Declaratio articulorum a veneranda facultate theologiae Louaniensis aduersus nostri temporis haereses, simul & earundem reprobatio, per ... S. Paginae professorem d. Ruardum Tappaert, ..

21쪽

raci em,or peccatorum remissionem, nunquid non& vitam non tribuunt Z aut serte regenerare possunt sacramenta & non vivificare,ceu vitam inquere.Ce te uti non repugnat nos vivifidari fide & Christi sata suine,item iustificari fide & operibus: nam utrunque

palis testantur scripturae, ita nec repugnat nos iusificari fide les sacramentis. Et vide anne Ausustinus, quem pro sua sententia citant,id palam confirmet o co praeallegato, quod Scholastici more in scholis re cepto approbant. Primum iriquit per seipsum sacramentum multum vale quae quidam verba quid precor aliud significant, quam sacramentum ex se mul tum valere,hoc est aute quod scholastici dicunt,ipsum valere ex opere operato. Quod Augustini dictumne

putes extorte a nobis escpositum : attende quod de paruulis loquatur circuncisis octauo die ex mandato dominu Qui,inquit, nondum corde ad histitiam cre- dere poterant circuncidebantur. censet igitur ipsi in

per se etiam sade exclusa siue praeuia, siue per ipsimcxcitata multum valere. Ex efiicacia aute circuncisionis in lege paruulorum colligit incaciam baptistis in paruulis Cib noua lege: at de reliquis. sacramentis idem est iudicium quod uel baptisino, quo adhac rem attinet.Re ita se habere palam dotat sermo,quem Po . trus ad populum habuit,la quo iam corde compumctis quaerentibus, quid iacturi essent: respondit. Par

nitentiam agite, & baptizetur ivnusquisque vestriani in remissionem pisatorum. Et qui susceperunt ter monem,inquit Lucas ,baptizatisunt ides ut nonsus feceri nori cordi or unctis,non fides suscepti ver bi, noti demum & his adiuncta poenitentiat, verum

instiper addendum Beesbanilis idque in remissio-

22쪽

m PCccatorum.Sic dominus in Evangelio,qui s iniit crediderit & Baptizatus fuerit saluus erit, vides non uni fidei salutem tribuat, sed cum hac adiungilit baptismum,ut sine quo non posscs salutem com qui Nisi enim 'quis renatus laetit &c. non potest viari et regnum Dei,Ioan.iij.Adhaec, cum sicut fides Dei num est ita de eius augmentum & perfectio. aiduum si ipse sicut quibus vult, quando vult haec do-at,ita dc modis quibusdam, admirandis ea largiaturib externis sensibilibus signis nunc his nunc illis,

raesertim cum is modus maxime congruat hominis

uditioni, ut in naturaliter nimi ducitur per sensi- ilia in cognitione rerum spiritualium. Rutium ma-ime congruit eiusdem humiliationi,quemadmodum sper ex Hugadduximus. Congruit demum perpulcitae hominis exercitari ossi & studio actionis humanae, quae praecipue circa orporalia versatur: olim quidem sub linguis igneis,lacuit ei in confirmatione donare spiritum sanctum, induere virtute ex alto. postea idem spiritus rana contulit per impositionem manuum apostolo-um, nunc idem facit quotidie per ministerium Epi

coporum,qui cum impositione manuum chrismatis Iddunt unctionem in tronte. Hoc modo nunc in bari tismo peccata remittit, hominem iustitia donat, Mςirtutibus, fide , spe, & charitate per extemam cor

pons ablutionem, trina injmersione aquae asperritione cum pronunciatione ,praestriptae, se ari re

bonim.Hac de re pulchre Ciarysellomus tractat, Mpost eum Theophila in expositisne, tertio came ,

Euangeli j Ioannis,circa illud Nisi quis. Quod si qtiis

23쪽

- D E C L AR: A R T. L O. v AN Iaqua ξ& ego narsiis interrogabo illum , quomodo ex terra3 scilicet, ab initio se auit hominem Deus,

quomodo lutum in aliam transiuit materiam Z quo - modo terra accepto semine germinatuci sane ratione

haec inuenire no possumus,sed fide sola. Quod si quet

quotidie videmus & tangimus fide indigent: quanto magis arcana illa & spiritualia: nam quemadmodum terra inaminat immobilis,diuina voluntate ad varia miracula producenda vites accerst , ita spiritu ex sensibili aqua omnia haec admirabilia facile oriuntur.ha- , chen Ciaryso. Quibus verbis pulchre nos manu ducit U.captiuandunt intellectum nostrum in obsequium fidei,ut non ideo putemus sacramenta nu llam habere spiritualem & supernaturalem virtute,quia corporalia uini & visibilia Iagna: dicamus elati vi Naama. Numquid non meliores Α aha m diu phar fluuij Damasti

