Cicero medicus, h. e., Selectos e M.T. Ciceronis operibus locos : vel omnino medicos, vel facillime ad res disciplinasque medicas transferendos

421쪽

bimus, et ad suauissimam e consuetudinem, Vel conuictum redibimus. Mortem suis qoerbam ana Aetramque in moriendo esse, nonnulli existimant, atque ideo fortasse ea urbantur, quod me quidem, sublatis grauioribus dolendi causis, qua iam Superiori disputatione reiecimus, minime angit. Ipse enim dispessus animi a Corpore Vel Cum nullo, et Certe Cum modico dolore sit, o interdum sine

sensu nonnunquam Etiam, Si recte Sapimus, Cum

voluptate. Sed quidquid sit, toluin ioc ita IeueeSt, qualia sunt ea, quae puncto temporis 1iunt. Nec, si mors paullo longior alicui Contingat, de sperandum est, de deorum naturaeque benignitate, quin eo quoque tempore properantem e vita discedere foueant atque allevent. Cuitis 1 ei in Orion tibus saepissime Signa minime dubia cernuntur: cum Velut e Somno exciti, quo tempore Xtremum spiritum edituri sunt, ita gaudentes et alacres ad spiciunt, ut libentissime iudices e vita proficisci Quamobrem necitae quidem ullam aequam doloris asserre Causam possunt; qui Certe Comprimendus ac minuendus est, quod, etiam si nolis, tempore lamen ipso extenuatur et evanescit non, quod

minuendi doloris vis in ipsa die posita sit, sed quod usus ipso, cogitatioque diuturni temporis doceat, nihil esse in morte mali, ideoque leuiter et palien te serendam. Sed turpe stultumque est homini,

tanta tamque Varia rerum Cognitione instru Cto, non a seipso potius mature, quam Sero ab su et cogi

latione doloris remedi exspectare quae tam

sirma sunt, Vt neminem ore litem, quem non vehementer non iuuent solum, sed etiam permo veant. - Sed nos Philosophia aduorsus omnes vel temporum ori sortimae, Vel natura insidias mi,

422쪽

4oa IC CONSOL. niuit quae ita sortis est, triaullius iniuriae impetum extimescat ii lenis et Suavis, Ut omnes CCΓ-bitates facile mitiget ac molliat ita demum utilis et ruptuosa, Vt totam se ad humanas Vtilitates liberalissime porrigal atque Xplicet. e Verosecus debet. Quae enim humanarum miseriarum CumuIum optime norit et acutissime perspiciat, si eas patiatur manare longius, neque homini moero re oonfecto, ConSilio praesidioque suo praesto sit: quid illo miserius quid ita nostra laboriosius, Utta trius aut quid prodesset, adspectum mutui a

cli, ab iniqui ubStinere possOmus Voce denique ipsa et oration friti, qua uultis araimuntihus CON COSS CSt, Un III CCteri ominbus, quae sub oeso sunt, Viventium uatiaris antecollimus Ponti uia hue videri possent, si tam multis ex aduerso miseriis oppressa homiliis natura neque se ad Coelestia eri gere, e tanti bonis, quibus maiora nulla Asopoluerunt, Vti posset. Sed prosecto, Ut contra serpentium Virus harma Corum CN a multR- sic contra doloris morsiam philosophia nobis data est, deorum immortalium Concessu alquo munere. Quam Vt nemo Satis pro dignitato claudare queat, sic quamplurimi mentis tranquillis Mena, animi naoderationem, in Voluptates imperium, in acerba omnia Summam quandam vim ac sortitudinem illi via acceptam reserant,eCesse est. eque nos aut in exsilio patientes, aut in honorum CuTSI temporantes fuissemus, aut nune in tanto moerore a

Dienter et sortiter Versaremur nisi tuo PhilosOm

423쪽

phia optima rerum humanarum moderatriX, e nos clo Tu vero felix et beata, Tullia Oa, si

quis tibi in morte sensus est quae tot tantisque miseriis, quibus proposita fuissC in Vita Vna morte perfuncta es praeSentibu musis expodita, ubimpondentibus erepta, et in tuto a tranquillo quie- tis urtii collocata, merito tibi mortem iucundam fuisse putem, Cum Vel ea bona, quibus Viventi frui Iicuit, inuim epulas, Vel mala, quae moriens itasti mente a Cogitatione complecteris Ego nutem, Cum te Clicem iudiCem, ac si dicere liceat,

