장음표시 사용
781쪽
o terram novam. Ideo secunda fruentur Valetudine, &longioris aevi erunt, non secus ac illi qui ante diluvium vixerunt; in senectute quoq; vividi Sc robusti erunt ut in juventute, juxta id quod scribitur; adhuc sturescabunt in senectute. 'ccusenti se vegeti erunt.' Τriticum semel satum, quotannis sponte proveniet, germinabit, spicabitur & maturitatem suam assequotur, non secus ac sarmentum semel in terram depactum, uti scribitur; Consolidabuntsese, non secus ac tritiinm, oegermi
Si quis horto suo vel agro suo vel minimo etiam olusculo, peculiarem pluViam optaverit, illam a Deo impetrabit, uti scribitur, Petite a Domino pluviam in rempore serotino, ct Dominus faciet nubes, satis, plupis dabit robis a singuus herbas in agro. Tum triticum suum& vinum in alta quiete & securitate colligent, nec illis ab ullo hoste nocebitur, uti scribitur; Non dabo triticum tuum ultra cibum inimicis tuis, nec bibent filii alie ni vinum tuum, in quo laborasti, quia qui congrega- fiunt istud, comedent, sec. Arbores novos fructus quotidie proferent; terra placentas dulces, & vestes sericas, sine labore hominis, edet, non secus ac quotidie fungos producit & bolotos: mulieres quoti.
die parient, juxta id quod Jeremias dicit ;Concipiensi Mim ullari M. Nullum
782쪽
Nullum amplius bellum vel belli rumor Pa . in terra erit, sed solida & aeterna pax inter
homines & feras, uti scribitur 1, Et percutiam Hosa. IS. cum eis foedivi in die ista, cum bestia agri, ct cum volucre caeli, ct cum reptili terra, ct arcum, ct gladium , ct bellum conteram de terra, ct dormire eos secure faciam Atem, Habitabit lupus cum agno,ctia k Quum inter Ethnicos, & peregrinas gentes bellum orietur, Messitas pacis & concordiae arbiter erit, adeo ut nullus manum gladio admovere audeat, uti scribitur: Eijudi-JUM q. cabit gentes, ct arguet populos multos, ct constac bunt gladios suos in vomeres, O lanceas suas infalces, non levabit gens contra gentem gladium, necoxercebuntur ultra ad gladium. Tum Judaei aeterna perfundentur Iaetitia, noVas nuptias celebrabunt,Deumque assidu ε&indesinenter laudabunt, & omnes sapientia & cognitione Dei pleni erunt, uti scribitur ἱ Ηac dicit Dominus,sdhuc audietur in loco isto, F 'Si quem vos dicitis esse desertum,vox gaudii,ct vox D- rixia,roxdonsilio vo lonsa,vox dicentii Coot
mini Domino exercituum,ctc.Item; Plena erit tem Jesa. II. rascientia Domini, tanqua aquis mare operientibus.
Novi equidem, esse inter illos, qui haec. omnia allegorice explicant, quod nempe sub his hyperbolicis & carnalibus figuris, magnitudo bonorum & gaudiorum coelestium spiritualis adumbretur, IA ua Πν , humano loquendi more, Ni ad mo- - Aa a s
783쪽
venda corda, &desiderium eorum excitanis dum, quo unusquisque studeat tantae felicitatis aliquando particeps feri. Non tamen omnem etiam fidem illis derogant, prout adtiteram sonant, sicut id videre est in libro Sch lchan arba, Porta 4. ubi rationibus prolixe probatur, haec omnia ad literam imis
plenda esse. Et R. Meir Aldabi in libro Schevile emanah fol. mihi iis. posteaquam illic de spiritualibus bonis haec singula explicasset & applicasse porro subjungit 9 Νon enldiutem quod quis existimet, me ideo hac Rabbino--um nostrorum dicta, de conripio Messia, in dubium vocare aut negare. Absit hoc a nobu i Hoc vero dicimus , istas epulas non fore pro replendo ventre, utis lices olidi nonnulli intelliguntsed as augendum intellectum, ut iis idoneus reddatur ad ea cainpienda ct assequenda, qua eo tempore ipse apprehendenda sunt. Sunt nimirum hac ex iis, qua habent Inda Πbaa sensum manifestum ct occultum, O J DA On' i ambo sunt veri. Ad haec respexit Sale. mon, quando dixit; Ut mala aurea cum figuris' I, argenteis . est verbum dictum suis modis. ν
lunt enim dicere; Verbum dictum duplici sensu,manis :sto Q. & occulto, qualia sunt praesentia,de quibus agitur esse sicut Malum aureum argenteis & perforatis palis tectum Minclusum: quamvis enim argentum exterius videatur eximium, tamen si quis interius per
illa foramina conspiciat, illud longe praestantias
784쪽
stantius deprehendet; quanto sci licet aurum argento praestat. Rabbini quippe nostri non semper loquuntur verbis sinplicibus; sed nec iras eos
quando 1 adigit, ut anigmatice gurate loquantur ; quando scit. de iis agunt, quae non ad vulgi captum O usum, sed pro eruitis ct intelligentibus servire debent oec. Videatur & R. Moses benMajemon in Hilchos Testhiivali cap. 8. &Hilchos Melachim cap. uli. In summa,sanctet hujus gentis tanta erit scelicitas,ut ipsa cogitatione concipi non possit, nedum ut verbis exprimi queat.Judaeos itaq; in hac sua prosperitate sollicitare nolo,nec fidei illorum arcana Christianis prodere ultra pergam. Hoc satis superi est: adde,quod il-Ιis non valde arridebit, quod & fidem illorum, dc vitam eo usque reteXerim.
