장음표시 사용
201쪽
qualis arenacea, tofacea, lapidosa, humido. in magna Germania soli Saxones utuntur marga, Totringi S Boemi plerisq; in locis letius hahent solum, quam ut ea indigeant. caeterae regiones abundant fimo: quare marga non perquirunt, & pleris montanis nulla eius copia. effoditur uero apud Saxones multis in locis : inter Mundam oppi
dum Saxonum & Casellam oppidum Chattorum, ad pagum Saxo inlatim terrena non Unius coloris in Hildes heimio, qua itur occasu iii
uersus,&Inde stam fluuium,in radice collis colum bina: Alset is in radice montis, qui est ortum gestiuum uersius tofacea candida:in De steri aliquot locis in rubro nigra & columbina. ubi eiusdem Desieri ra dices excipit aequata agri planicies in caeruleo subviridis. Goselariae
Uero duplex. quarum una cinereo est colore:altera candidior ex qua
fiunt formae in quas hi qui metalla figurant, ea liquida infundunt, uis tramque acre frigus in tenuissimas bracteas diuidit. tametsi prior an iteaquam uim frigorum acceperit, ex crustis crassis constet. ac uero eotiam inter Ganders heim una 8c Sesenam oppida in loco qui distat ab
Hercynia sylva circiter Vι M. pasL effoditur arenacea, tos acea, lapidosa; quarum duplex color. nam qtiae iam rubrae sunt , albae quaedam. Galli quo ν& Britani nostri temporibus utuntur margis . nec uero dubium est quin terrae pingues non spissae, siue rarae, siue mediocres fuerint agricolis eundem,quem margae,utilitatis fructum praebeant, ut agri tot annis earum ubertate non saturentur . si quidem Vb', ut
Plinius scribit terra infra tres pedes effossa 8c pedali crassitudine in iiecta laetificant. quo sane laetificandi modo Iulia censes his finitimi
Uel hodie utunturiatin ea etiam terra pinguis est, quanquam no spis sa Sc dura sicut, quam proprie margam nominamus. idem autem Plinius cum scribit, terra terra emendari ut aliqui praecipiunt) super tenuem pingui iniecta, dementia operae est, non aduertit idem se imis
Probare, quod mox probat in Gallηs et Britani js, qui margam id est pinguem terram spissam insciui . multo igitur rectius Columella sui patrui morem approbat: qui cum nullum suppeteret genus stercorris, cretam ingessit fabulosis locis .Hactenus de terris quibus agriciolae utuntur. nunc ad figulos & plastas abeo. qui etiam usi suas facilitPingues terras.sed ut agricolae eligunt pinguem dc solutam,ita figuoli pinguem & spissam atin mediocrem . non duram,ut solet esse maris ga. deinde eligunt pinguem spissam mollem. qualem aliquam Sami am fuisse partim ex Theophrasto, partim ex Dioscoride intelligismus. sed si figulis spissae desunt mediocres utiliores sunt rari S. inquirhus iterum, quod ad duriciam Sc mollitudinem pertinet, mediocres tenent primas molles secundas: postremo loco sunt rarae. solutis noutuntur. at y hic rursus mediocres oc molles praestant duris. itain os
202쪽
mnes cretae figulares pingues sint,ut dixi, necesse est. at ex pingui ibus 5 spissis finguntur opera quae uis ignium no cito frangit, ut castilli δc tegulae, quibus utuntur hi qui uenas uel metalla in fornacitus excoquunt. ex iisdem fiunt opera, quae nec sorbent, nec exudant 1i iquores: & in quibus liquor qui aurum ab argento separat,3 conficitur,& conseruatur. Omnes autem spissae dissicilius quam rarae A me, diocres tradiari manu possitiat. ato ex eis aliquantum durae minus caeteris sunt tra stabiles, & dum subiguntur, multi indigent laboris. molles contra tractabiliores sunt,& minoris indigent laboris. me diocres tenent medium quiddam . quod etiam de raris S mediocriabus aliquantum duris, aut mollibus mediocribus est: intelligens dum. attamen non solum in spissitudine situm est,qudd uasa non sorbeant liquores sed etiam in arenae mistura coctura . quibus de caussis Valdeburgia uasa maxime probantur: a pharmacopolis expetuntur:quam longissime distrahunturiin ipsis enim eclegmata conduno tur & liquores. alch ad longum tempus durant in igni. ex pinguibus autem & raris finguntur opera, quae liquores uel sorbent, uel etiam exudant. haec per se sola omnino no uruntur, nec enim ignis uim possunt sustinere, sed humore exiccato,& pinguitudine consumpta, uistium siciunt 8c dehiscunt:ac nonnunquam rediguntur in puluerem.
