장음표시 사용
51쪽
In personam rim. eui 1uratur, actus dirigi potes Uti ob utilitatem publicam lege sta. is tui potest, ne quis ex suo iureiurando oblio getur: ita eadem teste statui potest, ne is ei, cui iurat, ius inde oriatur. Tollendo as ea rus , quia ei pintum est Iis uti fit in eo, qui vi, metuque iurame
is tum exegit, vel qui cum minore contra- xit; praetor enim ius ei quaesitum aufertis rescitulendo negotium.
Si ius d sit, vetando ne quid ex tali iura. mento accipiat is Si ius ex dispositione alii
,, quaesitum non est, non opus est ut sup is Dor vetet, ne quid ex tali iuramento acri cipiat: nam te nare naturae, & iure R mano ex talid: ip sitione iurata accipere alis ter nihil potest ἔ adeo ut datum repetiis possit per condictionem sine causa. Idque ducibus motiis, si υe in prπam , siveta utilitatem publicam - Nam ex dupliciis hac eausa ius hominibus quaesitum ipsa 'uo is que naturali ratione auferri posse, vide. bimus infra L 2, c. I , f. 7. . REx vi supereminentis dominii ι ,, Rectius, is ex vi maiestatis, seu legitimi imperii . ,, Viae L. I, e. I, g. 6. Si iurans non sit Husdem ditionis eum eo, cui iurarur , quid aαι huius, aut illius rectores mons eirea jusjurandum Haec quae- ,, stro ex aliis principiis decidi debet, quae is suppeditat B. Parens in dissertatione de,, cmcuris plurium jurifrictionum . Si duo
is extranei iurant, valet actus iuxta legesis loci, ubi contrahitur. Viae L. 2, c. 2, is g. I, u. I. C. , L s, n. t. Si duae sum. , , mae potestates iurant , & elus ex loco se subiectionem non recipit, ius naturae ob
is tinet, quod exposuimus supra g. 3 P, I si dem dicendum si aelus in mari, alioque is loco, qui nullius est, peragitur; nam iri bi quoque ex jure naturae res deciden- da est. Viae L a, c. 7, g. 2, n. a. L a, GD ao, g, δ, π. s.
rita piratae, non potest ius premis quaesitum paruae nomine auferre γ ,, Fidem enimis hosti , piratae , infideli qua tali datam is servandam esse , late probavimus supra ,, g. 23, δεν ta' c. ar, g. 7. Cons infra L.
M 3, c. Ist, b. I, a. Quia inue verba nullum baberent esse m J,, vera ratio est, quod uti partes de iure suo
is disponunt, ita jus sit. Atqui praedoni quari tati fides data est. Viae L 3, c. is, g I. CON Uari non poterit quod Promissum est, um iure , quod ante erat coni resum
is Plenius id explicat Auctor L I, e. Ist, sis , , seq.
Implementum , quod terti generis actibus posuerat, tollere, si iurament&m oec aeces
serit J A Sensus est . Iure Civili quosdam
is actus prohibitos esse, qui tamen validan is tur accedente iuramento. Ita jure Canoni- ,, eo omne juramentum etiam de actibus iu-- re invalidis obligat, quoties sine dispe udio,, aeternae saturis tervata potest i iure Codicis,, minorum dispositio rescindi non potest obis lubricum aetatis, si juramento confirmeis is tur. Aut si sacram puberum c. si Δίυ. υend.
is Heminis competit exceptio SCri Velleiani
,, tor. rit. s. demto Velieiano. At aliud estis si iurato intercesserint. Laur. eo .f. 269. is Al:a exempla recenset. TUm. B. Aut certa forma accesseris ὶ - Ut in stiis putationibus: iure Romano enim ex nu-- do pacto nulla oriebatur obligatio ; at se leges sustulerunt hoc impedimentum, si is verbis solennibus inter praesentes idem
is paelum eonfirmatur , adeoque si certae es forma accedit .
suae non directis stillisam m. J A Nam is si juratur contrarium utilitati publicae , se id nullum est; de jura enim alieno ju-
Sed priυatam iurantis utilitarem spectant si Si scilicet lex in favorem privatorum dis- is ponentium impedimentum posuit, uti in ,, minor bus, & siminis. At aliud dicen. is dum si leges actu: cuidam certam formam is praescripsere. nam si agentes hanc negli-M gunt, nec per iuramentum hoc impedi- ,, mentum tolli potest . Atque hinc est quod
is pactum de haereditare viventis non valeatis etsi juratum sit, quia successo universalisse non nisi certis modis lege deserturi nimiis rum, vel ab intestato, vel ex testamen. ro; tertium non datur. Vid. Jus meum is controυ. tit. de pact. q. t 4. Sic donatio,, mortis causa sine solennibus facta nulla is est, etsi iurata sit. Carpet. p,ῖ, c. I, d. is 29, n. 8. Nam regula generalis est, quod is iura publica, quo perrinent etiam se is mae negotiorum, pactis privatorum mu- is tari non possint. L. et D RQ iur. ibi Mis Goth. Alia exempla vide c. seq. g. 2, u. I
Valebit actus iuratus eo modo ; gus natu ratirere tra legem humanam fuerat valiturus Jo Deficiente en: m impedimento civili, re-- dit status naturae.
Aut fidem tantum obfringendo ,, In Pt ἀ-
52쪽
is cedentibus enim docuit , eum , qui ju-- ravit, Deo obstringi ad implendum pro. o missum, etsi personae, cui iuratur , iusis inde non nascatur . Vido Iupra g. I .
