrant omnes , qui habeant negotia . Neo porra minus promovit episcoportim civitatum principum majorem potestate in auctoritas apostolorum . Vel virorum apostolicorum , qui acclesias illas fundaverant, vel datis litteris instituerant. Etenim testibus Tertulliano dc Irenaeo vel ipso secundo saeculo mos fuit catholicis contra haereticos disputantibiis ad ecclesias provocare apostolicas. quae sacrae doctrinae clepositum conservahant integrius . . Non incongruum hic videtur nonmilla de metropolitarum origine in nostra Sicula ecclesia adnotare . Uerum ut recte nostra haec animadversio instituatur , ac omnemi praeconceptae op nionis suspicionem. in re periculosae alaae plena effugiamus; tria a nobis. erunt praestanda I. singularum. ecclesiarum. controversa jura exponere II. quod propius historicae veritati accedit vindicare III. Epocham erectionis trium metro-

Politanarum sedium , quae hquie in Sicilia obstr-vantur, statuere.

Quo ad primum variae ac inter se dissitae opiniones afferuntur. Syracusani contendunt jam ab exordia Christianismi proprium eorum Antistitem jure metropolitico usum esse. Horum momentatum ex urbis amplitudine , tum ex epistola Constantini M. ad Crestum: Syracusanum. praesulem, ubi eum ad Concilium Nicoenum advocat cum duobus secundae sedis Episcopis , tum ex nomine

Archiepiscopi, quo. inu subscriptione utitur Syracusanus Episcopus , deprompta, fuse latequ vindicavit Antonius de Amico in peculiari disserta-

292쪽

n48 msTITUT. IUR. CAN. PARS I. tione hac de re editat verum jure mulctatuo fuit a nonnullis siculis Scriptoribus, uti a Pirro in insequi it. 3. de metropolita Siciliae , & a Ioanne de Ioanne in diff. a. de ecclesiastica politia

Siciliae per X. priora saecula . Ipse vero Pirrus in notitia ecclesiae Panormitanae contendit jam a tempore S. Mamiliani scilicet a tertio saeculo metropoliticam sedem fuisse Ponormum , cum in

epigraphe tumulo huius Sancti Praesulis imposito legatur, hic jacet corpus S. Mamiliani Pano mensis archiepiscopi. Verum cum nonnisi post

IV. saeculum haec vox usurpari coeperit , Roprincipum sedium episcopis uti Alexandrino . ac Romano concessa fuerit , uti ostendit Paschasius Quesnellius in notis ad Ep. 9. S. Leonis, redibeonjcitur apocrypham esse inscriptionem illam. de proinde commeatitium jus metropoliticum huic

monumento. inniXum . Sexto vero saeculo ae

sequentibus metropolitam fuisse Panormitanum an μtistitem evincere student nonnulli, tum eX ti tuto primatis, quo appellat Victorem Panormita- num antistitem Gregorius M. tum ex Paschalis I. epistola ad Panormitanum archiepiscopum data , tum ex diplomate Gregorii VII .an. Io 83. ubi Alcherio Panormitano archiepiscopo pristina juvametropolitica confirmat, ac suffrag neos restituit.

Sed his reponunt adversarii ; D. Gregorii epistolam non ad Victorem Panormitanum , sed ad Victorem Numidiae conscriptam esse ; Paschalis epissolam supposititiam . vel saltem dubiae aucto Titutis existere . cliplomati tandem Gregorii VII.

adversari notitiam Patriarchatus Constantinopolitani sub Leone Sapiente concinnatam , ac librum de

quinque thronis patriarcbalibus jussu Rogerii Sit

293쪽

CAP. VIII. DE MET POLlTANss P ag ciliae Regis a Nilo Doxopatrio editum , ubi P .normias clicet injuria , inter ecclesias suffraga- neas Syracusani archipraesulis recensetur. Quoad Messanensem ecclesiam Piccolus in dissert. de antiquo jure ecclesiae Siculae , ac Ca rolus Morabitus in annalibus Messanensis ecclesiae , aliique contendunt, jam ante VI saeculum eorum antistitem metropolitam fuisse: innixi praesertim epistolae Divi Gregorii ad hujus Civitatis Episcopum, quae ita inscribitur , Greyo-rius Felici in Sicilia Episcopo , quod confirmatur ex munere Uicarii Apostolici eidem delegato , ac ex pallio quo Donum Messanensem Epia