potius laetabor, io tibi tanquam de O Iptatissima, gratulabor. - am, Si serio diSputare Volumus, Cur dolores resque aduerSas refugiamus, quae sor

illudinem in nobis gignunt et efficiunt' quae si

nuda ossent, multa profecto Ortitudo agnosceretur. Cur mortem horreamus, quae assidii Sili memoria, 31os Vt moliores imus, admonet te patitur, adeamo animum adiungere quae aliquum nomini

nostro Vel intemperantiao, et iniustitiae notam possint inurere. - Sapienter philosophortim prin-Ceps et magister Plator quae ensus appetit, aut timet, nihil aliud esse, quam Omnia. Itaquo penitus Contemnenda esse. ala Vero ut vitentur, ad aeterna Properandum: quo nisi confugias, Vitari nunquam posse. At ad aetertia ne properari quidem potest, nisi morte ianitore ac duce. Quor sum haec intelligamus, mon modo a dolore VRCHIm, quietam, mimortunam. bonam deni ine

ASC mortem, sed etiam Summoriam atquct immor

talium bonorum liboralem ae bene Dram ministram. Itaque Cato sit, o ita discessit, It OtΗΓel UT, CRU SAm. SC 'Cl Um osse movi ondi. I9m noua ni dubium

424쪽

4o CIC CONSO. essa oleSt, quin Vir prudentissimUs, i sua morte lactabatur, mortem tiam Optimam OSSO gnos C rol. -- Atriam multa sunt, tamque misera, quae tuente perserunt, Vt nemo Sit, Uin mori saepissime cupiat cum incidentes caIamitates et morbi vitam adeo perturbent sollicitamque habeant, Vt longissima Videatur. Itaque mortem perfugium

Amphiaraum fabulae narrant, Ioui atque Apollini fuisse carissimum, neque lumen illum senium attigisse. Ex quo quid aliud coniici potest, quam mortis celeritatem diuinum munus et Iucrum esse inaximum Itaque scitum est illud comicum

Nam quae tuetur atque diligit Deus Iuuenis Supremum mortis intra limitem.

Feminem enim, quem dilexerint dii, patiuntur essonii serum Uur Vitum is miseriurum JOnua

adimant necesse est . Scipio ADicanus apud

nostros Optimam CRUSam amΡICTUS, PAUCOTum Ini moderatae Iibidini repugnans, muti mortuus in Ieclo est inuentus. Nec abfurit iaspicio, quin ab xore, qua GYRCChorum Soror fuit, interfectores essent immissi raeClar Vetu poeta:

Aeterno mixtam luctu mortalibus vitam Olim constituit diuum pater, atque homi num Rex.

Itaque quam diu hac luce timur, Vivere quidem videmur, Od Verius assidue morimur, aut saltem vitam Verbo retinemUS, Te ipsa amisimus Equi dem non video, quid in hominis Vitu Valde plati dum aut felix esse possit. Multos potius, ne in maiora, quam quae immaria consuetudo quotidie

425쪽

seus, mala inciderent, mortem sibi dedita opera

consciuisse scio. Quod tamen non idcirco dictum velim, quia probandum Putem: Sed V ex o p Pareat, humana vita quain multis Undique prema lur dissicultatibus Cleomenes, LacedaemoniorUm reX, eiusque filius, morte Vltro appetita, praeterea Theagenus limantinus, qui, e in I1ostium auus Veniret, irimum sus deinde sibi ipsi mort mattulit, quatitopere Vita fugienda Sit maias ridentur aperte de Iarasso. Ac nisi urso viil utur,' homi ne a nauli Crculis, mulio Certe imbecillioribus sor titudinis CXempla petere repetamus C historiis Asdrubalis Xovom illum, qua amhagine mi )Stium Di Ostatem redacta se ipsam cum tribus siliis in Conflagrantis patria incendium anni isti od praeter haec quae iam testula sunt et illustria,

fateamur sane ingenuo, ab tuam esse humanae naturae miseriam, ut neque gelius ipsum hominum, Coe toto genere singuli miseriarum CXΡCriC 'SSO possint Quod eo magis mirandum est, quod non iis solum malis, quibus hominis Datura assiduo ut sigitur, mala nostra praescripta sunt: sed ipsi nos, quantum in nobis est, miseriores quotidio reddpro

conamur. Nullum enim aliud in toto torrarum orb genus animantium reperias, praeter

unum hominem, quod in proprium genus,

atque in se ipsum affuitiam exercent Suam

mori loque DicaearChus tu o libro, quem de ho minis interitu luculentum C erudis iam Orisorii Sit, nihil habere dubitationis putauit, quin mulio phirus exstincti sint hominos ipsa hoini Dium oculi a macerbitate, quam omni Cliquo euore Calamis a Miis. - ΟΓ atilem, progressis in visa longius si immineat, milii est, cita magnoporo oo, linoia 'u-

