Paulus Stephani j.u.d. sac. theolog. profess. parochialis ecclesiæ, et insignis collegiatæ opitergensis decanus ... ad v.c. Michaelem Dioclesium sac. theolog. doctorem

41쪽

eruditionem comprehendenti. Longe profeEt a veritat distare stupidam hane atque ineptam tanti Alumni excusationense non res tantumodo ipsa per se, verumina ignes Theologi a Iuris Pontitium Prosessore pauislo ante allegatici satis abundeque demonstrant. Mis praeter IasHmatum Auctores perantiquos Iuris Canonis interpretes, Balduinum videat, Duarenum , Cantiarium, Copinum, Grilonium Florentem, artis, Conis etales, agmnumst addat lubenter Alumnus Cabasutium, Antonium , Augustinum ' viros purpuratos Baronium Bona, Bellarminum p praeterea Petavium , Sirmundum Labeum , Petrum de area, Stephanum a lusium mulacium Gustellos, oelum , londellum, Dupinum , Fleurium Dalaeum, ornaeum, an-Espentum Fonistamnum summo studio eorum legat opera, evolvat inde ex Ortodoxi nenrrpe, vel Etherodoxis Scriptori- ἰhus c caute, cum debita facultate Iegendi quos his exhibemus Deile, dilueideque patebit , iterarum, atque eruditiorium supellectile admodum quam copiosa

opus habeat Sacrorum Canonum studiosus, ut veram , persectamque Iuris Matineum notitsam assequatur. No. veri Alumnus Iuris Pontineum studio operam navanti necessariam esse Sacra Theologia Scientiam , non omnibus plane numeris absolurum fore aerctrum Canonum

Studiosum, qui Divinarum Literarum , Theolove nia

42쪽

mirum, rudis penitus fuerit ooneedimus sincere fatemur ne minus afirmare eum mulacio audemus vix quemquam, sinem mediocris nominis, inter Theologos exiturum, qui Saeros Canones , praeceptorio Divinae Seripturae interpretes , ignoraverit Legum Civinum prudentiam sibi necessariam noverit, Historiam utramque Ecelesiasti eam, .Profanam , reeonditarum literarum profundam eruditionem, antiquae memoriae ed-gnitionem, aerein insuper iudicium, singularem Critt- ear eientiae peritiam, qua latentibres rerum origines yertentare valeat; etetera tandem scientiarum , Linguarum ramidia moverit deinceps , Ius ontificum diseiplinam esse a recta morsus ratione Divinaque reclamantibus sertasse has etle plenis nigredines omnino ductam , artibusque praenantioribus excultam imum

Et quamvis Ius Melasiasticum nobis aliquando proponatur ratione habita ad Forum iudiciale , in no Formulari nonnunquam vel Legularii extolluntur ad

elum I adlaue seientia nobilis est , honorificentistim ,& protesara. Non equidem fetor tam gran3em essen-mrum, raruditionum opiam exercitio foretis sieuti

43쪽

exertitio chademico , necessariam essem nihilominu Selentiis, Artibus liberalibus iudiei summo prudemia magna , magnaque rerum expeEeritia Iuris Canonici Consultum opus habere certum est, atque notum T sti unus hie esto Renatus Chophinus vir ad literarum Mudia reapse natus , Sacrorum Canonum Scientia, &Legum Civilium peritia exirnius, atque excellens, in suo celebratissimo opere De Sacra Potitia Forens Henriaco III. Regi Francia nuncupata. Nos vere studium V. C. atque Iuris Pontineum disciplinam modo conten- Mamur, quam in sua Diaeces florescere peroptabat in AEnus ille Venerabilium Episcoporum exemplar S. Carolus Oromeus: Cavonum ea Seientia , ita gestorum tauisti Praesulis , Sanctissitaque Scriptor, ipsi perjucunda

erat, quae Patram Mores , ct Acta repre orans Ea-Hesiis componendae , atque . cruanda rationem eo utine . Dolens autem eos communi coSuerudine tantum odo Ca

mones selegi, ad lites. Iudiciaque valent; consu- sui ipse, qui iis declarandis , praeesse , unde sacramarorum infrirata , o virtνs, optimaeque Ecclesia administrandae genus hauriretue Totum Facultas eterequirit hominem Tota quidem, ae abundantior ad completam , atque absolutam studii hujusce perfectionem, scientiarum illa series , artium , terammoue cunnino a prorsum desideratur. Neque eis ad or-

