장음표시 사용
151쪽
urina diarrhaea abscessu externo In mortem magnitudine inflammationis crisi erronea abscessu interno gangraena In morbos alios , De singulis nΠnu sermo instituendus.
Seu benigna resolutio. Ηane exspectare licet, si causa levior febrem inflammatoriam excitavit; si symptomata febris mitiora apparent , febris ipsa non diu duraverit, corpus euehymum sit. i
Ρaueis, qui ex synoelio imputri decumbant aegri, ea contingit felicitas, ut phlogi stiea labes sensim sine sensu subacta, solutaque, sine luculenta naturae medicatricis contentione e corpsre eliminetur. At multo
152쪽
y4o frequentius, praegress. qnadam naturae lucta, devicta materies morbi, humorum vehiculo, Vario, Viisque variis, evacuatur. uaeeun-que autem fiunt criticae evacuationes, com
munes bonitatis notas habent, qnae spem sanitatis futurae adseiunt. Evacuatio enim, ut critica possit appellari, coctionem sequitur. diebus, quas Antiquitas criticas dixit, ace dit, & morbi levamen inducit. Inter bonas crises, quibus synoelius imputris in sanitatem terminatur, crisis per sudores frequenter accidit, tunc praecipue, si suppressa materia transpirabili ortum duxit, aut ad indolem inflammationis rheumaticae proprius accedat. Ρraenuntiant instantem sudorem criticum sequentia: pulsus mollis δ undosus, inciduus, id est, ictibus successive crescendo sertioribus o Cutis pariter mollis, tumidula, & pruriens modice ς aliae excretiones, maXime urinae, parcn. Subinde una est leve delirium .& levicula horripilatio. Sudor, ut critiens sit, debet esse post
morbi α μην, levans, universalis, per totum corpus aequalis, calens, non nimius.
Sudor in morbi principio, tune solum. modo bonus est, si labris sit a perspirabili
153쪽
suppressis , a miasmate aliquo admodum VO-latili suppresso, a materie vRriolosa. Sudores plerumque & antecedunt, &subsequuntur crises & criticas evacuationes.
Solemnior febrium inflammatoriarum eri. sis, haemorrhagiis per loca congrua subortis, accidit Tribus praecipue viis fluxus hie sanguineus prorumpit; atque triplex haemorr.hagiae criticae genus constituit.
Haemorrhagia Larium Haemorrii ides. Catamenta. Haemorrhagiam narium criticam praeno. tant sequentiae rubor oculorum, rubescens facies, lachrymae involuntariae, sensus ponderis circa tempora, pressio circa radicem nasi, ejusque fluxus & robur, cum narium pruritu; dolor pulsatorius syncipitis, ejus graVitas ; anxietas & tensio praecordiorum; dolortensivus nuchae; visus obscuratio, tinnitus aurium, carotidum & temporalium pulsatio, pulsus subinde dicrot .
154쪽
Cave tamen, ne symptomata magis asseetiencephali, habeas pro signis haemorrhagiam
In haemorrhoidario alius aegro, dolor in regione lumbari , dorsoque, nucha, ardenS, tractivus, pulsans: frequens dijiciendi conatus & micturitio ; putritus ad anum, & cir ca scrotum; praeeordiorum, maXime hyp0chondrii dextri dolor tensivus, ct circa cardiam, instare notant fluxum per hamorrhordes criticum, vel & per vesicam, utut rarissimς , ruptis nempe vesicae haemorrhoidibus. Nonnunquam his symptomatibus praesentibus, non per haemorrhoides, sed uterum sanguis fluit, ita, ut catamenia critica EUR-dάnt, si modo incidat, aut proxime instet,
Sed nota I. crises per liaemorrhagias ple rumque Minna fieri in morbis mere inflamma toriis, in aliis autem febribus rarius, & tuna ne quidem susscere. z. calamentorum fluxum esse saepe mere accidentalem, & si tinticipet, mere i mptomaticum Egregie utilitatem liaemorrhagiarum illustrat Herbenstreii ab se oportet autem haemorrhagias, uti alias quascunque evacuationes critieas, si hunc titulum tueri volunt,
155쪽
virtutibus pollere istis, quae excretionem ali quam ornant, esse elu, qui in euphoria aegroti consistit commodo, maturitate, quae adlegitimum morbi tempus refertur, & sufficiente copia: quod si enim ista desunt, magno aegrorum incommodo sanguis fluet. . CO-piosum sanguinis fluxum febres ardentes Volunt, eumque vel statilii a principio, vel aliquo illorum dierum, quos experientia magnam in conficiendis morbis acutis vim habere docuit. Uti enim status inflammatorius viscerum hoc ipso avertitur, vel praesens mitigatur , totius vis morbi frangitur, & reliquis evacuationibus, mitescente aestu, sudori, urinae turbidae, via sternitur; ita haemorrhagia symptomatis quibusdam, dolori aurium, surditati febrili, capitis doloribus , vertigini, spinae doloribus, ct asthmati praesentaneum aD
ab Herbenstreit Palae olog. p. 366.
Urinae, quae ante coctionis tempora, par cae, atque flammeae fuerant, coctione praegressa tapius largius fluunt, morbumque solvunt sediviento lute Iitio, aut rubello deposito, Urb
156쪽
Urinas criticas prenotant tensio dolori. fiea, pondus hypogastrii & regionis lumbaris ; itemque micturitio frequens. Siti inet. rim, cute sicea, & sicca lingua.
