장음표시 사용
201쪽
ri peificiuntur Lunationes I 36. superestque Dies I .Hor. I 'Min. 8. Sec.
o Ter.a.Nam I 3 6. Lunationes exigunt dies tantummodo AoI6. Hor. I. Min. m. Sec. I 2. Ter. Igitur Novilunia post II. annos trans et os non cadunt in eosdem dies, quibus ante Ii. annos nebant, sed uno die, & dimidiato sere citius. Quare ante quemlibet aureum numerum ponitiir in Calendario numerus aureus undecim viaitatibus 1IIo maior, ut significet,post II. annos Novilunia non in eosdem dies uicidere, quibus ante II. annos contingebant, sed incipere prius, nimirum illis diebus, quibus antecedens aureus numerus a sequenti peradditionem II. formatus ascribitur. Itaque cum iam constet, numerum aureum quemcunque sequentem octo unitatibus maiorem esse antecedente, Scantecedentem quemvis maiorem esse insequentiun decina unitatibus , manifeste colligitiar, sequentem ab antecedente formari posse ves per additionem 8. ves per subtracti em II. an ede tem vero ab i nsequenti tum per additionem II. tum per detractionem 8 . Atque hinc lachium est, ut antiqui scriptores Cyclam decennouernalem , quem , vocarunt, in distinxerint,quandoquidem tota eius progredio atque ordo in L encla'cio constituitur ex additione,subtra tonoe 8. vel Il. ut exponi inuis;&-quidem eum ii. diebus, quibus Solaris annus Luitarem superat, totum Cyclum decennouennalem, vero cum decem nouennali Cyclo persectam Lunationem 3 o. dierum confici .
ζ' Σ--: ' DI S P O SITIS 1 0. aureis numeris in Calenduio, ea arte,qu
scripsit nus, non erat difficile cognoscere tempus Noviluni; culun bet mensis. Eo namque die Luna pronuntiabatur prima, siue Nouilunium dicebatur contingere, cui aureus numerus proposito annorens praefixus erat : atque hinc Luna xI III. Paschalis, & ex hac Pa
scha cum aliis sestis mobilibus inuestigabatur. A T QV E haec quidem omnia, quae de aurei numeri dispositione, atque usi radidimus, subtiliter ualde, & magno ingenio excogitata
sunt a veteribus , sed ea accuratior Astrononiorum obseruatio non
usquequaoue vera esse deprehendit. Non enim Novilunia , resac in. annis Solaribus, ad easdem prorsus sedesaeuertuntur, sed paulo ante i s. annos completos i ita It quolibet spatio et s. annorum sed
pristincta praeueniant Hora in xy. Sec. 3I. Ter. 13. Spatio quatuor Cyclorum decennouennalium, hoc est, 76. annorum, H
cis 3. Min. Fo. sec. 7. Ter. o. ac tandem annis 3 12 .die feria inteΗ-' u gro, ut proximo Cap. ostensum est: atque adeo a Nicanii Concilij tem tibiis ad nostram usque aetatem verius initia mensium ad quata dies ,&lius, progressa sint. Ex quo factiun est, ut ad Nouillinia UT ' nquirenda per aureos numeros Concilii Nicaeni Dosito nimirum a reo numero . in principio Ianuarij . ante corrisonem Calendaro ascendendum fuerit a loco aurei numeri proposito anno currentisvs-
ue ad quintum diem inclutae: quod quidem nonnulli lusce vrique yllabie facere consueuerant, IN COELIS EST HIC , vel δ istis,
202쪽
Iosistis, HIC NOVA LUNA, vel his, IN COELO LUNA.
