장음표시 사용
131쪽
tuis tuita mergiturivi in bituminosas, quales sunt lacus Iudaeae: in nitrosis, quales Areth uisun falsis, quales Sputar: atin id genus esse reliquas, tametsi scriptores eas non explicarint dubium inon est. aiunt in
lacu asphaltite hominem manibus pedibusin colligatu S iniectunt
non ranergi nec mirum. eius enim aqua propter multa salis amari mi
sturam, ut Galenus scribit, tanto grauior est marina, quanto haec fluui uali grauiori Sed etia marina alibi grauior est. certe cum essem Velietris sorte scapha in triremem impingit,8c monachum excutit: masre, quia mistum, ut caeterae salse hominem no recipit: sed usin eo flui lat,dum proxima scapha excipitur. 8c Volaterranus scribit Hieronymum Floretinum quendam decoctorem a creditore, qui eius manus colligasset, ex Antiatum turri in mare praecipitatum,& ab undis tota nocte sustentatum mane ad littus euasisse,ac deinde contra creditore facti habuisse quaestionem. omnino autem in aquis, qus multu miste sunt cum sale, uel aliqua alia re innatant ova ato aliae res leues:in his quae Parum, merguntur. quod quiuis in salsa facticia experiri potest. quin etiam ad Pitana urbem Solicam scribui lateres aquis innatare
quod δύ in Hetrurie insula quadam cotingit. & Posidonius,ut Stra ibo scriptu reliquit, se in Hispania uid, siue lateres, ex terra quadam ars pillosa, qua opera argentea absterguntur, factos, in aquis innatasse. Plinius eos fieri dicit iis ulterioris Hispaniae ciuitatibus Massa & Calanto, dc quidem e terra pumicosa. atq; haec sane propter materiae te uitatem eueniunt. etenim in aqua corpus, ipsa leuiuS innatat:grauius mergitutaeiusdem ponderis nec innatat nec mergitur, sed sic aequanotur, ut neo corpus aquae cedat, nec aqua eorpori. quinetia insitis qugdam, quia earum materia leuior est aquis in lacubus innatan sicut inc atterlebiano Saxoniae arboribus uestitie:in Don dorsiano Torinopiae,quae saepe locum mutant: in continuis Palatinatus paludibus inter Vil secam Veidam sitis quae arboribus uestitae, curn uenti fuerin i, ultro citro uersantur. sed hae paruae.in Albionis uero region quae nunc Scotia dicitur fatis magna 8c arborib opaca fluctuat: quaueti modo huc,modo illuc impellunt. in Italis regionibus plures nas tan in Hetruria unam Vadimonis lacia: in Tarquinensi duae, quar. ut Plinius stribit, nemora circumferula nunc triqueetra figuram edentes:nunc rotundam complexu uetis impellentibus:quadratam nun
quam:una in Statoniensi: in Sabinis una in Cutiliae lacu, qui est ingro Reatino. cuius opaca sylva modo in hanc, nunc in illam partem non tantum uento impellitur, sed aura . nec unquam illi per diem dc noctem in uno loco statio est, adeo mouetur leui flatu ut autor est Senecacin Campania una in C scribo:in Lydia nympharum insulae,qugu saltuaxes,ad ictus modulantiu pedum mouetur: quod Plinius scri
132쪽
rao LIBER Itbit in JEgypti quodam lacu Chenanis insula lucos,hluas , R Apulinis grande sustinens templum natat, S , quo cuia ' uenti arunt, pellitur, ut Mela traditi adde huc campos natates qualis est in Gallia Narbonensi,non longe a Ruscinone, minuta arundine gracili* peruiris dis:cteterum stagino subeunte suspensus id, ut idem Mela,manifestat media eius pars,qus abscissa proximis ripis,uelut insula natat pelli se & attrahi patitur. Contra uero in aquis, quae cum exhalationibus calidis & siccis utpote leuissimis permis ae sunt,omnia merguturimaxime si arserintitum enim etiam folia adurentes submergunt. quod a praeterea pestilentes fuerint,animantes necare solent, necatag spiritibus emissis no gestare sed in profundu accipere. itacp lacus 2Ethio. piae, quoniam, etsi bibitur,accipit solia, intelligitur exhalationes lia.