omnibus aquis Isiaelino laverin eis & nauder3 Ad hamco deratione digni sulit & admirandi illi modi, quubus dominus, dum adhuc in terris agere morbos corporales frequenter amouit,velut quod cςcu illuminauit per oblinitionem oculorum eius ex materia lutea sputo. consecta Ioa. ix. Simile est quod in veteri resta. Dominus per massam ficus curauit ulcus EZechiae. Ha.xxviii cum tamen per natura magis noctua eskt. Ueruntamen &hoc diligenter aduertendit, catholiacos docentes sacramcta ex opere operato coierre gra-- tiam,non excluderedispositionem in suseepturo,pra

sertim adultorixa d pertub insidiose imponimi nobis aduer Lut sic miserς plebeculae secilius insidieni r xvir eamque a recto veritatis tramite abducant:verum

. . . id dulitaxat doci d Rcramenta ex se ipsis talia esse

24쪽

A in V E R . N O S T. T.E M P. A AE R E conferam gratiam debite disposito ad suscipienda, si-

cottenim vera pharmaca a Samaritano nostro ideo nobis xClicia scimus, ut curentur vulnera nostra, quae' ' α latcoriibus destendentes a therusalem in HierichoaCCCP Us, ita necessarium est, ut in suscipiente con- Hersio Cordis citra quam in eo, qui illa praestare potest sacramentum nihil operatur: quemadmodum regu- Iariter C conuerse conuerso cordis no sussicit,nisii adsit sacramentum,& si non in re saltem in voto & anitrii deisderio , sicuti pulchre Augustinus docet capiti ovaib.iiij contra Donatistas. Aliud est inquit) sacramentum istud baptismi,aliud conuersio cordis,sed sa-Icis hominis,ex utroque completur.&c. Est insilper &hoc aduertendum aduersus eorun-den i impoli uras, dum nos praedicta sermonis serma utimur,n5 excludere diuinam institutionem aut meritum Christi,quasi vellemus res illas quae sacramenta dicimus, propria sua & naturali virtute hanc habere efficaciam,verum includimus & Dei institutionem

a quo habent quod sint sacramenta id est,effracta signa milae,& Christi meritum,per quod habent hancessicaciam. Non igitur, ut calumniose imponunt aduersarij, derogamus aut diuinae gratiae, aut Christi merito, sed dicimus haec in nos derivari ex ipsius Dei & Christi institutione per sacramenta, per quae ' meritum Christi nobis applicatur eius oratia nobis communicatur.Quinimo hac sermonis se a voluit Iecclesia Dei a re vim iustificandi humanis operibuo Massaibere gratiae Dei,quoniam non ex virtute nc iborum operum, sed ex ipse sacramento per vinutem Aia Deo communicatam dicimus in nos de deae gratiarum tri consenniter ad scripturas id

25쪽

ipsum docentes. Vt igitur tandem finem imponamus,concludimus falsa docere haereticos, sacramenta conclu*friduntaxat per modum signorum concurrere ad n ἀβλ - tautem,& nihil ad eam operari, nisi inquaturi sua significatione excitant fidem, quae diuinam: preliedat promissionem: nam alioquin eundem cst istum haberent a quocunque ministrata etiam a puero md etiam si a pica proferrentur, dummodo fides

15si ila δε eis adhiberetur, quod ipsi non verentur admittere. cumenta ad- Haec omnia assimat & Bucerus in sermo. quodam dominicae iij post Epipha.Consequeretur rursus sacramenta in paruulis nullam habere efiicaciam,cum non

sint intelligentiae & fidei capaces, & si id impudenter

nimium & absiliae audeant negare. At dicet qui obitem. aD piam.Si paruuli non sint capaces intelligetiae, ut quid uersm -- semio dirigitur, nunquid non est absurdis,mum loqui non intelligentiὶ Interrogo & ego ex ijs, Nunquid Soli intellectum dederat dominus, dum metus iussu loqueretur prςcipiens Soli ut retrograder tu Esi.xxxviij decem gradibus Z Nunquid mons poterat intelligere, quando dicebat dominus apostolis: Dicetis monti huic, transfer te in mareὶ nunquid audiebat & intelligebat Lazarus,dum ci adhuc mortuo diceret dominus: Larare veni foras 3 Certe si rebus imanimatis loqui non est absurdum , ut quid absisrdum erit loqui puero non intelligenti, praesertim cum ali1 sint qui pro eo respondeoni t cum ut ait Augustinus: cclesia mater pia os & cor quibus credat & confi- heatur fidem accommodat. Rursus & hic aduerte dum est sermonem operatorium esse: & hunc mini md inconueniens est ad non intelligentem dirigi;