ITA E vi ait rei numeri ante correcitonem Nouillinia recte indicarent, promouendi fuissentomnes per quinque dies, tribus diebus vacuis inter loca antiqua, & noua relictis, ita ut aureus numerus I9. qui ante correctionem quintum diem Ianuari j o cupabat, primo diei ascribendas satis et, seruata tamen ea lege, Ut Lunationes ad ternae constituerentur 3 & 29. dierum , uti faetum est ante Calendarij eme dationem in Breuiariis, ac Mistalibus Pio V. correctis. Atque hoc quidem modo aurei numeri dispositi Novilunia recte indicassent ijs
annis,qui anni restitutionem proximὰ antecelleriant. Promotis autem hac ratione aureis numeris versus initia mensium, si retineri debuis.sent in Calendario post correctionem, hoc est, post i o. dierum exemptionem , amouendi rutius fuissent versus mensium fines decem diebus , ita ut 9. dies interponerentur inter aureos numeros ante correctione anni promotos,d eosdem post correctionem postpositos, seruatis iisdem Lunationibus alternis 3 o. & 29. dierum. Hac enim ratione post anni restitutionem recti aurei numeri Novilunia secundum medium: Lunae carissim monstrarent. Caeteriim aurei numeri hoc modo correcti, & in propria loca restituti, quanquam aliquandiu Novilunia recti indicaturi essent, perpetuo tamen, aut longo tempore id praestare non possent. Nam quotiescunqtie dies intercalaris ex centesimo aliquo anno ali ferretur, noc est, centesimus aliquis annus fieret communis, ne Equi nostium a Li. die Marti j recedat, ut sit pra dustum est, Nouilania omnia uno die tardius contingerent, quam ab aureis numeris indicarentur. re quoties ex .anno centesimo, qui natura ilia est bissextilis, fieret annus communis, toties deorsum mouendi essent omnes aurei numeri per viauin diem, ut reci e Novilunia monstrarent.Rursus quoni. am, ut proximo Cap. ostendimus, Novilunia in 3I2 Ἀ-. annis uno die sedes suas in Calendario anteuertunt, efficitur , ut aurei ni meri post quotlibet annos 3 1 2 - . promouendi essent versus initia mensium uno die, ut Novilunia indicarent, si tamen tunc dies intercalaris non esset omittendus. Atque hac ratione conficienda forent so. C lendaria , ita ut dispositio aurei numeri 3 o. varietates haberet, proin to quolibet isti una, deorsumque per 3 o. dies, quot nimirum in una Lunatione 3 o. dierum continentur, rex iis, quae seqtuantur, manifestum erit. Vertim quia perincommodum hoc esset, ac molestum, opia timo consilio factium est, ut aureis numeris de Calendario submotis, in eorum locum alij numeri succederent, qui perpetuo in unico Calendario Novilunia monstrarent, siue ea uersus initia mensitim progrediantiir, siue versus fines deuoluantur, nulla in Calendario facta mutatione , ut proximo Cap. dicemus. HI aute numeri sunt 3 o. Epactae ab i.vsque ad xxx. siue ad py. Nam ultima Ep. acta xxx. signata est hoc signo - . potius, quam numero xxx.
propterea quod , si proprie loqui velimus, nulla Emila possit esse xxx. cum Epacta quaelibet minor este debeat, quam tempus integrae Liui: O tionio.
aureorum numerorum suffecta ec. .
203쪽
tionis. Epactae namque sunt numeri dierum, qui mense Decembri post ultimain Lunationem anni sit persunt. Vis Lunatio ultima anni rerminetur postremo die Decembris, ita ut nulla dies supersit, Epacta insequentis anni erit o. si penultimo die claudatur, Epacta erit a. pr mer diem, qui superest. Si antepenultimo, hoc est, 29. die finiatur, Epacta erit ij. atque ita de reliquis, donec ad Lunationem perueni tur, quae finem habet Calendis Decembris, ita ut 3 o. dies supersint. Tunc enim Lunatio illa non est ultima, sed penultima, quaa dies illi 3 o. supersul vltimam constituunt, ac proinde Epaela tunc erit o. vel xxx. quam signo Ac. declaramus. Atque haec est causa, quod 3 o. Ep istae possint esse in uniuersum,ab i. usque ad xxx. vel o. uel a .ppdies I. 2.3. dcc. Vsque ad 3 o. vel o. qui superesse possunt post Lunationem naens: Decembri terminatam. Et quanquam cum Lunatio ali sua finiturprimo die Decembris, vel ultimo, Epacta insequentis anni sit xxx. vel o. signanda tamen est Epatri illa xxx. vel o. aliquosgno,nimirum hoc, R.ur per i llud Nouilunia anni insequentis inuestigentur,intelligaturque tunc in Decembri duas Lunationes esse terminatas, unam postremo die, ac proinde nullum diem simermisse, alteram vela prima die, atque ideo post illam 3 o. dies fuisse reliquos. Veriam accidit ii terdum , ut Epacta alicuius anni sit unitate maior, quam numerus dierum,qtu post ultima Lunatione antecedentis anni ni persint,quod quan docontingat, licetur,cu de inuentione Epaetae cuiuilibet anni agemus. IDEM hic numerus 3 o. Epactarum colligitur ex II. diebus, quibus annum Lunarem a solari superari diximus. Nam si primo anno supersunt xj. dies, supererunt xxij. secundo, dcxxxiij. tertio, abiectisque 3 o. unam Lunationem constituentibus, reliqua si et Epaeta iij. a que ita deinceps, additis semper Ir. &abiectis 3 o. si stoma maior sit, qri ni 3 o. componentur omnes 3 o. Epactae, ita ut prima sit xj. & vltima xxx. vel o. vel 4ς. post quam iterum per additionem II. procreatur Dacta xj. Vt hic appaIe . xj. xxij. iij. xiiij. xxv. vj. xvij. xxviij. ix. xx. j. xij. xxiij. iiij. XV. xxvj. vij. xviij. xxix. x. xxj. h. xiij. xxiiij. v. xvj. xxvij. viii.
