Caii Plinii Secundi Historia naturalis ex recensione I. Harduini et recentiorum adnotationibus

발행: 1831년

분량: 649페이지

출처: archive.org

분류: 역사 & 지리

531쪽

528 C. PLINII NAT. IIIS T. dicaverit, per singula membra hominis digestum, et

Dieuches: ante omnes autem Pythagoras et Cato non Parcius celebrarint. Cuius sententiam vel eo diligentius persequi par est, ut noscatur qua medicina usus sit annis Da rom. populus. In tres species divisere eam GPaeci untiquissimi. Crispam, quam selinoidea vocaverunt, a similitudine apii soliorum, stomacho utilem, alvum modice mollientem. Alteram leam, latis foliis e caule exeuntibus. Vnde Caulodem quidam vincavere, nullius in medicina momenti. Tertia est proprie appellata crambe, tenuioribus soliis, et simplicibus, densissimisque: amarior, sed essicacissima. Cato eris pam maxime probat, dein laevem grandibus soliis, caule magno . Prodesse tradit capitis doloribus, oculorum caligini scintillationique, lieni, stomacho, prae

cordiis, Crudam ex aceto et melle, coriandro, ruta, menta , laseris radicula, sumptam acetabulis duobus

Et Di e s. Antiqua leei;o, et Aloetis. Potest autem utroque modo kgi, ut patet ex elencho. Pinet. Atinis DC. Quot ab Urbe eondita antii fluxere ad Catonis aevum. Ese uatis est plinii Valeriatii paraphrasis;ti hune loeum, cap. eit. Cato traduro iam romantam. inquit, sex misi re annis meditana 8rassicae vitam rnondum enim in Urbem mmmeri Manlmediet , qui in artem redegerunt, quemadmodum magno sanitas constat, e Peregrina seetim pigmenta alluderunt , i, itiis imponerent Pretia τι- istient. caeterum militares inri gloriosas eiecitrices gratuito Mere otirabam: eo Aem horto tisi ad sal iam , dum illos pauit, eg sanae. Hann. In tres verios di sere eam Grasei,

Athenis puerperis in citium dabant,

leelidem, Epicharmum , Eupolin in

Baptis. iusiurandum per brassicam concipitur, quo modo Zeno per carparin iurabat. Rhodigiti. XXVII, e. ult. D L c. - Prodesse. Haee ad verbum Plin. alter valerianus iv, 29, ubi hoc Catonis aulidotum vocat.

532쪽

matutino; tantamque esse vim, ut qui terat haec, validiorem sieti se sentiat. Ergo vel Cum his tritam, sorbendam, vel ex hoc intinctu sumendam. Podagrae autem morbisque articulariis illini cum rutae, corian

dri , et salis mica, hordei sarina. Aqua quoque eius

decocta , nervos articulosque mire iuvari, si foveantur vulnera, et recentia, et vetera, etiam Carcinomata,

quae nullis aliis medicamentis sanari possint. Foveri prius aqua calida iubet, ae bis die tritam imponi. Sic etiam fistulas, et luxata, et humoreS evocari, quaeque discuti opus sit. Insomnia etiam, vigiliasque tollere decoctam, si ieiunii edant quampluri inarii ex oleo, et sale. Tormina, Si decocta iterum decoquatur, addito oleo, sale, cumino, polenta. Si ita sumatur sine Pane, magis profuturam. Inter reliqua bilem de-

Pinia ne. Idem Cato : Verum

Val. arii lori s. Quaedam Calotiise emplaria via ictitarem morbum ha

betit. II. tia. Plin. Val. Iv, 29. II. Si Doe Iur. Cato cap. via ; Plin. Val. III, 22s Paxamus in Ceop. l. e.

