장음표시 사용
381쪽
VIII . De Tribuni-eia potestate.
pulus, & milites In fide e tinebantur; neque tantum se insuperstitione non dum satis inclinata magna imperii portione, mutetissent; sed se grave peti
culum sibi ereassent, ab eo qui fallorum sacrorum auctoritate per homines veteri errore eorreptos res, de consilia Principis. turbare potuisset. Quam Derorum potestatem , suscepto amictu Pontificio, explimere oportebat idia eoque haud facile a Zosimo dissenserim, qui refert potestatem simul hane.& insigne illius praelatum fuisse ab Imperatoribus etiam Cristianis usque ad Gratianum, qui primus, egregio pietatis exemplo, recusato amictu Ponti fi cio, exteriorem quoque faciem hujus superstitiosi muneris a se avertit , ut cumque Gothosredus junior, & cum recentioribu& aliis eruditorum Tille montius contra Zosmum pugnent: quem alia Praeter argumenta, tuetur hae epotissimum a nobis adducta ratio exercendae sacrae pote liatis, jurisque auctu ratis ι quo sine vinculo quonam pacto Imperator tot milites a vero cultu' a. berrantes ad militare sacramentum adegisset, militarique disciplina rexisset quae salso tum numinum religione nitebatur λ Quinimmo Religio non solum vera, quae dimicat armis divinitatis 3 sed etiam falsa , quae armatur viribus multitudinis, adeo pollet in rebus humanis, ut quando Princeps tulisset ullum se sacrotum auctoritate in majorem, si qua contentio saero tum causa eruispisset, perieulum fuisset ne inter motus vulgi rerum divinarum arbitrum aris bitro humana tum facile praeferentis, ab ipsis militibus religione pessitietis,& dirarum tot midine correptis adduceretur in Pontificis Maximi potestata
Postquam autem Imperatores Praesidio sibi adjunxerunt auctoritatem divi nam, suam in custodiam vim etiam adhibuere popularem, assumpta potestate Tribunicia, a in qua populus Vires omnes suas, ae talem immunitatem collocaverat, ut qui tribunum verbo aut re violasset, is tamquam facti. legus, ae devota Diis victima impune interficeret ar proptereaque tribunitia potestas Gerasancta dicebatur, quia lancitum erat ut sacer Diisque imis molandus esset quisquis tribunum Oiscndillet. Quoniam autem tribunus creandus erat e plebe, Imperator vero in Patriciorum numero censebatur, propterea non tribunum se constituebat, sed suscipiebat tribunitiam potestatem, ut relicto munere plebejo , muneri x tamen auctoritatem assequeretur r quae in , iis impediendis per littereessionein tribunorum propriam, de in leo ibus ad populum latendis, de in defende adis civibus versabatur , Ee praesertim in vitae tam aeque securitate , quam omnem Princeps trahebat 3 potestate sacro. sancta tribunorum , in qua fundabantur majestatis leges r quibus eo nomine rei damnabantur , quod populum in tribuno, 3e tribunum in Principe violasse censerentur , Me e animadversio capitalis , qua plurimos sibi infensos , aut suspectos Imperatores sustulerunt , non e regio jure , quod Roma exulabat , sed e potestate tribunalia profluxerit, per quam jura populi univetia Princeps exhauserat . Ideo Tacitus f ι ) ait : ia su-mi
tonius t e reseit , Tibeii uin jure Tribunitiae potestatis ultum fuisse eonia vicium in se j .ctum , cum inter graeculos sophistas Rhodi versaretur i citato pro tribunali, atque in carcerem conviciatore conjecto. Tribunitiam porro potestatem , excepto Tiberio , cui tribuebatur in quinquennium . d) Augustus c., exemplo Iulii Caesaris accepit per Pctuam, quam sequentes Imperatores sibi renovavant singulis annis quibus Tribuni alii creabantur et adeo ut ex annis Tribuniciae poteliatis qui notantur , anni colligantur imperii r quamvis Imperatore1 n a, a Kal. Ian. quibust Tribun ip ο-
382쪽
magistratum Inhibant, sed a die , quo potestatem susceperant, annos potestatis suae Tribuniciae ad Claudium usque II. Caesarem numerarent. Ut autem Princeps famam, & statum aliorum propriae potestati subjicerent, atque in vitam, Se mores civium animadvertentes, quem vellent Senatorem e Senatu moverent, Equitem ex equestri ordine ad plebejos rejicerent, bonaque aliena censia agendo pro suo arbitrio aestimarent; censoriam potestatem gerebant, vel solo exercitio sine ullo honore, & nomine , a vel cum nomine, atque honore magiitiatus, ut Domitianus bὶ qui censuram perpetuam suscepit; vel sub nomine praefecturae morum : ut Iulius Caesar ι e) aut morum legumque regiminis ut Augustus, d) qui patris exemplo,