scopum ornavit idem Gregorius. Verum harum rationunt levitatem indicarunt cit. Pirrus, ac de Ioanne i constat enim pallium non solum metropolitis. verum ceteris Episcopis antiquitus impertitum suisse; ac Baronius in annalibus adnotavit . pallium olim non loco , sed personae ob peculiaria merita concessum esse . Inscriptio vero

illa Felici in Sicilia Episcopo, etsi suppositionem

non redolere concedatur ea tempestate frequenter

erat in usu . Ita Episcopus catanensis septimo Concilio se subscripsit Theodorus Siciliae Episcopus ,

ac ipse Gregorius Thauromenitano , ac Syraculano Episcopo scribens generali titulo , Siciliae Episcopos eos nominat. Apostolici tandem Vicarit munus jam aliis commissum scimus; uti Episcopo Syracusano . ac Petro Subdiacono ; ceterum nulla in tota antiquitate metropolitici juris mentio occurrit quoad ecclesiam Messanensem ; immo constat Anactetum II. Pseudo-Pontificem primum fuisse qui ann. Iiso. Hugoni Episcopo Messa-ppasi Archiepiscopi titulum concesserit, adsigna-R tis

294쪽

uso INsTITUT. IUR. CAN. PARs I. tis suffraganeis Episcopis Cephalaedensi, ae Lia Paritano : postea vero ab hoc honore excidisse Messanensem antistitem et cum acta Anacleti a Concilio Latheranensi rescissa sint; ipsumque Hugonem

ac ceteros successores ejus se copi nomine a Pellatos . Tauromenitanae ac Catanensis ecclesiae pro metropolitica dignitate postulata praetermittentes , quod magis veritati historicae consonum

videtur ex citato Ioanne de Ioanne perquir

mus .

Iam vero in compertis est usque ad Leonis Isaurici tempora per priora nempe UIII. saecula nullum fuisse in Sicilia Episcopum , qui metropolitico jure functus sit, sed omnes Romano Pontifici tamquam proprio metropolitae subdebantur . Assertionis hujus veritas demonstratur. I. Ex civili politia Insulae nostrae , quae primitus inter provincias suburbicarias Romani Imperii recenish-tur , cujus civilis administratio Urbis Vicario , ecclesiastica Romano Pontifici uti metropolitano spectabat. II Ex forma judiciorum ecclesiasticorum . nec non Siciliensium praesulum consecra- 'tionibus , quae Romae peragebantur. III. EX

Conciliis Romae habitis per Siculos Episcopos qui

primo singulis annis . deinde triennio ex Leonis litteris, tandem quinquennio ob Gregorii M. indulgentiam Romam pexere cogebantur . 'IV. ex nonnullis Romanorum Pontificum epistolis praesertim Gregorii M. ex quibus liquet Romanos Pontifices per ea tempora vices suas in Sicilia uni personae commendasse, quae s

nosos provinciales cogeret, ac cetera metropolitica jura eorum nomine exerceret.

Siciliae vero regimine opera Leonis Isaurici '

295쪽

CAP. VIII. DE METROPOLITANIS . agrRomanae ecclesiae adempto. ac ad Constantinopolitanam sedem translato : Photio sedis hujus ει triarchae initio subjecti fuere Sicilienses praesilales, a quo Gregorius Asbesta Syracusarum Episcopus, qui antea Photium a Romanae ecclesiae communione desciscentem in Episcopum consecra-Verat . metropolitanus creatus ect , cui poste adjunctus Catanensis Episcopus. Tauromenit, nus vero ac Messanensis Episcopus Archiepiscopi titulo exornati. Verum cum haec a sci sematico viro Photio constituta sint, recte nullus

jus dictis Episcopis faciunt.

Quoad epocham erectionis trium metropolitanarum sedium quae hodie in Sicilia eminent, haec adnotanda. Licet tempus, quo Panormitana ecclesia in Metropolim erecta sit, certo non constet; inficiari tamen nequit aR. IIaa. inter metropoliticas ecclesias recenseri, uti evincitur ex Callixti II. diplomate

Petro Archiepiscopo Panormitano dato , ubi Sumo morum P P. Alexandri VII. Gregorii VII. ac P λchalis II. privilegia Panormitanis archipraesulibus

concessa rata habentur . Adrianus vero IV. n. IIS . Hugoni Panormitano antistiti Agrigentinum . Mazariensem , ac Melitensem praesu les tanquam suffraganeos subjecit. De ecclesia

