장음표시 사용
21쪽
quod stricte jus dieitur, inter homines non pertinent: Φ ut alibi quoque ostendere memῖnimus ia. XVIII. Sed etiam Φ ubi jus personae non nascitur , si tamen juramentum utilitatem spectet alicujus , P . atque is eam nolit , Φ non tenebitur qui juravit: q Φ sicut nee tenebitur si cesset qualitas sub qua alicui tur vit, ut si magistratus desinat esse magi liratus. Apud Caesarem libro II. sde bello civili, Φ Curio Φ Domitii qui fuerant milites sic alloquitur : Sacramento quidem vos tenere qui potuit, . quum profectis fascibus , D' deposito imperio privatus , Φ θ' captus ipso in arie-m venisset potestatem P Et mox Φ sacramentum, ait, capitis deminutione sublatum . XIX. Illud quaeritur, st an quod contra juramentum fit, illieitum si tantum, ε 3 an & irritum Z t qua de re distinguendum arbitror, . ut εν si λla fides sit obstricta L. valeat achis contra iuramentum tactus , Φ puta testamentum, Φ venditio: non valeat autem si ita conceptum sit jusiurandum , γο Φ ut simul contineat abdicationem plenam potestatis ad actum. Φ Ethaiequidem naturaliter jusjurandum sequuntur: Φ ex quibus faciendum est judicium de regum juramentis, Φ dc his, quae exteri jurant, γη Φ quando actus ex loco subjectionem non accepit XX. ' Nunc quid superiorum, id est, Φ regum , Φ patrum, st domin rum, & Φ maritorum in his, quae maritalis sunt iuris, imperia possin , videamus. Φ Superiorum actus hoc quidem efficere non potest , ut jusjurandum, Φ quatenus vere fuit obligatorium , non sit praeliandum : Φ id enim juris est naturalis, & divini. a Sed Φ quia adius nostri non plene sunt in nostra potestate, sed ita ut a superioribus dependeant , il Φ ideo dupleae esse potest actus superiorum circa id, quod juratur, alter directus in personam iurantis, alter in personam, cui juratur. a. In personam jurantis dirigi potest, Φ aut antequam juretur a irritum reddendo iuramentum, ρ quatenus jus inferioris sub potestate superioris continetur , Φ aut postquam juratum est vetando ne impleatur . x - Nam in serio . qua inferior, obstringere se non potuit, nisi quatenus superiori id placiturum esset: II. Φ ampliorem enim non habebat potestatem . Hoc modo Φ lege
de excusat. tui. Ac apud Gaιtium II. obs.cxliv. n. g. de de Arrestis x. s. 6c apud Ararium institutionibus moralibus V. 12. q. o. Parisi I. e ne quid superiorum, id est . regum . patrum, domιnorum , Ο maritorum in has, tia marisalis fuat 1iaris , imperia possint . videamus August. ep. ecxl. dc ccxl 14
xaverit se non facturum. r. Ut simuI contineat si quis juraverit se eedere , ac renuntiare potestati s ei undi .rt inando actur ex Ioeo Ubi partes
contrahentes non necesse habent se submittere, te obsequi Iegibus, ae buri civili loci. . in quo contrahitur.
1 Irritum reἁdendo Declarando, si juret inferior. id inane fore , quod ille citra suam auctoritatem ius oblitandi se non
ν3 Ampliorem enim Quam sub conditione superioris consentientis.
Il Vide, praeter s. 14. dicti Capitis
i . lib. iv. PUFE N DOR FII de Iών. me. c, Gent . ea . quae observavimus ad libellum da Ogitio Hom.- ωι , Lib. I. ea'. X l. b. 5. Nol. 3. tertiae, ει quartae Editi nis. I. B.