mutato eius magistratus nomine , censurae odium invidiamque mulcebat. Urbanis hisce magistratibus in eorum personam collatis, Imperat Oresconjunxerunt supremum provinciarum regimen , delatum a Senatu per imperium proconsulare, quod iis tribuebatur omnibus; ad eout non modo in Provinciis universis eam potestatem nansciscerentur, quam singuli Proconsules in sua, ubi rebus in civilibus potestatem, & in militaribus imperium habebant lege Curiata; sed imperium quoque liberum , ae summum sine provocatione, quale Cn. Pompeius bello piratico lege Gabinia impetraverat, c. ubi fit i stant Imperatores creati a Senatu accipiebant. Quod imperium proconsulare extra pomoerium, sive urbe statim egredientes sublatis in si enibus ex pro nebant in omnem orbem Romanum , proptereaque ,& Proconsules appellabantur: quamvis & intra pomoerium Augustus
ide in imperium ex S. C. retinuerit. Idque imperium est illud militara , in quo cardo vertitur principatus r quod florente Republica perquam raro re paucis, ae praefinito tempore ; Imperatoribus vero tota vita tradebais tur, tamquam consules crearentur provinciarum omnium; cum proconsul in certam provinciam consularem potestatem explicaret. Quo imperio cum principes omnem Proconsulum potestatem adprehenderint, propterea non consueverant solemniter inscribi Pνeconsutis, ne veluti certis provinciarum
sin bus inclusi modum imperio suo accipere viderentur. Quae causa latuit Casau bono valde admiranti, quod in tuis titulis principes illum Proconsutis non insererent. Et si non desint inscriptiones antiquae Imperatorum , si in quibus abscisse legitur P οιο o. vel P ae. Sed vel ab ignaris haec, de plerumque imperitis rerum ei vilium fabris adjecta fuerunt , quod intelligerent Imperatorem agere, atque. haberi ubi Proconsulem ; vel Proconsulare signifieant imperium. Quo Deilius mihi persuadeo, ex omnibus Imrctatorum iuribus Proconsulare imperium, velut eorum fuisse ordinariam rotestatem ι cum numquam illis a Senatu deesset ubi semel a militibus .imperatotes appellati sub ductu, auspicioque suo P. R. exercitus accepi sient . Tum enim eos , tamquam cognata potestas , Proconsulare imperium perpetuo comitabatur: utpote auctoritas militaris , quae a Senatu ad confirmandum militem'judicium , & ad expediendum munus Imperatorium tribuebatur e adeo ut in Impetio Proconsulari juris Impe- Iatorii summa versetur et quo imperio ablato, ipse videtur ademptus Imperator I cum si auferantur magistratus urbani, nempe tribunitia potestas , &censura, nihil de Imperatorio munere pareat. Ideoque Tribunitia potestas , utpote adventitia simul , & summopere principi necessaria, titulis interjieitur semper, ne sua cum fraude intermissa videretur ab Imperatore; Proconsulate vero Imperium saepius omittitur, quia omni uinopinione cum jure Imperatorio cohaerebat , ut opus eo expresso non esset. Quod enim in dii crimen venire nequibat, nullis titulorum erat mom
383쪽
Antonini. XII. De Patris Pa triae Appellati
De Senatoria Impera toris Dignitate.
numentis reparandum. Ad coereendas quippe provincias per Imperium Pto- consulare, Respubliea ediderat Imperatorem. Ideo Trajanus, ut videretur sibi designasse suceessorem Neratium Pristum a) haec ad eum verba dire. xit : Commonti tibi ννουineias, si quid mihi fatale esturustis. Ad horum magistratuum plenitudinem, Senatus adjiciebat Imperatoribus munera quartam consularia, quae scilicet etiam quando consules non crearentur, communia cum consule habebant Imperatores non jure quidem suo , sed ex saeuitate tributa. Eaque sunt potestas habendi Senatus, & S. C. f ciendi , & ad Senatum referendi semel , aut bis, aut ter , sive de una , duabus, tribusve rebus: quod ius primae, secundae, tertiae, quartae, quintae relationis appellabatur: nam hunc supra numerum Concenum non imvenitur. Quod satis arguitur quam procul abiret ab Imperatorio munere pote Itas regia illa , quae pulsis Tarquiniis, singulis annis per populi comitia conferebatur in consules, in quos jure magistratus transibant munera ista, quorum Imperator Senatus concessione potiebatur: adeo ut non quemadmodum consules statim post initium magistratum , aut aliquando post ipsorum designationem; sed post jus reserendi eis a Senatu oblatum totidem de rebus relationem facere possent Imperatores , quot serret a Senatu tributa saeuitas: quae non eodem semper numero ad eos perveniebat. Augustus enim quoties Senatus convocaretur jus habebat unius tantum relationis, ut refert Dici, b cujus sincerum sensum a Xilandro eversum ,
optime reddidit Casa ub. c in qui locum Dionis illum ita restituit
ossis. Xilander, neglecto non sine summo crimine, verterat, do ευμ basqua νabus velletra quasi liberum Augusto per Senatum esset de rebus omnibus reserre in infinitum: cum id, utpote portio potestatis consularis, nempe regiae, per qstam parce tribueretur Imperatoribus , inter quos Pro
bus d ius tertiae relationis accepit, Pertinax quartae, ce M. Antonius quintae.
