장음표시 사용
551쪽
x Biectum potentiae voeatur, quod regum vi eis potentiam in actum, informando illam , aut excitando : sic color informat o lum , sonus aurem, calor potentiam tan*endi , dc sormae rerum existentium dum informant intellectiim, faciunt, ut intellectus altu in- te i listat, uti etiam D. Thomas dderet: Nisahquis dieitu nreuis sis , aut cognscere, eis. forma rei eognitae es in intelligente :a. Diea x. OMeri&m n quotmn potentia Diared Hioas res in tota sua Iaritarine , conse qnenter etiam spiritualia , dc materialia , substantia, & aecidentia , universalia, & sin insularia cadnnt sub potentiam intellictivam. Prob. Conet. Si forma cujuslibet entis potest poni in intelligente , tune omne ens est obiectum potentiae intellectivae: Sed cic. ergo 'nprob.non implieat essentiam eujuslibet rei ve iuni voeε , vel analogice a bstrahi a eireum stantiis, & se aequirere existentiam in intellecturnotandum autem hie sermonem esse de cognitione propriὸ tali , non tantum per species ais lienas sed de proprias.
ens , ut verum . Seu ut ens possibiliter existens. Prob. Concl. quia nullius entis possibilis nulla datur sorma , adeoque nulla cognitio: alii quidem aliter explicant το ne una dicendor verum esse , in quantum aliquid est objectum potentiae cognoscitivae I verum , qui aliter
explicant, committunt circulum.
4. Dico . 3. Objorium interi r etiam ἰn haevirasunt emia spiritualia . Prob. ConcLauthooritate D. Thomς de mente humana,ubi probat
552쪽
animani intelligere se ipsa ira , & suas opera. tiones per se ipsam & per suas operatio aes sine aliis speciebus . Uberiorem demonstrationem vide in Appendice Parr. I. s Prob. ConcLet . Eac ipsa ratione D. Thomast. Si anima , & ea quae sunt in anima sunt immedia re appbicata potentiae intellectivae , hunc cognoscuntur per sellasa; Sed &c. ergo. M. Patet . quia ad cognitio ivem 'Ius non requiritur , quam ut forma rei cognitae vel entitative vel abstracti υe sit in intelligente . 6 Proh. Concl. 3. b cxperientia : brabemus enim coanitionem de actibiis internis, V. g. de actu conri assio uis misericordiae , amoris, gaudii &c. item cognosci irius , quid sit voluptas, & dotar, atqui Laec omnia non cogno se imus per species rerum sensibilium ἱ tende iam tia enim illa mentis, de qua nobis experimentaliter constat, seu aste esto non e st ali
tellectus etiam cognoscit negationes, ac primvationes , v. g. umbram , ac tenebras, caemeitatem Sc. 3 ergo ens non est adaequatum o
bie hum intelledius et . Si ens in tota sua latiis
tudine cognoscitur , tune naturaliter potve
cognosci Deus ,& mysteria fidei : Sed hoe est salsiim ; ergo. M. prob. quia etiam Deus , di ili, mysteria sunt aliquod ens. R. p. ad I. dist. Cogiaoscit nega tiones per
modum alicuius entis positivi, c. ut sunt in se ipsis, n. ant. notum enim est Philosophis non entia cognosci per modum entium, v. g. tene i bras per modua coloris nigri. . Ad a. d. M. Posset Deus cognosci natural Iter in hac vita , n. M. in altera vita, subd.