22쪽
Hebraea mariti uxorum, st patres liberorum, qui sui iuris nondum erant , iuramenta irrita faciebant . Proponit hanc quaestionem Seneca s : Φ Si lex ν tib. tri ata erit, ne id quisqvam faciat , quod ego me amico meo facturum promise- .a 4en.f. .am e & solvit: . Eadem lex me defendit, quae vetat . . Sed de actus τε exi 'utroque mixtus esse potest, ut in si superior constituat quod inferior juraverit hoc, aut illo casu, Φ puta ex metu, st aut imbecillitate judicii, ita demum valere si ab ipso approbetur. st Atqui ex hoc fundamento Φ defendi
mossimi absolutiones juramentorum , quae δ 73 Φ olim a et principibus, Φ nunc - . ipsorum principum voluntate, quo magis cautum sit pietati, ab τε ecclesiae praesidibus ex tacemur . . . Molans. Φ In personam ejus , cui iuratur , actus dirigi potest Φ tollendo ab disp. iis. eo jus, quod ei partum est I aut etiam , Φ si jus desit, vetando ne quid 2' vero, ex tali juramento accipiat: . idque duobus modis, sive γγ in poenam, si-t i ve τε ob publicam utilitatem, in ex vi supereminentis dominii. Atque hine '' intelliti potest, ' si jurans non ejusdem sit ditionis cum eo , cui iuratur , quid aut hujus, aut illius rectores possint circa iusiusandum - Ipse autem , qui juratus aliquid promisit nocenti γ' qua to lis est, Φ puta piratae , non potest jus promisse quaesitum ν' poenae nomine ob id ipsum ei auferre :st quia tunc verba nullum haberent effectum, quod omnino vitandum est. Similique de cauta in compensari non poterit quod promissum est , cum jure, quod ante erat controversum , si post motam controversiam inita pactio suerit. q. η Potest & Iex humana st, impedimentum, quod certi generis actibus
posuerat, tollere, si juramentum aut qualecunque, aut certa sorma accesserit et quod Romanae leges secerunt in iis impedimentis, Φ quae non directe publicam, in sed privatam iurantis utilitatem spectant. Quod si fiat, Φ va-ubit ac iis iuratus eo modo, quo naturaliter 3 circa Iesem humanam sue rat valiturus , . aut fidem tantum obstringendo, Φ aut ius etiam dando uteri, st pro diversa Actuum natura, quae alibi a nobis explicata est.
s olim a pristipibus suetouius Tiberioas. Sie & in Hispania diu usurpatum n istat Ferasinandus Masqnius de sueeest . ereat. I. I t. f. ig. c Apud V qu-m nil tale r perio, nec in loco indIcato, nee ut ibi. I. B.
4 Ex utraquae Ex εο, quod superior , de ex eo, quod inferior generunt. νε Olim a priori sara Sie Tib. equiti
Rom. jurisjurandi gratiam fecit, ut uxorem in 11upto generi compertam dimitteret , quam se nunquam repudiaturum aute jura
niae regem jureiurando . quo Pacem cumininurathe. II. Turcarum In P. Armaverat ,
solvit, ipsumque restem cum multis millimis Christianorum , oc nuntio suo Iuliano Cardinale perdidit , A Ch. 444.
N o Panam Quia jurejurando Pro missum accepit, quod non debebat. 8 Ob utιtitatem pia ι. ὶ Quod reipublieae interestet non fieνi quod juratum est . 9 Sua ratis est Dum nocet, de ut tua
jurum ejus effugiat. so Parna nomine i Et non praestetur Pr missi im in ptaenam facinoris. at Compensari non Finxe , Iitem mihi esse eum adversario apud judicem: ea Pen dente, per intervenientem causam eidem jurato promisi me aliquid ei praeititurum, si quid ipse ν icissim mihi praeitet . Hoc ego
Potitus non Post .m abnaere Promissum . quod alter non destitit a lite me uiri a: tracontracta, quia cum lix ambigua sit, ex Proin
missis ius ei certum qu situm est, quod ego pelvatus illi ause ire nequeo. gi Pors in lex humana Potest magistratus, vel rex. juris administrator, interdicti, quo aliquid vetuerat , gratiam sacere,
si quis id, quod vetitum est . iactarum se
13 Citra Ietem humanam Si tale io tercdictum non extitasset, neetue id superior re
23쪽
XXI. I. Notandum hic est obiter . quod in Christi praeceptis, & apud Iacob una de non jurando dicitur, st proprie non ad assertorium jura me tum, x Φ cujus apud Paulum Apostolum exempla exstant aliquot, Φ sed ad ε 3 promissiorium futuri incerti pertinere. Φ ostendit hoc evidenter oppositio illa in verbis a Christi: audistis dictum antiquis, non pecterabis, sed reddes Domino Juramentum . Ego vero dico vobis, NI Jurate omnino. Et ratio . quam Iacobus adjicit: Ad Mς ὐποκρισο πέσω, id est , . ne fallaces inveniamiani ; Φ nam eum sensum VOR ὐπορίσεως apud Hellenistas habet , ut apparet Iob. XXXIV. 3o. Matth. XXIV. i. dc alibi. 1. . Idem evincit illud in Christi verbis , ις- όγ' λογος ἰμῶν νύ inu , . ὐ , quod sic Iacobus explieat, α- δε ἡμῶν si No ψώ. ubi manifeste est fi gura, quam εο πλοών rhetores vocant, ut in illo: bEx His Corsdon Corydon est tempore nobis.