Quo autem admoneretur Imperator, se reipublicae causa imperare , non sua . eumdem honorem ferebat a Senatu , quem M. Tullius conservator Urbis acceperat a Q. Catulo , nempe PHςm Patras appellationem, qua principi populus non tradebatur tamquam in Patriam porestatem; sed tam quam liberi paternae benevolentiae, ac beneficentiae commendabatur: ut Imperatores quidem benefactis eorurn, a Populo parentum censerentur loeos populus vero illorum, tamquam parentum ossiciis, & Iaboribus frueretur: Quo sensu institutum hunc honorem fuisse , cum primum Iulio Caesari, deinde Augusto deferretur, icribit Dion, ἡ ut eumque huie eidem honori sequenti uiri temporum adulatio Iuris patrii aliquid indideriti quod sorsan in hortando, atque admonendo pone datur. Hinc Tiberius, sive uti molestiae simulator callidi minus, qualis a Tacito in deterius omnia principis illius trahente perhibetur: sive potestatis, quam illustrium nominum appetentior , cognomentum hoc tamquam inutiliter invidiosum refugi e . Adrianus distulit, Augustum imitatus, a quo sero acceptum memoraia bati tribuebatur enim, ut Appianus non scribit, non ad amplifieationem potestatis, sed ad perfectu in testimonium egregie metitorum. Praeturea ut princeps potiretur Senatus iuribus, & ejus ordinis majestatem tueretur, unde & ipse duceret suam i si creatus Imperator antea Senator non suis led , ad imperium vocitus centiduo in Senatum legeba
384쪽
turr propterea quod ex Imperatore, a senatoribus unum In Republica eor pus componeretur ad regimen orbis terrarum et ut profitetur Iulianus . a 3 Quam potestatis communionem cum in Senatu ita oderat Nero, ut Uatinius . eum gratius ei blandiretur, diceret: OIi ta Casay quia Senatotus es. Erebat nimirum superbos principes plura sibi esse permissa , tamquam Senatoribus, quae pro suo jure, tamquam principes usurpare maluissent. b Nam Rugusti appellatio venerationis, & honoris, non pote statis incrementum aD ferebat. Octavius enim erubescens s bi Romuli nomen adserere, illud Augusti ejus loco accepit ad succello res productum simul cum Caesaris cognomenisto, quo ille successionem haereditariam Iulii, posteriores vero principes proximam sua in Imperii spem notavere et unde Caesar tamquam designatus; Augustus tamquam sublatus ad Imperium, princeps dicebatur, de quo alio loco susus. Nunc enim opportune subijciemus Senatus pote itatem, ut doceamur, quae Princeps Iamquam Senator gereret, & quam potestatem Senatus in principem , utpote Senatorii corporis Portionem retineret. Romulus igitur imbutus institutis Graecorum e commercio finitimarum gentium apud quas Numitoris iustu fuerat educatus, regimen sundaturus in exulum turba, & agrestium, ac bellicosorum hominum odio servitutis , &spe augendae libertatis ad eum confluentium; sui principatus exemplum non coepit a stolida dominatione barbarorum, atque Persarum, quorum jura
omnia e Regis voluntate fluebant; sed a Thesei regno, qui belli tantum se ducem, di legum custodem ferebat; caetera civibus permittebat, e &a Republica Lacedaemoniorum, quorum sub regibus Senatorii, ac plebeii ordinis auctoritas, & per eam civium libertas integra manebat. d o- circa publicam potestatem Romulus inter Regem , Senatum , & Populum ita distribuit, ut nullius potentia communem everteret libertatem. Quam . vis enim domi, inllitiaeque ipse praeesset; jussa tamen sua suspendit a judicio Senatus: se illi enim publicorum omnium negotiorum permisit auctorita. tem, plebe ipsa minime neglecta, cui, cum in universi populi corpus concederet; magistratus creationem, & legislationis jus, & belli, pacisque reliquit arbitrium. Unde Minuccius apud Dionysium csὶ memorat sub Regum administratione nil actum sine S. C. suisse: adeo ut nec populi scita sine SCto rata haberentur; si in quamvis postea versa ratio suerit, aucta potentia, qui non modo lege Valeria judiciorum capitalium potestatem accepit inlli tuta provolatione ad populum; sed tribunitiis contentionibus obtinuit, ut omnia S. C. populi judicio co ri probarentur. Imperio autem in Repub. exorto, elanguerant quidem vires, animique Senatorum sibi euique metuentium a potentia militari unius in manu collocata ; non tamen ceciderunt , sed potius invaluerunt jura Senatus rquoniam Imperatores facilius sibi ducentes nobilium , & paucorum , quam ignotae , atque infinitae multitudinis , sive metu, sive gratia versare animos; arte, potentiaque sua curarunt, ut comitia e populo transferrentur ad Senatum I in quem una cum comitiis transierunt omnia jura populi , & consequenter magistratuum ereatio , & judicia capitalia ,& summa legum potestas, & belli pacisque, arbitrium: ut breviter omnis Respublica e campo migrarit in Curiam . Quae eo mitiorum sub Ductat ra , & Triumviratu turbatorum translatio , non Augustum , qui ea pristino more ad populum sibi morigerum revoca vetat; b sed Tiber umhabuit auctorem, qui sibi minus putans negotii sore cum paucis , quam cum universis 3 ut deprimeret plebem , avito plebeiorum odio extulit
optimates, x exercitium potestatis civilis populo ereptum , tradit Se
si Livius I. r. xv. De Republ.
in Senatum translata , &de comitiis.
