장음표시 사용
221쪽
iustum est e modiis redire semodios, et pollinis sextarios quinque. Ita autem appellant in tritico , quod
florem in siligine. ΙΙOC aerariae ossicinae chartariaeque utuntur. Praeterea SeCundarii sextarios quatuor, sursurumque tantumdem. Panis vero e modio simila
ginis cxxv, et noris modio cxvii. Pretium hule annona media in modios sarinae, XL asses: similagini castratae octonis assibus amplius, siligini castratae duplum. Est et alia distinctio similaginis, tempore L. Pauli nata, prima xvII pondo panis reddere visa; se
Iani in trilleo, quod in siligine sorem. Fletis defrine de foment. II. Amollia ne in trilleo , ele. Non meminit Plinius superiori capite, desiligine pollen se dixisse. Vide Budaeum 5 . de Asse. DAL.
Hoc aerariae. . ruuntur. Quae sarinaeum argilla mixta operum suorum formas est rigunt, ut reete Daleeam is pius. II aD.
XII. Subintellige , pondo, 1eu Iibrae redeunt. II.
Annona media. Moderatiore annona . quum Nee omnino gravis est, ne omnino lasa. B. XL Mara. E nostris assἱhus, asses sunt xxxii. II. Orionis... amplius. II. E. HVIII as sibus i monetae nostrae asses esseiunteireiter oelo et i iginta. H. mpiam. Noe est, asses XCvI, momnelae gallicae asses elaei ter Lxxvi. II.
Duplum, ete. Duplum illud non si anilieat asses xcvi, ut plaeuit erudito Haeduino; sed asses lanium sedecim. qui essieiuni gallieae nostrae monetae asses xv, eum denariis 4. Ba T.
Est et alia. Est et alia honItalis
di,iinelio in aJm; lagine, semel lem pore L. Pauli nata, quum xvii libras
panis reddere primum visa est: seis eunda bonitas, quum xv ma lertia.'quando vix eum triente. H. - Loeus hie mirum in modum cor plus estiti seriptis editisque libris. Quam meliorem putavi emendandi rationem
sum sequulus. Si quis meliora reperire valeat, experiatur. BRUT. cuius emendationem, certe elaram , sequimur. Πard. legit dist. semel temp. L. P. nota , XVII pondo Pan. r. Misa . XVIII. Terita, etc. - Exemplarium MSS. vestigia summa fide se quuti sumus di sie enim habent Beg. 4, 2, Coib. 4, 2, 3, Th. ete. Semel tempore L. Pollinatam Iru , raetera que . ut edidimus ; discrepante ab his longissime librorum editorum seri Ptura, quae est eiuscemodi r Similisgo L pollin. autem xrti pondo pariis recidere Nisa, trilici arx , eram trienter. Eic. Ambustum nihilominus hune
loeuin, nec salis adhuc sanum esse
n n negaverim i sed iactura, ut reor. Leiti. Haan. Trities. Similagri sub . Nam ex
aliis frugibus, sarto et siligitie fieri
222쪽
. LIBER XV Ill ar' quinas selibras, totidem cibarii, et sursurum sexta
Siligo nunquam maturescit pariter, nec ulla sege- fltim minus dilationem patitur , propter teneritatem, iis quae maturuere , protinus granum dimittentibus. Sed minus, quam caetera frumenta, in Stipula per i Clitatur, quoniam semper rectam habet Spicam ; nec Norem continet, qui rubiginem iaciat. Ex arinca dulcissimus panis: ipsa spissior, quam sar, si Ct maior Spica, eadem et ponderosior. Raro modius grani non xvi libras implet. Exteritur in Graecia dissiculter: ob id iumentis dari ab Homero dicta. Haec Enim est, quam olyram vocat. Eade in in Aegypto sa-cilis, se utilisque. Far sine arista est: item siligo, ex-Cepta quae Laconica appellatur. Adiiciuntur his genera, bromos, siligo excepta, et tragos, eX terna Omnia ab oriente invecta , o Eae similia. Τiphe et
tendit , quod ali eapit;s prinei. pio , ea tritico fieri laudatissimam.
Ex erutiae. In area dissJeulier teritur.