- ρη. At dicendum potius est , eum, quiis iurat , non teneri stare paclis . sed siri non implet periurum esse , & Deo sal - tem teneri de periurio. Aut seu etiam daudo aueri J si scibis personae quoque ius quaesitum est . RHis sur. LI
nobis explicata es - Auctor passim di-- stinxit inter actur, ex quibus ius pro is prium in alterum transfertur , Si inter ,, actus, ubi licet ius proprium in alte.
D rum non transfertur , fides tamen ad- is stringitur. IIIor refert ad ius naturae I is eiale, seu stricte sc dictum . serratiis Proarm. I. S. II. Is. Hos ad ius, , natura taxiori sensu Iumtum . Disereat. M Proaem. II. g. 8. R. Io. Ex priaribus
ius agendi competere, atri ei, eui pro- is mittitur , ex poserioribus nullum ius is competere ei, cui promittitur , etsi tu. rato, sed soli Deo, propter injuriam ei , soli illatam.
t PROpRIE .su ad iuramentum assert rium, me. sed promiserium furari incerti pertinere J Diximus supra , iuramenta alia esse assertoria, alia promissoria. Vid. S. I. Propos IlI. In illis agi de asserenda rei veritate, in his de fide data confirma da . De assertoriis Auctor tradit , ea lege Evanget i lieita esse, de probari, non vero promissoria. At verior est sententia , Servatorem magis loqui de assertorio ;agit enim de auertione veritatis , non de rei alienius promissione: atque illam a
sertionem , L e. sermonem eorum , non
juratam esse vult. Ratio in promtu est , quia natura rei sanetae adeoque fit tu. risiurandi est, ut a rebus profanis segregetur , indeque nec adhiberi , nee mentio ejus fieri debeat in est Maiationi bus quotidianis , de quibus loquuntur de Servator, & Jacobus. Unde apparet , --.icialia juramenta non excludi. Audisio. ,, Auctor postquam ius naturae ei rea iu- is rλmenta sive prsm istaria, sive assertoria
monstravit, quaenam auctoritas sit te. se gum humanarum circa iuramenta : m hocis f. explicat quid lege Evangelii obti.
is neat. Equidem Servator in genere viis detur iuramenta impiobare math. Vis 37. in verbis eo fabulatio υ sera sit iisti mo immo , non non , quod ultra est, es ais malo. Verum ex praecedentibus repe en
is dum est, Servatorem non esse leg talatori rem , sed virtutum praeconem , eumque M ubique persectionum regulas auditoribus,, suis inculcare, non iura tradere. ε Saepius iam diximus Servatorem δι legislatorem, At metorem egisse. Caeterum verba Marinthaei eir. I . sunt haec : Derum a sis quia a/ctum es antistiis : non per tiarabis :reddes autem Domino iuramema tua . Ego . autem dico vobis non jurare omniast , neque
per Cariam , quia ibranus Dei os ; neque per terram, quia se bellum es emum aliar ;neque per Ie obm- , quia cisitas es ma-gua regis; neque per capust tuum iurameris,gura non potes unum capillum album facere, aut nigram : Sit autem sermo vesre , est , est ; non non I quod autem his a naantius
est, a malo est, Non intellecta haec verba multos fefellerunt , ut putarent nunquam
omnino licere Christiano iurare. Sic An baptistae Ze Wiele fistae doeuerunt . sed de Hilarius Syraeuianus in Epist. ad Augustinum , quae inter Augustini Epist. est 88.
narrat Syracusis quosdam in ea haeresi fuisse, ut existimarent nunquam per Deum iurandum . Errandi causa fuit , quod non
animadverterint adverbium omnino , non
genus, sed formam signifieare. Non enim prohibet ullo tempore , aut ullo casu ἔled ullo modo , ullaque forma liurare ,
neque per Deum , neque per coelum , neque per terram, neque per sanctam civitatem, neque per caput nostrum, ut statim addidit explicans, quod dixerat , --nino. Atque eodem modo Iacobus expinnit c. s. g. ra. Licere autem Christianis ubi, quando, Et qua ratione oportet imrare , dc perpetuus Ecclesiae usus, de Samelorum docent exempla . Iuravit Paulus
m. I. p. 2. Corinth. I. 23. Philipp. r.
53쪽
pocal. io. 6. Prohibuit Christus sine ne cessitate, licet vere, jurare; ει nihil aliud hoe loco legi addidit, nisi quod expressit
uod in lege non erat expressum. In Iege ictum erat: Non assumes nomen Dei mi in visnum: Christus addit non solii in nomen Dei, sed neque nomen est: & te rae, aut alterius creaturae in vanum ais mes; de non solum periurium , sed verum etiam, non tamen necessarium prohibuit
Inter regulas autem persectionis m ,, rito ponit, ne in confabulationibus quoisse iidianis homines assertiones , vel prinis missiones si as iuramento confirment . se Nam ideo iuramenta praestantur , qui λ- suspecta est fides asserentis, vel promittentis; de haec vera ratio est, cur loco is cautionis exigamus ut ea , quae homo
se vel promittit, vel asserit , adhibita reis sancta firmet. In primaevo rerum statu hae eaute heis incognitae fuerunt; indeque Servator , ,, qui homines ad primum persectioni; st,
,, tum Perpetuo revocat , merito impro-M bar malam, quam de alterius fide ha. D bemus, opinionem: & eum ille omnesse homines aeque bonos esse velit, non po-- test non inculcare ut unusMi ne mi dς,, alterius assertioni stet, quia nemo per- fidus esse , aut suspicari alterius fidem is deber . Isque notanter exprimit divi-- nus Servator per raticinem , qu in ad-- dit, qdiis ultra est, est a malo, Non ait, - iuramentum malum esse , sed a malori originem eaPere, nimirum , a perfidia se hominum. - Atque hactenus a prime convenit do. K ctrina Apostoli Iacobi c. r. f. ir. ibi rri ante omnia a tem fratres mei is ire iurare , H ne me per cαiam , nsque yer terram , Neq-- aliud qxodcunque iurameninis ἰ si autemri sermo vester , est est . non non . Ubi si-
se init rationem Rodit ι in μη εἰς ἐπήκρψιν Μ πεσητε, quod Grotius num. I. h. vertir,
, ne fisares inveniamini, alii , ne ix s. is relationem decidatis , vulgata , ne Dbis iudicio deciἡMis: quae posterior versio ',, verissim, est . L M. t r. h. n. ad si Neo fallaces inveniamini .