2.e . O. Tacit. annal. lib. 1.
385쪽
natoribus t quorum voluntas, motus, atque conatus ei & apertIores erant; utpote cum de illorum numero ei set ipse unus , de flexibiliores propiee militatem potentiam, qua . sacilius divites , de nobiles opibus, honoribus que suis metuentes, quam ignota, & improvida multitudo, compti munis tur. Unde ab eo tempore popularis quae fuerat, versa est in Rempubl. optimatum, cujus militare caput erat Imperator, civile consuli eorpus vero integrum Senatus. Et quamvis Tiberio nisi ab omnibus rogaretur, fas non fuisset mutare Rempub. tamen quia initio populus non admodum indigne tuis lit, postea vero neglexit, ac dissimulavit,. ut Tacitus testatur . qui scribit,aηπal. ca) populum ademptum sibi comitiorum ius , qua tum non esse, nisi inani puis p D, more; propterea quod initio quidem erat infirmum, utpote non a commuis ni conlilio, sed ab unius potentia procedens, postea tamen tacita populi voluntate, atque illius rati habitione convaluit: praesertim quia loco suffragiorum, populus favorem suum praestabat iis, qui a Senatu crearentur, ne deesse videretur popuIus Consulibus creatis 3 ut ostendit Tacitus, cum aie
tb M. a. his. fictasN. ιγ Propterea etiam Dionis tempore comitia durabant: ne contra v. 93 . leges creati viderentur magistratus o ιοις ἔπια ut ille ait. e) Nam neque cc pu- 4 , spatiorum, aut Athenientium institutorum variatio ex Lyeurgi, aut Sol . . nis auctoritate; sed ex populorum comprobatione sustinebatur. Et resert
o)Uiolim , idem d) Ideo Caiati post devictum Pompe jum summa omnia munera
9 suisse decreta, ut iis decernendis, auctoritatem eorum conserendorem p pulus Rom. retineret, atque ex nativa potetiate sua tribueret, quod praese sibi Caesar arripuisset. Hinc a Tiberii tempore magistratus creabantur suffragiis Senatorum convenientium in Curiam, quo prineeps mittebat eam di dato si quorum aliquod omnium suffragia laturos Senatui commendabat, e M. 38. par. alios studiis fautoribusque suis, de sorti tradebat, ut refert Dion. s. Ex634. quibus qui impetrassent, ne populus a comitiis omnino videretur ex elusus in publicum a suis deductis neces lariis prodeuntes, ad imaginem vetustatis re-IO. nunciabantur. Unde tradit Suetonius in Domitianor Domitianum comi.
aiorum eo Miaνium die destia ara perperam a Praeoua non confutam ad puatum , sed imperaro νam ρνonunciatum . Qua in adumbratione veterum comitiorum populus auctoritatem suam retinebat, ejusque iura his in imaginibus perinde imposterum vivebant, ae doctrinae & res perpetuo vivunt in monueentis
litterarum. Nam, per figuram eam veterum comitiorum, populus conllaniatem sui jutis conservandi voluntatem significabat Senatorum , ex Principis , perque adhibitam speciem vetusti moris , ipse populus potestatem civilem sbi numquam exutam iundere videretur in candidatos . Neque o lib. 8 pag. Dion tu diversitatem ullam creationis consulum , & magistratuum alio-β33 rum prodii et quia sermonem ille non de creatione magistratuum institue rat sed de arbitrio , quo Tiberi , instituendo tempore consulatu una,
ae numero magistratuum aliorum, utebatur. Unde cum retulisset arbi trium illius super tempora consulatuum ι postea transit ad arbitrium ejusdem super aliorum numero magistratuum et quos , enm in Senatu creati selibat, non excludit consules, de quibus supra memoraverat: eos enim taei te sub nomine magistratuum , qui in Senatu petebantur , meo judicio comprehendit I cum oratio sequens, quatenus pertinet ad comitia , quae agitabantur in Senatu, commode reseratur etiam ad consules m su perioris orationis parte locatos. Dum enim Dion arbitrium Tiberii resertia consulum tempore, ac numero .modcrando a non ad creationem oro nario. Diuili
386쪽
n illorum eonsulum respectum trabes; sed ad ordinationem suffectoriimi quorum aliquando unum, aut binos, aut ternos ci, ultrave duos mentes conis
suetos arbitrio suo creabat, exemplo Iulii Caesaris, qui primus, teste eodem Dione, ain commentus eit hujuscemodi consules, ut cluderet potesta l. 43.p. 136.