Contingit nonnunquam, ut antecedenti Epactae addenda sint i 3. non II. ut Epacta sequens sormetur: quod quando fiat, dicetur infra,' clim de inuentione Epactae cuiusuis anni agemus.
DIC V N T V R autem 3 o. hi numeri, Epactae, Graeca voce, 'Latine idem sonat, quod dies ascitiiij, siue addidiiij, aut interiecti.
Adiunguntur enim in fine ultimi mensis Lunaris ad explendum numerum dier una anni Solaris, & ad inchoandam primam Lunationem
subsequentis anni. Quo pacto autem huiusmodi Epactae in Calenisserio collocatae perpetuo Novilunia indicare possint, nulla in Calendario tacta mutatione, planum fiet ex ijs, quae sequuntur: sed primo i co , qua arte ac industria per dies Calendari, disponantur, exponamus.
204쪽
lendario describantur . . , CAP. III.
VAMQUAM Epame secondum seriem natur tem numerorum ab I. usque ad xxx. vel ad describi possint in Calendario , visium tamen est magis expedire, si retrogrado ordine,a xxx. Vel c. per Xxix. xxviij. με σ--
xxvij.&c. progrediendo usque ad 1. describantur, ut a dierum numero eiusdem Calendaris distinguantur , de vi magis naturaliter Novilunia monstrent, ut ex sequentibus erit manifestum. Initio ergo sacto ab Epacta R. in principio Iannuarii, scribitur Epacta xxix. ad secundum diem; xxviij. ad tertium, & ita deinceps, ordine retrogrado, donec ad i. peruentum fuerit , quae Epacta diei 3 o. Ianuarij praefigitur, post quam eodem ordine repetu tur omnes triginta Epaei e vique ad finem Calendatij: Ita ut duodecies tantium omnes Calendario inscribantur, Praeter has undecim di c. ix. xxviii. xxvii. xxvi. xxv. xxiiij. xxiij.xXij. xxj. xx. quae tertiodecimo loco repetuntur in postremis undecim diebus DecebrisίExcipitur quoque Epacta I p. alio charactere, vel colore insignita. Haec enim etiam vitinie diei ad Epactam xx. apponitur, Ut insta dicemus. . V T autem Epactae recte Novilunia indicent, adhibenda erit in e rum descriptione haec cautio. In secunda collocatione triginta is ctarum; Itemque in quarta, sexta, octava, decima, ac duodecima,
eidem diei,nimirum s. Februarii; s. Aprilis ; . Iuni j; r. Augusti; a'. Septembris ;& 17. Nouembris in quos dies incidit Epacta xxv. ex superiore dispositione) duae hae Epa xxv. xxiiij. smul ascribantur. Ex
qua re essicitur , ut post duodecimam inscriptionem Epactarum super- sint ii. dies in Decembri, quibus iterum hae Epactae, pic. xxix. xxviij. xxvij. xxvj. xxv. xxiiii. xxiij. xxij. xxj. xx. praefiguntur , quae videlicet
prioribus undecim diebus Ianuarii appositae sunt; omnes vero 3 o. Ep. actae duodecies inscriptae occupent dies duntaxat 3 s . quot mno Lunari communi contineri diximus; adeo ut Epactae in Calendario seruare non possint rationem Cycli, sic ut Epacta primi diei Ianuarii sit proxime minor, quam ea, quae ultimo diei Decembris, qui videlicet primum diem Ianuarii antecedit, ascripta est: sed earum ordo retr Iradus cesset in fine anni, de denuo incipiat in principio anni ab pacta a c. ut prius.
