Summa philosophica juxta scholasticorum principia complectens logicam et metaphysicam

발행: 1885년

분량: 461페이지

출처: archive.org

분류: 철학

301쪽

DE SEDE ANIM E. 289

ipsius torporis Atqrii hujus forma substantialis esse

nequit, quin tribuat corpori primum SSe Ergo. 3'. Confirmaturis ipsa ratione vitae. Certe adversarii negare nequeunt corpus ipSum Sse vivens Ergo principium vitale debet esse intrinsece et substantialiter corpori unitum Atqui id non haberetur ipsorum opinione admissa Ergo ejici haec debet. Nam secus admittendum esset animam dare vitam corpori vel quia esset illi prae-SenS; vel quia corpuS OVeret vel quia Sua Vires miseere viribus corporis. Haec Sunt quae apud illos invenimus. Atqui nullum ex his admitti potest. Non primum, quia Si rhesentia animae in corpore sum ceret ad vitam corporis explicandam, ipse Deus diei posset informare corpus idque vivum reddere, siquidem Deus in distans est a corpore. Mi alterum quia, ut caetera mittam, hoc in casu Vita ad Corpus non pertineret, quum nullus Vitalis motus tirocederet a principi intrinseco corpori ut patet. 2 ntertium, - a quia Vires in qualibet re ab ejus substantiadimanant Ergo admitti nequit ex viribus animae et eorporiS, inter Se commiXtis, vires exurgere quί ab utriuSque differrent, nisi diversae substantiae, a quibus illae Vires

dimanarent, in unam Substantiam compositam coalescerent. -bi Quaerimu praeterea quodnam esset subjectum cui vires inhaererent, quae ex commixtione emetuntur. Hoc Subjectum esse nequiret aut sola Substantia animae, aut Sola Substantia corporis, quia vires illae a viribus utriusque

differrent Ergo hoc subj0otum deberet esse compositume utroque quod adversarii negant. - Qui plura cupit, adeat opus P. Liberatore Ii Composio mano ).

kZ. - De secte animae.

386. Ad hujus quaestionis complementum aliquid hic

dicemus de Sede animae, expendemus nimirum utrum anima toti corpori conjungatur, vel alicui tantum corporis

parti Responsio patet ex dictis Anima quippe nequit

302쪽

290 ANTHROPOLOGIA. esse corporis forma, quin toti corpori coiijungatur. Exhae porro atque recedenti thesi de animi immaterialitatu sequitur illud quod luries antea notavimus, animam nempe ita esse in toto corpore ut tota etiam sit in singulis corporis lini tibias. Anima enim Si Substantia simplex; Atqui substantia simplex non potest esse nisi tota ubicumque reperitur Ergo Si ratio formae substantialis requirit ut anima sit in toto corpore, ratio Simplicitatis requirit ut

sit tota in singulis partibus 4 Loquimur porro de ipsa

animae substantia; quia Si anima dynamio Spe etetur, vel prout vim habeat operandi, Patet hanc Vim non OSSepequo modo Xereeri ubicumque anima reperitur Funetiones enim vitae sensitivae sunt diversae in diversis corporis partibus unde ibi anima Speciales hujus vitae iunctiones exercet, ubi dantur organa Cum quibu et per quae exerceri debent. Relate ad ipSam vitam intellectivam, Xeluditur quidem dependentia intrinseca, ut datur dependentia extrinSe ea hinc anima non valet iunctiones vitae intellectivae exercere, DiSi in illa corporis arte, quae materiam ipsi praebet in quam votivitatem suam exercent. PuueiS:

anima est tota in qualibet corporis parte ecundum totalitatem e88entim, ed non e cundum totalitatem virtutis.

387. Quidam sunt qui animam in solo cerebro reSidere autumant quum ipsis impoSSibile videatur ut praesens sit pluribus corporis partibus. Quamobrem docent SenSationes incipere quidem in organis singulis, ubi impresSiones ab objectis recipiuntur, Sed non portio nisi in cerebro, ubi

anima residet ex assuefactione tamen referri ad ea eorpori parte aut organa, in quibu impressiones objectorum primitus obtinuerunt. Haec opinio 1'. destruit unionem Substantialem animae et CorporiS 2'. Secum pugnat 3'. contradicit experientiae et rationi, quae tria auei ProbabimUS. 1'. Primum manifestum est. Si enim anima cerebro tantum praesetis Substantialiter esset, illi tantum uniretur ;

303쪽

DE SEDE ANIMAE. 291 Ergo nullus esset nexus substantialis inter animam et caetera Corpori partes atque adeo non haberetur unumen physicum. Mirum est opinionem hanc a quibusdam

defendi qui catholici sunt; nam Ecclesia definivit animam

eSS Vere et per Se corporis humani formam.

