장음표시 사용
341쪽
. studia discentium, qui tam variae, tamque' vasino scientiae desperatione conterriti, nolent experiri,dio quod so consequi ' posse distident. Verumtamen quod in Oratore iam M. Titilius rectissime dixit, Par est eos qui generi humano res utilissimas conquirere
et perpensas explorataSque memoriae tradere concu-
iiivorint cuncta tentare. Nec si vel illa praestantis ingenii vis, vel inclutarem artium defecerit instrumem tum, consestim debemus ad otium et inertiam devolvi : sed quod sapienter Speraverimus,' perseveranter
consectari. Summum enim culmen assoc antes satis,o honeste vel in secundo fastigio conspiciemur. Nam
Sang. Biim cann, Ernuti retulit. n tammam Br. γ Ita pro ara qui Lilis. Salig. Praeterea eruuerriti aliqui nollent ex Sang. Burniann. refert, ,ed recentiore manu aliqui supra scriptuni. εἶ si teretu delinei,s Lips. ω quaerere I. B. Br. R. Sang. l novierint a. . Vict. 0 uegligentiam ne-acio unde assert Gesuer. s Siere restituit Pont. ea suci et Polii. ita etiam Ceps σε eon qia P. HUsderent. Ex Sang. Ernesti liane posuit lectionem :ιιιrda ut rei - quid - uoueru - ω; addit verbo conterriιi supra. scriptum adesse aliq. ubi dubitari potest , lectio quid ad verba quod se M-ειφά, ut vulgo legitur, an potius ad
Prascriptum alis. 1idetur mihi ad urielalem lectionis , olitii in Codiee
a latam, respexisse, lianc sererociermiae contem 'talione congerriti. Cer-
le in vulgata e territi est Platne oliosum , imo ineptum. Alia est rat oloci Ciceroniani, quem Col. expressiit Larilem intilia disceruium , qui desi/eriatione desulitati, ex Periim id uolent,
quod se assequi p. disidiu; ubi Ernestius recte delevit quamquam legitur in Codice Willelaei gensi uicinisanaceo uou chartaceo, ut salso praedi eat Emesti , et longe meliore membrana Iudiana; sed male eorrexit nolint ea libro Willeb. rectum nolent habet Gudiarius. Tullitis Locus in orat. c. exstat, ab Ernesilo ibi non iamparatus cum
Villeb. cuius leeliones margini libri sui adseripserat Zeunius, habet Oninia
omnil tis, sed in margine omnia Omncs. Gudiana membrana concupierinti habet. Dei neops coliam ex Sang. aurio lavit t. r noviux.
Noe si illa In Cicerone est locus auelior: Ouo lsi quem aur Natura sua ,sin illa praefrantis ingenii Dis Iorte
ei it, si abessent. Ceterum ibi Cod. Vilieb. desii et habet.
342쪽
Latiae musae non solos adytis suis Accium ' ct Virgili tim recepere, sed eorum et proximis et procul a secundis Sacras concessere sedes. Nec Brutum aut Cae
lium Pollionemve cum Messala, et Calvo deterruere ab cloquentiae studio fulmina illa Ciceronis. Nam neque sille'J ipse Cicero territus cesserat tonantibus Demostheni Platonique : nec parens eloquentiae , deus ille Maeonius, vastissimis fluminibus facundiae sua posteritatis studia restinxerat.' Ac ne minoris quidem 3ιsumve opifices per tot tum secula videmus laborem suum destituisse, qui Protogenem Apellemque cum
B. Br. R. resi/Dιservi IIps. restixerat B. Deinceps vulgatum An ne correxi.
et in Mit. Stephan. esse Ao ne admonuit Gronovius. b tola sectilia Sang. Nam Latiae - solis suis Sang. omittit suis. Vulgatum An varie tentarunt viri docti; in Aiam mutabcat Buchneriis, in Ao Faceiolatus; pro Annon diei iam interpretatus defendebat Gestier; quociim sacere videtur Pontedera , qui sequens Non multim ita enim Edd. primae habent mutabat in Num Bruttim. Equidhm ratio.
nem Buchnerianam unice amplector; eamque in loco vulgalae reposui. Sie
enim, quem imitatur Columella, Cicero r Prima enim aequentem, hone. Mum est in se uiis tertiis a consistere. I in in metis no i Homero soli locus est, aue Archil λα - sed horum secundis vel etiam infra Metiri a. Bue. marinus vulgatam corrigebat negatione sic transi atat ud non et eorum.
