장음표시 사용
561쪽
quantum να aes mini bonum. Prob. Cones Qvia omnis actus volontatis est esset uia Iliee appetitus quidam: appetitus autem vult fruim ori xς minis notum est . Eico autem, absolutus, quia non nego possibi- Iem , & etiam meritorium esse actu voluntatis conditionatum , quo homo vestet ea rem Omn a bono proprio , si Deus exigeret. Caeterum omnes hae conclusones probantur ex istis Iumine naturali; & harmonia omnium dicta
minum naturae, ut constat ex aut horitate om-
Ulato de amore, naturam boni se explicat : dui amat bona etnquit, quid appetit λ aristi . aia quam , qtia Hic erit, cui bona adertint 'felix. inmςsum , erit. pofessone autem Mnorum bpati sunt , quicunq; beati, ra equirere ubertas opus es , a
Communem planὸ inquam, linquaerat, quinam veri amato res nuncupandi sint, an ii qui dimidium sui perquirere videntur - Respondet : Eoo an rem neq; rimidiν , nest, totius amorem assero , nis
562쪽
ad o velle : es igἰ tu seminatim amo appeιιtro, quo bonum sis semper quis esse cupit . Idem Plato de summo bono ipsitus boni conditionem sic describit : ipsius boni condicionem te ectum esse aut imperfectum nucle . Eoras. Omnium o socrates perfect smum. O-erates quid vero , susciesr ne bonum os p Vrotagoras . quid ni λου in hoc ipso ab omnibui, qua possunt di erre, cuncti; praeser necesse es. Socrates. hoc quoque de illo maxime , ut arbιtro , ne cessarium es asserere, quod omne cognoscens, veri natur .d ipsum, S appetir , comprehendere cupiens , oe circa se habere , caetero umque nihil cumrat materquam, quae uua cum bonis pesciuntur . Dein, cum osenderet, voluptatem non esse splum
summum bonum dieit: semper assiquid dari , quo proprὸν aliu fit , ου aliquid , . quod propter I et , hoe igitur , quod est ultimum in eo , quod propterosi , dicit esse summum bonum.
6 Aristoteles i. Ethicorum . cap. I. lae ait: Omnis ars , omnIsque discendi via , actio item , atque electio bonum quod am eapetere videntur , qua propteν bene id bonum esse aseruerunt , quo omnia expetunt. Et cap. 2. si igitu agen apum
rerum finis aliquiae es , quem propter ipsum , in
propter quem alia volumus , neque omnia ob alius oligimus , in infinitum enim fleret progressus va- ωιsque opperitus noster, perspicuum es, eum seummum bonum , atque optimum fore. Et cap.4. nunciam reperita oratione dicamur , quoniam omnit cognitio , omnisque electio bonum quoddam appeqi t. duianam illud sit , quod eivilem appetere dieimur λ quino illud, quo omnism agendorum bonorum summum est . Uap. 7. fuem cujusvis a- ct Onἰι ω bonum idem Uendiri Iuid igitur tiniuscuiusque bontim es , an id , cujus gratia e
rera aguntur: hoc autem esJn medicina sanistas , ὼn arte milisari victoria , in aedificatoriarimus , in omni demum actio suis ipse , eius gratia reliqua omnia omnes arum ι quare si quis
563쪽
m , bonum erit; at optimur is p me tam quid esse varietur , quod semper preso nuetquam is an expetenaeum est , eiusmodi autem viritu HI eis maxima esse, hane enim ρ opto se θώω θρnunquam ob aliam expetimur. M lonorem , ptatem, ac virtutem omnem etiam ipso filia toris causa expetimur s ex bis felices nos futuros existimontes . Idem alio is loco sie habet: naturalis es per rupi itatem iucundae re appetistis , ac natura omnia a bonum fistinans. Et h. L. I.cia.