quocirca amphoras,lances,urceos ut durescant ex id genus terris fas ctos figuli in sole siccant, Sc uar's pigmentis ornant, ac crudo S Uericldunt. at si cum eiusmodi terris arena fuerit permista, opera inde fas csta, cum coquuntur cibi, uis ignium non tam cito stangit. quin argilolis, quales tandem fuerint, ex quibus formant ollas ad coquendos cciis hos aptas,arenas solent admiscere. ueruntamen setilia ex raris argilis iis facta etiamsi arena misceatur,in fornacibus rursus rara sui, exsudant liquores. quales sunt urceoli Gisiani, ex quibus bibere inuis stum solemus. arena uero cribrata figulari additur terrae. deinde pedibus calcatur,atin sic commiscetur. quin quaedam argille per se arenos, sunt aut sabulosae,ut suo loco dicam.Valdeburg's certe uasis quibusdam antequam igni durentur, ieiunum fabulum imprimitur, ut aspera fiant, Sc aliquam erinacei speciem prae se feranti cum autem terrae pingues,ut dixi, non uno colore sint praeditar, figulares etiam uaoriant.nam alia est candida, quae sela apud Graecos nomen inuenit:&quidem ex candore. nam dicitur. unde etiam Latini quidam eam uocant argillam. qualis est Eistebana,cui mics internitent argenteae. qusdam in candido cinerea, sicut aliqua Valdeburgia. partim cinerea,ut Ipsensis ex qua trianguli formantur catini, quibus fabri quicia dunt argentum uel auru, utuntur. partim lutea ueluti Midbe lenis
sis quaedam. aliqua rubra,ut Annebergia illa in argentariis uenis recl
203쪽
herta, ex qua catilli fingiitur dic tegulae, quibus eosderia catillos in fornacula supponimus. alia nuxa, cuiusmodi Glogo uiana in Lygiis. adilia denique uaria, ut Midbe densis quaedam, quae est partim candida;
lutea partim sed de colore satis. figulus quidem pro uasorum uarietate terram modo hanc, modo illam eligit plastes uero semper tractarbilem. Opera Sc uas a figlina nobilitarunt regiones, insulas Oppida, ut Hispaniam ea quae fiebant Sagunti: Italiam,quae Pollentiar, quae A istae, quae Mutinae, quae Aret13:calices qui Surrenti patinae, quar Rhegh, quae Cumis.AEnariam insulam dolia: unde eam Pithecusam Greci nominarunt. Asiam uero nobilitarunt opera, qus fingebantur Pei gami, quae Trallibus. non ignota sunt Coa: Samia ueteribus etia deis cantata. Arretina opera mirifica, & multae artis nonnullis in locis, ut
Peru uel hodie Italia ostendit: item lactea Monteiusculi secta &picta. Syria laudat Ascalonea: Graecia ex AEgyptia Copco aduexit ca lices fictiles.sed his ut etiam Rhodiis, erant immisti odores, aromata nominant Graeci. in Germania uas a Valdeburgia, non pulchra uisu, sed utilia facile tenent primas secundas Siburgia. neutra enim sorbes liquores. Norinberga mittit fornaculas fictiles, in quibus excoquuntur uenae & metalla. at ex argilla effossa ad arcem Rotebergum, quae distat a Norint, erga circiter X11. M. pass. fiunt catini, in quibus orio
chalcum conficitur. hi ex igni una cum orichalco eiecti,non rumpulitur, sed uitri candentis modo torquentur, & trahuntur. Ijdem catini Aquis grani fiunt ex terra Namurana,quae partim nigra, partim cineracea est. uerum Ipsa Patanoniae superioris oppidum mittit optimos catinos triangulos, quibus, ut dixi, qui cudunt monetas, utunttir. iri
Hispania quoq; catini fiebant ex Tastonio. haec est; inquit Plinius.
