Vtriusque iuris concors discordia siue Canonum cum legibus hactenus alijs pugnantium reconciliatio. Authore Carolo a Mansfelt ..

31쪽

28 VTRIVS QV E IURIS Corruptionem conuertendum esse

scimus huius suauissimo Notionis impulsu omnia incommoda, damna rerum no in nostra fotestate costi

tutaru Contemnenda,abhs qua appe

tutu turpiter nostros, subditoruappetitus cohibendos , nemini facta iniuria propria suis quibusq; tribuendari hominὸ sentimus, Imper te iubemus Est aliquid praeter haec quod

vel requirat Natura, vel statuat ciuilis Societatis necessitas in si quid est, a iijs continetur Regulis ad has non examinetur Quae cum ita sint, erit Ius , cuius vestigamus vim, quod aute Lex aeterna sui notione per intimantem Intellectus practici tum naturalem tum ciuilem autoritatem CXprimit Bono Naturae conforme suoque modo debitum, Notio enim Animae facultas est dc habilitas quaedam naturalis qua apti sumus ad res iustas a gendas, quaque agimus Constanter 8c volumus Iusta per hanc enim iudi- Cium quodcumque naturalis posside- odiae acu ciuilis A

32쪽

aliud ciuile.

HI consequens est vidus in plura

genera diuidendum censeamus, nam cum alia atque alia Naturae nostrae debeantur, statum enim mutat saepe,statu mutantei Iuris mutamus nomenin terminos hinc Ius natur te,hinc ciuile, haec duo summa genera quidquid Nature conuenit,quia eximia est quaedam creatura Dei quaessit,& vivat, Mintelligat , Ius naturaledico, Ciuile vero omne Natura congruum, quia dispersi per agros homines, in tectis speluncis sylvestribus que abditi, quodam diuinitus Compellente instinctu, in unum locum Congregante,societatem, vitae &Q- rationis inierunt Ius Ciuile est quod Lex,quod plebiscitum,quod Senatus consultum, quod sanxit principalis constitutio,quae vice nunc est omnivi Ius naturale est quod nos Natura docuit quia Est , hinc Maris, foeminae

33쪽

coniunctio sobolisque educatio;quia multo hinc contractus poene omnestam nomine donati proprio, quam

sensit potius solo percepti, usuque re tenti quia In estitit, hinc Dei honor, Dei cultus. Utique dices haec Iuris gentium sunt Sunt, non alia ra .rione quam quia Ratio Mensque R tionis excellentimma humanae Naturae pars omnes gentes docuit, quod Intelligerent ut eo terentur l. omnes

ff.de Iust.& Iure,quod Viuerent, ut id ex regulis sibi insitis deducerent, deducta seruarent l. ., s. f. eod. hinc ali Ius naturale secundarium voci . tant,nos autorem Thoma lib.Eth. D secl. 2. Conclusionem ex principijs seu praeceptis Naturae deductam, Ius vero ciuile principitalicuius natura ris generalis ad certum modum arbitrarium determinationem, in hoc

ni Iure utilitatem potissmum in spicimus, qua plurimum pendet ex Regnantium arbitrio. Horum Iurium is est ordo inter se, ut quidquid Nause

34쪽

aal -gentium tiabet , amplectatur Ius ociuile , quod vi exemplis declaret -praemitto esse qu*dam Iura quae do--nominarinem stimunt a Natura Vi. -uont ri dum a Rationali, Intelli. ogente alia quaei denominationem S modum a Rationali petunt, sunt,ialia quae denominationem quidem a Rationali modum tamen ab Arbita aerio trahunt humano, nunc ad rem. Ecce coniunctio maris 4ceminae a

denominante quom tum sensibili &ι vinimali Natura Naturale dicitur, huius modum Conmnctionis quendam

generalem si respicias ius dices este

gentium, id enim apud Onanes perae que gentes inuenitur modo inferas malis moribus conueris non sint ut

vaga coniunctio ominabilis habeatatur, viderint igiturmiseri isti qui sordes suas, mimpudicam lubricitatem Naturae inclinatione defendere o lunt impudice vel excusare impudenter:s eiusdem coniunctionis ritus peculiares modosque consideraris non iam

35쪽

a TRIVso V IVRIsiam Naturale gentium dices , sed ciuile dat enim modum Civiles, unde Matrimonium appellamus ciuili nomineInstit de Iure, Nat. 4bicula-cius, ut sic verum sit Ius ciuile a Naturali recedere, nec ei per omnia seruire I.6.ffide Iust.&Ju.nec tamen inde minus Verum, immo simpliciter verum est coniunctionem maris, foeminae esse Iuris Naturalis L 2.Ede Iust.&Ju. a Natura enim habet suum principiu, a Natura inquam quae est Rationalis, belluis enim etsi res quae est Iuris,sit in peculio quodammodo Instit de Iu. nat.Ius tamen illis nullum est, cum instruendam Iuris,pulchritudine naturae suae , excellentissimam efiigiem,

quouis modo concurrat, vel concurrere possit vel debeat Ratio quae hominibus inest, belluisnon inest.