Et in altero simili : e ad tuum diem Memmius eraι Memmius. Nam prius vi , Ac ἡ promissum significat, tosterius ejus implementum. Φ Ε, en Im,ia promittentis: Φ unde per αμην eXplicatur Apocal. I. 7. eumdemque senia sum habet quod hie in Syriaco est, I ri respondens Rabbinico I n. quomodo apud jurisconsultos Romanos in μαλπα , mm & quidni ρ ρ notae iunt respondentis ad stipulationem. in Pro implemento promissionis sumitur apud Paulum II. Corinth. I. ao. cum ait, Omnia Dei promisi in Christo esse tama Ν μώ. Hinc vetus Hebraeorum dictum, nn Iusti hominis ναὰ es ,ri, σ non est non . . Contra , quorum facta a dictis discrepant , apud eos esse diei intos να d, II. Corinth. I. I 8. 19. id est , - να, eorum esse . & ἰ es. ναι. ε Sie Paulus Apostolus ipse exponit ; nam cum negasset se . λα ραχρησασθαa levitate usum , addit , sermonem suum non su i sse νώ se ψ. Festus varias reserens sententias de significatione vocis . naveam , se seribit: quidam aiunt ex graeo μ ναα , ουχ levem hominem Mnifiearr. Quod si ini ύ levitatem significat , Φ sequitur , νM , , u ., constantiam signi ficet
promissioni, quo sancitur promissum .s6 Πλεκὸν Quum vox repetita nunc Per
scripserat οὐ. ut saepe apud Homerum : id enim ad vocem muci proprius accedit. x Phila De decalogo.
soriam . vel rem . nunc Personae , vel rei mores, aut naturam seni at .gr Implementωm Eilectum. ν11 Nαι iis. μήν γ i. Certa , 5e indubitata .gs Nαἰ νυ π Eos promittere , Sc non praestire, secus facere, ae dicunt . .
4 Ad alsororitim Quod 1dfirmat. defenditque rena factam. v Promissorium Quod securitatem facit nn Reperitur apud BUXTORFIUM. Furiaeg. Pag 319. I. B. Vide quae in Coeee,nis Adnotationi bus de hac re diximus id h. L GRO
24쪽
em Φ rationa fit naturae eonvenient usimam ess Juramento abstinere , atque ita severacitati assueracere , ' ut verba pro Juramento oceipiantur . 1 Et alibi r
quid dixerint validius est ure urando : ac Iupervacua res ius habetur jurare. p. ν86. C. s. Ab ν Essenis , Φ aut Hebraeorum illis, quos secuti Essent, videtur hoe sumsisse η Pythagoras, cuius haec f sententia: μη o νυν- Θασκών γάρ αὐ- το, δεῖ, ά- όσκον παρίχω,' non iurandum per Deos ἰ quemque enim id curare de- viii. i. bere , - νι ut nee Jurato sibi credatur. Scythae de se ad Alexandrum Φ Curtio a L. V ii. g reserente : Iurando gratiam Scytbas sancire ne credideris: eolendo fidem iu- e. g. rant . Cicero pro Roscio Comoedo: b Quae poena a Diis immortaribus perjurοΦ baee C p. 6οῦ eadem mendaei consituta est . Non enim ex pactione verborum , quibue Jusiurandum eomprehenditur , Ied ex perfidia , is malitia , per quam infidiae tenduntur alicui, Dii immortales hominibus irasci, O Deeen ure coaefuerunt. . Solonis i i Maddictum celebratur: καλοκαγαθιαε ερκου πισθοτεραν-. Ea ego probitate , ut ei Dios. mao is, quam Juramento credatur . Clemens quoque Alexandrinus dixit A ,et
ν Ee alibi ὶ De specialibus legibus e pag. 69. C. e P thagoras ) Nam & Herm*pus Pythagoricus Pythatotae Philosophiam ab Hebraeis durum ditebat , teste or ene contra Cellan . I ib. l. pag. 13. ELCant. Hdem de Iosephus Hebraeus prodidit, di Iamblitus Pythagoricus. c Loeus Iosephi exstat lilia 1.
Probabile admodum est. legendum ibi non Ia a. - . sed 'Iδαίων, ut coniecit Vir Eruditissimus I. Claritur. Tom. x. ΒιώLoth Se- Dcta . pag. i 62. 5e seqq. Quod spectat fam- eum i voluit Auctor dieere Porph num :hic enim ex Dιoseno lib. de Meredibilibus resert, Othagoram , inter alios , Hebra retiam invisisse . di ab iis hausille quaedam Philosophiae suae dogmata . da Vita Pythag. b. it. Ed. Xusteri. Apud Iam ebum autem nil tale reperitur. I. B. Ut Me ia aro sibi re..atin Ptilo da
si ila vorba pro Iuramento Ut quod dixeris . vel promiseris , Perinde sancium habeas, ae si jusjurandum interposueris. yi Essenis i . 3 3 sa Ut nec iurato ὶ Hoe ambiguum : vult autem non . ut non credant sibi quamvis jurato, sed ut credant sibi quamvis non n.
94 Cicero oratrone pro L. Cornelio Balbo
ys Quidam Xenocrates. Vale . Maa. .
25쪽
apud eos, qui sancte, graviterque vixisset, & testimonium publice dixissetia ,- α ςδM R . . a Rccuderet, una voce omnes judices, ne is iuraret
. . 6. R Christi dicto non discrepat m Φ Hieroclis illud ad aureum carmen
s Pan. iis vera ρκrare vereatur. Eustathius ad illud n Odysseae et au
ω Im ιώ, --a I prece= pro bono ex tu . . . . . ' XXII. Ideo multis in locis Vice o jurisiurandi repertum est, ut e . c. . .