426쪽

466 CIC CONSOL. inuru quae praesertim aut meliorem quam quo viventes fruimur, aut Certe non deteriorem itaqεlatum sit allatura uis enim negabit,' si aDimus omnino intereat, exstincto sensu illi osse mali, proptereaque nullam iustam doloris Causam exsi

si at, Si igeati, Corpore solutus ac liber, quidium illa vita beatius, quid diuinius 2 ex quo maxi nia et Verissima laetitiae in Voluptatis exoritur occasio. diuque nihil iam restat, quo minus, Pli

tumque abesSU, Vt Cium adest. dolenda sit, Vt nunquam 1 Ugienda, a Cp etiam optanda Vicloatum;

atque eo magis, quo diutius in Vita homo ormanserit. am, cum iis bonis, quae asserre Vita potest satiari coeperit, num ab hia1nariis molestiis Sccedens, in beatissimam vitam commigrabit. moneuim is ego sum, qui Πimum simul cum Ia omine interire putem, tantumque menti Iumen e diuina natura delibatum, posse exstiΠgIm, sed potius, Certo tempore Omenso, ad immortalitatem redire Quid autem hominem magis CCCat quam tam multis, tamque firmis rationibus iTum irilem animum retinere, foemineam mollitiem exuere Qui vero mortuos nimis lugent, nec humanam conditionem magno elatos Ue animo despicere possunt . in eos

il lud probri plenum vere diCetur

Vos etenini iuuenes animum geritis muliebrem:

Illaque virgo Viri.

Multa enim repertae foeminae sunt, quae in domestico Iuctu singularom animi praesentium ae

magnitudinem praestiterunt. Sed virilis sertitudo ut libidini, sic dolori', non aliter, quum SCI UO

427쪽

domina imporare debet, Camque Oercore ac DΩΠ-gere, tanquam Vitiosam et imbioillam animi par lom. Quam si emergere Patiatur SCque uullo ultius Ohorre, non modo Tationi praecurrCl, , Sodetiam victricii animo exsultabit Quo illi lio mini turpius, aut perniciosius ne Xcogitari qui dompossit Gorgia orator, iam a Cint Cora CLUS, Minori proximus, rogatus num libens C mor 'retur maxime Vero, inquit ain tanquam ex putri mi seraque domo laetus gredior virum Ogregium dignumque, Cuius Vigeat in omnium ore C menso

sentenitia . Quid nim potuit praeci vitii dicore 3

adesso laetaretur Sic par est loqui hominem, Ut non libidine exotur non voluptatis illo Obris irre tiatur, nulli denique pareat Cupiditati, quae Umma est ratio et sapientia; humana Hopossitas imperare, 'mon dolori Codere, aiora desiderio ungi, nihil denique humanum extimescere Angamur

liberorum,' aut astinium cini oritu quid ita ut

428쪽

bonis poliamur, Vitamque, quam mortalem habui mus, notemum adipiscamur, quid morte beatius osse possit 3 Itaque sapientissimos homines accepi

dolore Vllo assectos, sed etiam saepissime laetato8 se Anaxagorae, inter familiares suos de a iura rerum disseretiti, filii mortem nuntiatum ira durat nihilque aliud ab eo responsum, nisi se illum genuiSSE mortalem. - An ogo illum iudicare liberum possim, cui dolor imperat quem repen

tinu Casus perturbat, impellit, uortit qui nihil Drae doloris magnitudine cogitare, nihil meditari queat qui nihil in se ipso in temporibus atque infortuna, quae stabilitatis nihil habet, sua ponat

omnia Ego vero istum non modo seruitutem sed paene captiuitatem, et quidpm miserrimam, Cri suerim. Quid enim interest inter eum, qui in Motus ab hostibus, O carceribus concIusus, obsideatur, et eum, qui dolore aptus, Suo prorSUS careat arbitrio At illo quidem etsi Corpor Ser

viat, ammo tamen liber est, nec dubitat aliquando fore, Vt libertatem assequatur qui vero doIori

