장음표시 사용
381쪽
CIC DE SENECΤ. 561 requiras. Nisi forte adolescentes pueritiam, aut Iuni aetate progressi adoICSCelaliam debeant requi rere Cursus est Certus CliniiS, et Hu in naturaO, Eaque implex : suaque cuique parti aetatis tempestiuitas est data V C infirmita puerorum, Ciferocitas iuuenuin, et grauitas iam Constantis a Cta tis, et senectutis maturita naturat Ouiddam ha
beat, quod suo tempore percipi debeat Arbitror 1 audire Scipio, hospes uius avitus Masinissa
quae faciat laodie, nonaginta annos utUS: Um in gressus iter pedibus sit, in equum omnino non ad Scendere Cum equo, CX qia non esse dere: nullo imbre, nullo frigor adduci, Ut capite operto sit summam in C es in corporis siccitalem itaquθexequi omnia regis ossicia et munera. Potest igi tu exercitatio et temperantia etiam senectuti Con
seruare aliquid pristini roboris. II. Non sunt in senectute vires me postu Iantur quidem vires a sonectute Ergo et legibus
et institutis vacat aetas nostra muneribuli iS, quae non pOSsunt Sine Viribus sustineri Ita
que non modo, quod non possumus, sed Π qi IuΠ-tum ΡΟSSumus quidem, Cogimur. At ita multi sunt imbecilli senes, ut nullum ossicii, aut omnino Vitaemianus Xsequi possint. At id quidem non pro Prium senectutis est ilium, sed commune Valetia
dinis. Quam sui imbecillus P. Africani silius is, qui te cloptauit quam tenui, aut nulla potius valetudine 2 - Quid mirum igitur in senibus, Si infirmi sunt aliquando, cum ne id quidem dole S Onles C flugere possint Resistendum, Laeli et Scipio, Senectuti est, eiusque vitia disi gentia com
382쪽
vensanda sunt. Ignandiu 1, tanquam contra inorbum, Si Contra SeneCtutem. Habenda ratio valetudinis Utendum exorcitationibus modicis; tantum cibi et potionis adhibOndum, 1 reficiantur iΓOS, OV ΡΡΓimuntur. CC ero corpori soli subueniendum est, Sed monti atque animo naulto anagis. Nam hae quoqile, is i tanquam Iumini oleum instilles, exstinguntia soneolus e. Et Cor pora quidem defatigatione et exercitation ingraue
scunt animi autem Xeroitando Quantur. . Nam
quos ait a DCilius - OmICOS Stultos senes hos significat credulos, Obliuiosos, dissolutos quae ilia sunt non CnectutiS, Sud inertis, igninae, somni Culosae senectutis Ut pellit Antia, ut libido,
via uis est adolescensium, Ouam senum no tamen omnium adolescentium, Sod non proborum to
issu seinilis situltitia quae deliratio appellari solet)
Quatuor robustos filios, quinque filias, an iam domi an tantas clientelas ADpius regebat et
bat senectuti. - Ita enim Senectus honesta est, si se ipsa defendit 'si ius suum retinet, si nomini
emanCipata est, Si Vsque ad extremum spiritum dominatur in suos. Vt enian adolescentem, in quo senile aliquid Sic senem, in quo est adolescen1is aliquid, probo quod qui sequitur, Corpore SenOX esse poterit, animo unquam erit. - Pythagoreorumque more exercendae memoria gratia, quid quoque die dixerim, audierim, gorim, Com I nemoΓ VCSperi. Hae sunt exercitationes ingenii, haec Curricula mentis in iis desudans atque ela horaΠS Orporis ire non magnopere desidero:
383쪽
CIC DT SENECT. 565 adsum amicis Venio in Senatum frequens, Ultroque assero ros muItum et diu Cogitatas ' usque tueoPanimi, non Corporis Viribus. Quae si CXsequi nequirem, tamen me ICCtulus Oblectaret meus, ea ipsa Cogitantem, quae lain agere On poSsem sed tPossim, facit acla vita. Cmper enim in his studiis Iaboribusque viventi non intelligitur, unndo
obrepat Senectus. Ita sensim in SonSi uetusACnoscit nec subito frangitur sed diuturnitate ex stinguitur. 12 Soquitur neuti vituperati senectutis,
quod eam carere dicunt voluptatibus. prae-
Clarum munus uelatis, si quidem id aufert nobis, quod est in adolescentia vitiosissimum occipites
