Noui calendarij Romani apologia, aduersus Michaelem Maestlinum Gaeppingensem, ... tribus libris explicata. Auctore Christophoro Clauio Bambergergensi e Societate Iesu

발행: 1588년

분량: 509페이지

출처: archive.org

분류: 축제 & 제례

181쪽

8 LIB. SECUNDI

duplex: Communis, atqtie Embolisini us Communis continet dies

modo 3 s . modo quod raro euenit) 3 13. quorum ille plenus, hi

cauus, seu deficiens appellari solet, atque uterque I 2. Lunationes comprehendit. Emboli simicus autem continet plerunqtie dies et 8 ii

terdu vero sised rarius) 3 83. Et prior qui de plenas,posterior Vero cauus

eodem imodo djcitur,atque uterque i s. Lunationibus continetur. Ne-

qae aliter Lunaris annus Ciuilis, quim per integros dies, in Calenil rio disiponi potest, aut supputari, quemadmodum neque Solaris , cuius

rei rationem abunde Cap. v. superioris libri reddidimus. Eadem enim ratio anni Solaris in Lunarem conueni . A N N V S Lunaris Astronomicus ineditis,aequalisve de Vero namqae , qaod admodum inaequalis sit, ac varius, S ad Astronomos pertineat, nihil hoc loco dicendum est praeter dies integros complectitur horas aliquor, horarumqtie fragmenta. Vt annus communis I 2. Lunationum continet Dies 3 s . Hor. 8. Min. 48. Sec. 3 8. Ter. I 2. sere: Embolismicus vero i3. Lunationum Dies circiter 383. Hor. 2I. Min. 3 2. Sec ψI. Ter. 23. Vna enim Lunatio,siue mensis Lunaris,secunduin m dium cursum, hoc est, interuallum remporis ab uno Nouilunio medio ad aliud, complectitur Dies 29. Hor. I 2. Min. V. Sec. 3. Ter. I I. sermo ex tabulis Prutenicis, quae hodie certiores habentur. Quae

Lunaris mensis magnitudo parum ab ea distat, quam Ptolemaeus Nicolaus Copernicus nobis tradiderunt, & quae in Alphonsinis tabulis describitur: ut vehementer mirer,ubi Compulistς inuenerint unius

mensis 'Lunaris magnitudinem Dierum 29. Hor. I 2. Min. 44. Sec. 3. Ter. 3. cum eam omnes Astronomi stati iant maiorem. Ex magnitudia ne mensis Lunaris a nobis constiti ita sequitur, dimidiatum mensem Luia uena comprehendere Dies I . Hor. I 8. Min. 22. Sec. I. Ter. 36.

Q aartam vero eiusdem mensis Lunaris partem, Dies 7. Hor. 9. Min. II. Sec. O. Ter.. 8. Etsi autem numeratio ista mensis Limaris per dies. horas, horarumque fragmenta, in Calendario, quod dies solum integros continet, describi non potest, eius tamen co nitio pernecessoria est, ut menses Lunares ciuiles, siue Politici ita inuituantur, ut cum anno solari possint congruere. Quod qua ratione per Cyclum decennouennalem fiat, hoc loco explicandum est .

. ITA QS E in Cyclo decetu1ouennali constituitur mensis Lunaris

Ciuilis, Dierum 29. Hor. i 2. duntaxat, omissis horarum fragmentis. Et qaoniam in Calendario horcae describi non possunt; disponi intur numeri Cycli decenouennalis ad Noailunia inquirenda eo artificio,vi Lunationes alternis contineant dies 3 o. &29. Ita enim sit, ut I 2. h ras , quae antecedenti Lunationi plus aeqtio tribuuntur, insecauens Li natio auferat, duaeque Lunationes completa antur dies 39. Quodecim vero Lunationes dies 3 s . qui annum Lunarem ciuilem constituunt; atque idcirco annui Lunaris ciuilis communis differat ii. diebus ab anno Solari communi dierum 3 os. Ex quo ellicitur, ut Novilunia insequentas aruit contingant plerunque II. diebus prius, qutun Nouit

