장음표시 사용
561쪽
fert Prineἔpem, nisi cum in a mis fuerit. Nulla vestium tessera splendidior, quam loria
earum. Nullus aulae eomitatus jucundior oeuliS, quam mistites in certos ordines ac tu
mas dispositi, quorum conspectus tum est gratior , cum kNartis horrore magis ornati illi sunt, & incedunt onusti rebus ad offensionem, defensione. Ecsustentationem propriam n cessariis. Militia alio corporis cultu non indiget . quam suo
met apparatu. a Supello pretiosa nihiι aliud sunt. q.am onus Θάmpedamentum. Quod ad praecipuum victoriae finem magis conducit , id in bello videtur optimum. Eam ob rem cum Seipio Africanus penetravit in Hispaniam, iussit milites siningulos tritici tantum humeris deferre . quantum ad dies triginta in victum sussiemet, &salos septem, ad eastrorum
supellex erat gentis militaris, ita ad incommoda fictae &factae, ut urbem pro Senatu populoque Romano, templa pro Diis exstructa crederet, tuum vero decus m agris esse sub tentoriis de tabernaculis
1 militatibus. Tali eum disti. pina orbi dominari potuit. eliciae , luxus vestium redivitiae prae aulicis sunt, in militibus hostium cupiditatem excitant. Eam ob caunsam merito risit Hannibal , eum Antiochus suum ei ostenderet exercitum,cultu colporis elegantem magis, quam armis fortem . sciscitanteque Re-
e, num contra Romanoscere videretur, acute Α-frorum more respondit: e Imma vera sulfetet . quantumvis illi etiam exradi sint. Ne te ter reat vanus assectus , o auri fulgor atque argenti , quod umne tegit . neqne vulnerat . at
at ad Britannos Galgacus, ut Romanorum metum iis eximeret; & Solimannus S lymis suppetias laturus , ut animos suis adderet, sic ferintur dixisse: d L arme , e i destriis d' Urs
Et tametsi Iulius Caesar non incommodum arbitraretur, similites sui divites essent, quoa existimaret hos tales metia damni in proelio constanti res e sare ; ampla tamen sp lia venalem faciunt fictoriam. atque arma sola sua fortitudiis
miles enim plerumque m gis inllieitus est de teivando eo , quod habet . quam de ipsa victoria , qui cupiditate auctus descendit in Pro lium . ad debellandum hostem unice intendit animum, ut spoliis dein potiatur. Spes tueri & gloria magni pecto ri humano sunt stimuli. o quam risistet Hannibal , si
horum temporum militiam suis usurpasset oculis. tam in cultu corporis elegantem ac deliciosam . tam lautitiis instructam, ut vix currus ει equi ad vecturam suppetant.
562쪽
sImb. 8 2. SYMB. P c omodo ille tanto vehic
lorum numero superare potuisset montium Pyrenaeorum
asperitatem , di per nives Alpium: im, sibi patefacere non ekercitus videntur hodie
s in Germania praesertim ) sed
amplissimae Nationum col niae , quae ab uno loco in alium commigrant, ducentesseeum Familias integras. ω omnem aedium supellectilem tanquam si belli instrumenta forent. Similem disciplinae remissionem in Othonis
exercitu a notavit Tacitus.. Nullum est tam opulentum Principis aerarium, nulla Pr vincia tam rebus abundans , quae ad eos sustentandos sum-eiat. 2Eque amicis noxii sunt nimirum ac hostibus : quae laxatio per Ducem Fridiandum introducta fuit, ut tant majorem militum numerum colligeret , integras Provincias eorum rapinae permittendo, quod nonnulli ideo factum existimant, ut eae sic o Dpressae ac debilitatae contra allius vires insurgere amplius haud possent, aut ut hae licenistia exercitum ipsum enere ret, Caecium modum imit tus , cui b perfidiam meditanti
infringere exercitus virtutem , inter artes eraι.