here non pestiferas,sed ardentes tantu. quod uel ex eo perspiculi est, quia pinguis. bitumen enim ardet in fundo, uapores ardentes ex sese emittens. quidam etiam fluuq ut scribitur, nullas auras expiranti sicut
Nilus Agypti, Sc Anauros Thessaliae: quare Lucanus cecinit,
Qui nec humentes nebulas, nec rore madentem Aera nec tenues uentos staspirat Anauros.
Et Borysthenes nullum halitum, nedum nebulam emittit, ut Plinius scribit id autem,si uerum est, ex aquarum temperatione non uidetur prouenire,sed ex alia causa. qua enim parte fluuiorum alueis in uado nullae sunt uenae uenulae, ea nullas auras expirare possunt . quamobrem AEgyptus, ut quae ex limo, quem Nilus inuexit, constiterit, quondam non sensit terrae motum: sed postea; ut alibi diki, sensit: dc ab eo tempore uerisimile est Nilum, ut caetera flumina, alicubi auras expirare. postremo qusdana aquarum uires non modo ab autoribus explicantur,sed ita scribuntur, ut fide careatri. quala est hoc ipsum .in
Phrygia, non procul a Marsya, duo ais sunt sontes Claeon & Gelon
abessectu Graecorum nominum dicti . uidetur autem alterius aqua ita fuisse acris ut lachrymas expresserit: non aliter ac cum panem edi. mus intinctum in embamina ex secudo thiaspis genere & musto uel uino paratum .alterius contra descis ad potandum: de dictus est risum concitare. an uero acris ista aqua fuerit permista cum cadmia, an cum atramento sutorio, uel ei cognato, an cum aliqua alia re fossili,nemo opinor, ex hoc Plinia scripto,ab omnibus alijs indicii s nudo posterit coniicere.nec minus simpliciter scribit Mela Pomp. duos sontes esse in una ex portunatis insulis.alterum inquit, qui gustas uere risu soluuntur in mortem:ita aste Ais,remes
133쪽
DE NATVRΛ EORVM QI AB EFMiluunt ex terra,
A C T E N V s de aquarum temperatura , uiribus hunc reliquas earum differentias explicabo: ut orithium naturas persequi poTimata ex eis qukdani sua sponte effluunt ex terra: ut sontani. aliae de ea dem hauriuntur sicuti puteales. aliae ex aere desiis uiit:ueluti pluitiae. aliae consistunt in loco suo naturali ut marinae: quaedam colliguntur uel partim ex fontanis partim ek pluuiis,partim ex niue liquefacta, ut lacus res, ut palustres,ut piscinarurn: uel modo ex pluuiis tali tum, modo ex hilaeduntaxat dilapsa, nuc uero ex pariteis paruer* hiue: sicuti torrentes. aliquae in suis alueis defluunt : ut riui 8c amnes: at iri his ais quae semper succedunt aquis:nec ullae statiqnisi sorte in altis fluminugurgitibus.aliquae in suis charadris defluunt:tiesuti torretites. ali fio stulis, ubis Assis ducuntur:ut sontanae atque Aliuiales.alies caueritis sustinentur & concluduntur: ut marinae,iacustres, palustres, piscina rum: quae omnes cuni uentorum ui agitatae fluctuent huc δc illusi ta
men non effluunt cinam quas effundunt 8c lacus Sc paludes Sc piscis nae, eas uel accipitii contineri idr, ues sensim cost ut uberiores, quarntit contiuere possint. Sed piscinae siue piscibus; unde nornen, instruoetae fuerint, siue pecoribus, siue horninibus, hoc differunt ab aliis, cpsimul ac nobis collibitum fuerit, earu aquas aut totas, aut multo marxima ex parte de cauernis, tan* de cascere, emittamus. aliquae stant