O D si duae Epactae in sex locis Calenda j eide diei non apponeretur, sed singulς ordine retrogrado se mutuo cc sequeretur, seret S I 2. nationes cuius lue actς 3o dierit, sq; Eeam duodecies repetitae occupar&36O. dies,qui numerus annu Lunare coem sex dieb. superat,
205쪽
quo linabsurdu.Vt igitur Lunationes existant alternis 3 o. & 29. dierunt, ne ite est sex locis binas Epactas simul ponere. Ita ioinque fiet,
Lunationes constituantur alternae 3 o. & 29. dierum. Cum enimu αλ. inii, ἰά Epacta xxiiij. ciim alijs eam insequentibus ascenderit in Februario, MV verbi gratia, una die supra locum suum naturalem versus mensis in tium , propter duarum Epaciarum xxv. xxiiij. eidem diei s. adscripti nem, ei scitur, ut Lunationes incipientes a 3 o. Epactis Epaetam xxiiii. una cum xxv. ei dein diei ascriptam antecedentibus, ut ab Epatris xxiiij. xxiij. xxij. &a caeteris mensis Ianuarij, usque ad Epactam xxv. Februarij, contineant dies tantummodo 29. od idem dichim v ii lumus de nationibus earundem 3 o. Epactarum, quae in alijs quinque locis Calendarii Epactam xxiiii. eidem diei cum Epacta xxv. asci imam antecedunita. 'DEINDE quoniam accidit nqnnunquam, ut in uno eodemque Mosse . Cyclo decennouennali utraque sarum Epactarunt xxv. xxiiij. in usu sit , ut in ista p. arebit, scribenda erit Epacta a c. alio citaractere, vel cino imi si ii -- lore,ad Epactam lxvj. in sex illis locis,in qui oui simul positae sunt Epa- ciae xxv.xxiiij In alijs autem locis ad Epactam xxv. scribenda est eadem
Mars. alio etiam charactere, vel colore. Nisi enim hoc fiat,coi tinget,ut in uno de eodem Cyclo decennouennali, in tuo utraque is
cta xxv. xxiiij. est in vim, duae Lunationes sexies in anno incidant in unima eundemque diem, &eidem diei duo aurei numeri ascribantur, ij nimirum, qui in tabula expansa, de qua sequenti Cain dicturi sumus, duabus illis Epactis suprapositi sunt: quod est absurdum,& contra rationem Cycli decennouennalis : cum Novilunia, v t supra ostendimus, ad eosdem dies, nisi post i9. annos elapsos, redire non possint HOC autem incommodum vitatur omnino per Epactam xxv. 21. m. mari . bis in sex locis Calendarii diuersis characteribus, coloribusve inscriptam. Nam quotiescunque in aliquo Cyclo decennouennali Epacta
xxv currit simul cum aureo numero maiore, quam II. quales sunt po-
--α iacita sterior 'hi'octo aurei numera I 2. 13. I . II. I 6. II. IS. l'. erit qui-
dem in eodem tunc Cyclo Epacta xxiii l. etiam in usu: Sed si tunc assii- matur Epacta a s. diuerso charactere, aut colore notata, quae in sex illis locis e regione Epactae xxvj. locatur, non poterunt duo aurea num ri, aut duo Novilunia, 'in eundem diem incidere; cum Ep. acta 2 s. diuerso illo charactere, siue colore notata, & Epacta xxiiij. duos semper dies dii ierssis in singulis mensibus occii pent. ndo autem in
Cyclo aliquo decennouennali Epacta xxv. una cum aureo numero non
maiore quinii I. currit, cuiusmodi sunt primi hi undecim aurei nu- Π eri r . 2. l. q. s. 6. 7. 8. 9. Io. I i. nunqui accidet,ut in eode Cyclo acta xxiiij. cum xxv. sit in usu. Quocirca assumenda tunc erit Eph
a xxv. quae in sex illis locis eidem diei cum Dacia xxiiij. ascribitur: quia cum Epacia xxiiij. in eodem tunc Cyclo in usu non sit, periculum esse non potest,ut intra eundem Cycliam decennouennalem bis eodem die Novilunium contingat. Eodem pacto. etsi M. acta a I. diueri colore s
206쪽
lore, vel charactere insignita ponatur in sex diuei sis locis E regione Epaetae xxvi. ad eluidem diem, non tamen idcirco duo Novilunia in
eundem illum diem incident ante I9. annos trans a s: quia currente Epam xxv. cum aureo numero maiore quam II. quo solum tempore Epacta illa 21. diuersicoloris, aut characteris inii patur, ut diximus) nunquam in eodem Cycio Epacta xxvj. ad Novilunia inuestiganda adhibebitur. Atque haec omnia ex tabula expansa Epacharum , de qua paulo infra agemus, perspicua fient. Ibi enim in octo lineis, quiabus litetie maiuscula: N, E, B, de minusculae r, n, ἡ, e, b, praefixae sunt, sinsulae autem lineae illius tabulae singulos Cyclos decennouennales exhibent, ut postea intelligetur) reperies Epactam 2 1. diueri notatam charactere coloreve, iub octo nisce aureis numeris maioribus, Ia. I s. I IS. I 6. IT. I 8. I9. Epactam Vero xxiiij. sub ii. his mino- ribus, I. 2. 3. q. F. a. 7. 8. . io I I. nunquam autem Dactiun xxvj. .