Rarius crises contingunt per alvum; atque tunc ferme, si materies, quae per sudo res atque urinas debuisset secedere , Ob natum alicubi impedimentum , ad hane potius viam determinatur. Diarrhaeqna criticam praecedunt: leviores 'dolores colici. murmura, flatus; tensio & elatio hypochondriorum, dolor lumborum, urbnae parcae ; subinde pulsus intermittens; lin. gua subinde tremela, humestata, ubi antea laurat sicea. Observamus subinde iii synoelio impntridiarrhaeam a solo stimulo inflammatorio inte- . stina irritante, seu, ut cum Sydenhamo lo. quar, a radiis inflammatoriis in intestina in. versiis. Nihil liuie profluvio aeque conducit, ac venae sectio, & sanguinis contemperatio. a
157쪽
Alius exitus synoelii imputris fit per abscessus. Si id in partibus externis contingat, ut materiam morbosam maturare, atque purieXitum conciliare possis, sanitas hoc modo restituitur. Abseessum futurum ali cnbi praenuntiant dolor, rubor, tensio, tumor alicujus partis aut impedita aliquantum viseeris actio; febri.cula cum horre suborta. Egregie hoc imperseetae coctionis opus, obsessus nempe per materiem, Berbenstreii a exponit. is alia est naturae ad motus criticos de , Dinatro, si non tam propter humores immotos atque tenaces, sed propterea, quod plus
fluidi vasis insit, quam quod capi ab illis, &circumduci possit, & propter plethoram seu sanguinis, seu seri, sive totius hominis, sive
quorundam ejus viscerum, actiones variae lae . duntur. Tunc enim, ne quid eorum, quae propter plethoram fieri possunt, ac solent, eveniat, evacuationes, quae humori respondent, per motus singulares, ad hunc finem prospicientes, instituuntur, & eo usque continuantur , donec mensurae inter solida & flui
158쪽
15oribas vitae datus est, impetus, essidere haud
femper potest, ut necethima humo i una versus loeos debitos destinationes , sufficientesque eorum Rugiones celebrentur quam eX peditissime; nam excernendorum copia. Organorum ineptitudo, quo minus fieri possit, quod sed tu opus est, vehementer saepe impediunt. Fit ergo secundarium quoddam opus, quod excretioni utcunque aequivalet, ut, qui secedere prorsus nequeunt humores, per totum diffundantur hominem , & .ad alias ejus
partes transferantur. Incerta omnino, Vaga,
atque lubrica est humoris ejusmodi morbosi, qui per debitum sibi organon expurgari haud potuit, destinatio. - Neutiquam autem foris initus ille est casus, ut perinde sit , quorsumcunque malus humor Vergat, nec etiam soli naturae voluntati, quamvis facultas ista principio vitali deneganda prorsus haud est, ille eventus tribuitur, sed mechunicae, cur illud fat, rationes subsunt. uodsi enim, quocunque vel regiminis, vel therapiae peccato, vel 1nlassiciente ad motus robore vitali, vel eXcernendorum copia, crisas legitima evacua. tione debira haud contingit, transfluunt retenta, & in partes magis imbecillas d. feruntur. uapropter vel ad glandulas, vel ad
159쪽
147 extrema, utpote quibus telltura Iaxsor per indolem suam data est, convertitur humoris residuunt. MaJC ' tamen semper est morbi metallasim passi dissicultas; nam vel ire perfe-dia illa critis est, vel omnino perniciosa.
Exemplum eritiei talis abscessus Mistemus adfert. a) In febribus aliquando observatur, Uerum pus, & magna quidem copia deponi sat is subito in quasdam partes corporis,atque inde eductum fuisse, licet nulla inflammatio in his par- .
tibus praegrissa fuisset, & nulla signa docuissent in aliis corporis locis illud colle4tumlatuis, se prius, quod dein venis resorptum ad alia loca deponi potuisset. Vidi hoc aliquoties,& miratus sui; imprimis in muliere febre
continua laboraule, quae jam vigesimum diem superaverat, & evasura videbatur, cum de clinaret morbus, & nulla terrifica symptomata adessent. Subito enim de calore obtuso hrachii utriusque conqueri cepit, cum tamen
pridie nihil mali in his partibus percepisset: atque lustrans sedulo has partes sensi ilab integumentis, quorum color non mutatus erat , fluctuare magnam humoris copiam; apertu .
tura facta exivit pus, ct brevi depuratus fuitst consolidatus ille abscessur. Interim tamen
160쪽
in toto morbi decurin nullam topicae inflammationis, Vel suppurationis notam in quadam corporis parte observare mihi licuit. Hinu credidi, causam materialem febris per febrim sic subigi, & mutari posse, ut puris analO-gam naturam acquirat, licet adhuc cum reliquis humoribus per vasa finat ; & dein deponi illud pus jam factum in loca quaedam corporis; non vero illud gigni in illis partibus corporis, in quibus collectum invenitur. Certe apud veteres medicos habentur plura, quae non medioeriter linie opinioni favent. Apud Hippocratem b) ,, sequentia leguntur. ιaecunque vero febris longior me , salutariter tamen decumbente homine, neque dolore detinente ob inflammationem aliquam, neque ob ullam aliam evideAtem causam, huic abscessus cum tumore & dolore ad articulum ali quem, maXimeque in inferioribus partibus exspectandus est. Magis autem oriuntur . &breviori tempore ejusmodi abscessus annis
triginta junioribus. Suspioari autem oportet in statim de abscessu in talibus, si viginti dies febris detinens superet. Et Galenus c) dixit et putredo autem humorum, quae sit in vasis, similis est illi, quae fit in inflammationibus, ct abscessibus, ct aliis tuberculis. Bina