cocluseinde mouentur nisi quid in eas delapsum fuerit aut de eis haustum, quas Varro statuas uocauit: sicuti puteales 3c cisternarum. hae uero sunt pluuiae quas canaliculi stillicidi is suppositi, concipiunt Scin udunt in tubos fietiles: qui eaέ iit cisternas contectas deducunt: dc quidem ad corporis salubritatem utilius quam caeteri. quinetiami Veneis quidam suuiales, precio emptas, in iisdem cisternis conser/uant aquarum autem, quae stant,reeeptacula est ecit uel natura pex se, apsa,vicauernas niaris,lacuunt paludum:uel imanus horninum ut puteos, piscinas cisternas .eodem modo canales a quaru quae fluuiitaui propria earum uis estetit. etenim sontariarum uis Exeauauit uehas, suas charadras torreritiunt rivorurn 8c qum irium suos sueos: perpauὸ cis exceptis, quos hontines foderunt. aut hominum manus eos calonales effecit: sicuti fistulas, tubos, folias aquae ductuum aquae igitur
134쪽
tiae fontanae:sicuti putealas. alis collacticis, de quibus iam dixi de ornanibus autem differam:sed primum de sontanis:qus differunt locP, in quo solant oriri. nam partini ex montibus aliae ex collibus effluu qucidam etia ex campis quippe sons ex quo fluit Tanais, est in cam pestri planicie in Moscouia:atque etiam in campo est fons et Pyrami in Cataonia, & Cayci in Mysia. ex montanis uero locis emanant eo piosae: praesertim cum in editis imulti 8c alti montes ita inter se sociaoti & iuiarii fuerint ut crebras eiulciant convalles. at ex collinis mediocres effluunt: ex campestribus miles. ac radices quidem motiunt fundunt ex sese aquas perennes: campi, instabilas: colles etiam hac parte medium quiddam tenent. ueruntame interdum ex colle, uel campo,
qui montium radix est, quanqtiam longe distat, A copios, dc perennes solent manare. quin, ut quidam sentiunt, aliqua est distierentia in monti uim partibus . nain quae vergunt ad septentrionem, ex eoru sententia aquas effundunt copiosias: exilas, quae ad meridiem: medios cres, que ad ortum 8c occasum. sed ei differentis ut aliquid loci sit in duobus cingulis, Γλ,μα- Graeci uocant, caloris frigoris 1 nodera tione temperatis, ita nihil est in intermedio illo tori ido, paru in atquduobus extimis, qui assiduo fere gelu es nive obrigescut. deinde fontibus aliis unu est os, ut permultis: alqs duo pluresue, ut Callirrhoe Atheniensium sonti Cratini comici tempore decem, postea novem. fontane autem qualescuin in dis erunt modo effluendi. etenim aliqugsensim ac leniter ex uenis fluunt: ut pleraeo omnes. alis cum magno frao ore erumpu sicut in Elbogano acidula:quam ideo furiosam aps pellant quὀd tanto sonitu seratur, ut ad passus centurii, aut amplius resonetlano aliter ac tonitru aliquod ternotum. aliae deorsum serutur, Ut magna earum pars. quaedam exiliunt: uel Igstur in loco sicco: sicut
feruens aqua fontis in Phlagreteis campis, in planicie illa sulfurata in ter Neapolin & Puteolos, quam Graeci Vulcani forum nominaues rvt:atin alterius in subterraneis Baiani caldarijs: quarum haec ad sex: illa ad quatuor cubita leuatur. uel in flumine: ut in Tepula Boemiae fluuiolonii Danubio non longe a Buda: in Liri Latii amne:in Meandro iuxta Caruram collam:Min omnibus his locis calidae.uel in lacu: sicut in medio Macedoniae lacu nitroso dulcis sonticulus: in inedio aspirallite fons qui evomit bitumen:in duabus lacunis Volaterranis,
quarum fontes & corpuscula quedam egerunt,& emittunt uapores, qui superuolantes aues necant. uel deniQ in mari: etenim ex uado e sius adeo exiliunt, ut in ipso uaporent ii iter Italiam 8c R nariam, au
tore Plinio, quae fuerunt inii Crassi,& ad Aradum insulam dulcis
135쪽