supposita applicatione supernaturali oblecti ad
553쪽
potentiam , e . secus n. M. dico enim : ii
tellectui secundum se nullum obiecium esse
supernaturale; tantum dicitur supernaturale, quid id est supernaturabe, ratione appliea intionis , quia per vires naturae oblectum nori applicatur potentiae ψ cum eis m, humano inistellectui partim ici hac vita , partim etiam in a Itera vita nore debeatur cognitio omni uni rerum , ideo non flavur in natura virtus intellectui instenerans formam talium rerum. Su
posito autem , quod Deus velit inte Ilectui Iar. stiri sermam cujuscunque obiecti , humai usiiuellectus non est illius in ea pax . tota eleva tio humani in teneεhus qua indiget ad coσnostendum Deum , consit,it ita appi,icasione , aeordine ad Deum , lini cordinem concedo esse accidens supernaturale , nempe lumen gloriae. Caeterum Deus ut Authot naturae haud dubie eognose itu r naturaliter. 8 Obi. 2. contra secundam & tertia mi siens verum esset obiectunt intellectus humani, tunc huma nus, dc Angelicus inteliactus nocidisserrat speete. Hoc est salsum; ergo inprob. hi intellectus Laberent idem obse stam a notum autem est, potentias specificari , suis objectis ; sic enim oculus differt speeie ab aure , ob diversitatem specificam objecto
et . Est commune axioma , nil esse in intellectu , quod pritis non fuit in sensit; ergoesaltem in hac vita non cognoscuntur spiritu aistia. 3. SI eratio scimus etiam in hae vita an iam am , Angelos, Deum dic. posset etiam dici , qualem nabeamus syeciem animaerum , audAngelorum : Sed hoe non potest dici; ergo ..con firm.qllia non potest dici, quM Deus conis
prehendi possit ulla specie creata . Resp. ad i. n. M. ad prob. d. haberent idem. objecium sub diversa ratione, ec M, sub ea da
554쪽
dem ratione , n. M. intellectus humanus habet prinobiecto verum modo discursvo, intel- Iehus Angelieus habet pro objecto verum modo in tene divo , sine multis discursibus , &hoe intellistendum est de modo operandi ordinario, nam& homo multa intelligit, & Angelus sorte circa multa discurrit, saltem doemones , qui sequuntur probabilia ac incerta. Ad secundum d. ant. nihil est in tute lectu in sensu accommodo , eonee d. stricth , ne g.
anteced. contrarium patet ex probationibus. Ad tertium d. M. possiemus edicere , qualem habeamus speciem inadaequatam , c. ad aequa.
tam , n. M. qubdenina de substantiis separatis saltem aliquid intelligamus , in omnium se n. tentia concedi debet: v. g. Scotistae dicunt cum suo Scoto, qu bd persectiones dirinae,
nempe existentia seu ratio entis , ratio potentiae, formalitas justitiae conveniant uni- voee cum persectionibus creatis , - nemo autem negare potest , nos proprieci oscere ratione mentis, potentiae, aut iustitiae creatae. Thom istae dicunt, perfectiones divinas sa tem analogice confrenire cuni creatis, α de persectionibus Angelorum concedunt multa illorum predicata eonvenire univo eὶ cum sutas antiis materialibus; ergo sevi cognoscimus rationem entis in materialibus, ita etiam in
spiritualibus, & divinis ; maxime id verum est de visione beati fiea, ubi Thom istae eon cedunt , essentiam divinam immediath esse applicatam intellectui, ac per se intelligibilem snhalia forma et si autem Deus non foret objectum pontentiae intellectivae, ne quidem supernaturaliter, posset per se ipsum fieri intelligibilis;sicut Deus non potest sacere,ut Ia-Pis,aut auris videat, o tua verd, vel lienum audiat.