In aliis vero ra.lineis,in quibus Epacta xxv. sub minoribus undecim aureis numeris scribitur, imientes quidem aliquando etiam Epactam xxvj. nunquam tamen simul occurrere conspicies hactam xxiiij.Qu mobrem H assii matur modo Epacta xxv. quae E regione Epae xxiiij. locatur, modo Epacta a s. alterius ectaracteris, vel coloris , quae e regione Epaebe xxvj. collocata est, habita, nimirum ratione minoris, maiorisveaurei numeri , cum Ami si l .currit, ut patito ante diximus seri nullo modo potest, Pintra eunde elum decennouentinalem duo Novilunia in unum eundemque diem pariter incidant, licet in sex l cis supra enumeratis e regione eiusdem diei Epacta xxv. & xxiiij. p tae sint, & Epacta 2 s. alterius coloris, characterisve eidem quoque diei
VER VM Epactain xxiiij. non posse esse in usu, quando Epacta c. in os ν-
xxv.cum aliquo aureo numero minore qua i 2.sue non maiore qua II. currit , sed tunc solum, quando cum aureo numero maiore quam II.
concurrit . Item Epactam xxvj. non usurpari , cum Epacta a s. currit simul cum aureo numero maiore quam ri. clarissime quoque ex coli catione aureorum numerorum, atque Epactariim in Calendario colli-oitur. Quoniam enim ut stipra diximus, minorem aureum numerum . i':
sequitur maior in Calendario non proxime, sed uno die interiecto,fit, ulvi si in Iantiario v. g. ἡ regione diei 6. ubi ponitur Epacta xxv. scrib. atur aureus numerus quilibet minor quam ra. cum quo Epam xxv. simul currere ponatur, aureus numerus mescit sequens scribendus sit ad die 8. Ianuarii, relicto die T. vacuo; adn ut in eo Cyclo decennouennali Ollum Novilunium die 7. contingere possit. re in eodem CycloEpacta xxii M. quae proxime sub xxv. posita est, usui nullo pacto esse potest: alias Novilunium in 7. diem Ianuarij incideret. Rutius quia in iorem aureum numerum in Calendario proxime insequitur minor, ut supra dictiun est, emtitur. ut si Θ regione eiusdem diei c. Ianuarij, cui
Epacta xxv. praefixa est, adsi cibariir aureus imi nerus quilibet maior quam II, cum quo Epam 2Ι-oirrere ponatur, aureus numerus su sequens
207쪽
sequens scribendiis sit ad diem 7. Ianuarii, proxime post illum mes rem , ita ut in eo Cyclo Novilunium contingere possit die T. Quapropter in eodem Cyclo Epacta xxiiij. proxime sub a s. posita, mullunium indicabit, ac proinde usui futura erit. Quoniam verb maiorem
auream numerum antecedit minor non proxime, sed uno die rellisto vacuo, efficitur, Uti aureus numerus antecedens illum maiorem, cum
quo Epacta 21. currere ponitur, collocandas sit ad diem . ita ut d ie c. nullam tunc contingat Novilunium. ocirca Epaeta xxvj. diei s. ac scripta nulla ratione tunc usui esse poteis, ne Nouilunium in eo Cycloin clienis. Ianuarii cada . . HAEC porro anticipatio Epactae a s. alterius coloris , vel characteris in Calendario tantum abest, ut Lunationes perturbet, ut eas p tius in reinum ordinem redigat. Q mniam enim unaquaeque Lunatio in aliquo priorum s o. dierum Ianuarij terminata, prima ei h totius anni, ut postea dicemus, fit,.ut currente illa Epacta 21. prima Lunatio' anni die s. Ianuari j terminata, efficiatur dierum 3 o. secunda veris dies. Februarij finita, dierum tantum 29. quae fieret dierum etiam 3 o. ii Epacta xxv. infra Ep. ustant xxvj. assumeretur.) tertia deinde fiat it rum dierum 3 o. & quarta dierum 29. &c. ut ordo alternarum Lunationum 3 o. & 29. dierum postillat: Lunatio quoque tertiadecima, de extraordinaria illius anni Nam quando Epam a s. est in usu, annus Lunaris est Embolisinicus, ut postea dicetur in fiat 3 o. dierum, quae, currente Epacta