Epistolica disceptatio de fide justificante deque nostra coram Deo justificatione habita inter ... Sibrandum Lubberti ... et Petrum Bertium ...

21쪽

rillis Rom. lal in dei vel si in agnitione, Rom.

velinfiducia, Matth. 9. Iustificat aulcmfdes, propterea quo su istus amfirma, ct perfecta si propter obicctum, Dod sicilicet apprehendit Ghristum Mediatorem rauando igitvrside in obiecto non errat,sed ubi ter trepidatione iducia q-anis et is a Aida apprehendis, aut apprehendere conaturosi erit, si quidem modicas infir fides, vera tam fides. Perhin sus Catholico remi malo, fol. 7. Homo iustifi-

'tur blafde,quia fides estis olim se unicum i udi umentum, effectam ct creatum a viri, osancto in corde hominis, quo is ma- rem quas iniicit, se apprehendi , bique i applica institiam Christi. ni fol. 1 oo. Docemu idem se in immentum supernaturale, creatum a Deo in animo Lm sin i se eius conme

si ne quo is apprehenssit, recipit, o applicat bifuctitam Christ y lsus in fiscationem. Et sol. 126. Dic Mignurno de iu- A cari non quatenus ea opus, virtus aut qualitas p piam est: si tenus es instri lenium, quo recipi sis applica nobis id quod nos iusti cat loquendisor ingurata es , cere lusi camursde Fides enim insecosiderata neminem re Lirit iustu i nec ipse actus dei. ius proprium est Gripum apprehendere. Sed ius cat nos obiectum fit, qua est sedientia Christi id apprehensa. Musculus in locis fol. 2 8. Ade iusi 'at non quatenm mica est e dilectionem si quatenus misericordiam De crqbsolutionem a peccatis, ct condemnatisne apprehendit. Hemmingius in Epjst. Iacobi Cap. z ''deiectvelut manus quaedam, i et Chri sum cunisua obcienti. recipi- uis nora ii iii , . Idem ad I oni cap. . l. 10. His Paulus quod haec fidei

tia, sic fide absique operibus recipiaturo possideatur. Etsi m Esuriel est tradicatio iustitia Christi quaesiis appre-

Ln itur.

22쪽

recipit thesaurum donatum,non ditat M.festurus , c nec dei opus vel actas nos iustificat edi e Christus ue de ptruendimus hoc est quod j Mologi orthodoxi 'dacum Nisiosiocarifide correlative, si ration obi fidem imputari in stuam assertio inde mani ia si quo apud Paul Rom. lopponitur haec enuntiatis, Fide viij propositominis

ficamur ex operibus tanquam confradi fori uare ex in ora contradimonis persicuum est, n iusti cari quemquam de inquantum sopus nostro se in quantum meritum Christi appre-bendis

Heu us de iiivificatione pagoi fide si is tali

Rides es opus. Ergo operibus i. Propositio de causa strumentab, ct correlative es inresi genua. Fides enim nonsul inopu propter quodpronuntiamuri iis des mendica ma snostra qua V ehendim trage tore Chrs romcumo bus uis bene cys. Propter cums obedientiam uire-

putamur c igitur Amocat Fassuum iusi, quo mi , cordia Deipropn Christum, qui Ebus sit torpescata nostra re irrcxit ropter iustitiam nostram, si io D. M stanquam opus rupisca quia nec es perfecta, nc est imberrai DF Impletio. Martyr in pili ad Rom. cap. 3. Cum Rides in imicareae in Y ootato suo utor. Et altera af ma eam: rsidem

nobis idem instrumeni messe, quo osti iu

bum in capti o ad Rom. Cum Scriptura dicit no de Piscator in phorismis loco 13. 3. de iustifcari dici-