per tubum e cor is factum , exprimatur ita scapham aquariam, quo Strabo expilaauit diluis quo Cp, ut idem plinius cornemorat, in Gadditano oceano haustus : Sc in mari ad Chelidonias insulas:&, ut De mocritus, qui de aquarum inuestigatione scripsit, in Heraclea Ponti: 8c apud Chimerium in Thesprotia. aliae tanta ui exiliunt, ut saxa ex strudant A eqciant: ut Marsyae fons in Phrygia ad Celenarunt oppi idum. aliae tanto impetu ut nullum non pondus impactum respuanusii eut fons in Arabia: 8c alter in Carrinensi Hispanie agrorutrius in rei autor est Plinius. aliquae contra in se in iei)tim absorbenti ut crates in
Toringia Dondorfi, qui pagus ad octauu lapidem distat ab Esphurdo:& alter fons in Carrinensi Hispaniae agro. partim sorbet quidem iniectum pondus sed quod sorbuerunt, alibi reddunt: ut Asculapufons Athenis, in quem immersa in Phalerico redduntur: dc Pellanis
in Laconia:in que ut aiunt,cum cecidisset uirgo aquas haustura, summersa non extitit, eius uero tegumentu capitis apparuit in altero sonte Lancea .hoc Pausanias in Laconicis memoriar prodidit illud Plinius.& quae in Cephisi fontes apud Lilaeenses coniiciebantur,in Castalio rursus effluebant. S in fonte ex quo Marsyas Nisander oriuno tur, demersa, in altero fluuiorum emergunt. quaedam quicquid leue
in eas iniicitur,alias uorant alias mox euomunt: sicut inus aqua. tantata uero superstitio ex causarum ignoratione mentem Laconum occupauit ut diebus festis Inus, que Matuta nominatur Romanis in eam farinarum placentas in acerentiquas si recepisse in bonis signis haberent: si reddidisse in malis. quod item in Laconicis tradit Pausanias. huius aquae sit milem esse sontem Palicorum in Sicilia,ignotus Grariscus narrat . aliae stato tempore purgamenta egerunt ut Rhodiorum sons in Cherroneso nono anno. quod Plinius scribit. tum aliqui fontes semper abundant aqua,nunquam effluunt: sicut Pyrene in radice Acrocorinthi ut autor est Strabo. quidam intumescunt, & cum frigidi sint more aquae feruentis in lebete ebulliunt: nec tamen aquas exintra labra ecndunt sed mox eas resorbent: ut in Elbogano acidusa,
quam insanam uocat:& sons prope lacum, qui est apud Asbam ei Iouis templum in Cappadocia ad oppidum Tyana, ut Phisostratus seriptum reliquit. 8 anno Carosi quinti secundo Sc vigesimo idibus Decembris tertius sons,cum placidus esset marini fluei us instar aestuasi se traditur. quidam exundant ruentibus similes, sed effluunt: sicut Soractis. at i modo intumescunt modo residentiui cratermoringiae, de quo supra dixi cum c 'eo sacum qui est ad radicem montis,& creastere & decrescere aiunt: largus etiam fons Italis pluviana dictus, ii 1 Comensi iuxta Larium 1acum, qui ut Plinius senior tradit id singulis horis semper facit: ut iunio ter in die.al a pariter cum aestu maris ausi
136쪽
genti minuuntur , ut unus ita Gadibus: alter Burdegatae in Gallia. quem Ausonius uersibus celebravitiseptem calidi insulae, quae in mari est contra Timavum amnem, ut scribit Plinius . alii contrario moαdo se habent ac mare effervescens sstu: sicut in Hispania putei in ripa Estis oppidi:8c unus in Hispali. ad maris enim accessum minuuntur, ad recessum augentur. eadem natura fonti , qui Gadibus est: delubro Herculis proximus ut Polybius tradidit. sed Plinius eum modo obceani motibus consentire scribit modo ab eis dissentire. quidam pariter cum fluuias augentur decrescunt : ut Agriae in Lycaeo Arcadiae mole cum Histro quod Pausanias literis mandauit: & Inopus in Delo insula cum Nilo quod Plinius. quidam per sese, non cum aestu maris, neo cum aliquo fluuio alias exuberant alias deficiunt: sicut fons 1ia Tenedo insula, quem semper a tertia noctis hora in sextam ab aestiuo solstitio exundare autor esto Plinius.& iri Dodone Iouis fons mesridie semper deficit:qua de causa inquit Plinius,anapauomenon uoscant. mox incresces ad medium noctis e xuberat. ab eo rursus sensim
