장음표시 사용
31쪽
s Metho us nosci, terra marique exerceri, qui utroque loco domu naturus sit re non magis publica,quam regis es e. Co-silium rox probauit, nec Abis sinus abnuit, profectione,
alicto ue splendore comitatus iuueniliter laetus. Tum auctoritati conciliando adiectum es , in urbem,clas em, tirones summum imperium haberet, honorifico edi cto, priuatim tamen constitutum, ut nihil nisi ex sentο-
tia moderatorum suorum ageret operum,quae in MO
fimbo laudantur praestantissimum suit, cura silij pie re icteque instituendi, non ignaro ut plurimum in princi pis institutione populorum fata librari. Quae adeo in V tramque partem valida cst, ut multi cum a virtute desciuerunt, recte tamen integreque subiectos gubernent. priuatim enim cupiditates sequuntur, publica ex legi bus administrant. Iura patria, leges,omnem aequi hon sitque rationem, agendi comitatem, historiam, politiacen docebat Garamas Huic gentile nomen ex auo ad
haeserat, qui ex Garamania profectus sedes in Aothiopia collocarat, virtute & sapientia reges demeritus, at que in familias illustres per matrimonia adscitus, non degeneres filios, & nepotes, quae rara felicitas est, post se reliquerat. Hic sine Garamas priri ius inter principes, atque optimus habebatur. Bellicis rudimentis praeerat Hananus. Plebeium viro genus, clarum militia nomen, ab infimo gradu ad summum prouectus inuidiam mouerat, Hi publico senatusco silio moderandae principis iuuentae delecti sunt. Inter se virtutum societate deuincti, caeteris sero ob morum probitatem invis. Lacratium aulae facies, ut innocentiae plus periculi, quam h0- noris esset, improbi malefacta mutuis operis aut cela rent, aut delendcrent: neq; ei ina collegarum fauore his prouincia demandata esst, sed callida machinatione, ut cirum cun ir sese liberarent, eosque euerterent, Vel rei malo gesti accusatione, vel alumni aliqua offensione. Hananiam ferre nequibant, acrem militum & ducunt delictis vindicandis, hinc conuitia &odia nam comm is exercituum adκersus habebatur. Militum inima
32쪽
Doctrinia ciuilis. bente disciplina serox penus, iniuriam se accepisse que runtur , si facere proh Meantur. Rectores parum in tua
modes ta momenti ese arbitrati, aliorum quoque -- mitum ex virtute delectum habebant. Nullus in quo non honesti midium, studiorumque S armorum amor, acceptus est. ab ant comessationes, rixae, obtrectati
tres, obsceni intestabilesque sermones. Adole scens nobi lis, quod de amoribus carnacia spurcum legisset, non sine ignominia domum remisius eii , codex flammis exu Magadara Melindam prolectus, regioque apparatur cepius,5 studiorum, &belli meditationibus erat in- Niliatentus,iaculari, digladiari,equitare,natare, Ordinare aciem, castra metari, aciem promouere, reducere, naualia proelia adumbrare, machinas exstruere, nouas inuenis pullam ducis aut militis partem Omittcre, venari,ctiam scones, tigres, pantheras, Uribs,quotidianum erat. Nec i- .sta pro labore habebat, sed pro studiorum, &grauioris
cura: laxamentis Parciis cibi senaniq;. Hinc eximia tu ueni castimonia, cum domi magnis ingenii exercitijso- .cium, & illecebras oci iactatrices excluderet, soris itac rpus fatigaret,ut quietem, quam delicias mallet. Prs cipua solertia in militum annona, vestituque curando, quod militem & equum male patium oneri esse dicret. Praesectum commeatuum, annonas accidere conui
eium fame necauit. Tribunum qui stipendia intercere' rat, militibus discerpendum dedit. Vrbis quaestore fra mentum inique diuidentem aqiteo interemit. Haec rudimenta Abi sis in quibus ad regnandum,bel o . landumque,& lini Cmis bene vivendum informabatur. Nunc ad Riosa imbuim parentem cius reuertamur, bel--O lumque quod illi caulam mortis,filio regnum dedit. L-rat biosambus ocii. quam laboris cupid or, mitis, si uix propior, cui is consilia magis, quam facta laudares, in dius bonos inter & malos principes, quem ait quan Eo magis humana in imitas cxcularet, quam innCcen' tu abi flueret. Praecipuus in illo creor, quom multi imi tanta
33쪽