23쪽

G7 Tyde nos iustificari dicimis,inus gimus nos iustos a Deo pro- unciari quatenus obedientia Christi quam is Patri pro nobis pr. sitit , usitando moriem pro nobis , atque ita poenam Pgis a nobis violatae sonendo, perfidem a nobis appetiae a nobisve nia. ad institiam nobis imputatur. Augustana confesti Ocap. O. de fide. quanquam contritio aliqua si paenitemia necessaria est,tamen sienaeum sit no-bu dona i remisionem eccatorum, Grfieri nos exiriusitis iustos, Mes ,reonciliatos sicu acceptos, Orficio Deigratis, propter Christum, non propter dignitatem con trionis , aut aliorum operum

Praecedenti et aut sequentium se fide hoc benescium accipien- Ym est, qua credere o ortet, quod o ter Christum onentur no-

Iusta de causasecundum B Saulum Acimi nos i lyicari de tantiim,ves quod idem vjustificar desine operabus. in volomu, sdem proprae uendo, si illud ropter quo ii scamor st enim fido tantum frume- m quo Christum iustitiam nostram amplemmistoc. Et Paulus cum inquit Fides reptitatur ad iustitiam, es Ioquitur de fiducia misericordiae promissae propter Chrillum, estq; sententia, homines iustos pronuntiarid reconciliari per misericordiata', non pro pter dignitatem propriam, sed hanc misericordiam promissam propter Christum oportet fide accipi. Musculus in locis deiultificatione sol et . . uamvis non thiasola tamen iustificat quocunquesensu verbum iustificandi accipiant. μ- stoica autem non qualem efficax est per distilionem: sed quatenm miserἰςβrdiam Dei, O absolutionem a peccatis si condemnatione apprehcndit. Et quifestum est alteram illud medium quo unificationis gratium sippreheΠ-- tu, esse,nec opera , nec qualitati alicuim nostrae dignitatem, bc idem in

24쪽

Buce in locis. loco; I. cap. 7. - - Ac Atque ce l. conamunis doctorum nostrorum sententia, .

Huius rei autorem do tibi magnum Vrsinum iu h o

. Sed longe aliter tu accipi: ii tam

' a iustificari contendis Putas enim fidem tubis,

Bertius.

moliris enarratio se iiiiithumo, V:qV0d potuit ineuin crimen es.

oire hoc tempore in Ecclesia moventiir breviter per ieurdo &

25쪽

di huc commetariu edidicit, de omnibus illis statuere posset,&quid fugere debeat. Et quia a paucis quibus da irrequietis ingenij quaedadissentionum semina in quibusdam articulis, puta de Pr sedestinati- 'Ple Libero arbitrio, de Coena domini seminata erant, claderunt isti Heroes operam ut illa funditus tollerentur. Haec enim doctri dae capita ita explicarunt in illo commentario, ut inter Scripta mag-lli illius Philippi Melanthonis, Joanius Calvini, nulla dissentionis

hispicio supereste videatur. Cum enimCalvinus quibusdam ut insculo,& Melanthon contra quibusdam molliuscule loqui videretur, Rique ita Sabauditae Ecelesice, qua Calvinum a Germanicis,quae Me-hriclitonem sequebatur, non re vera dissentirent,sed tantum dissemi-ῖς viderentur. ExpiaueintUrsinus di Paraeus haec capitata dextre, ut Geneven se fratres in iis acquierint, Melanchthonis discipuli. Stri-ς lius,Pae elius, Mullertis, Peucerus Antioli in Theologi Herbi ad ns, pierius, idebrandus,Cruci gerus a lio lingus aliis ibi per omnia inis factum esse fateantur. Propter hanc unam causam debemus hunc commentarium in magno honore habere. Ego sane mos au