minatur damna , ritu tempori adhibeatur remedium . nec desperatum hoc videridi bet r etsi enim non minoris sit molis laxatam militiae di iplinam corrigere, quam
quod e Corbulo in syria eκ- ertus fuit : hoc tamen interuigi debet, quando per hostem
non licet. aut certe non expedit, tam repente ab uno extremo transire ad aliud. Verum
si tempus non desit, nihil prohibet exercitio , severitate.& exemplo ordinem ac disci plinam exercitus postliminio reducere : absque illis tribus enim nec ad meliorem in mam reVocari poterit, nec e mendatus diu in eadem disciplina persistere a uti Vitellio accidit, cujus d miles degener
bat a labore ae viνtute, assuetud ne vestiptatum is conviviorum.
Probe hoc intellexit Corbulo, cum in Germaniam miti
retur , adeoque e legiones ope xum di labaris ignaras , populationibus latantes , veterem ad marem ,eduxit. Idem postea
fecit eum exercitu in Syria , ubi milites reperit tam artium helliearum ignaros, ut multi essent etiam fi veterani, qui non statιouem , non vigilias snassent ivvirum , fessam ne quo nova ct mira viserent. sine gauis, sine orieis . nitidi . o quassuasi, militia per oppida expleta ; dc amcens inutiles , exercitum adhiberna frigora in castris eXe cuit. g Ipse cultu levi , rapiιe intecto , in agmine , in tabονibus frequens adesse o Iatidem frenuas , Iolatrum invalidis , exemplum omnibus ostendere, cumque
videret multos ob regionis inclementiam signa deserere,
563쪽
a remedium severitate quorum est. Nec enim ut in aliis exercitibus , primum alterumque deli- m venia prosequebatur , sed qui Hua reliquerat. statim capite Paenas luebar. Idque usu sesu. εre , misericordιa melius apparuit , quippe paaeiares illa e psa deseruere , quam ea, in quibus arvisceb.iιωr. Miles ad ingentes illos labores , & praesentia belli pericula reduci non potest , nisi alio alioque
rigore , aut alio praemio , quae duo illa adaequet. Principes honoribus ac praemiis bonos Duces emciunt; Duces vero honos milites exemplo , rigore, ac liberalitate. Optime n6ritGodlaedus, gloriam di spem commodi augere magnitudinem animi, quando proelium
Ausim prope dicere , militiam bonam este non posse nisi is . qui praeest prodisus sit aliquantum,& crudelis: ideo sorte Germani Legionem , &quae ad eam pertinent, b culum Chiliarchae den Regiment oder Colanel ab γ appel- Iare solent, illo enim regendi sunt milites. Tanto disciplinae rigore ac severitate suum continebat exercitum Moyses, ut petens aliquando per terram Regis Edom transitum , simul adpromitteret, a suis fore neminem , qui vel aquam ex puteis ipsius hauri
De instauranda collapsa e eretrus disciplina antiquitas illustre nobis reliquit exeminplum in Metello , dum fuit in Africa , ubi tam corruptum reperit Romanum exercitum, ut milites e stativis suis nollent egredi , fgna des rerent, & per Provinciam v gantes loca omnia expilarent, ac passim rapinas Gercerent, omni utentes licentia , quam eueiditas suadebat & luxuria. Omnibus tamen iis sensim remedium attulit artibus miliataribus eos exercendo. Vetuit inprimis ne aut panis, aut alius cibus coctus in eastris venum
strensis curatores exercitum sequerentur. Ne gregarii milites iter facientes famulum haberent, aut mulum ς Pari ratione reliquos quoque eorrigens abusus , ad pristinam suam sortitudinem & robur ,
revocavit militiam. Quae cura tantum effecit, ut ea sola Iugurthae terrori esset, eumque moveret, ut per Legatos suam suorumque filiorum vitam itinii committeret , reliqua v .Io omnia Romanorum fidei concrediturum se polliceretur.
