장음표시 사용
171쪽
QUAE EFFLUUNT EN TERRA LIB. IIII. 1 9rae,aut nunc ardent . non minus uero in multis ardentes uapores nos
et u emittuntur,ut in Misena ad Muidam fluuium toto fere illo camis pestri tradi u qui est inter Zuiccam 8c Glaucham oppida. flammaenim modo disperis stellarum instar nitent, modo quasi in manipuolum colligatae emicant alio atin alio loco. quod idem his locis monistanis accidit,cum quorum uenis bitumen uel sulfur esto comistum .eodem modo exeunt flammae & in Italia in agro Mutinensi, 8c in Sicililia prope templum Palicorum, & in Arcadia in agro Megalopolita rnorum,S in Pamphylia,& in Libya in campis AEthiopum circa He osperium cornu. quin etiam Atlantem noctu micare crebris ignibus quidam tradiderunt,cum interdiu non uideatur ardere. sed id genus flammae, si materia intra terram dispersa iacet, plerun cum exierint,
carent uiribus non arbores nemorum adurentes, non agrorum segestes,non herbas pratoru:sin materia in uenis fuerit collecta, interdum flammae herbas faciunt aridas, δέ segetes:similiter arbores adustis miles. aquae insuper scatent flammis, quibuscum e fundo primum eis mittuntur, aliqua uis est , cum altius fuerint sublatae, sunt inualids: cuexierint ex aquis in alia materia plerum* n5 durant . qua de causa ad aquas Scantias ex quibus emicant flammae, uiret aeterno fraxinus: hunc fontem ut Plinius inquit, igneum contexens. lacus uero salsus inter Srapetam Sc Seburgum piscatorum retia altius immis adurit.
si lapis in lacum qui est prope Denstadium Toringiae oppidum in.
icitur,dum delabitur in profundum,teli ardentis speciem prae se feris resolet. nes sontis Dodonei, ut Mela,faces accendunt. Urit sanama,
ut Plinius gurgitis fluuii Bithyniae, qui Osachas dicitur. aquae lacus Sputae,ut Strabo in Media Atropatia uestes adurui: quibus dulces
rursus remedio sunt. ut Ouid. Admotis Athamantis aquis accendere lignum Narratu minimos cum luna recessit in orbes. At Thrasymenus lacus,cu ea regio dubio procul terraemotibus conaquassata emisisset ignes, totus uisus est ardere. in fundo autem aquaisrum,quae semper scatent flamis ardere bitumen, ex ipsius natura qua
alibi explicaui,potest intelligi. occulti uero ignes in omnib. his locis latent ex quib. calidae uel tepidae effluuntiat. etia aceto*:aut ex qui bus calidae exhalationes expirant,siue salutares, siue noxiae, siue fueMrint lethales.aut ubi loci adusti uidentur. calidae aut x tepidae in orbe terraru multae sunt. etenim in Isiandia fons est calidus, non longe ab Hecla monte ardente: in Britannia inter Iscalim 8c Ventam oppida quae quondam tenuerunt Belgae populi: in Hispaniae I arraconensi Ceparorum sunt calidae,& alterae Authetanoru:in Gallia Aquitani
ca in Tarbellis: in Narbonensi aquae Sextiae Satyoru, S in Sedunis O i Bris
172쪽
Brigerae&Leucerserin Belgicae parte, quae Germania inferior appellatur, quae urbem nobilem Aqui rania diei am, condiderunt:ad Confluentes, ubi Mosella fluuius, qui idem Obrincus, Germaniam insesriorem a superiore diuidit: in Lotharingis calidae plumbariae: in Sesquanis ad oppidum Gebersuilexam, quam Maximae Sequanorum partem Germani Alfaciam nominant, ex ueteri oppido Elcebo, ut quidam putantnia 'sidem Sequanis ad castellum, quod Sulceri nune arcem Badensem uocant: rursus in Sequanis Em sebada supra Consstantiam an magna Germania visebada, fontes Mattiaci a ueteribus nominati:inter Martianam sylvam & Rhenum, ex quibus oppidum Bada nomen duxit :in ipsa Martiana sylva iuxta Oppenam oppidusium, quae nominantur Anthegasta in ditione Virten bergensi, non