ditoribus auctor sumit eum non solum diligeter legant, sed ad uia guem discant, ut definitiones, quiestionum explicationes,divisio-ηςsque in eo positas fideliter retineant,di constanter sequantur. Naς te hic a multis errat Irr, dum novas definitiones ciuiunt, & novaSς plicationes , decisionesque quaistionum comminiscuntur: non in him est cui ullibet novas rerum de ianitiones condere, aut controversia motas recte explicare idecidere. Sed tantum doctissimi ex xcitatissimique artifices in hac re cum laude laborarunt. Recte ingitur faciunt, qui eorum labores grato animo amplectuntur, Ie-quuntur. In alijs disciplinis vitio vertitur, siquis novas definitiones Imminiscatur,&inTheologia erit laudabile semper novas condere, ςteres respuere Mita se ipsum Malios incertos reddere P. Hi duo Heroes habent multa in hoc commentario, quae Cateche Ii verbis non continentur fateor. Ita enim istam puerile dodrinam explicarunt, ut iuvencs theologis candidati cum illum commentarium bene didicerint, digni iudicentur esse tui alios in Scholis 40ceant atque erudiant. Sed tamen nihil habent in suo commen- ῆrio,quod cum ipsa Catechesi pugnat, quin omnia,quae commenta illo comprehensia sunt, cum illa recte consentiunt, atque cohaeret. 'que hoc exemptu omnes Proscitares,quiCatechesin explicandum hi stipiunt, equi debent. Vt enim turpe est doctori explicationem y ς, quaecum textu non congruit, ita omnibus Catecheti Vitio vertitur,

26쪽

te celte pero' consido tuo commentarios quibus Catechesin emplicas, ita istutos esse ut cum Catechesi congruanti Eoo emconatus sum facere &adhuc iacio. Atque hic me, uidi eri' specturi sint. Nam ut dicam duod res est, Ursino amni erim

rus vix permittit ut meo u lueet dum M

'sterruisse Ita ego dicere possumVrsinum&Paraeum suis catec incra explicationibus absterruisse viros prudentes, ne post se ii 'techesin commentanos conscribanta in lucem

Bertius.

recuti quid illi, saeia, qui ata

27쪽

mpenda has statis,' quia es admodum versatus in sacris literis,&in

Philosophia,praesertim in Metaphisica MLogica,videan haec conciliare possis. Nam quas tu conciliatio'ss in sine huius scripti ponis, illi nodum magis implicant, quam solvunt. Non quia nos tuam opinionem no capimus,eam falsitatis arguimus: sed quia cum facris litetis pugnat nos eam ut falsem rescimus. Neque est, quod tu in istis duabus iustificationis rationibus conciliandis labores. Doce nos prius; sed doce ex Scriptura, nam aliud principium christianorum dogmatum non agnoscimus.Doce inquam exScriptura, Deum habere fidem credentis pro perfecta legis iustitia Doce ex eadem Scriptura Fidem proprie dictam,esse illam ius litiam qua coram Deo iustificamur Doce ex eadem Scriptura nos iustificari duabus iusti-ths, ijsque differentibus, in diversis separatisque subiectis existentihus una in Christo, altera in nobis. Nisi haec ex Scriptura probaveris vera esse Mustra inculcaveris, nos quaedam, etia quae ingenio no stro capere non possumus, credere debere. Nam etsi ingenio nostro capere non possimus, quomodo imundus ex nihilo factus sit quomodo Deus h0mo factus sit quo-naodo Pater, Huus, Spiritus Sanctus sint tres distinctae personae, tamen unus essentia Deus P Tamen quia haec scripta sint, libenter credimus haec vera esse. Doce nos claris N perspicuis verbis in Scripturis scripta esse illa tua quae modo annotavi dogmata. Cum hoc Raeisti, expostula nobiscum,si assensum nostrum adiungere nolimus.

Ego vero ea mihi religione Scripturas tractandas semper ratus

sum, ut quod ipsis exserte ponunt, ponerem sive id statim intellectus meus assequeretur penitus,sive non putoque adhuc in ingenua ignorantis no irae confessione multarum rc tu scientiam, plurimarum vero concordiam, omnium sane reverentiam sitam esse. Lubbertu S.