Arma nimirum spiritus vit Ies sunt, qui Reipublicae corpus fovent ac sustinent, Uades tranquillitatis publicae, in quibus ejusdem conservatiore incrementum consistit, si instructa bene sint . & disciplinam admittant. Optime hoc intellexit Alexander Severus Imperator,quando dixit,
564쪽
a disciplinam majorum Rempu- Iie. m tenere, qua si dι labatur, ct
amissum iri. Quare cum tantum intersit honos habere milites, curandum Principibus sedulo , ut honore & favoribus eos pro sequantur. Nilitem fortem Saul ferebat in oculis, nec unquam a suo latere dimittebat. Praemium & honor eos reperiunt, tacit vero exercitium ;
esse debet Centurionum, Chiliarcharum, ac Ducum perindeae fuit Sopher Principi S exe citus . qui tirones e exercitabat; atque adeo supremos Ductores sacrae literae Magistros
licet muneris sit eos instruereti erudire ; quomodo d Putipharem appellant, & Nab Σardan e militiae Principem. Verum quia istuc ob indulgentiam nimiam Ducum atque incuriam, aliaque in bello impedimenta , haud facile in praxin redigitur, tempestive potius praeverti deberet; qua in re grandis Principum re Rerumpublicarum est negligentia. Pro literarum studiis collegia eriguntur , & pro
virtute Conventus & Monasteria, in militante Eeelesia Seminaria sunt, in quibus formentur milites spirituales, qui
Ωκω in Ba M-m. 1. eam defendant; nulla pro De cularibus. Solus Turea illud cordi habet, qui eum in finem collectos ex omni Natione
pueros certis locis concludit .& in armorum exercitio ed cari curat, unde post Iani eterorum inimantur copiae , qui eum alium Patrem , aut Dominum non agnoscant prς ter ipsum Tuream , praeci
puum Imperii ipsus robur sunt & tutela. Idem facere de herent Christiani Principes in celebrioribus civitatibus, eolligendo in Seminariis pu
roS O: Phanos, expositos, &alios , ubi inmaerentur in exercitiis militaribus, ubi eon- discerent fabricari arma , ne ctere funes , conficere pulverem pyrium , & alia helli munimenta , ut inde postea ad obsequia & ossicia militaria
prodirent aptiores. Possene etiam pueri educari in portu bus re armamentariis nauti cis , ubi artem navigandi a
teneris annis imbiberent, viderentque quomodo construinendae triremes& naves, teXenda vel a , conficiendi ruden-tes : quo fieret, ut expurgar tur Respublica a faece ista v gabundorum, haberetque qu- rum Opera in artibus milit
ribus uti posset, sumptibus sustentationis ex ipso diurno singulorum opere collectis . qui si forte non sussicerent, icerta aliqua lege sanciri potaset, ut ex omnibus piis oper
bus aut legatis tertia eorum pars assignaretur ejusmodi S minariis : neque enim minus meremur qui defendunt altaria , quam qui eadem m-:
565쪽
ad militiam conservandam, si aerarium bellicum doletur reditibus certi, de statis , qui in alios usus non impendantur. Ita Augustus fecit appsica do ei rei partem decimam omnium haereditatum & l gatorum , centesimam vero verum venalium; quam institutionem Tibet tu, postea, de- Precante etiam Senatu , toti xe noluit,eo quod subsidio illo aerarium militare a niteretur. Simili ratione aerarium Ne politanum dotaverat Petrus Comes de Lemos; at aemula
tio evertit postea quod Zelomptimo &prudentissimo is instituerat
g. Atque haec eura non in nititia solum adhiberi debet, Verum etiam in erigendis pro-
pugnaeulis,& prpsidici firmanis dis : iste enim sumptu6 multo alioS graviore, cavere potest iloci infirmitas trivitat hostem: contra vix quisquam oppugnat statum , quem resistere posseasbitratur. M quod in ludis, spectaculis. & aedificiis prodigitur - hanc in rem trisumere tur,quietiores de securiores viverent Principes, & orbis universus majori pace ac tranquilia litate frueretur. Diocletianus&Maximilianus Imper. optimi obsequii loco habebant, quod quidam Provinciae Gubemator pecuniam ad amphitheatri fabri eam destinatam muris re parandis , impendisset.
