장음표시 사용
271쪽
DE POSSIB ET COGNOS. IRACULI. 259 involvere contradictionem. Ut autem vitii tui pateat argumentorum quae citavimuS, notamus o leges naturae improprie diei Dei decreta, sed esse id quod volitum est per
Dei decretum. Nam lege natui de proprie loquendo sunt
vire concretae creaturarum, quibuSilam normi temperat pe quare nisi entita creaturae et entitas divini actus idem esse dicantur, leges naturae vocari nequeunt Dei decreta ordinem physicum et ordinem moralem a Deo procedere, Sed non eum eadem relatione ad divina attributa. Haec relatio ideo est diversa, quia diversum est utriusque ordinis objectum ordo moralis fundatur in essentiis rerum Seeus dicendum est de Ordine physico 3 Creationis ordinem et harmoniam non ideo destrui tuta per divinam virtutem, aut aliquid fiat quod Superat vires naturae creatae, aut aliquid non fiat quod aliquibus in
casibus natura taeere nata est. Per miraculum leges naturiae non mutantur, Sed Suspenduntur; non SuSpenduntur Omnes Sed quaedam non SuSpenduntur Semper Sed
aliquando quando se datur ratio, qua divina Sapientia digna sit. Unde Omnis certitudo e medio non ellitur; Seleutid non PeSSum ruunt vita humana non sit anxietatibus obnoxia, si miraculi ossibilitas admittatur. 358. Altera quaestionis pars minus metaphystea St, Sed magis ab adversariis impetitur. DiXimus miraculum esse Opu Sensibile Superans naturae vires; unde ad illud cognoscendum duo constare debent, laetum ipsum laetique
Supernaturalitas. Post ea qua in Logie diximus n. 115 illud primum nullam praebet disticultatem alteri insistuntndVerSurii. Nam, inquiunt, ut cognoscatur aliquid a Deo immediate provenire deberent cognoSci tum omne nuturdo VireS, tum quousque SeSe Xtendat cujusque vis emeaeia; Atqui neutrum constare ipsa experientia docet. Ad quod confirmandum plura ex modernis inventi congerunt X- empla, quae anteeeSSOribus nostris, inquiunt, Vera miraeula visa suissent. udam porro rationem esse contendunt
272쪽
260 CoSΜOLOGIA. cur scientiis magis magiSque progredientibus, ea hiae nune miracula identur, a viribu naturae unice pendere, Posteri demonstrare non valeant attamen haec dim- cultas quam adversarii tanti faciunt, nihil evincit contra miraculi cognoseibilitatem, ut argumenta quae daturi
359. Datur et aliud argumentum afferri Solitum, non quidem ab omnibus, Sed ab iis tantummodo, qui nobiscum admittunt malorum angelorum existentiam. Horum Vires potentiore certe Sunt quam OStrae, et cognitio multo perlaetior; lino fit ut opera divina daemones imitari valeant, aut Saltem Simulare. Quae cum ita sint, etiamsi conStaret Opus aliquod per naturae ire e XΡlieari non OSSe, negant id dici posse miraculum, ideo quia nos latet utrum Deum habeat auetorem. Neque hoc nos deterret a defendenda miraeuli cognoscibilitate suppetunt enim criteria ad discernendum Vera miracula a falsis quae oriteri Si non Semper, Certe in multis casibus Omne dubium removent.
1. Negari nequit miraculorum po88ὶbilitas, eu eventuum faeultatem et ordinem totius naturo creatin uperantium. 2. Potest pro terea humana mens, i minu8 emper, certe in multi casibus ea discernere ab operibu ouju8cumque agenti creati.