chytae Tarentini, magni inprimis et praeclari
viri qua mihi radii est, cum esssem ad OIOSCONSTarenti cum Q. Muximo. ullam : capitaliorem sestem, quam Corpori Voluptatem, hominibus di Cebat a natura uiam: Cuius Voluptatis auidae libi dines temere et effrenate ad potiundum incitarentur. Hinc patriae proditiones, hinc rerum publi Carum uersiones, hinc cum hostibus clandestina colloquia nasci nullum denique scelus, ullum malum facinus esse, ad quod suscipiendum non
libido voluptatis impelleret: stupra Vero et adulte via, et omne late flagitium, nullis aliis illecebris excitari, nisi Voluptatis. Cumque homini siue natura, Sive quis deus nilui mento praestabilius dedisset huic diuino muneri ac dono Dihil esse tam inimicum, quam voluptatem. Nec enim ibi di ne dominante tomperantiae locum Ss k mequb
384쪽
Alere. Quod quo magis intelligi posset ingeres animo iubebat, tanta incitatum aliquem Voluptato COMPOTi8, quanta percisi OSSCl maxinau. Νemini censebat fore dubium, quin iam diu, dum ita gauderet, nihil agitare mente, nihil ratione, nihil co gilatioΠe Conseqvi posset. Quocirca nihil esse tam deteStabile, tamque estiferum, quam Voluptatem: si quidem ea, cum maior esset atque Iongior, Innctantiam lumen exstia gueret. - Quorsum haec ut tutelligatis, Si voluptatem aspornari ratione et Sa Dientia Non POSSCmUS D signum habendum One Cluti gratiam, quae em eret, Vt id non Itheret, quod non oporteret. Impedit enim Consilium Oli UtRS, rationi inimica ac mentis ut dicam praestringit oculos, e habet Ilum Cum Virtute Commercium. 15. Quorsum igitur tam multa de voluptate quia non modo Vitiaporatio nulla, sed etiam L 1n-ma latis seneCtriti S est, quod ea VoIuptates nullas magnopere desiderat. Caret opulis, exstructisque mensis, et frequentibus poculis Caret ergo etiam inbientia, et cruditate et insomniis. Sed si ali quid dandum est VoIuptati, quoniam eius blanditiis non facile obsistimus diuine enim Plato escam ma Iorum Voluptatem appellat, quoi ea videIicet ho mine Capiantur, ut hamo pisces quanquam immoderatis epulis Careat senectus, modicis tamen CΟΠ- iuiis delectari potest. - Epulabar igitur cum sodalibus omnino modice; sed erat quidam feruor aetatis qua progrediente, omnia sient in dies mi tiora. eque enim ipsorum conuiuiorum delecta tionem Voluptatibus qrporis magis, quam Coelu
385쪽
CI DE SENECΤ. 565 amicorum et Sermonibus metiebar. Bene enim maiores nostri accubitionem epularem amicorum, quia Vitae coniunctionem haberet, Conlaquium nominarunt, melius, quam Graeci qui hoc idem tum compotationem, tum OnCOen Rtionem Vocant: Vt, quo Lin o genere minimum est, id ma xime probare Videantur 14. Ego ero propter sermonis delectationem
tempestiui quoque Conuiuiis delector, nec Cum aequalibus soIum qui pauci admodum restant sed
cum Vestra etiam uetale atque Vobiscum habeoque senectuti magnam gratiam, quae mihi sermonis
auiditatem auxit, potionis et cibi sustulit. Quod si quem etiam ista delectant ne omnino bellum indixisse videar VoIuptati, cuius est etiam soriasse quidam naturalis modus non intelligo, ne in istis
quidem voluptatibus ipsis, Carere sensu OΠOClu tem Ale Vero et magi Steri delectant a maiori bus instituta et is sermo, qui more maiorum summo adhibetur in oculis et pocula, sicut in
symposio XenophontiS, minuta atque ornutia,
et refrigeratio aestate, et vicissim aut sol, aut ignis hibernus. Quae quidem in Subiuis etiam persequi
At non est voluptatum tanta quasi titillatio Senibus. Credo sed ne desideratio quidem. iiiii autem molestum, quod non desideres. Bene Ο-phocles, cum ex eo quidam iam assecto aetate quRereTet, tereturne rebus Venereis: Dii meliora. inquit libenter vero istinc, tanquam a domino.