Se etiam. Recepta hactenus lectio eius modi, sic etiam sistatis citiis amas , et inmores esocii. At quaesistulae eluxatae auditae uinquam suerint, aut vero esse possint, quive tumores evoeandi, non satis intelligo. Loeum sanavimus ex auciore

gemino. Ille enim qui Plinius valer. diciti, est IV, 29, de bras,tear Fi- Mulus , inquit, vitii ac luxata diaetitit,

In se reliquia hilem d trahi ρο υiniam nigrum mira, ele. In torminibus, citra febrem , post Mimplain brassicam vinum atrum statim Cato dai , ei aegrum ita cito sanum lieri cissetii. Negligenter haec Plinius. DAL. Dur. Ilaee paulo enucleatius Cato

533쪽

C. PLINII NAT. HIST.

trahi per vinum nigrum Pota. Quin Et urinam eius qui brassicam esitaverit, asservari, Calesa tamque nervis remedio esse. Verba ipsius subiiciam, ad exprimendam sententiam: Pueros pusillos si laves ea urina, numquam debiles fieri. Auribus quoque ex vino succum brussicae tepidum instillari suadet; idque etiam tarditati audientium prodesse asseverat: et impetigi

nes eadem sanari sine ulcere.

XXXIV. Graecorum quoque opiniones iam et Catonis causa poni convenit, in iis dumtaxat, quae ille

praetermiserit. Biles detrahere non Percoctam putant. Item alvum solvere, eamdemque his coctam sistere. Vino adversari, ut inimicam vitibus. Antecedente in

Qtiin et Cato eap. CL II. II. Cale fetamque, ele. 1 ceus hiemonstrat legendum apud Calonem rra hoc , si quando usu Menerit, qui ne is dotilis erat, haec res sanum ferre potest, ete. DAL C. Pueros multis, si laoes ea tirinia , etc. Coto loe. eit. et Plin. val. Iv, 29. IIa D. Atiri s. verba haee sunt Cflonis

cap. CLVII . sere extremo rutis si Partim a ter, terito cum inno Massicam , mecum eam miro, in aurem

iviro te dum institutor euo intelligeste pias vitidis e. Hahel hoe ipsum Plin. Vas I, 4 2, et Paxamus in Geop. XII, 7. Ila D. Et impetigines. Cato I. e. Deinde impetigini par δ Miciam amonido , a vim faeiae, et Miatia non fariet. Paxamus in Geop. l. e. Aetχκυα διεξαιρει τα προ ρtfόμευα. Impetim , foedatio eblis est, serpens eum pruritu , quam alii scabiem sic. cam, asperam Et prominentem Inistelligunti alii morbum similem Mahiel squamosum. Plerique χειροια Craeela diei existimant, de quo iam p. 2 egimus. Delieias Turnebus facit, dum poreae Peligines hoe loeo

Vino Moersari. Si quis dum eo-quitur brassies, vini paululum is a illet, minime pereoeiam iri, ait Geop. auel. v. 4 4. De hae antipathia

rursum cap. 36. II Ante,dente in estis e rei Metelatem, Postea... diserui. ete. Ah eo essectu Graeci ακραιπectos vocant, ut

amygdalas amatas. In Georgieis cassiani traditur Lyeurgi laetymis, quem Liber Pater vili a alliga. erat, n3'tam brassicam. eamque propterea vino adversari. Galen. lib. I, απτατο πους, ex Apollonἰo , suceum brasaicae laudat eum rosaeeo, et solium

534쪽

DBEn XX cibis caveri ebrietatem, postea Sumpta crapulam discuti. Hunc ci hum et oculorum claritati conserre multum: succum vero crudae vel angulis tantum tactis cum attico melle , plurimum. Facillime concoqui, ciboqucteo Sensus purgari. Erasistrati schola clamat, nihil esse utilius stomacho nervisque, ideo et puralyticis , et tuemulis dari iubet, et sanguinem exsecreantibus. Hippocrates coeliacis et dysentericis bis coctam cum sale. Item ad tenesmon , et renum caussi : lactis quo- a

que ubertatem puerperis hoc cibo fieri iudicans, et purgationem seminis. Crudus quidem caulis si mandatur, partus quoque emortuos pellit. Apollodorus

advorsus sungoriam venena semen aut succum bibendum censet. Philistion opisthotonicis succum ex Iacto caprino cum Sale et melle. Invenio et a podagra libe-

eiusdem aqua eat Ida maeeratum, et capiti eiretimposἰlum , in eapilis do

lore ex temulentia. Dat Ante cedente. IIcie pariter auetor Ceop. l. e.