360 1 PARA. Possibilitas miraculi negari nequit quin simul amrmetur 1 leges mundi esse absolute ne eessariaS; 2 potentiam Dei esse finitam 3 nullamque inesse vim vel firmissimae humanae auctoritati Atqui nullum ex his ab homine Sanae mentis affirmari potest Ergo miraculi possibilitas negari nequit Rationem majoris iudicabimus in ipsa minoris probatione. 1'. Possibilitas miraculi et contingentia legum naturae
273쪽
DE POSSIB. ET COGNOS. MIRACULI. 261
simul stant vel cadunt; quia miraculum concipitur ut exceptio legibus naturae; porro rei abSOlute necessariae nulla fieri potest exceptio. Quamobrem Si probetur lege naturae SSe contingentes, probatur hoc ipso miraculum esse possibile. Atqui sunt contingentes. Nam id solum diei potest absolute necessarium quod pertinet ad rei essentiam, ita ut hae posita et illud ponatur oportet: Atqui non ita se habent leges naturae, quippe quae concipi possunt diversae ab ii quae reapse Sunt quin res mundanae cessent esse id quod sunt Ergo leges naturae non sunt
absolute ne eeSSariae, Seu contingente Sunt. Essentia enim rerum mundanarum non concipitur perire si res
diversimode collocarentur, si citiori aut tardiori motu ferrentur; si aliam motu directionem haberent quam nunc habent, te. Atqui si rei uni collocatio, Si motus, velocitas a dii eotio diversa esset jam aliae haberentur leges ab illis quae nunc obtinent Ergo hae leges necessariae absolute non sunt Ergo poterit Deus in aliquo speciali casu iis legibus contraire Ergo miraculum est possibile. 2'. Haec ossibilitas evincitur etiam ex divinae potentiae amplitudine. Nam miraeula tripliciter Supra naturameSS POSSunt Vel absolute, vel spectata conditione subj0cti
in quo fiunt, vel speetato modo quo fiunt n. 351): Atqui nihil horum potest diei repugnans nisi negetur infinitas potentiae divinae Ergo negari nequit ossibilitas miraculi quin simul amrmetur potentiam Dei esse finitam, quod certe repugnat. Qui enim infinitam potentiam agnoscit, is certe admittere debet Deum uno instanti, nulloque ad libito medio emeere posse id, quod ereaturae nonnisi successive et adhibitis mediis producere valent; nec is negare potest aliquid Deum facere posse quod
causae ereatae nequeunt attingere. 3'. Humanum testimonium multa contigisse nos docet, quae ire totius naturae reatae superant. Orum VPer-
naturalem charaeterem me, ipsi adversarii inficiantur;
274쪽
262 COSMOLOGIA.iinino ideo praeciSe negant ea evenisse, quia explicari nequeunt nisi per specialem Dei notionem. Ergo habemus ex ipsorum confesSione illa Opera esse supernaturalia. Atqui eadem contigisse negari non potest, quin i OmniS vel firmissimo hominum testimonio adimatur, proindeque
quin impingatur in omnes absurditates quas in Logica exposuimus ii 156). Ergo laeta illa contigisse fatendum est Atqui ab esse ad posse valet illatio Ergo miraculi
possibilitas admittenda est. 361 Quum tertium hoc argumentum magnam in quaestione de iraculis vim habeat, id adversarii infirmare conantur in medium asserentes sophisticam Humi argi mentationem. Ex eo quod hysica certitudo morali praestet, asserunt an illi cedere debere; ideoque admittere
NOS On Osse laetum V. g. de alicujus mortui resurrectione revera contigisse, licet id homines fide digni testentur, quia experient in Oeet homines Vere mortuo numquam ad vitam iterum revocari. Facilius est,' inquit Humius, mille testes, errare aut decipere quam laetum legibus naturae repugnans existere primum moraliter tantum impossibile et experientiae consonum Seeundum vero physice impossibile et XΡerientiae contrarium est.