terra alba similis argillae . nem enim alia amatum, ignem Φ, & ardenψtem materiam tolerat. In plastarum numero sunt etiam hi qui lateres ducunt. quibus utiles sunt terrae pingues 8c rarae. illor enirn facile coohaerestunt, hae non sunt in opere ponderosae . tales uero cum omnes habeant colores,tam e plerun in candidum, uel rubris. pingues quoσque eligunt hi qui illinunt crates parietum luto: qui ex terra faciunt fornaces & parietes,quos appellant sornaceos: quoniam,inquit Plianius , fornacum modo circumdati utrin y duabus tabulis in farciun tur uerius quam instruuntur. quod si terrenum eis omnis generis copiam suppeditaverit, cum speculas faciunt, grauibus utuntur in infiis ma partemaediocribus, in media: leuibus in summa. talis specula foris nacea est apud Cervectum in Saxonia:tales fuerunt in Hispania. scrisbitenim Plinius.spectat etiam nunc speculas Annibalis Hispania, terrena Scy turres iugis montium impositas. id genus aedificia quanqud minus sunt ad ornatum decora, quam uel lignea, uel lapidea, tamen
204쪽
magis sunt firma ad serendas iniurias igniviii, imbrium uentrum. etenim lignea ignis consumit, rarissima quae* lapidea no labefac iat:
haec uiolare non potest . inabres etiam plerain caementa exedunt , lugna corruia puni,his nihil nocent aut admodum parum.uenti disiciunt lignea. interdum etiam lapidea,haec magis manent immota. quas
re idem Plinius scripsit. quid c non in Africa Hispaniac ν ex terra pasrietes aeuis durant,incorrupti imbribus, uentis,ignibus, omni . mento firmiores. at in Toringia 8c Saxonia quoniam fere luto admiscent stramina parietes non infarciunt, sed instruunt. quales in Miseria uidimus in Cribera pago, qui circiter V. M. pass. distata Lipsa. Sed de his satis. nunc uenio ad terras fullonum quae etiam ipsae sunt pingues,sed sic calore siccatae, ut sint in pingui acres factae. ato ea de causa uim obtinent abstergendi. nam ea ui praeditae tantummodo ustiles sunt fullonibus. uerum nonnulli earum pinguitudine content , addito lixivio satis quod uolunt,se efficere posse credunt. hoc autem genus terrae ab insulis Sc regionibus nomen inuenit . nam Cimolia,qus etiam Smectis ob uim abstergendi dicitur, amerebatur de Cimolo una Cycladum:Sarda de Sardinia: Vmbrica, de Umbria. at saxuquo in loco nascatur,non traditur.uerum fullonia sic se habebat. si uestis erat uar' coloris, primuin vase,in quo erat lixivium, una cum Cimolia ipsa uel Vmbrica abluebatur. pro Cimolia tamen Grscos gyspso Tymphaico usos esse Theophrastus scriptu reliquit. deinde uiuiones eam uestem sulfure solebant suffire . tum ijsdem Cimol is rui, sus desquamabatur. sin uestis erat candida loco Cimoliae uel Umbricae Sarda utebantur:dein eam sulfure solebant sussire: tum sa&o des, qua mare. hodie plerisin in locis Germaniae reperiuntur tales terrae, ut Fuidae in Tribochis: Hildes heimi in Saxonibus duplex, una caris dida 8c tota similis altera cinerea:Cadanae in Boemis cinerea:Lipsie
in Misenis item cinerea sed dilutior.nec refert cuius siri r coloris,mos do habeant uim abstergendi, ut sevum e uestibus possint eximere. tertio etiam terrae Lemniae genere sullones ut Galerius scribit, utumitur. itaq' pingues qualescun*, si acres fuerint, utiles sunt sullonibus, modo non sint multum durae. At quibus pictores utuntur, macrae sunt mediocres ue, paucae pingues:& inter eas pinguissima, quae Pasretonium uocatur. siue uero fuerint rarae, siue mediocres, sue spisse, eligunt molles, aut mediocres certe . nam durae maioris indigentias horis. necesse enim est ut omnes resoluaiat. etsi autem fere madefactis tantum utuntur,tame maluiat siccas,qudis eas suo modo possint temperare.id uero genus terrae ob colores a pissioribus expetuntur, quiubus, ut caeterae dissierunt. nam aliae sunt candidae, ut creta, Pareto nixum,Melinum, Eretria: aliae rubrae, ut diuersae rubricae . quaedam lus
