장음표시 사용
361쪽
re e nam e m aeris itidιlio aqua- vis ; levior ali r unus lucem rit, viseri ab Daha neeesse est, amat: alius umbram assectat. suque sella eorum adonemm am praeterquam quod fieri ri
veniri. Rectius administratur queat,ut in iisdem condi tiori Respublica , si in ea , velut bus,consiliis, di mediis omritin in aliqua navi. quisque suo no conspirent; aut non dimis invigilet muneri. Et quam- deant inter se cum gravissim vis unus aliquis omnium es- negotiorum & obsequii Prin- set capax . non ideo tamen cipis dispendio. Inter has omnia illi conferenda sunt. cautas secundas unaquaeque Magnum illud vas aeneum in suo fungitur munere , ac uias templo Salomoni eo sacrifi- habet operationes di itinctasciis destinatum , quod mare & separatas ab aliis. Ego indicebatur . de positum ante ne satiuS esse judico,unum alis altare bobus duodecim δε- quod ossicium uni soli Mimis stentabatur, Scriptura teste, stro committere , etsi minus ter mille a metretas i mensuis capaci,quam duobus etiam e rae genus id erati capiebat, di pacioribus tamen non nisi bis mille , in- s. Quare eum tanta anter fundebantur. Nullo modo exin sit bonos legere Ninaltros, pedit , ut in unum aliquem dissicillimum vero, illud reipis Plurima congerantur munia , assequi, cavendum ante ominoe dignitates cum invidia om- nia , ne sibi soli, ea in re con nium, de indignatione, & ut fidant Principes. Paulus III. oecupationes desint pro aliis. Pontifex Maximus , oc ReTAttamen quia Principes aut Ferdiri aridus Catholicus Μi- personarum notitiam non ha- nistrorum electiones prius de bene , aut laborem defugiunt, liberabant eum populo, per- in homines idoneos inqui- mittendo quasi per incuriam. xendi . fieri plerumque solet, :t ante manarent in vulgus,
ut unius duntaxat, aut pau- quam fierent. Alexander Se corum ex iis , quos circa se verus Imperator , s ubi aliquos habent , in omnibus nego. voluistit vel Rectores Provincautiis utantur opera, unde ra- dare , vel Prapostos puere , viariores ad munera promotio- Procuratores, id est, Fataonales ornes , & praemia et refrigescit Gnare,nomana eorum proponebat. Gemulatio, & peraguntat om- populum, ut se quis quadnia lentius haberet crimιnss , probaret manas. Eadem de caussa pro- festis rebos o quanquam commbandum non est, si duo eidem munis-applausus non semperam stant negotio , quia defor- secutus sit, aliquando ex ve- me evaderet , non secus atque ro est , errat etiam d aliquan emptes aliqua duobus penicil- do , & fallitur in cognoscentis depicta, cum semper in ope- dis naturis , dc Uitus iaccultis. rando dis brmes sint dedi sti- Αcce
362쪽
hccedit . quod industria Mimor commodi proprii, autriat it ia re aemulatio , famam nam publicam tapespaeguntri vulgus in favorem - , aut ontra e nec sumeit, Ministrum aliquem in ossiciis minoribus suam probasse industriam , ut mox etiam ad majora idoneus censeatur: a -- utamur enim quidam ad me lacra magnaeudine rer- , hese inrit alii. Minus periculosa
erat Regis Philippi I I. dili-ςentia , qui in ipsis plantariis teneriores arbusculas diligenter inspiciebat , & designabat animo , quae translatae
ostea ad gubernationem seu stoliticam seu Ecclesiastieam
ructum aliquando essent sinaturae, & antequam vitia texere posset ambitio , per seis retas informationes in aetale earum juvenili observabat,3um recta sursum assurgerent, iri contra in obliquum defle- fierent , habebatque certas rotas de praecipuorum suo-um subditorum virtutibus de itiis. Ita factum. ut Om-ies ejus electiones fuerint o imae , floruerintque illius empore viri plane insignes,n dignitatibus praesertim Eelesiasticis: nam , satius Pu-abat Higere b officiis ae adlinis rationibus potius non pee-aturos , quom damn*e , eum eccusent. Fortunatum Regium , in quo nec ambitioni: ee precibus, nec sollicita-ionibus locus est . & ub; virus etiam recondita nee libelo supplici opus habet , nec
elatione aliorum , ut Perve-Jat ad aures Principis , qui ubditorum notitiam sibi ipse