x Metho vitantur. semper illi fidem habere, cui semel credidis.set, nec praesidum audire delicta, quod multi regnari tium extremo periculo faciunt. Hinc iniuriae irequentes , & plebis irrita lamenta in iras & contumaciam
vertebantur. Nam mediocria mala lachry mas, ingentia ultionem cient. Nobiles sua damna sere taciti, quam ius experiri malebant; quippe apud obnoxios, aut praedae societate pollutos causa dicenda . nec in legibus remedium: si quem iniuria proruisset, per speciem iuris
conterebatur . ergo extrema passi silentio te patienti, eliquias sortianarum tutabantur. Eueniebant illa socor dia regis,eius frater Mani congus acri vir animo, ingenio solerte,iustitiae custor, osor criminum, &, si potestasseret, ultor, istis angebatur, regnandi erat auidus, Optanti
tamen, quam ausuro similior, nec per nefas regnum quPsturus. Fratrem rex nec magnopere amabat, nec suspectabat . ut querulum S rerum suarum Obtrectatorem,
aut sane importunum monitorem fugiebat. De Republica haud incile cum illo sermones misccbat, coeterum officijs certabant, & innoxia ludendi, venandi, conuiua di hilaritate . Ministris unicum, ne rex fratri crederet, studium, testi ci indici facinorum: postea calumniando utrumq; in mutua exitia accenderunt. Ainstor cladium regig domus Cafates, qui per delat: cs,N Virorum rui nam ad summa peruenerat, fraude, i tria, & quae omnia prauae mentis mala animabat, inexplebili aua ritia
corruptus, sibi regibusque perniciem struebat. Nulli ille religioni, vel superstitioni addicitis. quod ex v si crediderat, arte simulabat, plebes popularem, nobilitas optimatem, praesules pium diu putarunt. Rex oi ut ii iii Eiustum filumq;, Mani congias semper deterrimum ita dicauit. Sic hominum pleriqui: ex signis fallacibus, pauci ex vero resae limant. Plurimum Proemia bonorum' 6ccupat ilia latores,& quod nocentius est, etiam tam a.
xiii Taprobanam insulam nati urs opibus, ct vicinae Indi et casei om nercijs opulentam Casates regebat, quid in illa euaritia, gerib, supcri uum cli scri re . totam, quantum potu
34쪽
Doctri1 scistilis. h. t,exhausit, domum suam qua ii victae spolia e gessit. CV a
cum iam quod raperetur,deficeret, cupido tamen cum re Opibus cresceret, diras nobilium quaestiones, &ditii--tum, fictis criminibus exercebat, fortunarum abdita perscrutans. crudelis sane belua est auri cupido. Feris etsi immanibus mansuetudinem latias adfert, au ritiae sitis copia rerum accenditur, cumque supra in dum increuit, omnem humanitatis aspectuna tollit. In magno omnes metu esse, vel rerum amittendarum, vel ire suspicione latentium diuitiarum cruentis quaesti nibus lacerarentur . Fama enim erat, nobila, nego clatoresque per ea, quae in rerum natura sunt atrocis sima tortos, poliremd rumori abolendo itucidatos. Que omnia in maius odio metuentium esserebantur: cum e nim etiam optimi principum vix unquam sine obtrectatione gubernent, nihil mirum eli tyrannorum cunctam deterius accipi, x ulgariq;. Neque arbitror vllius asipere regnantis uitiem parem Dinae extitisse. Hincalijsb- Ium Vertere, ali 1 opes recondere, paupere cultu, victuq; agitare, ad indecoras artes, adeoq; mendicimonium ieiudemittere, ne diuites haberentur, & augebat tamen in pes coacta parsimonia. Huic se in onstro primus oppositiit Cassantis,opibus, innocentia, auctoritate inclytus, Ca- ata: λrmidatus. Possessiones illi in Insula multae, phir in opposita continente. Vnionum capturas pcr seruitia exercebat, toto oriente negociabatur. Negociatio enim 'nob i litati, cultis in gentibus, decora temper visa est. Ba barorum est, cu domestica, acultates sunt angus s, vel praedas agere, vel ruiticorum laniatu vitam trahere. ACafate hactenus intactus egerat: nam regias diuit as oppignoratis graui aere alieno si di; bene celabavdec modo apud regem , sed procercs etiam gratia pol- 'lcbat. Rara & prccios genasnarum unionumque res talium auido donabat,verbis munera conciliabat, Vin imputare illa, sed beneficium accepi se videretur, quod spreta non essent . quae modestia sit pra in adola rui trecta emin bat . N at scilicet cal his ni torum , i i
35쪽