Theophrastus, Eubulus, Apollodorus, Carystius, Timaeus, Nicochares, aliique apud Athen. l, Pag 34. Arist leses quoque cap. 3, probi. 27 rnici ei ἡ κράμgη παυat et ., xραιπά.

meseo viti a quin e foliat reddendeae quasi nihil ederis , ligerisque hi-ιesque qti Iram υotis. II. niane. Ita etiam Paxamus in Geop.

Me m. Mare. Emp. e. um: Brasis ea erutia, inquit, trisa, eum Pane naido maiae ero suhiaeta , ne frontiauisa, dolorem oculorum pius imum re Maι. B. Ea timidis. Diose. II, 46. Τρομί- δεσis, quibus sunt artus iremuli. II. Nire rates. De Morh. mul. Il. II. Laelis quoque ti&rtutem merderis, ete. Ilippocrat. de Morb. viiii. I , leat. 73. H. Visionem feminis. Decoelum tu menses et alvum ciet. Succus eum lolii farina inditus menses ira Lit. Diosc. - irgutionem feminis. IIippoera . de Nat. mul. text. 29 et 3 . Item de Norh. mul. I , lext. 71. IIaan. Cinitis. II ppocrales i. e. proxime, commanducatam hrassἰeam menses trahere prodidit: asscieatam, parium eiiee re p. 377. H. Partus quoque emortuos, etc. Flos ἱn pesso subditus abortum laeti.

Apollodorus Moeratisfragor. vinctia semen, etc. Paxamus quoque in Ceop. l. e. Il.

535쪽

53 a

Patos edendo eam, decoctaeque ius bibendo. Hoc et cardiacis datum et comitialibus morbis addito sale. Item splenicis in vino albo per dies x L. Ictericis, Dec

non et phreneticis radicis Crudae succum gargarizandum hibendumque demonstrat. Contra vero singultus cum coriandro et anetho, melle ac pipere, ex aceto.

Illi tam quoque prodesse inflationibus stomachi. Item

serpentium icti hus, et sordidis huic eribus, ac vetustis, vel ipsam aquam cum hordeacea sarina: succhmex aceto , vel Cum seno graeco. Sic aliqui et articulis,

podagrisque imponunt. Epinyctidas, ac quidquid aliud

4 serpit in corpore, imposita levat. Item repentinas e ligines : has et si manditur ex aceto. Suggillata veroot alios livores pura illita. Lepras et Psoras cum alumine rotundo ex aceto. Sic et fluentes capillos retinet. Epicharmus testium et genitalium malis hanc utilissimo imponi asserit. Essicacius eam dein cum saba trita. Item convulsis Cum ruta. Contra ardorem febrium et stomahi vitia cum rutae semine : et ad secundas. Et

Dem. IIaee patiter Pallam iis l. e. saritia, podagrieis articularioque mor- et Diose. σπληυικου: ω Eui. l. eit. tio prodesse, hulceribus quoque sor-II. - vel . apud Dal. id m. Eo. P. didis ac vetustis, auctor est Diose. li,

Ieteritas. Et his qutique in vino 446. Η an. albo dari per dies xL , Paxantiis prae- minretiris, ae quidquid alii, eipii l. e. Sunt autem iclerici, qui serpit , etc. Dicisc. l. c. II. ieiero morbo laborant, quem V- ro D m Diose i e brassieam ait au- voeat regium morbum, ut dicem β xiliari plurimum iis, quibus ob XXII, 53. Vulgus in Gallia a colore iv,ior oeulorum acies t ολυωπουσι navo , MD-Esse. Η- ει--iοαευη. H. Iuiram quoque prodesse inflationi in s stoniachi. Ita libri omnea, etiam et ro IlM. non, ut quidam voluere, in ωμd , eic. Paxamus l..iisdem fere flainmationihus. Sunt enim di .ectae ς b eae assecliones stomachi, ut Celsus Sc vi scientes evitios retines.