longe ab oppido Phorcena,diei se Bildebada: ad Venetum lacum in suburbio Vberlingo: in Boemia Caroli 11 11. S Teplicterin Misenavolchensteinenses: 8c alterae ad Visam pagusin Lyghs Hirsepergenses in Vindelicia ad Abudiacu Danubianu: in Norico ad Iuliu Caranicum Vissachum nunc uocantrita Pannonia inseriore ad Eudam nobile oppidum in Dacia ad Schem nictu: in ipsis Alpibus, S quidem
poeninis cis Rhodanum,non longe a Seduno:& alters in Leponi' sno longe a Rheno Fabariae dicts: in Italia inter Apenninu & Padum aquae Staiyellorum:in Hetruria Lucenses ad Vetulonios, Senenses, Perusinae Caeretanaenia Latio Tarracineses in Volscis: in Campania Sinuessans,que Passeris cognomentu habet,qus in Baiano sinu sunt, Puteolanae, Cumanae,Neapolitanae: in insulis; in AEnaria ad Hysicia: in Sicilia Selinutiae Sc Egestaear, SI Himerarae,& Cisalanae prope Pasnormum:in Lipara:in Sardinia montis regη. Sed reuertar ad Italiam: in Flaminia sunt calidae no procul a fonte Sapis fluuii: in Venetia Patauing,ato inter eas: relaberrim g Aponi,S in insula parua quae est in rnari contra Timavu:in Thessalia Thermopyis in Locride inter Cyanum 8c Opunte in Euboea ad AEdepsium calidae Herculis, & in canapo Lelanto Heliopiae uocats .in insulis Nisyro, Melo, Cydonea,in ea quae iuxta Creta emersit in mari in Peloponeso ad Methana. in Myssia inferiore Sophianaean Ponto PhaZemonitarum calidae. in Bithyania ad Pytheam urbemtan Phrygiae Hierapoli: in Ionia, non lonoea fano Apollinis:in Astyris: in Cardia: in Arbene uico, qui est in diis methana Mesopotamiae regi oe:in Tiberiade Iudaeae S in eadem Itiudaea Calirrhoe fons calidus.in Marmarica ultra Arsinoen, quae amas rae etiam sunt.in Africae proprie dicitae sinu Carthaginiensi aduersus urbe ipsam Carthagine:in eadem no longe a Nansa oppido. in Mauritania Cssiariensi no longe a Chazala oppido. Sed de his nunc satis. nam de plurimaru temperatione natura in libris quos De medicatis
173쪽
QUAE EFFLUUNT EX TERRA, L i B. IIII. ist
iis sontibus institui copiosius sium di sturus. at locos qui aceto sis es, fundunt,& calidas expirationes exhalant, quoniam supra explicaui, repetere necesse non habeombi praeterea loca,ut dixi, uidentur aduis sta ignes quondam arserunt, & eius semitem pleruiis in uisceribus adhuc continenti sicut in Germania in Elbogano inter Lessauium 8c Culma pagos licet cernere. ibi enim testaceae terrae effodiuntur exuis stae nonnihil. nec mirum cum ibidem sint aceto se , 8c prope Satelum pagum fodiatur bitumen: at* etiam non longe ab oppido, quod ex salconum planicie nomen inuenit, in loco cui ardens collis nome est. a quo absunt calidae Caroli iii I . circiter VIIa. lapide.in Anaria quo isque insula, ut supra retuli, locus asper 8c incultus retinet nomen creo mali. S in Asia regio est,quae exusta dicitur. longa stad. D. lata L. sue