2'. Ideo auctores isti affirmant animam in solo cerebro residere quia negant esse possibile ut praesens sit pluribus

corporis partibus Atqui hoc ipsum admitti debet in

eorum opinione ; Ergo ibi oti tradicunt. Nam cerebrum habet certe partes et arteS, extensum quippe est Ergo etiamsi anima in solo cerebro resideret, SSet 1 deSen Pluribus partibus; et quidem tota in singulis, nisi animae simplicitatem inficiantur. Quod si dicunt animam esse in

una tantum cerebri parte, praeterquam quod arieta Sen-Sationum non OSSet, ut O videbimus, X9lieari neque tunc contradictionem effugiunt, quia haec etiam cerebri par extenSa est ergo vel relate ad hanc artem redit

argumentum.

3'. Ad sensationem habendam requiritur Simul anima et corpus Atqui conscii nobis sumus nos videre in oculis,guStare in lingua, calorem, frigus, eici, Xperiri modo in Una modo in altera corporis parte Ergo in illis nutibus partibus anima residere debet ergo qui id negant X perientiae contradicunt. Dicunt adversarii persuasionem hanc SSe effectum assuetudinis, vi cujus ex mentis judicio no referimus ad organum id quod non evenit nisi in cerebro.' Sed perperam. Nam ea quae ex assuetudine liqua Subjecti et non ex objectiva veritate locum habent adhibitis debitis adjumentis, facile deprehenduntur; orro nemo

potuit umquam experiri se videre aut tangere Cerebro. Praeterea ut notat Tongiorgi, Xplicandum ei manet, quomodo consuetudo haec acquiratur et unde Originem habeat. Consuetudo enim repetitis actibus aequiritur; multi vero actu a primo aliquo exordiantur neceSSe St. Qua ergo ratione fieri potest, ut animus sensationem habb

304쪽

292 ANΤHROPOLOGIA. tam ad membra primo reserat Tenendum ergo est ipsorum opinionem eXperientiae repugnare. Repugnat insuper rationi quia quo pacto explicari posset Varietas sensationum et praeSertim earum OPPOSitio admiSSa eorum Sententia Experientia constat no quandoque SenSationem V. g.

caloris in una corpori parte experiri, in altera frigoris. Si cerebrum tantum sentiret, Sensationes istae oppositae in unam confluere deberent. Adde quod inutilia prorsus organa tam elaborate OnStructa in homine ponerentur. Inquiunt adversarii ea se requiri ad recipiendas impressione Objectorum, qua Ope nerVorum, aut fluidorum nervos senSiferos pervadentium, ad cerebrum transmittunt. ' Verum ad quid impressiones illae reducuntur nonne admotum quemdam localem, Vibratorium, cerebro Per nervoScommunicandum 'V Jam vero ut nervi moveantur localiter ab objectis, Satis esset Superque si ad cutem se porrigant vel si cum cute communicent frustranea igitur et

insipiens esset tanta organorum Structura et Utaneus apparatus, quem ad habendam SenSationem Omnino necessarium esse latentur.

388. Adversarii ad suam probandam hypothesim quaedam facta adducunt Argumentantur-ahe eo quod morbi varii, Obium cerebrum meienteS Omnem Seti Sumtollant vel perturbent; - b ex eo quod Si tantum viae, per quas nervi a membris Xterni ad cerebrum Orriguntur, extructae sint, hoc ipso illorum membrorum SenSus etiam perit; - ex eo quod dolor aliquando Sentiatur in membris abscissis. Ita fere artesius Princip. Philos p. IV., 196. His tribus etiam recentiores quidam philosophi

innituntur ad probandum a posteriori animam nonnisi in

cerebro residereri quam conetuSionem Onfirmant ex eo

quod s0nsatio citius habeat locum Si impressio organica fiat in parte corpori cerebro propriori serius, Si in remotiori . V At haec laeta, etiamsi omnia inconcussa essent, possunt Commode aliter explicari ae proinde uJ-