Modo ingens olor, inquit, modo τριχωv. II., in molio, modo eati Ieremio Q. G ad. Subintellige, ei ieiendas is il Ilaati. ἐκfatii. υρ is, dixit IIipp. de Morti Vel etim Cum aceto ei seni graeci mul. I, 322. II.

536쪽

muris aranei morsus, soliorum aridorum sarina alterutra parte exinanit.

XXXV. Ex omnibus brassicae generibus suavissima est cuma, etsi inutilis habetur, disiicilis in coquendo, et renibus contraria. Illud quoque non est omittendum, aquam decocine, ad tot usus Iaudatam, sociere humi effusam. Stirpium brassicae aridorum Cinis, inter caustica intelligitur. Ad coxendicum dolores cum adipe vetusto. At cum lasere et aceto in vicem psilo

thri evulsis illitus pilis, nasci alios prohibet. Bibitur

et Cum oleo subservefactus, vel per se elixus, ad convulsa et rupta intus, Iapsumque ex alto. Nulla ergo sunt crimina brassicae 2 Immo voro apud eosdemn nimae gravitatem sacere, dentibus et gingivis nocere: et in Aegypto propter amaritudinem non CStur.

XXXVI. Silvestris, sive erraticae, immenso plus effectus laudat Cato: adeo ut aridae quoque sarinum

rerutra. sive superne vomitum , sive inferne alvum etendo. B.

dam essenetor. Eύua Graeci dicunt, quasi νυημα. In seminino tamen ge. Dere Plinius utitur. Cymas etiam πρωτοτομους καυλους voeant. Deeoclum protolonii caulas ἁ-ιπαθῶς n phrilleos sanare ex Antioeho Galenus testatur lib. X , κατὰ τοπους. Da L. Crma. In omni, inquit, brassieae genere, cyma qnidem suavissima est, ut agnoseoni omnes subtilioris gulae magistri r est enim. iii dictum est libro superiore eap. 4 . ipsorum eatilium tenerior delicatiorque cati. Iieu se sed idem lamen est medicinae inutiliai quippe A mellis in eoquendo , ele. Cave eredas brassieae genus eymam appellarἱ. II. Inter eatistica. Καυσπινα medita menta fiant, quae adurendi vim ha se l. H.

ad euellendos pilos, quasi depilato Arium. H. Et in Aegisto propere amaristidinem. Dioseor. II, 4 45. II. Xul. Latiari. Cato cap. CLvII. Irim. Adeo tir ari e quoque farinam, ele. Cato l. e. Si Pol ptis in nriso

537쪽

C. PLINII NAT. HIST.

in olla torio collectam , vel odore lantum naribus rapto, Vitia earum graveolentiamque sanare assirmet.

IIanc alii petraeam vocant, inimicissimam vino, quam praecipue vitis fugiat: aut si non possit sugere, moriatur. Folia habet una, parva, rotunda, laevia, plantis Oleris similior, candidior Utiva, et hirsutior. 1 Hanc inflationibus mederi, melancholicis quoque, ac

vulneribus recentibus, cum melle, ita ne solvantu Pante diem septimum: si rumis, fistulis, in ii qua Contritam, Chrysippus auctor est. Et alii vero Compescerea mala corporis quae serpant: nomas vocant. Item excrescentia absumere. Cicatrices ad planum redigere. Oris hulcera et tonsillas, manducatam et Cocta In, succo gargarizato Cum melle tollere. Item psoras et lepras veteres , ipsius tribus partibus cum duabus aluminis in aceto acri illitis. Epicharmus satis QSS eam Contra canis rabiosi morsum imponi. Melius si eum Iasere, et aceto acri. Necari quoque canes ea, Sidetur, ex carne. Semen eius tostum auxiliatur contra