Christianus vero Lector satis ex hisce omnibus percipiet & intelliget, Iudaicam' ' fidem, totamqtie illorum religionem, non in Mose, sed in mendaciis,falsis & futilibus traditionibus , Rabbinorum & seductorum fabulis,fundamentum suum ponere ; ideo non amplius Christianis dicendum esse, Judaeos Iegi Mosaieae mordicus adhaerere, sed cum
propheta Jeremia ; Apprehenderunt mendacium, Jerem. 8.o noluerunt reverti, attendi se auscultavi, nemo quod rectum est loquitur, ctc. Item cum Christo', Irritum faciunt mandatum Dei per traditio- Mul os nem suam, stustra Deum colunt, docentes doctrinas qua
785쪽
sunt mandata hominum, illum oraIuo, non auorem corde colentes, illam protentes sescire,sed -ctis negantes, sint abominandi, ct rebelles, crad omne opus bonum reprobi, ut inquit beatus Apostolus Paulus. Propterea luce meridiana clarius est, illos poenam incurris se, quam Moses interminatus erat, nempe, Deum percussisse istos amentia, o cacitate, cr stupore cordis, adeo ut palpent in meridie sicut palpat caecus in t nebris. Hoc nimis in illis Verum experimur, dum sacrosanctum Dei Verbum tam misere corrumpunt & detorquent,& pudende contra omnem sensum & rationem, absque ullo pudore & intellectu, explicant & exponunt. :Faxit Deus misericors , ut nos Christiani, horribili hoc irae divinae exemplo commoti, Deum, illiusque Verbum diligamus, qua parest reverentia excipiamus, ne furor ejus in nos quoque exardeat,&veritatis lucem tanti beneficii immemores amittamus ; Faxit, inquam, Deus . ut corda nostra in dies magis atque magis justitiae Solem admittant, nosque Spiritu suo sancto in omnem veritatem ducat & deducat.
786쪽
O, quomodo vos dicitis psum venisse, wndaret homines a peccatis, o ut educeret eos a gehenna, quum ille, dum occisus Mauxerit peccatum Ddaorum, qui cruci asxerunt eum PNam non potest inveniri majus peccatum, quam suspensio Dei. CHRIsTI AN Us.
Quaero vicissim, quomodo lex data esse dicatur in salutem, quum tamen se transgressiones ct reatum auxerit' Constat enim Judaeos statim irritum fecisse pactum Dei, & justitiam legis violando iram Dei magis in se provocaste. Imo quaero, quomodofoedus Dei, quod singulare bonitatis testimonium fuit, O adoptio, quaslios Abrahami in peculium assumpsit, multis causafuerit duplicis interitus: scuti Ex echiel Israelem so- domao Gomorrha pejorem esse pronuntiat, hacsola de causa, quod salutem sibi Oblatam contempsierit e Hinc certe apparet, improbis istis canibus ni hil aliud curae esse, nisi ut maledicant.
Annρωτήσεις & Responsa Christiani.