Persas Dei vinculum , aut alio quo signo obstringatur ea' ri.uti, Tiae. .,. promi Q, promissor non minus detestabilis habeatur, quam si Alerasset Pi
' cipue de regibus, virisque principibus dictum est usitati istam . radi: 'b ori
se im pro Iureiurando valere. 47 Tales enim esse debent, ut cum ν Augusto dicere ἡ- αρ. i. sint , d st Bonae fidei sum: & cum Eumene, s vitam se noti ux oris okrie ri ''
fidem ' quo de illud pertinet Guntheri Ligurino Lib. III. o. f. i a ' i' '
s Piata nudo ius , reverentia et ejb. ' λeA. in Regis inesse solet, quovis iuramine maior. m. p. Laudat oratione pro Dejotam ι Cicero C. Caesaris do εμ in ta 1.
Iec . L , t praelii , Iuam promiis , di fide firmiorem. Et heroici tempor
eum feret, ut is volos, ct mens falsum
d Bona fari sum γ De Evatora Sa laminis
Religione videri Fidem maxis coli ab eo metu deorum, quam insita ingenio A.
sibi dexteras mittebant fidei , 5e coneordiae Insigne, Tarae. r. hist. sq. a. g. Et extant nummi antiqui eum iunctis dexteris , quibus adteribitur fides maiorianorum . Antvv. . -- Amor mutuus Aura. Caratas mutuam . Fι des mutua Aug. e . I. g con corca exercisuum γ.23. 'oncord
26쪽
HACTENUS de obligatione egimus . Unde alibi ait: nihil tam sanctum , quod
quae expromissis, & contractibus ori- non violat audacia, pro Roseio c. 24. &tur. sequitur nunc traelatio de confirma- pro Archia: Si igitiar sanctum apud υοι , tione obligationum, quae fit per iusiuran- quod nutia aenyuam barbaries υiolavit. Atin
dum. Principia totius materiae haec sunt. que hine I Cti Romani sanctum definiunt, quod ab injuria defensum , ac munitum PROPOSITIO I. est. L. 8. r. L. p. g. r. f Ree. div. Un de Tribuni plebis saerosancti iacti dicun-
Itisiurandism est asserato quaedam religi tur, ne quis ipsis nocere possit . Liv. L. fa, ad iis, quod dicitur, eo lamandum avi 3. e. s s. Caesar de Germanis ait : hospites hibita. Cic. l. 3. ossi c. I . violare fas nos piatane, qui quaque de cau
DEMONSTRATIO. do , II. Gau. Plinius Corelli Rusti memoriam sibi sanctam esse dixit L. I. ep. II. Equidem modi , quibus dicta , & pro. i. e. inviolabilem ; quo sensu & pudici. missa confirmamus , varii esse possunt ἔ tiam, ae libertatem rem sanctam ait tam nam & fideiussoribus , & pignoribus datis r. sa. Atque hoc modo parentes nobis firmantur promissa: item adiectione poene, sancti sunt. Uid. Dym e. s. g. I. Prop. quam alter stipulatur in casum , quo Al- VI. Magnam possidet religionem paternus.lit, & cujus metu, vel abstinet , vel ab. maternusque languis , inquit Cicero prastinere speratur. Roscio e. 24. indeque defendit Rosciuin , Talis quoque modus, dicta , & promis. quod non praesumi possit patrem occidisse. sa firmandi, est adiectio rei nobis sanctae, In genere idem Cicero pro Ligari in f ait: de. religiosae e si , miliarum . qurs aliquid semper regium nomen in hae civitate famasserit, vel promittit aliquid , facta men. Hum fuit, 'eiorum vero regum , o amiatione rei, quae ipsi inviolaebilis est . i. e. coriam sanctissim m. quae ipsi saera, lancta , & religiosa est . Qui proinde asserit, vel promittit ali- Religiosum igitur hie sumitur , non pro quid, adjecta re sancta, sibique inviolabi loco demortui , sed in genere pro omni li, ait, se non magis violatiarum fidem , eo, quod sanctum est, quod religioni no. quam rem sibi religiosam . vel aeque san. bis esse debet , adeoque quod ab iniuria cie se habiturum quod dixit , quam rem hominum desensum. ae munitum est: um sanctam, quae additur. Si ergo violat fide sanctum, & violabile perpetuo invicem dem, necessario quoque violat sanctualem opponuntur. Gellius L. t . eap. 2. ait : rei, euius mentionem fecit, cujus viola- Tanta si ituri fani est, ut nunquam quis tionis rina ipsi metuenda est. que violare sit ausus. cicero pro Fonteio: με quisquam sanctum , O religio una υA PROPOSITIO II. deri potest y Qtii ne religionem quIdem ciae. re pusμην , nisi scelere prius violaverint . Assonis igitur illa religiosa non tantum per C r Deum ,
27쪽
ro Henrici de Coeerat Commentarias Deum, sed oe per quamlibet rem nobis sauctam fieri potess.