205쪽
lia,sicut ochra. quaedam rufa 8csandaracae similis, quallis in rhetallis interdum inuenitur:aliqua uiridis,ut creta uiridiS: aliqua nigra, uel uisti creta nigra. aliae denim alterius coloris. Ex ηsdem terris aliqu*fabris tignariis usui sunt, ut rubrica fabrilis, ut creta uiridis, ut creta nigra. quin alterius coloris terrae eundent usum possunt praebere: exceptis candidis. etenim candidae lineae quas producunt,no satis uiden itur in candidis tignis. Alrj autem artifices, qui sicut fullones tei ris abstergendi ui praeditis utuntur, macras dic raras, quae quandam habet acrimoniam eligunt, siue molles, siue mediocres fuerint. naim durg ipsis non sunt utiles . sic fabri argentari j utuntur creta, quae hinc uocastur argentaria, qualiacun argetea opera abstergant. tonsores terra quae tripeta nominatur: cum abstergunt uasa orichalcea, in quibus, dum uel lauant, uel tondunt, aquam calidam &lixiuium eontinent: qui gemmas 8c arma poliunt eandem tripetam usurpanti est uero lustea 8c aspera .reperiuntur piae terea terrae ab si ergendi ui praediis, quibus alius color insidet, sicut candida in Hildeshetinio ad Has larii pagurn A ibidem rubigine insecta. tales autem terrs non rur0 sunt asperae.Nunc dicant de utilitatis fructu, quem terrae in medicina praebet. omnis terra, quoniam eius corpus natura siccum est, exiccandi uim
obtinet.quae autem astringit, est frigoris particeps, atin ideo refrigeo rat8c repellit, S quo quae pniagis as fingit, eo magis refrigerat. asstringit uero quaedam adeo uehementer,ut retracta linguae cutem diripiat, qualis est illa subviridis in Hanoberano , prope Lindam pati gum.quaedarn paru admodum astringi mediocriter quaedam. quar' uero terra acrimonia quadam gustatum comouet, caloris est parti ceps atqν iccirco calfacit, quo quae fuerit acrior, eo magis calfacit. cui igitur acrimonia insignis est , ea ualde calfacit & mordet: cui meaediocris mediocriter haec facit: cui tam pauca,ut uix sensu percipi posssit, ea parum calfacit, nee ulturia morsu dolosem evicit: abstergit ta men . at quae gustata pinguitudine, quasi quodam glutine assicit lin guam, nec tame astringit nec acris est ea illinendi uim obtinet,ac modice refrigera etenim eum omnis terra cui ne F frigoris ne* caloris euidentia sunt signa illinendi uim obtineat, magis eam obtinet glutinosa similiter se habens in calore frigore. quae autem cum pinguis sit astringit ea diuersis est: viribus praedita.nam & illinit & astringit. quae uero in pingui acris est, etiam diuersas uires obtinet.illinit enim 8c abstergit haec quicun diligentes obsestiarit, de cuius terrς simplicis,quae ei in manus uenerit, uiribus poterit iudicare. hactenus di. xi quot Sc quae formae sint terrarum finis licturn, quas habeant uires,
quae utiles agricolis, quae sputis & plastis, quae pictoribus, quae fabris tignarηS,quae argentariis,quem denich in medicina quscp usurriR Praes
206쪽
praebere possit. quoniam uero quaedam terrae appellantur uel a cos 3 re, uel a loco in quo nascuntur, nunc de ipsis dicam,& cuius quae in sit formae conabor explieare . id autem facere in quibusdam non adeo difficile est, quod scriptores notas quasdam ostendant, quibus una ab altera internoscitur. in quibusdam cotryperdifficile, quod de eas