tem ordinariorum , qui nomen anno dabant, dc soli legitimam potesta- vid. eumdem p. r. tem retinebant, utpote a Senatu manantem ubi erant auspicia, & auctoritas p. 378. l. G. instituta more majorum; adeout in sustectos tantum transiret exercitium. Hi ne insignia consularia, & scipiones eburnei, quae symbolum erat, de arispumentum consularis imperii, a Senatu tradebantur: perinde atque hodie a summis principibus tribuitur auctorainentum, quod barbari vocant in-st ιι ωνam. Quamobrein non dubitarim ex eodem Dione deducere communem Consulum, de magistratuum aliorum creatione or per comendationem
scilieet, & suffragium Principis, ac Senatorum, & designationem apud populum: ne Senatu, ac plebe prorsus exclusis , vitio creati consules haberentur, & religione vetarentur munus nefarie impetratum exercere . Unde, utcumque aliquid peculiare habuerint comitia consularia, quod nondum innotescat, omnino certe oportuit Principes non e potentia sua militati proferre consulatum candidatis , sed rite Senatus e legitima pote state publica qtie auctoritate, sine qua non consules fui isent, sed satellites tyrannorum. Et sane si suo jure Princeps creabat consules, quid opus erat eius testimonio ad suturorum consulum creationem p Atqui ex Spalliano b sci- b DIul. e. i. mus Didium Iulianum consulatum sibi meruissse testimonio imperatoris . Testimoni uin vero Imperatoris, non apud Imperatorem ipsum pro serendum fuit ; sed apud alium , qui auctoris loco aut judicis esset , nempe apud Senatum , de populum 3 repugnant enim eumdein eisse testem , qui Se judex. Quam Tacitus ce) Contalum creationem per comitia ignorare non c I. I. annal. potuit; utcumque illam, quae sub Tiberio usurparetur , obscuram sibi fa- romteatur. Etenim praeteri Suetonii locum c a luperius adductum ali uin et lia id i o Domit. dem locum habemus in Vitellio, Ο quem comitia consularia in decemo id masse tradit annos. Quo in loco notandum inter nefaria Vitellii a Suetonio politum fuisse, quod in decem annos consularia comitia ordinaverit,
de se perpetuum consulem ediderit. ) Et in Vespasiano memorat I co- f tu Vitel. e.
mitia secundi consulatus: ut intelligamus, sine comitiis, Imperatoris albi. O. trium satis non fuisse ad legitimum consulatum. Nec desunt aliorum scri- g . s. prorum testimonia de comitiis consulatibus. Nam apud Lampridium b in- ch in Alex. SP
venimus in Consulum creatione mentionem tνι nun ιnum: quae vox eit popu- vero c. 22.
larium comitiorum. Et Vospicias ci) refert Tacitum impHνa e fa νι Da ton- i iuricii ς,9 latum a S/uatu non petuis. Quid autem oportebat a Senatu consulatum petere, si ab arbitrio pendebat Imperatoris λ Aut quomodo Senatus negasset, si coneedere jure suo nequisset Neque obscurum vetusti moris in comitiis
consolaribus vestigium se nobis offert ex Plinii panegyrico. E quibus colligo
Imperatorem nominare consuevis Ie in Senatu quos vellet Consules; sola vero Imperatoris appellatione Consules non suisse, sed exsuffragiis Senatorum. Nam Lampridius, ut Alexandri reverentiam erga Senatum extollat, refert eum Consules, nisi ex sententia Senatus, numquam nomina IIe. Tandem dubitationem tollit omnem S. C. sub Vespasiano conditum, quam Regiam appellant : ubi non excepto consulatu , decernitur eorum omnium candidatorum , extra ordinem lationem habendam , quos Princeps S. D. Q. R. commendaverit. Ex qua Casau bomis Κὶ optime concludit hac formu- Κ in Suet. inla. imitatione C. Caesaris, fusile usos tequentes Principes , cum candida. GH p 4 .ros suus S. P. Q R. commendarent: Commendo vobis illum, tr illum. Maje-
387쪽
satis porro summ1m etiam exorto imperio, in Senatu mansisse , hine praecaeteris colligitur, quod Imperatores Senatui assurgerent I quod cum vel oblivione, vel fastu Iul. Caesar. neglexisset, & Senatum ad se sedentem venire sustinuillet; in eam invidiae flammam, & arrogantiae opinionem se eon. i Dio I. ι. jecit, ut justam percussoribus sitis causam insidiarum paraverit. a 144. Ab eo quoque, nempe Tiberii tempore, Iudicia illa omnia, quae popu-XUI. li erant, praeipue perduellionis, & majestatis; S quaecumque negotia pro- De Iudiciis vocationis iure ad populum ferrentur, devenerunt in Senatum, simul cum Publicis . comitiis populatibus, ubi antea tractabantur. Etenim Senatus & antea qui-
sub Imperato tibus in populi locum succedens , cognitionem popularium quoque suscepit negotiorum, quae passim apud scriptores in Senatu agitata
negotia, π Privatorum maxima apod Patν es tractabautuν, dabat nyque ρνimονibus dispere. Cum autem inter Senatores, ut Corum unus cognosceret, ae