44쪽

rum dumtaxat , vane , atque ad popularo auram

tinctus noster Iuris Pontifeum studiosus; sed profunde solideque imbutus sit, atque instructus gravissimae, non raro lubricae diseiplinae immensitate si utiliter fructuoseque operam dare contendat . in non sola pompa aut sola praestantissimorum Scriptorum ostentatrix Omenclatura e non solae Titulorum , sive cuiuscumque operis inscriptionum recitatio, unde ambulantes Tituli aliquando appellantur: non sola optimorum Typographieorum electiori nou gloriosae tantum, at Iactantes Epistolat: non Denique sola ostentatoria factorum BG-vitas, quae in phimeride animi causa legimus. Exterisna enim hae sunt, ambigua vem Literaturae insognia, quae scenicae quandoque, ac personatae Literatura famulantur. Scientem, Peritumque Juris Pontineum ch-cimus , qui vere scit Canonicam Sapientiam : qui modeste , ae moderate se scire novit qui opinionem suam fundamento firmissimo, atque inconcusse stabili nixam profert qui tandem paratis oppositionibu ita probe , docteque satisfaciat, ut Ad ver artus ipse vel pertim o repugnans in eamdem veniat sententiam, connrmet , laudetque

At medusam huius negligentia nondum attigimus Majus aliquid supereri si libet, brevi quodamodo

eulorum coniectu , alteram eiusJem negligentiae cau

sam Disitias by Ooste

45쪽

sam percurramus. Humilam adeo , atque vilem prope dixerim, abiemmque, de iura Pontificum opinionem nutriebat, ita seribis V. C., ut illud quasi contemptui haberet Iactabat se a viris emunt naris, doctissimis, gravissimisque didieissa is quidem non semel, non bis, sed iterum, a saepe inmodice Canonum, quo Iuris Pontificum Periti utuntur , in Collectione nimirum Gratiani permulta inveniri eonficta, sine auctore falso adscripta , eontrari eorrupta aliter , quam sunt , in Authenticis detorta , mendos relata , missa , quae ad rem addita manuscriptic ex lossa ordinaria, quae Patribus tribuuntur ex bonis Graxis latina pessima ; Hieronymi tributa Augustino Gregorio. Silvestro Clementis Lucio Prosperi Augusti- nota Pascasi Augustino mermetis eidem Augustino ex variis diversorum permixta antiquorum Pontirium varie relata. e. Hine dictu ineredibile est, disciplina Canonica uuam vilescebat apud Alumnum. Non inerudi- ram dumtaxat, non insipidam, non inutilem te Sacrae. neologiae Studio pernisiosissimam, repudians, a

. bitrabatur.

Calamitati huic tantae , ae tam lacrymabili iam olim occurrerunt Romani mendatores doctrina, auctoritate, atque sapientia singulariter honorabiles , aliique vi-I insignes, atque eruditissimi ritum Alumnus noster ira

46쪽

ha cogitans toto coelo errat, qui in errore tam ingenti perseverans, sua pace dixissem Hypsea arcior est.

Infirmissima hae de causa, foliisque exiliores, negligat necesse est Alumnus, Gramaticos, Rethores, Philosophos, istoricos, Iuris Consultos, Mathematicos, ipsosque Theologos, cum vel eas in artes liberales , atque nobilissimas disciplinas Apocrypha ferme innumera, falsa, corrupta irrepserint.&e Viri literatissimi, qui magni famam ingenii, atque absolutissimorum Critica Scientia Professorum nomen , iampridem apud cultissimas nationes iure , a merito obtinuerunt , doctissime non minus, quam facile edocendo, ostendunt. II. Perspicue equidem novimus in Colle tione Gratianae , quam nec Maximorum Pontificum ij IV. Pi V. Gregori XIII. gravissimis testimoniis cultuque nostro ,

ac veneratione dignis, authentieam probare minime audemus ; quapropter odicis illius Canones, ae si extra ipsum agentur, consideramus, atque ad suos fontes, unde emanant, reducimus novimus inquam, cum A tonio Augustino , quem virum Deus immortalis saepe erratum a Gratiano in nominibus Hominum, Urbium Promine arum , Oneiliorum . Saepe falsae sunt inseriptiones, e qua Conciliorum sunt, Pontificum maximorum esse dicuntur qua stin unius Episcopi ita

feriori Romana orifici, a Coneilio Generali, U

47쪽

Provinciali tribuuntur. Multa Gregorij, Ambrosii insustini , vel Hieronymi verba esse dicuntur , quinavit nusquam extant , aut aliena sunt illa quoque inscriptiones eras , non recti referuntur. πη enim contraνias sententias referri se imus , saepe valde

ex variis interpretationibus referuntur, quasi sint aliorum Scriptorum , Olιud graece, quam Iar1rre significant Paucis tandem. Novimus in ea Collecti ne atque in aliis muliis in publicum multo ante deductis , complures Canones , Constitutiones Apostodie a Clementi adscriptas, nonuba Statuta, leges aliquas Di lctata, Epistolas Decretales a b Didoromercatore collectas qua larva hispana in totam Galliam introdudictas Reeulpho piseopomugontino vulgant , ignora. mus alia , quae minus cautis Iurium 'terpretib Deum fecerant , ad quisquilias prosecto amandanda verum non meas, non populi , neque Literatorum preces, neque Haereticorum quaerelas , expectarunt omnibus movis doctissimi, atque perillustres bene multi in-thodoxi . Longe anthemonumentorum falsitatem stetegendo, atque pebulonis comenta refellendo aeteros omnes praeverterunt . Hin fidei Catholicae hostes ea diportunitate Reliatonem praemere existimantes, summo

