장음표시 사용
141쪽
eundum juris Praeceptum, alterum non latales. Quod enim
in thesi ita obtiner, id in hypothesi aliter sese habet; & aliquid indefinite illicitum judicatur quod tamen in circum stantiis censebitur esse liestum. Non itaque alterum letdes nisi cum te aliter tueri non potes, neq ue occides, nisi licite,id est,tidhibito moderamine incul-Patae tutelae. Neque' obstat dictum Ualentiniani, Impera jue.f3.iratoris, Homicida, quod fecit exspe- medio.
ciet. Respondeo enim dictum k, 'illud accipi oportere, de homi- Aud. cida dol ossi, quique extra causam justae defensionis humanum sanguinem effundit. Ut secus dicendum sit,si quisquam
urgente necessitate adversario, necem intentaverit. Concordant etiam juri ci- canterse vili canones, qui licitam statuunt sui defensionem, modo volone. cum motaramine sit comtunt i a P
142쪽
De Duellis. stiana comitio, aut recta ratio cor ra. yuris natural IS non ignara, unquam patietur, quicquam fieri, pactum.
. quod apud Deum sit prohibitum. Neque Deus per script in ins Cac Tam naturae legem evertit , sed eam confirmat magis. a. Quia east Congruentur iuri divino, quis- s3. Rue tenetur vitae consulere, inquantum potest, Sc debet. EeIex divina , quae dicit, notan , non solum vetat, ne alium occidas, sed etiam ne temet ipsum; adeoque mandat, ut temet defendas, ac tuearis It arceas dc evites omne incommodum, . quodque naturae est adversum aut deleterium. Verrum, qui se potius occidi pati- 'tur, quam ut avertat plagas sibi illatas, etiam cum damno,cum internecione Adversarii, non sibi consulit, quantum potest, nec conservatiocii sui intentiis est, verum essicit, ut illa lex. non occides, in propria persona
143쪽
ephre, violetur. Vt eam re, non m L
it,' nus delinquat, quam si ipsi sibi
violentas manus intulisser. . Nam qui vitam negligit, eari . . ' que sua culpa amittit,idem est, ae si seipsum occidissset. Pro batur. Quia quisque regu Iariter plus tenetiis , sibit, sua que Vitae providere,quam Viret alterius; saltem aeque sibi prospicere tenetur, quam proXimo ; idque ex mandato Chri- Matth, c,' proximum dili es, sicut te apium. Verum si patiatur se
potius occidi, qua ut iniquum interficiat invasorem , non itasbi consulit, atque i quidem . proximo consulere debuisset. Licebit enim in gratia proximi ab abversario oppressi , a
ctum moderatae tutelae exercere, ne occidatur, ut id aeque Mear, si non magis, ad evitandam sui occisionem. Vnde serunt, Lutherum, interrogatum aliquando , num a praedoni-
144쪽
De Duellis. 23'donibus sibi vim illatam , si posset, etiam repellere vellet; respondisse. uuidni, secare su merem adium, instar alicujus ju-disis, ac me putarem bonum opus gener perfecise. Probatur 4. ex lege Mosis, in qua cautum fur O- Exod. .
nium egregerit, ct in ipse facto δε- prebensus, accepto vulnere minuus fuerit , percussorem non fore sanguinis reum. Vt ipse Deus tutelae inculpatae moderamen 'observari voluerit. Nam in ipse facto deprehensum, dc armatutis furem occidere fas esse iudicat, quod discerni nequeat, an Veis' i erit assimo occidendi, an ve furandi animo. Displicet tamen sententia illa juriseonsultorum: latronem insidiantem licere occidere, nonnullis ecclesiasticis scriptoribus. Ita enim Antistes Hipponensis. inquit, qui . August. dem non reprehendo, qua tales pn 'l:ό. .emittit interfici , sed quomodo istos, biur, ς. .
145쪽
s o P. V o E Tqui interficiunt, defendam, hon i, venio. Quae etiam videtur suisse sententia Poetae cujusdam Graeci, qui in Poemate e Graeco in Latinum verso, ita ce'cinit: . I hpcyl. Ensem accingere non ad cadem,
Admo. m profectionem. Dit. Vtinam vero non egeas ense, ne 'que justὸ, neque injuste.
Si numque interfeceris etiam ouem, tuam manum polluis.