cui eg et sietantum esses ignificativus, tilli arbitran

tur,

26쪽

a n V E R N O S TL T E M P. Η AE R E. uxu tur, qui imaginatione rationem sacramenti tol. luat, ita quod reuera quodlibet sacramentum tol-ν lunt, sua somnia in eorum locum ponentes. Undea non absitae etiam dubitari potest , an vere bapti- rant: videtur enim quod quemadmodum non b etat,qui corpus cuiusquam etiam cum prolatione verborum a Christo praescriptoriam abluerit duntaxat ad corporales serdes detergendas: ita nec is qui hac re utitur solum ad significandum eam rem, ad quam significandam non est institutum : figmentum nanque ipserum quod tradunt de gratia, an non est Christi donum, an a Christo sit institutum ad significandam gratiam, de hac re nunc non est disputandi locus. Postremὁ in quo a nobis dissident aduersarij, est quod tradunt publicos peccatores & impia docentes

non conferre vera sacramenta, admittunt tamen oc cultos peccatores eadem vere administrare. At huic

obviat palam quod tradit Augustinus, ut baptisma collatum ab haereticis ut ante praemisimus est verum baptisma,quod etiam plenario Carthaginensi concilio definitum est,cui Augustinus interlluit. Miramur Proinde non parum Ercimum, quod ausus fuerit scribere in Eoilquadam operibus Cypriani praefixa dogma illud de rebaptizandis ijs,qui ab haereticis baptisma scisceperunt,non multum videri dissonum veritat D si res diligenter scripturis & rationibus expem adcretur: Augustini quoque rationes quibus eam im- pugnat sententiam admittere probabiles solutiones. Wrὐm ipse aduertens periculosam nimis esse hanc adnotationem in praefata Epistol. mutauit sentem

elauri in quam praefixit eiusdem Cypriani operi, C iiij i

27쪽

DECLAR CART. LO VI AN p. bus posterius impressis Parisijs anno xli. agnoscens

hac in re lapsim Cyprianum non ex malicia aut comtentione , sed ex haereseon odio, & unitatis ecclesiae amore:cdm dum sedulb vitat laqueos contritos lia reticorum , horretque bibere aquam de cisterna ali na incauta mali fiaga in eum errorem incidit, ut nubia iudicaret esse sacramenta,quae ab haereticis minD strantur, dc proinde baptizandos denuo qui ab haer licis essent baptizati.Simili con*deratione hunc erro rem tribuit Hilario nostro,eo quod Hiero in dialogo contra Luciferianos id cuidam Hilario obi jciat: v rum non aduertit hunc longe alium esse a nostrolario: hic enim episcopus fuit,ille tantum duaconus Vt ex Hieronymo loco praeallegato liquet

ARTICULUS SECUNDUS

De Baptismo. Baptismus omnibus ad salutem est neceDsarius, etiam infantibus, per quem peccata plene tolluntur,& fiunt filij Dei,ac haeredes

vitae aeternae,nec Vnquam est iterandus.

I C articulus duo completium potissimum, baptismi videlicet gen

ratem necessitatem, eiusdem essic

clam cum multiplicieffectu, mul & sussicientiam baptismi semel sutanti arca primum igitur aduertendum est, duplici ratid Ratimes ba ne baptistatu esse necessariu.Prima quia praeceptus es ait enim Saluator Ioan.iij. Nisi quis renatus merit ciaqua &spiritusancto,non potest videre regnur ei. Atque-de cata oportet etiam eos Di ambapti ini

28쪽

Tum confectu mi ,perfiam , plenam cordis con- sonem nihilominus baptis, i, alioquin a regno Dei cludendi,& grauiter peccaturi aduersus pr tactum

mini praeceptum,quod non tam praecipitur,quam inuatunscuti oportebat circuncti Oelauo die eos, qui matris itero erant sentitificatEvt Hieremiam,& Io.

pl. Atque id tradidit Augu.maxime xxiiij. Ibniiij. tra Donatistas de Cornelio, qui cum ia iustus esset, men iubetur baptizari. De hac necessitate loques ve:rabilis Bed ait. Qui in veteri lege salubriter & terriliter clamat. Mascumscuius prςputij caro viij dic cirincisa non fuerit,peribit anima eius de populo meo: idem in noua lege terribiliter & misericorditer cla-iat.Nisi quis renatus &c.Et Bernar. in epist. ad Hune S.Victore quaest.bcxii tradit praeceptu de baptismo on esse naturale sed fictilium & positiuu diuinum, a vi quisquis in maiori crate constitutus post baptini vulgatu remediu baptizari renuerit, originali ma-ulae a , & ex proprio crimine superbiae reatum dulice secum portans,iustissimς damnationis cautim,si