Metho iul iactura rerum suarum odia principum emerant, duci vani beneficia iactant, quali victores. Eadem arte auli
corum tenebat animos, non ignarus sine horum beneuolentia regiam euamdam esse, & crebro periculosam gratiam. Sic Cafaten territabat, verum ille calumniam parat, quo suspectum regi faceret, ct securus deinde expilaret , indicium de iacta delatione scriba regius Cassa no secit, donis iam ol in cultus Ille postquam diu secud liberasset, iligeret, an sese ultum iret, vicit tandem seu ira,icii amor patriae. Filios ad se vocat, atque in hanc sententiam alloquitur. Vestra me, silii, pericula senectatutu cruciant. Opum & viis mihi ficilis est iactura inter priuata & publica dana mors in voto est: quae sexagena rio nequaquam immatura, patriae exitium prae oculis habenti, etiam sera videri potest. Quid Cafates paret, iam palam est. Percundum est , nisi virtute scelus aiat uertimus . Dandus est auaritiae sanguis, nisi eam oppri
mimus. Magnum est, quod animo agito, at non nisi audacibus, inusitatis, periculosis coeptis nobis constare salus potest. Porro quid facere dccreuerim, si vos adiuu tis, accipite. Paratus est a maioribus vicino in nemore ad incerta rerum sub terra locus , in eum auruIn, gemmas, alia ornamenta deserte, coetera domus ornament
sitis locis relinquite, dolitum incendite . Tu Pharnaχe Indianos i undos adito, clam militem legito. l oxarre;
exustae domus rudera incolet rista proxima arabit, quae mittentur arma, in nemore occulet. Thrasarrus citi vi accelebs & libera iuuenta, tyranno seruitum ibit, lucque cognorit, fratribus perscribet. Ego quasi rebus humanis omnino abdicatis, peregrinabor, & ab Indiar dynastis auxilia petam Si ad lita vobis est animus arque audacia, si liberare patriam, quam emori per cruciatus nobilius ducitis, parenti dubitum obsequium iureiurando sanc
te coetera ego dispona . nee cunctabundi iri verba paren
iis,& ia ducis sui iurans aliti semper obtem 'crare si et non examinare & censere imperia. Ar Thraiarrcs i in cri tis animi adolescens, cum ad verba iurisiurandi pronui f
36쪽
Doctrina ciuilis. PI cianda accederet, non sine concussu artuum, &linguae titubatione impalluit , deinde subito rubore vultum perstilus patrem terru t; qui seuera voce vultuque: Te vero solum degenerem pallor arguit quid deinde pal-Joris expultrix purpura' an rubor cum insigni timoris etiam timorem expulit Quid hqres' fatere verbis,quod latere vultus non sinit. Abscondi animus non potest, quem etsi nondum vox prodidit, colos tamen depinxit.Equidem,subdit adolescens, si in tormenta,&mor tem iri me iuberes, laeta fronte ruerem, quo iusta paterna naevocarent, seruitium tyrannicularimperas,tupplicium omni morte tristius visum est. igitur pallidus preces parabam: mox hoc quoque iudicium damnaui, puduitq; me cogitationis meae,quasi melius mihi consulere me iudicassem,quam tu pater.huius criminis verecundiam mutatus in melius color expressit. Nulla mora est, vado.Simul lacrymis decore fluctatibus,& singultu interstrepente, icramenti verba recitauit. Digna virtutis indoles, qμre in meliore somina, pro mcliore
. Eadem nocte thesauros consanguineorum paucis&sdissimis, quorum saluti necessarium esset silentium, adiuuantjbus extulerunt. Nec seruitijs, quamuis incubsuam in patae fidei commissa negocia. In arduo, atque ancipiti cenis. molimine, non tuta modo sed tutissima quaerebantur Nouerat seruiles animos plerumque viles, spe metuque
mobiles, arcanorum minime tenaces, S coniurationumst lurimas, in ipso conatu oppresas.Positis in tuto cime- iis, conuiuium apparat, cunctisque in hilaritatem effusis, incendium oritur in illa aedium parte, ubi plurimai ignium nutrimenta collocarant, & reciprocante maris aestu Corus turbulentior B.immam ventilabat,nulla sperestinguendi,sit pellectilem.& conuiuij instrumenta es serunt, magni fletus, re sine solatio dolor reputantibus unicum iiiiii ae praesidi iiii in cineres consedisse: conscij iam ante ad simulationem vultus composuerant, & tri stitiae imitamenta peragebant. Casianus animi imp: γB tu
37쪽
Methodus iturbatus: Vicino,inquit, in nemore conuiuituri instau.