Ceterum in Cicerone Cod. Gudianus habet scriptum tu misia - horum secti tis Dei etiam infra se uias. De Aecio vide, si ilibet, annotaticines ad Cieeronis Brutum ex editione Uelzelii mei, ubi oralorum, a Columella
nominatorum, aetatem et eloquen
tiam diligenter nolatam reperies. Cad 9 Velerem Ieelionem hane depravavit Aldina mulatam in Cittito, qui Cicerone non suil ilinior, sed senior, paler et lilius. Licinius est Calvus, de quo vid ad Cieeronis
Restinxerat θ Eliam in Cieeronis toto membrana Gudiana egregia r virinis habet. Ae ne minoris Vulgatum An ne Gesner quasi pro Anuora dietum de- sendebat ; equidem curia Buchnero et
Faeciolato dedi, quod in F ditione
343쪽
Parrhasio mirati sunt. Nec pulchritudine Iovis Olvmpii Minervaeque Phidiacae sequentis aetatis attonitos piguit experiri Boaxim, Lysippum, Praxitelem, Pol voletum quid enicere, aut quousque progredi pos
sent.' Sed in omni genePe scientiae et summis admiratio veneratioque et inferioribus merita laus con-
,, tigit.' Accedit huc , quod ille, quem nos persectum
esse volumus agricolam, si quidem artis Consummataoε non sit, nec in universa rerum natura sagacitatem Democriti vel Pythagorae' suerit consecutus,
Sang. g Ita pro co immititiae ex G. Gr. St. Gesner. h non Om. I B. L. conati inae est et in Sang. Mi et Br. Lips. sagacitatemque S. ci Vulgo - Parasio - Brrasim - Praxitelo habet , et ubique corasa vitia et eo πυ- mariori . Phidiarum Iovem cum Polyeleti Iunone comparat Lucialius in Somnio.
Minemae me Phidiacae γ Cicero: Nee simiaiaero I. is ob pii reis Do-υ Phori inutia deterriti reliqui mi/vraeverti sunt, quid est re aut quo mo-ς di ruent. ubi Columella videri possit Doryphorum interpretatus esse Ninervae in. Parthenone AtheniensieOlloeatam statuam, quam εγο Hau et Θαρσέα voeant Epigrammata Graeca.
ab Haeduino etiam postia ad Plinii
34, s. 39. Hanc ipsam intellexisse videtur Columella; plures enim secerat Phidias, mitioris aestimatas. Sed Cieero in Bruto c. 86, Polycleti m. rvphoron, quem Plinius i. c. viriliter puerum fuisse narrat, Lysippo magistrum in arte si isse refert. linque Cicero Doryphorum Polycleti magis, quam Phidiae hastatam Nivervam cogitasse videtur. Quanquam idem Cicero paulo post c. 2 : Ita e ee Phidiae simulacris, Mibtis xiihil in illo genere Iurfectius indemus, et his Picturis , quas nominvisei stabia et 'Cooe
reris cogitiare tamen mammus Puberiora. Nec vero itie intifex, qua furet Dina figuum aut Minereiae, corium a tur aliquem ete. ubi manifeste picturas Apellis antea nominaias
respicit; itaque etiam Doryptio in iuxta Olympium Iovem Phidiae nominatum interpretari oportet Minervam Phidiae Doryphorum seu haslatam ; quod fecit etiam Columella Multis etiam aliis in locis Phidiae
Ninervas Citero, ut exemplum artis Persecute proposuit.