xxv. eidem diei cum xxiiij. adscripta, iret diei u duntaxat res. Denique totidem sitit Lunationes 3 o. dierum, currente Epacta a s. diuersi coloris, characterisve, quot requiruntur, cum alia Epaucta xxv. est in usu : tam enim ibi sunt a. quam hic; quanquam aliter ibi, i i quam hic, progrediantur. Huc accedit, quod Lunatio Paschalis per Epactam 1 s. diueis coloris, aut characteris inuestigata, magis exqui- . . site medio motui Lunae aespondet. Id quod perspicitum fiet, si Luna, tiones per aureos numeros maiores quani II. indicatae diligenter cum - calculo me dij motus lanae conserantur. Plerunque enim eas paulo serius, quὶm medius Lunae motus postillat, ab aureis numeis maioribus , quam ii. ostensas deprehendemus. Qumropter cum Lunatio
Paschalis incipiens die Aprilis , quae ab Epatiar s. diuerso ab alijs
charactere, coloreve notata ostenditur, quam semper cum maiore aliquo aureo numero,quam II. currere silpra diximus, incipiat una die
prius, quam si ab Epacta xxv. diei s. Aprilis adscripta, inclicaretur, liquido constat , Lunationem paschalem, quam prior illa Epacta 2 s. in
cmoat, esse m. Vis consentaneam medio motui Lunae, quam eam, quarindicatur ab Epacta xxv. ad diem s. Aprilis resita, currente cum e dem aureo numero maiore, quo cum illa currit, quod haec uno die se- - rius incipia . - SED roget quis, cur in aequatione mensum Lunarium, hoc est, in collocatione duarum Epiactarum ad unum eundemque diem in sex t et cis Calendarii, ut Lunationes constituantur alternis dierum 3O.& 29.
208쪽
assumptae sint haeditae xxv. &xxiii l. positae e regione diei s. Februarij;3. Aprilis; s. Iuni j, i. Augusti; 29. Septembris;& 27. Nouembris; potius , quam aliae duae, cum aeque bene id fieri potuerit in quibuscui que duabus Epactis, praesertim verbinisactis , .& xxix. quae in fine Ianuari j ,& principio Februari j ponuntur, ut nimirum a quatio haec institueretur, transacto primo mense Lunari 3 o. dierum, ut faciam ense legimus a Iulio Caesare in Cyclo aurei numeri, ut testatur Paulus Middel burgensis lib. a. ubi Calendarium Romanum cum Cyclo Lunari Iulii Caesaris proponit, in quo videmus, adhibitam esse aequati nem ad finem Ianuarii, ac Martii in aureis numeris I. factumque idem est ab auctore Calendarii noui, ut patet in Compendio nouae r tionis restituendi Calendarii anno is p. ad Principes Christianos a GREGORIO XIII. traii simisso. Ibi enim aequatio Lun. ae fas a est ultima die Ianuarij, virima Marti j,& 29. Maii,&c. quibus diebus
duae Iaae Epae M.&xxix. simul adscriptae sunt, quarum vi. significat actam xxx. aut o. quemadmodum in nouo Calendario Epacta de supra eosdem dies e regione Epaehae i. posita est Epacha - . quae ideinsignificat in eo compendio, quod vi . habetque luin fi 'ram dimerentem: quemadmodum in nouo Calendario Epacta 2 s. diuerso charactere, vel colore formata, scripta est supra Epaetas xxv. & xxiiij. quae ad eandem diem ponuntur, habetque superior Epacta a 1. ab inseriori xxv. ilum figuram, aut colorem discrepantem. Si inquam, ita roget quis, is sciat,electas fuisse potissimum duas hasce Epactas xxv. &xxiiij. ad aequationem Lunae , quod hac ratione Lunationes secundum Cyclum 3 o. Epactarum, praesertim 3 o. Lunationes Paschales,magis congruentes emciantur Lunationibus aureorum numerorum Concilii Nicaeni, cuius decreta, sanctionesque in omnibus, quoad eius fieri potuit, &vt par fuit, retinuimus. Iisdem enim propemodum locis fictam esse aequationem Lunae videmus per aureos numeros antiqui Ca
lendarii, quibus f eadem est in Calendario nouo per Epactas xxv.