guntur propugnacula, maximus eorundem hostis est. Per
illam ligonibus & palis fossae
ducuntur & aggeres,quibus ad pug riationem via sternitur: intra illius viscera occulte sub murorum vallorumq; cςment aguntur cuniculi, donec flamma' correpti funditus omnia evertant. Solum illud eastrum expugnari non potest,quod in aquis situm saevientium undarum furore quaquaversum cingitur,quae licet illud. verberent, una tamen etiam defendunt, non dando locum obsidioni navali, totumque foret periculum in maris malacia , si diuaonstans perduraret. Sic Morinarchiae & c ramitates magna eas Arist. lib.a. Pol. s. q.
puntur. Tunc cura vigilat; proinvidentia accincta est gladio; gloria exstimulat animos ;. O casiones sortitudinem augent; aemulatio ad majora incendit,& peticulum commune sociat voluntates, 'osque Reipubl- sumores evacuat. d Metus ho- silis in lanis artibtis & legibus populum Wetinet. Nunquam Romani extitere Bitiores, nec
subditi magis quieti & obedientes MagistratibuS , quam cum portas urba uno tempore Pyrrhus,alio Hannibal oblide ret. Magnae alicui Monarchiae
plus periculi a sua potentia Imminet, quam alii a sua imbecil-d Iallast
566쪽
hecillitate : Aia enIm de viribus suis secura sibi adversui casus suturos minime prospicit;
haec vero metu sollicita sem-Per arma in promptu. a habet. Si disciplina militaris conquiescat, nec in continuo servetur exercitio , effoeminat otium animos, labefactat ae sternit mui S , aerugine obducit gla-
corrodit ; augescunt sensim. cum eo deliciae , & dominatur ambitio , unde discordias oriuntur , ex his vero bella civilia , adeoque experitur
Respublica mala omnia ,. duinfirmitates linteriores , quas procreat otiositas. Absque ali. quo motu res nec crescunt , nec ConseIVantur. Quintus
Metellus. accepto nuncio det auium
567쪽
amissa Carthagine, palam R mae in Senatu dicebat; se jam
ejus ruinam metuere, postquam Rempublicam illam e structam cerneret. Publius Nasica cum dicentem audiret, res ob successum illum nune meliori esse loco , respondit:
Immo vero an majori nunc veris
fantur perieula sciebat nimirum . hostiles illas vires velut undas esse , quae Romam concuterent quidem . sed fostiorem ac firmiorem eme rent , atque ideo hortatus eos est , caverent, ne semetipsi perderent, a tamens scilicet infirmis animis hostem securitatem, O tanquam pupillis eluabus iriis
meum tutarem necessarium videns
esse terrorem. Suinthii a Gothorum Reκ in Hispania magnus fuit , & in actionibus suisae facinoribus gloriosuS, quoad bella gessit; simul ac ista desiere , deliciis sele dedidit, ac periit. Reη Alphonius Sextus expendens clades , qua, a Mauris acceperat . causam sciscitatus est . & responsum illi fuit , a suorum otio & deliciis
ista manasse. Quare mox halnea & lautitias alias, quae Vi res instingunt, prohibuit. ob xerum omnium incuriam &segne otium Regum Roderici α b Witirae tota paene Hispania Αstis in praedam cessit, donec reflorescente in Pel gio , ejusque successoribus militia, fortitudo etiam & gloriami aris assidua semulatione incrementum sumpsere , di Hispaniam non solum a durissimo illo jugo liberarunt, sed etiam magnae alicujuSM
narchiae caput constituerunt. Concertatio inter ordines mis
rit Heroes . quorum potius studium fuit vincere inter se
e bellare. Nunquam Domus Austriaca ad tantum ascen
disset fastigium, si otio semper relicta fuisset. Iisdem mediis, quibus eam sternere cogitant aemuli, fortior illa redditur de
gloriosior. c Nam pacem agentes tanquam ferrum , quod non usurpatur , silendorem amittunt. Potentiae minores ab Gque armis conservari possunt.