comparat. Fuit ea quondam laus Tiberii Imperatoris , e
Pia sine ambitione , aut proximorum precibus ignotas etiam , ae ultro aeritos munificentia tu verat. Aurium examen ab alio
ei pe. Illae decipi possunt , hin α item : illae animum in struunt solum; hi instruunt,& moverni, immo quasi vi qua dam impellunt ad misericordiam, aut ad praffinium. g. Aliquae Respublicae in electione Ministiorum etiam sorte usas fuerunt. Et eκpedit quandoque ad declinandam . invidiam , & cohibendum furorem contentionis ac aemu
lationis, unde facile tumultus oriuntur de seditiones. Verum quando pro administratione justitiae,& artr orti tractatione vir idoneus seligendus est , a quo gubernatio dependere debet , & salus publica, non
dini sortis committere , sed praestat, ut electionis examen ille subeat: illud enim pro explorato habendum , a
sorte, O urna mores non dioernios raria o existimationem Sexa
tus reperi ut in euJusque ustam famamq' penetrarent. Et tamet
si consiliorum deliberationes plerumque utilitatibuS, de co- modis privatis omnia laetiti soleant, poterit tamen Princeps bonam facere electionem , si secreto inquirat in eorum, qui proponuntur . virtutes ac dotes, uti & in fines. quibus persuasi Consiliari, piomotos illos cupiant. Nan si caeco quodammodo omnes consultationes
363쪽
isthaee nascuntur incommoda; ad ossicia , sed alios meliores at si . qui a consiliis sunt, vi- eligat, Operam dant, a natu deant,quod eas ad examen Ie- riori cum deliberatione & i vocet , quodque non semper ctius ea de re statuant.
Viros sibi propositos admittat
TAebani ministrorum in- 'mbolieos repraesentabant nertegritatem, eorum prae- statuas quasdam manibus ae sertim , qui justitiae praesunt, stitutas: istae enim in pugnum
364쪽
Contractae, avaritiae sunt Sumbolum , ejusdemque instrumenta, si apertae muneribus
pateant. Idem istud hortus hie oculis subjieit, dispositis hine inde ad capita viarum statilis absque manibus,quales hodie- dum in viridariis Romanis
custodiae , quam istae r squidem oculis instructae sunt, ut flores eustodiant di fructus :at brachiis earenti ne quid eo rum manibus eontingat Quod si ministri Statuarum istarum essent consimileg, st magis secura forent aeraria publiea,m liorque passim emt gubemadi ratio , praesertim in Rebuia pubIicis, in quibus , eum bona earunde re reditus habeantur communia , quilibet a Magistratu fere licere sibi putat, ut iis fortunam suam fabrieetur; alius per alium se exiscusat. & dissimulant invicem; cumque vitium istud flammae se simile . quae materie e dem , qua satiari deberet, nutritur de a crescit, quo plus subripitur, eo magis habendi augestit b desiderium e &pasta semel cupiditas bonis pubiscis, privatorum dein fortunas aggreditur, qua demum fit, ut corruat plane finis principalis communitatis politicae , qui in bonorum , uni uia
sistit. Vbi avaritiae minatur, Pax atque tranquillitas exuletneeesse est. Litibus, sediti nibus ac bellis civilibus mi iacentur, turbanturque omnia. . Immutantur formae dominationis , di ruunt imperia , uti
pleraq'ie istam ob caussam pessum iere. e Propterea ex Hi-ipania ejecti fuere phoenices a ideo Apollinis oraculum pra dixit ruinam Spartanae Reipublicae. Moysen quoque Deus sapientissimus monuit, ut ad munera publica viros legeret ab omni cupiditate d alienosis Gubernatio recte in eo Stata
institui non potest, cujus Mianistri avari sunt & cupidi. Quomodo enim justitiae vin dex erit . qui exspoliat alios equomodo suam amabit Rempublicam , qui de thesauris cogendis dies noctesque cogi tat quomodo rebus agendis adVertet animum, qui tu crototus inhiate quomodo o sequiis suis praemia promereri eonabitur , qui sua sibi manci ipse satisfaciti Nihil recte geritur , quod rei privatae studioegeritur. Hane siquidem ipsi etiam obligationi & honori anteponit utilitas. Nullum facinus generosiuin suseipitur absque famae existimatione rhanc ver an pretio non habet animus vilis , abjectusque,