182쪽

nia anni superioris; ita vis v. g. Novilunium aliquod sit die 19. alicuius mentis hoc anno,idem anno insequenti suturum sit die i8. eiusdem mensis; anno tertio, die T. atque ita deinceps, donec I9. anni compleantur, post quos Novilunium illud iterum ira diem 29. incidet: propterea quod omnes menses Lunares in I s. annis Solaribus compreliensi tot dies, atque horas fere complectivitur, ex quot anni I9. Sola res constituuntur. Nam anni i9. Solares s si tribuas cuilibet, ex Iulii Caesaris institutione, dies 36 s. hor. 6.ὶ continent dies 693 9. hor. IS. in quibus conficiuntur Lunationes s. & aliquid amplius, secundum cursum Lunae medium; totidemque Lunationes ciuiles in iisdem annisi'. Solaribus includuntur. Lunationes namque 23 s. mediar exigunt Dies 6939. & Horas insuper i ,. duntaxat, Min. 32. Sec. 28. r. F. ita ut anni 19. Solares superent ar s Lunationes medias Hora I. Min. 27. Sec. 3I. Ter. 1 f. Q io fit, ut Novilunia media, transactis I9. annis Solaribus, contingant quidem eisdem diebus mensium, quibus ante annos I9. fiebant,non autem eisdem prorsus horis, sed aliquanto prius, ea nimirum, quam diximus, seruata excessus ratione. Tanti

tum est temporis spatium, quo Luna sedes sibi in Calendario constit

ias, in Im annis anteuertit. Ex quo sit, ut in 76. annis, hoc est, in Cyclis decennouennalibus easdem sedes Luna anticipet Hor. 1. Min. Fo. Sec. 7. Ter. s. ac tandem in annis 3I 24-. die ferme toto. Hinc factum est, ut Noailunia a Concilio Nicaeno ad nostram usque aetatem quatriduo, & eo amplius, ad mensium initia sint progressa . CONTINERI autem in i .annis Solaribus Lunationes ciuiles a 3 s. ita planum faciemus. niam in anno quolibet existunt i 2. Lunationes diem s o. & 29. alternae,quae constitulit dies 3 1 . habebuntur in I9.annis Lunationes 228.& insuper dies zov. conflati ex II .diebus, uibus Solaris annus Lunare,ut supra diximus, superat. Ex his 2ov. iebus constituuntur 7. Lunationes extraordinariae , quae Embolism cie dicuntur, sex quidem dierum 3 o. singulae, & una dierum 29. utinii adicemus. Atque hae septem Lunationes extraordinariae illis 228. adiectae conficiunt numerum 23 1.Lunationum. Recte ergo Cyclus Lunae comprehendere dicitur annos Solares I9.cum in hoc spatio tem poris compleantur 233. Lunationes, quot nimirum in eoclem intem uallo secundum medium Lunae cursum fieri possimi, nisi quod manet illa differentia, quam diximus, Horae I. Min. 27. Sec. 3 I. Ter. FI. Sed doceamus paulo accuratius, quo pacto Lunationes 23 s. Civiles annis I9. Solaribus comprehensae expleant tempus totidem Lunati num Astronomicarum secundum motum medium. Nam cum in Civilibus omittantur horarum stagmenta,nimirum Min. V. Sec. 3. Ter. II. unius horae in qualibet Lunatione, non videntur Astronomicis Lunationibus Ciuiles aequari posse. Veriintamen fragmenta illa relicta bellissime compensisi per dies bissextiles, & septem Lunationes extraordinarias , ninc cognosces.

LUNATIONES ciuiles a 3 s. si cuilibet tribuantur dies 29-b

Quinta fit anilia

183쪽

q hoc ei , si eas alternis constituamus dierunt 3 o.&29. Uod Cychim pol hilare diximus, in conficiunt Dies 693 2. & Horas i 2. Totidem veros l. b. conte- Lunationes Astronomicae mediae complectuntur Dies 6939. Horas r

ι ' Min. *1. Sec. 28. Ter. s. Ad explendum ergo hoc tempus, desunt Li nationibus 23 s. Civilibus dies 3. &horae paulo amplius: qui d

.mit: i.. Mi. seetiis ita suppletur. In toto Cyclo decemiouennali , praeter dies int v minorum Solarium, supersunt liorae iI . collectae ex 6. horis quo

libet anno omissis, quae constituunt dies A. intercalares, & horas I 8. Dies ergo in A. annis bissextilibus tribuuntur quatuor Lunationibus Februari j 19. dierum,ut contineant dies 3 o. Auem igitur iam sunt Lil- natior res ciuiles quatuor diebus , sic, ut desint solummodo dies 3. α horae c& paulo amplius; quem defeetiam ita quoque supplemus.'

