장음표시 사용
211쪽
nam pridie ita noster iustitatus est fer , ut hodie a nullo certo inductus exordio Acidi, quo mihi poli Peripatetico in mente uema quoru consuetudo indi putando, quemadmota cicero in Tusculana fecunda te latur, uit,ut de omnibus rebus in cotrarius par tes distiserent, quo sis maxima dicendi esset exercitatio. Ita mihi 'ciendu dux tui colloqui permedi causa cetenim nisi ego te hisce captionib. alias ali s, et eis quidem contrarias ubi ciendo, is disceptatione detinerem, iam serrexisses nemq; dilutandi fecisses.
RO B . Fateris iugenue extra ioci , ut puto, tuas iucatis artes, quas ipse sicile patior, quu niueam tibi fecund- hinc permonem no stra, nihil illis esse βmiliarius,gratuAss surgamus, quaeso, dis qκod restat,
ambulando tractemus. POL. Fiat sed leuiteri cede, negligere,ne uecalescas, qvὸ extremum nostri sermonis actin tuo comodo agere posis. RO B. Ad rem aggredior sed iamiam utare incipio, ob grauitatem oneris, quod intempestiue imponis. Expectaue prophetiae originem sat quis pro certo dicere audebit accipe definitionem privi. Prophetia aut est rerum turarsi praedictio, quae nulla humana opera, nulla cu ra, sto denis conatu, quia nescia mens hominu siti fortuis futurae, innotescere potest. Ac ita cognitio a turoru no statim impendentiu nam, ut heri dii ta nimus,ex naturali diuinatione, per coiectura ,σ ex permenta,mminentes procellas quibusda signisprae sentimus ex Dei uolutate, vel potius clementia pen det. Nam quid in ea re potuisset sua opera, labore, aut
trudio excellere David, qui uerat pastor, er postea
212쪽
rex bessicosi mus aut Amos,itidem pastor aut Hierem p erior leto post tempore, apostolistre omnes idiotae homines POL. Contri,actu affirmus tqui id diuinandi minus animae adscribant, quod ista, uti Plato senti bat, ex uis initiis, uim quanda ab an inae idaea, qua nos specie appellamus, adiuta praeficiendi Otura habeat. R O B. Illud nostri theologi, Cris Vs Augustinus in primis,pernegant, quit anima nequeatsemper diuinare, quado uult. Qui quod Peripatetici omnes accedunt eodem uolentes anima iustarrinis tabelle,in qua nihil in*rmatu sit,copulari compori, et eam nihil ordinaria ui naturae pol e cognoscere, nisi persen vi cr phanta ita intercedentes s Siquide, qxemadmodu Augustinus de definitione fidei tra dit, satis costat animum corpori,statim ut est in utero
frinatum, Dei iudicio, creatum ad pinetum temporis, coniungi, ut ita Actus homo ex anima et corpore constans uiuere ricipiat, si ita uiuens egrediatur plenus humanae substantiae, ex ipso utero, Cr postmodunti anima ratione, ita carosiensibiti in dieς singulos magis aggeatur. Ad istud Lucas euangelista de christipueritia loquens allusit: Et Iesius proficiebat sapientia, cT aetate, Cr gratia apud Dem atque homines.
Igitur nemo homo sua oper uel labore, sed Dei benescio, prophetia consequi Nid quod apostolus Petruς affirmat, scribens eam olim non ex uoluntate homi
nis,sed a iritu functo allatam. POL. Ad superioris tui premisi partis epilogum subtiliter, copiosi,dilucide, eliciter peruenisti: nune posteriorem absolue. POL. In prompta est, cd id, nitimur.Prophetae
213쪽
iam inde prope ab initio orbis conditi esse coeperint. Abraha enim, ut est in libro Genestos, capit.zo. a Domino propheta uocatur, iubente Abimelech regi, qui Sanam eius uxorem rapuerat: Nunc ergo redde viro suo uxore, er orabit pro te quis propheta est,. Mities. Propheta utis=ῖit Abraham, ut in rc intelliges, si sermo de ea re inciderit POLT Incidet,non dubites num ego ad id lacite perducam,ut sis ex occasione tu, apposite istud explicaturus ROB. Fo lassesicium. Item Dominus Mosait: Ecce costitui te deum Pharaonis, Cr Aaron stater tuus erit prophetatum In Exodo, capit. . ea est historia. POL MEt hoc prophetiae initiam ς ROB. Hoc nempe.