555쪽
x oluntas definitur esse appetitus rat; V nalis, seu inclinatio in bonum , per rationem apprehensum . obiectum voluntatis vulgo dicitur omne bonum , quod non pom. test definiri, nisi ut appetibile. Quaeritur autem: utrum objectum voluntatis non sit, nisi
et Dico x, ctinctum v, statis quoaae actis prosecutἐνor nunquam potest cle malum , sub κ siouo mati sed necessario eu aliquod bonum ,
vel certe malum , sub ratione boni Prob. Concl. Experimur voluntatem nunquam amare objectum, aut eligere, nisi in eo bonitatem aliquam inveniar a ergo signum est,qubd non possit prosequi malum qua tale. 3 PGL Concl. 2. amiari. Omnia appetitus essentialiter ordinatus, & datur in bonum suppositi, cui i nest a ergo implicat ut seratur in malum sub ratione mali . ant. est evidens; siocnim a 'petitus in tua in rebus inanimatis positi; ergo etiam appetituselicitiis datus est animantibusad appetendum suum bonum m do persectiori . ant. probissi appetitus elisima tenderet prosecutive in malum sub ratione mali, tunc non ageret iii bonum sui suppositi, sed in ejus dest tu bionem, conseqne iter ramperetur extra suum obje istuna formale, ergoneeessatio debet serri ita ma utri sub ratione boni. m.prob. I.quia est contra insisam omniminentium propensionem per suas potentias dire- appetere sui destrumonem. Prob. impli. eat , in appetitus sensitivus sera tur in malam , sub ratione mali,cu enim naturaliter operetur, sera
556쪽
sarid ad bonum sub ratione boni A ad bonum sui supposita . Sed iam appetitus rationalis, sevo ex με pensione necessario η L ferri ad b num ut sie- se q*bpe
μνου 4. Quod quis appetit , illud ouaeri, - ei η' T W delectatur, sed n,'
meellectus , initus obietur, i salte
4-2. Obita ον voluntatis non que necesse iton est ἡs adeo- se semper
557쪽
Prob. Concl. Quando nobis proponitur aliis quod malum, experimur, statim nos illud
aversarii, ni I reflexh cogitando de bono oppo
Prob. Con 'L 2. Odium est verus actus voluntatis distinctus ab amore, & proprium habet objectum distin esum ab objecto amoris : illud velis objectum non potest esse aliquod bonum ut se , ed malum , vel bonum, sub ratione mali ; ergo obj Elum voliuntatis, quoad actus aversativos est malum ut sic. Prob. Cone l. 3. Potest dari purus actus amoris , qui non sit simul odium mali oppotiti; er- .go potest etiam dari actus purus odii, qui nongi simul actus amoris: nam disconvenientia, et malitia objecti potest aeque statim determ ἱ- nare ad actum odii , ac convenientia, de bonitas adactum amoris. Prob. Cone l. a. Si voluntas odio habens malum , semper simul amaret botaum oppositum, vel amaret eodem actu bonum, quo malum odit, vel diversor non eodem, quia non potest idem actus xespectu eiusdem este simul actus amoris, & odii : si diversos ergo semper verum est, quddactus odii sit purὶ avese
s Ob1. I. contra I. & 2. Potest voluntas creata tam esse perversa, ut elic Iat hunc actum; utinam nullum in me esset bonum, ut tanto magis displiceret a Deo. item potest libertatis exercendae gratia appetere ma Ium, sub ratione mali. Atqui in priori casu aversatur bonum ut bonum , in posteriori appetit malum , ut malum ἰ ergo con elusiones non sunt essentialiter verae.
558쪽
R. v. c. M. quoad primum membrum. neg. m. tali enim voluntati honum repraesentatur ut malum , quia repraesentatur ut obteistunt divinae complacentiae, quod ipsa aversatur tanquam suum malum , quia veIlet nullo modo placere Deo, sed solum magis displicere , econtra illud objectum , prout est dispIicens
Deo, repraesentatur , sibi ut bonum ob aliqualem dulcedinem vindictae erga eum , quem odit, si nempe extinguit in se omne bonum . Quoad secundum membrum simpliciter nego, id fieri posse, quia cum actus appesitivae po tentiae sint essentialiter medium, quo volumus nobis bonum, tanquam finem nostrum
implicat , ut praecise causa sui elici possit , in
eoque potentia appetitiva quiescere , clim omne medium suam amabilitatem, & appetibi. litatem participet a fine, propter quem liuei ditur medium, quod sublato fine caret omni appetibilitate . 6 Obi. a. coctra 2. Quando v 'luntas all- quod malum aversatur, non aversa ur illud, nisi propter aliquod bonum , quod si motivum odii, si eut quoties odio habetur medium impediens finem, amaetur finiει ergo objectum voluntatis etiam in actu aversi volaon. est nisi bonum.