ea inquit Strabo, Mysia sive Meonia sit nominandamam utro uo icabulo appellatur. quae tota nullam habet arbore,praeter uitem, exu stum uinum ferentem, ita elegans ut nulli laudatorum cedat. summa camporum cutis cineribus plena est: montana & petrosa S nigra, ut quae adusta sit. quanquam aute ignis fontes defecerunt: tamen monis strantur tres camini, quos spiracula uocant,ad stad. XL. inter se distantes. quibus imminent colles asperi quos uerisimile est ex ematis mas, sis quibus serri species est, coaceruatos esse. Incendia aut cum cineriobus compleuerint agros uicinos fertilitas solet subsequi. etenim cineres ex glebis pinguibus siue bituminosae fuerint,siue sulfuratae, ustis orti & in terram delapsi eam foecundam faciunt. scut nuper in Caniis pania post enatum monte Modernu accidit anno sequenti: & quonis dam ab incedio Vesuuii, ut Strabo putat, agris qui eumonte cinguli ignes etiam aetnaei, cinerem eiicientes uersus Catana, laetu uinetis solum effecerunt:ato eadem de causia Asiae regio adusta uinu fert prae stantis imu.Postremo incendioru cauerns per longum spactu sub terra pertinere uidentur in multis regionibus uerbi causa in Capania ex Cumis per Baianum Puteolanum, Neapolitanu:in Asia minore per Phrygia,Maeonia, Lydiam Cariam.in Iudaea per totu sere illum tralactum, qui est ad Iordanem fluuiu . nam in his locis alibi calidae es uisunt: alibi specus exhalant expirationes salutares ues pestilentes: alibi ignes emicant.ac in iisdem potissimu terraemotus alio atm alio loco interdum uetera eoru ora obruit & claudit, ut uix uestigia appareat: interdum noua eruit SI aperit, ut palam ante oculos omniu sint. quin
etiam ut fluuii sub mari labuntur in canalibus subterraneis, ita sub eodem bitumen M siilfur in cauernis stagrant . sic ignes ex Capania per longissimas eorudem uenas pertingere uerisimile est usin ad insulas AEnariam dico,Vulcanias, Siciliam. quare scite Pindarus finxit Ty
phonem gigantem sulmine ictum,sub his locis huigium iacere
174쪽
Scriptores, quorum 1nuelitis usus suin. ato ex ipsis hi, qui noni extant,ab aliis ut rerum,de quibus scribunt,autores citantur.
Alius Lampridius Dionysius Aser
Philemon I Elius Spartianus Dioscorides
Philostratus 2Eschylus Empedocles Agrige
Phocion gramaticu1 AlbertuS Eratosthenes Pindarus
Fabius Pictor PosidoniuS Alexader Cornelius Fla.Vopiscus Psellus Alexander qui scripsGalen. Pergamenus PtolemaeuS sit res Lyciacas Graecus ignotus qui
Pytheas D.Ambrosius scripsit De admira Quadrigarius Antiphondis auditionibus Satyrus Apion Plisto trices
HermogeneSSeneca Archelaus HerodotuS
Hesychius Sex. popeius Festus Aristophanes cusD.Hieronymus SolinuSAristoteles Hierocles Sophocles AsurabaS Hippocrates
Iacchus HSudines Avicenna Ismenias Suetonius Bocchus Iuba
Theognides C. Plinius Secundus M. Varroi Theophrastus
senior Martialis TheomeneSCassiodorus 'Megasthenes TheopompuSColumella
Cornelius Celsus Mithridates Valerius Maximus Cornelius Nepos Mnesias
Verrius Cornelius Tacitus Mutianus
Ctesias Nicanor Vitruuius Diemachus NiciaS
Democritus qui scri ioribasius Xenophon
Paulus Agineta Zoroastres Diodorus Siculus Pausanias
175쪽
Mauricio Georgius Agricola S. D.