ναι rix. Id rursum Homerus habet Iliad. B, v. 560. I.
ter exteritur. H. Fiar sine a iura eu. In Aegypto, non alibi. In Italia tritieum mulleum est , sar aristas habet. D L. - De farre vid. n. 3 , pag. 202. Exeoplitia. Exe petriam v al a reliquo genere siliginis exceptam, id est, seiune tam , et separatam , ideo quod arissis careat. Aliae namque siliginis species, ilIa dempta. aristis,pleam horridam gerunt. DAL. Siligo excepta. Ita NM. Non ex is yliata. Laeonieam siliginem intelligit, diversi generis a communi siligine, propter peculiarem aristam. H. II nivis. Hoe est, avena saliva de Pre,oine , βροuoc Galeno de alim. Fae. lib. I. cap. 34, p. 322, L VI, setnen est in Asia frequens, praesertim in Moesia supra Pergamum: in men o rum cibus . noti hominum , nisi in fame. NARD. TUI . Maliger Exere. 292 , p. 26s. existimat esse nostrum feeale . lese gle: sed salis. De serali dieemus eap. 40. Hastu.
223쪽
ipsa eiusdem est generis, ex qua fit in nostro orbe oryza. Apud Graecos est Eea; traduntque eam ac tiphen, quum sint degeneres, redire ad frumentum, si Pistae serantur: nec pPotinus, sed tertio
XXI. Tritico nihil est se utilius, hoc ei natura tri
buit, quoniam eo maxime alebat hominem: utpote quum e modio, si sit aptum solum, quale in ByZacio Asricae campo, centeni quinquageni modii Ped dantur. Misit ex eo loco Divo Augusto procurator eius
ex uno grano vix credibile dictu quadringenta paα-
ptisana oryzae similis. II. Si pis ae serantur. Hoc ost, si purissalae, sive deeorliealae. Theophrasi uisior. lib. li, cap. 5 i ii ethn dixi ηζεια surae ens ιυ εις πυρου . ἐαυτπισθεimai σπείρουται. Varia huius vocis πτιτ υ significatio est. Ilesy-ehius di IIti t. κόφαι, πτισat, χο ra, me Geta, αποδερματίσατε. net Nivigitur Graeeis est tundere , pinsere , purgare, decoriteare. II. XXI. Alegar. Sie ex MSS. emend. Hard. eons. Chim. alal Gr. ei vulg. Εα P. In Aoneio Afrisae, ele. Oh eam Astieae sertilitatem imperatores romani, qui ei provinciae prae erant, aut in ea res gesserant, Asrieam signabant capite obvoluto pelle elephanti capiti detracta cum promu seide, adiecta spica el subdito aratro, eum cultro Ursinus , 33. Da L. -
nti in Boaeso. Supra lib. XVII. cap. 3: In BF eio Afri a iurameentena quinquagena fruge fertilem Cain m , ele. II. Centeni qtiinquageni modii. Nune non tanta est Bygaeici serii litas. Vulgo reddit tantum 42 pro 3. Quandoque tamen maior est abundantia. Vidiique Cl. sit vi in urbe Algein octoginta stipulas ex uno grano natas Silam , Vom . t. I. pag. 233 et 286 . In Etruria anno 74s, post maximam Λrti; fluminis . PM,no. inundationem quae anno 374s conligit, agrἱ propes nisa reddidere 30 pro 4 , teste Cl. Toreita, Viani, tom. 3 , pag. 3.
Pro rator eius ea. Proeurator Cae
saris , Dioni lib. XVII, o τα αὐtuκρατορικα χρηματα uiatae sis , ex equestri origine deligebatur, quod Tacitus itivita Agrieolae monstrat. Eius ossietum fuit xeetigalia eolligeret sisei iura tuerἰ, eaque persequi iudicio. et in privalis aequo, in provinetis. Idem munus suil in urbe Praeseeli aerarii. Fuit et procurator rei privatae , sive patrimonii imperatoris. De quo Capi- lolitius in Maerino, Brissonius lib. IlI, e. 8, 9, 26. DAL. Quadringenia paraeis minus. Bene NM. Reg. et editio prindeps, CCCC paraeis minus , etc. Male emidi lus IIaris duinus, quadrianinia. Anno 4758 in Britannia, ἐ'Ano terre, granum unum tritiei, sine ulla praeparatione . intercepas natum produxit 5600 grao a.