plerosque Codices legendum est : εν π μπωπὸ M. σεν - - . Coni. Editionem N.
adcuratissimam e Curce i ta Oroalanli 1DD. laboribus consutam a Uveistenis
si Certum igitur est , Servatorem nonis improbare iuramema tu statu praesentiis corrupto, ubi fraudes , & fallaciae sem , quentes sunt, adeoque ubi is , eui imis ratur, suspicionem tibi iuramento eximiis vu t: sed saltem ait, persectius esse pla-
is re, quia origo cautionum a malo est , ,, nimirum, a perfidia , cujus suspicio ia-- ter homines probos abesse deberet. A Caeterum merito B. Parens improbat sen- ,, lentiam G otia, qui die amen hoe Serv. se toris ad iuramenta Omεθ.ma reseri, non si vero ad assertoria e quasi δέω saltem proh amur , non c. Sane I. Christus imis quitur de quotidianis confabulationibus, , , adeoque magis de iuramento amertorio, is quam promissorio. 2. Eadem .in affert is mo est ratio ἔ nam hoc quoque a malo est, , , & a perfidia hominu ni originem cepit eis adeoque metito perfectionum Doetor hasis cautelas, quae vitium hominum suppo. ,, nunt, improbat. Neque y. ulla Latio dari ,, potest, cur Servator promissiones iurat sis improbaverit, non vero assertiones juratatiis Sed&4 ramum abest promissiones turmis tas a Servatore impr bam, ut iple Deus se saepius sua promissi addito iuramento conis firmet. Ira eni ui Deus Abrae, qui fidem is promissioni divinae non habebat, indeque quaeroinat, unde ipsi constare debeat quod is Ivis essurus olini sit illam terram, iuratori Promissum confirmavit, duritiem eordis is humani securus, & sacrificio peracto isse leniae s du, cum Abra pepigit. Gen. XV. 8. I 8. seq. XXIII. I. Sed & plurima iari sacra historia exstam exempla , ubi tamis Gotas quoque vitae homines proniissa suasi iurejur do firmarunt. Idem enim Abri , , hama servo suo exegit iuramentum pellis nomen Dei crii, & terrae, quod servus is quoque posi a subqnrore Abrae nianu actuis praeititit. Gen. XXIV. 3. 9. Abnneiecisis iuramentum exegit ab Abra per Deum, is ne noceat et , & posteris eius, & iuravitis Abra. Gen. 2I. v. 2ῖ. et . Quod iuri ramentum , orta postea circa puteum lite, is repetitum legimus ae eo ae l. v. I . Ea is dem promissio narata re iterata suit inter
se Isaacum , & Abimelech . Gen. XXVI. - 28. Ir. Celebris quoque est prominis sio iurata inter tabanum, & Iacobum .is Ge
54쪽
is Gen. 3I. V. Sed & populumri Israeliticum ob violatam prom Iisionen , se iurato datam Gabaonitis, & Assyriae regiis bus, gravissimas Irinas dedisse, supra d is monstratum est. Arque hine s. in Ecclesia
,, Christiana nunquam in eum sensum expliis eatum est Servatoris est tum, quasi jur ., menta promissoria licita non sint; nam ho is dieque ubique terrarum auctoritate pubi i-D ca obtinent : idque optime ita declaratis Augustinus, cujus sententia in Canones,, rela a exstat c. a z. q. I. c. I A. Si peceatumo estu iurarios quae sunt verba Canonis ,
, , n e in veteri lege dicereων, NON PEIta
- NO JURAMENTA ; non enim peremis it impraeciperetur nobis. Item : Non vobis,, dicimus nos, non iurare ; si enim foe dieiis mus, mentimur . Quantum ad me pretia D n r, iuro I sed quantum mihi viaetuν , is magna uocesitare compulsus , cum videro, , non mihi credi nisi faciam , O ei, qui, mihi non credis , non expedire quod nonis creati. Hac perpensa ratione , ω conside- ratione librata . eum magno timore diro ris CORAM DEO . aur TESTIS ESTA DEUS , aut SCIT CHRlSTUS .
A sie esse in animo mea ; m video . quia ,. Hus es, i. e. quia amplius est, quam est ,, es, non nou, id amplius ese a maia , is etsi non a malo iurantis, sed a malo nonis credentis.