ic de corpore exire contigerit. prFeptum autem eius laturae est,ut docet Hiero.contra Iovin. lib. I. loci;.ut

iecesse sit ipsiam seri, alioquin Poena non haberet,qpsum no facit. I Fodsi no foret alia ratione necessarius, tuam qua HVraeceptus: certe citra ipsum saluari pos ent quotquot ad ipsum peruenire nequeunt:excusatiamque in omnibus pricepti impossibilitas transares brem. Hinc consequeretur paruulos decedentes sine rapti no saluari , cum per eos non steterit quominus

baptigati lint,ut qui citra aliorum Libsidium ad baptisinum accedere nequeunt: ut interim omittam his n5rosla fieri praeceptum cum non sint rationis capaces.. D se

29쪽

iη . DE CLAR AR T. L o V A N Consequeretur praeterea multos adultos , ad quos non peruenit baptismi notitia, excusandos : si enim nullam scitra suam culpam) de baptismo cognitionem habuerint e non possunt iudicari culpabiliter transgredi praeceptum de baptismo, sicuti pulchre &late deducit Bernard loco praeallegato. Hinc domi nus ad Apostolos loquens de Iudaeis ait. Si non venio sim, & loquutus non fuissem, peccatum non habe rent: vides ut inculpabilis ignoratia legis excuset irrugrestarem. Rursiis & ij cxcusarentur,qui morte prae uenti non possunt percipere baptismum, etiam si nullum haberent eius desyderium . Est praeterea alia , priori major neceyntas baptim essectus nem-

pe,quoniamsine eius essetita,nusii patet et ia ad alutem. Hunc autem ex ipsius domini ordinatione non

potest quisquam consequi, nisi per baptismum, quia domino institutus est in medicinam morbi leth lis, in quo omnes nascimur, & lauacrum regenerationis, in quo per eum regeneramur: Nisi enim

inquit) quis renatus fuerit ex aqua & spiritu sanetis, non potest videre regnum Dei. Per ipsum sangui- omni ne Claristi aspergimur.Hinc fit ut Gentilis quispiam inuincibiliter baptishaum ignorans, & prout ex naturalibus potest ad Deum se conuertens, non ta-

adipiscetur salutem, si sine baptismi susceptio

bliber. ne decedat: quanquam non sit praeuaricator praecepti de baptismo, ut qui per inuincibilem igno raritiam excusatur. Docet hoc Aligustinus libr. denat.& grat. contra Pel agianos, capitulo secundo, to.

vij. Si enim=cus res se habet, sequitur quod infere Apos olus, gratis Christum mortuum esse. Si enim ille noc dixit de lege, quam accepit una gens Iudaeo

30쪽

tum quanto iustius de lege naturi,quam accepit uniata uestim genus hirnanum. Si per naturam iustitia,ergopalisChristus mortuus est: ergo omnis humana natulet ra iustificari & redimi ab ira Dei iussissima,hoc est vinst dicta nullo modo potest,nyiperfidem Garea entum i- sui si,u Christi. Decuit tamen diuina misericordiam, quoniam praeceptum de baptisino positiuum sitit, ad subuenietum quibusdam humanis casibus, per quos

homo citra culpam a baptisino impeditur,non tam districtam iacere ordinationem,quin ab ea aliqua foret exceptio,qua in elusinodi necessitate costitutus &impossibilitate suscipiendi baptisina,subueniretur quςna autem haec sint,non nisi ab ipse domino possumus discere, qui solus potuit haec remedia in supplemetu baptismi hominibus donare.Hec aute sitnt in omnibus, - - . ta adultis, quam paruulis martyrau pro Ensilli nomi- eo is aerii ne susceptu, in adultissides cum meraconuersione cordis sis iaptismi des deris,Mem articulus necesitatu excludit. Illud loco citato docet Bemanex patrum concordi sententia, Augustini, priani, Amb. allegans lib. Amb.to. iij. de morbo Uabntinianian quo Vilentiniano audet de sola fide tautem praesumere,qubd morte praeoccupatus non posset b. aptismum suscipere,quod 7, 2., habebat in corde. Citat & Augu .lii, iiij.contraDonat. c. xxij.Baptisinisinquit vicem aliquando supplere pas sionem in opere, de latrone illo cui non baptizatodi ruim est . Hodie mecum erisin paradiis. Beatus Cyprianus non leue documentum assumit & quanquam istud retractet Aug.quod exitu de latrone po sitia minus sit idoneum ad illa sententiami confirmanda,quoniam de eo non constat num fuerit baptizatusa in non terum sententiam audacter prosequitur,