224쪽
LIBER XV illa 2 ICis minus germina, exstantque de ea re epistolae. Misit et Neroni similiter ce cLx stipula S EX UDO grun O.
Cum centesimo quidem et Leontini Siciliae campi sundunt, aliique, et tota Baetica, et in primis Aegyptus. Fertilissima tritici genera , ramosum , aut quod Centi granium vocant. Inventus est iam et scapus unus centum sabis onustus.
XXII. Aestiva Dumenta diximus: sesamam, milium, Panicum. Sesama ab Indis venit: ex ea et oleum sa- Ciunt : color eius candidus. Huic simile est in Asia
Quod, ut reele observant Britanni, moti probat soli sertilitatem , sed quid possit iplius serre, quum laeta sunt omnia. Cons. Cl. Duhanael, memens δ' rietatule, i. I, pag. 258. BROT. Ces exemptis de s lilire ea raordi-ratii re, qui nutis soni presentes commemmictiliars a certaines regions prist-Lgieeta, cessent de parat re iamsi mer-
Leontini Sicilitio eampi. Ea solis Erillita, Sieulos ad omne deliciarum genus sie effrid i , ut Omnibus voluptatum generibus praeter tiandum adis dieii forent ae dissoluit. Hi ne Platoni
Sistitie mensae, ut et titilleae et Thessaliae , lautissimae et maxime opiparae, quemadmodum et Asianiae. - Centesimo Oidem et Leontini, etc. Vυlgo tamen, etiam Cieeronis aetate , messes illae reddebant lati lum
225쪽
Graeciaque erysimum; idem quo erat, nisi pinguius esset; quod apud nos vocant trionem: medicaminibus
annumerandum potius, quam frugibus. Eiusdem naturae et hominum, a Graecis dictum, sed cymino simile, seritur cum Sesama : hoc, et trione, nullumantinal vescitur virentibus.
. XXIII. Distura non omnium facilis: quippe Etruria spicam lavris tosti pisente pilo praeservato, fistula
serrata, et stella intus denticulata, ut nisi intenti pi- sunt, Concidantur grana, servumque Dungatur. Maior pars Italiae ruido utitur pilo: rotis etiam quas
Hoe de semine accipiendum . noti de eatile. Gallis Camelino, a Dodonaeo pingitur, pempl. 4, lib. II, cap. 23, pag. 523. Irio Latinorum est: vidimus in uorto Begio. II. Dionem Plinius hoe non satIs d; Minguit. Irio Latinorum , Graeeorum est ervsimum fruges , pingui
grano, iit sesama Theophrasto 1 erysimum vero herba, planta quam a
,allis velarum diei serihil lib. XXII,
cap. ult. Vnde etiam hie Dionem, non triantim, legendum esse, contra Turne hi opinionem , qui e . manu
aeripio id et Theoph. libro de Odo
rihus probare contendit, manifestum est. Idem enim eum sesama esse, nusquam Theophri seripsit, sesamae
aimilem esse et pinguiuseulum IIis . lib. VIII, eap. 7. D L. Eiusdem naturiae. Theoph. Πistor. lib. VIII, cap. et 7. DAL. normi m. Oρμη sos Theoph Ilist. lib. VIII, eap. η0; Diosc. lib. III, eap 45, ορμινου. Nostris orarie et .viIe- tine. A Dodonaeo delineatur pag. 290. Genus illius alterum pag.