Quoniam ex I. Lunationibus Embolismicis, siue extraordinariis,pri ribus sex tribuimus tres dies, cum singulas constituerimus dierum 3 ita ut omnes sex superEt sex Lunationes ordinarias dierum 29-P. sexies duodecim horis, hoc est, tribus diebus; deerunt nobis iam hor. ardumtaxat Asia& paulo amplus: Immo quia Lunationi septi me,& vltimae extraordinariae, quae in Cyclo continet dies tantum 29. dedimus h ras i a. quas non habet. Eam enim, scut & alias, constituimus dierum 2 quando omnes Lunatione&233. civiles comprehendere diaximus dies 6932. dc horas I . in deerunt horae is amplius; qtiae restituuntur per horas illas I 8. quas in I9. annis, praeter dies intercalares, supereste diximus, remanebitque eadem illa differentia Horae I. Min. 27 Sec. 3 I. Ter. s s. qua anni I9. Solares superant Limnationes medias 23s. Apte igitur, S concinne Cyclus decennollenna, lis Lunae annis I9. Solaribus congruit, cum Lunationes 23 F. ciuiles inius comprehensis expleant fermό tempus totidem Lunationum Numnomiciarum mediocrium, ut exposuimus.

QVOD liquidius irinile ita percipietur. Lunationes 228. ciuiles in et in annis Solaribiis comprehense, si cuilibet anno tribuamus ra. nationes alternis dierum 3 α&29. constituunt dies 6726. quibus si addantur dies zo9. ex II. diebus, qui praeter I 2. Lunationes in quoliis

bet anno Solari sit persunt, collecti, fiet summa dierum 693 s. quibus rursus si ad ij ciantur . dies intercalares, & r8. horae in I s. annis Sol

ribus contentae, efficientur dies. 6939. hor. IS. quot in I9. annis Sol xibus continentur. Itaque etiamsi a 31. Lunationes , via. utramque statuendo dieriuri 19 .vltima excepta, quae solum 19. dies habet,constititant dies tantummodo 693χ. inseruntur tamen, atqae adduntur

extra ordinem in uniuerso ambitu Cycli decennouennatis reliqui dies 7-2.qui colliguntur partim ex . diebus intercalaribus,&horis I 8. parrim ex s. diebus,quos plus aequo sex Lunati bus extraordinatij et ibuimus. ut efficiatur numeras dierum 6939 bori i8. quot sei Eaa1 3 3. Lunationes medias Astronoinicas complendas requiruntur. Dis.sert enim hoc tempus 23 s. Lunationum ab illo annorum i s. l. irimi

184쪽

i que tu mira ordinem insiti stippient propemochim Minuta illa . ut 'i 44. Sec- φ. Ter. II. quae in quaque Lunatione Ciuili omittuntur , ct .. V i. ''.ί I a. alias horas, quas postremae Lunationi extraordinari. e detraximus; quippe quam dierum solum a. 9. constituimus, cum tamen aliae omnes mittun r. ηι. contineant dies 296 sex prioribus extraordinariis exceptis, quarum singulae 3α diebus wnstant. Nam Mim Sec. 3. Ter. I I. In 23 cii Lunationes multiplicata, efficiunt dies 7. Hor. . Min. 3r.Mc. 'Ter. s. quibus si adiungantur Ia. illae hone in xltima Lunatione ex- a tiaordinaria omissae, sit numerus Dierum 7. Hor i i 6. Llin. 3 2. Se as. Ter. s. qui a numero dierum T. hor. igia diis rx tantum Hora t. Min. 27. Sςc. 3I. r. s s. quantam disserentiam stipra diximus ei se inter 2; s. Lunationes Astronosmicas, secundi in cursum Lunae me diu,& iv. annos Solare . Hic igitur estςalculiis Cycli Lunaris i 9. anno. rum, siue Aurei numeri , quem mirabili sane rtificio Meton Atlie niensis circa Olympi Uem 86. excogitasse perhibetur, ut merito prui ΟΠ. My omnes sere Nationes ta Novilunia indaganda receptuS sit . . .