HIL O S O P HIA, quae rerum ortus, causas, naturas
persequitur, princeps illustris, perdisti ciles explicatus habet,&in multas partes est distributa. nam in ea disputatur de deo rebus in diuinis: de coelo S si, deribus:de elemetis:de causis:de annexis ad eas: de perturbationibus aeris: de animantibus: de stirpi ibus de rebus subterraneis . omnes autem nationeRoentes cognitio de deo mirifice sollicitas habuit: sed de dei natura eam in primis Hebraei, AEgyptii Graeci susceperiit. Chaldaei uero longinqua obseruatione, Grsci multo studio siderum 8c dimetiendi coeli scientiam consecuti sunt. rursus de elementis, de causis, de his quae eis annectuntur, maxime disputarunt Grsci. ac ex ipsas Aristotelis eistiam de motibus 8c mutationibus aeris disseruit. idem animantium ortus, uic'us, figuras persequutus est:Theophrastus stirpium causas atque naturas. sed locus de rebus subterraneis,quem nos tractamus, non minus caeteris late patet.ita primu earum ortus & causas quinque libris scrutati sumus . deinde, quoniam hae ipsae partim effluunt ex terra,effodiuntur partim illarum naturam quatuor libris persecuti sumus:nunc harum di Terentias uires, utilitatis sevistum, quem ho mini prsbent,hisce decem ostendemus. quorum primus omnium rerum fossilium disserentias S genera continet. secundus est de terris: de succis concretis tertius: quartus item de succis concretis, & de his lapidibus qui oriuntur ex bitumine, in quo etiam de succino disputamus. quintus uero complectitur lapides: gemmas sextus: septimus marmora & saxa.sed octauus est de metallis:nonus de rebus metalli cis. decimus, qui item ultimus, res fossiles mistas & compositas ape rit. etsi uero Grsci in hoc argumenti genere uersati sunt, tamen nemo de his unus omnium sossilium naturas explicauit. etenim medici &rei rusticae seriptores, qui tamen interierui maxima ex parte, tantum ea dixerunt de terris, quae ad propositum pertinerent,a quo non erat declinandum. eadem ratione medici de succis cocretis scripserunt . attamen Theophrastus librum edidit de sale nitro, alumine. sed nec is extat. de succino autem multi prodiderunt, uerum pleri fabulis si, millima. deinde de lapide Democritus scripsit libru unum,item Arisstoteles.scripsit etia de lapidibus Theophrastus libellii, et de his q ug mutatur in lapides,libros duos. Scripsit de lapidibus Socrates Rho, dius,Xenocrates, Sudines, Callistratu ,Megasthenes Ismenias;Ho
176쪽
rus, Satyrus, Archelaus,Bocchus, Nicanor,Iacchus,Iuba, Za 'alias, Agatharchides Samius, Tharsyllus Mendesius Heraclitus Sicyonisus, Nicias Maleotes, Dorotheus Chaldsus Theophilus,Dercyllus, Dionysius Afer Diogenes Orpheus Epiphanius,Didymus Alexa drinus. sed is de marmoribus latum scripsit, ut sertassis ex iam dictis
aliqui solum de gemmis. uerum hosce eorumlibros omnes,prster usnum perparuulum Theophrasti, Sc Orphei quosdam uersus,nectasmen illos de lapidum scalptura scriptos, desiderari docti habent exsploratum.Theophrastus quidem in eo libello multas lapidum diste. rentias exponit, &de quibusdam eorum formis docte, ut sele disse. xit sed de paucis.Orphei uero uersus no sunt eiusmodi qui nos multum iuuare possint. tum de metallis idem Theophrastus duos libros
edidit. quorum neuter extat. de metallicis autem iterum medici ea seium scripserunt,quae ad institutam eorum rationem attinerent.at res mistas ueteres scriptores satis intellexis se non uidentur. quarum paucas Theophrastus, aliquas medici persequuti sunt. solus C. Plinius Secundus hunc locum maiore ex parte in quin φ libris ultimis, & a siqua ex parte in aliis tractauit. qui si tantum stud' posuisset in his reobus,quarum multae, opinor, tum Romam asserebantur, cognostenadis, quantum in passim tanquam flosculis carpendis 8c undi* colliogendis ex autorum libris collocauit,unus esse poterat pro multis scriptoribus. quia uero aliquas cognitas non habuit, nec aduertit inter dum unam rem duobus uel pluribus uocabulis diuersos scriptores nominare: interdum contra res duas uel plures uno uocabulo,accio dit ei ut ex una eadem. re duas,aut tres,aut plures faceret, ex duas