POL. Atqui adhuc me incertum rei fugit, quando Abrahae primo,ut dicis, prophetae of cium illud tributia diverit. RO B. Si isto modo uolueris Mulursi rerum tempuου er causia desiderare, non modo cog scendi ed ne querendi, ne ue dubitandi quide me reperiemus: tamen er hoc demonstrabimus. Abraham per uisione Dominus id inde aprincipio alloqui co pit,qulim eum in Ch iram ire iusserit, praedixeriis prout eius genus pos remo posideret eam terrae partem, quid Nilo Aegγpti flumine ad Euphrate per
tinet: iton circusionem, ac multa alia mandarit, quae per eum Hebreis ninciata, curatas voluisseet. Nota rei historia in Genesis libro. POL Υ. satis est. at
postquam ortum diuinae uisionis a fraterepetiuisti, cosentararum est, ut simul quaeramus, quid causefuerit, quamobrem Deo placuerit sua arcana perra modum mortalibus restrare, quae ipseram intelligere maxime
214쪽
interesset. ROB. o uero istuc nes binani ingeni guerere, neq; ingestigare, esse existimo. Quis enim, ut Esaias dici consiliarin Domini uit POLY.Sulicor prophetas sitiisee, qui b. sicut tute nuper uno vel altero lam docuisti, Devi juc inicauit idemtidem cosilia, quom mortales monitos a primo uoluerit. Quare explica, ais excute huius retintelligentia tuam. ROB. Certe Menstruibi in mement hoc momento Amos prophetae,qui eius rei causam reddit, ita inquiens mo faciet Dominus Deustierbium,nisi reuelauerit secretum adstruos uos propheta POLYPatefecit Deus omniasecretasi propheths ROB. Recte tu porro interroga uino fit, quod posthachaesitemus propterea audius. Haud equide cincta Deus significat Opheus, quae in coelo agat, vel que iam e gerit hed que is ferus sit acturus, quaeiasominus latem pert,neant, sir audierint,si crediderint. Sic Noe edoctu cognouit futurum diluuit scAbraham in te exit excidissi Sodomae σπ Gomorrae: sic Ioseph de futura septem annorum Ame est ictus certiorisic de nis Esaias praedixit 're,ut christuου ex uirgine nasceretur, atq; morte silla nos ab interitu uindicetrat. POLY. E cquid, go,mouet Dram, ut talia momtalibus significanda ante curet, quam ivrurnis R O B. cim crementia, tu ius a. Prosuu rem benignirare, Deu uti diuus Hieroomus in comment
rujs in Amos 'mat, semper utura prLninciat, ne cogatur in erresupplicissisiquidem eos quos poenitet, ac certa sides habet, delectu fuet. Tam clemetiae est seruare,quam iustiti pinire eos quos i at in culpa uitios
215쪽
uitios esse.Iam bile; de uisionibus sacris, Mysii Iasti. POL. Ita prorsus ed plus desidero, que ebmeam ramum tuus Iactat sermo, ut emper eius copiam fisiat. R O B. Si ita ieceris, tantum abemit ut hodie uel coenatis aut cubitum hinc discedamu ut nobis etiam ad multam noctem uigilandum putem: quod
fortasse de industria icis, quo ita me lini pariter coe noraudes, atque rei tuae semiliari consitu ut me tibis fi tui. POL. Tui3βcet sacAt talentare, licet: est princto res non minimi mometi, zm qua aliquid temporis ponamus,par est,quo omnis diuinarum uisiorum ratio rite pertractata dici positi. quod pace tua fia quaeso. R O B. Exprome tandem quid illud cantequam me longioris sermonis capiat satietas. POL. Reperio olim moris fuisse deorum ua tum, ut tribus modis responsa darent: uerbis, signis, aut scriptis. Primum ponit modum Vergilius, libro Aeneidos tertio, quum inducit A emam consulentem T rubraeam Apollinem, defluo itinere. nam a Ioue summo deo caeteri futura docebantur, quod Harpγia celaeno testatur canens: Oollo Cue Phoebo pater omnipotes, mihi Phoebus Praedixi uobis uriarim ego maxina pando. Qui ita orat: Da propriam Thγmbraee domu, da moenia Et genuε,σmansuram urbem Et infert: Vix ea Atus eram,tremere omnia visa repente, Liminas laurusq; Decistini, moueri mons circum, er mugire a tis cortina reclusi
Submilii petimus terram, er vox fertur ad aures: Dartanida
