Hug. Grotii Florum sparsio ad ius Iustinianeum

341쪽

33s HVG. GROTII FLOR. SP. Ita ut post depositam administrationem nec militiam deserantJ In Theodosiano plus est Ponidepositam administrationem per continuum trien

nium.

DE DEFENSORIBUS CIVITAT V Μ. Sunt codicilli de his apud Cassiodorum VI I, II. ubi videbis eo tempore a Principe, aut ei ctos, aut confirmatos.

L. Defensiores nihil.

Saviores non exerceant quaestiones J Hoc E Iustiniano mutatum est. Nam in Codice Theodosiano est: Nusim exererant quastiones, dc Q. quitur: Plebem tantum, &c. L. Per omnes. Removeant patrociniaJ In Theodosiano, re

moveantur.

DE AD UOCATIS DIVERso Ru Miudiciorum. Advocatis solita praemia abstulit Iustinianus, narrante in arcana historia Procopio. De malitiis autem advocatorum digna quae legantur habes apud Ammianum libro xxx. Symmachus 1, 37r In forensi pulvere rara cognatio facundioris, o boni pectoris. DE ADVOCATIS FISCI. Advocatio fisci ab Adriano primum instituqta: primus erat ad honores gradus, ut legimus in vita Getae. Eo ossicio functus fuit Papinianus. Philostratus Quirino: εσπις is 1 τα Fτα-

342쪽

AD Ius IVIT IN IANEUM. 337nus vero ex fisci advocato Imperator factus est. EX Q.VIBVS CAUSIS INFΑΜΙΑ irrogatur.

L. Neque furti.

Qui eum sm debito nomine debitorum exegis 4 Debitorem,emetatat Salmasius. Fieri tamen potest ut scriptum fuerit, Am debito nomina exegisset . ut nomina dicta sint pro ipsis debit ribus, &, debitorum, Glossema fuerit. DE PROCURATORIBUS. Erat praescriptio procuratoria: &quaesti nis fuit,an maneat procuratorum officium post mortem domini. Symmachus X, 32.

Sex mensium accessionem seu terminam habebit principalis rem peregre degensJ Idem habes apud Eustathium titulo de sex mensibus,=. IvT NEΜΟ PRIVATUS TITULOS

praediis suis vel alienis imponat, vel vela regia suspendat. Chrysostomus de statuis xm: ἀς ουαμ ὲλ

DE IN INTEGRVΜ RESTIT tionibus minorum XXu annis.

L. Minoribus. In quitasse captos probare possuntl Id est lasos.

343쪽

s 3 8 HVG. GROTII FLOR. SP. Sic deceptus. id est laesus: in L. dedi, sed fiservus , D. de condidi. causa data. Cicero de officiis tertio : Vta ne propter te Memve tuam ea m fraudatusve siem. SI ADVERSUS UENDITIONEΜ. Idque etiam juressurando servare confirmasti,neque perfidia, neqiιepe urit me auctorem tiba fulmrum sperare δε-- l Aliquando tamen Imperatores jurisjurandi faciebant gratiam. L. ult. in princ. D. ad municipes. Suetonius Tiberio 3 s. DE HIS QUI VENIAM AETATIS impetrarunt. Formula veniae talis est apud Cassiodorum

L. Eos qui.

Non solum adienationem ed etiam spothetam minime posse sine decreti interpositione rerum seu rum immobilium facere Iubem s J Cassiodorus

in dicta sormula: Ita ut in alienandis rustitas vel urbanis radiis constitutionem servetur auctoritaF. DE TEMPORIBVS IN INTEGRUM

restitutionis tam minorum & aliarum personarum , quae restitui possunt,

quam etiam heredum eorum. Et in aliis provinciis quadriennium continuumJIntra annorum spatia, quibuου hoe beneficium leges sacratu a prasiterant, ait Cassiodorus IV,3 . DE I v D I C I I S.

L. A judice.

344쪽

AD Ius IVsTINIANEVΜ. 37sraldus, fiduciario. Eam enim vocem usurpat Curtius de rege temporis causa facto: de ossicio legati militaris, Caesar. DE FERII S.