bus aut tribus unam. de quibus omnibus fusius disputabimus in coomentariis, quibus explicabimus eos utriusv linguae scriptorum los eos difficiles in quibus tractant subterranea. quanquam autem ita seres habet, tamen Plinius magna cum diligentia de multis ipse scripssit, multas alioru explicationes illustres ab interitu conseruauitimulatas res appellauit suis nominibus Graecis 3c Latinis : quibus ni exta ret ille, careremus. ita nonnunquam eius explanationibus perpolitis utar aliquando eius uerbis. nam ut ipsi licuit sua ex multis si riptoribus colligere,ita mihi licebit, quoties opus esse uidebitur,& quoti*es res cuius naturam explico, maiorem copiam scribendi non suppeditabit, ex eo quaedam excerpere. quo sane modo nonnullae res ob scurae nostra explicatione poterunt illuminari, disiectae uel confusae in ordinem adduci .atin ut ille confitetur aperte et ingenue de his per quos profecit,ita etiam ego nominatim hic profero eos quos sum se cutus. Sed cum nostrae uenae non gignant omnis generis res fossiles,
eas quae nobis desunt,non modo a Germaniae regionibus quae iis a bundant,
177쪽
hundant, uerum ab omnibus ferme Europae, a quibusdam Asiae RAfricae apportandas curaui. in quibus negoc is conficiendis mihi &docti homines,&mercatores,di metallici operam nauarundi quocirisca ad quanq' rem fossilem regiones in quibus quondam nata sit, aut
nunc nascitur, soleo ad'cere.aliae enim ferunt terras insignes, aliae succos concretos, quaedam lapides, gemmas quaedam, aliae marmora, aliae metalla. ac quoniam earu rerum partim caret nominibus, quod de eis nihil scripserunt ueteres, necessarium fuit,ut ipsis noua ponere
nomina: 8c quidem tapius Graeca, qudd Latina tam apta poni non
possent.Hos uero libros ut etiam tibi, princeps Optime, dedice, par tim me impellunt magna beneficia,quae apud me collocasti, quorum nunquam immemor sum futurus: partim amplitudo nominis tui δίdignitatis splendor, qui tantus est,ut scripta mea ab eo maiorem luce accipere quam illi afferre possint. etenim si cosideramus genus, uideo mus te ex ea principum familia ortum, quae stirpis ac gentilitatis ue itus a te totius Germaniae prima est, nobilitate facile secunda. si sortuis nae munera, diuitiis affluere, opes habere magnas firmas. si bona corporis ualentem esse, forma liberali, statura apposita ad principis dignitatem. si uim ingenii, omnia agere consilio summo, animo uirisi ardeti studio. hinc tua facta si intillustria gloriosa, quae Ferdinandus rex effert laudibus Carolus inui stissimus imperator probatinaxime: quae non modo Germani, sed etiam caeterae nationes uehe umenter admiratur . quinetiam hi libri quoniam in ipsis inter caeteros locos tractamus eum, qui est de metallis, recte tibi dedicantur, cuius regiones scatent metallis: Misena quidem argento, plumbo candido, aere ferro:Toringia ad Sangexhusam, aere. quam autem fertilis argenti sit Misena ut nunc nihil dicam de reliquis metallis, uel ex eo potest intelligi, quod ante trecentos annos solae uenae Fribergenses Henriis coprincipi qui primus ad Misenam Toringiam adiunxit, latam huis ius metalli copiam largitae sint,quanta tum,ut annales loquuntur, susficeret empturo Boemie regnum.ita ille satis grandem arborem ex argento factam statuit prope Northusam Toringiae oppidum, non ut sub ea, sicut Xerxes quondam sub aurea platano,sederet, sed ut e sius foliis,quorum pars erat aurea,pars argentea, omnis ordinis nobistes qui descendissent in equestre certamen, &decertassent feliciter, donaret:aureis eos qui alios de equis excussissent: argenteis eos qui nec ipsi ex equis cecidissent,nec alios de eis excussissent.at neutris eos qui ex equis cecidissent.sed praeter Fribergum in Misena Gairum annis c. 8c L. amplius seriise fuit argenti:Snebergu circiter LXXXΠII. Annebergum quinquaginta tres:Mariebergum, sedecim. quae meo
talia, atque etiam uallis Ioachimica 3 Aberthamum sunt ad radices
178쪽
S udi orsi montium. qui soli nostris temporibus argeti puri,& quod non indiget artis excoquendi,copiam suppeditanti etenim Mesiboscus Lauterbero paucum gignit . nec multum Iurassus Galliae mons ad leporum uallem. nemo igitur est qui haec singula prudenti synce. ro , iudicio expendens,non uideat tuae uirtutis, fortunae, dignitatis splendore 3c fulgore collucere S illustrari meas lucubrationes. Vala princeps illustris. Κempnicii,Idibus Feb. Anno M. D. N LVI.