QUO PACTO AVR EI NUMERI IN CA

lendario disponantur ,& cur, ijs amotis, in e rum locum Epactae substitutae sint. - . . . .

CAP. II. l

VM vetere cognouissent Novilunia, transactis I9.an- nno ordiae au-nis, ad eosdem dieς rei terti,descripserunt in Calendario totidem numeros ab r.vsque ad I '.quos aureos dia tra' isti -xerunt,iuxta eos Zies , in quibus quolibet annorum I9. spatio multunia contingebant , ita ut r.ei diei praefixerint,in quo currente aureo ninnero I. ivluniu fiebat: Et 1. illi diei,in quem Novilunium incidebat, currente aureo numero a. & sic de caeteris. Qua tamen in re diligeter obseruariint,vi Lunati nes essent alternis 3 dc 29. dierum; Et ut Novilunia unius anni prae uenirent antecedentis anni Novilunia plerunque i I. diebus, propter illos II. dies, quibus annus Solaris coimunis dierum s annum communem Lunarem dierum 3 s . superat. Ex hac descriptione aureorum nimaerorum emersit inter illos ordo, de series elusinodi, ut in Calendario non seruent ordinem naturalem numerorum, sed maior . sere numerus anteeat proxime minorem, Ir. diebus, propter illos II. dies, quibus annus Solaris Lunarem excedit: ita ut collocato v. g. aureo numero I. prope diem aliquem cuiuslibet mensis, proxime maior aureus numerus 2. eum praecurrat versiis principium mensis, undecim

diebus, decem diebus interpositis: propterea quod anno insequenti Novilunium eiusdem mensis undecun diebus antecedit superioris.-ni Nouia

185쪽

ni Novilunium. Ita quoque aureum numeruili I p. in Calendario ant cedit versus initiu mensis undecim diebus aureus numerus r. qui proxime sequitur aureum numerum r9. in serie numerorum naturali. E denique ratio est in caeteris aureis numeris: . Raro admodum antecedit maior proxime minorem decem tantum diebus , ct multo rarius duodecim : quod tamen interdum contingit , natura Cycli decennouen natis id ita postillante D. HINC fit,ut in Calendario quilibet aureus numerus sequens constituatui per additionem octonarij ad antecedetem aureum numerum, abiectis tamen I9. si summa maior fuerit, quam 19. vel quod idem est) per subtractionem II .ex antecedenti aureo numero, additis priusi'. si stiperior aureus numerus maior , quam II. non fuerit , ut suDir chio fieri possit. Rursus efficitur, ut vicimm antecedens quisque aureus numerus ibrmetur per adiectionem ii. ad sequentem, abiectis tamenis. si maior fuerit summa, quam I9. vel s&in idem recidit in perdetractionem 3. ex aureo numerosequenti, additis prius I9. si sequens numerus maior non fuerit, quam 8. E. X eadem dispositione aureorum numerorum in Calendario sequitur huiusmodi inter eos colligatio , ut sequens, si minor est , quam antecedens , antecedentem sequatur proxime, non proxime autem, sed in tertio loco, relicto nimirum uno die vacuo, si maior. QDd tamen quibusdam in locis Calendarij non seruatur, sed interdum,etsi raro , maior proxime etiam sequitur minorem,Cycio decennouennali id ii cessario ita exi ente, ut Lunationes videlicet coiistituantur alternae so.& 29. ferme dierum. Itaque cognito aureo numero, qui in principio Ianuarii sicribitur,sue primo die id fiat, sue secundo, tepore Concilij Nicaeni ponebatur aureus numerus s. ad primum diem Ianuarii: Nunc autem post Calendarii correctionem, si aurei numeri in Calendario essent describendi, piae figendus esset aureus numerus s. secundo diei formabuntur ab eo omnes alij aurei numeri insequentes per additi nem 8. uel detractionem II. ut dictum est, seruato hoc ordine , ut m