prodiar nos metastori ad appetitum boni; aeum ais voluntas is magis es , electis Q eorum I ominsum οβ Anom , fir sani esse voLmus, eligimur vero ea, quibus sani es s valeamus, felices quo que esse volumus, atque ita dicimur a dicere -- p.r , minime eon nit. Lib. I. de Arte Rhet. c. s. fossatilem erunAcuiςuem patim, e publice omnibus is quida, in , ad quem collimantes a prosequuntur, alia Irarunt, ἐς vero , ut uno verbo ricam , felicitar, aut ejus par; aliqua es. Ex quibus omnibus patet, Iumine naturali notum esse, bonum s nim in 'rei prorsusaesione humana esse unicum obiectum voluntatis. 7 eui potissimum hac In parisate inultinans . Ostendit. Primo , obiectum voluntatis esse bonum ut sic, seu universale. ecundo , in illud neeessario ferri voluntaritem. A ertio, fine illius appetitu nullans om-nrno dari volitionem Quarto , illud appetit anquam persectivum , ac bonum ipsiusi omiis
a IS , quae omnia ex sequentibus textibus elare Probantur. I. p. q. Σ. a. X. in C, Primus motus voluntatis & cuiuslibet appetit ae virtutis est amor: amor autem respicit bonum in comuni. T.p.q. IO3. P. 2. in C. Finis universa Iis rerum
omnium est quoddam bonum universale; bonuautem universale est , quod est per se,& periua essem iam bonum, est ipsa essentia bonitatis . A a 3 1.2.q. I.
564쪽
I. 2. q. I. a. 2. ad 3. Objectum voluntatis, est finis bonum in universisti. I. a. q. Io. a. I. in C. Principium motuum voluntariorum oportet esse aliquid naturaliter volitum, hoc autem est bonumici communi in quod voluntas naturaliter
I. q. 9. a. I. in C. Bonum vir commvunt, quod habet rationem finis est objectum
I. I. q. a. a. 6. in C. Quidquid homo
appetit , appetit sub ratione boni , quod ruidem , s non appetitur ut bonum perenum , quod est ultimus sinis , necesse est , ut appetatur , ut tendens in bonum
que appetat suam perfectionem , illud appetie aliquis ut ultimum finem, quod appetit ut honues persectum , & completivum sui ip-1.24 q. I. a. 7. an C. Quantum ad rationem finis ultimi omnes eonveniunt inruppetitu finis ultimi, quia omnes appetunt suam persectionem adimpleri , quae est ramtio finis ultimi
1. 2. q. I. a. 6. In C. VI timus finis hoe
modo se habet in movendo appetitum, sicut se habet in aliis motionibus primum movens . Manifestum est autem , qudd causae secundae moventes non moveant , nisi fecundum quod moventur 1 primo movente , undh secunda appetibilia non movent appetitum nisi in ordine ad primum appetibile, quod est ultimus finis. . p. q. 83. a. I. ad s. Homo naturaliter appetit ultimum finem, scilicet,beatitudinem , qui appetitus naturalis est , nec subjacee libero arbitrio. z. q. Io. a. a. ad 3. Finis ultimus ex
565쪽
necessitate movet voluntatem , quia , est
tum persectum, & similiter illa , quae ordinantur iii hunc finem , sine quibus finis haberi non potest, esse, di vivere , cognitio veri , & hujusmddi.
In quartum Sent. dist. 4'. q. I. a. voluntas noli potest in oppositum ejus, ad quod ex divina impressione determinatur scilicet ad oppositum finis ultimi. I. p. q. I9. a. 3. ad 4. voluntas , quae x se non est contingens , ex se necessitatem, et habitudinem necessariam habet ad proprium suum objectum , & in C. quan- 'tumcunque ponatur natura aliqua perfecta corporalis , vel spiritualis , non potest in suum actum procedere , nisi moveatur hDeo ι hoe enim manet verum in appetit in . finis ultimi, clim enim voluntas nil possit
velle , nisi in ei piat ab appetitu finis ultio mi , solus autem Deus ad illum acturis moveat, & applicet , voluntas non potest in illum suum actum exire , nisi Deus prius illam ad volendum ultimum finem moveat,& applicet. I. p. q. I s. a. 4. in C. VelIe nil est aliud , quam inclinatio quaedam in obje- Elum voluntatis , quod est bonum univer-
I. p. q. q. a. 6. ad 3. Deus movet voluntatem hominis , sicut universalis motor ad universale obieAum voluntatis , quoa est bonum , & sinh hae universali motione homo non potest aliquid velle. Is 2, q. II. a. s. ad 2. A voluntate finis naturali her desiderati derivatur electio eorum , quae sunt ad finem. I. 2. q. 8. a. 2 in C. Voluntas in ea quae sunt ad finem non fertur , nisi quatenus ,
sertur in finem, unde hoc ipsum , quod iatis vult, est finis.
566쪽
I. 2. q. Io. a. 2. in C. Voluntas natur liter tendi in finem suum ultimum ; omnis enim homo vult naturaliter beati tu durem , & ex hae naturali voluntate causantur omnes aliae voluntates, cum quidquid homo vult ,
velit propter sinem , dilectio isitur boni, quod homo naturaliter vult, sicut finem, est dilectio naturalis; dilectio ab hae deri vata , quae est boni quod dilio itur propter finem, est dilemo electiva.