rum Litribus tantia modo dicant, nihil de reliqua natura. atin, ut hinc . ordiar, Samiae duae species sunt, quarum una collyrion appellatur, quod misceri soleat oculorum medicamentis quae collyria G1 gce nominantur. aster altera,utru uero haec ex eo nomen duxerit, quod stella si cuti Lemnia capra signaretur: an ex eo quod in ipsa, sicut in argilia Eistebana multae micae interniterent, memorie proditum non est
utra in medicis in usu fuit. Dioscorides praefert collyrion asterii GaπIetatis partim preponitastera collyrio partim retro ponit est uero collyrion terra pinguis, rara, mollis, candida, in pingui dulcis, quod ad saporem attinet. quia uero pinguis, etiam glutinosa: quia rara, leuis: quia mollis L sicca, si tabilis. talem autem esse ex Dioscoride intelligimus, is enim scribit glutinosam est e. id cpsi ad lingua admota suerit,
gustatum sentire. quae uero terra suerit glutinosa, ca sine controuerssia pinguis est. deinde leuem esse dicit . quae autem leuis, ea est rara. nacapere potest multum aerem, qui leuitatis est causa. tium mollem esse,atin facile teri posse scribit. quod uero talis est sicca. postremo eam boni succi esse dicit qualis est dulcis in pingui .is autem succus tum senstitur,cum terra ad linguam admota humore eius liquescit. quoniarn
Uero eiusDodi terra exiccat,& modice refrigerat, testium & mamillarum inflammationes ex aqua Sc rosaceo inuncta potest sedare:quod Dioscorides tribuit Sami: P. tum quoniam id genus terra est glutinosa &illinendi uim obtinet sanguinem quibus cun w Hocis erum Pen item compescit: quod non minus ipsi Dioscorides assignat. Sed Galenus terram Samiam nonihil diuersam describit. etenim dicit eam mavis quani astera Samium esse lentam Sc glutinosam : modice etia abs stergere :atin iccirco sicuti Chiam Selinusiam utilem esse ad ulces ra, quae sunt in summa cute, S ad ambusta. ex quibus coniicimus alisam terram Samiam in Dioscoridis, aliam in Galeni manus uenisse. quod minime mirum nobis debet uideri: quippe cum scribat Thcos phrastus in Samo reperiri terraru differentias plures. quin, quia Dioscorides eligit candida ualde satis intelligimus aliam suisse in cinereo candida . aliam alterius coloris. ut uero in alqs qualitatibus dissimis litudo no fuerit hae Dioscoridis in colore saltem differebant. At Saismius aster est terra pinguis spissa, leuis: constat ex crustis. quia uero
pinguis est glutinosa:quia spissa grauis.reliquas disseretia salis necessario no consequuntur. sed pinguem esse ex Galeno percipimus,qui
207쪽
lentum esse dicit 8c glutinosummam omnia quaecun y sunt gluttho fa,sunt pinguiaripimuiri uero esse Dioscorides scribit:Theophrastus
laeuem .uerum quia si istis,ut dixi,est grauis. attam eri si Samius astercum Lemnia terra conseratur,leuior est ea grauior; si cum Saritia teris ra .harum terrarum si magna copia ueteribus tuisset , ex his plura SaMmia uasa potuis sent fingi. quae quia rara, magni precη fuerunt. Samis autem at* caeteris terrarum formis,quibus sunt homina, similes ter rae in aliis etiam regionibus reperiuntus, quas iisdem uocabulis si .cebit nominare. nam Melinum, quod ex insula Melo holite iii uehit. Plinius reperiri in Sarno scribit.& hodie cretam dicimus hon imodo in insula Creta unde nornen traxit,sed etiam alibi natam et effossam. Sequitur Chia, quae ite ex insula nomen reperit. pinguis est , rara, mollis, candida uel subcinerea in pingui subacris. at* ideo magis quam Samia abstergit. quare facierit, imo uero totusti corpus erugat, laeuiogat, amabili col'ris bonitate coimendat. Samiae uero esse similem ex Galeno intelligitur. sed, ut idem minus habet esticacitatis in sedandis inflamationibus mamarum inguinum, teli ium. at Selinusiae cu Chia maior est: similitudo,* Chiae cum Samia. qus