deficit: S Padi fontem mediis diebus sstiuis, uri ut interquiescentem semper arere, etiam Plinius scribit. in Latio quo in Anagniae fons Tophanus hyeme, cum Fucinus lacus glaciatur, siccus est :alhs anni tenasporibus magnam aquarum uim effundit: quibus acceptis permultu Liris augetur, quod uel hodie uidere licet. item in Ualesia fons ad calidas Leucenses messe Septembri siccatur Maio scatet. similiter putei, distantes ab Ascanio lacu circiter centum se adia hyeme siccari, si a teusis' ad labra repleri solent, ut esst apud Grscum ignotum. quin etiam
Scatebra fluuius in Casinate abuti dantior est: arti ate . at in Cydonea insula ante Lesbum fons calidus, uere tantum fluit: utrius Q rei autor est: Plinius.alii ad multu tempus cessant effluere, deinde rursus emerargunt: quod ad Arcadia Cretae oppidum accidis e Theophrastus scripsit. quidam magnis siccitatibus exarescunt:quod multis contigit anno Friderici tertia trigesimo quinto, ut annales loquuntur: 8c nuper Caroli quinti uigesimo. quidam alio atin alio loco aperiuntur: sicut in Reatino fons Nemeniae appellatus. in aliquibus locis noui aperisunturi quod ad Erineon asperum Troiae locum S iuxta Magnesiam accidisse Theophrastus autor est:in Caria circa Idimum urbem Seneca. idem accidit in agro Leodiensi anno Henrici quinti imperatoris undecimo:&in Insubribus apud Campilionem oppidum anno Ca
voli quinti nono: nec multo post in suburbns Novocomi: & ab hinc duo & uiginti annos in Hildesheimio ad Hasdam pagum . qui fons
cum erumperet, totam uicinitatem fulseris foetore compleuit. in alis quibus locis noui fontes aperiuntur,sed mox rursus deficiunt: ut qui
nuper effluxit ex montibus uicinis Scarpariae,oppidi in ualle Muget
137쪽
Iana quae est in Apennano,sin .ali', cum diu fluxerint, deficiunt: ut erequibus Homeri tempore partim Scamander oriebatur. sic etiam calidae Tripergulanae ad lacum Auernum nuper propter terraemotum defecerui. qualitates praeterea fontanarum mutantur. sunt enim quae
singulis diebus ex calidis frigidae fiunt, uicis sim in ex frigidis calidae: ut in Cyrenaica prouincia, quod multi autores scribui, Solis sons media nocte seruet,mox sentim tepescit:dein ad primam lucem friget, atque quo Sol magis attollitur, eo fit frigidior, adeo ut meridie rigeat: tum rursus paulatim tepescit: dein ad prima noctem calet, ac qtio magis illa progreditur,eo fit calidior,sic ut iterum media ferueat. S1 milia ter fontanarum sapor mutatur. nam idem Solis sons singulis diebus, ut ad medium diem fit frigidus ita duuis:ut ad mediam noctem caliadus ita amarus. tum etiani fontanae oriuntur in cauernis terrae, atque
inclusae in cuniculis, tanquam in tubis, per longum spatium in tenerbris fluunt, anteaquam effluant in lucem: sicut in montanis locis ad Ambergum, clarum Norici cisidanubiani oppidum: tibi, quia cuniculus desertus, 3c prope ruinis interclusus, palam ante oculos omnium est, nuper quibusdam in mentem uenit in uestigare Sc scrutari monte effossum cita multi numero coniurati in cuniculum irrepentes inueniunt speluncam altam Sc amplain:atCp in ea riuum satis magnum: ut omnino fabula non sit, quanquam Senecae uidetur esse, quod scripsit Asclepiodotos: Philippum Macedonu regem permultos homines, gnaros rei metallicae, demisisse in metallum uetus 8c desertum ut pes nitus perscrutarentur eius uenas, Si utilitatis is uitium, quem praebere posset: illosi lucernis usos, cu metallum multis diebus longius. ob α issent uidisse magnos amnes, S immania aquaru receptacula.quido