avaritiae dedit . e PIer qΜe eorum, qua homines tri
hil magis ad rebellionem conincitat subditos, quam rapina corrupte aequae Ministrorum et graviter enim irritantur daminnis propriis , injustitia cominmuni, Ipvidia erga eos, qui opes in imme sum accumulat,
e Mat. Hist. HuPν Tom. . C. d Pνουide autem de omni plebe via νει Forantes, in timentes Deum, is
365쪽
negligit. Si ignoraverit . bardam eum jualeant di si dissimulaverat, ignvaum ; si permiserit, eonscium, Se eiusdem noxae reum e quod si de-sderavit etiam , ut Ministri velut spongiae omnia i mbibant, e quibus ea deinde ea tata occasione rursum possit' exprimere . pro tyranno habebitur. O 'infelicem Princiapem , de Statum , quos ideo anterire contingit, ut Ministi opibus affluant. Neque tamen haec eo dico, quod
eos tam velim esse anxie religiosos , ut omnia omnino munera respuant: nam k n
mine quicquam accipere , in humanitas est . a multis, animi vilitas; ab omnibus , avaritia.
Ia est , quae Status a evertit:
nam cum Populo nihil possie accidere gravius, quam quod videat ne ab ipsis quidem in
tunas suas esse securas, quem custodem earundem,& defensorem asse iverat, aut quod itale ipse ineptrum suum in subditorum bona armaverit; mox in alium illud transferre cogitat. Quid obsecro sperare potest subditus ab avaro Phinei- Ipsi etiam filii parentes abominantur isti vitio deditos. Vbi spes commodi deficit , ibi amor & obedientia deficiunt. Tyrannidi similis est gubernatio illa , quae utilitates privatas spectat solum, non publieas. Ideo Rex Alphonius Sapiens dicebat: b Rique as
Principem avarum, qui inauste aliorum usurpar bona. Leonide Vrso famelleo e comparant, & opera illius domibus. quas intra arbores teredo aedia ficat, quae mox una eum ipsa corruunt , aut tabernaculis frondeis, qualia vinearum e stodes eonstruunt , haud diu dduratura e Male parta euo Δ-ta niών. Quam sese aranearum instar , nonnulli Principes mordacibus curis eviscerarit, ut ἡ Subditorum stamine fortunam suam texant, & retia
tur , & fiduciam eorum omnem fdeludunt. s. Varia huic malo paraia possunt remedia, efficacissima ea, quae praeservant. Nam
si natura semel ab illo superari se sinat, haud facile iterum
consanescit. Hae nos tunica novissime omnium exuimus. Si Principes a natura pecunia- Ium amore capi contingat, ab aspectu earundem i. contactuque , quantum fieri potest . arcendi sunt: per oculos enim tanquam per fenestras subin reditur avaritia, de facilius est olutionis mandatum impe tiri, quain ipsam adnumerare
366쪽
peeuniam. Oportet praeterea, blica, tit legabus, O renni alia ut Ministri aeratii generoso rarione provisum sit , ne qua fa- sint animo, neque suadeant cultas quastus saciendi Masi Principi parsimoniam sordia stratibus relinqnctur et nam qui, de modos quosdam cu- rei privatae nudio tenetur , ocmulandi divitias ejus persona lucrum facit ingravescente an- indignos, ut alio in loco o- nona. de reria assi uentia uber-stendimus pluribus. lateque non magnopere erit
g Nunc ut h cupiditate e- sollicitus, nec meliora dabietiam Ministri praeterventur. consilia, si commodis suis obeavenduin , ne munera&Οf- stare ea judicaverit: piaeter- . ficia publica venalia sint, id quam quod populus domina- quod Commodus Imperator tionem dissimulet,&facile se introduxerat: nam qui illa e- rat honores in aliis, si quaestus mit, vendit etiam. Ita Severo & lucium ipsi relinquantur. Imperatori visum . uti & Lu- at si & his se destitui videat, adovico XII. Prancorum Regi, inne κιrum que ei metessum est . qui illhoc remedio usus est, sed quoi nee honorum particeps sit , male dein observa tua succeia θ Mod a etiastibus submeveaturia soribus. a Provincias spatiari. ω Atque in hanc caussam refer
nummarisi tribu I. c.data retrim- ri possunt contentione, ω tu Me tieitaιisne, alteri addaci non multus inter Nobilitatem dc mirum, qnando, qua emerit, ven- plebem Genuensem.