et trione. De sesama quidem et trione id Theophr. asseverat, de Causis, lib. Vt, eap. 49, pag. 374. De hor- initio considerandum ait, Histor. lib. visi, cap. 7. II. Iu . mutila sorroga Pistula in rustico instrumenio, quid esset, diximus lib. XVll, 23, sed haee serrata dieitur, in quo ab illa altera di,ere-pal. Fistulam sesrrariam oppellat Cato, cap. x. Ait igitur Plinius in extremo ambitu praesereati pili fistulam esse serratam, sive eullei serrati similitudinem , praetereaque in medio denticulaiae stellae elligἰem r ut nisi erecto seri per pilo pinsatur, scangi seriei isti dentietili possint. II. Inras. In mortario seilicet , in pila. DAL. Mido. Ferrum non habente, aspero, impolito. Punis ruidus Plauto,
erusiosus, Dori satis coetus. Vide
apud Apuleium lib. IX Asini, elo-
226쪽
aqua verset obiter, et molat. De ipsa ratione pisendi Magonis proponetur sententia : Triticum anto persundi aqua multa iubet, postea e valli, deinde solo siccatum pilo repeti. Simili modo hordeum. Huius sextarios xx spargi duobus sextariis aquae. Lenteni torrere prius, deinde cum sursuribus leviter pisi. Aut addito in sextarios xx lateris crudi frusto, et arenae semodio. Eo viliam iisdem modis, quibus lentem : se- ὸ famam in Calida maceratam exporrigi: deinde con
fricari , et frigida mergi, ut paleae siu Cluent, iterumque exporrigi in sole super lintea; quod nisi festinato
peragatur, lurido colore mucescere. Et ipsa autem, quae evalluntur, variam pisturarum rationem habent. Acus vocatur, quum per se Pisitur Spica, tantum auxi si cum ad usus. Si vero in area teritur cum stipula, Palea, ut maiore in terrarum parte ad pabula iumen-gatilem descriptionem pistiani . et
servo m, atque adeo illitientorum pistoriorum. DaL.
Pisendi. Sie NSS. tibique : pisendi, et Piserae, et Pisant, et pisi a xi quam, ut nune fere usus obtinuit, Pinserissi, pinsente , pinsane, Pinai,
Postea matri. allo suo excludi , deglubi. gluma , eorticeque suo sp liari. Gltimia proprie hordei itini dia
est. apud Festum. H. - Clama ap. resentiores. eodem sensu ad gramineas omnes pertinet. Eo. Ρ.m podena suritient. MSS. omnes,stainuenis . II.
Aetis. Inde si aeremtim Lucilio, Satyr. lib. XX: Visere quiae galliam,
rari rugas conaticere Mentris, Farre iaceroso . oleo dectimario, piarie coegittam O. Aurum non acere, sed palea citissime ardeseere noster auetor
Qtium per se. A calamo, stipula, atramento, decisa ac separata. Acus, aceris, est tritiei purgamentum, glumam compleetitur, aristam , et spleae scapum. Graecis, ου. Iline iace rosum f. apud Nonium. ex LMilio. Festusque, verbo maceriare, inquit, Mi tii arqtie alteritis sermonem moleste impedirer quod sumpltim indetis a mleis. ias Graeci α ραν l. Itaque et stimemum, et Pariis Non sine pialeis , aereostis dicitiare item Iurtim aereatum. piaris miratim. II. Atirisi, ni ad tistis. Forte quoniam,
ut Plinius ipse seribit lih. XXXlli,
cap. 49 palea citissime ardescit aurum, hoe est, iacere: nam actima,
227쪽
torum. Milii, et panici, et sesamae purgamenta, a pludam vocant, et alibi aliis nominibus. XXIV. Milio Campania praecipue gaudet, pultemque candidam ex eo sucit. Fit et panis praedulcis.
Sari naturum quoque gentes hac maxime pulte aluntur, et cruda etiam sucina, equino lacte, vel sanguine e cruris venis admixto. Aethiopes non ullam frugem, quam milii hordeique , novere.
. XXV. Panico et Galliae quidem, praecipue Aqui
tania utitur. Sed et Circumpadana Italia addita faba, sine qua nihil confiiciunt. Ponticae gentes nullum Panico praeserunt cibum . Caetero aestiva frumenta Pi- guis magis etiam, quam imbribus gaudent. Milium et e Panicum aquis minime, quum in soliu exeunt. Vetantea inteo vitos arboresve frugiferas seri, terram erriu-crari hoc satu existimantes.
XXVI. xi. Milii praecipuus ad sermenta USUS, E
Iudam. Festus: Aptida est genus mini fissimae paleae stimenti, sisee pnnies, eie. Vix Gellium audio. qui lib. XI. aptiuum, ait , Dei res aliena frumenti furfurem apmitisse.