quod geographi narrant in Corycio nobisi illo Ciliciae specu, ex in igenti fonte oriri fluuium cuius aqua pura 8c clara sit, nec tamen lon ge fluere, sed iterum se cuniculo condere . quoniam uero Ambergia belunca est: in praecelso loco, riuus sine dubio in fontes dissiusus erus pit. at amnis specus Corycii ex terra non fluit in lucem : sed, ut autor est Strabo, occulte exonerat in mare:ut etia fluuius qui fluit in mori itanis Suedorum locis, quae Schusa uocant: cuius currentis murmur auditur,emuere uidetur nusquam. uerum de his satis nunc de rivulis qui exsontibus oriuntur, esset dicendum, sed prius paucis dicam de aquis putealibus. nam etiam ipsae sunt subterraneae, & quodam ridos do fontanae: sed disserunt ab ipsis, ut dixi. etenim hae sua ui aperiunt terram,& sese effundun illae sub terra latent, nec eo in loco effluunt. attamen, ubi sontanae dessent, puteos fodere, de ipsis latentes illas aquas s lemus haurire.magni autem refert quali in loco fodiatur puteus .plerun* enim ex terris,sc arena,ac sabulo s0luto aquae scaturio
138쪽
Unt exiles: atque ex 'sdem omnibus instab1les: exceptis terris spissis, quarum aquae certiores,praesertim cum fuerint diuersi coloris,aut totae nigrae, uel totae glaucae.at ex glarea emanant mediocres et incerte: ex arena carbunculosa & fabulo masculo copios, & bone spei: ex canalibus qui uagantur per saxa, inprimis nigra, glauca,rubra, uberriσmar 8c maxime perennes. deinde quae ex putei lateribus effluunt , si . nondum alte fuerit effossus ferme sunt incerte: sin alie stabiles. magis uero ex uado putei exiliunt perenes. etsi autem puteales aeque ac fontanae qualitatibus differunt: tamen ex terra rara, arena molli, fabulo soluto effluunt limois,saporis non boni,graues:ex terra spissa,arena carbunculosa sabulo masculo tofo, silice, saxis maxime duris, purae, dulces,leves. quin etiam ex lateribus putei no alie emanantes tepida solent eme:alie frigidar. ex uado item exiliunt rigentes . nam etia fonstanae quae ex monte 8 c colle effluunt, frigidae plerunw sunt : quae ex campestribus locis, tepidae: nisi longius ex monte aut colle, ed Hesrint altius sub terra derivatae. tum enim montanarum seruant seigus. Hactenus de putealibus aquis. quos uero sontium riuulos terra effundit, eos recipit uel aliquis fluuius in alueu suum t uel in cauernam aliquis lacus, aut aliqua palus aut mare ipsum .estiundit uero mons usnus duos plures ue fluuios: duos Armeniae mons Aba, Euphratem nimirum & Araxem: duos item Germaniae quidam, Brentiu scilicetatin Cocherum. sed plures altior Suditorum montium pars, nempe Nigrum,Nabiana,Moenum, Salam .at suu's quibusdam exiguus est fons: sicut Salae,& Misenorum Muldae: quorum utero oritur in Suo ditis montibus. aliqui immani ore aperto exeunt: ut Surgia in Nar honensi prouincia ex ualle clausa , & Vnster in Toringia ex radice Meliboci montis & Enesiis in Norico ex monte Flacha, &Euphrastes in Armenia maiore ex Niphate,& Ganges in India ex Imao, at etiam is qui in Balborno oppido Vestophaliae ortus tantam aquaruuini effundit, ut sex rotas ad molendum frumenta fabricatas, uerset sed mox