장음표시 사용
361쪽
36o COLVMELLAE LlB. I, CAP. 4diderunt, qui biis mitigetur pestifera lues; et in exiliterra cultoris prudentia ac diligentia maciem soli
4 vincere ivitest. Haec autem Consequemur, Si verissimo vati veIut oraculo crediderimus dicenti, Ventos et Proprium' caeli Praediscene morem Cura sit ac Patrios cultusque habitusque locorum, Et quid quaeque ferrat regio et quila quaeque recuset: nec contenti tamen auctoritate vel priorum vel praesentium colonorum , nostra Praetermiserimus' exempla, novaque 'A tentaverimus experimenta. Quod etsi per partes nonnunquam damnosum est; in summa lamen sit compendiosum , quia nullus ager sine prosectu colitur, simul ac tentando' possessor essicit, ut in id formetur, quod maxime Praestari possit. ea res etiam se-racissimos' agros utiliores reddit. Itaque nusquam .experimentorum varietas omittenda' est; longeque
etiam in pingui solo magis audendum, quoniam nec
Q Ita pro Minium I. B. R. Br. L. Mes. Sang. p promiserinuis Sang. et M. q Vulgo intemertum quae om. I. B. R. Sang. Br. o te eri erimus M. I. I. H. A. Vulgo atteruando. I. B. B. Br. tentando paulo antea φάα pro quod ex Sang. dedi, ct Iin pro maestare Gora. Sang. BrusAE. v Iemerastinos I. B. R. Br. obmisenaa I. B. R. M. A. G. I inreps Cicero Agrar. II, 35, ubi Campaniae agris opimis opponit Vaticanum et Pupinium. In Pupinia Alilium Regulum agrum septium iugeriam possedisse testatur Valerius Maximus IV, 4, 6, qui aera. 4, Pupiniae solum
sterile atque aestuosissimum Voeat. Celerum cerisserat Peritis usu veram
Uys. libri lectionem esse puto, EX qua ortum habuit primarum Edd.
Propritim mei Recte hoe eum optimis libris praetulit vulgato Maritim Pontedera, etsi in Virgilio I, Si, plerique inarium ediderunt. Varium enim et ineo laus quod eat, nee disci potest, nee praedici, igitur diwenda nullam habet utilitatem. In Virgilio etiam Sang. Iectionem probare videturPIeinsiua p. 486. C
terum e sequimur paulo antea ex Sang. annotavit Gmnovius; et in lo-
eo Virgilii mi his idem liber habet. Vitioin Milio Gemeri murosque. I aque Vulgo addebatur quae , quod sensum turbat, etsi vel sie I
362쪽
laborem nec sumptum frustratur essectus. Sed cum arcsert. qualis landus et quo modo colatur; tum villa , qualiter aedificetur, et quam utiliter disponatur. Multos enim deerrasse, memoria prodidit, Sicut praestan-lissimos viros L. Lucullum et Q. Scaevolam, quo malter maiores, alter minus amplas, quam Postulavit modus agri, villas exstruxit, quum uti umque sit ' Contra rem familiarem. Diffusiora enim consepta non wlum pluris aedificamus, sed etiam impensis maioribus tuemur: at minora quum sunt, quam postulat fundus, dilabitur Ductus. nam et humidae res et siccae, las terra progenerat, facile vitiantur, si aut non sunt, aut propter angustias incommoda sunt tecta, quibus
inserantur. Pro portione etiam facultatum d quam soptime paterfamilias detici habitare, ut et libentius
rus veniat, et degat in eo iucundIus; utique vero, si etiam matrona comitabitur,' cuius ut sexus, ita n nimus est delicatior. quamobrem ' amoenitate aliqua
Br. -δmaum: quom nee habeti Ex eadem et Ald. sti Itim restillii. Ita Sang. Lips. G es. Ante Gesnerem erat quoniam, ipse dedit pis . ct colatur , evira, et quam omiit. G. lam uua Br. postea eadem Prodidit M'. rasse habet; denique Se o m. a iae enim P. est ιι umim 'e ni M. l, Iociatagitio Goes. Pro Portiorae s. qua Sang. Θ comisatur I. B. M B. d ---rt Ita Sang. Gesnerii edidit Oum. Praeterea postulat usi a Columellae ut infra eap. 5, Sect. 8 . ut legamus referar. Memoria Ita etiam supra e. 3, 7, memoriae tradit. Ita memoHa putili apud Ciceronem orat. II, 32, Leg. III, 20, veterem memoriam idem habet orat. I, 2 , aequalem Bruto e. 69.M--ἰ- Plinius 48, s. 6: mmdiu hic probaram , in neque funditaliam quaerat, neque inua fias iam. Nonis fecerunt iuxta di rata eradem re fieexemptis L. Liaci u et Q. Mareota,
censoria Cratinatis ervi minus mare, quam verrere.