Selinusia ex Selinun ite oppido Siciliae nomen inuenit. optima esst quae maxime spletidet, quae candida, quae friabilis,quae si quando combiberit suiliorem, celeriter admodum mutatur in succum. ea caeruleo infecta Indici, ut autor est Vitruvius imitatur colorem:eadem ut Plinius scribit lacte diluta tectoriorum albaria interpolantur . Melinum uero quam Theophrastus Meliam uocat, es: etiam candida terra, sed macra, siue meo diocris, qua pi stores usi sent. Cimoliae quoque paucae notae tradun tur: esto tamen in pinguium in umero, sed inter eas quae modice sunt pingues. nam Dioscorides ait eam natiuam pinguitudinem quan idam habere.est praeterea ut idem,eandida aut in candido purpurea, cum uero sub tactum cadii frigida.sed ex Galeno percipimus eam &astringere & modice acre esse.nam dicit eam partim refrigerare, paristim paru quae coierunt digerere.atque ita utra facultate agere honaliter ac plurima medicamenta quae digerunt 8c reprimunt. est aut ut idem scribit paulo evicacior quam uel Chia, uel Selicitasia: hec ta inieri mordet . sed quia magis quarti illae abstergit, ea sullones ut uno tur.uerum rara ne an mediocris, an spissa suerit, scire non possvinus: quod ea de re,uel de leuitate nec Dioscolides nec Galerius scripserit quicquam etenim medicis satis est terrarum saporem considerare atque eX eo uires conqcere . mollem uel mediocrem esse hinc conrjci,
mus, quod Plinius, cuni de terris fullonum scribit, saxi sicit mentio inem,quae a caeteris duricia differebat.quinetia quia Dioscoridesinium astera dicit esse spissam, & hanc diceret spissam; si esset spissa
208쪽
i olles igituri dice mollis, candida, aut in candido put, pureatan pingui uero partim astringit, partim parum est acris. Quae
uero terra a medicis dicitur Cretica, est modo macra, mediocris mordo, nunc uero modice pinguis.sed qua Britanni laetificant agros,adrmodum pinguis est. si enim parum pinguis es set, terram tot annis sua ubertate saturare non posset .at nostra illa est rara semper, sere mediocris, quod ad mollitudinem & duriciam attinet. saxum tamen non: nihil durum est. cadida insuperest S acrimoniam habet sed quae uix sensu percipi possit,inter eas tamen, quanquam raro inuenitur, quae astringit abstergiti etenim sicut Cimolia diuersias habet partes. itaque creta ut Plinius autor est,circum praeducere ad uictoriar notam; pedesin uenalium trans mare aduectorum denotari institueruntiores. ea fabri argentar4 opera sua abstergunt,ut splendescant, atque ex eo argentaria nominatur ea pictores ututur Zc hi qui rationes figonant quod solet in tabulis tam lapideis quam ligneis fieri: facile enim ea lineae ducuntur, qudd sit macra, rara, sicca. ea deni utuntur medici:abstergit enim, nec tamen mordet . Habent autem plerae regio nes cretae colles, ut Gallia, Britania, Muna deserta maris Balthici insula, qua e Pomerania nauigatur ad Coppent, agam Daniae. at saxum, quo durius eo difficilius ex se lineas producit. Constatiar murus magna ex parte ex id genus saxo constat. Non dissimilis huic est creista uiridis sed plus acrimoniae habet: quare magis abstergit. ut Vitruvius scribit,pluribus locis nascitur,sed optima Zmirnae. hanc autem Graeci Θεοδο πιον uocant, qu3d Theodotus nomine fuerit, cuius in fundo id genus creis primum est inuentum. hodie reperitur in uenis metallicis, longe quod ad colore Scuires pertinet,infra chry colla.estoditur etia in Brabantia inter Lyra et Distu:ea i rustici casaru parietestingunt. est igitur terra modo macra mediocris modo, nuc uerd modice pinguis,rara mollis, uiridis, paululum acris. uirides autem ex se