extra oppidum influit in Lupiam. quidam magnum habet fontis gurgitem in quem plures uenae dc quidem impares,tantaSese fundut aquas, ut in eis mox ubi coeperint effluere naues cursum pos sint conficere: ut Clitumnus in Vmbria. alia unum habent fontem:silicut Danubius, hodanus, Padus. at a binos: ut Addua in radicibus Alpium Rhenus in Alpibus Leponti js,& in Suditis in Jtibus Moesnus: cuius rivulus superior ruber, inferior albus dicitur. quidam filarduntur in duas partes,rursu scp in unum cofluunt, ut Danubius perrsaepe in Pannonia inferiore: Saus semel atq3 iterum, ubi ex Alpibus Carnicis in eiusdem Pannoniae campos effluxit:& Anio anteaquana Tiburi se praecipitat,dilabituri mox ita ualle in unum cocurrit: aliqui
139쪽
VAE EFFLUUNT EX TERRA , LIB. II i ii diuiduntur in duas partes contrarias, nec unquam Postea coiunguntur ut Himera S1cilia'. quidam finduntur in plures partes, nec unquain unum rursus confluut, sicut multi ex his qui in mare exoneranti et
enim fere maximi qui aliquot fluminibus, atque his quidem uastis interdum euoluutur in mare: ut Rhenus in Oceanum Germanicum tribus, quorum tertium cum Mosa comune habet:Danubius in Pori tum sex: Padus in mare Adriaticum septem: Indus similiter septem: Ganges quin Φ, uel ut Virgilius,septem, iterΦ in Oceanum Indicu: Nilus septem celeberrimis et maximis. partim in paludes exonerant: sicut Tanais:gemino enim ore in Maeotin infundituri atque ea palus multos alios amnes recipit . quosdam ebibunt lacus ut lordanem asiphallites: quem multo ante reddit lacus Tiberiadis aliqui contra oriuntiar in lacubus: ut Alla in Elbingo Prusi te: Aleta in Chimo Nori ci: Medo acus & Oxus uterin in lacu sui nominis. hic apud Mardos: alter in Tauris anis Alpistis: Cremera, ex Baccano Hetruriae : Acherron, ex Acherusia Thesprotiae: Rhyndactis in stagno Artynia iuxta Miletopolim, ut Plinius autor est. quida ira oriuntur ἡ paludibus, ut Ladon Thessaliae e paludibus Phenei: Contra flutiri lacus uel palus d es efficiunt sicut apud Seras Arias lacum ingehtem sui nominis
pud Lydos Cayster paludem Asiam apud Sogdios Araxates & Dyme paludem Oxiam uacus etiam multos amnes acceptos reddunt: sicut Ambram lacus sui nominis in Vindelicia: Triseram Lucanus in Insubria: Atacem Rubresus in Narbonensi prouincia: hodahu Lermanus in eadem: in Italia uero Adduam Larius, Ticinii Verbanus. Mincium Benacus, Ollium Sevinus, ambrum Eupilis, Martia Fuiscinus ut Plinius tradit:item Clisium Hydrius Narem Uelirius,Trisisiam Lucanus: praeterea Nilum lacus AEthiopiae, ut Mesa Pomp. au itor est. quosdam amnes duo plures ue lacus 8c accipiunt. reddunt: ut Rhenu Acromus & Venetus:Tigrim Arethusa, Thopites Chal daici lacus: Strymona septem anteaquam dirigat cursum. maximi autem amnes priusqua se effundunt in mare crebris fluui js augetui herbi causa , in Germania Albis imultos accipit, Rhenus plures, quam plurimos Danubius . Sed inter eos Albis magnos duos in Boemia, Muidam dico 8c Nigrum:tres in Saxonia, Mildam, Salam, Hauela. Rhenus quin in admodum claros, Necarum, Moenurri, Mosellam, Lupiam, Mosam. Danubius celebriores caeteris Lycum, Oenum, Arabonem Draum, Tybiscum, Saum. tum aliqui fluuη recto alve' defluunt.aliqui sunt flexuosimi Maeandem crebris enim inquit Plinius ita sinuosus est flexibus, ut Cepe credatur reuerti: ex quo etiam nomen apud Graecos inuenit. tortuosus etiam est Metaurus Picenisus
uius , Tigris Armeniae maioris, Erimanthus Indiae, Halys Scythiae.