de re gentrum Ius est. Experitur s. Muneribus publicis praemaliquo modo damna istliaee fici non debent, qui nimia Castella in gubernationibus paupertate conflictantur: ejus. civitatum, quia pretio vendun- moat enim inopia corruptelis. tur, contra ac temporibus Re- aliisque rebus illieitis parat gis Ioannis Secundi eommu- aditum. In Senatu Roman Di consensione statutum fue- sententiae aliquando rogaba rat, ut essent perpetuae , de tur, cuinam procuratio Hispa- sola Regum nominatione niae mandarida esIet; cumqu conferrentur. - multorum suffragiis Sulpitius g. Oportet praeteraea , ut Galba, & Aurelius Cotta in e- ossiciis singulis sim eiens assig- am rem nominarentur, dixit metur salarium , quo , qui iis Scipio: Nenirnm sibi plarere ιfungitur , honeste vitam δε- uniam, quod nihιl omnino po)isteritare possit. Factum a Re- devet: alterum, quod nihil ea suo ge Alphonis Nono . qui sua Ju- βιρνα. Qirae caussa etiam fuitri lethus deputavit stipendia, Atheniensibus, utMagaeratum gra, iterque animadvertit in non nisi elocupletioi ibus lege- eos . quos a partibus munera rent:&rationem dat Aristot accepisse deprehenderat. Idem les, quod e quiis imp ibile sit. mandatis publicis edixerunt sui . senus existat , eaem bene Meges h Catholici, Ferdinari- Magisrarum serere, aut quietem dus M I fabella , statuto etiam viare. Et si negari non posit
367쪽
insignes in Hispania , qui ab que magnis fortunis ad omela publiea admissi, & rursus iis. dem defuncti stant. s. Ministri, qui amplam alunt familiam , magno Pro vinciis sunt oneri; quamvis enim ipsi integerrimi sint, non
omneS tamen eorumdem domestici; atque ideo haud stra Senatui Romano a piarita alim , ne 'mina in foetos , aut
Rentes externas traherentur . Per
sarum Reges in praecipuis G hernationis mune,ibus Eunuchorum utebantur b opera ,
quod hi ab uxorum cura asse-ctuque ditandi liberos expediti, minus rei privatae studio teneatur. aut subditis graves sint. s. Q at cumulandis opibus, di Fortunae suae fabricandae Plus aequo intendunt, iis munera publiea absque periculo committi nequeunt: nam ii cet illam nonnulli per meritare gloriam augere studeant
sunt plerique tamen satius duin
a Tacit. lib. 3. Annal. h Septem Eunuchis. σν i. eouste Liu ejus ministrabant. Elth. I. M.