305쪽

DE OBJECTIONIBUS CONTRA UNIONEM. 293lum praebent fundamentum conclusioni adVersariorum. Primo enim et alteri argumento fit satis si dicatur communicationem Organorum Sensuum cum cerebro requiri ad Sensationem tum quia cerebrum, uti pars praeeipua Systematis nerve est centrum unitatis vitae sensilis ti in quia faculta Sensitiva a Systemate nerveo, adeoque R erebro

tamquam a radice principaliter pendeat; χιm demum quia ex cerebro per nervos fluidum quoddam dimanat, quod requiri communiter docent physiologi ut organa sint ad agendum convenienter disposita. - Ad tertium communiter respondent philosophi, eo quibus membrum aliquod amputatum Sit, dolorem confuse experiri in iis nerVOrum ramulis qui prius in membrum illud a in varias ejus

partes Xtendebantur vi autem phantasiae Re SSuetudinis de hujus doloris sed judicare ut prius atque hunc

Suum errorem deteger hoc ipso quod ad factum advertunt. Quartum factum, si admitti debeat infirmum

Omnino Praebere adversariorum conclusioni fundamentum patet ex eo, quod major illa minorve experiendae SenSationis celeritas tribui possit validiori vel imbocilliori statui

facultatis sensitivae Rationi enim consentaneum Staliquam facultatem, quo propior sit centro, Seu radiciunde tota pendeat, aut ab eo remotior, magi minuSVeVigere et eXplicari.

389. Antequam ad singulas objeetiones contra unionem animae et corpori accedamus, pauca hae generatim notare juVat, quae quibusdam respondent adversariorum non argumentis sed cavillationibus. Q. Ex anima et corpore non fit una Substantia per conversionem unius in aliud, quod certe absurdum est, sed per mutuam unionem, qua anima Orsu aetuat. 29. Huic unioni minime osticit diverSita naturae quae inter unimam et corpuS in Se Pectata, intercedit quod praecipue valet pro chimicis qui

306쪽

294 ANTHROPOLOGIA. docent elementa eo meliu combinari, quo magis oppositis instructa sunt proprietatibus. 3'. Non ideo aliquid negandum est quia dissicile intellectu est; quod si admittatur

jam multa a Verorum numero SSent XPungenda. Quum res haec valde recondit Sit, attentionem maXimam requirit et mentem a Draejudicii Vacuam. 4'. o nostra non iacimus reSPODSione quaSilam a nonnullis scholasticis

dari solitas, qui nimium re exaggerant. 5'. Demum in responsis quae ad Singula objectiones dabimus, prae oculis habenda sunt argumenta positiva, quibus illesim stabili-vimus. His praemuniti ad praecipua objectiones Solven

390. b. 19. Si anima rationalis esset corporis forma insensu quem no defendimuS, anima rationalis Sset pars essentialis corporis Atqui id absurdum est Ergo anima rationalis non dat corpori PSum SSe corporiS. Respondemus legando minorem. AbsurditaS, si qua esset, repeti deberet vel ab animae simplicitato vel ab animae spiritualitate ; Atqui a neutro potest repeti. Non primo ς quia, agente de SubStantia corporea Vidimus omnem formam simplicem SSe debere ergo non modo non repugnat utilium e Corporis elementis Sit impleX, sed potius repugnat ut imple non it. Non ab altero, quia spiritualitas in eo consistit ut en agat cum intrinseca independentia a materia Atqui hunc intrinsecam in agendo independentiam relate ad Operatione vitae rationalis anima retinet, licet corpori conjungatur ut forma Substantialis Ergo. Recolendum illud est quod

antea notaVimus, animam rationalem non SSe corporiS formam qualem rationali e8t, Sed quatenu virtute contiane formas sibi inferiores.

391. b. 2'. Illud corpus recipit ab anima, quod amittit

quando ab anima separatur illud e contra quod Perseverat, facta Separatione, corpii ab aninia, ut patet, recipere ne luit Atqui corpu8, iacta Separatione, cessat quidem

307쪽

DE OBJECTIONIBUS CONTRA MNIONEM. 295habete vitam et sensum, Sed perseverat in entitate orporea Ergo illud, non hoc, anima praestat in Orpore.