producit lineas,ut candidas candida . Sed Pareton tu quod a pors tu extra AEgyptum in Cyrenaica regione appellatur, terra est pinguis, spissa, candida, quod ex his Plinii percipitur, quae de chry colla
scribit. Paretoniti est pinguissimu 8c propter laetiorem tenaciss1rnu Sc alibi. e candidis colorib. pinguissimu & tectoriis tenacissimu propter laeuorem. Spissum uero hinc intelligimus, qu3d eodem autore adulteratur creta Cimolia decocta conspissata p. quo modo autem fiat quod cochae reperiatur in eiusmodi terris, in libris De ortu & causis subterraneorum explicaui. nam spuma maris non est: ea enim ut
salsa tectorins esset inutilis:sed terra e pinguibus saxis, qualia sunt calcis, resolutis orta. quod Alialdae in Saxonia licet uidere: ubi id geonus terrae etiam conchas interdum continent. nascitur autem in Cyairenaica,
209쪽
renaica,tia in insula Creta. quoniam uero medici ea usi non
sunt, sed soli pictores, nihil scxiptum est de eius sapore: nec enim pioctor ullam euratra in saporis cognitione ponit. Iam Lemnia terra tra xit nomen ex insula Lenmo. legitur enim in tumulo eius ambusto,
qui est prope oppidum Hephaestiada cognominatum . hac ali j rubricam Lemniam appellant propter colorem , at 3 Lemnium agillum, ain sigillum capraemam in ea terra Dianae sigillum, quod capra erat,
quondam imprimebatur , sicut hodie Turcicae literae imprimuntur. esst uero pinguis, spissa, mollis, rubricae colore, astringiti talem uero esse ipsa res indica imam hodie ad nos affertur. atin etiani ex Galeno intelligimus esse pinguem .is enim de lotione eius uerba facies,ait: sacerdos pingue lutum usis eo exiccat dum mollis cers simillimum fi
at. ex eodem Galeno spissam. cum enim Samium astera leuiorem easdem esse dicit, ciuem Dioscorides spissunt, ipsam quoi spissam esse
intelligimus .fu Uricae uero est colore,ut idem Galenus scribit: sed differt ab ea quὀd hominis qui ipsam contingit, manus, ut illa, non in σquinet.leuiter etiam, ut idem scribit,astringit. tres eius disterentis. terra sacra, quam nemo, inquit Gaienus, attingit praeter unam sacerdostem:altera rubrica, qua fabri ututuritertia extergit,qua fullones. quia
uero sigillum Lemnium est pingue est paululum glutinosum 5c leno
tum: quia spissum, graue: quia molle Sc siccum, facile teritur ut Samiisus aster.potum cum posca sanat sanguinis per ora uenarum profusionem: iniecta cum succo plantaginis tormina. sed hoc medicamentuefficaciorem uim habet quam Samius aster, quare si inflamationi iiii ponitur, eam solet exasperare, praesertim cu homines fuerint mollio re carne. Sequitur Eretria, quae, ut Plinius scribit, terrae suae habet nomen mempe sic ab urbe Euboeae Eretria sita prope Chalcidem appellata.ea est modice pinguis,sed densa ne an rara, an mediocris sueis rit,id adeo facile sciri non potesst: nam nihil ea de re proditum est ab autoribus. cum autem ipsi duae sini colorum differentiae, valde can, dida pictores utuntur cinerea medici. sed cu cinerea differat in molis litudine, medici eligunt admodum mollem. Cum pryterea alia freis operibus attrita lineam uiolaceam referat, quae talem sineam refert, ea Galeno autore uim ualidiorem quam terra Lemnia obtinet,haetenus tamen ut nondum mordeat. quod si fauetu ualde moderata eLficitur,non secus ac silpra dictae. Terra pinguis 8c uiribus non disse similis Eretriae reperitur Hanoberae in lapicidina saxi calcis: quae aes reis operibus attrita, ipsorum refert colorem, sed color ei in modico caeruleo cinereus. Pnigitis autem e Pnigeo uico Libyae Mareotidis
nomen duxit: colore similis quodammodo est, inquit Dioscorides, Eretriadi , cineream uero intelli it. Sed Galenus , & qui eum sequi.