36쪽

SECTIO II.

le Canonicum m concordiam reducere intendo.

hIAM quidquid Canonum Ius cu- stodiendum tradit vel dogma fi

dei est, vel tale, ut eius contrarius ec Cati secum inuoluat labo, vel tale demum ut perinde sit hoc vel illud statuas,hoc vel illud obserues si statutum unum non efffet Equidem credo leguconditores si legitimi sunt, Christiani fidei repugnans nihil pro lege habituros s. l. is C. de summa Trinitat. nec Vero quidquam quod vitas hominum constringat si sine peccato obseruari nequeat, quia vel naturale pudorem suggillat, vel fidem labefactat societatis human*vel illum ipsum I dat qui ad id quod Honestas, vel Vti litas humani generis requirit clausos C On-

37쪽

concupiscentiae tumore oculos aperire non vult, huiusmodi est intende Naturae finem homo vagus concubituS, immo certus simplexq; concubinatuS , apagete ergo Concubinarum ciuilia prorsus inciuilia Iura huius. modi est etiam ut bene notat Contius lib. 2. lecti ca. I. quod Consobrinorum

rata habet connubia , huiusmodi siquod est quod usuras foenus' legiti m facit , quod usum per fidem non bonam capiones rerum, praescriptionesque similes legibus firmauit, roburq; dedit ciuilis Iuris, quae omnino Ciuilis Iuris nomine censenda non sunt,cum ut vult Alciatus lib. s. Paradox cap.3. nullus ex Iure ciuili agat qui agendo mortifere peccat, immo Vel etiam, Ut ibidem quibusdam placet, venialiter solum de tertiori ultimo dubium est, sed cornicum oculos confixisse mihi

videtur Chiacius lib. obser 2 2. cap. IGetenim clarum est, quanta olim Iuris vere Romani ignorantia plerosque I. C.xψm animos tenuerit, etiam Italo

rums

38쪽

Couco R DIs CORD 1Α. rum, quo fiebat, ut quod ipsi de iure Romano ciuili verum putabant, rescribenti in re mere ciuili suggererent

Pontifici, secundum quod suggestum

esset, Pontifices Iuris Romani pleruque ignari rescriberent, non alio plane animo quam ut quod Iuris essetis cerent supplicantibus notum, non ut Ius conderent nouum quid enim ea

re in Ecclesia Dei pestilentius ξ Recte

Aristoteles li.Polit et .legum mutati ne continua scribit assuefieri subiscios iusta pro iniustis suspecta cotemnere cum ipse latore, recte etiam Vlpianus La.ffide constit. in rebus nouis constituendis euidentem esse oportere utilitatem Vt recedatur ab eo iure

quod diu aequum visum est notorium est quod profitetur summus Pontifex Cap. I 3. extra de Iud nolle se Politici magistratus iurisdictione vel perturbare,vel minuere,cu inpoliticis nulla Sacerdotio sit potestas,nisi quia Politica conducunt ad coelestia vel ipsum Sacerdotium habeat beneficio pioru a, poli-

39쪽

politicari ciuilia dominia viderint igitur illi quomodo vel Iuri canonico non obsittant, vel Pontifices sanctos temeritate atq; iniustitia non damnet qui ubiq; innovandi iuris animu Pon li1ncibus affingunt. Sic se res habet, ut quavis reperiantur huiusmodi aliqua, casu differre dicenda sint magis a Cia

uilisIuris obseruatione,quam contra-xia ex animi Pontificum sententia falsas Iuris Romani opinionesvel supponentium vel sequentium: huius rei v-

num subhciam exemplum cap. i de

procurat in . tradit Pontifex ut nul lus nisi vigintiquinq; annorum ad lites procurator iure fieri possit, recte quidem si receptam tum temporis inter ciuilis IurisOD sententiam respiciamus, sin vero ipsam rei veritatem consideremus in Iure ciuili nihil magis alienum ut optime aduertit citato loco Cuiacius An nouum hic ius Po-tifex constituit acclamat omnes.Hic prorsus intercesibre opus est Tribuno, qui me protegat negantem. Similia

40쪽

CONCOR DISCORDIA. 37 milia sunt quae fusi ab alijs adferumtur, quibus per ordinem respondea

ribus Principitu inhibitum leges condere de re ad Ecclesiam' ctanteὶ

Asserit constitutio Io. extra de co-

stit cui reclamant tot,tantorum,& vere Christianorum sanctorumque Imperatorum4 Regum leges&edicta, quaerem tractant vel Ecclesiasticam vel Ecclesiasticos contingentem. Pudet, inquit ad Nepotianum Hieron.

dicere, Sacerdotes idolorum, Mimi ta Auriga, ω Scorta hereditates capiunt, solis clericis cymonacho hoc Ceprohibeturi non apersecutoribus sedaprinc*ibin Christianis. Nec de lege conqueror seddoleo cur meruerimus hanc legem, cauterium bonum es, sed quo mihi vulnus, ut indigeam cauterio iprouida fueras legis cautio, tamen nec sic restaenatur auaritia , perAdei commissa legibin istud in .c quas maiorosimi Imperatorumscita, quam Chram, leges timemus euangelia contemnimus. Idem ibidem: cui Christis ruit Ecclesia interpretetur primo