nor maiorem sequatur proxime, maior autem minorem non proΣime,

saucis locis in Calendario exceptis, de quibus mox nonnihil dicemus . tem cognito aureo numero , qui ultimus est in Decembri, siue postremum diem is occupet, siue penultimum. formabuntur ab eo omnes. alii aurei numeri antecedentes per additionem II. uel subtractionem. 8. &c. Sed quoniam unica regula pro illis locis, in quibus maior numerus minorem sequitur proxime, tradi non potest, propterea quod non semper ide aureus numerus in principio Ianuarij,aut sine Deccmbris ponitur,sed alius alij succedit, quoad omnes aurei numeri lanu ril principium occupauerint,aequatione Lunae id ita postillante.vt anfradicemus; facilius eosdem aureos numeros in Calendario digeremus beneficio Epactarum in Calendario descriptaru , quarum dispositio de sicillima est, oc immutabilis , ut paulo post docebimus. NON videtur camen praetermittenda aureorum numerorum dispo

sitio

186쪽

stio in Calendario, qtio ante correctionem Gregorianam usia est Ecclesia,S quo ni inc post correctionem uteretur, si in eo aurei muneri, non autem Epache, deberent disponi: ut intelligatur,quibus iii locis maior aureus numeliis minorem sequatur proxime. Posito ergo numero s. ad primum diem anni,vi tempore Nicaeni Concilij factum est, Dmaa,intur omnes alii per continuam additionem 8. reiectis semper i s. quando sui vina maior fiterit, tuam i 9. de posito minore proxime sub mai re , maiore vero sub minore non proxime, paucis hisce locis exceptis, ut Lunationes fiant alternis 3 dc 29. dierum. Die 3. Februarij scribatur numerus I 9. proxime sub minore i I. Et die 6. Aprilis; Iunii; &2. Augusti, numerus 16. proxime sub minore S. Item die s. Octobris.& r. Decembris, numeras i s. proxime sub minore I. Piaremo , di-6ositis hoc ordine omnibus aureis numeris, promoueatur in Iulio, de omnibus. alijs quinque mensibus insequentibus, usque ad finem anni,

aureus numerus 19. ad superiorem diem,Vt proxime sub minore numelro II. collocetur: atque in eis lena mensibus numerus minor 8. scribatur non proxime sitb 1 9. sed uno die vacuo relicho. Non me fugit,Campanum,& alios nonnullos, in Decembri non apponere numerum I s. ad primum diem, sed ad secundum, una cum aureo numero a. ssed quia tutic rei alij omnes reclamant, quod absurdum sit, in uno Cyclo dece liouennali dii 'Noui limia in eundiem diem incidere,oualia sunt ab aureis numerM . es indicata,cum hi ex Campani dispositione,cadat in diem i. Decembri ; maluimusi cum aliis C titistis describere nu-nierum i s. ad dii in it. Decembris proxime post minore s. vltimo diei Nouembris a xu . Hoc igitur modo aurei numeri ex sententia Concilij Nicaeni in Cadendario ante correctionem sunt collocati. Hoc vero tempore post correctionem ita essent collocandi. Descripto aureo numero 9. ad diem 2. Ianuarii, forniarentur iij minues percontintia ad- ditionem 3. ut prius,hisce locis, priopter Lunationζs alternas 3. . ac 29. dierum, exceptis. Ad diem s. rebruarij3 s. Aprilis; s. luniq; i. Augi ihi; ap. Septembris, de 27. Nouembris, scribendus esset aureus nucleius I . pMoxime post minorem au eum ni in erit 6. Item ultimo die De-cebiis statuendus aureus numeriisl i9. praxim Litib minori a r .sed age, lut hoc discrimen ma is appareat, utrumque Ua lendarium cum aureis I

ECCLESIASTICUM,

ni tortebiohem a lGregorio XIII. l factamus aest.

187쪽

LIB. SECUNDI

IANVA RIVS

numeri Ditic. Mensis

viij f

xv j

is 2

FEBRUARIVS

Aurei Liter Dies

numeri Diai c.

Mensis dCAL.

. NON.

xiij d

III 2

I xviii

cxvi

II iiii

is 2 rix

xvij

188쪽

viii

prid. NON.

Aurei numeri

Dies Mensis

APRILIS

iiij

189쪽

M AIVS

Dies Mensis

iiii

viis

x v iii

iiij

fxiiii

xv ij

visi

Mensis eo

xii j

iiii

iliis

xiii

xviii 232

xiiij

190쪽

Aurei Litere Dies

numeri

x viij

vj I 6

is 2

xiiii dra

Aurei Literq

r viii

I xii d

xvii

xiiii

liij

prid. O

SEARCH

MENU NAVIGATION