DEINDE quemadmodum in illo Cyclo aurei numeri omnes imLunationes paschales continent tantii in dies 29. ix prima quide octauo die Martii, ultima vero quinto Aprilis incipit, ita quoque in nouo hoc Epactarum Cyclo omnes 3 o. Lunationes paschales eisdein diebus extremis , hoc est , 8. Martis, S s. Aprilis clauduntur, continentque singulae 29. dies, exceptis duabus Lunationibus Epaetarum 21. & xxiiij.
quando 21. quod raro accidit cum aliquo aureo numero ex posteri ribus ocio, qui maiores sunt, quam II. concurrit. Hae duae namque solae sunt 3 o. dierum: quod mirima videri non debet. Cum enim PM c.
tres Nicaeni Concilij Nouilunijs pa chalibus dies 29. assignauerint,qui ab 8. Martii usque ad s. Aprilis numerantur, facile in illis disponi potuerunt I9. aurei numeri ea leoe, ut singuli Lunationem coniicerent
29. dierum. At cum sint so. actae, disponi in eisdem illis a9. diebus nullo modo omnes possunt, nisi in uno aliquo die eod a duae immul
209쪽
mul collocentur , ut factum est in die s. Aprilis. Ex quo euenit, ut Li natio Epactae xxiiij. ac proinde &Epactae supra xxiiij. positae, dierum 3 o. constitueretur; ouod non contistisset, si a quatio Lunae distApril is esset adhibita. Sed tunc, ut singulae Epactae singulas constitite ient Lunationes Paschales, oportuisset Novilunijs Paschalibus 3 o. dies tribuere , ita ut viti intim per Epactam xxiii l. monstratum, post Apri- lis inciperet: quod adluic in Ecelesia inauditum eis. VOD si Lunae aequatio institueretur in fine Martii, ut in Compendio nonae rationis restituendi Calendarii significabatur, eniceren- . tur septem Lunationes Pasciaales o. dierum, ut in eo Calendario perspicue app. aret. Vt igitur Novilunia Paschalia noui Calendari j eisdem
limitibus, quibus a Concilio Nicaeno ad nouum usque Calendarium, concluderentur, & duae solum Paschales Lunationes o. dies complecterentur , ac proinde minus a consuetudine antiqtra Ecelesiae recederemus, reiecta aequatione illa in eo Compendio descripta, elegimus hanc, quam expotuimus; quippe cum secundum eam deprehendantur Novilunia omnia, praesertim uero Paschalia, eisdem prorsus diebus tempore Concili j Nicaenicontigisse, quibus eadem aurei numeri antiqui Calendarii facta esse demonstrant: quod secundum aliam inlia tionem Compendii nulla ratione euenit. Idque manifestium citiuis erit, si Epactas tam Calendari, noui, qu in illius, quod in eo Compendio describitur, in aureos numeros resbluat: quod qua ratione fi ri debeat, paulo infra docebimus. E am s. A D liare, in fine Decembris iuxta Epactam xx. apponenda quoque est Epacta i'. diuerso ab aliis charactere, uel colore, quae Nouiluniuim
ostendat ultimo Decembris, quando Epacta X ix. S aureus numerus
Fr ax xx. rta I o. concurrui: quod in multis an noritim millibus semel tantum con-
isnetet, in triginta uidelicet Cyclis decennouennalibus tabulae expa sari mei, quando octava eius linea, cui litera D, maiuscilla praefigliatur,ut hoc tepore accidit,est in usu. In ea. n. sola sub aureo numero i0.