judicaret Imperator, qui etiam in omnibus judiciis calculum suum serre poterat, quod, Dione telle, d Augusto ptimum concesserat Senatu si & periculosum esset solius praendio legis discrepare a sententia potentioris 3 iudicia illa quae instituto Reipub. liberis Senatorum sententiis permittebantur , opinione militaris potentiae plerumque trahebantur ad voluntatem eius, qui legiones habebat in potestate , quique judicabat quidem aequo iure cum caeteris; metu vero tacite in animos immisso, sententias corripiebat univer lorum. Quia vero, ut resert Suetonius, e Neronis tempore, atque a Pro bo etiam constitutum fuit, ut ab omnibus iudicibus ad Senatum appellaretur; evenit ut Princeps judicans cum Senatoribus ipsius potentiam verentibus , ejusque sententiam plerumque complectentibus, cautarum fere omnium redderetur arbiter. Et quoniam, si res ad pauciores pervenerint, facilius deducuntur in poα testatem unius, cui expeditius est aliquot superare , quam omnes , Augustus etsi nihil ademerit Senatui, qui vetera, & consileta iudicia sub eo, aliisque principibus exercebat, & populorum legationes excipiebat , & Regibus responsa dabat; Iὶ ne tamen omnibus, ac minoribus etiam in negotiis consulere, atque industria sua ducere Senatores cogeretur universos; &hmul , ne praeter jus f. sque decernere videretur absque auctoritate Senatus, sine quo nihil erat legitimum; consilium sibi constituit ex duobus, vel altero Coni a. te, quando ipse consulatum gereret; & ex magistratuum singulis, & expri- motibus Pat una XV. sorte datis ad sex menses. Quo spectat illud Suetonii hὶς 33- in Augusto, chin sibiqu. institute tonsilia sorti i semestria, tum quibus de nego
tris ad sequentem Senatum ν erendis anta tractaνM. Quinto vero ad adnistra in
tionis publicae sibi dela. ae decennio, a Senatu petiit XX. Senatores annuos, quos sibi adhibebat in consilium ; ut quod vo conferretur cum caeteris quoque Senatoribus consulium , atque in commune decretum videritur cum universo Senatu e cujus integra potestas , ab ea sui corporis portione suo contes fa in consilium Principis , una cum Consulibus , di Magistratibus coeunte proferebatur: cum ipse Augustus propter senectutem ste- si Xiphilio an quens in Senatu adeste nequiret. ι Nec tamen saLi S cI-t u benatoribus , Augi a I atque ex Senatorum sententia Principem conlilium sibi legite, ut quod ibi statueret ut tranquam leg timum, & e potestate publica pio fictum, perpetuo permaneret et quia potestas publica , & julit ratio, non in parte Senatus, neque in culmine ipsu 1, nempe in impcra Ore, scd in universo c Oe-
tu legitime coacto considebat. Idco Augustus decrcti. suis perpetuam firmitatem
Imperatoris,sive de Consitorio.
388쪽
ratem comparaturus impetravit, a ut generali S.Cto pote stas judicialis,& publica Senatus universi transferretur in consilium illud Principis: quod
ab eo tempore S. C. condendi facultatem accipit, quam Princ is sbi a. iud populum tuebatur auctoritate Nagistratuum eo convenientium , qui pote ilatim suam in coWmune adducebant, suumque jus cum caeteris consiliariis, di cum ipso Principe ccmmunicabant: atque huc revocanda sunt Pomponii xeiba in l. a. F. de ιν v. itim s. a. Censitito Print la darim ei ius U'o , λι qued constituisset ratum est. Hoc enim de sonte , nen re de conccisone Senatus jula sua principi tribuentis, & e praesintia complobantium Magistratuum, non e potestate ulla regia dux cruit Inseratores Iesitim;m judiciorum, Ze legum condendarum facultatem, e postilo primit m ad Senatum translatam, & e Senatu ad tonsitum principis, posterioribus temporibus conssorum appellatum , quod ubi Princeps est et, ibi cons sterint Magis ratus majores, & rrimores Patrem , qui propterea, &comites vocabantur: inter quos, qua de publico privatoque iure ita tuebatur , adsumi balitur , & jurisperiti: qui pii l terea e rca latuι Principii ager a a Papiniano, ι & ab Ulpiano ιὶ cina Principιm occupari dicebantur. Quod conssum semel a Senatu Augillo traditum, Tiberius, Si sequentes Principes valde retinere satagerunt; ne illo dimisso, legitimam amittercnt auctoritatem. Immo illud secum rerptiuo duxerunt , ut Senatum integrum, cujus potestas etiam consili cito haerebat , apud se habere viderentur. Hinc SI artianus ait c d tempore Adriam jam transisse in mo
eptimis Mag stratibus. Idemque scribit adscivisse sibi Adrianum in consilium I Ctos, qvcs tamen Sindius probasset omnis. Alexandrum autem Sextrum, tradit Lampridius, si vocasse sibi in consilium ad septuaginta, quantum, ut ea lorian aetate inoleverat, S. C. condendo es et opus , ad justum Senatorum numerum. Cum autem Imperator perpetuo secum duceret jura Senatus collocata in se tamquam Senatorum uno, & Se natus Principe, atque in bc natoribus, znis, inque Magili ratibus qui eum comitabantur ι di eadem jura in universo Senatu integra manerent 3 eve nit ut Princeps cum suis consiliariis , atque Magistratibus; item & Sen tus urbis universus publicam potestatem prae se in solidum exprimerent , quamvis diviss portionibus, & pelionis, & locis eam exercerent: perinde ac plures