Equidem varii sunt sanctitatis gradus :res omnium sanctissima nobis est Deus , hine sortissima quoque cautio est quae fit deo teste adhibito. Nam is , qui atra uidita promitiit , cavet se non magis V olaturum dictum suum, quam Deum. Cautici igitur hie in eo consistit, quod non vide tur velle violare rem sacram, curus vindi. Ela ipsi necessario metuenda esset. Praeterea autem aliae quoque res nobis sanctae esse possimi, licet in seriori gradu rut angeli, lancti, parentes, principes, li. beri, maiores, Ate. Vid. I n. g. Io, Cr i I. Adeoque hae quoque eantionis loeo assertis , Ae promissis adhiberi possunt . Nam hic quoque promittens pollicetur, se non magis violaturum fidem datam , quam honorem . reverentiam, & amorem , quem
dehet angelis, sanctis, liberis Sic. Neque hactemin aliquid iniusti hie stibes Neque obstat definitio Ciceronis , quod
iuramentum sit a firmatio retigiosa, Deo te- βε adhibita: Nam sensum eius plenius explicabimus ad g. l. . y.
Alfirmatio ilia resipissa duplex est , vesis rei veritate . vel do fide farii in futurum :illud iuramentum dicitur assertoriam , hoc promio ium .
omne iuramentum accedit vel ageretioni,
quando se ilicet asserimus rem ita esse, inque eius fidem rem nobis uinctaem allega. mus : vel promissoni, quando scilicet proemittimus, nos alii quidἰpraestare velle, adjecta re itidem religiosa seritae autem Marato vel factum proprium , vel iactum tertri. Neutrum praerudicium facit veritati : adeoque ei, qui aliquid, religiose licet, asserit, neque de suo, neque de alieno facto credi debet. Et hae ansertione factum jure naturae probatum diei nequit, i. quia naturaliter tunc demum probatum diei potest, ubi niora iter res certa est; qualis certitudo non est in assertione iurata , quia experientia docet, saepius falsum iura. ri. a. suspectum est iuramentum p1rtis in propria causa οῦ proni enim sunt homines ad peierandum studio lucri, vel caulae . Hoc modo 3. quilibet facto suo jus alteri auferre posset, iurando suam rem esse. Sane 4. unus saltem hie testis est, cui nec natura credi ρο- test, ubi plures requiruntur . . Sed & s. Iiberum seret alteri contrarium asserere, quae vero tunc decidendi ratio erit Aliud igitur obtinet r. si partes consentiunt ut assertioni iuratae unius stetur, quod vocari
solet iuramentam voluntariiam. Tune enim
partes inter se disponunx ut pro vero habea tur quod alter iuravit: prout igitur partes de suo iure disponunt, ita jus est. Hinc iure Romano eiusmodi iuramenta instar transa. ctionis sunt. L. a. st iurej Idem quoque o tinet si iudex decernit ut alter iuret, ut in i ramento suppletorio &e. Allud quoque g. Obtinet si plures de facto tertii aliquid iurato asiserunt ἔ tune enim convenientia illa dicturum in moralibus probat etiam contra negantem de qua probandi ratione alibi egimus .
In omni iuramento duo Ium, I. volunt a iis, m scientiae declaratio de eo , quia ι ter retrumque agitur a. ejus confirmatio se quae est a mera violandi rem , quae nobis
sincta est . DEMONSTRATIO. Qui igitur jurato aliquid promittit, ex sola
promissione tenetur ei, cui promisit, adeo ut si non praestet id . quod promisi i , e pelli a superiore possit : merito autem addimus declarari debere voluntatem de eo quod
inter utrumque auitur, non ergo quod mente reservatum est: idem dicendum de eo,
qui iurato aliquid aserit. Ab hae igitur promissione, vel assertiona maxime dineri rusiuranciam, seu eonfirma. tor hae enim non est dispositio, nee ius liquod in a terum transeri, sed disposaioni accedit, Be iuris translationem firmat. Cuius estectus insignis hic est, ut si promittatur Titio absenti, & ignoranti, promittens nouobligetur stare juriiurando , quia promissio nulla est, adeoque nec jurejurando confir-m ri potest. Viae infri f. l . At si non in PIer , tenetur Deo ex periurio. Tota vero securitas ex iureiurando iaeo consistit, quod non impune violare possit rem sanctam, per quam iuravit. Nam qui iurat per Deum, eum vindicem periurii habet , qui peierat per principem .erimen laesae maiestatis committit . L. 2, C. Reb. ered. Qui per memoriam malorum jurat, culpatur amicis , uti ex Sophocle notavit Auctor g. I, N. I. Sed repetendum est quod ante diximus, oportere ut res nubis sancta sit, nec suis cere alteri sanctam esse: unde non est iuramentum
28쪽
guando Christianus aliquid promittit teste Mahumede adhibito, de quo i fra g. I 2.