remus,pro tapetibus eri arboretum, coeluIn pro coe . naculo. Alludpalatiuin non fuit totius mundi domino primo omnium parenti. Contemptor opum animii,
mihi semper fuit. luserere eas & volui,& debui. Tardita itatem meam vindex flamma praeuenit.Dolere non vacat eius causa , quod nusquam est. Pgenti expeditior est via ad numen, quod nusquam abest: nec spernit pauperes, quos Voluit cse multOS. Hoc unum superest, ut
neque vos me consolando fatigetis, quasi luctuosa paD sum,neque ego necesiitati succumbam, sed utar. Quod flammam euasit, filij diuidite. Aes alienum, qua licet distbitate.Cras arua infelicia desero, Calatem patrem,& dominum extrema Atoluntate Vobis lego. Eius a
bitrio. si quid si ab ruderibus incorrupturri manet, eruite. Hoc num paternum tencte, Viris bonis nunquam deesse Deum. Dein pateram grandem poscit, eYo propinat, &Casatae deserendam tradit. Huneu conuiuis interposuerat , insidiatorem , & praesidis v procuratorem , quo minor susprcio oriretur. Legus omnia pollicetur , angebatur vero speratam praedam intcrceptam, sibi etiam suam ex ea portionem perisnse. Hinc irritae spei aegrimoniam ad amicitiae osten- tationem simulandi callidus vertebat : Casanus initamicos deceptos gaudzbat , magnitudinem tamen animi praeserebat , LeZus siua damna dolebat, cum alieni mali se causa tristem finScrct. Reliquum noctis in mutuo patris & filiorum 'ossicio consumptum est. Filia omnia patri relinquere , sibi nihil nisi obsequium in patrem sumere, ille Omnia asipernari. Certa-jmen illud conscijs pene risum,ignaris lacrumas mouit. Thrasarrus Legum conspicatus, immodicum doloris Se fietuum, agnato in aurem,notum Taprobanis dicturninsus irrat. Ouem mari haustam lugeri a lupo. simul inustus in cachinnum erumpit, sed quod longius abesset, a paucis notatum est. Manς Lezus cum patera, &Thra
38쪽
- Doctrina ciuila. Πλsarro ad Casaten, Castanus cum Pharnasso in continentem nauigat. Roxartes thesauro assidet , seruos nisi quorum opera ruri colendo neces arta erat , manumittit..Thra arrus a Casate humaniter excipitur, atque in intima penetrat, per seruos & libertos arcana discebat. Cafatem nemo amabat, nisi quem rapinae societas temporarium fecisset amicum. Ministros fidos , auari paucos, saeui nullos habent. Haud segnius bellum apparat Casianus, quam re- XV. bellionem suaserat. Arma coemere prinia cura fuit, illa P noctu ad vicinum nemus vectabantur,deinde abdebantur. Exulum plurimi per Indiam vagi, Cafatae saeuitiam a b.
fugitantes in causam tracti. momentum attulere Malacentis & Camba ius reguli,Cassano hospite & amici, Caiata: in sensi. AEthiopicam enimpotentiam sibi grauem suspectamque frangi optabant, Insularium libertati fauebant. Cafatem ob mores, & rapacitatem priuatim oderant. Simulatis igitur inimicitijs, auro Casia sani militem cogunt, classes parant, ac in unum po tum omnes conueniunt, mirantibus militibus se in mutua vulta era auctoratos , inopina pace tulictos. Aderant reguli, & re exposita omnes in Cassani verba adiagunt , eademque hora silutis anchoris in Taprobanam nauigant. Summa spei in celeritate, Ciacam appulere aedibus Cassani propinquam, & quia Alaluo- pica signa praeserebant, sine pugna admissi sunt, ca- istra firmant, conscij intellecto classem adesse, promptissimum quemque ira atque odio recentem incitant; Casiani vires extollunt, Indica, Persicaque auxilia polliciuntur, cingo maris tractu abcsse AEthiopsam, ipsam male concordem, sub ignavo rege finitimorum pulsati bello, Casatem ante tulli posse, quam eo nunci us pertingat. Denique minas admiscent, acerrimos audendi
stimulos: si quis patriae defendendae desuerit, pro noste
habitum iri. Magno num cro consuunt, armantur,cCnturiantur, exercitus tironum, sed ira, odio, ne
cessitate , ardore vlt sonis , cuius serocissimus est
39쪽