Resp. Si illud quod perseverat, haberetur in corpore

nulla alia adveniente forma cono. Si hae udVeniente, nego. Distinguo pariter Secundam minoris artem; et hoc ideo eSt, quia OV forma advenit, cono. SecuS nereo. Nam hoc ipso quod materia in forma existere nequeat, anima recedente, nova forma producitur Per quam novam formam materia constituitur in propria entitatis specie.

392. b. V. Responsio data admitti nequit. Nam ut

haec nova forma producatur, debet esse causa huic roductioni sum ciens Atqui nulla datur causa huic productioni sumetens Ergo Nam causa formam producens esset etio agentis creati Atqui notio agentis creati producere nequit Principium substantiale, quale esset forma; putet enim inter illi duo nullam esse proportionem. Ilesp. Fatemur lio argumentum vim aliquam habere; sed negamus id, quantum satis est, solvi non Osse. Illa enim pSa agentia quae alterant orpus et inseptum redduntii ab anima amplius informetur, Sunt quae roducunt novam formam de qua agitur Fatemur insuper nullam

esse proportionem inter aeuidens nude Sumptum et sub- Stantiam, Sed negamu repugnare substantiis creatis ut

sub divino influxu aliquid substantiale set incompletum pro tueant per actionem eii ea praevium Subjectum, quando subeotum illud est in potentia ad illam realitatem in se recipiendam. Certe ro luetio haec or0ntio dici nequit; nec ostendi potest eam requirere vim agentibus creatis Superiorem. Si responSi , pse contieetatur cum iis quae diximus tum in hae thesi, tum in thesi de corporis SSentia, Suffcienter solvere videtur id quod adversarii objiciunt. 393. O . R. Idem ex alio capite impetunt. Negant

novam formam produci, quia in ea lavere eadem, ne antea, remanet Structura eademque remanent accidentia, quae Structuram eon Sequuntur Atqui identitas structurae et

308쪽

296 ANTHROPOLOGIA. accidentium explicari aequit si nova adveniat forma;

mutata enim forma, oporteret mutari cetera omnia Ergo. Respondemus eamdem Strueturam eademque accidentia quae Strueturam eonSequuntur, Optime Xplicari posse, nova adveniente forma. Cum enim Struetur Organica et illa quae eam OnSequuntur, ad eXtensionem Corporis Speetent, ea, eodem remanente rincipio e quo eXtensio pullulat, eadem esse OSSunt in corpore Vivo et in cadaver Atqui id evenit in casu quia nova forma informat illam ipsam materiam quae ab anima informabatur Ergo identitas structurae et quorumdam accidentium non impedit quominus nova forma dicatur advenire. 394. b. 5R. Subjectum cui forma unitur ipsi formae praesupponi d0bet; Atqui subjeotum cui anima unitur est

eorΡUS ergo OrPUS, qua CorPUS animae praesupponi debet; Atqui si debet niuiae raesupponi, anima non dat corpori ipSum esse Orpori Ergo. Rem Dist. U. Subjeetum eui anima unitur PraeSupponi debet, quatenus ante unionem jam constitutum est in eSSe corporeo per aliquod rincipium quod non remanet, alia forma adveniente cono. quatenu conjungitur cum I OV forma, priori retenta, hego. Distinguimu pariterminorem subjectum cui anima conjungitur est Orpus tu Suo SSe constitutum per aliquam formam quae non manet, adVeniente anima cone quae manet, nego. Alii VerbiS, anima immediate conjungitur materiae primae, Sed materia haec Prima antequam informetur ab anima, Si conjuneta cum alia ornia, juxta ea quae diximus in Cosmologia. ART. III. DE ORIGINE ET DURATIONE ANIMAE

HUMANAE.

395. Animam humanam originem habere a Deo per Creationem distincta thesi probant auctores ad eos refellendor qui vel animam dicunt esse divini substantiae Particulam.