Iurare possunt omnes, qui promittere, Impa M.
Promissio enim iurata est illa ipsa deelara,rio vo laniatis , seu dispositio de iure in alium transferendo, de qua in c. XI, de XII. egimus; eademque proinde requisita ad i ramentum spectant, quae ad promissionem, nimirum r. voluntas. a. ejus declaratio. Additis. se Conser Dissertationes B. Parentis de , i iureiurando.
se Deum existere, eumque colendum esse, is credunt. Nemo igitur temere eum vio.
is labit, neque vindicem implorabit periurii. Et ab omni aevo ri Cultus enim Dei eum is ipso humano genere originem cepit, adeo.
que Be metui in casum violationis r uti vim
se laretur si testis mendacii adhiberetur. Cirea pol e tationes J , imo nulla vis est ,, iuramenti circa pollicitationes : nam cum se ex pollicitatione, i. e. ex d sp sitione , StD voto unius, nemo obligetur rid. cap. I. g. 14 nee iuramentum, quod ei accedit, vim oblig ndi habere potest , , , quod enim non est , nee jurejurando fir,, mari potet . Sane, ex pollicitatione, sa-- tente ipso Auctore supra I 2, c. II, g. δ, is nullum ius in xlterum trans sertur. Alia se autem quaestio est , an ob temere vi is latum nomen divinum Deo teneatur
Promissa, cir cui mi si Adde & as. ,, sertiones de saei, tertii. Maxima semper vir fuit iuri tyrandi ,,Pr' pter securitatem , quae promissis. &certi. is tudinem, quae a,erriani ex tali iuramento
se accedit; cum nemo temere violaturus cre-
se datur sanctimoniam rei in fidem promi se si, vel adsertionis adhibie. Gravis poena J Idque ex natur1 per- se sectionis divinae . Ens enim persectissim mum non poteli non iniuriam sibi illa- is tam vindicare .Hψοdus In Theomnia p. m. 139. cr
is m, falsum iuramentum dicit: Demostheis
is nes Mat I a. Consentaneum est, Dres nobis
is firmus mos seios . . adiutores foene, cum ,, ille, religione vis ata, neglectoque iureiu- is rando, pacem iniuste foreis. Cons. Suripid. is in Medea υ. 4oa. ω SUboclea Trachinia is v. IIst . apud Te . h. Ita m posteritas etiam maiorum delicta luerellis Exemplum notabile sacra Historia nobis is exhibet in Sauli posteris, qui ideo, quod is pater iuramentum Gabaonitis prestitumis violavit, excisi sunt . Quanquam in li- ,, beris non fuerit pςna, sed calamitas. Quod non nisi de gravissimis eriminibus cre
dis,m J se Ut in delictis in Deum commis,
se sis . Cons. i. et, c. 2I , 5. I Et sine facto volu utar quoque poenam in se accerseret ,, Insum peierandi propositum , etii actu iuratum non sit, a Deo punire-
o Curr 6, II. Caus. aa, q. I, c. I 3. Via. , , T m. b. Narrationo de Guura Fneidido se Viris quidam Milesiiseertam pecuniae summam is commisit Glauco , qui inprimis justitiae, , laude excellebat Spartae. Mortuo deponenis te haeredes pecuniam a Glauco exigebant eis neg bat Gl utus, de cum metueret tur is menti delationem , consultavit oraculum , is an iureiurando pecuniam praedaretur,' reis spondit oraculum, baud impreuitiam quonis dam fore quod dubitaret Mepintum retine. re, in fraudem iure tueri iurando: apudis Hemae inst. t. a. f. m. 1 9. Et iusiurandum a1rmarto religiosa His verbis tota definitio iurisiurandi absolv:-tur: & supra dictum est, non praeeste re
uiri ut affrmatio illa teste Deo fiat; sed
uincit mentio euiuslibet rei , quae nobis sancta est e cujus metu promittens a violatione fidei absterretur. Neque obstat quod statim addit, quod autem affirmante qMasi Deo teste tramiseris, id tenendum est : nam ex ipsa connexi ne apparet. verba haec non esse putem definitionis, sed exemplum . Negari enim ne
quit , si Deo teste aliquid promiseris , id
Omnium mxxime tenendum esse , quia Deus res lanctissima hominibus est.
Iam enim non ad iram deorum, quae nulla
es) Immo id pertinet omnino ad iram ἰ &male asseritur, nullam Dei esse iram . Frustra Rutem inde metuitur quaedam imperfectio; nam ira per se res indifferens est, & occasio. ne saltem obiecti vel in vitium vertitur, vel in
29쪽
11 Horati de Coecesi Commentarἰus
in virtutem. Posterius eontingit eum miis irascitur rei malae; unde ira Dei perseetici
est, non vitium. Ved. yrol. g. l. 44.