Messanensi extat Nexandri III. diploma Nic lao ejusdem Urbis antistiti scriptum anno II 66. . in quo eum archiepiscopum nominat , pallii usum concedit; & ex eo serme tempore Meg nenses praesules Arcbiepiscopi sunt appellati, ipse que Nicolaus sese subscribebat: primus Mesanensium Archiepiscopus: Hujus successoribus Lucius III. n. II98. duobus cliplomataeus Cephalaedet spm , ac pactensem eς esiam uti sustraganeas assi

296쪽

asa lasTITUT. IUR. CAN. PARI r. gnavit , ac postea Innocentius III. Liparitanania adjunxit ann. II98. Tandem Lucius III. ann. II 8 r. Μontem Regalem metropoliticam sedenti constituit, ac Guillelmum ejusdem antistitem in archiepiscopum consecrat, pallioque ornat, eidemque subjicit Catanensem Episcopum, ut patet tum ex citato diplomate . tum ex formula professionis Catanensis praesulis in sua consecratione . Clemens vero III. an. II 8o. , opera Nicolai a chiepiscopi Salernitani Regis Guillelmi oratoris apud Pontificem , metropolitanae Monregalensi ecclesiae Syracusanum antistitem submiserat, qui antea solam Romanam ecclesiam agnoverat superiorem , ac mortuo Riccardo Syracusano episcopo

usum pallii , hujus successoribus ademit alio cliplomate ejusdem anni. Potestas metropositica explicabatur in synodo lprovinciali. IV. Iam potestas regendae provinciae non

sic erat penes metropoIitanum , ut a Leteris quo que coepiscopis non penderet Nempe omnes provinciae episcopi unum componebant corpus, cujus caput metropolita , membra vero erant epi- lscopi provinciales. Ita nihil magni momenti in suis paroeciis praeter metropolitae sententia episcopi factitabant, δc vidissim absque omnium

sententia res magni momenti nec agebat metropolita : quod in canonibus vulgo dictis apostoli- leis ca) , & Antiochenis γ' staturum est. Quapropter in synodo provinciali . quae his in anno lcogebatur, tractari ecclefiarum negotia canones

297쪽

CAP. VIII. DE ΜETROPOLITANIs. 233 voluerunt, Iit communi cunctorum decreto ratis-nabili, D secundum ecclesiasticam regulam comprobato , obtineat sententiam plurimorum , ut Nicaeni patres decreverum ca) . Universae autem synodi provincialis principatus penes metropolitam erat. liactenus ut praeter ejus sententiam nihil ratum , di firmum haberetur; quod statuerunt etiam Nicaeni patres cym , firmitas autem

eorum , qucte geruntur , το κῖρος per unamquamque

provinciam metr olitano tribuatur. Integra st dat penes synodum provincialem seaculo octavo auctoritas administrandae provinciae . Sed inde synodis provincialibus factis rarioribus , sensim adlatos transiit metropolitas , penes quos fere tota st hat, quo tempore compilatae fuerunt decretales cc . Proponuntur jura metropolitarum . f. U. Iam .metropolitarum plura suerunt jura rquae ab auctoritate illis per canones tributa de scendunt . Et primum quidem ob metropolitarum est una cum episcopis provincialibus epist porum dirigere electiones, eosque ordinare , vel ordinandi dare potestatem: quod ex antiqua disciplina receptum, Nicaeni confirmarunt patres,& deinceps in omnibus conciliis, & pontificum decretalibus repetitum est O. Tantae autem necessitatis auctoritatem metropolitae in ordinandis episcopis fecerunt Nicaeni patres, ut absque illius sententia celebratas ordinationes irritas pronunciarint. Metropolitae porro clI est synodos