Es possiLEs inter se multum disserunt, colore, facilitate translucida fulgore,nitore, sapore,odore, his quae situm partium declarant, qualitatibus aut naturali,uel imbecillitate nominatis,figura, forma.
at ortus uarietate non disserunt,quae no modo maigna existit in animantibus, sed etiam in stirpibus. nec,ut eaedem, loco, in quo uitam degunt,sunt dis iunctae:qudd 8c careant uita,& omnes praeter admodum paucaS, resperiantur in terra. nec diss1militudinem habent in moribus 8c actionibus, quas selis animantibus naturam videmus dedisse. ac uero etiatanta disserentia non est in partibus fossilium, quanta in membris ana malium 8c partibus stirpium. primu enim fossilia nullas habent dissi is miles partes ex similium compositione factasmam quod fossile cona, positum appellamus, id ex diuersis simpliciu formis natura compo init, non ex dissimilibus partibus coagmentat. quas uero nos similes partes vocamus, Graeci ομοιομερη solent nominare:quas dissimiles ij idem ανομοιομερ einde multa fossilia ex singulis,perpauca ex plurib. similibus partita constant. etem unaquae cyrubricae pars est rubrica,
unaqusq; aluminis pars alunae,unaque amiati pars amiantuS, unaquae cy auri pars aurum.omnino p omnes species terrae,succi concreviti lapidis,metalli,ex singulis id genus partibus sunt. exceptis quibusdam lapidibus, quibus duae plures ue fiant istiusinodi partes. quales sunt maculis assecti, uenis diistincti,splendore stellaru decorati. hi deoniin qui uariis coloribus multarum rerum estigies exprimunt. Ab his igitur quae fossilibus accidunt, habemus necesse cognitionem accipere disserentiarum,& cognoscere eorum naturas. Sed fossilium color,
sapor,odor, qualitates quae tactu percipi possunt, magis sunt notri
179쪽
quod imagis sub senses cadant, quam uires S imbecillitas. nam harii pleraeo in uulgus ignotae sunt,rerum peritiS duntaxat cognitar. ueris hi gratia:ex filicum generibus,mutuo eorum 8c ferri coctietu, ignem elici posse uulgus nouit.at metallici,& rerum naturae periti non mos do id norunt, sed alium praeterea igni liquescere, alium dissilire. maagnetem etiam ferrum ad se allicere Sc trahere multis perspicuum est: paucis, uim eius, si acri aliquo succo fuerit oblitus , debilitari Sc Dan, pn A colore autem orsus,fossilium differentias primo generatim exponam: deinde sigillatim persequar cuius formae naturam . muti
tum uero inter se disterunt in colore. nam creta,alumen,amiantus, Asrabicus plerun* sunt alba:Parium marmor,crystallus,argentum, ars gelum uiuum, plumbum candidum,alia V plura semper. pnigitis uexro, sery, morion,marmor Luculleum, nigra. Eretria altera Sc Mestia terra cinereae.caerulea sapphirus & cyanus, atw ipsum caeruleum. at chrysocolla & smaragdus semper uirent,creta interdum, item cp astramentum sutorium. lutea est Ochra:aurum flauum. rubet quod dam terrae genus,at eX eo nome inuenit:rubet sarda:rubet carbunis. culus,rufus autem color est sandaracs:amethysto, purpureus . uerum
in his omnibus fossilibus sunt magnae dissimilitudines colorum. exoempli causa:in uiridium numero sim aragdus ualde uiret, minus creta chrysocolla est inter haec duo media.Tum quaedam fossilia suum ha bent colorem ut plumbum nigrum,S aes optimum. etenim plumbumagis est proprh coloris quam nigrum uel fuscum: ars magis sui coloris quam rufum uel rubrum . quaedam uero alioru imitantur cos Iorem.