Paret, e Valet Co ore, et animo quum maxime laborat. Νon nim amicis frui, non reipubIicae Prod OSSO, O priuata re Chirure, non publicis Consulere potest. Ita in otio, et quidem molestis Simo, ne Cuiquam paret, et tamen sibi non im perat qui cum assiduis et maximis prematur an gustiis, ulterum Sse necesse est, Vt quamdiu in dolor VCYSalur, semper miser sit alterum fieri nullo modo potest, Vt nisi dolere desinal, a nuSC-xiis Ximatur. ΝOn enim, sensu omni doIoris Caruisse summos ViroS Credendum est ualis nim nihil

429쪽

fortitudo potuisset Sed doIorem pia tionios, ad

Chian opprimendum a iungendion summum animi contentionem adhibebant, tantumque nitebantur, ut e pugna discederent si periores. Verum enim illud est, nullum animo maiorem CRlOm Vna C missione, POSSE Contingere. Qui si intentias est, seque ad resis Cndum parat, omnia sustino pondera, omnia Vel firmissima tormenta facito discutita depellit a remissione nerualu et si Omina lus, ita deprimitur et Vrgetur, Ut se ad aequitatem nequeat extollere. eo ero quisquam doloris impetum expiper ac fortiin perpeti possct nisi sct prius ad obsistendum comparasset aut fortittidi nem acqUirero, His Prius doloribus multis acerrime ac fortissime restitisset. Ex quo Consuetudo sit,

quae ullum obducit animo, osque Contra omnes vel naturae, O sors ima O impotus armat. - ΟΙ - suetudinis tantae sunt Viros, Ut noti modo Per turbationes animi sedare, Od etiam Naturae vim afferre, eamque Saepissime immutare ac penitias aliam possit efficere. Cuius auxilio non modo do

Ioris culei, sed etiam fortunae ulmina depelli a contemni sacile olerunt Meditemur igitur, et

omnino statuamus, nihil prorsus iumanum esse dolendum non mortem, Uam iam optimam esse cognouimus: - ΟΠ Clora generis iiisdem, qua ovulgi opinione grauissimis in malis umorantur; 1aullum enim tam graue aliam apparebit, quin exo bonum aliquod multo maius, mulloquo optabi lius magno deorum beneficio aliquando colligatur. - Sed sit ΠOScio quomodo, ut cultoriam Casi bus ad mala nostra Sananda 1nedicinam Colligamus. Nobis quidem ita Videtur t, cum nostro Ulneri

430쪽

me camur, mirari non debebunt qui haec in manus sumonte Si quid forta88 paullo CXpressum Uberius inuetioriant , Illud certe propositum habemus, otomnibus nobis Cum prodesse, omniumque Molori, quam incCuratissime citeri possit, Consolationen, afferre possimus Quamobrem ijs Cnumerandis nostrum Vulde Inminui atquei alleuant 1molestiam experimur Ceteri idem optamus, ac, si dipore liceat, etiam pCramus. am in ania Vol argu menloxum, Vel xemPJOTum Copia, quibus serae gentes suon Obrui FCntient CC quis se 1 ohil Oan, aut in dolore inexorabilem pracbeat JNec vero ignoro, omiulla interdum accidere, quibus ita perturbetur et Opprimaturranimus, trunt edicina restigiat idque si ullo in casu contingit,

certe, Cum dolor assii naui , maxime solet ei uiro.

Quod ex eo sit, quod erepti vel amici, vel amnis, vel filii cogitatio adeo uobis grata est, quod illum

deponere molinius Ac si ad tonsolandiani remedia suppetant, nauteam nihil minus, i quam

consolantium erba Rudiamus Falli lur uno grauiter qui ita agunt Sed HUC CYTorem quo magnopere . deIectantur, 'sibi ixtorqueri iolunt. . Quare suum ni Cuique studium, Suaque omnibus dole talio relinquatur on enim Vereor, quin, Si minus in ipso doloris aestu remediis tendum homines CCUSCant, CeΓto, Cum modiCe dolor roses de Y1t, ne e Paullum quasi Cmiltere Coeperit, ad ex stinguendas doloris Oliquias monita praeCeptaque nostra adllibeantur. - Ita fit, Vt Cum repento do lor inuasit, tum iis Victyniar, iacte, nisi ante PQΓCC-pla et cognitu sint, impetu ipso doloris incurrent',