Hoc dicto nihil absurdius dici pote sit. Scriptura enim exserte dicit Deum habere manum Prachium, oculos uires rures, Oscera. Si hinc

cum Anthropomorphitis inferes Deum esse corporeum, impingeS. Lad o dicit Christum esse Petram, Agrium: Si hoc proprie, ut verbas, nant, accipies, dignus es qui in Petram Pgnurn transformeriS. Ad haec si omnia illa pones quae exserte Scriptura ponit, uno mome x Omnes tropos ac figuras e Scriptura pro igabis, Momni u rerum ς0nsulionem in orbem Christianam introduces Proinde non tam

videndum

28쪽

scamur, neque coccinosic unum sidet actum propia eri his iustos consiit apii si eum meque docet nos ius se dilat,

ChrIKO,altera in nobis meque docet nos postquam est, isti sentem iustitiam nostram amove

lacti sumus, a Deo

autem dogmata contra, extras ni ita

assing re non minor profanatio est fac - h p ψ δ' bonam Scripturae partem uehale um , quani

hanc

29쪽

lianc conciliationem placere Eccles)IGallicis,&Britannicis,ut de a-lh nihil dicam, inde constat, quod CommentariiVrsini in Catechesin Palatinam, Londini cenevete recti si lint. Haec velligia Ursini sequutus eii doctissimus Paraeus in epist. ad RO. cap. .vcrs I9.sol. Iq. De hac; singulari obedientia e Mediatoris propeta, oprie hic loqui-x ir Apostoliti quod dum aliqui non observant de obeatentia Christi affisa passiυ inane rixa movent. Atqui iniversa Christi vita qui uit sp petatqucdam pas' quam morte, vim commavit pro nobi ZMorter landum erat peccati in it 'Dehu in te iiij bifica ct impioa quia absque an blini eo sium ni illa potitit ficii, cm sto. Icrt c toro opis erat it Ucrax et Dei comminatio , sorte morieris a mortcm Ditrer su-guinem Christi nos ducit universa Scriptiira. Hac obedientsiada es quo ustitiam imput ni nobis Christus merciit. Generam integritas Christiuι- vina ct hi mana istud est iu quo iustitia impotat- - bis Christi m res nou potuit silmsanctio ct imputatio insi in sit, pro nobi τι

sinti qua Tai miser Rom. s. 1s avris iustificara multos Disputant ali quid obe sentin inisa an passivafuerit Qui ij uerit utroque Agendo mbia patiendo Chrisus obri u fuit Rcri u ue ad mortem. HocDitem ob-μυetur non res ob lantia Ap solum hic O, ibi loqui,qua tot vitast -

in epistolam ad n ire uariam vita necessarii re positum ad

quantum in hi quidem constat nullum scrupulum Ov tam 'id doctrinae parte cons insum colunt cun Ecci cito LuS,' δ' g -

30쪽

sianam,' item cum illis qua Helveticam Gallicam consesiionena

sicquuntur.

Ceterum compertum estHarminium libenter arripuisse anodi sentionis suspicionem de activa&passiva iussilia Nam cum Franciscus Gomarus Hagae Comitum superior aestate suam sententiam

delustificatione ex Sacra Scriptura explicuisset: Haim: uita suam sententiam explicare deberet, tergiversabatur,4 han ui

ellet illa mi na, qua credentes coram Deo iustificamur prononebat'.quisiones, inter caetera quaerebat, an non se triple . Natura ,vice, mortis,4 an triplere ilia zzzi ni ad vitam imputaretur Hoc autem facieba ut adiura αversiae at in non adigererur. Nam quemadmodum mustris

Sy 'nus Udelbergae sevebant litem de disseiplina si subis' praetextuArrianismum inge lesu, nil

Ita Harminius quaestionem de activa passiva iustiti hri praetextu damnatos Serveth Socini furores in Ecclesias Belathas u

turores ad Ecclesim reserniatis arceanta repellant.

. Bertius. Sed de concilivione posterius viri A mi, M L

vatius.