386쪽
talium, odiosum et molestum Si fortuSSO Curere. Satiatis Vero et expletis iacmidius est Carero, quam frui. Quanquam non caret is, qui non desiderat. Ergo hoc non desiderare, dico esse iucundius, quam selli.
Quod si istis ipsis voluptatibus bona aetas fruitur libentius primum paruulis fruitur TebUS,
ut diximus, deinde iis, quibus senectus, si non ab Vnde potitiar, non omnino Caret. - AdMOSCOΠltu, Voluptate prope intuens, imagis fortasse uolatur: sed doleolatur etiam senectus, proCul a Si ICCta IS, tantum, quantum sat est. --, Si vero habet aliquod tanquam pabulum studii atque doctrinae, nihil est otioS Senecti a te iucundius. -- Atqui eos mNOS, quo Commemoraui, iis studiis 1 agrantes senes Vidimus. . Vero Cethegum, quem recte uadaOmedullam dixit Ennius, quanto studio exerceri iudicendo Videbamus, etiam senoni Quae sunt igitur epulariam, aut Iudorum, aut Cortorum Volu Ptates Cum his Voluptatibus comparandae Atquo haec quidem studia doctrina'. Qua quidem prudentibus et bene institutis pariter Cum aetate TeScunt honestiun illud Solonis sit, quod ait Ver SiCulo quodam, ut ante dixi, senescere se multa
in dies addiscentem: qua voluptate animi nulla
15 Vcni nunc ad Voluptates agricolarum,
quibus ego incredibiliter dolocior quae CC VIIa impediuntur senectute, et mihi ad sapientis Vitam proxime identur accedere. - Quid ego Vitium satus, TtUS, incrementa commemorem Satiari
387쪽
16. Possum persequi multa oblecta merita rerum rusticarum sed ea ipsa, quae dixi, fuisse
sensio longiora. Ignoscetis autem Nam et studio TOTU 1 HStiCarum proueClus sum, et Senectus Stnatura loquaCior ne ab omnibus eam Vitiis Vi dea vindicare. Ergo in hac vitam. Curius, Una de Samnitibus , do Sabinis, de Pyrrho triumphaS
Poteratne tantus animus non luctandam efficere senectutem Sed Cnio ad agricolas, O a CisS recedam. In agris Crant tum senatores, id est, SCIIOS. - Νum igitur eorum senectus miserabilis
fuit, qui se agri cultione oblectabant Mea quidem
sententia haud scio, an VII beatior esse possit: neque solum ossicio, quod hominum goneri Vniuerso Cultura agrorum S salutaris, sed Ot delCCtation uquam dixi, et Saturitate Copiaquo Omnium Crum, quae ad Victum hominum, ad cultum etiam deorum pertinent: Vt, quoniam haec quidam des derant, ii igratiam iam cum Voluptate Odeumus. --, Breui Praecidam Agro bene ullo nil potest esse CC su VbCriHS DCC pCcie ornatius ad quem fruen dum On modo non retardat, Verum cliam inuita latque allectat senectius. Vbi Onim potest illa aetas aut Calescere Vel apricalione melius, Vel igni; ut vicissim Vmbris aquisve refrigerari salubrius. Sibi igitur habeant arma, sibi equos, Sibi hastas, sibi lauam sibi ilam, sibi nationes et Ursus nobis senibus ex lusionibus multis talos relinquunt et
388쪽
568 1 C. DE SENECT. tesseras, idipsum, Utrum Iubebit quoniam sine his beata CSSO SCHOClu poteSt. 17. Hac igitur ortuna frui licet senibus nec aetas impedit, quo minu et ei CSuru111 Crum, Et
inprimis agri colendi Studia teneamus usque ad
ultimum tempus Senectutis. M. quidem Valerium Corvum CCepimus ud Centesimum annum peritu Tisse, Cum CSSet et iam aetate in agris, eoSque coleret cuius inter primum et Sextum Consulatum, sex et quadraginta anni interfuerunt. Itaque quantum palium aetatis mutores nostri ad sene clutis initium esse voluerunt lanius illi cursus honorum fuit . Atque eius extrema aetasio beatior, quam media, quod auctoritatis plus habebat, laboris Vero minus. pex autem senectutis esto uotoritas. - Habet CnCCtus, 1ouorata praeSCY-tim, tantam RVCtoritntem Vt a pluris Sit quam Omnes adoleSCentiae VoluptatOS. 18. Sed in omni oratione mementote, eamine Iaudare en CCtutem, quae fundamentis adolescentiae constituta Sit ex quo id ossicitur, quod