Denique monendum est, omnes ab Au. ctore g. 8. allegatas auctoritates non prinis bare, juramenta promissoria prohiberi :,, neque entur in alleghtig locis distinguituris inter iuramenta assertoria, & peoo illaria; sed in genere, & de omni juramento asse- runt, vel plane non, vel non temere peris nomen Dei jurandum esse. Philo enim, is quem Auctor allegae n. 3. non improbatis iuramenta contrarium enim apparet ex ,, loco, quem Auctor allegavit supra g. 7. ir. sed a i saltem , naturali ratione, ,, & utilitati eonvenientius esse, fidem da. ram absque juramento implere. Esnisi in
,, plici ratem naturalem assectabant, studeri bantque ut vitae puritate, religione, iu-- risve tum diu: ni, tum humani observati is ne se conspicuos redderent. Ioseph. I. a. , , Mil. Dd. cap. I7. CT antiq. 18. e. z. DL,, dem. de Dueis. l. I. e. 7. Nicoc Fulleriis Misces. i. cap. 3. Adeoque mirandum is non est, quod cum suspieio perfidita ab an eorum mortuus abfuerit, cautelas co8tra
is simularionem non admiserint. Ill9stratu is hoc quam maxime exempla Ciceronis, is quod Auctor in s. n. fin. reseri , ubi Athe- nienses virum norae probitatis noluere m. is rare, quod veritarem verbis inesse cred is rent. Arque haec ratio est cur apud Scy-
th s quoque negligi juramenta solita fue- is rint, quia colendo fidem iurabant. P is thagorus philosophum , & Doctorem agitiis non legislatorem; suadet discipulis luisis ut eme: ant, ut nec iurato ipsis credatur . se Solon non prohibet iuramenta , sed ho is latur taltem Athenienses , ut ea fiat prinis bitate, ut eis magis, quam juramento se credatur. Atque de his regulis persecti , , nis etiam Clemens AIexandrinus. & Hi is rorier intelligendi sunt. Cujus apud Paulum Apostolium ) ,, Verba is Apostoli ad Roman. c. I. v. p. haec sunt ria testis mihi est Deus, quod sue interm ssioneri memoriam vestri facio. Et cap. IX. v. I. is veritatem aeteo in Chriss , non mentior . Item IIs Cor. I. v. 23. ego autem testemri Detim iovoco in animam meam, quod 'a , , cens vobis non veni ultra Corinthum. Pomis ro ad Phili p. I. v. 8. Tessis enim mi, iis es Deus, quomodo cupiam vos es in v
is sceribus Iesu Chrisi . sed ad tramissorium situri incerti pertine γε ) ,. Dixi iam I. essatum Servatoris ad
G utiumque juramentum peζtinere. Σ. M
se gis vero intelli3i poste de assertorio , , , quam de promissis o . I. servatoremis temeritatem saltem iurandi improbareis in causis levioribus , in confabulationi ἀ- bus quotidianis: sive juramenta illa adis asserendam veritatem, sive ad firmanta se promissa adhibeantur. Ostenciis hoc eυide ter oppositis illa ) - Imo is ex hac ipsa oppositione evidenter eon se trarium appλret . Nam peraurium apud is antiquos atque committebatur violando is assertionem, quam violando promissum ris adeoque oppositio illa etiam ad utraqueis iuramenta Pertinet.
fallaces .inveniamini J-Verso haedis etsi vera effet , non probat sententiamis Auctoris; nam fallax quoque est ille , is qui fidem datam, i. e. promissa sallit . si Sed verior est Vulgata , no sub iudicisis decidatis. i. e. ne censuram , & culpari tionem divinam incurratis propter faci- ,, litatem jurandi in causis levioribus , &is in confabulationibus. 8ce. Nam eum sensum ποπ ύνο ρίσεωe apud Heiareni
55쪽
is iudicium , damnatio ; hee vero a
se Mim iudico, punio, cui PQ, condemno. o Atque eodem sensu adhibetur a Serva. ore apud Matth. V. v. aa. ubi is, qui
se fratri irascitur , judicio κέσω sin ,, xius dicitur , i. e. culpationi divinae .is Quanquam aliquando vox illa si naulati A nem, & sallaciam significet, uti in al. is legatis ab Auctore locis .i Idem minest Lma in Christi verbis ,, Au-- ctor prolixus est, ut ex verbis Servat is ris, Sermo veser sis ita ita , non non , is demonstret, per figuram rhetoricam ibi se prohiberi promissoria iuramenta: quia ver. bum in promissum, repetitio autem hujus is verbi implementum denotat . Verum, ex se ipsa horum verborum naturR apparet, ea aeque, quin magis, de assertorio intelli. is gi desere ; nam disserte in eonfabulationi. bus, adeoque in assertionibus, sufficere , ,, ait, ita ita, non non. PraeIerea diximus, is utrobique eandem esse rationem,quae vult, is ut de promittenti, & afferenti credaturis absque suramento . Denique probavimus, is Servatorem neutra iuramenta improbare., tanquam iniusta, & illicita, sed tanquams, cautionem , quae a malo. i. e. a perfidiari hominum originem cepit; adeoque quam ., pii, & probi homines nec adhibere, nee is exigere aeberent: ut proinde operosae illais A iactoris tractatio plane inutilis sit.
Unde per σμῆν explicatur se Sed ει hieri vox nihil aliud significat quam vere :is adeoque Ze in assertorio obtinet. Μάλιτα ,, Maxime. tae sunt respondentis ad stipulation m Imo non tantum sunt notae promissionis , is sed Ee assertionis. Si quis enim alterum is interrogat, an verum dicis λ Ille respon- ,, debit, ita , maxime, quid ni. Pro imp emmio promissionis sumituo se Nul- ,, tibi hoc dicitur; est potius assertronis reis petitio e ita enim saepius Servator ait ,
is amen, amen, dico vobis, me.
Iussi hominis ναὶ est ,αἰ, ω non est non
se Recte : verum, id non tantum in Pro. mittendo, sed & in asserendo, obtinet .