216쪽
Dardanidae dur quae uos 4stirpe parentum
Prima tulit tellus, eadem uos ubere laeto Accipiet reduces, antiquam exquirite matrem. Hic domus Aeneae cinctis dominabitur oris,
Et nati natoriam, o qui nocentur ab illis. Altero idem Helenaem ntentem inducit, qui suis Troianis signum certae salutis dat, isquiras: Nate dea Et ubi giti Pauca tibi e mussiis. quo tutior hospita lustrer Aequora, π Ausonio posis considere portu, Expediam dictis. Et ubiicit: Signa tibi dicam, tu condita mente teneto. Quum tibisollicito becreuia minis undam, Littoreis ingens inuentasiub ilicibus sus, Triginta capitum foetus enixa iacebit, Alba solo recubam,albi circum ubera nati, Is locus urbis erit, requies ea certa laborum. De tertis idem meminit, quam apud ipsen Helenus admonet Aeneam, ut ad Sibstim adeat: Huc ubi delatus Cinaeum accesseris urbem, Diuinoss lacus, Gr auerna sonantiaoluis, Insanam Autem a picies quae rupe is ima Fata canit lijsq; notas cir nomina mandat iamiaecos infli' descripsti camina uirgo, Digerit in numeram Et in sexto.rem quos ita
tangit: Folijs tantam ne camiua manda.
Que quam ita essent, teporiastificitari libet,an illi prophetae magni Dei niunci findo infra, si vi istos uates imitati. ROB . momodo quis alterum imitari potest, qui illam aetate praecgrreriis Non erant pro period m
217쪽
pemo im di gentim, ned- eoriam oracula,qxa do Moses summus propheta coepit er uerbis uos Hebraeos docere arcam Dei, er signis ad credendu inducere, sc scriptis legibia ad bene beates uiuenda instituere, quemadmodu pasim in Exodo est. Igitur vates deorum non modi huim praedicendi futura autores, sed imitatores dicito: quim ille primitus apud Iuvaeos ita inualuerit, ut posteriores prophetae etiam obstruauerint. nam ut de alijs fleamus, Helias multa uerbis, non item scripsis, no pauca quos Heliseus denticia vitregibuε cibi libro Regnoru quarto patet. Persigna quos prophetae ua oracula identidem protulerunt Helias eum, quuΗaelisaeus eum postulari ut φbi duplicem l iritu relinquere signa dedit, quo istelligeresst uoti copotem'. tim, dicens: Si uideris me, Pando tollar a te, erit tibi quod petiuistisn aut non videris, no erit. Nota est botoria eodem libro cap. E. Heliseus itide certo signo praedixit regi Ioae filiam, ni toties magnis cladibuε S riam afficeret, quoties iacula terram percuteret:qui ter coram id fecit, ters postea Sγros uehementer afixit. Mandauit uero scriptis flua vaticinia inprimis Esaias, complaresq- alij- Ais ita prophetae ante deorum uates, olim aut nociabuε, aut stignis, aut scriptis futura praedixerunt, quos ipsi postea uates infant,fallacres, mortales credulas decipiendi cosa, in diuinando timitati. POL. Nwnc certe fiteor, mihi picna manu satis nesse, res re accurate, copiosi, ac docte codicisse. R O B. satis tibi scis Ita me dij ament, quemadmota gaudeo
218쪽
ui, que tam ad ualetudinem, quam ad uoluptatem ualent: quandoquidem ea de causa ad te diuerti, ut postquam aliquantum quieram, animi relaxarem.quod Acis,ita ambulando,di butandos, Cr quidem meliusquam uenando,aucupandoue: id quod uel βcere potest, qui insta omnes infimos homines esse censietur Quare miror nostra nobilitatem in ureatione tat esse,in eas sta pueris exercere, prae qua permulti reliquas bonas partes parsi student. Quocirca tibi mus tum debeo,qui misti, ut rusticado me ad istum femonem accommodauerim,qui nobis siminiae Letitie commodos fuit. POL. Faciemus hoc ide cres, π quot dies erimus hic in nostra uilla, post , ut uideo, nihil est quod mulis, qui minimegrauaris mem diutius fermocinari. ROB. Minime grauabo situ dis retan do recta incesseris uia: hactenus enim tot ac tanta in coepto de Prodigiis siermoni anteuertisti,ut nac reuoluamur eodem necesse sit, si uolinus praestare quod a principio nobis endum statuimus. POL. Istud