140쪽
quidam modo se in stagna fundunt modo in angustias resorbent: si cui Ana Hispaniae,& Rhoda Galileae.quidam sita sponte mutant ala Deum:ut Caycus amnis Mysiae et qui in eum influit Mysus:quem,ut
Ouidius,& capitis poenituiti aliis hominum manus nouum effecit alueum:quomodo Nerone illa Valerio Messala Cossta Vetus ques exercitui praefecerat, in Gallia ex Mosella nauigabilem alueum per ducere in Ararim est aggressus: 8c Carolus imperator, cognomento Magnus, in Germania ex Regneso in Almone. hic ut ex Rheno per Moenum Regnesum, si am, Almonem in Danubium nauigari possitiille ut ex Rhodano per Ararim,sossam, Mosellam ita Rhenu. ut alterius opera Oceanus Germanicus 3c Pontus inter se nauigabiles fieren alterius mare occidentis 3c septetrionismter difficultatibus itinerum mederetur. sed L. Veterem ab hoc tanto tam in utili conatu deterruit Helius Gracilis Belgicae legatus,ut Tacitus scribit : Caroluqui totam aestatem in opere contriuerat, repulerunt immoderatae autumni tempestates,ut accolae perhibenti eius rei manifesta extant ueastigia cu in alqs locis, tum Uisseburgi at Traianus Sc Seuerus Impp. qui Euphratem cum Tigride coitinxerunt fossis intermedijs,rem imstitutam perfeceruti deinde ali3 uicinos ortus habent, sed mox disiuncti fluunt ut Tigris & Euphrates. tum alter alterius lenitatem suo impetu concitat, ut Apidanus Eniphei in Thessalia, Rhodanus Araris in Gallia Lugdunensi: contra alter alterius impetu coercet, ut Mesander Marsyae in Phrygia.alii insuper praecipitant ex altissimis ruptibus cataractas Graeci uocant, Rhenus quidem duos insignes habet: superiores circiter mille passi insta Schaseratisanatinseriores ad Lausenhergum:Nilus item duos, maiores in Aethiopia, minores supra Syes
nenmbi in uastam altitudinem ruit tanto cum sonitu, unde catadupa nominantur,ut astantium aures omnino hebetes reddat in Pamphylia quo Cataractes fluuius ex ea re nomen reperit. A Euphratis castaractae sunt in Tauro in Ole.ato etiam aquae per saxa praecipites destioluuntur in Guarceno Campaniae:in Norico Enesus an Germania
ex Meliboco monte Issa fluuius. simili modo in Noru egia suuius
Troleta di xitii ex altissimorum montium lacubus, quos permeant,
magno cum stagore deiiciuntur per scopulosa&abrupi onsecus ac in Hyrcania fluuii. quod autem Eudoxus de his fluuiis scriptu reliquit,non est uerae narrationi simile,sed fabulae. quamobrem idipsum recte Strabo numerat in his quae sunt contra opinione omni u. quin Anio ex Tibure, in praecelso monte sito, e regione Sibyllini templi Praecipitat in uallem tanto impetu ut densi uapores,magni fumi assi
miles, ex eius aquis excitenturiath, etsi non habent cataractas, tamen
sunt rapidi atqν uiolentimi Arar,qui labitur de Helvetiorum montis