Iri omni porro miraeulo contra unum teStem mille insurgunt rite . . Si unus testetur mortuum resuscitatum
fuisse, milleni testes amrmant, mortuos ad vitam haud redire.' Sophistiea, inquam, haec argumentatio Si quia in hac re moralis evidentia et l)hysica evidentia non
cadunt in idem objectum physica evidentia respieit id
quod generaliter contingit, quin Sserat exceptionem aliquando fieri non posse, aut etiam quin neget Xeeptionem esse possibilem ipsi virtuti Dei: quod metaphysicae videntiae proprium est liano porro eXeeptionem locum habuisse testantur homines fide digni; unde conflictus nudus
datur Hinc milleni illi Humiani testes non insurgunt
275쪽
DE POSSIH. ET COGNOS MIRACULI. 263 contra OS, qui mortimin V. g. aliquem resuscitatum fuisse
362 2 PARA. Miraculum tum cognoscitur ut miraculum, eum certo On Stat illud pus neque ex Viribus occultis naturae, neque e Operatione daemoni provenire Atqui duo haec, si non in omnibus et singulis casibus, certe in multis On Stare OSSunt Ergo miraeulum cognosci potest ut miraculum. Illae enim Oeculi. vires, quibus miraculum tribuendum esse dicitur, Si revera darentur, hoc ipso quod provenirent ab entium natura, necessari essent et necessari agerent Atqui miraculum explicari nequit per Vire quae neceSSariae Sunt et necessario agunt Ergo viribus occultis naturae attribui nequit. Nam is illud quodne eeSSarium est, in iisdem conditionibus constitutum,
debet producere eosdem asseetus Atqui constat id non ita se habere relate ad miracula Ergo b Istae vires
Occultae utpote necessaria', effectum producerent independenter a libera entis intelligentis voluntate et utpote Oeeultae non possent ab iomino adlliberi ad illos effectus producendos Atqui iterum constat miraculi seri jubente homine, vel fieri fusis precibus ad Deum Ergo. - opera, quae miracula Praebent, Opposita Sunt operibus quae per vires cognitas naturae fieri solent; si ignis qui naturaliter comburit, in aliquo casu per nHraculum non modo non Omburit, Sed etiani levi aura corpus mulcet. Ergo Si haec opera, ut da e Viribus naturae provenirent, entia
naturalia viribus Oppositis constare distenda SSent, viribuS nempe quae e mutuo deStruerent Ergo ex his aliisque hujusmodi constat, et quidem Certo, Opera illa non Provenire ex his Viribus Oecultis naturae Neque dicere juvat
non St ut ositive cognoscatur quidquid entia naturalia emeere possint, sed sumet ut cognoscatur quid ipsae faeere nequeant. Haec autem cognitio sine illa haberi potest et de facto habetur Certe nemo cognoscit quid
276쪽
tamus quominus illa uicere nequeat ut pecus videat, aut mutu loquatur, aut homo mortuus reviviscat 3 Positive cognoSeimu aliqua naturae ireS, eum quibus ire Omnino oppositae eonsistere nequeunt; ne roinde Si upe Sunt opera quae per Stas Oppositas vires tantum mei possunt, haec ab illis entibus provenire non OSSe eerto judieamUS.
363. Superest ut expendamus alterum quod propoSui-mUS, POSSe nimirum Opus diseerni a miris et prodigiis mali Spiritus, quae divina opera imitari videntur, aut Saltem Simulare. mprimis nuda quaestio esse potest de iis
miracillis quae absolute Superant Vim Omnem creaturarum, quaeque Venire nequeunt quin naturae lege reVera Su- Spendantur, ut SSet . . mortui cujuSilam reSurrectio.