at non majores : in illis enim non aeque est dissicite Fortunam servare aequalem c atque in his, e quibus nisi arma mitis tantur foras, intus belli exeitatur incendium et uti Romanae Monarchiae accidit. 4 δε- tus as jam pridem insta mortalibus potentia eupido , cum Imperii magnitudine adolevit, erupitque. Nam rebus modicis, aquatiras f eile habebatων, sed ubi stibacto ομbe, di amiatis Urbibus Regibusque excisis , securas opes concupi eere vacuum suar. trima inter P
sera. Fortitudinis aemulatio, quae adversus hostem exerceri solet, eo deficiente inter ipsas Naturas succenditur. Experti id fuere Germani, suan-
do e deιessu Romanorum , alvaeui externo metu gentis assuetudine , O tum amulatione glo-νaa arma in se verte, isnt. Pan
Imperii Romani cruenta fuit reκ illa enim bella civilia fomtum habuere. g Cheru ei nimiamae marcentem diu pacem illaeepit
568쪽
nutrierunt , idque Ineundius. non caret, ubi summa potestas
luam tutim fuit. Per bella in ad multos pertinet, quemad- 'rovinciis Belgicis civilia κν modum in Rebuspublici, acci- Hispania desiere dissidia.. Plu dit :.nam in ipsi sinet eorum rimum ejus Monarchiae pro- armis maximum subest peri- fuit palaestra illa & schola culum, dum supremum multo martia, ubi doctae & exercita- rum arbitrium uni soli com-tae fuere tot artu militares: mittitur. Ab illa ipsa manu. etsi institutio haec &. discipli- quam armarunt primum , j na hostibus etiam &aemulis gum iis imponi solet. Vires,
communis fuerit, adeo ut Om- quas ipsi contuleiunt, libertanes fere Europae Principes ar- tem eorundem opprimunt: ita motum usum ibi didicerint; Reipublicae Romanae conti- quamvis item magnorum fue- sit, re inde postea ad omnes rit sumptuqm , bella gerere in fere reliquas tyrannis perma- Provinciis tam turbatis & lon- navit. Ea de caussa, licet val-ge dissitis , cum tanta sangui- de expediat, arma semper innis profusione , & tam gravi- promptu habere & exercitata, bus usuris, cum tanto hostium artes tamen paeis securiores commodo , nostro vero tam sunt, praesertim si corruptus sit
exiguo , ut dubitari merito populus, & locis dissitis a is
posset, satiusne esset victos nos divisus e nam belli ferocitate fui me, an vincere; aut num ex- fit insolentior,& praestat peripediret aliquod adhibere re- culum illi obversat i ob oculos, medium , quo extingueretur quam procul illo securum vi- omnino, aut certe sopiretur ad vere , ut pro sua conservatione tempus ignis ille sanguinis au- tanto magis se uniat. Non mirique sitientissimus, eo fine, ut nus secura erat libertas Reipu- quod illic inutiliter consumi- hlicae GenuensiS, quando monis tur, impendatur in Vires nava- tibus utebatur nondum artifi-Ies, & stabiliatur Imperium cio militari munitis , ac nunc, utriusque Maris , Mediterranei postquamisingulari cum indu-α Oceani, foveaturque bellum stria & labore ingenti esse- in Astica. cmus progressus feli- ctum , ut eidem tanquam muciores ob Italiae & Hispaniae ri inexpugnabiles Reipublicae vicinitatem Monarchiam hanc de semiant : nimia enim secu-
magis unirent;verum amor er- ritas malΟS generat humores,
ga lubditos illos tam antiquos cives in partes scindit civersas, di bonos, desiderium item e procreat audaces spititus, Meam vili servitute, qua titulo li- eκteriora media aspernatur; iobertatis misere oppressos vi- Rebuspubl. vero, quae intestident eosdem liberandi , & ad nis agitantur dissidiis, plus pe-
verum Dei cultum reducendi, riculi creant muli, quam pro- plus potest, quam ratio status. sint; atque adeo tunc solum s. Nunc scuti sortitudinem utiles erunt, si prodens ille Se & gloriam militarem tueri, natus sic egerit, ac si eos non ubi unus solus i meerat, Sta- exstruxisset.