Iti raditis. Issi Vitigatam olimran eo. Iucundisis utique viro eorrisiiiiisserat Ursinus, et ex libro Polli et Sang. emendaverat iam Emosti in altera editione; eandem scripturam in Anonymi Grammatici eodiee vel ut
se reperisse testatur Pontedera. in Britsi h. est i in natas titupte Niro.
Quam M reni omittunt libri optimi, qui totum hune locum ita logi
363쪽
domo rcnda' orit, quo Patientius Inoretur Cum vim. Eleganter igitur aedilicet agricola: nec sit tamen aedificator; atque areae pedem tantia in Complectatur, quod ait Cato, quantum ne villa sundum quaerat, Devo fundus ' villam: cuius tua iversum situm qualems Oporteat esse, nunc explicabimus. Quod inchoatur aedificium, sicut salubri regione, ita saluberrima parto rogionis debet constitui. Nam circumfusus aer cor Puptus plurimus uiseri Corporibus nostris causas opsensarum. Sunt quaedam loca, quae solstitiis minus Concalescunt, sed Digoribus hiemis intolerabiliter horrent, sicut Thebas serunt Boeotias.' Sunt quae
quamci, m Dm. I. B. R. I,. Br. Sang. e ιι lectanda P. I . cs Vulgo illem I Il. R. ac LM, Glem L. Vilem Girex. Satig In ani P. redem ei mul liin aiaem. g racem Holus I. B. B. Br. si fructua I. B. Dr. R. L. Sang. i Vulgo iii terserturii aDiue om. Sang. Dmerenda erit. Equidem ex P l. libro delec et Ia maliti, legere; ita enim et Bri schiana. Quari iluam video nunc Crono tum observ. 4 , p. 33 , exi stirnassa verbum demereri sumptum a s Blumella ex loeo Virgilii Aeneid. V. 319 : Si te Cirrhaginis arces Minerissiam Liby cacque a Urettis . tinct tiHis; tibi Codieex alii demeret scriptum habent, a Gronovio proba.
Areae pedem Pedem vialgalae idem praeseretiat etiam Pontudera,
t aere. Attulit etiam limitii inprimis
Mis au*M n Pedom dis insitio ictat Libitiliatim. bi vides similiter pede in areae dici pro soli spatio, occupatia aut aedilicio ait tuo. t Iria si hi .ma uiam babel. Vaxm, de L. L. l, , k iruestiria aure R. II. Boetias p. 25 : a cris dieitur in aedificiis mea Pes magitio, et qui fundameratim in- nimis , pedem Ponit.