Contigit 9 lia liber Sang et sic Cicero : quorum tanta mullistido fiar, tanta in suo cutas me genere Ioras, ut
oun summa miraremur, inferiores trimen Probaremus.
silum nou reele omittunt liber Lim. εt Sangerm. Deleri etiam iussit Vr,nius. Qua quam ex Edd. primis pos sis etiam legere artis conMuram taeuon sit, re in urii r- - Frthogoriae non fuerit c se rus. Ita videlicet seris vabitur non, quod lamen Bmisch. etiam ontillii. Sed altara ratio COIu-
344쪽
et in motibus astrorum ventorumque Metonis ' p videntiam vel Eudoxi . et in pecoris cultu doctrinam Chironis ac Melampodis, et in agrorum solique molitione 'Triptolemi aut Aristet prudentiam: multum tamen prosecerit, si usu Tremellios Sasernasque et Stolones ' nostros aequaverit. Potest enim nec subti- 33lissima, nec rursus, quod aiunt, pingui Minerva res agrestis administrari. Nam illud procul vero ' est, quod plerique crediderunt, facillimam' esse nec ullius acuminis rusticationem. De cuius universitate nihil attinet plura nunc disserere: quandoquidem cunctae partes eius destinatis aliquot voluminibus explicandae sunt, quas Ordine suo tunc demum Persequar, quum praelatus fuero, quae reor ad universam disciplinam maxime Pertinere. Ι. Qui studium agricolationi dederit, antiquissima sciat haec sibi adsocanda, prudentiam rei, sacultatem impendendi, voluntatem agendi. Nam is demum cuItissimum rus habebit, ut ait Tremellius , qui et colere sciet et poterit et volet. neque enim scire aut velle cuiquam' satis fuerit sine sumptibus, quos eXigunt Opera e nec rursus saciendi aut impendendi voluntas cultasque prosuerit sine arte, quia caput aest in omni negotio, nosse quid agendum sit, maximeque in agricultura, in qua voluntas facultasquo
mellae orationem et molliorem et re iam. - Λnu ante fuerit e se tam .
lniuis membris similem saeit. Alioquin omittunt Edd. pr. omnes ante AIdum, in reliqua parte eum l. Fr. G noxio Polia. Tromb. Ponted. erit Iegendam no/ι Metoriis miniam. Cap. I. Impon Hi voluntasP ra.
345쪽
citra scientiam saepe magnam ilOminis asserunt iacturam, quum imprudenter facta opera Dustrantur ima pensas. Ita pae diligens paterfamilias, cui cordi est ex agri cultu' certam sequi rationem rei familiaris augendae , maxime Curabit, ut aetatis suae prudentissimos agricolas de quaque re consulat, et commentarios antiquorum sedulo scrutetur, atque aestimet,' quid eooi In quisque Senserit, quid praeceperit: an universa, quae maioreS Prodiderunt, huius temporis cuI- η turae resPondeant, an aliqua dissonent. Multos enim iam memorabiles auctores comperi persuasum habere, longo aevi situ qualitatem caeli statumque mutari; corumque consultissimvin astrologiae professorem Hipparchum prodidisse, tempus lare, quo cardines mundi loco moverentur: idque etiam non spernendus auctor rei rusticae Saserna videtur adcredidisse. 5 Nam eo libro, quem de agricultura scriptum reliquit, mutatum caeli situm' sic colligit, quod quae regioncs antea propter hiemis assiduam violentiam nullam stirpem vitis aut oleae depositam custodire potuerint,
nunc mitigato fiam J et intepescente pristino frigore
larvissimis olivitatibus Liberi ue vindemiis exuberent. Sed haec si vo salsa seu vera ratio est, Iiistris astrolo-6 gine concedatur. Caetera non dissimulanda erunt agro iram cultori praeceptu rusticationis, quae quum Plu-
paulo antea paterfamiliae Sang. et saepe variani voeabulum Ediliones. d extimet Lipa. ce Ila pro inaram I. B. Br. R. Ges. Sang. iam om. I. odia tae inserui. postulante senten-lia , monente Ursino, approbante
Iam memorabiles Sang. tiam memorabitis. deinceps Mallo.