787쪽
Porro ad eorum quaestionem facilis est responsio, venisse quidem Filium Dei, ut Judaeis primum, deinde & toti mundo lucem vitae afferret: sed tam Judaeos ab initio,quam majorem hominum partem sua malitia i cem vertisse in tenebras.'Neque mirum est vel novum, sic homines abusos esse Dei gratia, ut sibi exitiale redderent, quod destinatum erat eorum saluti. Certe quum Deus se populi Redemptorem fore promittit, stimultamen denuntiat, se fore in lapidem offendiculi Regno Israel &Juda. Quomodo haec inter se conveniunt,nisi quod Deus vere & non fallaciter gratiam offert, unde pendet solida populi stelicitas' Sed increduli, dum illam respuunt, duplex sibi accersunt exitium: cujus rei documentum extitit in Davide, qui Rex in hunc finem creatus fuit, ut postea ex eo
Psalm. HS proveniret Messias,& tamen vocatur Laptu r probatus a praecipuis architectis. Adde quod in
persona Jesu, Messiae nostri, nihil accidit, quod non praedixerint Judaeis Prophetae de Messita: ac praesertim Jesajas, qui magnifice
extollere volens,quam per illius manum gratiam populo suo daturus erat, ita praefatur , I tris3. I. uuis credet sermoni no ro P ct brachium Dominicus revelatum en e Dicturus erat paulo post, Messiam reconciliaturum homines Deo, ut salvi fierent, sed prius exclamat, magnam paItomi caecitatis suae causa,privatam iri tanto bo-
788쪽
to bono,quia virtus Domini sepulta illis erit,& incognita. Alibi etaim clarius duo haec conjungit, parum esse ut Messas restituat desola-Iesa. 49l riones Vrael: sedore salutem yebova usque ad Ones orbis: dc tamen non fore plenam restitutionem Israelis,quia bona pars ad Dominum non
redibit. Denique perinde loquuntur Iudaei, ac si nunquam gens eorum ingrata fuisset Deo, & ex medicina mortiferum sibi veneianum fecisset. Certe exitum & reditus libertatem illis Deus ab exilio Babylonico promi tenS,memorabile gratiae specimen in illorum salutem edidit. Atqui major pars impio contemptu culpam suam & reatum duplicavit: longe enim illis satius tasset, non redimi, quam abjicere & pro nihilo ducere tantum Dei beneficium. Sed hoc modo impleri vati- cinium Jesajae oportuit; Si fuerit populus tuus BD. Mut arena maris, reliquia salva sent. Atque ut finem faciam, primum redemptio luculente ostendit, oblatam Dei gratiam non semper hominibus prodesse: quin potius fieri bis noxiam, ubi indigne prophanatur. DeuSceri te per manum Mosis populum eduXerat, uti omnium esset servator. Atqui scimus, horrendis vindim exemplis saepius contra multa millia fulminasse: tandem immensa illa multitudo, exceptis duobus,misere consumpta in deserto periit. An non melius reprobist fuisset, nunquam egres os esse ex AEgypto '
789쪽
imo nunquam esse natos, quam sic Dei manu prosterni rJu D AE V s.
MMA. II. 2. Quaero, Quum scriptum si in Matthao, Gen. 17. I . ' Non veni ut detraherem, &c. Et in lege Μομhabetur, Die autem octavo circumcidet car- Deut. Ia 3i. nem praeputii sui. Item, Omne praeceptum
quod praecipio tibi hodie, observabitis facietis: non addes nec minues ex eo. Laod ita est, constat quod legem Mosis disseirent 'COs TI ANUS. Quaero vicissim, quum lex Mosis vetet quidquam operis sieri dieseptimo,quomodo eodem die ju-ysa. σε. bear masculos infantes circumcidis' Item, quomodo Moses diem unum ἡ septem Deo sanctificari j bear: hs as autem sub Christi Regno promittat continua sabbatha, ct continuas Neomenias Z ni qvid in circumcisione ostendit Deus opera sua eximia communi lege: yes as vero aliquid excestentius promittens; quamsub lege exhibitum fuerit Judau, signiscat praceptum de Sabbatho fuisse umbratile finenior autem quaestionis solutio haec est, quum voluerit in uno tantum altari Deus sibi offerri sacrificia, Esajas tamen promittit, sub Iesa. Is. 1ς. Regno Messiae altaria in Aegypto ct tis riuore: quum nefas alibi fuerit quam Hierosolymae Dei iaciem quaerere, &illi offerre sacrificia: Iesajas tamen templum isti fore in aerapto dicit. Et Malachias discrimen omne locorum tollit
790쪽
his verbis; meretur incensum nomini meo in toro misc. 3. H. oris. Certe clara externi cultus mutatio sub Regno Messiae ostenditur: neque tamen hoc modo dissolvitur lex, vel apex unus eN ea minuitur: quin potius haec vera est legis sanctio, non fuisse in veteribus figuris objectum oculis inane spectaculum, sed eorum quae Ggnificabant, exhibitam in Christo substantiam. Nunc videndum, quorsum Deus Sabbathum institueri nempe ut symbolum esset sanctificationis, ut docet per Mosem & Jeremiam. Sequitur ergo praeceptum illud inter umbras numerandum este. Quid enim mirum, si exorto Sole cesset stellarum lumen 'Atque haec est caeli ct terra novitas,de quaJesa
jas concionatur. Fesa. 65. II.
lium hominis, quum in multis locis Scriptura moneat lex, ne Deum similem faciamus homini e ut; Deus non est homo ut mentiatur, auolius hominis, Num. 3a. ut illam paeniteat. Praeterea dicit David; Nolite et confidere in principibus, in homine,ctc. Item; Maledictus qui conficit in homine. Hqc autem omnia suerunt in Jesu,qui vocatur filius hominis. CHRIsTIANus. Quaero, cur Devi in Cantico Moin pocetur vir Exod. is. s. bellicosus ' Cur Ecechiel in illa memorabili visione memoret, Iudicem in solio sedentem esse Eetri . O s.