m labore ad tu eadem Moncinent conveheniti nit

48쪽

hilominus aggressi sunt. Quid itaque toris viribus os:ium apertum thfringere conati sunt , sicuti non modo Mute, sed hilaris, atque risu dicere consueverat Celebratissimus Sirmundus. Quin imo in eis documentis. re

gesta, solidius reipsa , atque tortioribus argumentis firmarunt; maos inter David Blondet lusis ipse haeretica pravitate infectus cis Novimus preterea vel in ipsis Authenticis Decretalium Codicibus, quae ex adverso ponunt Cap. X. de Testament ex Deeretali lexandri III quae Cap. III. de Spons Duor ex Decretali eiusdem Pontificis Maximi quae fandem Decretali celestim III. non a Gregorio IX. exhibitae in Cap. I. de conversion infides. sed a Collectione , quam secundam appelliinto haec , c alia multa non ignoramus , neque nobis Oeeultum est. Adversarios rationibus, tabulis, aetestimoni, victos Palinodiam antasse viae tamen , hujuseemodi alia nullo modo vanam reddunt, imi-tilem , multoque minus ei detrimenti sunt, ac iacturae Saerorum Canonum Disciplinam; neque tanti studii ad Theologicam facultatem recte , perse teque capesseadam toties praedicatae neressitati aliquid prosecto adimunt, neque prorsus adimere possunt . Complectus est, imo exuberans, ae pene infinitus germanorum Canonum numerus omnia ad Catholieam Fidem, morum Doctrinam, Disciplinamque exteriorem ad oram nempe per

fessit

49쪽

secta huius , atque absolutissimae Scientiae intentionem necessaria, atque utilia amplexu tenens Ameryphorum numerus comparate non par, non aequalis , quin nullo modo computabilis Apocryphis ad certam antiquae memoria cognitionem nequaquam utimur et errata, si quae sunt, vana ridicula, cum Romanis mendatoribus,

Baroni, Petavi, Peroni, Bellarmino, umberto Melchior Cano, reiicimus, & repudiamus Fidei Catholicae , morumque sanctitati,is Christianae disciplina

eoasentanea, atque utilia , cingruo cultu is obsergantia prosequimur. Ea igitur nasi ossiciunt persectionisdentia Iuris eclesiastici i nihil huiusce studii neeessita cla nihilque sui praesidii benescentiae imo vero recte

feliciterque demonatrant Scientiam ampli vagam, nobilem , praestantissimam, politioribus litoris , Scientiis, eraditionibus, Linguarum studiis comparandam. Acuunt ista, non revocant Iuris Ponti flaum rudiosum , pigri istiae, aut ignaviae, vanitatique, Winutilitati omnino ad-Versum, ac repugnantem quin omendabilior animi sui dispositione eo duntaxat mcumbente , ut orthodoxae Religionis integritas , incolumitas , atque gloria quam utilissime splendeseat . Neque Excellentissimae huius di- seiplinae dificultates , atque oceurentes complieationes Studiosum perturbant intelligit namque hos obices, ae eas dilauitates non impedimentum ad optatissimam stu

50쪽

dii persectionem, atque consilia, quae fortasse meditatur; sed inei tamentum esse allaturas is quo graviori bus eum di ficultatibus conflictandum seret quo marordificultatum vis, Haborum urget , eo majorem ruindiosi laudibus, virtutibusque materiem preberi, amplis- remque se aperire eampum ad uberiorem bonorum sui studi segetem colligendam. Et sane. otiescumque iI-lorum caliginem temporum cum ea compar Serenitate, ae luce , quae immensae atque interminata Critieat Seientiae Peritia dominantes, Sacrorum Canonum tu

diis affulsit toties mihi videor in illud iudicii venire eoeculta quadam superum deliberatione, idci, eo tune tem poris ademptam veluti necessariae huius, ae peretilis dusciplinae expetitam elicitatem, ut eam saxula nostra ingenti eum scenore omnibus in posterum saeculis innovaret Viri sapientes iusta is condigna singularis literi rura celebritate, atque existimatione praxiarici fascibus

admotis , plurimorum saeeulorum tenebras , accurate atque exquisite distarunt. Percurrat Alumnus rigeorum temporum de Iure Pontificum Scriptores pereurrat unis

Nos, recentioresque.

En V. C. paucis expressum quid sentio de Alumni tui negligentia in complectenda Iuris Pontifieum dire lina. Parvula huius negligentiae, atque inepta momenta, lati uno dioito attigimus, uberius quidem exponenda nisi