Jo. Casp. Eisenschmidii De ponderibus et mensuris veterum Romanorum, Græcorum, Hebræorum; nec non De valore pecuniæ veteris, disquisitio. Accesserunt hac editione Tabulæ Scioppi nummariæ et ex variis auctoribus De pecunia romanorum excerpta

발행: 1737년

분량: 260페이지

출처: archive.org

분류: 수학

51쪽

3s Saerio I. Da P. aBERI aus. diminutos , adeo quidem, ut sub Nerone nita

merus eorundem ad octonarium in uncia fuerit redactus, quem sequentes Imperatores ad Pupienum usque atque Balbinum retinum runt : sub his enim ex argento aeri mixto nummi cudi coeperunt pondere insigniter aucti, ut nonnulli so. granor. Ρaris inveniantur, quae sextulae Rom. fere aequantur; con

tinuatum hoc fuit ad tempora usque Gallieni& Postumi, post quos res nummaria plane concidisse apparet. Septimius Severus priamus ex imperatoribus pessimam argenti mixturam cum plumbo, loco argenti probi, qu te antea fuerat, substituit, pondus tamen retianere studuit. E prioribus duobus denari

rum generibus ut Veram unciae antiquae magnitudinem expi2arer, id inprimis egi, ut rejectis adulterinis & subaeratis, qui aerei vel

etiam ferrei tenuissima pellicula argentea si perinducta satis copiose offeruntur, Gallis vo . cantur medasti βurrees istos solum seligerem, qui integerrimi viderentur, nec ullum detri mentum ab attritu, lima, cultello aut erosione passi sunt, asperi olim vocabantur, hodie apua venetos ruse . Sed inter hos ipsos nonnulli, quanquam rariuS, inveniuntur, qui multum a reliquorum ponsere deficiunt, haud dubie ob particulas quasdam minutas a vehementioriri percussione dispersas, cuius rei vestigia etiam

interdum apparent ι rejecti ergo & hi sunt Appen.

52쪽

Appenso selectissimorum hujusmodi nummorirum sat magno cumulo, tapius diversoque modo. R instituta per ipsorum numerum divisione totius ponderis, conflanter reperi, Consularibus singulis conVenire paulum ultra grana Paris. 7 . sed F s. grana satis praecise

illis qui a principatu Neronis ad Septimii

Severi tempora usque cussi sunt. Per ratio. nem etiam horum numerorum, quae proxime

est ut 8. ad 7. firmatur amplius tui una singulorum pondus. Posito itaque alteram spe ciem continere grana 6 s. per earum rationem legitimam priori competunt grana Paris. t. sed horum septeni constituunt unciam, reliquorum vero octoni; habet itaque uncia Romana antiqua grana Paris. saO. integra autem libra I a. unciarum, eorundem granorum 62 o. seu uncias Paris. IO. grossos s. &grana 48. id est uncias paris Ioz. Eundem granorum Paris numerum in uncia Rom.ant. deprehendi, quoties 7. denarios Consula res, vel 3. Imperatorios, nimirum Neroniani generis, sigillatim appendi raro enim uis num alterumve granulum vel mundabat, vel deficiebat. De aureis Romanorum nummis haec habet Plinius i. 3 3. c. 3. A reus nummus post annum LIII. percussus est quam argenteus, sec. Posthac placuit X. XL. Ignari ex auri libris, paulatima quae Prιncipes ιmminuere ponaeus; minuIissime Nero ad

53쪽

34 Saexio I. Da ΡΟΗBERI aus. ILR Nonnulli, ut Snellius, hic legere ma, Iuni XLVlli. contra omnium nasscrpt. fidem, uti testatur Harduinus in notis ad hunc locum. Fateot, mihi ex istis qui ante Tib rium percussi sunt. nullos fuisse ad manus , qui latis integri essent, ut ex eorum pondere

unciain antiquam deducerem. Testatur qui

dem Dia Bouteroue, duos Julii se appendisse

integerrimos, granor. Ρarii. Is a. ipseque talem . sed detritum inveni gran. I I. ex quo

tamen nihil deducere audeo, sicut nec ex Tia herii nummis, quos inveni gran. Paris I 47. integros quidem, sed de quorum pondere Iegitimo nobis non constat. Superest igitur

ut confugiamns ad nummos sequentium ima peratorum. Dn. Bouteroue, plurimis exmuseo Dn. Seguini appensis, conaperita temporibus Νeronis usque ad Septimium Sevearum ejusque filios, nihil in ipsorum pondere fuisse mutatum , quod invenit a granis Paris. 133. ad grana usque I 38. Notat tamen ut singulare aliquid, aureum Didii Juliani, alteorumque Manliae Scantilis. non nisi grana

Ias. habuisse. Ego eandem experientiam cepi

circa magnum nummorum aureorum num

Tum, quos ex parte amici suppeditarunt, inis Veni Vero, Omnes sere, qui singularem prae se ferebant integritatem, plus I 36. granis conti. nere, sed & facta diligentiori inspectione, PCulo euam armatin omnes ita talos reperi, ut in. ponde