- Cum quo facit Accursius is Ti. Iurisconsultus, qui defensio-xios , do nem cum offensione iure fori, uomic.d. licitam esse exist mat, in ea tamen senaentia aB.,lses C/strensi, Covarruvia, coheltis aliisque reprehensus. Et con- .P3rx. sentiunt Anabaptistae, qui legem illam naturae, de vi illata Tepellenda, praecepto Christi adversari tradunt. Et quidem objiciunt. 1. Illud Salvatoris: s.vos.k-verstrico vobis, ne resistatis ma' eq. lo: sed quisiquis te cadet in dexte
146쪽
De Dlusis. T Ε .ram tuam maxillam, obverte ei is alteram. &c. Respondeo, hunc
esse sensum ejus loci, potius, quam injuste quis velit vindia . care injuriam sibi illatam, ma- Iit eam omnino non vindicari. Idque quo magis in nobis illa vindictae cupido, quae exorbitat, reprimatur, ac coerceatur,
santer ad hunc locum respiciens Augustinus, sic scripsit. Ea qua in novo teliamento a san- ctis facta sunt, valent ad exempla Mendae. intelligendarum scripturarum, qua in praceptis dige sunt. Velut cum legimus in Evangeluo: Accep i a-ιapam, para adteram max illam. Exemplum autem patientia nu Ium, quam ipsius Domini excellentius inpenimus, ct ipse cum alapa Et desee- perins ebbet, timi: Ecce asteram maxillam,sed ait: si maledixi, mont.lib. exprobra de malo : s autem bene, I7
quid me cadu Vbi ostendit illam
147쪽
. 1 2 'P. V o E T aparationem alterius maxilla, in corde faciendam. Ut Dominus potius misericorditer perferendam, alterius in firmitatem indicet, quam alieηο supplicio suam mitigandam: Neque tamen hic ea vindictά probiubetuΥ, qua ad correctionem valet. Ipsa enim pirimet ad in istρ icordiam, nec impedit illud propositum, quo quisque paratus est ab eo, quem conectam esse vidi , plura perferre. Idem i. i. Et alibi: quari autem potest, quid ς p fit dextera maxilla. Sed cum facies fit, qua quisique cognoscitur, in lfaciem caedi, s cundum Apostolum est, contemni, despici.
provocans interfecerit proν vocatum justa defensionis benescio usus esse censeatur, aut vice Persa
TVibator pacis publicae aliquem in via est aggres- l
148쪽
De mellis r 3sus, qui ut se vidit in extremo constitutum periculo ς necem intentat invasori. Cumque in progressu pejor aggressoris existat conditio, sicut ex offensore fiat defensor suae vitae, & ex
voluntario&temerario aggres, fore, necessarius. Quaesitum, an illi tuto liceat adversarium, quem primum fuerat aggressus, necare, quo mortis peric
tum evadat φ Respondeo, nullo jure poterit, qui sine causa ad-Versarium aggressus est primitus, eundem occidere. Ratio I.
est, quia non praesumitur justam occidendi causam habuis. se, qui inspecto initio, non saeit aliquid ad defensionem, sed Asium. ad offensionem. Verum qui l. a. o. primum aggressus est adversa rium principii ratione, iustam r. .ra v. Iitigandi causam non habuit, pir. 6. quia iniquus offensor. Ergo Cod. Ad& culpae reus habebitur. . Quo etiam facit,quod quan- l. quod
149쪽
μφ P. . V o E Tdo agitur, de excusandis deliactis, non tam finem, quam in tium spectari soIeat. Ratio a. est. Quia non is in culpa censebitur, qui forte merito ad iram provocatur, ' sed qui provocat. Et ille culpae auctos, a quo incipit malitia. Ut sibi imputare debeat, si semet illi periculo sponte intricave rit quod jam evitare non potest. Et ipse de se conqueratur , quod adversarium sua o sensione sibi quaesierit... Ratio 3 . est. Quia regulariter provocato jura favent, ut lpropter caedem aggressoris, modo periculum evadere non ipotuerit, non veniat punien- ' idus; dc contra aggressorem j u- dicant, eumque non tam ex necessitate, quam malitia egisse, quicquid egit, praesumunt. Verum, an si provocatus provocantem fuerit sequiitus, cumque interfecerit, moderamine
150쪽
De Duellis. 34 mine inculpatae tutelae usus ebse judicabitur 8 Non equidem. Et si enim jura faveant ProVo .cato, non tamen si sponte le- quatur provocantem , non si periculum effugere potuisset, non sequendo. Non si domi manendo, & sibi &adversario provocanti parcere potuisset. Qui moderamine utitur, in insidias adversarii invitus inci. cassibus dii;qui sequitur provocantem, in insidias irruit. Ille vim & Matth. inj uriam arcet, hic etiam infert; Illum periculum deliberare ad in. s.
quod etiam iudicem convenis num.8.
re possit, adeoque remedio juris convenienti, sibi consulere.
It nisi id agat, culpae sit sub-
jectus, adeoque poenae. Cum qui adversario parcere potuit, etiam parcere debuerit. Si tamen in continenti orta rixa, alter calore iracundiae provocaverit, alter eodem servore in