Haec manifeste vim divinam produnt. Sed dantur alia illa PraeSertim quae naturam Superant quoad modum. Relate ad istam fautorum classem tria inquirimus 19 utrum dentur quaedam eriteria, quibus vera a Simulatis miraculis discernere OSSimVS 2'. quaenam sint; ' in quonam potissimum insistendum.1' Debent dari criteria quaedam. Nam Deu permittere nequit errorem, qui licet ab alio ente proveniret, in IPSum tamen esset. ultimo refundendus Atqui si permitteret daemoni ita Xerere vim suam ut opera divina Simulet, quin daret homini media ad artem diabolicam diseernendam, in ipsum Deum esset ille error refundendus; Ergo Deus permittere nequit ut daemon vim Suam Xerat
quin media homini suppetant ad id dignoscendum. Nam
opera quae legibus naturae contraria videntur, non OSSunt
non referri illi qui leges naturae constituit, et a quo leges istae pendent; Atqui hic est unus Deus Ergo illa opera non possunt Deo non referri Ergo si Deus sinit ut aliquod aliud agens ista opera simulet, ita ut leges natur00
Suspensae videantur, dum aeVera non SuSPenduntur, et
277쪽
DE PHAENOMENIS MESMERISIII. 265
tamen hominibus nullum praebeatur medium id dignoscendi, ipse Deus dicendus esset concurrere ad ianudeceptionem, quod certe repugnat. 2'. Indicia porro ista desumuntur Vel ab pS Opere, vel ab Operante, Vel a circumstantiis facti, vel ex fine qui intenditur. Ergo i, Omnibus accurate Perpensis, nihil in opere quod Deum dedeceat si nihil quod non rectum sit in operante si nihil non decorum in circumStantiis quae factum comitantur; si nihil demum non sanctum in fine ad quem opus tendit, deprehendatur, tam absurdum estillii Opus a De non provenire, quam S absurdum dari effectum sine causa ibi proportionata. 3'. Finis ad quem Opus tendit, operi auctorem magis
manifestat. Nam illud opus quod ad gloriam Dei facit, Veramque juvat hominis felicitatem, provenire nequit ab eo, qui Summo odio Deum et humanum genu Prosequitur Atqui talis est spiritus aliis Ergo ab eo provenire nequit opus alterutro illo charactere insignitum AtquieonStare potest utrum aliquod opus ad Dei gloriam et ad veram mmani generis elicitatem tendat Ergo cognosci
potest illud opus a daemonis emuncia non rOVenire. Atque hae sufficiant ad hanc propositionis partem Vincendam, quae majorem adhue mutuabit lucem ex dicendis in sequenti articulo. ART. III. ME PHAENOMENIS ESMERISIII. 364. Cum iis, quae in postrema articuli parte disseruimus connectuntur Phaenomena illa mesmerica, quae pauciSabhinc annis in medium prohata fuere, quaeque vel noStriS temporibus non modo extolli Solent ut scientiarum inventa, Sed etiam ad tuo ad miraculorum auctoritatem labefactandam. Certe multa narrantur quae De Speciem quidem veritatis habent; at de quibusdam aliis dubitare qui mequit quin multam ingserat esse vim destimonio
278쪽
266 COSMOLOGIA. humano. Haec enim manimi consensu viri multi testantur scientia et probitate insignes, eademque confirmant multiplices processus verbaleS, qui in pluribus locis confodi fuerunt. 365. Mesmerismi seu magnetismi animalis theoria et praxis sub finem praeteriti Saeculi, anno 1773, Originem habuit. Eam invexit Antonius Mesmer, medicus quidam germanus, a deinceps alii OS alios ita evolverunt, ut nostris temporibus multiplici sub forma appareat, diverSum
pro diversa forma assumens nomen Mesmerismi potiora Phaenomena iure auetore prosequuntur; videri posset
P. Perrone De Virtute Religionis, p. 2 S. 2); nobis unum
vol alterum indicare sumulat. Indubiis documentis constat hujus magnetiSmi animalis Opera magnetigatum licet ita quod alia sit sensibus destitutus ut ne ingentem quidem Strepitum audire, aut eandentis ferri contactum Sentire queat ad nutum tamen magnetigantis loqui posse aut videre quaeumque corporis arte, ni Senti CognOSeere, Oeculta revelare, etc. Ne dubia sunt documenta quae fidem faciunt morbos quosdam mesinerismi Si fuisse propulSatOS, quibu ars medie nullum poterat afferre levamen. Ex iisdem documentis pariter constat quosdam ex uno ad alium distantem locum brevi mora fuisse trans-hatos, te. Cf. Mirville, Manifestation des spriis.)His aliisque ejusdem generis cum quidam abutantur admiraeulla e medio ellenda est operae retium duo attingere 1'. inquirere ii aenam sit horum mirorum auSa 2'. ostendere nihil haec mira commune habere eum miraculis atque ideo horum vim infirmare nequaquam POSSO.366. Quamquam multae hypotheses fuerint excogitatae ad haec haenomena explicanda nullium tamen potest esse dubium quin eorum causa sit spiritus aliis. Id pluribus
quit esse materialis, ut tenent Fluidistin Horum opinionem
279쪽
DE PHAENOMENIS MESMERISMI. 267 sic paucis complectitur Liberatore. Putant extare in corpore humano fluidum quoddam plene subjectum Voluntati, quod non modo movendis membris inservit, sed etiam extra emitti potest ad penetranda aetera Corpora, SuPeratis quibuscumque impedimentis. Hujus fluidi ministerio ut aiunt magnatigantem ad Sibi subjicienda caetera Or-lpora, atque ad O essectu pro lueendo quo miramur.