Dillam ex Edd. pr. Poti . et suo re ineat Potitedera ; reele Primus vulgatam ex Columella caloni eap. 3iiiiiiiii Iucundia . Plinius 48 , Se t. . iisdem sere verbis: modias hie pro tur, ut neqNe funira Niliam quaerat, neq- ιn findum: -- til fecerint L. Metilius eι Q. Scaevola, qtaιm Milla Scam lae furtissis careres, Dilia Modia agro, ut,i tamen Chim l. Codex D IMMiamesae fructu νε rnyeret, 14llam Iinctim ager. Egregie. Nam vulgatum ineptum et salsum est. villa non caismiit Maevolae fundua, sed villa fructus non cepit. or corrupitis Vulgo intersertiit i
nique recte oratillii Sang. nam ori uianir terrae licii Huibus lue est circum
fusi ιs, almosphac in hodie dicimus
364쪽
topent hieme, sed aestate saevissime candent, ut asifirmant Euboicam Chalcidem. Potatur igitur aer Ca. loro et Digore temperatus, Pii' sere medios obtinet colles, quod ne pio depressus hieme pruinis torpet, nut torretur' aestate vaporibus, neque elatus in summa montium perexiguis ventorum motibus aut pluviis omni tempore anni e saevit. Haec igitur est modii collis optima positio, loco tamen ipso paululum' intumescente ; ne quum a vertice torrens imbribus cou-ceptus ad1luxerit, sundamenta convellat. V. Sit autem vel intra villam vel exti insecus inductus sons perennis; lignatio, pabulum quo viciniam. Si deerit fluens unda, putealis quaeratur in Vicino, quae non sit haustus profundi, non amari saporis aut
Euboeae circa Carystiim memorat Theophr. H. P. aliive inde Plinius 8 , s. 32. MaIus miraculum refert Scholiastes Euripidis ad Antig. Vers. V 26, in Pamasso rimule et in Euboea esse vitem , η καθ' ἐκάστην περὶ μου τἡγ εω γλοι, πrρὶ δὲ την μεσημβη lxv δανακας, ετρυροατο δi πεπαυθci τα περὶ τηυ δε- πέραν Idem refert Sehol. Eurip. ad Phoenissas vers. 238, ubi recitat versus Sophoclis de vite Euboica, positos inter Fragmenta Br ineviana p. 6 9. Sine dubio miraculum poetae auxe runt, quod interpretari licebit ex iis, ciliae de vile insana tiararat Theophrastus C. P. I. p. 4 et 22, atque inde Plinius XVI, e. 27 : Vires quidem edtrifcrae stitit, quas M id insanNa -- earu , quo/nam in iis alia niniuriscunt, alia turgeselmi, alia flori rit. De vile Lyhiea insana eadem narrat Aristot. Mistibii. c. 172. Qui fere medios Ita reete Iibes.
Vulgalum φαna fere medius cotiis ine-plum est. Nain aer oblinei collem,tion collis arreni. Deinceps torretur vulgato totv ct praetuli cum Vrsino et Pon ledera.
lorim aut simile verbum. Contra Ges-nerus vulgalam interpretabantur: e Myercalepia sunt in Plano ventor m tus, iidem in stimulis montibus salinunt. Quam e tu dem thlerpretaticinctii mill ν modo appri l,are possiani ; etsi ipso Gest erus fatetur, summa montium
allorum dici vulgo veniis immubilia; erum lite intelligi putat montes vulgares, nec cum Ul1mpo aut Athone
365쪽
a salsi. IIacc quoque si deficiete et spes arctior aqua omanantis coegerit, vastae cisternae hominibus, piscinaeque pecoribus' instruantur, Collligendae aqua tandem pluviali, quae salubritati corporis est a Commodatissima. Sed ea sic habetur eximia, si fictili hiis tubis in contectam' cisternam deducatur. huic proxima fluctis aqua A e montibus oriunda, si ' per Saxa praeceps devolvitur, ut est in Guareeno Campania .
tertia putealis' .collina, vel quae non infima valles reperitur. deterrima palustris, quae pigro lapsu repit. pestilens, quae in puluile semper consistit. Hic idem
tamen humor, quamvis nocentis naturae, temporibus flamen d hiemis edomitus imbribus mitescit: ex quo caelestis uqua maxime Salubris intelligitur, quod
pecori armantur: quae tamen Ptin talis aqua sutidritvit cor oris eu accomm Halissima I. B. Br. R. L. S. γ eorumclam L. delirile de Mettiis Be. et Sang.