Og mctgΠΟ UOndam Cum assensu omnium dixi: γiniserum CSSO SONCCtutem, quae Se oratione deseri deret. Non Cani, Non rugae repente auctoritatem arripere poSSUlat Sed nonOSte acta superior aetas fructus Capit auctoritatis extremos. Hae enim
ipsa sunt 1onorabilia, quae Videntur euia atque Communia: Sululari, appeti, CCedi, Sgurgi, de duCi, reduCi, Consuli quae et apud nos, et in aliis ciuitatibus Vt quaeque optim morata, ita diligeNI
389쪽
CIC DE SENECT. sutissime obseruantur Lysandi UlwLaco laomonitam, Cuius Inodo mentionem feci, dicere aiunt solitum :Lacedaemone esse honestissimum domicilium se nectutis. Nusquam enim tantiam tribuitur aetati, nusquam Est Senectus J1ΟΠOratior quin etiam me moriae proditum est, cum Athenis, ludis, qui dam in theatrum grandis natu CnisSCt, in magno Consessu locum ei a suis Ciuibiis Usquam alum: cum autem ad Lacaedaemonios CCCSsisset, qui te gali cum essent, in loco certo ConSOderunt, ΟΠ Surrexisse Omnes, Ct Senem illum OSSum CCC PiSse. - sunt morosi, et anxii, et iracundi, O dissiciles senes si quaerimus, etiam auari Sed
haec morum Vitia sunt, non Senectutis. Ac
morositas tamen, et a Vitia quae dixi, habent aliquid excusationis, non illius quidem iuStae, sed quae probari posse Videatur. Contemni s putant, despici, illudi Praeterea in fragili corpore odio
Sa omnis flensio est. Quae tamen omnia dulciora sunt et moribus bonis, et artibus. - Si se reS habet. Vt enim non omne Vinum, Si non omniSaetas Vetustate Coacescit. Seueritalem in sene
Ctute probo, sed eam sicut alia modicum acer hilalem nullo modo Avaritia vero senilis quid sibi velit, non intelligo. Potest enim quidquam
19. Quarta restat ausa, Vae maximo an gore atque sollicitam habere nostram aetatem Videtur, appropinquati mortiS: Vae certe a senectute non potest longe bESSO. o miserum senem, qui mortem Contemnendam esse in tam lov-
390쪽
57 cIC' E SENECT. ga aetate non Viderit quae aut pIane negligenda est, si omnino exstinguit animum aut eliam optanda, si aliquo eum deducit, ubi sit futurus aeternus. atqui tertium certe nihil inueniri potest. Quid igitur timeam, si aut non miser OSt
moriem, ut beatus etiam futurus Sum Quanquam quis Est tam Stultus, quamuis sit adolescens, Cui sit exploratum, S ad Vesperum esse Victurum Ouin etiam aetas illa multo Pliares, quam OStra, mortis casus habet. Facilius in morbos incidunt adolescentes grauiu aegrotant, riStius CurantuΓ.Itaque pauci Veniunt ad senectutem quod ni ita acciderct, Cliu Et prudentius Vi Veretur. Qin Dium, et ratio, et ConSilium, in Senibus est.
Sed redeo ad mortem impendentem, quod illud
est Crimon senectutis, Cum illud videatis cum do Iescentia CSSe commune
Sensi ego cum in optimo filio meo, tum iri exspectatis ad amplissimam dignitatem fratribus
tuis, Scipio, omni Retati mortΘm esse communem. At sperat adolescens, diu se ViCturum; quod sperare idem Senex non soleSt. InsipientCP
sperat. Quid enim Stultius, quam incerta pro certis habere, falsa pro Veris 3 Senex ne quod spe re quidem habet. At est eo meliore Conditione, quam adoleScens: Cum id quod ille sperat, hic iam ConseCulus St. Ille vult diu vivere hic diu vixit. Quanquam, o dii boni, quid est in homi ni vita diu 2 Ma enim supremum templas Exspectemus arteSSiorum regis aetatem; fuitonim ut scriptum Video Arganthonius quidam
Gadibus, qui Octoginta regnauit annos, Centumor viginti vixit. Sed milii ne diuturnum quidem quidquam videtur, in quo est aliquid extremum.