210쪽
tur Paulus Agineta, nigram esse dicunt. est uero pinguis,spissa, inestis. nigra partim astringit, partim est acris . pinguis quidem quia, ut Galenus scribst,non minus glutinosa est quam Samia inad non nun quam magis gli itinosa, ut Dioscorides, cum lingua adeo conglutinatur ut ex ea pendeat .spissa uero, quia idem Dioscorides scribit, eam glebas solidas habere: manus praeterea admodum, refrigerare . quia uero uiribus Cimoliar assimilis est, intelligimus eam diuersas habere partes:alias scilicet quae abstergant & refrigeret: alias quae acres sint.& calfaciant. attameia eam Dioscorides esse tradit Cimolia paulo imbecilliorem. Huic no dissimilis est terra, quam cretam nigram nomisnamus. ea reperitur in Germania secunda, in tractu nobilis oppidi, quod ex aquis nomen inuenit: quae etia fabrilis est ut rubrica, eius loco ea ibidem fabri tignarii utuntur. eius duo sunt genera. molle, id siccum ex se lineas producit: durum quod tum cum madefaetim fuerit. est uero terra modice pingui S ,rara, modo mollis, modo dura, mugra, acris. Utruncp eius genus etiam Hildes heimi in Saxonia inueniatur in fossa moenioria, qua spectat septentriones. At terra quam Greci μιλτον uocant, rubet,at ex eo nominatur rubrica . inuenitur in metallis aurarηs, argentarηs, aerari js, ferrat 's. quae res Theophrastum non latuit quinetiam non raro reperitur in proprηs uenis loca uero
ex quibus es raditur optima quondam fuerunt primo Cappadocia Unde Sinopen est allata, ut mox dicam, quae caeteris praestat: deinde
Lemnus ea enim inter tria terrarum genera in uno tumulo, ut dixi reperta habet rubricam fabrilem:tum AEgyptus: postea Africa, quam rubricam Carthaginiensem Dioscorides nominauit: postremo Basleares insula'. nuc in magnae Germante metallis reperitur propr0S Uenis . atin etiam in Germania prima ad oppidum cui nomen est diruus Vendetinus. Omnis autem rubrica, quae ad saxa adhaesiit; estus nicolor plerunque:quare longe caeteris antecellit. quae uero non adσhaesit,sed concreuit in glebas extra maculosa esse solet. eius uero species sunt tres,valde rubra in rubro candida, et inter has media: quam inquit Theophrastus tui sthicis, id est sua bonitate contentam appellasmus, quod non misceatur, cum alias miscere soleant mercatores. Plassi uris autem omnes sunt utiles: fabris uero, ut Plinius, AEgyptia ScAfridana: medicis Sinopis .sed triplex est. mollis, quam si quis attinagit manibus,sordescunt decidua materia: altera mediocris, quae masnus minus contaminat:tertia dura, quam saxum appellamus, quae nisi aquis madefacta fuerit, manus non inquinat: utracp aquis resoluta
usum fabris praestat Alineas ex se producit. Ex quibus intelligimus id genus rubricam esse mediocrem in pinguitudine & macritudine: atque aliam spissam oc duram uel mollem, mediocrem ue: aliam ras