as Methodus . impetus par Veterano. Pleriq ue prositebantur, Unicum vitae N mortis sibi fructum videri, Caiatae stipplicium. Tribuni & centuriones ex magnitudine cladium, quas perpessi erant, & mcnsi ira ij legcbantur. Concionem as,aus conuocat, & noustate rerum attonitos assa , tur. Nec velira, commilitones,virtus,nec mea sor, longam orationem postulat,manus &arma res nostrae posicunt. Contra hostem dicere ignauiae est, ferro seriendus eli. Viperas & phalatagia non accusamus,scd a siligimus, conterimusque. Auaritiam,& saeuitiem sensis iis, armatos eadem timere nefas, vicis es virorum eli Si vestrum sic quisquani est, nullam a tyranno passus iniuriam, a . mis abstineto, castri, exccdat. Si omnium Vna causa esti & scopus: vicem ipturijs reddere, lanienam vitare, libertate potiri, fortiter pugnemus. Exiguus Cafatae naiales, stipendio fraudatus, proauaritia inuisi ducis arma non capiet. Haec arma ego viresque exusta domo paraui, ne scijs nobis agendum filii, ne vulgato secreto inter initia conatus nostri conciderent. Duo nobis necen saria sunt, Celeritas ut incautum imparatumque oppris. mamus, dein Disciplina, parendique cura, sine qua nec castra seruar nec victoria teneri potest. Meum x silio-
- - rum munus est vigilantia,&labore anteire. Lenta sunt,&odiosa verborum imperia, militiam tolerare monitrabo, non iubebo. Laboranti nemo irascetiir, periculisi meis nemo inuidebit. Curate corpora, praecipitate moras. Dictu in ac factum Spes t ibertatis in propinquo si te,& vindictae dulcedo incesterat animos, noctes diesque iter faciebant, laborem suscepti sacinoris magnitudo sallebat die tertia in conspectum Bircen es vcnere no men hodie urbi est Biracn nemo ad pugnam egrcditur, nemo castrametantes, munientes te infestat,quare nocturnam eruptionem veriti,altiore vallo castra prae cingunt, excubias intendunt, insidias idoneis locis abdunti
xvI. Data fuit illa securitas non ignauia casatae', quippe obsidia, bonus militiae i mpigerque laboris. At in te subita cuncta
40쪽
Doctrina ciuilis. , areta erant formidini,ne a suis descreretur, quibus inuisti se v se non ignorabat, oppido metuebat. ad primum tam rebellionis nunci lim duas celoces in AElniopiam misit. γ' auxilia po s tu latum. Militum erant varia,&turbulenta consilia. quippe in octo, aut leui opera habitos, ut aflb-let in urbana militi . sis pra odium ducis,nouus muniendi labor, excubiae, pericula diuersos agebant, quae quod insueta Gent, etiam iniqua putabantur. Consilium, ut inter turbidos, placuit, quod erat deterrimum. Vt occiasbduce, thesauro & urbe direpta abnaui arent. Iamq; turma coluerat facinus ausura, cecidis etq; suorum scelere satiates ni furentibus Sobarem tribunum casus obotulisset: illum bonis artibus, comitate, & liberalitate in vulgus gratio sit in , propositi sui certiorem faciunt, ut imperium capes at, hortati, diuites in Indiam, aut patriam ituros. Non erat prauis consilijs aptus Sobares, perfidiam detestatus, negat fieri posse quod animo agitarent, Cantem valida clientum manu cinctum, domi munitum,non posse facile occidi,milites in tanto negocio non sore concordes,ciues extrema x eritos,arma capturos. Nihil accidere Cassano gratius posse, quam ut ipse speetante mutuis se vulneribus cqnsumant. Verum
ut caedes, direptioque succedat, quem exitum sore. nepe in patriam redeuntibus, tanquam scci cratis cruciatus & mortem paratam.In Barbarorum regna profici seci, fluxaeque fidei, se & praedam committere postremae esse demcntiae. Reges Indiae scelerata spolia mox ipso
in portu excusuros. Innocentiam apud eos tutam nonese, multo minus eos, quorum caede gloriam,praemi
umque consequi possunt. Omnium enim interesse protant, militarem perfidiam vindicari, Proin temeraria consilia mutent, dum adhuc poenitentiae locus est,pesIccaelari delictum, quod adhuc intra cogitata & pauca verba steterit. Nullam obsessis nisi in concordia salutem csse. Haec parum secundis auribus accipiebantur, obstinati in praedam animi futurorum incurios, indignabantur sibi obsisti, quidam vix manibus tempera'