298쪽

indicere provinciales. Quum exorta in provinciis negotia. ibi tractari , di definiri oporteret et necesse omnino erat, ut penes eum , qui provinciae praeerat , potestas esset statis temporibus . Vel , quum exorta negotia ad usque legitima synodum differri non poterant, extra ordinem synodum indicere provincialem ca). Et quemadmodum metropolitarum est synodos indicere ;quod datis tractoriis &Iynodicis litteris iaciebant; ita episcoporum est stato tempore convenire , di in synodo suffragari . nisi gravis excuset necerustas O 9 . Atque hinc iactum , ut episcopi provinciales s rasanei dicerentur. Ad metropolitam OID spectat quoque in delictis & causis

contra episcopos objectis judicare , dc de appel- Iationibus ab eorum sententiis cognoscere, idque, si caussae sint graviores , in synodo provinciae et quod ius sere omnes canones confirmant ce . In Africa vero loco synodi quandoque a primate judices dabantur , vel ipsi contendentes episcopi de illius consensu eos seligebant 00 - Cura porro IV totius provinciae incumbit metropolitis, ut in omniuus paroeciis omnia recte fianr, & episcopi xite suo defungantur ossicio. I inc negligentia

episcoporum Iaborantibus paroeciis metropolitae succurrunt: totam provinciam, vel ejus partem

Perlustrant Ob: dc episcopis ab ecclesiis suis discedere coactis dant Iitteras formatas cf) . Quae ab Conc. Antioch. ean. Conc. Chalciean. XIX. cca can. XXV. apost. conc. Chalc. can. LX. co Conc. mmis. can. AIU. ce F. I. is censeb. in 6. c f Conc. Antioch. eam XL.XIII, conci Cart. III. can. XXVIII.

299쪽

CA . VIII. DE METROPOLITANis . ae lapsu temporis fuerunt imminuta . g. VI. Atque haec sunt potiora metropolitanorum jura, quae canones spiritu Dei conditi ad rectum disciplinae ordinem in omnibus paroeciis conservandum consecrarunt. At eorum pleraque temporis lapsu metropolitis &synodo provinciae ablata. sedi cesterunt Romanae . Ita episcoporum confirmationes di consecrationes non amplius metropolit ruin , sed pontificis auctoritate expediuntur. Quae disciplina a pluribus saeculis inducta . auxit quidem Romanae sedis majestatem ; at ordinem di unionem . quam inter varias ecclesias promotum iverunt canones , nonnihil infregit. A laxavit. Abreptata enim obedientia, quam episcopi in consecratione metropolitis spondebant suis , Romanae sedi strictius adhaeserunt. Similiter auctoritas metropolitarum in cognoscendis causis episcoporum immane quantum oblanguet, secti Romanae reservatis maioribus episcoporum caussis. Coepit id jus occasione salsarum decretalium . quas Pseudo-Isidorias invexit, sensimque ita crevit, ut Innocentius III. inculcarit, translationes . cessiones di depositiones episcoporum illum ipsum , qui Petro primatum . dedit, sedi apostolicae reservasse Hanc pluribus saeculis servatam aisciplinam confirmarunt Tridentini patres ca . qui eo ipso, quo caussas criminales, graviores episcoporum , quae depositione , aut privatione dignae sunt, sedi vindicant Romanae , statutini, ut minuta episeoporum delicta in concilio provinci li, vel a judicibus in eo concilio statutis cognoscantur , & terminentur. It

in tam

300쪽

conciliis provincialibus . episcoporum.' crimina omnia non semper pro merito puniuntur. Sed cleordinationibus di pidiciis episcoporum fusuis locis tractabimus suis. Metropolitae non pro arbitrio in uni suffraganeos.

g. VII. Porro nec invisendarum paroeciarum provinciae jus , quod jure decretalium a metro politarum pendebat arbitrio . novissimo iure integrum relictum est. Maluerunt enim Tridentini Patres . non nisi caussa expensa de probata in concilio provinciali, metropolitas, sitifraganeos visitam. suos O . Prorsus exacte ad antiquam disciplinam . qua metropolitae nihil magni momenti sine concilio agebant provincidit . Forsan eo ventum

fuit, ut metropolitarum compesceretur ambitio , qui subinde . nulla urgente necessitate, tantum d lucrandas procurationes , paroecias circumibant. lId tamen omnino dolendum. occasione ejus decreti praeter patrum mentem , rarioribus, immisi

paene desuetis, conciliis provincidiibus, metropo litarum desiisse visitationes. alis est pote pias metropolitae. ls. UIll. Extra ordinationes Scaussas majores episcoporum & vero etiam limitatam provinciae

Visitationein integra remanet in universam Pro

Vinciam metropolitani jurisdictio, nisi episcopi speciali privilegio a metropolitica jurisdictione subducti, sedi Romanae Aia,ia: iubjaceant. Quaecum que vero fuit dc vero etiam est io totam provinciam metropolitae potest s , non est episcopalis. complectens ordinarias episcopatus functiones . sed