Cardima eaeli Aequinoctiorum praecessio aem al, Hipparctio invenistam male interprelatus est Columella, ut nostro sere seculo secerunt vatieinii, illepli hominis, ex Capellae alii tu line meridiana mutata duciis, decepti. Vide Psamiim de ortibus et incas. Sideriim p. fis. Ceterum maIe
Caeli sis Iucundiis male aliaetturi dedit, qui plane di istis a situ, qui
346쪽
rima tradiderint Poeni ex Africa scriptores, multa tamen ab his salso prodita coarguunt' nostri coloni. sicut Tremellius, qui querens '' id ipsum tamen excusat, quod Italiae et Asricae solum caelumque diverSae naturaB, nequeat eosdem proventus habere.
Quaecunque Sunt autem, quae propter disciplina ruris nostrorum temporum Cum priscis discrepat, non deterrere debent a lectione discentem. Nam inulto Plura reperiuntur apud veteres, quae nobis Probanda sint, quam quae repudianda. Magna porro 'et 7 Graecorum turba est , de rusticis rebus praecipiens; cuius princeps celeberrimus vates non minimum pro-
sessioni nostrae cohtulit Hesiodus Boeotius. Magis deinde eam iuvero sontibus orti sapientiae Democritus Abderitos, Socraticus Xenophon, Tarentinus Archytas, Peripatetici magister ac discipulus Aristotcles cum Theophrasto. Siculi quoque non mediocri Cura snegotium istud prosecuti sunt Hieron et Epicharmus
Polit. Ambr. Tromb. praeseri, Malum iri suo reperit Pontedera.
Poeni in Afriea Verba ex Africa
deleri voluit, ut supervaeua Vrsinus omittit etiam Pont. eum T mb. et Caesen. codice. quamquam in eius eo lice exstent. T. Ouaecumerre aura Asem est. sic ex Ieris. Et Brisscsi. edidi, probantibus Vrsino, Pontedera, Schneidero, qui scripsit c are q. atigem Propter di
F tibias orti Dura mihi et his lanx haec dicita aecidit. ἀνι- inter geoponicos scripto res numerat im alibi non memini Archytae alicuius ὀψαρτυτina nominat Athenaeus XII, p. 5 6. Varro Pythagoreum voeat. Plinius in Indice Aueiorum libri XVII, eundem ni mi
ronis discipulus dicatur regis eius,qii uri et Pindaro vixisse traditur. Cuperus malebat et Die mi distam vis Philometor. Sed Philon elor rex vel Pergamenus vel Aegyptius per temporum rationem non mitist dici
Epieharmi disc ipulus. Itaque Ursinna malebat legere: Dialiaremtis; Aem Peli Philometoe et Atuatas in nota ad Var-
347쪽
346 Coi v MELLAE I,In. I, CAI'. Idiscipulus, Philometor, et Attalus.' Athenae vero scriptorum frequentiam pepererunt, e queis Probatissimi auctores Chaereas, Aristandros , Amphilocus Euphronius Chrestus Euphronis . non. ut multi pu
tant, Amphipolites, qui et ipse laudabilis habetur 9 tigricola, sed indigena soli Attici. Insulae quoque
Curam istam celebraverunt, ut testis est Rhodius 'Epi genes,Chius Agathocles Evagon, et Anaxipolis Thasii. Vnius quoque de septem Biantis illius populares Menander' et Diodorus in primis sibi vindicaverunt
nem; in altera vero nola ad h. l. te setis Si sis vel Sictili praeserebat , quae coniectura multo delerior est. Sieulos enim praelatus est Columella. De Philometore Alinio dixi ad Varronem. Scilicet vulgata lectici h. l. omnino x itiosa est; Attalus enim idemittitelligitur, qui ecignomen Philome-lor trabilii; Siculus non fuit, ut Hiero, sed rex item. Ita recte censuit
etiam Ilarduinus in Indice Auct. Pli.