In Minuciorio. a Ouaetorium , inquit Iohannes de Iamia , vas est unguentarium . in quo odoramenta se . filantur, a nempe ex Isidoro XIX, 34. Naan. Pet aram Quod in locis petrosis. praeruptisque nascitur. εω κρημυώδεσι etοπιες. ut ait Diosc. II. 3 17, a quo haee αγρέα γράμη voeatur. Baee

eadem illa est, inquit Buellitis, II,3 32, quae tot exereuit, immo vero oceidit Grammaticos, illo Satyries

senariolo vallei nante. quantam eruiseem nostris erilleis olim poneret , Geidii miseros eram repetita magistros. Ha . . Inimieissimam υino, Mam praecipue vitis fugia . Quippe eui si viii,

adseratur, a brassira recedat ea quam possIt longissime, tit quidem prodi auctor Geop. V. 4 4. Paxamus apud eumdem auelorem, XII, 37. p. 33s, ait aut labe tum brassieam, aut vilem interituram ema. De hae inimietita iterum Plin. lib. XXIV, cap. 4. H. Fotia lia Beg. eod. Alii 3inrilegunt r aed salso. Vna vero idem est, atque unius generis, ae modi

Alii, intiliis loeta sie reddidit porrη-

538쪽

serpentes, langos, tauri sanguinem. Folia cocta splenicis in cibo data, et cruda illita cum sulphure et

nitro prosunt. Item mammarum duritiae. Badicum ci- εnis uvae in faucibus tumenti tactu medetur: et parotidas cum melle illitus reprimit: serpentium morsus sanat. Virium brassicae unum et magnum argumen tum addemus, et mirabile. Crustae si occupent intus vasa omnia in quibus aquae servent in tantum, ut non sit eas avellere, si brassica in iis decoquatur, abscedunt. XXXVII. Inter silvestres brassicas et lapSana est,

pedalis altitudinis, hirsutis soliis, napi simillimis, nisi

Candidior esset flore. Coquitur in cibo. Alvum lenitet mollit. XXXVIII. Marina brassica vehementissime ex Om nibus alvum ciet. Coquitur propter aerimoniam Cum pingui carne, stomacho inimicissima. XXXIX. Scillarum in medicina alba est quae masculus , semina nigra. Quae candidissima suerit, uti

lissima erit. IIuic aridis tunicis direptis quod reliquum

tiri. Aie ex Msq. emend. Hard. eon. Ch. fungorum υenena, tum a Cr. Et al. ED. P. - Tatiri. Et adversusta Deitii sanguinis epoti venenum auis illaei hra,steae semeti . auctor es Diosc. in Alex. e. 25. II. XXXVII. In is silo tres, ele. iam manam , sive eeram, brassicam quo. aue silvestrem ab Arcadibos voratam fuisse aer ibit Teophrast. His . l. IX, cap. s. Da L. Lapsania. De qua sup . libro, e. 44.

Coquitur. Et eaulia, et solia, inquit Dioseor. II, 442. H. Lomi N. Sie et Ch. lenirer emolli Cr. et avi. M. P. XXXVIII. Marina Massica Neheia

meruissime ex omnius GDum eier.

Ilaee totidem verbis D se. lib. II, cap. 448 a Galenus item Ao Fae. simpl. med. VII. pag. 3 96. ALohelici pingitur id brassicae genus in Observ. pag. 329, quale in horto Regio vidi ..

Coquitur propter aerimoniam. Iisdem vectis Dioscor. l. e. H. XXXIX. Seiune. in medietna, virga est quae mvis itis. Delthala haee iam superiore libro, eap. 30. N. Vtilissima eril Ad parandum aee. ium scillinum. Da L C. mie Flane ipxam aeel; Millini eon e titiandi rationem cide aphid Colum.