eunt, divitiis eam superstru re , quam praemium . re re munerationem obsequiorum exspectare a manu Prineipis plerumque fere ingrata eris eum, qui plura meruit. Lucullus Consul, quem egestas
avarum, avaritia erudelem redidit, rei au pendae cupiditatu ductus . injustissimum bellum Hispaniae intulit. I. Commoratio in aulis. exactis muneribus, emeac insimum est remedium, ob m. Ie parta amittendi , di poenae subeundae melum a quo in ria ore gratiae loeus effr non de et, neque permitti, ut de licta pecuniae exsolutione re dimantur : uti Deit Sergius Galba Praetor , Romae alia quando de fide Lusitanis non servata postulatus. Si omnia
Tribunalium subsellia pellibus
qui largitionibus corrumpi se passi sunt, id quod Cambysen
Persarum Regem , ejusque deinde exemplo Rogem Regem Stelliae recisse meminus, majori haud dubie cum Religione observaretur integri
LIbertas in hominibus nain queant, nisi alius sit, qui imis
turalis est . obedientia peret . alii qui obediant, quia coacta paene. Issa arbitrium se- Iibet supremam optaret pote-quitur ; haec ratione duci se s- statem. & a seipso pend Tut. Ambae oppositae sunt, de re cuperet: quod quia fieri non semper fere pugnant inter se, potest , libertatem suam in unde rebelliones nascuntur , eo positam arbitratur, ut i proditionesque advelsus legi- sam gubernationis formam timum Dominum et eumque mutet in aliam. Istud Regnoin
Respublicae e subsistere ne- rum di Rerum publicarum
368쪽
maximum perῖeulum est, ae Principalis cauta tot ruin rum, conversionum, immutationum , quas circa illa accidisse historiae memorarit. Quam re iis artibus uti convenit, ut libertatis appetitus,& humana ambitio procul sceptro arceari tur , maneantque sub imperio rationis , & obligatione domi
natus, .ita ut nςmini cuipiam suprema Illa gubernationis p
testas concedatur, quae Μajestatis Principis in propria. Enim vero fidelitatem Prae sentissimo exponit periculo αquisquis potentiam nimiam, di sine aliquo moderamine i indulget alteri, non secus ae s rox de indomitus equus, euifraena laxantur, eum sessore
369쪽
etiam ioci caussa eapiti subditi impositum . si reerbiae est o cano, de sublimiores in eo coinstationes eκeitat. Animus ubditi experiri non ebet supremam illam majestatem dismperandi gloriam r facile enim per abinum illam usurpat postea, & ne ad eum , a quo
accepit, revertatur. insidia, illi struit, & exitium machinatur. In uno isto capite recitant saevae literae, quatuor diversorum Regum exempla, qui servorum suorum manibuS interiere, quod altius eos, ac oportebat , evexissent. Etiam Salomon , caetera sapientissimus, istud incurrit periculum, post
quam tributorum omnium Praefectu Ie oboamum a constituerat, qui spreta dein Regis auctoritate : contra ipsum sese gessit b insolentius. Illud itaque diligenter caveant Principes , & pro regula status habeant, ne quem prae aliis nimium elevent; quod si ita fieri plane necessum fuerit, complures sint, ut unus alium con
tineat in officio , &ipsi inter se , quid quisque agat , & m
litieam s nisi forsan id excusare possit necessitas in haud si
iis expendit Ferdinandus Secundus Imperator , quando
vinciarum suarum administra' tionem , absque recursu ad
siuam Caesaream Maiestatem, Fridiandiae Duci commist.