Apud eos esse dicitur: να και ψ is Vid. is G n. b. Sed idem dici potest de iis ,
quorum assertio a veritate discrepat; apud ,, eos enim itidem est ita, εc Mn: aliquidis enim asserunt, quod verum non est.. Id est ναι rerum esse ., , o ego ,α 3,, sermonem eorum esse dissonum , sive a , promissis, sue a veritaete. Gron. h. Sis Patitas Apostolus ipse exPonit Apo. se stolus eadem formula usurus fuisset , si is de assertione veritatis sermo ipsi fuisset. Naucrem I. e. nihili. SequitΜr, ναὶ ναοῦ, os ου', constantiam signia
Ret J A Quid indet constantia aeque est di-- ctorum, ac factorum , i. e. assertorum ἔ- quod ex loco Clementis Alexandrini , is quem ipse Auctor n. I. allegat, constat . Rationali natura eo enientissmum es , 4 iuramento abssinere γ is Philo proponit id tan. is quam virtuti, dc persectioni conveniens; - idque tam de promissiorio,quam de asserto. o rio intelligit. Sane, ratione naturali omisia nes probi esse , & vera dicere, ae facereis promissa citra iuramentum deberent: at is in statu praesenti licita omnino eme, ipse
se Ph lo docet. Vid. Dy. g. 7. in 1 ζ. Viri boni orario mo iuramento sis firmo
se Loquitur de oratione in genere , adeo. A que de affertione aeque , ac promissione. is praeterea non ait , iuramentum exigiis non posse ; nam de eo plane non quae- ,, rebatur , sed ait, fidem datam instar ju.is ramenti servari debere.
jud. a. c. II. Hinc non elicitur , sola is pi omissoria esse licita; nam locutio geneis ratis est, δι aeque ad assertoria peltinet. Aat Hebν orum illis, quos secuti sunt EF ss si se Viae fVr. f. a. e. a. f. a. n. I. Curtis J se Lab. 7. e. 8. Hae diserte de pro-- missorio loquitur et unde constat, utrobi- que eandem esse rationem . Caeterum is nihil aliud ex hoc loco probatur, quam is seythas fidem datam aeque servare soli.,, tos suisse , ac si jurassent : non vero is quod iuramenta illicita erediderint . M Nam usum iuramentorum etiam inter, , Scythas suisse , exinde apparet , quia is aegrotante rege inquisivere, an quis ,, solium ipsus pejeraverit. me eadem mendaei μου tuta es γ - Ηoeis verum non est 2 gravius est crimen pe ,, jurii, quam nudum mendae tum . Alibi is autem diximus , dari gradus uti praeis miorum, ita de damnationis. Siaonis dictum celebratur ,, Omnia , , , quae sequuntur, exempla probant, eum.
qui aliquid promisit , aeque sancte id is adimplere debere, ae si jurasset . Quod
56쪽
ω ta reverenter haberi debere ἔ adeoque is ea Probat.
, roeses monet , abstineri debere a turmis iurando, si res, quae promittitur . in is certa est , serte fi nondum , vel nonis absolute est in .nostra potestate . Nam is cum deficere possit , temerarium nimism esset juramentum . Uide g. a. & quod is statim sequitur exemplum. Ut etiam veris Drare verearue Nonis facile iurandum esse, ipsi asserimus: at is inde non sequitur , omnia iuramenta is promitaria illicita esse. In risue incertis non ad a severationem γω Si v. E. dux belli promittit suo Prin. is cipi, si Wie orem rediturum , idque i is reiurando confirmet ; merito improba.is tur iuramentum, quod deficere, & ubim, periuriam sequi potest.
AUCTOR varios taeenset ritus, cui imis star iuramentorum sunt, Zc cum non Ris natura, sed ex instituto veniant, inimo finitum variare possunt. Fides datis iso ris is At id non est jur H mentum, nec vice iuramenti; hoe enim , , supponit praeter fidem datam 8e menti is nem rei sanctae,& vindicem perfidIae, quω . Tum neutram hic obtinet. Sed iungebanis tur apud Persas dexterae tanquam indiis cium persecti negotii, & fidei actu datae. is Vid. mod. Sic. Iti. 34. Nepor in Dinam. s. - o. Idque apud alias quoqne Gentes obtiis cuisse, relati Tesmarus his. De Graecisse vide sen. Horci fur. ς7 . De ParthisIUσε.
A Vigit. q. AEneid. sy' SUMel. in O Q. is Colan. I 67I. Enriptae in Med. IO. Virgil. is AEneid. v. 6. Qui mos apud Germanosse hodieque in usu est . Caeterum legionesis aput Romanos sibi dexterra misisse , fidei, is & concordiae insigne, & in nummis quo- is que conspici, tradit GreM . b. promissor non minaes daresabitis haleatur ,
quam si puer Fν J is Periurium tamen nonis committitur, quia rem sanctam non vi is lavit, utpote quae pro massioni adjecta nociis est. Fidem eorum pro iureiuranao υalere 3 Hocis verum iuramentum est , tum quia hcmos,
,, & dignitas principibus res lanctissima est. is Se esse debet; adeoque Pt inceps non Vis,, detur velle violare hane tamimoniam is violando pactum: tum quia mali ali. is quid sibi imprecatur in casum violati is nis, ut .scilicet cordati homines maleis de eius sonore, de dignitate Opinentur. is At tale iuramentum essectum solennis is iuramenti, & quod in iudiciis adhibe.. ri posset, non hinet , nisi partes coninis sentiant.
is dii populo eongiarium promissum pe- A tenti : sed id non est iuramentum. ALA serit saltem , se fidem datam servat
is rum, non vero promittit aliquid, asse jecta mentione rei lanctae.