54쪽

ponderosissimo metallo facil3 ufium alterumaque granum ipsis decessisse potuerit. Unus

est penes me Neronis nummus, in quo nihil quicquam laesionis investigare potui, granor. I 38. Cum quarta unius parte, de quo tamen asseverare vix audeo, nihil plane eum per a

tritum perdidisse: simile quid in Othonis RHadriani nummis eleganti uimis expertus sum. Unde eadem unciae antiquae magnitudo quam proxime, ut supra, determinatur; numeratis enim s. aureis in singulas libras, singulis obaveniunt grana Ρaris. I 387. Ex pondere nummorum Didii Juliani & Manliae Scantillae se. quitur, quinquaginta ex singulis auri libria fuisse percussos. Alium praeterea aureum Postumi rarissimum & integerrimum eX appa ratu Dn. Kriegii appendi granor. Io . in C jus aversa tacie victoria cum inscriptione,

INQUENNALES POSTUMI AUG. ex

quo facile est concludere, sexaginta singulis auri libris respondere: iblenne enim fuit antis quitus, numerum hunc fere rotundum essicea re, quemadmodum ex Plinii loco supra ali gato manifestum est. A Constantini Magni aevo usque ad Juitiniani tempora & ultra, Solicti aurei septuaginta duo cudebantur eX auri Iibra, adeoque leni eX uncia. Sunt tamen, qui PCrperam eorundem octuaginta quatuor in libram numerant, quos erudite redarguit Gro novius de Sest. lib. 4. c. I 3. qui omnino hic

C a est

55쪽

lido grana Paris. 86 . Sed appensi plures, a

Constantinis usque ad Honorium , Optimae notae, nonnisi grana 84. rarius 8s. & paulo ultra exhibebant. Elt praeterea apud Dn. Bouterove pag. Igo. figura Exagii aerei,forma quadrata, quod ab una facie habet imaginem& nomen Honorii, ab altera verb monetae

typum cum epigraphe, EXAGlVM SOLLUl. Pondusculum hoc habet grana Paris. 83. ipse tamen Dn. Bouteroue fatetur, aliquid ipsi per aetatem decessis h. Simile Exagium exhibet quoque Molinetus, Cabin. de la Bi.

blioth. de S. Genevieve. pag. 6s. sed non addito ejus pondere. An vero hoc solidorum aureorum pondus aliquid per aetatem perdiderit, aut ab initio resectum fuerit de legitimo pondere pro lucro Principis & resarciendis sumptibus, aut demum libra ipsa decreverit, difficile est asserere.

Ratum interim maneat, magnitudinem unciae Romanae veteris per denarios argenteos inventam & per meliorem partem aureorum nummorum comprobatam, nimirum saO. granor. Paris esse verae proximam. Et licet congius Farnesianus eant tribus granis auxere videatur, aliud tamen nostrae magnitudini

propius apparebit, si non aqua sontana sed fluvialis adhibeatur, ut nihil dicam de rationibus supra allatis circa erosionem. Quin poti us

56쪽

ilus exiguus hic dissensus experimenta circa praefatum congium, Vetustosque lapides pol cerales facta , amplius confirmat: quemadmodum enim istius volumini per internam erosionem aliquid accedere potuit, ita his f cile fuit per externam laesionem aliquid deis perdere. Nostra itaque determinatio fas gran. Paris. inter grana sa& sis. qualium uncia Romana ex litis reperta fuit, media fere, adeoque securior incedit. Neque nos in vent quae alii de hac uncia statuunt. Villa, pandus eam tredecim granis auget, Savotus& Bouteroue eandem sedecim granis minuisunt. Propius accedit Dn. le Blanc, dum octo tantum granis eam minorem ponit; in histo. rico enim tractatu de 'monetis Gallicis pag. 3. I a. uncias Romana libra contentas unciis Paris. Io . aequales statuit, unde uncia Romana gran. Parii. Siet. Singulos scilicet sua deceperunt experimenta hRud sigiis expensa. Τentavit quoque denariorum pondus Dduard. Bernardus. imperatorios, puta Neronianos, deprehendit habere grana argentaria

Angliae s 3. quae exaequant Parisina 6 h. sed Consulares s I. 6iz. 62. id est grana Paris. l. 7s. 7S i . Unde deducitur uncia Rom.

antiqua gran. Paris. FIT. yzO. sas. Sag. In eam vero sententiam ipse inclinat , unciam Rom. antiquλm eandem fuisse cum Rom.

57쪽

sa Saex Io I. Da ΡOND1M us. hodierna, nimirum gran. Paris squod tamen pondus nec argentei nec aurei nummi fustinent. Singularis etiam est in eo, quod Vespasiano Imp. attribuit libram a Romana vetere diversam; seductus enim potissimum Paeti observatione circa congium Farnesianum facta, unciae Vespasianicae adscribit gran. Paris so8. Sed majorem hic fidem meretur diligentia Clarissimi Au ut, cujus experientiam a Paeti longe distantem supra allegavi mus. Aliud etiam persuadet ipsa congii Farnesiani inscriptio ad mensuram CRpitolinam provocam.