a. Nullus actus intellemas potest esse mera negatio, S dissenias; cima enim dico homo, non est lapis, obiectui illius actus non est solus
homo, nec solus lapis, sed etiam negatio Iasidis, quam neg tionem utpote veram assi mat intellectus. Ros' Ad I. dist. ant. voluntas nunquam aversatur malum , nisi propter aliquod bonum
radi ea liter, seu naturaliter volitum, C. anto formaliter volitum , Dest,ant,non negamus voluntatem , quando odit malum , eo ipso amare bonum oppositum radicaliter, qua yenus odium
cst radinalis amor boni oppositi, neque nega
559쪽
m A-- QQ.-.La. m. ou.V. se m actum aversivum procedem actu nat rata prosecuti vo boni, sed negamus ι illam tendentiam in malum esse simul prosecutioam formaliter boni appositi liberε, di explici th
Ad a. n.. ant. quia potest diei: nos non asse- mare negationem explicith , si tamen negatio simplicen ,aequie-leentem in oriecto cognito , haec aequiescenutia aequivalet quidem affirmationi , sed non est formaliter affirmatio. Posset etiam dari dilata 'inteuectus solus motiis vum suum faeiat sibi pissens , adeoque debet autem moti vum sep s intellectu , ideo necesse non est . ut
. - . Vi h ' i' - s bonitas abstracti. h
i ut sie universale dce. ergo a sumpta est sinhpermixtione mali, adeoque sinε limitatione , infinita , verbo ; ipsa ex mentia boni . Voluntas a bono tin υes ἰ nseo P σέ- a fur volitonem , adstoque humana voluntas mu foet libertatνm ad appetensi summum bonum, vel non appotondum . Prob. onet. Si appetitus summi boni est nat authore naturae s
560쪽
ti ne homo ei rea illum non habet libertatem :Sed dic. ergo. An. prob. si voluntas humana ab Authore naturae movetur ad aliquem finem , tunc eo ipso appetitus summi boni est impressus ab authore naturae. Sed dcc. ergo. patet quia omnia entia naturalia, inter quae etiam
est anima ordinantur 1 primo ordinante ad Mi quem finem , adeoque ex sua natura potius tendunt in hunc finem, quam alium in cut ergo in aliis entibus ordinatio primi ordinantis rapit rem naturalem ad suum finem positis dis positionibus , ita etiam fit circa naturam rationalem ; M. prob. non potest assignari alia actio impressia ab authore naturae , qua voluntas moveatur ad suum bonum , nisi a petitus boni. a Dico 3. Numax non nee sitatur ad boenum partitulare, etiamsi illa bona mit inaequalis persectionis. U.g-quamvis unum objectum habeat mille stra 'us bonitatis; alterum , ve-rd tantum unicum.
Prob. ConcI. Si qualiscunq; bonitas particularis non habet adaequatam rationem motivi, tunc non necessitat voluntatem : Sed &e.
ergo. m. prob- quia bonitas creata est limitata , adeoq, non est bonum ut sic. 4 Dieo 4. In omni aesti voluntatis etiam libo ro concurrit appetitur summi bonἰ necessaWius. Prob.Conet. Si in omni actu voluntatis operatur voluntas, tunc operatur ex motivo voluntatis: Sed &e. ergo. M. prob. quia voluntas
quandocunque operatur, operatur etiam ut prinei pilam naturale.
Prob. Conel. 2. Voluntas non ex It ad electionem mediorum , nisi ex appetitu finis; ergo etiam non eligit bonum particu lare , nisi ex naturali appetitu boni unive salis . cons. prob. electio boni particularis habet se per modum medii ad bonum univerinsale ergo. ant. prob. non potest voluntas a G