57쪽
De eorum , qui summum imperium habent, promissis,& contractibus, & iuramentis,
I. RefeVitur sementia statuens , restitutione ι in inter νum eae 're civili Fenientes adreram actus , qua tates sum, pertinere : Hem regem eriuramento non teneri. II. Ad quos rerum actus Ieges pertineant, d sinctionibus evIieatar. III. Iti rejurando rex quando teneatur ,
1V. Quatenus rex teneatur his , quam ne cosa φ omiis. V. Usur 6io, quod de is um vi circa rerum areraris dictum est . VI. Reae subditis oblitari naturaueterrantum , stur σ etviliter, quo θη- fu recte dicatur. VII. Ius quorum subditis Leite evom
VIII. Reiectit hie distinctio quoti ex Da
re moturali , aut eiviti. IX. Contractus regum an leges sint, is
quando. X. Quomodo ex regum contraci ibus t neamur omnium bonorum haeredes.
gentur qui in regnum Decedunt :Xu. Et quatenus is XIII. Beneficia regum , quae ναοςab Ita Di , quae non, disinctIone ex Nicatur . XIV Contractibus invaserum imperii An teneatur ex ius erat imperium .
. I. r. st DRomissa, contractus, & juramenta Regum , ψ & qui alii iis x pares jus in republica summum obtinent, st peculiares habent
quaestiones, Φ tum de eo, quod ipsis 3 in actus suos licet , in tum de eo , quod in subditos, Φ tum de eo, quod I in successores . st Quod primum caput attinet , st quaeritur, an ipse rex , ut subditos lucis, ita se quoque restituere in integrum , Φ aut contractum irritum acere, st aut a jurejurando se exin solvere possit. Φ Bod imas a censet, iisdem ex causis regem , aa. sive ali na fraude, ae dolo, sive errore circumventum, sive metu, st restitui posse ιeκ qui biissubditus testitueretur. tum in iis, quae ad iura maiestatis imminutae, ium in iis, quae ad privata commoda pertinent. ' Addit , ne jurejurando quudem teneri regem, s ejusmodi sint pacta conventa , a quibus di lcedere lex patiatur , etiamsi pacta honestati sint consentanea: Φ non enim ideo ten ri quia juraverit, ted quia iuris conventionibus quisque teneatur, Φ quat nus alterius intersit. ι r. i. e. 2. Nos, ut alibi distinximus b, Φ ita hie quoque distinguendum censentusai .Ls , inter actus Regis, qui regii sunt, & actus ejusdem privatos. Nam in regiis
I In actus suos ὶ Quaten ux promisiam , contra timi . iuramentum Possint servare . vel non servare. 1 In Dbditos Quatenus ex promisso . contractu. juramento subjectis suis obligen
A quibus disceder/ lex Quae leges permittant non servari . xut quibus laesos , lequerentes in integrum lex restituit. aa Non vult Bodisins , restitutionen illam Regis, sive qua Regis . sive qua Privati , fieri ex Letibus Civilibus , sed ex aequitate natur1li, cujus beneficium Regi de negari sane iniquum es Iet. De re ipsa plura diximus in Notis nostris Gallieis ad hunc locum . d. B.
58쪽
actibus quae reκ facit, Φ eo lom habenda sunt, quasi communitas saceret: . in tales autem actus sicut s leges ab is, a communitate factae vim nul Iam haberent, quia o communitas seipsa s uperior non est , Φ ita nec leges regiae . . Quare adversus hos contractus restitutio 7 locum non habebit : venit enim illa ε ex jure civili . Φ Non admittenda igitur exceptio regum adversus Contractus, quos minores fecissent.. II. io Plane in si populus regem fecerit non pleno iure, sed additis legibus, in poterunt per eas leges contrarii actus irriti fieri , . aut omnino , aut ex parte, . quia ea enus populus jus sibi servavit . . De iis autem actibus regum, qui pleno iure regnant, ' sed regnum s non ut pNprium possiis dent, in quibus regnum , in aut regni pars, in aut res fiscales alienantur , o Φ egimus supra , Ac ostendimus , . hos actus ipso naturae jure nullos esse , . ut factos de re aliena. 2. . At privati actus regis considerandi sunt, non ut actus communitatis , . sed ut a z actus partis, Φ ac proinde facti eo animo , ut communem legum regulam sequantur. Unde etiarn leges, st quae actus quosdam aut simpliciter, in aut si is , qui laesus est, velit, irritos faciunt. in locum dc hic habebunt . . quasi sub ea conditione contractum foreto. Sic videmus reges quosdam adversus scenebre malum sibi conluluisse juris remediis. Φ Poterit tamen rex ut aliorum , ita suos actus his legibus solvere ; quod an facere voluerit, in excircumstantiis erit aestimandum . st Si secerit, judicanda res erit ex mero jure naturali. Hoc addendum , si quae lex actum irritum faciat, non in sa-vorem agentis, Φ sed in poenam , hanc in regum actibus locum non habituram, bb ut nec alias leges poenales, & quidquid vim habet cogendi. Nam punitio , & coactio non possunt procedere nisi a voluntatibus diversis: . itaque cogens , dc coactum , requirunt distinctas personas, neque sufficiunt
distincti respectu S. III. G R O N O U I I.