PONDERIBUS

CAPUT III.

De Ponderibus veterum Gracomm.mana Nnter pondera Graeca , fama atque usu maxime praeCeblunt Attica, quorum praecipuae species; Talentum, Mina, Drachma, Obolus. Determinabimus primoDraCh- cognita, nec reliqua nos latebunt.

58쪽

Capur III. hunc Comparatur communiter Denario

Romano veteri, quorum p. in uncia & 8 . in libra continentur. Ρlinius I. at . c ult. Drac ma , inquit, strica fere enim fletica obseeννarιone medici utuntur denarii argentei habet pondus. EO isdem Plinio teste. l. 3 s. c. II. Talentum siticum

cso . drachmarum X. V l. id est denarium sex millibus taxat M. Varro Festus similiter Atticum talentum definit sex milli-hus denarium. Celsus ad Natalem, epistola praefixa operi Marcelli Empyrici: Graci m

ιιιι ρondera medicamentorum ad drachmas redigunt qua quia ad denarium conveniunt, 8 . enim in libram incurrunt pro nota Graca drachma notam de

narii posui, se ad ejus pondus drachmas rederi. Scribonius Largus ad Callistum: Erit nota denari unius pro Gnaeca drachma: aque enim in libra denarii 8 . a ud nos, quot drachma apud Graecos incurrunt. Praeterea, scriptores Romani tantum Non omnes, pro drachma constanter redis

dunt denarium; vicissim auctores Graeci prodenario substituunt drachmam. O itavit itaque Livius, quando lib. 34. tot aliis historiae suae locis adversus inquit: argenti Agηa-

τι octoginta millia fure Atticorum, Tetradrachma vocant, trium fere denariorum in singulis est ponius.

Quicquid vero sit de populari olim sententia circa denarii cum drachma convenientiam, lubens quidem fateor, in commerciis & pe mutationibus, alterum pro altero promiscue

C 4 fuisse

59쪽

o S geetio DEI. PONBERI Us. fuisse sumptum , non minus ac hodie Seut ii argentei Gallici, Pata nes Hispanici, Vatinienses Germaniel atque Leones Belgici, sub eodem invicem pretio offeruntur, licet gravitate aliisque minus conveniant: quod tamen pondus attinet, accurate & praecise non. fuit idem. factumque binc, ut in quibusdam casibus jam olim operae pretium Videretur. exactiorem ponderis Attici cum pondere Romano comparationem instituere. Hujus rei luculentum nobis exhibet exemplum Livius l. 38. ubi agitur de conditionibus pacis a Pop. Rom. Antiocho impositis: argenti probi

Attica talenta duodecim micta dato, intra duodecim annos, pensionibus aquis. Talentum ni minui pondo

LXXX. Romanis ponderibus penών. Scilicet intererat Reipublicae, ut ratio talenti ad pondera Romana exquireretur majori opera, quam vulgari aestimatione fiebat: alias enim facile detrimentum passura, sed & injustum fuisse ab hoste pacato plus quam promissum erat exigere. Computatione facta, palam fit, talento Attico, quod est sex militum drach.

marum , quoad pondus competere denarios 672ω. vel minam Atticam . quae est centum drachmarum. aequalem esse pondere Da. d nariis, seu unciis I 6. quod etiam testatur, sub aliena tamen fide, Galenus L I. c. I s. de Comp. med. per gen. item l. S. c. 3. Prae.

terea autor libelli de mens. & pond. Galeno

60쪽

vulgariter adscripti, Cleopatra item de mun- dic. & Dioscorides. vel inter medias contradictiones, I 6. uncias minae Medicae seu Attiis cae attribuunt. Similiter hinc patet, in libra Romana Vetere contineri drachmas Atticas s. unde iterum manifesta fit eorum ratio, qui

librae totidem drachmaa adscribunt: Fannius sequentia habet.

Haec magno Latio libra est, gentique togata. attica nam minor est. Ter quinque hanc draiquadrachmis, Et ter vicenis tradunt explerier unam.

pristianus etiam, lib. de fig. & nom. numeri

Iabra, inquit, vel mina Attica, drashma septuaginta quinque. Libra vel Mina Graja, drachma nonagintai

flex. Uterque tamen auctor aliquid monstri alere mihi videtur. Haud dubie in veterum scriptis invenerant, libram, scit. Rom. drachmis Atticis s. aequalem ess ; cui ex propriis hypothesibus attribuerunt paulo ante drachmas 96. Aliud itaque agere haud potuerunt, quam fingere libram a Romana diversam, Atticam nimirum. Quis vero unquam inaudivit de libra Atticis usitata, saltem ante Romanorum in Graecos imperium φ Per li. bram igitur Atticam non alia hic intelligem da est quam Romana in drachmis Atticis alio, e pondere Attico expressa. Nugae sunt

quae Priscianus docet de distinctione inter

SEARCH

MENU NAVIGATION