ste; ex Edd. pr. restitiail Ponledera in Cur. post. Milii locus nondum Per
Sol ruisti l levissimas aq)ia pluviales iam olim Hippocrates commendaverat. In vocabulo titilem vitium latere arguit etiam lectionis va
FHens aqua Ursinus legi malebat
fluens, quae e mouitatis oritim a Persara. Rectet Alque ita voluisse scribi suspicor libros, qui omittunt si aute
num nenati nomina it. Gauranos sal-
iis Latini Florus II, 6, 28. Gaurum montem nondum veridiluin misso Ciceronis adlate, cogni sces eX Agr. II, 44. Nune video, Abr. Grono i iam emendationem Cluxerit ex libro IUItaliae anti tuae p. 4 12, commem rare sitiarano legentis I credo Gmwano voluisse. Gaurus mons medio itinere inter Puteolos et Luerititim lacum paulum a mari remolus ti ulte Monte Bibam vocatur, auctore ClH- erio. Locus Plinii XIV, s. S, dirmita distingutium, summis colli a Gamrantam omi, mreliis Faustiamim; imis
Faler m huc non pertinet ; nam ibi ex Cod. Chiiset. et duobus Hispanicis Creueintim recte corrigit Pintianti . Galenus apud Allienaeuna I, p. 27 ,
366쪽
etiam venenati liquoris eluit perniciem. sed hanc potui probatissimam diximus.' Caeterum ad aestatum temperandos calores et amoenitatem locorum plu- Timum conserunt salientes rivi, quos, si conditio loci Batietur, qualescumque, dummodo' dulces, utique 'perducendos in villam censeo. Sin summotus longius a collibus erit amnis, et loci salubritas editiorque situs ripae permittet superponere villam profluenti cavendum tamen erit, ut a tergo potius, quam praeso numen habeat, et ut aedificii Dons aversa sit ab infestis eius regionis ventis, et amicissimis adversa; suum Plerique amnes aestate vaporatis,' hieme frigidis nebulis caligent. quae nisi vi maiore inspirantium Ventorum submoventur, pecudibus hominibusque Conserunt peStem. Optime autem salubribus, ut s
dixi, locis ad orientem vel sud J meridi cm, gravibus
ad septentrionem villa convertitur. eademque semper mare recte conspicit, quum Pulsatur, ac fluctu re-Spergitur ; nunquam ex ripa, sed haud ' paulum sub
Aes et Hoe vulgato aesciatim praeserebat etiam Ponledera. Quam prae se Plinius XVIII, s. 6r
comisit nec iuxta Piaudes ponendam esse υillam, neque a rem amrae, quam quam Homerus omnino e sumine sem per ιυι tem mas araras insciti res Nerissime tradidit. Smetare in aeutiosis locis svlentrionem actui, meris temgidis, in rem 'crinis e rium acerutu .aluti m. Varro I, 2, cavet, nuadversus numen villa ponatur. Ad orientem Cum Sangem. M post Dei spurium eenseo. Palladius I, 8, 3: Positio Ustiis agri , qui eligendus ese, ea iat; tu frigidis Pro Meiis orienti avit meridiario Lueri ager debet esse ore trus, - λ eialidis Nero re Minoiis pars PMitis septenui δε ορι-
Iructu Liber Sang. a fructu. C. terum hunc locum ita legi volebat
Vmsinus: Nonnunquiam ex rum metraliam νι Ma - mulo Politis intem allo. .Sed recte sensum explicavit Gesneius,
367쪽
COLUME . LAC LlII. I, CAP. be mota a littore. nam praeStat a mari longo potius intervallo, quam brevi refugisse; quia media sunt spatia gravioris halitus. Nec paludem quidem vicinam esse oportet aedificiis, nec iunctam militarem viam: quod illa caloribus noxium virus Eructat, et infestis aculeis armata gignit animalia, quae in nos densissimis examinibus involant; tum etiam nantium serpentiumque pestes, hiberna destituta ν uligine,
coeno et sermentata Colluvie vere nutas' emittit, ex quibus saepe Contrahuntur Caeci morbi, quorum Causas ne medici quidem perspicere queunt; sed et anni
toto tempore situs ausue humor instrumentum rusticum supellectilemque et inconditos conditosque Du- et clus corrumpit: liuec autem praetereulitium viatorum
populationibus, et assiduis devertentium hospitiis in-