enim Ginereas Atheniensis scrimit, et G uias, cyra circa carduos diligeruis-
sinitis,in tibi Glaucias est meduas. Chaeream de vi im laudat Athenaeus I, p. 32. Amphilo his Vide de eo in a ad V, 32, 5. Scripsit de medica et cytiso. Euphronius Ita ex libris optimis seripsi pro Euphron, qtrod nomen
abundare eensebat Ponledera , quia eum Varrone Plinius quinque Athe nienses modo numeret. Recte i alenim , arro duo Euphronios habet: Eu i mii dura, urvus Alfimi mis, alter Amphipolites. etsi Plinius in Indieelibi i XVIII unum Euphronium Albinniarum nomitial. Vnde apparet, Cola mellam similiter voluisse memorare duos Euphronios, sed verba in turpi,simo mendo iacent; nec reperio, quomodo sitit restituenda et corrigenda. Illud vero facile erat videre, quivi Pontedera monuit, vulgalam deinceid Christias m Monis ex Va rone corrigendam : Chaereste , Euphronius. Vrsimis eliam EMPh ιιis
mulabat in Euhronius; libri tame optimi habent Euphrontis. De apium eultu Euphronium laudat Columella IX, 2, 4 , ubi similis seripliarae varietas est. De Vparalia vini Eunuυ-nitini laudat Pliti ius XI , 49. ubi
Index auctorum ante Ilarduinum habebat GPhronem Athenia iam . Menander Prienaeus. Alteraim, Heraeleolen a Vari ne Hominatum, omisit clatiimella. Eundem nomina
348쪽
ngricolationis prudentiam. Nec his cessere Milesii Bacchius ct Mnaseas, Antigonus Cymaeus, Pergamenus Apollonios, Dion Coloplionius, Hegesias Maronites. Nam quidem Diophanes Bithynius Vticensem totum o Dionysium , Poeni Magonis interpretem , per multa
dii susum volumina, sex epitomis circumscripsit. Et alii tamen obscuriores, quorum Ρatria S non accepi mus , uti luod stipendium nostro studio contulerunt.
Hi sunt Androtion Aeschrion, Aristomenes, Athenagoras, Crates, Dadis, Dionysius, Euphvton,' Etapli Orion.' Nec mino vi si de pro virili parte tributum nobis Mintulerunt Lusimachus, et Cleobulus Menestratus, Pleutiphanes,' Persis eo Theor lilius. Et ut agricolationem Romana tandem civitate donemus nam adhuc istis auctoribus Graecae gentis suit iam nunc
proditam et Menanare μνώει-- lea agricolas imos tinos esse reliquias
ex alime Sintimi praedianet: Digenes
Rhodius mitis rationi s eo ro ι , aintiquiorem naulo fuisse rem rusticam,cmam ur nam r Dio ut nos indulitatis iniritim ex apiciatura trahit , in qtur
maluerunt, Diari et lysi in eritim exercerem in ariimalia. Mnaseas Gestierus ediderat Mnas .seas. Liber Sang. Μιasias. Varro contra inter eos Nominat, quorum igno rabatur patria.
apparando et condendo vino ait Graecos privatim praecepta eondidisse. artemqtie secisse; stetit, inquit. α phronitis et Aristomac vis et Commia. des et Hicemιs. Sed do IIegesia Na.
ronile Vitru itis I III, 4, ait magna vigilantia et inlinito studio locorum
Proprie lates et aquarum virtutes seri
piis declarasse. Fere liber Sang. habet meritas Irariotes, unde Bicetias Mareotes addendus videtur. I ide ad Vare n. I, 4 , secl. 8.Aeschri 9 Sang. Aeschion et dei, eeps Dandis. De reliquis notitittibiis
vide ad Varronem nolas. Romana Sang. liber romanam ci-
349쪽
348 COLvMEM. AE LIB. I, CAP. I M. Catonem Censorium illum memoremus, qui eam Latine loqui primus instituit. post hunc duos Sasernas, patrem et filium, qui ea in diligentius e Pudierunt; ac deinde Scrosam Tremellium, qui etiam' eloquentem reddidit; et M. Terentium, qui expolivit; mox Virgilium .' qui cari num ' quoque potentem iacit. Νcc postremo quasi paedagogi eius meminisse dedignemur, Iulii Hygini: veruntamen ut Carvia-
ginensem Magonem rusticationis parentem maximo veneremur. nam huius octo et viginti momorabilia illa volumina ex senatusconsulto in Latinum
s Pmonem ConverSa sunt. Non minorem lamen laudem meruerunt nostrin um temporum viri, Cornelius
Celsus et Iulius Atticus. quippe Cornelius totum codipus disciplinae quinque libris complexus ' est. hic de
unu specie cultu Pae pertinentis ad vites singularem
gini J Augusti liberii. Vide In- direm Harduini, et infra ad IX, 2 .