&multa quidem metallorum:auri enim,auripigmentu Sc amomochrysos:argenti,aspitates altera: aeris, chalcitis:eteris Corinthη, alvterum balanitae genus: plumbi nigri lapis plumbarius:ferri. Idaei da, styli,&basaltes. nonnullis animalium colore videmus infidere. quo modo icterias gemma similis est aut luteae. ali js aliarum rerum: sic haematites sanguinis colorem exprimit: prasius, porri:aspitates altera, ignis. Satis de uno fosmilium colore.multa duos etiam mistos aut se, paratos colores habent . primum autem eorum quibus duo misti, artia sunt ex crruleo candida ut iaspis, quam boream nominant: alia ex uiridi caerulea, sicut Armeniu:quaedam ex candido rufa, uelut aphrodisiace: partim e sultio candicant, ut Xanthos: partim e nigro rubent, sicuti tertia batrachitae species:quaedam cum nigra sint,ad purpuram declinant, uelut Alabandicus lapis. Sed plura duos separatos colos res habent . & quidem candidum 8c nigrum lapis ex cuiuS parte postissimum candida, nostris temporibus fiunt gemmae, quae omnium maxime ad ectypas scalpturas aptantur.natura enim totum eius lapis dis corpus uicissitudine quadam nigroris Sc candoris ornauit. apsys
180쪽
Aon uero nigram distinguunt uenae rubentes. contra Nasiamonites cum sitianguinis colore,nigris uenis est decora uenae autem quSi qciem prae se ferunt sanguinis,intextae quodammodo sunt heliotropi . corpore, quod est porri colore. at in caerulea sapphiro aurea puncta. collucent. Quinetiam quaedam fossilia tres separatos habent coloσres . nam lapides ex quorum areniS uitrum conficitur, modo sunt alabi rubridulei:modo albi,cineret,nigritnunc uero albi, uirides, caeru let.&per album AEgyptii corpus duae uenae permeant alteranis ora altera sexdete instar rubra.id Iacchus scriptum reliquit. Eupetalos denique M orca quatuor habent coloreS: euperatos caeruleum, ignis, minii , mali: orca nigrum, saluum, uiridem, candidum.hexacontatiothos & panchros, etiam plures: at hi ipsi lapides nomina ex ea ua .r1etate duxerunti diuersi autem colores si uni lapidi insident, non uasiriant speciem:si caeteris fossilibus, eam plerunque mutant. postremo nonnullae res fossiles, non aliter ac collum uel gallinae Numidicae et
seruescentis iracundia, ust pauonis aut columbae insole apricantis, uersicolores sunr,ut pςderotum genera. ea enim ad inclinationes mutant colores.Iam etsi fossilium quaedam sunt translucida, tamen eo rum pars maxima non pellucet . nam nulla terrae species, metall1 nulola nulla saxi. ex tanto etiam mistorum numero unum argentum ru de coloris rubri translucetriaec tamen semper.atque in marmoru gesnere solus phengites totus,paucorum aliqua pars. in lapidibus deni
due proprie diis is tantummodo pellucet specularis, magnetis ex tesnuibus crustis constans, gypsum. sed id reliquis duobus rarius at in succis quatuor sunt qui seius pellucent talem dico,nitrum, alumen,
atramentum sutorium:in gemmis plurimae. succinum quo non raμro est translucidum.Sede gemmis quae pellucent,aliae ad incim t10. nes uariant colorem, ut eristatis: etenim cum candida sit, adanclin Milonem rubescitialiae ad inclinationes magis aut minus lucidae 1unt, sicuti sinaraodus Carchedonius . tum gemmae quae aciem recipiunt
maxime stlor osae,& quae oculi figura extuberant, qua solis lumine illustrantur, candidae uidentur esse:qua resulgent, eundem quem relio quum corpus habet colorem:sed magis lucidum. earum uero al1quae refulaent acrius,languidius aliae, partim lucidius, partim obscurius.
in primis autem in carbunculis hae differentiae obseruarε animadueratim possunt. At nitor inest in fossilibus omnium generu . utch e mulitis pauca dicam nitet inter terras creta argentaria: inter succos concretos qui translucent,omnes: inter lapides item qui pellucent, omne omnes gemmae:inter metalla plerun* quae pura emodi videmus. sed
totum nitet corpus gemmarum plurimarum, item magnetis re ei ciuod armatura a nostris uocaturinonnullae uero res sessiles totae nuri nitent,