T. p. q. 63. a. q. C. Vo Iunias dieitur de fine, qui propter se appetitur : eligere autem, est appetere aliquid propter alterutri consequendum , unde propriὶ est eorum , quae sunt ad finem . a. p. q. a. 3. C. Froprium obiectum
lectionis, est illud , quod ad finem : hie
autem, in quantum hujusmodi habet rationem boni, quod dicitur utile. I, p. q. II. a. 3. in C. Appetitus in ultr-nrum finem tendit natural iter, undε di applicatio motus appetiti vi in finem apprehensum non habet rationem conseii sus, sed sinapti eis voluntatis; hae e autem, quae sunt post ultim una finem , in quantum sunt finem , sub consilio eadunt, & sie potest iis esse consensus, in quantum motus appetitivae applicatur ad id , quod consilio judicatum est : motus vero appetitivus i in finem , non applicatureon filio, sed mastis consilium ipsi , quia constium praesupponit appetitum finis. 1.2. q. v. a. 3. C. Voluntas per hoc, quod vult finem , movet se ipsam ad volendum ea, quae sunt ad finem. Ibi d. ad 2. voluntas inquantum actu vult finem, reducit se de poten tia ad actum respectu eorum, quae sunt ad finem, . ut scilicet ea actu velit ibidem ad se- eundum. Actus voluntatis, quo vult finena, , aliquando est in ipsa volunt te , per hunc aut m modum movet se ipsam s unde non , sequi
567쪽
sequitur, quod semper se ipsam' moveat. . p. q. ros . 3. ad Voluntas quid enimovetur ab intellectu, secundlim rationem obiecti, a se ipsa vord quantum ad exerciistium actus seeundiim rationem finis.
I .. q4 I. a. 6. ad 3. Virtus prima Intenistionis, quae est respectu ultimi finis , manee in quolibet appetitu cu uscunque rei. I. p. q. 8 Σ'. a. Σ. ad I, Volui tas in nil po--.test transire, inisi sub ratjoire boni, sequi, bonum est multiplex, propter hoc non ex necessitate determinatur ad unum . .
8 Obi. I. si bonum univer sale emet obie..ctum voluntatis neeessario volitum, tunc etiam daemones blasphemando Deum amarent summum bonum, nempe ipsum Deum : Hoeest absurdum; ergo. B. Sequeretur non dari actπm indisserenter in genere moris; vel enim quidquid eligitur ordinatur ad bonum, ut verε tale vel non λ si non ordinatur ad bonum verὶ tale, amis est inordinetur, si verδ ordinatur ad bonum reverat iste eo ipso est bonus: Sed 'hoc non debee diei ; ergo, 3. Sequeretur, quod omnis actus humanus,
aut esset amor Dei laudabilis, si est bonus aut amor mundi Nituperabilis, si est malus r. atqui hoe est salsum , quia damnatum est inis tedi propositionet Quesnelli. qudd non delux medium inter amorem Dei laudabilem, de
amorem mundi vituperabilem. 4. Sequeret , omnem Rctum precatoris, Ecomnem actum infidelium eme peccaminosum, quia nunquam constituit rationem finis ultimi in Deo; sed hoc est damnatum inter propositio.
nes Baii, qubd omnes actiones infidelium sint
568쪽
ametur a daemonibus dilectionematurali , tr. M. dilectione libera , n. M. vel sie: dilieitur
Deus, ut realiter cognitus, c. M. ut formaliter cognitus, neg. M.qubdenim etiam daeis mones in ipso actu blasphemiae tendant naturali appetitu in Deum testatur S. Augustinus de Civ. Dei & id inter poenas praecipuas censendum est, quδd tota natura daemonum, de damnatorum motu perpetuo violentissimo naturali rapiantur in bonum , cujus tamen possessio ipsis est impossibilis.