unde tot ac tanta pericula a que incommoda; quorum ma
ximi1 illud fuit. quod tanta illa fratia, de potestare tam illustri Heroi data fuerit Oecasio , qua semet ipse perderat. Noe Principes moveat exemplum Pharaonis , qui omnem suam potestatem regiam Ioseph olargitus d est, ouae totius regni salus fuit: Iosepnus enim Christi fuit symbolum, de pauci his nostris temporibus Iosephi re periuntur. Unusquisque seipso pendere cupit, non a Ripite. id quod in praesenti Emblemate ramus exhibet terrae intra
vimineum corbem squali utuntur hortulanil insertus, ubi rio vis auctus radicibus, & inferne resectus . distincta deinde fit arbor , i nativo trunco independens, nec ultra suam illi
proceritatem acceptam refert. Atque ea res documento nobis esse potest , quanti periculist gubernationes Statuum per petuas facere : ubi enim ambiatio radices egerit, eas sibi ut proprias vendicat. Qui semel mandatis dandis assiieverit, difficulter postea admittit imperium. Multa hujus rei exempla propito coringnata sanguine e Francia suppetunt. Ne ipsi soldom Dei Ministri ita cc
e sunt. M iorum munerum perpetuitas i oronae alienatio est. Inane remanet sceptrum,& imbecillum, Sc i,tam ipsam.
quamd Tu eνis supeν demum meam, o
ad ιυrmis imperium cunctus populus obediel: Mno tactrem regni solio ιε pra
370쪽
quam largitur potentiam.veretur ι manet sine dote liberalitas, virtus absque praemio. Facile in tyrannum degenerat talis aliquis, qui de regimine Perpetuo securu, est. Subditus vere eum agrioscit ut Dominum, & veneratur . a quo ρο- hernari semper debet a se uteontra eum despicit, qui per semetipsum imperare aut nescivit, aut non potuit, & impatiens tandem obedientiam deserit. Movit ea res Iulium Caesarein, ut Plaetoriam dignitatem ad unum annum, Consularem ad duos contraheret.
Carolus V. Imperator Phili po Seeundo id consilii dedit. ne diu uno aliquo Ministro in ossiciis publicis . militaribus
praesertim, uteretur, ut majora
conferret in homines ' tuna medioeri a Legationes vero potentioribus mandaret , in quibus ipsi vires suas paulatim consumerent. Regi Ferdinando Catholi eo suspecta fuit fortitudo illa militaris, & famae celebritas in Italia Magni Ducis, quare mox revocato eo in Hispaniam, si non omnem plane erga eum confidentiam eκuit, at noluit certe, ut tot
obsequiis probata ejus fidelitas ultra objiceretur periculo , si perpetuum in Neapolitano Regno vice-Regis fungi per-ssteret. Et tametsi id morum Tiberii fuit eontinuare imperia , Me plerosque ail sitiem vita in iisdem exerritibus , aiat juri soli 1 ιο-nibus habere. Factum id tamen
ob considerationes quasdam tyrannicas, quae in Principem prudentem ae justum cadere non debent. Prudentiae ita que est , Naturam ipsam optimam verae Politicae magistram
adhibere in consilium , quae ecelestibus illis lucis Ministi is imperium quoddam re vie riam potestatem in orbem hune inseriorem largita est
quidem , non perpetuam tamen , sed statis solum tempΟ-tibus r ut videre est in moti bus, dominiisque Planetarum, ne scilicet horum cura & pro visione sese omnino abdica. Tet , neque tamen ipsi Naturae imperium sbi arrogarent. Nam illust ignorare non poterat, Terram oppressum iri penitus, si semper aut melancholia Saturni , aut furor Martis , aut Iovis severitas, aut Mercurii ealliditas . aut levitas Veneris , aut Lunae inconstantia
rebus hisce inferioribus domia
s. Atque pro hac munerum commutatione laboran
dum inprimis, ne existima tionis suae jacturam quis existimet. si a majoribus ad minora descendat; quia enim infinita ea non sunt, ubi ad suis premum aliquod perUenerit, inutilis post hae erit Minister, si a iis inferioribus rursum se
impendere renuat. Tametsi vero recta ratio postulare videa
tur, ut una cum merito augeantur de praemia. in hoc tamen cassii rationi isti utilita, Princi pis praeferri debet, quando ni mirum ob graves caussas tum
obsequii praestandi , tum hona
publici: non vero eκ contem ptu ita fieri expedit, ut in se riori aliquo fungatur munerer tunc enim ipsa ri gotiorum utilitas illud honorificum redindit
s. Quod si ulla stinctio loninso tempore sustineri possit. id maxime in legationibus erit;