Da ad iustitiam, oe fidem perii-σὶ A A tis effectus est, quod ei, qui iustitiam, Scis fidem pererando violat, Deus irasea ur. Perturbationem J A Commotionem illamis animi, qus iudicium impedit. Viae Gran. is h. Talis perturbatio in Deo concipi nociis potest, sed ea non pertinet ad essentiam
Sιn quate-Μηque noeendi affectum J , ALis sectus ille nocendi periuris, ει castigandiis malos, sumin 1m persectionem infert. Usde vis iurisiurandi oriatur is Dixi is mus, vim iuramenti oriri ex mentioneis rei nobis sanctae, se inviolabilis , & a, , metu violandae illius rei.
D quo pertingat usque J A Regula est, is quod jurare possit is, qui potest de i
ET Me his i locum ,, Nam iuramen- ., tum , quod accedit promissioni , nihilis aliud est, quam promissio iurata. Ut anιmus rationis compos) A Nam intelis ligere debetis, qui disponit, nedum quiis jurato disponit Fe deliberatus in I. e. Animus se obligandi. Viae furea c. XI, g. 4, n. r. Hinc qui prae 'egit alii iuramentum, etsi proserat verba, ego juro &c; non tamen pro iurante habetur, quia eo animo verba illa iurantia profert , ut alter inde obligetur, ipse interpre tem saltem agat. Hinc formula, jurare exanimi seraeutia. Cic. He. qu. 2, 4 . Et idem
L. I, oss. II , ait : semper in sis quid senseris, non quiti dixeris, o laudum.
Mento iuravi nil IJ is Eodem sensu Cl.
Quod si vis volens iurare obligare se notae. rit , non eo minus obligatur Contradi ct rium est velle promittere, di quidem iurato, nec tamen mde velle obligari. Sane, ut in pactis, ita in iureiurando id demum valet quod inter utrumque actuum est, non quod cmulatum ,aut ab uno mente reserva tuni est. Jurare ergo debet de eo , de quo quaeritur inter utrumque, non de eo, quod in animo iurantis latet ; de eo enim quaestio non erat.
Omnium autem improbissimae sunt reserva. tiones mentales in eis sis religionis, quasi eo necessitatix redactus si Deas, ut fraudibus , & mendaciis hominum ad defendendum cultum sui uti teneatur. A itis. - Hine impia est sententia Mediolanere is sium, qui Friderico I. regessere , iuravimus is quidem, sed iuramentum attendere nomis promisimus; apud Rad . His. Frad. Lis ι. 2, c. s. Cons P . I. 4, c. 2, . s; & ea. se quae diximus supra L. 3, c. 4, 6. I, La, Gis i I, 9. 1, prop. IV I & quae dicemus insta
Quia obligario a iuramento es inseparabia 61 se Vera ratio est . quia iuramentum ae- is cedit promissioni, eamque firmat : quiis proinde iurato pmmittit, iurato quoque,, se obligat
M Haec est sementia eorum, qui se ex so. A cietate Iesu esse jactant. Via. Paratule deis la coctri des purus, circ. cap. P.
Peccare tamen temere iurando J Nonis autem temere iurari, aiunt, si haereti. is eis iuretur. Verius est, teneri eum vera facere dicta , . quorum Deum adhibuit testom ) A Nam id is inter utrumque actum est, & de eo intero utrumque quaestio erat, prout igitur par. M tes disponunt, ita jus est. Egregie id ilis lustrat PuseM.I. Nat. I. e. 2, 3. S. Nam is actua , qui μν se est obligatorius , ex anιmo deliberato precessis J Ideo enim ju rato Hieri promittitur, ut is fidem promi usis habeat. Sane , iuraens non sibi asserit , sed alteri fidem facit: unde necessario sequitur, vel ba iurantia intelligi debere prout uterque
ea inteli git. Vid. g. Iraceae o supra L II,
Quomodo putat mretiui - Adeoque om- n. is nino per jurium est si ego juro iuxta meam
is mentem, cum sciani alterum, eui fidem ,, facere debeo, aliter intelligere. Unde Ro- is mani iuramentum apud Livium 22, 38, is secundum A nmbalis mentem, non illius is veteratoris callidi , interpretabantur. E- is xempla reservationum talium vide apudis Geu. R I 8 Liυ. r. ii. Prio . t 2. Aucto- em nepotismi ρ. i. I. 3. Pusend.I. N. L. A ε, c. 2, g Ix Thuan. L. 4, ad au. II 47, p. o ου I. vid. Tram. h.
30쪽
Uι mena inferentis conripereι flapi oportere γ,, Ad eoque uti mens inter utrumque de .is clarata est .