commodum siet. scrupulis enim omnibus ex uia remo is no ostis mus. Et primm omnium occurrit illud
Ioseph, Iacob iij somnium, de quo Iosephus libro Iu
daicae antiquitatisfecudo me mi. is enim quu aliqua do triticu cum fratribus messissee per quietem,nocte insequet:, uitit μι 'iam pulti stantem, adorari ἀ manipulis quos fecerunt statres: item Solem r Lunant ac stellas nisero xi ecundum terra,sibi ad pedes iacere, honorems habere: ac postridie ea uisa pariter putri atque statribus patestest. Ita me euenit. haud mgsto pol pater Iacob cim totas lia, in Aera a N ad I
219쪽
ad Iosis quem audierat apad Pharaonem in f se gratia posuisse,iuit:qui iampridem illud fore coniecerat,sic somnium interpretiam, ut Ona Cr sol pa- .rentes essent, quod iitegignat, illam triat: G stella Ti. Iratres,tot enta erant, qui aliquando Ioseph -- sincerent, obseruarent, colerent. Aliud subjciam, ,haraor rudes et usum, ius idem Ioseph s mentinit. Ille uidit septe boues pinglies, totidemq;.macra et itemseptenisticas plenas, totidemsinanes. Elin fom
iiij i tostpbjictu est interpretatio,annos septe in a
nonae uilitate, ac totidem in si ru caritate flat ros. Item uel Nabuchodonosioris regis Bab lonia somnium ne praeteribimus, qui uidit statuam capite aureo, brachi s argenteis, uentre aereo, pedib. ferreis: cr lapidem e monte dimi lim contriuisse statua1nreum uero Us eo crease, ut vix a tota terra caper tur . Daniel propheta ex eo fomnio prospexit fui riam , ut caeteris regnis etiam Romanorum paulat debilitatis,capostrem, letis, solus lupis ille immobilis extareb. Sic suit quando chrilli, quem,ut est in psal. mi lapidem uocant, er ea Iudaei tedificati, res hamani repudiarunt, omnia potestate tenentuν. R O B. Peroras nec ego te interpellavi. Quorsum, aut quatenus per deos, istiscertarierat de prodigi sagere, tu tamen muneris oblitus,ta omiuausiue insomnia nam qd ιntersiit, ex grammaticisno uideo reverteris, que alias attigimus. POL Υ. Nihil prostet de uia erraui, imo dedita opera ea recitaui in omnia, per quae ta gera, quam magna portandi audis,adeo ut
meo prodigia triposse recr. QNare rogo , oros,
220쪽
st rerum oracula explanes. R O B. Quid opus est interpretationes quando in istis duobis omnia aperta sunt: in altero enim, teste diuo Ambrosio, de christi Seruatoris myster6ς agituri in altero,ut Origines ait,
benignitas Dei declaratur, qui noctuit Israelitos, quos constraudos decreuerat, fime si 'cari: in tertio, i sterim erat, ipse planum scisti. caeteram postquam a
propositio aberrauimu prestare puto, ut quaerere mu3 qualia, Er unde sim bonaria:ac ea re quambreuipshne dissputata pergere ad instituta. POLT M ete virtute, quammaxime me aspcis utilia , quum tiabi in promptu sit id, quod a te audire uehementer cupio. qus sane haud mlbr quodsiciam, est quicquam antiquis. R Ο B. Duplex somnιorum genus dradunt, unum dissimi ulterim humanam: est in etiam tertiatim addunt,daemoniacare. Diuinum non modo nostici theologi prebant, sed ante eos Homerus, in primo Iliad. νια γαρ τ' ενον in My ἐς uem Plato er Aristoteles, omnia a Deo mitti censiterat: Cr ea quidem,
ut ipsi Aristiteli in libro de Diuinatione per somnia placet, sapientibus ae vigilantibus tantum: qui id ea de causa suspicatus est, quod bruta quoque aniarnalia, quod que stolid- vulam somniaret. Ab eo non multum distrepantnostri, qui volum uisa mitti a
Deo certis hominibus electis, non item generatim Ottinibus. Ita, uti tu nuper demonstras olim Ioseph somniauit: ita reges illi, Aeg ptivi Cr Buistonitu,diuina hauserunt per oporem oracula: ita Magi, ita tostprinis Mariae uirginis, per quietem moniti tacut illida Herodem no redirent, Criste eam puero Iesu, Er m N , tr