tuum securitas est, ita periculo
569쪽
ram homini non matrem fuisse, sed novercam, magisque se exhibuisse liberalem erga animantes caeteras, utpote quibus certiorem indida instinctum & notitiam mediorum
Suibus pro defensione sua ecconservatione opug habendi Uerum isti non satis suam ex penderunt excellentiam, arbitrium suum & dominium in res alias inferiores , siquidem largita est illis Natura intellis gentiam quandam velocem, quκ momento unico terram
570쪽
pariter & caelos penetrat: me moriam, in qua absque consu-sione omni, aut perturbatione, rerum tam variarum conservantur imagine S : rationem, quae discernit, unum ex alio
colligit & concludit et iudicium, quod intelligit, ponderat& definit. Piopter hanc donorum praestantiam homo imperium tenet in omnes IeS crea
tas , & disponit de iisdem pro
libitu , utens manibus tam sapienti eformatis artificio , ut instrumenta sint ad omneS artes idonea ; & tametsi nudus omnino , & ab sique armis in
hanc lucem editus sit,ea tamen pro suo fabricatur arbitrio, ut aut semet tueatur , aut etiam impetat alios. Τellus eum in finem ferrum & chalybem ei suppeditat: aqua quomodo in Symbolo praetenti videre licet bea cudit : aer lacum incendit , ignis denique ea temperat , ita nimirum elementa omnia eaus arbitrio obediunt.
Fragili aliquo lembo maris domat superbiam , & linteo
ventos collipit, ut pro alarum remigio ei ae serviant , quibus sese ab uno loco in alium tran- ferat. I ntra fistulas aereas vim igni S coercet, unde non minus horrenda jaculatur fulmina , quam ipse Iupiter. a Multa qua natura ampedita sunt , coistia &ingenio expedit e & quia istud Naturae adminiculo temperat thoraces ferreos, & ferrum. in Ianceas acuit, in dumia magis Principem uti oportebit, quam h viribus, consilio magi S, quam brachio, calamo potiuS, quam gladio : nam omnia potentia extrema experiri velle, Gigana Livius
. ti Metior est Iapit tia, quam visci.
tum foret insania, qui montes montibus aggessere. Vires maJores non semper triumphant. Cursum navis exiguaesistit remora. Una civitas Numantina ann OS quatuordecirri Romanum fatigavit Imperium. In urbe Sagunto expu-snanda plus laborandum isti fuit , quam in vastissimis Asiae Provinciis subjugandis. Vires
languescunt sensim & consumuntur, ingenium semper perdurat : & si in hoc bellum non geratur , illi, non e vincitur. Secure illud bellum suscipitur , quod ingenio geritur :periculosum est & ancepS, quod solo robore.
- - -i d Non solum viribus AEquum
Tiberius dati, ad Germanicum literis gloriatus est , s se
novies a Divo Augusto in Germaniam missim , plura consitio, quam vi perscisse. Nec aliter agere solebat, cum Imperatori ad ign itate sun geretur, praesert i mut Provincias longe dissitas
tueretur, & identidem repetebat, Consiliis ct astu externas res moliendas, arma procul habenda uNon omnia viribus superantur
non veloertate, non celerat. te, sed
consilio oe feni eutia. Victoliis continuis Provinciae Belgicae pessum idre ; plus enim fortitudo emcere conata est, quam prudentia. Virium loco itaque