Epacta xlx, scripta est.Epacta aut i P. vltimo diei Decembris amxam debere eo tempore Novilunium necessario indicare, hinc planum fiet
Quoniam ad Epactam cum aureo numero I9. currentem, qua ciliaque
illa sit, ad ijci debent i a. cum tamen ad alias addantur solom ii. in
ut sequentis anni Epacta formetur, quemadmodum ante correctionem Caledarij ad vitimam Epactam xxix. cum aureo numero I 9. currentem addebantur etiam 12. vi prima Epaci a xj. iterum componeretur, cum Cyclus Lunaris id necessatio exigat, ut infra docebimus: fit, ut cur rente Epacia xix. cum aureo numero iv. sequeti anno Epacta sit r. pr
pterea quod additis 12. i ad i9. fiunt 3 i. abiectisque 3 o. reliqua est l. pro Epacta anni sequentis . Quare cum usus Epachir I. incipiat in Ianuario, ubi diei 3 o. adscripta est; nisi Epacta i9. in sine Decembris repeteretur, ut ab ea iterum Novilunium inciperet ante Ianuarium, complecteretur Lunatio incipiens 1. die Decembris, ubi acta rix. scripta est, dies 19. quot nimirum numerantur a 2. die D cembris
210쪽
cembris us lite ad 29. Ianuarij; propterea quod in Decembri nulla alia Epaetaxix. praeter inam, qtiam ultimo diei adscribendam esse diximus, reperitur, aqua Novilunium possit incipere, neque in Ianuario alia Epacta l. ante diem so. qtia inuriam Novilunij exhibeat. Ratio ergo
Lunationum, quae per Cyclum decennouennalem inuestigantur, necessario existit, ut vel Epaeta r9. vltimo die Decembris repetatur, itavi Limatio Epax ex .x. die 2. Decembris inchoata contineat dies duntaxat 29. aliaque incipiat ultimo die ab eadem Epacta t9. ac dies 3 o. comprehendat, quot videlicet numerantur ab ultimo Decembris v
que ad 29. Ianuarii, vel ut Epacta l. adscribatur primo diei Ianuarij εregione Epache c. ita ut Lunatio Epaebe xix. die 2. Decembris incipiens constituatur dierum 3 o. aliaque primo die Ianuarij ab Epam t.
incipiens dies 29. duntaxat complectatur; Vel certe, ut Epacha I. rep natur ad ultimum diem Decembris e regione Epactae xx. loco Epactaeis. ut inde Lunatio incipiens contineat dies 3 C. antecedens velo Lunatio ab Epacta xix. quae diei a.Deceb adscripta est,inchoata,dierit efficiatur 29. dantaxat. Quia vero Epactariam distributionem in Calei dario a primo die Ianuarii inchoauimus , non videtur consentaneum, ut statim in principio Lunationum . equatio haec fiat per duas Epassis R. de r.eidem diei amxas, reiecta est illa aequatio in antecedentem diem, hoc est, in finem Decembris, ubi naturali ordine reponi deberet Epacta r. si annus a Ianuario non inciperet, quemadmodum etiain alijs mensibus Epacta I. sit pra R. collocata est. Sed quoniam se cta I .reperitur quoquc iuxta diem 2o. Decembrist, non visum est illam tam cito in fine Decembtis repetere, piaesertim cum ea non sequatur proxime ordine retrogrado Epactam xx. fini Decembris appositan . Epactam igitur I9. iuxta illam xx. scribendam esse censitimus, qubdrecto 'rdine se munio consequuntur hae Iliae Epactae xi de i v. in uetae
NE VE vero ex hac descriptionis Epactae 1'. iuxta L actam xx. PNMsequitur , duo Notulunia in tr. xspatium tu mitioru , in eundem illum diem incidere . Nam in eo Cyclo, in quo Epacta xix. cum aureo numero I9. currit, Epacta xx. non est in usu, ut patet in linea tabulae expansae, quam insequenti Cap. reperies, citi litera D, maiuscula praeponitur. In ea enim sub aureo numero I9. scripta quidem est Epacta xix. sed Epacta xx. non reperitur inter nouendecim Epaetas illius Cycli.
Α T QV E haec est dispositio naturalis Cycli triginta Epactarum per
dies mensium in Calendario , &quide unica,demonstrans Novilunia, Pleniluniaque, atque aetatem Lunae quotidie quouis tempore proposito, quanquam Noailunia coeta ur nonnunquam ascendere, aut desce
dere in calendario propter Lunae. aequationem necessatio adhibenda, aut propter illam intercalarem ter quolibet spatio suadringentor u ar norum omitte tu .Hic enim Cyclus Epactarum ita in Calendario digest. H, Neritu, est, & ad quicunq. anni magnitudine accomodari psit, si suis teporib. debita adhibeatur aequatio,vi proximo Cap. deciarabitur.