haeredes, quorum tu guli quidem certam haereditatis portio. nem, cellasque actiones sibi divitas exercent; unusquisque tamen haeredietatem universam , di jus haereditatium omne in solidum sustitiet . Siquidem tam hae n. ditas, quam imperium inter corporalia veniunt ι & utraque in jure corii illunt: ac sic tu i de haereditate ait, ita & imperium etiam sine ullo eorpore jutis intellacium habet. Unde princeps cum comitatu suo eamdem ae parem, atque, ut cum vulgo Doctorum loquar, cumulativam cum Senatu potestatem habebat :quia coli siliorum Principis non jure, sed personis , iocisque ab univer so Senatu dii linguebatur. Ideo appellationes , quae per serrentur ad Principem , & ad Senatum pet venula putabantur. Nam r gulariter neque abi incipe, neque,a Senatu ad Principem provocatur. i) Quamvis piaeter ordinem aliquando turbato judiciorum jure , sub Cajo a Senatu ad
Principem fuisse appellatum, observet Lipsius X ex Diune. ι Quod
389쪽
dem 2. ff. ae resibus, tibi alias vcluti consentiens f. ma confit tret de qua quaeritur fidem : vi de Natal. ab Α-
tino haereticis factum consilium ab orie n. talibus confirmatum est.
oratione sua expressit Adrianus sa loquent um sortu Imperatorum ambitionem, put licentiam; & allantat: onem reprellarus eorum, qui a Princi ἀpe ad Senatum per eam ea unam pro cicare tentarent, quod in consstorium Casatis flos Senatorum, & Magistratuum, una cum ipso Principe , conveniret. Ac ne quid discriminis inter Principis judicium quis, de Senatus suspicetur, refert Taditus ib) sub ejusdem pecuniae a inittendae perieulo rocipi provocationes ad Senatum , quo recipit bantur appellationes directe ad principem; ne temere, atque trahendae sententiae causa litigatores ad
appellationis auxilium consogerent: scribit enim zAuxitque ratν- honoνom, statuevdo, tit qua a ρνιυatis iudicibus a. Senatum pravecavissent, eiusdem pa tunia periculum faterent, curaus ei qui impe atorem anellavero. Neque supreis mam, atque communem cum Imperatore Senatus auctoritatem depressit novella sua LXLII Iustinianus: qua de novella, aut negligentiores, aut crasissiores, colligitur sententiam Senatus a Principis confirmatione indit in die pendere. Verbum etenim eonfirma, quod ibi legitur graeco enim exemplo caremus non semper adprobare , sed aliquando simul smaro significat, se hoc est unius calculum , calculis aliorum adjicere, qui si ab aliorum sententiis discrepet, non pro erea iudicium vacillabit, utcumque calculus ille ante dimissu in judicum consilium sit expectandus . Quin nerique hujus argumentum novellae ab his recte , ac germano suo sensu proponituri squidem non de provocatione ad Senatum hic Uitur, sed de provocatione ad ipsum Principem. Qui etiam in causis ad se adductis senistentiam poscit Senatus universi, sententia Principis confirmandam , ut patet additum potius, quam detractum luitIe hac novella potestati Senatus iquem universum Iustinianus consultum voluit, etiam cum ipse Princeps a pellatur . Qua in nobis interpretationem praestat auctoritate sua Cujacius 4 , qui constitutionem hanc accipit de appestantibus, non ad Senatum. sed ad ipsum Principem. Regna porro quae in Olbe Romano sunt,&quidem civiliore, uti Regnum Galliae , sibi exemplum coeperunt a Romana Re p., quae unice novit imperium cum libertate contexere . De qua Galliei Regiminis institutione, Regisque cum Senatu aequalitate , Cuja eius ita
testaturi ce Hodia moraιur nostras dum avo latur ad Sanaram appellari videis
ruν ad Principem. Est enim Pt inceps ex Romanorum , se regnorum ad id exemplum conditorum moribu, pars Senatus: qualem se profitetur Iulianus: ' & contra Senatus pars Principis, qualis agnoscitur ab Arcadio, de Honorio se his verbis: Sen torum etiam L nam Ο ipsi para nestνι ωνυ - ρινis onι . Ex quibus Cui acius colligit b non oportere a principe Se natus detreta confirmari. Cur λ Num forte quia Princeps vocaverit Sen tum in partem suae civilis potestatis 3 minime: nullam enim jure suo Prin. ceps habebat, sed jure magistratuum susceptorum, aut ipsius communione Senatus, de quo velut ex.fonte publici juris imperator potestatem partim, oblata occasone, hauriebat, partim perenniter dueebat; ut ideo Princeps rars Senatus, & Senatus pars Principis censeantur, quod simul ex Sena. toribus, & Principe Senatorum uno, eorumque capite universus Senatus , ejusque corpus componeretur integrum. Nam in Senatum praeter cognatam veteremque majestatem a Tiberii aevo , concesserat majestas etiam populi quae utrimque prodiens in persona Imperatoris Per Tribunitiam potestatem , di Senatorium principatum ita exprimebaturo ut derivaretur quidem in Cae .sare mi ab radice tamen sua, nempe ab Senatu Numquam a Velleretur . . Id enim interfuit P. R. Imperatorem creare, non Regem , quod
Imperator deducit; Rex yero abducit populo susceptam sibi maiesta.