qu e diximus cap o. Colum. lib. II, cap. 9, pag. 56: Milium quoque piatem , maxime eum laete, non fiasIidiendum praebet. II. Fit et panis praediaeis. Vide Galeianum de Altin sae. lib. I, eap. 35,peg. 323, t. VI, el ea adiice quae diximus cap. 40. II. Equino Itiele, ete. VIrg. G. lli . 463: E lae estiere tim eum san ine Potne equino. Martiat. de Speci. III,3 Venti et epoto Sis maria Praxitis tio. Sidon. Atil ad Cisti si enos Altinos , utit ad equisti Gelonos. Biod. v, 3ι. D L. XXV. Panteo. De eo diximus cap. 0. IIa D. Addita fiaga. Paulinus, ep. Isi, ad severum 1 F. hum intriau mnieio. Ei infra .Fnhiam restitum milis, Parai
oriunda. ED. P. Inrrum ema mi. MS S. Ileg. Cotti eie. muctris i. Forte emticliarit qua voce Colum. mus lib. II, cap. 30,
228쪽
musto subacti in annuum tempus. Simile sit ox tritici ipsius sursuribus minutis eb optimis, e musto albo triduo maturato subactis, ac Sole si Ceatis. Inde pastillos in pano iaciendo dilutos, cum similagine seminis serve ciunt, atque ita farinae miscent, sic optimum panem fieri arbitrantes. Graeci in binos semodios farinae satis esse besses sermenti constituere. Et hac quidem g nera vindemiis tantum fiunt. Quo libeat Vero tempobe , ex aqua hordeoque bilibros ossae sev venti soco, vel sic tili patina torrentur cinere et carbone, usque dum rubcant. Postea operiuntur in vasis, donec acescant: hinc sermentum diluitur. Quum a seret autem panis hordeaceus, ervi aut cicerculae sarina ipse sermentabatur: iustum erat, dune librae in quinque semodios. Nunc sermentum sit ex ipsa sarina, quae subigitur priusquam addatur sal, ad pultis
modum decocta, et relicta donec acescat. Vulgo vero nec suffervefaciunt, sed tantum pridi E asservata materia utuntur: palamque est naturam acore fermentari:
miLi eo iueto, diligenterque trilia in massas emito, mrura ad solem sie- evitas an hi mido Ioeo repones; et indasti eienti ademia quantitiale profer mento initor. II an.
Adferm. tiatis. Perlepide Plaut. in Cas. II, 5, 8, de muliere, quae ira et indignatione exardeseebat: Atine in firmento tota se, ita turgei mihi.' L. Aedepol, ego illam mediam .ii mam t. m. Sumatum militem vel gloria turgidum eadem significatione ait in tuacch. Iv, 2. 22r sua.
cithum triduo maturatum, te mos , I eetime dia Din hiarie priae dans Iesi remios j H. Mirum sane est Tmio. Des nostras vitiseras id formetiit genus non experiri. Bacet. Cim similagine seminis. Eius seu menii, e quo panis eransieitur, vel xeae, quam semeti peculiari nomine voeant. Supra cap. 8 proximo, et mox eod. hoe capite. Da L. Bessos fermenti. Vncias oeto, seuditas teritas, ut voeant, librae paries. ii aD Vin i miis. Vindemiae tempore. H. E itine otia ei retiliae Drinia ei Dia fermentia me. Π est, erviliae aut eleereusae saritia sermetitum eἔpraeparabatur. GELrre. Pulantitie est natiuam. Ita NSs.
229쪽
sicut et validiora esse corpora, quae sermentato pane utuntur: quippe quum apud veteres ponderosissimo cuique tritico praecipua salubritas perhibita sit. XXVII. Panis ipsius varia genera persequi Supervacuum videtur: alias ab obsoniis appellati, ut ostrea rii: alias a deliciis, ut artolagani: alias a sestinatione,
ut fpcustici: nec non a coquendi ratione, .ut surnacei, vel artopticii, aut in clibanis cocti: non pridem
etiam e Parthis invectus quem aquati Cum vocant, quoniam aqua trahitur, tenuem et spongiosa inanitate,
alii Parthicum. Summa laus siliginis bonitate et ovibri
Beg. eaeterique. Naturam vorat sub aetam sarinam, quae interveniente accire sermentatur. II. XXVII. Panis imitis seria generia. Athenaeo Messapii παν - πλησμ -
vesei eum ostreis Veteres solebant.