539쪽

C. PLINII NAT. DISTe vivo est, consectum suspenditur lino, modicis intervallis. Postea arida frusta in cadum aceti quam asperrimi pendentia immerguntur, ita ne ulla parte vas contingant. Hoc sit anto solstitium diebus xi v III. Gypso deinde oblitus cadus ponitur sub tegulis, totius a diei solem accipientibus. Post eum numerum di rumlollitur vas, scilla eximitur, acetum transfunditur. IIoe clariorem oculorum aciem facit. Salutare est stomachi laterumque doloribus, parum sumptum binis diebus. Sed tanta vis est, ut avidius haustum exstinctae animae momento aliquo speciem praebeat. Prodest et gingivis, et dentibus, vel per se Commanducata. Tineas et reliqua ventris animalia pellit ex aceto et melle sumpta. Linguae quoque recens subiecta PraΟ- stat, ne hydropici sitiant. Coquitur plurimis modis et in olla, quae coniiciatur in clibanum, aut furnum ,

XII, 33; Mare. Emp. eap. xx, et apud Diose. v. 25. II. M. E medio, quod lene ius,

inleriusque est. Mare. Emp. e. xxx ve

stiue hiati, inquit, quod interius est. To μεσαιτατον, quia inlimum est medullitium , inquit Dioseor. lib. II, 202. IIa n. moditas intematiis. XL diebus.

Colum. XII, 33. H. me. Diseremi Columella, qui die. hus ante vindemiam xti id fieri piae. eipit. II aD.

me elariorem seviorum aciem.

Diose. V, 25. II. Salinara. Stomaehieis, et iis qui cibum aegre eoneoquunt. Diose. loco proxime eit. II. Lismae. Plin. Val. III, 32 , plane ad .er m; Apuleius quoque, cap. 42, iit. 4. IIa n.' dropiet si iam. Sie ex NSS. em. Haed. eons. Ch. sitim senti e Gr. et al. ED. P. C tatur Hurimis modis. Ita Di M. Il. 202. HARD. Adipe me talo illita. Apud Diose. est, τω σταιτὲ, quod eo loeo stetit

sit. Ex alii, haud disbie tantibos Pliniis, hare hausit. Nam vocem ambiguam

540쪽

vel adipe aut luto illita , aut frustatim in patinis. Et

cruda siccatur, deinde conciditur, coquiturque in aceto, tum serpentium ictibus imponitur. Tosta quoque purgatur, et medium eius iteruin in aqua coquitur. Vsus sic coctae ad livdropicos, ad urinam ciendam tribus obolis cum melle et aceto potae. Item ad

splenicos, et stomachicos si non sontiant hulcus ),

quibus innatet cibus. Ad tormina , regios mori, OS ,

trita ιτος , quae et adipem, et satinam subaelam sementumve significat, delia Pirue, cur adipem politis redderet quam sarinam, non liquet. Hes) ehius, pag. 862r Στέατα, αλνυρα , ζύμη. Στέατος, ὶ π c. Nisi sorie numero solum multitudinis, ut Nesyehius innuit, sermentum signi sieet, ei sari. Namr numero singulari adipem. At adipe involvi, ineoquique Millam , minus remmodum videtur, quam si id farina stat subaela. u. Et reti in siccatur, deinde eones li-sir , eter Naee quoque Dioscor. II, 2D2. The . Pli,e. I, 22, de apum

percussibus , vel seorpionum , mei fi . Torumque serpentium t Sestia em trita imponitur et stratim etis M. II.

Vstis. Diose. l. e. Apuleius quoque, cap. 42, tit. 3 , et ante hos Celsus, III, 2,. Plin. Val. l. e. Settine Mutis

torretur , deinde Immatur, et me ianetas in aqua coquitiare um m idum est, ex eo Des Moli danetiae potui ea

metia et aerior eDamariar per urinam.

lienis morbo ne tum acre sorbere Perse , et mngis etiam seitia e di-rtim sit extudire ait. Σπὶηvixoc est

lien risus. sivo qui lienis indurationem patitur. Vide Calen. νατὰ τοπους, lX, 2, pag. 598. Στομαχι γῆς, qui stomacho . hoe est, venirieuli oe seio laborat , et cibum continere nequit. V is huius alias seeeptiones vide apud eumdem Glen. κατα τοπ. I,

imum in die. Prodest et ipsa uitiis ,

SEARCH

MENU NAVIGATION