Λd e. M. neg. m. id enim eum Thoma & omnibus Thomistis, de pluribus Recentioribus suppono esse omnium certis
Αd a. nee. M. vel dist. esset amor Dei, vel
amor mundi realiter talis , tr. M. sormaliter talis, neg. M. ille enim amor naturalis, quo ferimur in bonum non debet simpliciter ac sor .analiter vocari arnor Der, quia actus morales
speeifieantur ab obiectis liberεvolitis: in hoe autem erravit Quesnellus & alii, mod non distinxerint actus morales per obiecta liberhvolita , sed naturaliter volita is Ad 4. n. M. quia etiam peecator potestalium ordinare ad ultimum finem , etiamsi nondum habeat sufficientem unionem eum uliseimo fine , in qua nium nempe exercet actum vel dispositivum ad illam unionem , vel e Iam tendentem ad illum unionem . Posset tamen responderi d semper precant habitualiter, c. aAualiter, n. id est, omnes actiones peccatorum & infidelium sunt perpetuum vitum habituale, quia deest ordo ad finem ultimum , non tamen debet diei illas actiones esse nova peccata, quia denominantur actus, malitia, dc advertentia formaliter , ac expia ieith nova o
569쪽
sermulae divini amoris, in quibus abdicatur omne desiderium propriae felicitatis a caeterinnae beatitudinis , ut quis placeat Deo: Sed hoe non debet dici; ergo. 2. Impliearet etiam ille ael Divi Anaustini: quo dixit, se, si soret Deus, assumptu Tum naturam Augustini, ut Deum , si ille haberet stam naturam humanam , faceret Deum: Sed &c. ergo. 3. Implicaret omnis actus benevolentiae.
quo amico volumus bonum , non ut nobis bonum, adeoque tolleretur omnis vera am
citia , quae ut Cicero deam ieitia scribit: non quaerit sua , nec propter indigentiam inventa est. II Resp. ad x. d. M. implicarent nisi haberent sensum tacith conditionatum,c. M..dum talem sensum habent, n. M. quando utimur talibus formulis non abdicamus a bis aciu Ie vel habituale desiderium beatitudinis; hoei enim Aret contra Bullam Inncicentii Xl I. sed
tantum ostendimus paratum animum abdita
di etiam hoc desiderium ae bonum, si Deus ita vellet, aut si unum bonum snὲ altero eligendum esset. Actus ergo illi sunt condi tionati
non absoluti. Hd 2. e. M. n. m. & suppositum , quod S. August. unquam elicuerit hunc actum snullus enim potest proferri testis idoneus, qui hoc
de S. Augu stino prodiderit. Dein si quis Sa
forum .eIicuisset talem actum vi rei ponden
dum esset, quod in similibus Respondit S. . Theresia i tales actus esse sanctam insaniam . . Ad 3. n. M. ad prob. d. bone volentia non quaerit suum bonum distinctum ad ipsa voluntate animi, quae reperitur in ipsa amicitia, Gindistinaum , n. ut enim ipse Tullius dicit: Amicitiam non se mereedis adducti , saiquod omnis riuifructus in ipse amopo ines expoti dum putamui. Et de societate amicorum . . , Λ a 6 lo.
570쪽
Ioquens ait:Fι quor inter societa1 aut es,auinis,atit futura es , rerum es habendus ad summum nartirae bonum , opimsr , perfectis simosqs eo ni-ratur: e es inquam, Letitas, in qua omnia insunx,quae putant homines expistenda, honestar,gl νia, ranquillitas animi,atque Iucunditas,ut cωπ
quod eum optimum maximomque fit id volumur adipisci, inuti opera danda es,omnino es amans sui virtus,optime se imam nouit, quamque amabi ni k, int/stigo. Ex quibus omnibus patet , eos ipsos, qui eliciunt actus benevolentiae desintexessatos, in hoc ipso tamen quaerere suam volirytatem , quam Deus cum tali actu honestatis provid E conjivixit .
sualis Da bomina detuν Libertas pa. Uaeritur an detur in homine liberta π I simpliciter, prout ea negarunt Luthe-xus& Calvinus , dein vero postquam libertas semel evicta est , quaeritur, qualis detur. At videlicet tantum detur libertas a eoactione , Non vero libertas a necessitate , prout docuit Ian senius, & ejus assectae ue putarunt enim nomquidem a nemine cogi, nec a Deo, nec a salo, nee influxu caelorum , nee ab alia causa ad hoc
vel illud agendum, positis tamen dispositionilius,ine linationibus,dc praevio judicio rationis voluntatem necessiario eligere,ad quod positix omnibus in actu primo requisitis sortius ines, natur . Vertim si bene inspia fatur haec sententia,nee Ian senius a Luthero , nee hic LIansenio differt, elim utique etiam Calvinus & ejus
asseclo pluribus loci sex presse testentur, ista tum negare libertatem a necessitate, nullo vero modo negare Iibertatem a coactionD.Me retur autem haec sententia specialem discussione,