aut P. S. Deinceps pauli/--ex Br. eorrexi. i longo mgSang. v Ita pro nutrictis P. L. Sang. metiriaitim I. B. R. Br. x malis I. B. R. Br. y Ita pro defluusas I. B. R. Rr. κὶ Vulgo Menenialias I. B. R. qui simul pro sed legi voletini me, sed praestabat inserere hiatia eum libris scriptis. Militarem Diam Alii tamen hae easione invitali labernas diversorias
villae caupones Iue servos adiunge hant, ut ad Varronem demonstravi. Ceterum Minctam pro tunctam Brusch. Vere ruitas Ursinus vulgatum δε- aliti s - Menouuaae ita eorrigi iussit. Egregie l Sed praeterea verbum NM-Dicum mutandum erat in nuntium , quod secimus. Vulgatum destit avis seiri non poterat, quia I estes natricum seu nantium serpentiuntque non
destituuntur in uligine hi lini na ; sed semina earum deposita in uligine hiberna; et postea destilula seu sibi relicta uligine exclusa in eoeno et soles mentata colluvie nascuntur. Ita infra II, 3, 3, seu sponte seu casu δε- a iliata humras, quum en remitta ciam, ning is foetu re res /ondet; tibi Goes litae habet derelicta. Possis lamera etiam 13est a deuictitas defendere, sed tunc addendum est tu. Denique in pte adiungitur et erremetrias; salis enim in peste intelligitur venenum. Veris meraIlionem desiderat non solum hiberna uligo, sed et sequentia verba sed et anui toto te ore. Natricum P
ales racin possunt separatim mem rari: aequuntur enim serpentes, qil vocabulo nati iees comprehenduntuT. Cotiira auimalia natilla et serpentia
iii paludibus plura gignuntur, quae
ad serpentum genus non i3erlinent, sed comprehenduntur numero iuwelorum reptili uimpie. Iri, mulium Ila recte Sangerin. pria cli Mirtentiuει habet.
368쪽
sestat rem familiarem . propter' quae censeo ei iusmodi vitaro incommoda. Villamque nec in via nec ' postilenti loco, sed procul et e littore situ condore, sic 'ut frons eius ad orientem aequinoctialem directa sit. Nam eiusmodi positio medium lem perutumque libra- ου mentum Vontorum hiemalium et aestivorum tenet: quantoque fuerit aedificii ' solum pronius orienti, tanto et aestate liberius capere perstutus. Et hiemis procul Iis minus infestari, et matutino regelari ortu poterit, ut concreti rores liquescunt: quoniam sere pestilens habetur, quod est remotum ac Sinistrum soli et apri- eis flatibus; quibus si caret, nulla alia vis potest ΠΟ-cturnas pruinas, et quodcumque rubiginis aut spur, citiae resedit, siccare atque detergere. Haec autem quum hominibus afferant perniciem, tum et armentis et virentibus eorumque fructibus.' Sed quisquis aedificias stvolet in declivibus areis exstruore, semper ab inseriore Parte atin icetur: quia quum ex depressiore loco sue
rint Orsa undamenta, non Solum Superficiem suam sa-
erang. ci aedis re P. Sang. g ριvisio e P. Sang. h cI Om. P. Sang. Neo pestilenti nledera ex vestiis giis variae ieetionis librorum legi
malebat e nee in Mia, sed alio P cul editiore ulu eoita re, sic ut; quod e
quidem probaverim. Palladius I, 8:
369쪽
ci Io sustinebunt, sed et pro sultura et substruction fungentur, adversus ea, quae mox,si sorte villam prolatare Iibuerit, uti superiore ' parte applicvbuntur: quippe ab imo praestructa valenter resistent contrarii ea, quae POStmodum superposita incumbent. at si summa pars clivi sundata propriam' molem susce
perit , quidquid ab inferiore mox apposueris, fissum
erit rimosuinque. Num ' quum veteri adstruitur e recens aedificium, quasi surgenti reluctans oneri cedit; ot quod prius exstructum ' imminebit cedenti, paulatim degravatum' pondere suo praeceps attrahetur. Igitur id structurae vitium, quum primum Statim fundamenta iaciuntur, evitandum' est.
sulturae praestabunt. In vulgala deest vocabulum aliquod: Pro fiam a fungo r quanam re Z Vulgatum tamen si rura tuetur Iocus Plinii X. 48, de theatro rimis diseedente et hiantea
tibus etiam libris seriplis locum antea vitiosum et inepte verbIs abundanis lem emendavit Pontedera. Legebatur
enim : mam m- ιm erum Detoi adstruilias, rimosoquae recens acdiscium. Berens et Iiovum aedilicium idem est; deinde rimoso nenio saviis adstruet.