v rates ab ipsa eammumta te talium Pu- ω : nam communitas, quas leges posuit sinnulis, potuit & sibi: quarunt neribus quum Pareat, etiam beneficii sevi debet . 6 Communitas set . Lupora, con est γα villatio mera. Tenetur enim lenibus ab sese factis, de quamdiu constant, eas agnoscit suis periores, Unde in libera Republiea legum amperia dieit Liυιus lib. 2. e. r. Adde t cum lib. io. 33. Non Λuctor, sed Inter- Pres . hele cavillatur, ut alibi monuimus .ee driduinobservaveramus ad PUFENDORMUM nostrum. Da I me Nat.-Gent. Lib. I. c. 6. 6 3. Nre 4. I. B. ὶν Deum non μι ιιι γ Darum tamen , regis conditionem duriorem esse, quam minimi privatorum; praesertim in iis rebus , in quibus fraus, ὸolux, error multo nocen- et r. α damnosior eli, quam in rebus Pri
troduxit eam, sed ex aequitate naturali. Sic xxumenta ur: Qui pote ii restatui. debet hahere si1Periorem. Rex noci habet sis Periorem. E. Limitanda maior: Qui potest reui tui a judice civili Instat , Atqui rei uia, tio juris est civilis. Immo origine juris M.turalis, ei vilis modo. Se solennabas. y Non ut premium Uerum ex lege ut usustuctuarii. . 3. I aio Mimur supra. o, ostendimus g. 6. xi Actus partas,Ρrivati eo trahentis. x x -υιmus senεινε malum Molliter excusat, Quod rex Hispaniae Philippus I s. debitoribus suis decoxit . de novas cum iist, las seeit a. C. t ρο. Demetrius lib. I g. p. rs 4. At idem Rex , biennio post , id
revocavit, se 1gnovIt debita, necestitateque sum no adactum se antea novas tabulas seiae ille protellus est, ut Idem Metreanus L nam
is est, qui heie Demetrius dicitur refere, sub finem ejusdem Lib. xvrat. Vide de Lib. sequentem, sia. l . versionis Gallicae , qua utor, Ect. Hag. Com. toi 8. I. B. M Non quidem poenam , quatenus coactionem involvit, de a Superiore proseiscitur 1 sed quatenus Pertinet ad damnum datum alteri, eum quo crintractu iri est, revarandum'. Hoc enim respectu Rex potest,
re debet se ipsuin subjicere levi . Oitendi. mus id plenius in notis nostria Gallieis a hune locum. I. R
59쪽
Φ Iuramentum autem Rex irritum reddere 33 anteeedenter potest privatus, Φ si se ipse potestate tale quid jurandi plane privaverit mi . .. Umento ' cin imuen L non potest, ' quia hic quoque personarum in distin tio tequiritur Nam quae coniequenter irrita redduntur , Φ jam antea o ὸ. exceptionem in se habebant, misi luperior noluerit e . at ita jurare ut vitiis. tenearis nisi ipse nolis, st per absurdum est, tu naturae iuri furandi contra-Cωνρ.1un. rium. Et si vero st ex iurejurando jus quaeri alteri non potiti, o ob aliquod Mins. 38. vitium in periona . . tamen eum, qtu ju averit, Deo obstringi, supra ostenis ei. . ,. dimus: ' quod ad reges non mimis, quam ad alios pertinet, . contra, quam
Contrim. IV. Promissa quoque Φ plena, de absolutς ...34 liter jus transferre, demonstratum supra eε- η- ώι minus, quam ad alios pertinet ; d ita ut imiis . 'i frutyi iententia, e qui negant regem teneri uns Lb. m. sentit dicto loco Bodinus C., Kal. IV. Promissa quoque Φ plena, dc absoluta, st atque acceptata , Φ naturae est ; Φ quod itidem ad reges non improbanda sit hoc quidem sensue I i unquam his, quae 33 sine cauta pro. a dia. I. inirit; quod tamen quo tensu locum habere possit , mox videbimus. A a. l. . U. Caeterum quod diximus e supra , leges civiles regni locum non habe- V re in Regum p ctis , & contractibus , Φ id recte vidit de s Vasquius . I Sed quod inseri Φ euationem, oc venditionem sine certo preti O, Φ locati uilis, , Rem , dc conductionem non eκpressa mercede , st emphyleusn ec sne scri v. D. d: plura , ' si a regibus fiant, valitura . non concedendum est : Φ quia hi actus gibus . non a rege qua rege, sed ab eo quasi alio quovis fieri solent . . In quo actuum L. tD C. penere tantum abest ut communes regni leges vim nullam habeant , ut Φ et- L. L. iam legra oppidi, ia/ὸ Rex habitat, valere credamus ; Φ quia speciali rati stis m. i. rex ibi se habet, ut illi e tum membrum . Quae tamen , ut diximus. C d. δεν ita procedunt, . nisi circumstantiae ostendant, placuisse Regi , suum a cluni mi. Dd. i. ab illis legibus immunem sacere. Aliud vero exemplum, quod idem ad se itc.is ' vastutus a de st promisitione quolibet modo factit, bene convenit , Φ dc ex s. i. s. hi , quae supra diximus , explicari potest. d.eismam VI. i. Contractibus , quos rex Cura subditis iniit, in Obligari eum naturato. C. de liter tantum, non civiliter, b jurisconsulti serme omnes semiunt, . quod loe . a. b quendi genus perobicurum est . . Nam dd naturalis obligatio interdum a juris auctoribus dicitur ' per abusionem de eo, quod fieri natura honestum est, imp. f. quanquam non Vere debitum, ut legaIa i integra sine a* detractione Falciis dis. i. CG diae praeliare, st sol Vere debitum,ir quo quis in pinnana creditoris erat ii restam. heratus, ' vicem I beneficio rependere , Φ qaae omnia cessare iaciunt con
mi. erad. non quaeratur, ut puta latrcinis , Piratae . cap. M. n. M.
is Sina cavisa Temere uis In ταω- pactia a Nempe cum enter. 1 rem s. 1 o Deer actio.a Farraά. Qtiadrantis M. n rum, qui lege sale dia concessus est he redi. si letatis edituusta sit heredatas diis Σ In paruam e ad eoν a Vesut prosct i Pt . aut eui aqua, di igni interdictum est Loquuntur ICti Romani, ut patet ex Ie Ribus in margine indieatis, de iis , qui si lio familia. , contra meum Nacedonianum pecuniam mutuam dederunt . J. B. Cotidia , .uom -.ιιιιι Ut quod his nomin us prasiuerar, aut solveris . rema
4 α ὶ verius est, seriptur m non requiriti, ex natura illius eontractus. Vide UIN. NIUM, in Tii. Insu. d. Latat. Cam a.