309쪽

DE ORIGINE ET DURATIONE ANIMAE. 297 aut emanationem quam lam; Vel Oeent eum, non Seela aueOTPUS, X Creaturum enuSurum actione Provenire. Sed revera homines istos confutare non Si operae pretium. Generatim si probatur animam a Deo creari. Quum

anima sinita sit, produci debet producitur autem vel exuliquo subjecto, Vel e nullo Atqui produci equit ex

aliquo subjectori non e Subjecto composito, quia anima diverspe est naturae non ex Simplici, quia imple nequit discerpi in partes Ergo Producitur e nullo Subjecto; Atqui quod ita producitur, creatur Ergo anima Originem dueit per creationem Porro Olus Deu creare OteSt, ut

in Theologia Naturali probabinius. λ

1. Quamquam in hoc artieul non agamus de corporis humani origine, occasionem tamen sumimus aliquid dicendi de illo systemate quod transformismus diei solet. Asserim istius fautores animalium Species nouesse stabiles ; sed species inferiores natiu ali et successiva actione in alias atque alias perfectiores fuisse evolutas, donee ipse homo Xurgeret. opinio vetus est, siquidem eam refert ipse Aristoteles eam tamen nova veste induunt moderni volutionistae, ad quos refellendos Pauca asserre juvat. Species animalium Stabiles esse eonStan eXPerientia testatur. Ergo ut stabiles non semper fuisse dicantur, deberet id constare vel a priori vel a postseriori. A priori non constat, ut patet, et adversarii concedunt. Sed neque Constat a posteriori nullum enim indicium liabetur istius mirabilis peregrinationis ab inferiori ad nobiliorem Speciem. Revera historie constat animalia semper eamdem formam eosdemque mores habuisse, uti patet ex antiquissimis Egyptiorum scul9turis, nec non ex deseriptionibus quas de iis in antiquorum libris reperire est. Idem confirmant geologicae Observationes. In Stratis enim telluris reliquiae animalium inveniuntur, quin tamen ullum sit vestigium Sive formarum primitivarum, sive transitionum interi ediarum a formis perfectis ad perfectiores imo fossilia definitos charaeteres exhibent. Ad id magis confirmandum auctoritatem plurium qui in rebus geologicis eminent ut sunt Lyeli Agassi g, aliique afferunt auctores qui hane rem ius tractant; immo testimonia proferunt ipsortim adversariorum, qui admittunt Xempla nuda istius transmigrationis afferri posse. Unde admittere possumus con lusionem ad quali post aesturatam faetorum analysim devenit C. Elam, M. D. quamque exprimit hoc syllogismo 'Mithout erification atlieoreti conception is a mere figmenti the intellect; ut the illeor oforgani evolitation is an uia verissed theoreti conception illerofore Organicovolution is a moro figment of the intelleci. fortiori haec valent relate ad hominem. Maggella, De Deo Creante, Disp. III.

310쪽

runt errones sententi20 Omnes in eo OnVenientes Ut

animas orporibus praeeXistente iuuerent. Putarunt alii cum Platone animas in sideribus Primitus X titisse, Verum ob scelus quoddam inde exturbatus, atque in mortali corpore, Veluti in arcere, in elusus fuisse; alii animarum transmigrationem X uno orpore in aliud propugnarunt; immo quandoque X Orpore humano in belluinum, quum

scilicet dedecoram vitam gissent alii demum, post Loib-ntigium et olfium, docuerunt Omne anima Simul temporis initio, conditas fuisse, sed sopire in quibuSilam eorpusculis organicis, donee pro luet et evolut eorpore quod incolere debent, huic conjungantur. Opiniones has confutatas reperies apud multo auctores Ci Liberatore, Tongiorgi, anseverino, etc., nobis eas historico more rotulisse satis est. Vera doctrina tenet quamque animam a Deo creari, quando corpori est Onjungenda. Quo autem I)iraeeis tempore id eveniat, determinari nequit.

Multi opinantur animam creari et uniri corpori cum hoc debitis organis instruetum est; alii e contra docent id fieri in ipso conceptionis momento . Ratione quae utrinque asseruntur probabiles sunt recentiores multi posteriori opinioni adhaerent. Atque haec sufficiant relate ad primam

397. In altera quae Spectat animarum durationem, quae ritur utrum animarum laumanarum Xistentia quibusdam limitibus contineatur, an sempiterna futura Sit. ReSPOndet ratio animas esse immortales, Semper scilicet extituras. Quod antequam probemus, notamus Substantiam aliquam duobus modis perire OSSe, Vel eorruptione vel annihilii-tione. Primo ex his modis anima perire nequit tum quia nullas habet artes tum etiam quia intrinsece a corpore non dependet in multis suis operationibus. Hinc non aliter quam per annihil ationem posset existentiam mi, tero. Annihilationis porro cauSa Solii Deus SSe PoteSt,'

SEARCH

MENU NAVIGATION