Artologari. Delieali panes, quos evino modico. pipere, lacte, oleo, vel adipe, et sarina parari sollicis, ait Athenaeus l. III, p. 3. Αρτος
panem, λαγαγου placentam sonat. II. Speustici A σπιυueis, a cleror quod nee sermentum appoti;tur, nec eale sit aqua : sed statim iubaela sarina igni eommittitur. Is esse videtur , quem Cato cap. I. iniv depsit cium vocali Punem des stimum sto cito. Maratis, mortiariamque sene tia Maro. Farinam in mortarium inditora ne pardalim aratro, sti3igiloqueptilehre: Mi bene stibegeris, desnseo, eoquiisque sia testu. H. Furnaeei. Qui in furnis eoquuntur ιπυιτας appellat Tophon apud Athenaeum lib. III, p. 408. Apeto Neae tot apud eumdem , p. 433, DOmen habent a vase, sive testo, in quo ii
excoque hantur, quod ei Netorretios et
Netormas vocabant. Pollux lib. X. Denique Epissa etχυ sie enim Alliei
pronuntiant apud eumdem Athenaeum pag. 4 09) in elibatiis eoetum voeant, hoe est, in sernaculo ferreo, aeneo E, sive testaceo, in quo pruna subiecta, vel superne eongesta, paniscium coquitur e vulgo , fovir ει campagne , oti totiritere. II. Decim. Sie ea MAS. e mena uard. eons. Chivi. λυ lo Cron. et al. ED. P. Aquis trahis . Dum in panifieium massa subigitur, aqua plurima addita diducitur, protrahiturque: et ante eo elionem levis spongiosusque reddi
tiale. Brolei ius ex Ns. Reg. 3, o uriti. et spongiora. ED. P.
230쪽
Liu Eli XVIII tenuitate Constat. Quidam ex ovis aut lacte subigunt.
Butyro vero genteS etiam pacatae, ad Operis pistorii
genera transeunte cura. Durat sua Piceno in panis inventione gratia, ex alicae materia. Eiam novem
diebus macerant: decimo ad speciem tractae subigunt uvao Passae succo : postea in surnis , ollis inditum , quae rumpantu P ibi, torrent; neque est ex eo cibus, nisi madefacto , quod fit lacte maxime mulso. XXVIII. Pistores Romae non suere ad Persicum iusque bellum , annis ab Urbe Condita Super D LXXX.
Aia a Dero, etc. Ole; , et, ut ait Cato, unguinis loco. DALEc.
meriti genere, quo sit et altea. De pane Picentino, Martialis mox appetis
Atieam in m m infundito, ele. II. Au speciem Irariae. Tracta, ut ex Cattine liquet, subacta manibus sarina est, de psita, agitata. in longum protractat ut ea agitatione melius seria metale lur. Cato, loe eit. Ait m iri inpiam infunditor Mi Mna motiis erit, in moriaritim Ptirum in illo, sicciso me Bone. Deinde m insitis demitor tisi Bene stihuestim erit, furinae libras q-rtior piatiliatim auditor id vi tim erractu Deilo. In quolo tibi Meserent, componito, etc. Tracta neutro genere Cato pronianelavii: traeiam seminino
Plinius. Turneh. Advers. lib. XXII, cop. 40, P. 775, putat esse quam
Torrum ulgo vocant, cui minime nos assentimur. Vide n h. Consiani in Lexieo , verbo Τρακτου. II.
od se luete mulso. IIoe est, melle
admixto. Eo laete madescietus panis turgebat eximie, et erat sie in dὰlletis. Martialis, lib. XIII, ep. xLVII, euius lemma, Panes Pirentinii Pi-
een iam Ceres niMeo sic nectare crescis,
XXV IIl. Pistorea Romiae rum fiere. Varro in ex ini Moimτου, reserente Nonio i me pistorem tillum nossent. nisi eum qui in pistrino pinseret faritiam. Et lib. I de vita pop. rom. Nec pistoris ni men erat, nisi eius qui Pitise l. hoe est, molebat. Nam s ut Fesius ait, Haliam a pinsendo pro moliatim Aliqui vi ptis e. Sie Plauius pistor fuit, quum molas trusatiles versando operain locaret. Ninutius Felix r Oei ius homo Putili e WO- sapiae, vi Pistorum praeeipiatis, ira postremtis Philosophoram. Aevo tamen subsequente, forente rep. aede inceps, pistores, ut notum est,
sane , coquum saepius, pistorem
numquam cissendas, nisi pro eo qui far pinsit, hoe est, qui molit. II. Ad P. ti. Iesitim. Vsque ad bellum eum Perseo, Macedonum rege. quod quidem tam illius, quam totius Main