L. Omnes judices.

Ruri tamen positi agrorum cultina libere licenterque inserviant. J

mine etiam fisis quadam exercere diebus Fas jura sinunt. L. Omnes dies.

stui repetito in se eiaculo revolvanturJ Isidorus V, 32: octaum autem dies id primus est, legeidem primus es) ad quem reditur, a quo rum μου hebdomada series orditur. Beda :Octavum instaurat reυolubilis orbita lem. V B I SENATORES V E L C L ARI S S I, mi civiliter, vel criminaliter con veniantur. L. Senatores. In judicio tam pratoriana, quam urbicana prae ficturaJ Vetustiluma de senatoribus cognitio fuit praesecti urbis. Symmachus M,I .& X, 62. DE IN OFFICIOSO TES ΤΑΜ ENΤΟ.

Etiam Theodosii junioris temporibus filiam

immerito exheredatam de testamento queri potuisse docet nos Zonaras.

DE s ERvΙΤvΤIB VS ET AQEA. . Cicero libro Da,epist. I ad fratrem: M. uis rum de aqua perfundum uus ducenda rogabo.

345쪽

L. De his. Dua per injuriam depasta contendisJ Convenit

cum Baba Kamma VI, 2. FAMILIAE ERCISCUNDAE.

L. Filium quem. Explica ex L. eam quam, D. de legatis &fideicommissis I, & l. successores, D. ad L. Falcidiam. DE TESTIBUS.

L. Iuris jurandi.

Iurisjurandi religione testis pri quam perbiabeant testimonium, Iam dudum amari praecepimusJ Seneca de ira i I,': De parvula summa judicatura tibi, res sine teste non probaretur: t sis sine jurejurando non valeret. Simili modo sancimus, ut unius tesimonium nemo J-icum in quacunque cause facile patiatur admittiJ ως - ματυρουνώ et σπειν, ουδι Καπι. καλως Testi uni. ne Catoni quidem credi par est. Plutarchus Catone Uticensi. Baba Κ-

ma VII, 4.

L. uui falsa.

Ω-ds is qui ex Disso tesimonio damnatin es, civiliter agere contra tes em voluerit, quicquid damni fecit, ab ipso recipietJ Idem Hebraeorum jure. Vide Constantinum ad Baba Kamma, dicto loco. PLUS VALERE QUOD AGITVR, quam quod simulate concipitur. In syngraphis etiam contra fidem veritatis

pactio

346쪽

AD IVs IUSTINIANEVΜ. 3 Ipactio venit,& non numerata quoque pecunia. aut non integre numerata, pro temporaria voluntate hominum scribi solent, more, institutoque Graecorum. Asconius in Ira Verrinam.

QSOD CVΜ EO DI IN ALIENA potestate est, negotium gestum esse dicetur, vel de peculio, sive quod jussu, aut de in rem verso. L. Vltima.

Pecuniamve mmuam dari Reposuit Tribonianus vocem accuratam, cum in ipsa teste fuerit, pecuniam commodat, per Nia mirum vicini adeo sunt contractus mutui, &commodati, quemadmodum scenoris & locati,ut nomina Laepe permisceantur. Cicero Uerrina vI: Publice commodasti,non sine magno quia dem provincia Sicilia detrimento, tritici modios sexaginta. Nonius: Commodare est mutuare. AD SC. VELLEIANUM.

L. Si mulier.

Creditori contra priores eriditores reficissoria da 1-J Id est restitutoria , nisi forte ita scriptum

fuerit. DE NON NUMERATA PECUNIA. Indubitati juris est , non numerata pecunia ex reptionem locum habere, b in talibuου nominibus. vel foeneratissis, vel aliis cautionibuου, qua etiam sacramenti habent mentionemJ Etiam non numeratae dotis est exceptio annalis. Id in hac lege olim fuit comprehensum , ut discimus exustathio, titulo de anno, . lo.

347쪽

L. Eos qui. qua ad bassem 4 Quae dicuntur Graecis,

is ιολιοι: id est dual artes centesimae. DE NAUTICO FOENORE. Tamdiu liberam esse ab observatione commmnium usiurarum, quamdiu navis ad portum appuleri J Nam post aliquot a reditu dies,non debebantur communes usurae , secundum ea discrimina, quae sunt in Novella cuI. DE CONΤRAHENDA EMTIONE& venditione. L. Invitum. Nemo invitus vendere cogitur.Sed frequens est ut quisque cogatur non vendere , nisi justos retio. Legis talis de minio meminit Plinius ibro xxv I. Deinde exceptionem haec lex pati tur , ubi publicus usus id desiderat. Nam reipublicae institutio id secum fert, ut dominium quoddam habeat laphius singulorum domi-nto ad necessitates aut utilitates publicas. Solet usurpari hoc jus in privatorum terris sumendis ad opera munimentorum, aggerum, operumve publicorum. QVAE RES VENIRE NON POSSUNT,& qui vendere vel emere vetantur.