n Prorria II. A. o ulgo interetim P. L. Sang. D Vulgo interser-lialint, P. Sang. l - add. Lips. L. S. I. I. V. A. s durabatum P. I. B. Lips. BP. Sed rimosum sit statim quod superiori adstruitur ab inferiore parte Nam
ita sui amenta superioris convelluntur in exstruendo; superius autem aedilicium urget inserius, alque ilasii inserius rimosum , et ianuit superius pondere suo depressum, eon ut sis sellicet antea rundamentis, ita communem trahitur ruinam. Atque ita habes rationem, cur deinceps vulgatam surgenti o wri -- Patavii taccum Vrsino mulaverim. Amen i damnavit ei iam Gemerus; nam novum aedilicium cedit veteri et superiori , quod adeo non surgii lianc primum , sed ing ι inserius. Deinde idem Vrsitatis malebat reaiatur ; Gestier etiam di dis.
370쪽
VI. Modus autem membrorumque ' numerus aptetur universo consePis, et dividatur in tros partes, urbanam, rusticam et fructuariam. Vrbana rursus in hiberna ' et aestiva sic digeratur, ut spectent hiemalis temporis cubicida brumalem Orientem: coenationes, acquinoctialem' occidentem. Rursus aestiva a cubicula ' spectent meridiem aequinoctialem. sed coe nationes eiusdem temporis Prospectent' hibernum orientem. Balnearia occidenti aestivo advertantur. ut sint post meridiem et usque in vesperum illustria. Ambulationes meridiano aequinoctiali subicculo sint.
ων. VI. O mem orarumque M. hie et alibi. Deinceps rustierim fisce. cim. et P. Sang. Q Hbeouam . B. N. R. S. H-a etiam L. ce aequinoetiadem P. d buta l. B. R. e prosperarint P. s ridemia I. B Br. Car. VI. Vrbam Vitruviodo Riamran VI, 6, Palladio aliisque Praeto Mn diei, monet Gesner. Bianearia Didymus II, 3 , ω Ponte. balnearia oppocii iubet occasui tithemo aut meridiei. Is igitur consulere videtur, ut hieme post meri-viem sint illustria. Ambuatione. Vide ad Varronem III, 5. 9. Xystos intelligit. Mer imo aequinoctiali Appellationem inusitatam, rationi Certe adversam promuntiat Gemer, quum auctore Plinio, meridies se re sis iciam; et Apuleiiis de mundo p. 62 , ex Favorinor Quumor miandi Hugas imm-
Idem tamen Ges rus monet, Columellam V1ll, 8, 2, et lX,s, , similiter hiberniam Et MN-u- -- νιδiem commemorare. Itaque ad anais Iosiam qualidain conlMit, qua usum Columellam censet meridiem aetiui - , octia Iem dixi se ipsum tardinen .
nusquam ad orientem, neque ad Oeeidentem declinantem; ut oriens aequinoctialis sit ipse deeumanus limes nihil ues ad septentrionem, vel ad meridiem inflexus. De ipsa appellatione miror Gesnerum dubitasse; ecce enim Cleomedea de Meteoris libro Il, P. 75, πάλιν ri κατα τον ἰσηροριυξυμ μβρέ- πάντα Tis v oλη πῆ οἰκουμενη ἀμφοδα - ὀ rv v εν ἰσηραρια ό-κνὶ
me ποιῶυ τα προς αυ γ ό ντα τω πλατει Gis υιά --τρον συμπάρεκτεταμένην , -πυρπ-vησας ει καὶ πάντα περπωτίσας ταωροδα, τω μηκιι. Sicut igitur Cleo-tnedes aequinoctialem meridiem nominavit, ut diametrum solis Ioligitudini terrae aequalem esse demonstra. ret, ita Columella eundem meridiem
appellavit, iustam dimidiati eoeli seu
nodiaci mensuram cursus iue solaria sigilllicaturus. Ceterum ut a.ribulatioties hietne Plurimum solis, aestate vero minimam recisaerent, . elisicio hoc esseelum luisse putabat G er, ut porticus tectum haberet ita ineli-