Octo et in nra Male ex h. l. XVIII. posuit Isidorus , I, 4. αἰ- Celsum a Graecino transscriptum suisse , ait Plinius 44, seet. 4 , no. 5 , quem locum ad unum de ite helvenaea locum Graeeini reserre malebat Morgagni Epist. I, de Celso p. IX ed. Patavinae. Celsi libros de re rustica quinque sequebantur olim in cladicibus seri piis oelo de re mediea ; unde in libris scriptis quartus de medicina nil meratur etium
Atirelii Coen lii Celai liber VIIII, Sasernas9 Ex genis Hostilia; de
quorum aetate non constat. Ante
Magonis libros , ex punico sermone in latinum translatos, deleta Carthagine, scripsisse utriamqite suspicor exl is Lilidalis in his nostris Seriptori. bus. Agrum Sasernae Gallicum memorat Varro I, c. 4 8, s. 6. Ceterum Sang. iam et Paracm.
Serosum Hic Magonis libris, ex
punico sermone translatis, usus erat, teste nμstro ab initio capitis huius.
Varronis i us de scriptoribus latinis intereidii ; igitur dubitari potest, an sit Cn. Tremellius is, quem Varro II, . a. 2 , et alibi disputantem de agri
cultura introduxit, et ut peritum agri eolam laudavit. Λnte Varronem scri.
350쪽
librum edidit. Cuius velut discipidus duo volumina similium praeceptorum do vineis Iulius Graecinus composita iacetius et eruditius posteritati tradenda curavit. Hos igitur, Publi Silvine, prius quam cum is
agricolatione Contrahas, advocato in consilium: nec tamen sic mente dispositus, 'filut summam totius rei sententiis eorum consecuturus : quippe eiusmodi scriptorum monumenta magis instruunt, quam faciunt, artificem. Vsus et experientia dominantur in artibus: is
neque est ulla disciplina, in qua non peccando discaturi' nam ubi quid perperam administratum cessit improspere, vitatur quod sesellerat: illuminatque
rectam viam docentis magisterium. Quare nostra PruE- ιν CeΡta non Consummare scientiam, Sed adiuvare promittunt. nec statim quisquaIn Compos agricolationis
erit his perlectis rationibus, nisi et obire eas voluerit, et per facultates potuerit. Ideoque haec velut adminicula studiosis promittimus, non profutura per Sesola, sed cum aliis. Ac ne ista quidem praesidia,' ut is diximus, non assiduus labor et experientia villici, non lacultates ac voluntas impendendi tantum pollent, quantum vel una praesentia domini: quae nisi Dequens operibus intervenerit, ut in exercitu quum albest imperator, cuncta. cessant Ossicia. maximeque reor hoc significantem Poenum Magonem, SUO um Scriptorum priuiordium talibus auspicatum sententiis: Qui agrum paravit domum vendat, ne malit urba-
praedia Sph. ωὶ Ita pro Hrasit Continet. Goes. Sang. Paulo antea signi. teste eodem Morgagui Epistola II, nullos honores ab eo petunt. p. 577. Pa νή Plinius is , Mel. 7 t Apoαιιι has Cicero Tusc. V, 36, emto domum Mendmdam iιre menter eum populo nihil coulraliure ait, qui atque non ea utilitiae moliet Maraia