390쪽
lem. Cum enim Rex creatur, squalis creabatur apud barbaros, quorum vile servitium Romani aversabantur, 3 in eum omnis populi potestis, di voluntas publica recta consertur: est enim, uti Rex Persarum, αυrοπα-ς ια, ut principem illum jus, fasque quandoque perturbantem, vitamque aliorum, & bona rapientem, si populus tollere conetur , cogatur civilem evertere statum, publicam commutare voluntatem , novamque inde fundate Rem p. Quo ne cives adigerentur , si Rex Regni everteret leges publicas, eum, uti mos olim erat Persarum, jurare cogebant in leges; ut cujus potestas a populo coerceri amplius nequibat, sine regni ever-none, auctoritate jusjurandi, atque ultione divina contineretur. - Quod& de Regibus nostratibus testatur Cujacius. b) At Romanorum impera torem sumentem sibi, minime vero absumentem S. P. Q. R. majestaten; si abuteretur Imperio, licebat, semperque licuit, nisi violentia militari munitetur, nulla variatione status civilis, nullaque mutatione Rei p. vel Imperio exuere, vel vita. Qua toties auctoritate usum Senatum inferius prodemus e memoria rerum gestatum I ideo Imperatore creando, eum adjurandum in leges non ad gebant, se) quia publica potestate in populo, &Senatu adhuc permanente, violentiam avertere licebat illius. Regnum nimirum Rem p. totam exhaurit, de cum ea inisi statem universam tianseri in Personam unius, aut successuium : quo vel solo , vel cum posteritate , si regnum sit haereditarium, populi seditio te sublato, soluitur potestas publica, quae in eorum persona coaluerat: nisi civile regimen ex integro nova populi voluntate restituatur. Imperium contra est cumulus magistratu uin e Repub. penes Senatum, populumque locata continenter in principem confluentium; ut sublato Imperatore, vel lin petio, jura magistratuum corum refluant ad Rem p. neque imperatore damnato a proprio statu discendentem. neque imperio illo extraordinario evulso pereuntem, sed in Senatu, &.iu ordinariis magistiatibus perpetuo permanentem . Non bene igitur Dion assequebatur sensum dominatoris populi, quando mirabatur populum Romanum, cum Regiam potestatem per tot magistratus Imperatori contulisset, exultare tamen quod Regem non ferret. Nimirum quamvis Senator esset Dion, graecissabat tamen, neque tam serio , ae populus Romanus, discrimen expendebat inter Regem, & regia potestate praeditum magistratuin, sive militarem, qualis erat Imperator; sive civilem quales erant Contules, qui cum regia ctiam potestate creabantur, quippe qui & in Regum loco suecesserant. Unde sicuti Consides, ita & Imperator, pars erant Rei p. uni versae: cujus sub potesate simul cum caeteris magistratibus continc bantur. Translatis quoque comitiis ad Patres , transiit in Senatum ius condendarum legum, quod iuerat penes populum universum : d in quo in jure si nima vertitur majestatis: quae ob superiorem rationem, de discrimen re-bzum inter, & Iinpellum, neque a Senatu abscessit, neque a populo, cujus imago a Senatu reddebatur. Nam, utcumque ligislatio cum principe, ipsiusque consistorio ex S. C. a nobis memorato communica ictur I lamen ob impressum in animis antiquae Rei p. studium, atque teligionem: Princi-Puin placita, quae ab universi Senatus auctoritate P ocederent more ma
j oium; legis quidem habebant rigorem, /ὶ ut Iurisco iis dius docet, non tamen continuo , ac statim , sed postquam temporc invaluissent, a. que inolevisit ni usu, R consensu Civitatis r qui & sententis Iudicum tribuit juris auctoritatem Unde Cujacius Iὶ observavit Paullum sipe ia)