Liquido ruraret se Auctor hie respieit adis L i 8, fiurei. ubi liquido iurare, est iu-
rare debitum non esse: adeoque non ibiti quaeritur de reservatione mentali . Eadem is locutio Occurit apud Terent. Auis. 4, I, is ly. Ovid. 3, de Ponto υ. 48. Vid. Cμμ. s, ,, Φ. Is . oe Goth. - . .L 3ου. Ideo Meeeutis rem recusaυis iurare io legem Apuleianam ,, P. Appuleius Saturninus, is Tribunus plebis, qui tribunatum triennio se continuavit per vim, atque seditionem, se legem ad populum ferre voluit de semissi. A bus, &trientibus tritici, hordeique. po- pulo rem irendis . Equidem auctor huius is legis occisus fuit. A Uin. grs. vocio Appuleia: a cum turba plenis instaret ut is Senatus legem talem ferret .& iureiurando is firmaret, Marius , malae famae homo ,
se eum de lege Appuleia in Senatu quaestio
is moveretur , multa in speetem de impoten- , , tia Saturnini questus, neque se iuraturum ,, netque alium, qui saperet. ω orum exiis stimare, liquido sumat contestatus; die- ,, bus paucis post trepide senatum cosit, o verbiique de lege, Se jurejurando facias, is venisse sibi in mentem, ait, salubre cones silium, ne plebs irritata turbas det si tu . , , rare Senatus nolit, censere iurandum in is legem, si quidem lex esset e ita deceptam is agrestem multitudinem urbe amoveri, N ,, que relisione quenquam eius servandae leri gis adstringi, quam per vim, δe conrra, , auspicia latam Jove tonante constaret. is Supplem. Uυ. Freiush. l. 6p, e. 14. Hoc se Metellus ideo reeusavit, quod iuramenta se non ad suum tantum, sed & alterius ca- ptum facta obligent. Quare maluit urbi,, ingratae cedere, di exul e patria vivere, , , quam pejerando Deorum vindictam, om- mum bonorum indignationem, di ipsius,, virtutis censuram incurrere. Henningestuli nox. ad h. g.
Ita intelligendum Flox νite me. J - Cumis ex mente, & intellectu plebis iusiuranis dum praestandum fuerit , Metellus nonis potuit absque periurii nota consilium Ma- ω rii sequi. anquam in premissis Hiis faciis Dbintelia
tur tacita ahqua eonditio, id tamen in lara. mento admittenatim non es ,. Irmno in pro m missis nunquam intelligitur nisi id, quod ,, anter utrumque actum est . c tacitae cO -
is ditiones eis insunt, nisi ex ipsa rei nais tura sequantur . uti si suffus naseituri , , promittuntur; tunc enim ex rei natura si inest dispositio si nascentur : adeoque si is fructus nascituri iurato promittuntur , is non debetur nisi quod natum est ; ut is proinde tinctenus nulla sit differentia in- ,, ter promissiones, Ac iuramenta. HHm fecit iurejurando A I. e. per .se, , ipsum , tanquam rem sibi sanctam . pro. is misit . D magis seeiandum id, quod videtur no
bis , quam quod es - Quod exemplis il-
,, lustrat n.seq. Detis et ιν inermia stiis non miatat se Mu- , , tatio enim involvit imperfectionem , quae, , in Deum non cadite de quo plenius egi., , mus fur. ι et, c. I, 6 IO, n. c. Ob eonti sonem stoeiso imo tigam - Α- se deoque ubi mutatio non in re est', sed se in verborum sono. Ierem. XVIII. 8 n poenis entiam egeris,, gens illa a mais βο , qtiod IMMMι sum M aaversus eam, agam ω ego poenitensiam ,, nati, quia evitavi Ma facerem ei. Exampia vadere es J Deus enim regi Ge-
is Gen. Io, g. 3. At postea mutat sententiam vi & sub conditione minitatur s noueris ν-- - , Ieiso Pia morte morieris tu, , , anubia, qAe tua fiant. Isid. υ. 6. Deus abis Israelitis ossensus constituit , se nullamis eorum curam amplius habere velle t de ,, mox placatus dicitur , ne saceret quod se locutus erat adversus populum suum . Exois. Ja, Io, s 14. ,, Achabo, Israelitarum regi Deus peris Eliam mortem violentam, omnisque ge- is neris mala nune lavit. At quia humiliatus se est domini causa, non induxit malum in
is diebus ejus, sed in diebus filii eiusl. i. is in ap. Amos iussu
si divino indixit Mortem taeehiae a postis quam vero poenituit regem, Deus addidit
is vi Iar eius adhuc I . annos. a. Rex. et , v.
is I , Eete . 78, v. O s. Deus non - delevit Ninive, etsi id minatus suerit peris Ionam . Iou. φ, v. s, m I .ctio senis Deus etiam nor fallere - Quia , , scilicet conditionem tacitam , sub qua , , Deus promisit. non implevimn .Lguifieationem habere mentias Item frustrau-tis Quia indignos nos reddidimus spe . is quam merentibus saltem pollicitus est. FaciL