L. T.

Sua BlattaJ In Glossis, Baltatum υκ κωἔν. Scribendum est blattatum t alibi iis Glossis,

348쪽

AD IV s I vsΤINI AN EUM. 343 vestis & paludamentum apud scriptores vita Tum Caesarum. Blattea varietas apud Cassiodorum 1 Et quod Eutropius in Nerone dixit funes blatteos, id orosius dixit purpureos. DE EVNVCHIS.

L. T.

Si quis pos hane sanctionem in orbe Romam eunuchos feceritJ Vetus lex , ut apparet L. lege Cornelia, di sequentibus, D. ad L. Corneliam de Sicariis: intermissa saepe & reducta. Hudnotat illae pertinent A. T. A. Adolescenti testiaculos abscidit. DE RESCINDENDA VENDITIONE.

L. Rem majoris. Minoris distraxerit J Pro solis venditoribus

facta haec lex. Salvianus : Ferme omnis contra cym hoc in se habet, ut invidia penes emtorem,inopia penes venditorem esse videatur: Quia emtoremit ad hoc, ut si stantiam suam augeat: vendia or ad hoc vendit, ut minuat. Vsus noc produxit latius. At Germani veteres valde abhorreis

bant ab huiusmodi restitutionibus , per quas bona fides videbatur laedi. Vide Capitulare. Caroli Magni V, MO. L. Si voluntate.

Et quod emtor viliore, venditor cariore distrahendi votum gerentes, ad hunc contractum accedantJ Mimus : Hic est an in omnium, Ut velint vili emere, caro vendere. Seneca de beneficiis vi, Is: Nihil venditori δε- bet, qui bene emit.

349쪽

nandis, & prohibita rerum aliena tione, vel hypotheca. Quod se ignoraverint, is eorum fariti puniJNempe usticapione: hoc ideo in neo,quIa Video ab aliis legem hanc non recte intellectam. DE HONOPOLIIS , ET CONVEN-

tu negotiatorum illicito, vel artificio ergolaborum,necnon balneatorum

prohibitis: & pactionibus illicitis.

Monopolia duorum sunt generum: alia re rum necessariarum vitae, quae merito sunt odiosa. Apollonius Aspendiorum Dardanariis ita scripsit: Terra omnium mater. Es enim- . Vos autem injusti vestrum solorum matremeamfecistis. Contra id genus multa sunt egre- pia Patrum dicta, ut Chrysostomi I Cor. xv, & I I Cor. v III , in morali post I 3. & constitutio Athalarici, quae est apud Cassiodorum Ix, Alterum est genus earum rerum, quae voluptati magis serviunt, ut erinaceorum, &Indicarum mercium, de quibus diximus II de jure Belli ac Pacis, x II, IA. dc in Aunotatis. Iustinianus tum merces alias , tum sericum ad monopolium reduxit, tam grave, ut triplum emtores pro solito solverent. Postea etiam frumentum, quod ex AEgypto veniebat, sui juris utilitatisque fecit . Hephaesto maxime adiu ante. Haec etiam nos docet arcana Procopii historia.

350쪽

AD IUS IUSTINIAN EVM. 3 sDE CΟΜΜERCIIS ET mercatoribuS. De commerciis vide mandata vicario pomtus data apud Cassiodorum v I I, 13. Leges &exactiones Iustiniani in commercia, tum in Hellesponto, tum in Bosphoro Thracio , tum in ipso portu Constantinopolitano habes apud Procopium in arcana historia. Iustinianus imprudenter ademit mercatoribus libertatem eundi in Persidem, per quos consilia extern rum explorari solebant. Docet de hoc nos dicto libro Procopius.

L. Si qui.

Si qui inclytas nominatim vetustis legibus ciavitates transi redientesJ Menander in excerptis:

sponsalitiis & proxeneticis. L. Mulier. Arrarum sto alium nomine usique ad duplum

teneaturJ Apud Varnos , Germanicam nationem , Germanosque alios renuntiari quidem

sponsalia poterant, sed non fiebat id sine gra- P s vi in