60쪽
dictionem indebiti: interdum vero magis proprie id , quod vere nos obligat , . sive inde jus alteri oriatur, ut in pactis, . sive non oriatur, ut in plena, de firma pollicitatione . Maimonides Hebraeus lib. III. Ducis dubitantium cap. 3 . tria haec apte distinguit , Φ dc quae non debentur, ait, venire benignitatis nomine, id est 'cri , qua malu interpretes ad Prov. XX. 18.explicant ΠΣ ΣΠ abundantiam bonitaris ; Φ quae debentur ex jure stricte sumto, Φ Judicium H braeis vocari ; in quae ex honestate, iustitiam rip x , id est aequitatem. Φ λι- , Φ-Φ πλιν dixit interpres Matthii XXIII. 23. ubi πων voear . quae Hellenistis plerumque est ' δὶ,--υνη. Nam in V σιν pro is rQ ceo , quod stricte debetur , reperias etiam l. Mace. VII. I 8. & VIII. 32. v de eon . a. Φ Cmiliter quoque obligari ex actu tuo dici quis potest , aut eo sensu ,eaura ut obligatio procedat ' non eκ mero jure naturali, sed eκ jure ei vili , Φ vel ex . D utroque , Φ aut eo sensu, ut in Qro actio inde detur. m .' Dicimus ergo, ex ,-- promissis , dc contractu Regis, quem eum subditis iniit, nasci veram, ac pro- q. iii priam obdigationem , Φ quae jus det ipsis subditis : Φ ea enim est promi Grum, ε . V Dec contractuum natura , ut supra n ostendimus , Φ etiam inter Deum, & ho-ob. a. minem . st Quod si tales sint actus, qui a rete , sed ut a quovis alio , m fiant, Φ etiam civiles leges in eo valebunt: Φ sin actus si regis qua regis,
. ad eum civiles non pertinent. Φ Quod discrimen a Vasqvio non satis Ob- . L. t i .e. servatum est . . Neque tamen eo minus edi utrovis actu nascetur actio, in nem. II .parax.pe ut so declaretur ius creditoris ,' sed coactio sequi non poterit, Φ ob statum . eorum, quibuscum negotium est : . nam subditis, cogere eum, cui sunt subinditi, non licet, Φ sed aequalibus in aequales 37 id jus in a natura , supe- '
rioribus in subditos etiam eκ lege. pr. st VII. . Sed hoc quoque sciendum est , o posse subditis ius etiam quaesitum au- e. i. Ferri per regem Φ dupli ei modo, Φ aut in poenam, Φ aut ex vi superemi in lib. . Us
Scriέa, in Pharaoι ιννμνιea . qua aecima a A undantia boaitatis Huc pertinent eis men/ham, ρον anethum , O r mrnum . ea, quae non ob aliam causam fiunt . quam . reliquistis, qua gra Mora surae legιs, 1Μ- ut liberalit s. de munificentia exerceantur . dicium. , m ericor/ιam , i, fidem. QAitit loquitur lex x. D. de donationibus : bux verbi x exPonit, quae sunt illa grausor χε πλοῦς εα παροι πλουσι πέα. ρ ἐν-ς0Mse V V letis praeeepta, quae Iam diu reliquerant, Ex ubere fonte mansuera ingenιι man/t be- nempe judι-m . quo suum jus unicuique nescentiar Plutarchus Catone majore, L MI o redditur e frant enitu scribae de Pharila i
GRONOUII. magis Scriptura deleuatur, quam Per eris, 23 Heliani Iis, qui Hebraica Graece fic corrupta judicia, ut Deuter. I 6. Is Is Maedoebant, de tractabant. i. 1 . Michae. a. Ita & r. i. Addit miseri, Ωuod si eatis sint actus si convene- eordiam, Eliaritatem nim lumin Pro ramum, ait qui spi in regi cum ci e suo, non ut quam Deus rebus ommbus anteponit : hos regi, sed ut patri ilias is qui negotium enim est Misericordιam volo , is non faeri. dirum regit. si iam oleae α,6 hoc est, quia tantopereas civiles tetes in eo Ut earum nomia eommendat apud Michaeam e. 5. g. Indu ab a a rea, vel edus procurator. Pol sint conve- radii, o homo. quid sit bonum , O qma Do- iri coram judicibus ab iplo constitutis. νυnus requirat a te. utique facere Iurictum, si metaretων 1M Vult subiectis este ius o. diluera miserierediam, O sociis te ambu .conveniendi Principis pre libellum suppl1- Dre tiam Deo tuo : quae etiam conventumem, de querendi libi non ser vari quod rex iis, quae apud Zaelorum c. p. s. legunturis .Promiserat: sed si eontemnat id ille. ωα Fidem 4emam appellat non divinam . qua se Ma subjectis vi , de armis cogendi eum an . Devin tredimus, sed humanam, qua in μηrvare quod Promiti t. ter nos pacta conventa servamus , & qu m I.ι Nempe cogendi. Deus Levit. c. 6. h. 4. s. d Luxenter ser V ad in pinnam Si quis commiserit, qua- at volu ne merito privetur illo bure.