Ejus enim adminiculo proprias ire cum magnetigando communieat ipsumque ad Statum Vehit quem supra deseripsimus.' 8mol. Cap. IV, art. 3. Verum haec causa insuimuiens est ad ea haenomen explicanda. Id multis ex capitibus constat unum vel alterum indicabimus. Illa liliae nomena imperantur a voluntate magnetigantis Ergo medium debet esse tale ut alseat illud imperium exequi Atqui fluidum cujuseumque naturae sit, est aliquid materiale, et id, quod materiale est, induci nequit solo imperio ad aliquid physice metendum, et ita
quidem ut variet esseetum pro diversa imperantis intentione Ergo causa haenomenorum esse nequit aliquid materiale. Praeterea si medium materiale adhiberetur et ab illo, ut ab immediata causa hyStea, Phaenomen meS-merie provenirent, haec cum illo proportionem habere deberent; siquidem nequit efffectus Causam Superare;
Atqui vel auea illa quae iudicavimus Stendunt nullam eSSe proportionem ; Ergo haec causa rejici debet, et admi,
tenda est ausa quaedam spiritualis. 2 ASSERTIO. Causa autem hine debet 88 anima hu mana proe8tantior ae printernaturalis Id constat imprimis e confessione multorum qui meSmerismo Operam dederunt. Horum nomina magno numero citata habes apud
Miruille op. it. II. c. X. inter alios refert tinemOSer, Teste, Faria Dupotet, qui apprime artem callebant.
Idem deinde constat, ipsis haenomenis quae neeeSSario requirunt efiicaciam viribus animae nostrae multo majorem. Nemo V. g. tribuere potest humante facultati ut cognoscere
280쪽
268 COS IOLOGIA. ea valeat, quae in loci maxime distantibus eraguntur; quae Oeeulta sunt; quiae ante fuerunt incomperta, aut praebere ignotarum linguarum notitiam ne non tribuere objectis inanimatis vim qua ad nutum magnetigantis agant quasi intelligentia gauderent. CauS igitur anima liumana Superior admittenda est. 3 ASSERTIO Hoee perior cau8a tequit 88 alia quam spiritus malu8. Seeu quaenam esse, non certe Deus;
blasphema foret asserere Deum ad nutum hominis etiam impii prodigiose agere. Ergo debet esse causa Spiritualis a Deo et ab anima nostra distincta Ergo Si angelus vel bonus, vel malus ; Atqui repugnat dicere angelum bonum ministerium suum ita homini vel impio praebere, ut ab eo compellatur ad virtutem Suam manifestandam ; Superest ergo ut sit spiritus malus Hie Xequitur hominum imporia hic quae distantia sunt homini cognoscere valet; hi hominis lingua utitur ad ignotas homini linguas loquendum, atque aeter Omnia haenomena Peragit, quae virtutem quidem tum materiae, tum hominis, sed minime Suam Superant. Caeterum hoc minime inficiantur ipsi experimentorum patratoreS, quorum conieSSione reperie apud
Mirvillo loco citato. 367. Superest ut paucis Ostendamus mira hae miraculorum auctoritatem minime infringere. Haec ab illis toto coelo distant, ac proinde ab iisdem discerni possunt, adhibitis eritoriis quae antea dedimus de veris miraeulis
agenteS. Certe haenomen mesinerien comparari nullo modo OSSunt miraculis, quae Vel quoad rei Substantiam, vel quoad subjectum in quo sunt, Superant ire naturae. Quis umquam . g. UdiVit e meSmerismum mortuos ad vitam vere fuisse revocatos ita ut iterum in hominum
Societate versarentur aut quis audivit caeco a nativitate visum fuisse ejusdem artis auxilio restitutum Z Supersunt